ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
- Έκδοση: 2013
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 360
- ISBN: 978-960-562-065-3
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Το παρόν έργο έχει ως αντικείμενό του το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Περισσότερο από δέκα χρόνια πέρασαν από τη σύσταση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου το 2002. Πλέον, το Δικαστήριο είναι πλήρως λειτουργικό, εξέδωσε την πρώτη του απόφαση, έχει αυξήσει εντυπωσιακά τον αριθμό των υποθέσεων που χειρίζεται, βρίσκεται στην πρωτοπορία του διεθνούς κοινωνικού γίγνεσθαι με μια Αφρικανίδα Εισαγγελέα και, απʼ ό,τι φαίνεται, η διεθνής κοινότητα το εμπιστεύεται όλο και πιο πολύ αφού 121 χώρες είναι ήδη μέρη στο Καταστατικό του. Βεβαίως υπάρχουν και πολύ σημαντικές χώρες που δεν μετέχουν. Θα μπορούσε να παρατηρηθεί ότι τούτο είναι ενδεχομένως απόδειξη ότι πρόκειται για ένα αξιόπιστο δικαστήριο που εξ αυτού του λόγου δεν μπορεί να αρέσει σε όλους· κι αυτό είναι καλό σημάδι. Πιθανότατα έτσι είναι. Από την άλλη μεριά, ένα τέτοιο Δικαστήριο δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά παρά μόνο αν είναι πραγματικά παγκόσμιο.
Από πλευράς του, το βιβλίο αυτό, μολονότι επικεντρώνεται στο ίδιο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, δεν μπορεί παρά να εξετάσει ταυτόχρονα και το ουσιαστικό διεθνές ποινικό δίκαιο το οποίο το Δικαστήριο αυτό καλείται να εφαρμόσει και το οποίο πηγαίνει πέρα από τις διατάξεις του Καταστατικού του. Μη έχοντας, πράγματι, παρά ελάχιστη δική του νομολογία ακόμη, είναι αυτονόητο ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στηρίζεται και θα στηρίζεται για πολύ καιρό στη νομολογία κυρίως των ad hoc Δικαστηρίων για την πρώην Γιουγκοσλαβία και για τη Ρουάντα, αλλά και σʼ αυτή των Δικαστηρίων της Νυρεμβέργης και του Τόκυο. Είναι επομένως αναγκαία η αναφορά στη νομολογία αυτή, με αφορμή την οποία δεν αποφεύχθηκε ο περίπου αναπόφευκτος πειρασμός της αναφοράς –έστω και πολύ περιορισμένα– πέρα από το νομικό, και στο ιστορικό προηγούμενο των δικαστηρίων αυτών. Η ιστορία βρίσκεται πάντα στη ρίζα όλων των θεσμών και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο συνδέεται στενά με αυτήν, ίσως μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλο θεσμό.
Η συγγραφέας μετά από μια σύντομη αναφορά στη Διάσκεψη της Ρώμης κάνει μια ιστορική αναδρομή αναφερόμενη στα άλλα Διεθνή Δικαστήρια (Νυρεμβέργης, Τόκυο κ.λπ.) Ακολούθως εξετάζει τα εγκλήματα τα οποία υπάγονται στη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου, επίθεση κ.ά.), τον χαρακτήρα, τη δομή και τη διοίκηση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και θέματα που αφορούν την έναρξη της διαδικασίας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Στη συνέχεια αναφέρεται στις αρχές του ποινικού δικαίου (αρχή της νομιμότητας, απαγόρευση της αναδρομικότητας, ακαταδίωκτο προσώπων κάτω των δεκαοκτώ ετών), σε ζητήματα ανάκρισης, δίωξης και αποδείξεων, στα δικαιώματα του κατηγορουμένου, στις ποινές, στα ένδικα μέσα της έφεσης και της αναθεώρησης, στην εκτέλεση ποινών, στη διεθνή συνεργασία και δικαστική αρωγή, στη συνέλευση των κρατών-μερών, στη χρηματοδότηση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου κ.λπ. Το έργο συμπληρώνεται με Παράρτημα Νομοθεσίας (Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου), καθώς και αλφαβητικό ευρετήριο.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. XV |
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ | Σελ. XVII |
Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ | Σελ. 1 |
1. H Διάσκεψη της Ρώμης | Σελ. 1 |
2. Ιστορική αναδρομή | Σελ. 4 |
Το Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο της Νυρεμβέργης | Σελ. 5 |
To Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο για την 'Απω Ανατολή (Δικαστήριο του Τόκυο) | Σελ. 6 |
Τα Δικαστήρια υπό το καθεστώς του Νόμου αρ. 10 του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου | Σελ. 6 |
'Αλλες εθνικές δίκες | Σελ. 8 |
Τα Δικαστήρια για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία και στη Ρουάντα | Σελ. 11 |
'Αλλα Δικαστήρια | Σελ. 14 |
Θέση σε ισχύ του Καταστατικού και έναρξη λειτουργίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου | Σελ. 15 |
II. ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΥΠΟ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ RATIONE MATERIAE) | Σελ. 17 |
Α) Γενοκτονία | Σελ. 17 |
1. Ιστορικό | Σελ. 18 |
2. Το έγκλημα της γενοκτονίας στο Καταστατικό ΔΠΔ | Σελ. 20 |
Ορισμός | Σελ. 20 |
Προστατευόμενες ομάδες | Σελ. 21 |
3. Αντικειμενική υπόσταση της γενοκτονίας | Σελ. 23 |
4. Υποκειμενική υπόσταση της γενοκτονίας | Σελ. 29 |
Β) Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας | Σελ. 31 |
1. Ιστορικό | Σελ. 32 |
2. H αντικειμενική υπόσταση των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας | Σελ. 37 |
3. H υποκειμενική υπόσταση των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας | Σελ. 42 |
4. Τα κατ' ιδίαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας | Σελ. 43 |
Γ) Εγκλήματα πολέμου | Σελ. 58 |
1. Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο (ΔΑΔ) | Σελ. 59 |
2. Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης του ανθρωπιστικού δικαίου | Σελ. 61 |
3. Ποινικοποίηση των παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου | Σελ. 63 |
4. Τα εγκλήματα πολέμου στο Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου | Σελ. 66 |
Σύνδεση (nexus) των εγκλημάτων πολέμου με ένοπλη σύρραξη | Σελ. 67 |
Πρόσωπα υπεύθυνα για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου | Σελ. 68 |
Tα θύματα των εγκλημάτων πολέμου (προστατευόμενα πρόσωπα) | Σελ. 69 |
Προστατευόμενη περιουσία | Σελ. 70 |
5. Διεθνείς και εσωτερικές ένοπλες συρράξεις | Σελ. 70 |
6. Τα κατ' ιδίαν εγκλήματα πολέμου | Σελ. 74 |
7. Εγκλήματα στο πλαίσιο σύρραξης διεθνούς χαρακτήρα | Σελ. 74 |
8. Εγκλήματα στο πλαίσιο εσωτερικών συρράξεων | Σελ. 112 |
9. Ρήτρα εξαίρεσης | Σελ. 118 |
Δ) Επίθεση | Σελ. 119 |
1. Ιστορικό | Σελ. 122 |
α) Το Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο της Νυρεμβέργης | Σελ. 124 |
β) Τo Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο για την 'Απω Ανατολή (Δικαστήριο του Τόκυο) | Σελ. 128 |
γ) Τα Δικαστήρια υπό το καθεστώς του Νόμου αρ. 10 του Συμβουλίου Ελέγχου | Σελ. 129 |
δ) Μετά τα Δικαστήρια της Νυρεμβέργης και του Τόκυο | Σελ. 130 |
Από το 1994 και μετά | Σελ. 132 |
2. Η Διάσκεψη της Ρώμης | Σελ. 133 |
3. Μετά τη Διάσκεψη της Ρώμης | Σελ. 134 |
4. Η Αναθεωρητική Διάσκεψη στην Καμπάλα | Σελ. 143 |
5. Αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της επίθεσης | Σελ. 156 |
6. Υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος της επίθεσης | Σελ. 157 |
7. Συμπέρασμα | Σελ. 158 |
Ε) 'Αλλα εγκλήματα | Σελ. 158 |
ΙΙΙ. ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ RATIONE TEMPORIS | Σελ. 161 |
IV. XΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ | Σελ. 162 |
Διεθνής προσωπικότητα | Σελ. 162 |
Σύνθεση | Σελ. 163 |
Οργάνωση του Δικαστηρίου | Σελ. 165 |
H Eισαγγελία | Σελ. 167 |
Η Γραμματεία | Σελ. 169 |
Μονάδα Θυμάτων και Μαρτύρων | Σελ. 169 |
V. ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ | Σελ. 171 |
A) Tρόποι έναρξης της διαδικασίας | Σελ. 171 |
Β) Προϋποθέσεις για την άσκηση δικαιοδοσίας | Σελ. 173 |
Γ) Αναβολή της έρευνας ή της δίωξης | Σελ. 175 |
Δ) Παραδεκτό | Σελ. 176 |
1. Η αρχή της συμπληρωματικότητας | Σελ. 177 |
2. Ne bis in idem | Σελ. 180 |
3. Διαδικασία | Σελ. 181 |
Ε) Eφαρμοστέο δίκαιο | Σελ. 183 |
VI. ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ | Σελ. 185 |
Α) Αρχή της νομιμότητας (nullum crimen nulla poena sine lege) | Σελ. 185 |
1. Nullum crimen sine lege | Σελ. 187 |
2. Nulla poena sine lege | Σελ. 188 |
Β) Απαγόρευση της αναδρομικότητας ratione personae | Σελ. 189 |
Γ) Ατομική ποινική ευθύνη | Σελ. 190 |
Δ) Ακαταδίωκτο προσώπων κάτω των δεκαοκτώ ετών | Σελ. 196 |
Ε) Αρχή της έλλειψης συνεπειών της επίσημης ιδιότητας | Σελ. 197 |
ΣΤ) Αρχή της ευθύνης των διοικητών και άλλων ανωτέρων | Σελ. 204 |
Ζ) Απαράγραπτο | Σελ. 210 |
Η) Υποκειμενικό στοιχείο | Σελ. 211 |
Θ) Λόγοι αποκλεισμού της ποινικής ευθύνης | Σελ. 214 |
VIΙ. ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΩΞΗ | Σελ. 223 |
Α) Η ανάκριση | Σελ. 224 |
1. Ρόλος του Τμήματος Προδικασίας | Σελ. 226 |
Β) Δίωξη | Σελ. 229 |
1. Έκδοση εντάλματος σύλληψης ή κλήσης προς εμφάνιση | Σελ. 229 |
2. Σύλληψη | Σελ. 230 |
3. Επιβεβαίωση του κατηγορητηρίου | Σελ. 231 |
VIΙΙ. H ΔΙΚΗ | Σελ. 232 |
A) Γενικά | Σελ. 232 |
Β) Αποδείξεις | Σελ. 234 |
1. Συγκέντρωση αποδείξεων από την υπεράσπιση | Σελ. 236 |
2. Αποκάλυψη των αποδείξεων | Σελ. 236 |
3. Εμπιστευτικότητα | Σελ. 239 |
4. Διαδικασία | Σελ. 242 |
ΙΧ. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ | Σελ. 245 |
Δημοσιότητα της δίκης | Σελ. 245 |
Δικαίωμα σε δίκαιη δίκη | Σελ. 245 |
Δικαίωμα σε αμερόληπτη δίκη | Σελ. 246 |
Τεκμήριο αθωότητας | Σελ. 246 |
Ισότητα των όπλων | Σελ. 246 |
Ελάχιστες εγγυήσεις | Σελ. 247 |
Ανάληψη της υπεράσπισης από τον ίδιο τον κατηγορούμενο | Σελ. 248 |
Δωρεάν νομική βοήθεια | Σελ. 249 |
Εξέταση μαρτύρων υπεράσπισης | Σελ. 249 |
Τα θύματα - Συμμετοχή στη δίκη και προστασία τους. Προστασία των μαρτύρων | Σελ. 249 |
X. ΠΟΙΝΕΣ | Σελ. 252 |
Τα προηγούμενα | Σελ. 252 |
Ελαφρυντικές και επιβαρυντικές περιστάσεις | Σελ. 254 |
Χρόνος προσωρινής κράτησης - Πολλαπλές καταδίκες | Σελ. 254 |
Απαγγελία της ποινής | Σελ. 254 |
ΧΙ. ΕΦΕΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ | Σελ. 255 |
Α) Έφεση | Σελ. 255 |
Δεύτερος βαθμός δικαιοδοσίας στα διεθνή δικαστήρια | Σελ. 255 |
H έφεση κατά το Καταστατικό του ΔΠΔ | Σελ. 256 |
Β) Αναθεώρηση | Σελ. 258 |
Αναθεώρηση καταδίκης ή ποινής | Σελ. 258 |
Αποζημίωση υπέρ του συλληφθέντος ή καταδικασθέντος | Σελ. 259 |
XIΙ. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΟΙΝΩΝ | Σελ. 260 |
ΧΙΙΙ. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΡΩΓΗ | Σελ. 262 |
Δυσχέρειες και ιδιαιτερότητες του ΔΠΔ | Σελ. 262 |
Σύλληψη και παράδοση προσώπων στο Δικαστήριο | Σελ. 265 |
Λόγοι άρνησης της δικαστικής αρωγής | Σελ. 266 |
Ζητήματα εθνικής ασφάλειας | Σελ. 267 |
Διέλευση | Σελ. 267 |
Επιτόπιες έρευνες | Σελ. 268 |
Συρροή αιτήσεων | Σελ. 269 |
'Αλλες μορφές συνεργασίας | Σελ. 269 |
ΧΙV. ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ-ΜΕΡΩΝ | Σελ. 270 |
XV. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ | Σελ. 272 |
XVI. ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ | Σελ. 274 |
Επίλυση διαφορών | Σελ. 274 |
Τροποποιήσεις | Σελ. 274 |
Επιφυλάξεις | Σελ. 276 |
ΕΠΙΛΟΓΟΣ | Σελ. 279 |
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ | Σελ. 281 |
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 341 |