ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ EΝΝΟΜΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Μία συμβολή στην επαναπροσέγγιση του δικονομικού προς το ουσιαστικό δίκαιο
- Έκδοση: 2020
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 416
- ISBN: 978-960-654-238-1
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 10%
Πρόλογος | Σελ. VII |
Κυριότερες συντομογραφίες | Σελ. IX |
§1 | Εισαγωγικές παρατηρήσεις | |
Ι. Θέση του προβλήματος και αντικείμενο της μελέτης | Σελ. 1 |
ΙΙ. Μεθοδολογική αφετηρία και διάρθρωση της μελέτης | Σελ. 5 |
Πρώτο Μέρος | |
§2 | Η λειτουργία της αναγνωριστικής αγωγής | |
I. Η πρακτική αναγκαιότητα ως κινητήρια δύναμη για τη νομοθετική καθιέρωση της γενικής αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 9 |
ΙΙ. Η λειτουργία των αναγνωριστικών ενδίκων βοηθημάτων του παρελθόντος | Σελ. 11 |
1. Οι πρόδρομοι της σύγχρονης αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 11 |
α) Οι προκριματικές αγωγές (actiones praejudiciales) | Σελ. 11 |
β) Οι cautiones και η condictio liberationis | Σελ. 13 |
γ) Οι interrogationes in iure | Σελ. 14 |
δ) Η querela non numeratae pecuniae και η querela non numeratae dotis | Σελ. 14 |
ε) Η extrajudicialappelation | Σελ. 15 |
στ) Οι προκλήσεις εις αγωγήν | Σελ. 15 |
2. Κατηγοριοποίηση των λειτουργιών των αναγνωριστικών ενδίκων βοηθημάτων του παρελθόντος | Σελ. 18 |
α) Οι κατηγορίες των αναγνωριστικών ενδίκων βοηθημάτων του παρελθόντος | Σελ. 18 |
β) Η διαπλοκή μεταξύ των κατηγοριών | Σελ. 20 |
ΙΙΙ. Η λειτουργία της σύγχρονης αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 25 |
1. Η αναγνωριστική αγωγή ως προκαταβολική δικαστική προστασία | Σελ. 25 |
2. Η αναγνωριστική αγωγή ως μέσο για την επίτευξη ευρύτερου δεδικασμένου | Σελ. 27 |
3. Η αναγνωριστική αγωγή ως προκριματική καταψηφιστική αγωγή | Σελ. 28 |
4. Η αναγνωριστική αγωγή ως μέσο απόκρουσης αξιώσεων | Σελ. 30 |
IV. Ειδικότερα η λειτουργία της αναγνωριστικής αγωγής ως προκριματικής καταψηφιστικής αγωγής | Σελ. 32 |
1. Ο κοινός παρονομαστής των λειτουργιών της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 32 |
2. Η σημασία του δεδικασμένου της αναγνωριστικής απόφασης | Σελ. 33 |
3. Η σύνδεση της αναγνωριστικής αγωγής με ορισμένη μελλοντική καταψηφιστική αγωγή | Σελ. 36 |
§3 | Αποκλίνουσες προσεγγίσεις ως προς τη λειτουργία της αναγνωριστικής αγωγής | |
Ι. Η τυπολογία του Stoll | Σελ. 39 |
1. Οι τύποι της αναγνωριστικής αγωγής κατά τον Stoll | Σελ. 39 |
2. Κριτική | Σελ. 42 |
ΙΙ. Οι λειτουργίες της αναγνωριστικής αγωγής κατά τον Trzaskalik | Σελ. 46 |
1. Η θέση του Trzaskalik | Σελ. 46 |
2. Η αντίληψη περί του αποκλειστικά μελλοντικού προσανατολισμού της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 49 |
α) Η αβεβαιότητα ως προς τη γέννηση της αξίωσης ως συστατικό στοιχείο της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 49 |
β) Θετική αναγνωριστική αγωγή για ήδη γεννημένη αξίωση | Σελ. 51 |
i) Η ισοτιμία της θετικής αναγνωριστικής προς την καταψηφιστική αγωγή στο ελληνικό δίκαιο | Σελ. 51 |
ii) Θετική αναγνωριστική αγωγή για ήδη γεννημένη αξίωση κατά τη θεωρία της επικουρικότητας | Σελ. 57 |
3. Η αναγνωριστική αγωγή ως προληπτική δικαστική προστασία | Σελ. 62 |
α) Η κατ’ άρθρο 69 ΚΠολΔ προκαταβολική αγωγή | Σελ. 62 |
β) Οι αγωγές προς παράλειψη | Σελ. 63 |
γ) Η λειτουργική συνάφεια της αναγνωριστικής αγωγής με την αγωγή προς παράλειψη και την προκαταβολική αγωγή | Σελ. 66 |
δ) Συμπέρασμα | Σελ. 72 |
4. Το επιχείρημα από την «εγγενή αοριστία» της προληπτικής προστασίας | Σελ. 74 |
α) Η συλλογιστική του Trzaskalik | Σελ. 74 |
β) Κριτική | Σελ. 75 |
γ) H υπαρκτή έννομη σχέση ως όριο της προκαταβολικής αγωγής | Σελ. 76 |
δ) Η υπαρκτή έννομη σχέση ως γενικό όριο της δικαστικής προστασίας | Σελ. 79 |
ε) Η υπαρκτή έννομη σχέση ως όριο ειδικώς της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 85 |
5. Συμπέρασμα | Σελ. 88 |
Δεύτερο Μέρος | |
§4 | Το σύστημα της έννομης προστασίας: από την actio ως το δικαίωμα δικαστικής προστασίας | |
I. Η actio του κλασικού ρωμαϊκού δικαίου | Σελ. 91 |
II. Η εξέλιξη κατά τον μεσαίωνα | Σελ. 94 |
III. Η διδασκαλία του Savigny | Σελ. 95 |
IV. Η επικράτηση της ουσιαστικής έννοιας της αξίωσης | Σελ. 98 |
1. Η διδασκαλία του Windscheid | Σελ. 98 |
2. Οι απαρχές του διαχωρισμού μεταξύ ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου | Σελ. 100 |
3. Η υιοθέτηση της ουσιαστικής έννοιας της αξίωσης από τον νομοθέτη | Σελ. 105 |
4. Η αξίωση προς αναγνώριση | Σελ. 106 |
V. Οι απαρχές της δικονομικής θεώρησης | Σελ. 108 |
1. Η αμφισβήτηση της θεωρίας περί της αξίωσης προς αναγνώριση | Σελ. 108 |
2. Tο πρόβλημα της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 111 |
VI. Η αξίωση προς παροχή έννομης προστασίας | Σελ. 114 |
VII. Η υπέρβαση της θεωρίας περί της αξίωσης προς παροχή έννομης προστασίας | Σελ. 119 |
1. Οι αντιφάσεις της θεωρίας του Wach | Σελ. 119 |
2. Οι απαρχές της σύγχρονης θεώρησης: η θέση του Hellwig | Σελ. 120 |
VIII. Η αξίωση προς παροχή δικαστικής προστασίας | Σελ. 125 |
1. Η κριτική κατά της θεωρίας περί της αξίωσης προς παροχή έννομης προστασίας | Σελ. 125 |
2. Η υπέρβαση της αξίωσης προς παροχή έννομης προστασίας: η αξίωση προς παροχή δικαστικής προστασίας | Σελ. 129 |
3. Η σύγχρονη θεώρηση: το ατομικό δικαίωμα προς παροχή δικαστικής προστασίας | Σελ. 131 |
§5 | H αναγνωριστική αγωγή ως μέσο πραγμάτωσης του δικαιώματος δικαστικής προστασίας | |
I. Η δικονομική φύση της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 137 |
II. Η ανεπάρκεια της δικονομικής θεώρησης της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 140 |
ΙΙΙ. Ο σκοπός της δίκης και η αναγνωριστική αγωγή | Σελ. 143 |
IV. Συμπέρασμα | Σελ. 147 |
§6 | Η αναγνωριστική αγωγή ως μέσο προστασίας εννόμων θέσεων του ουσιαστικού δικαίου | |
Ι. Δικαίωμα και αξίωση | Σελ. 149 |
1. Το δικαίωμα | Σελ. 149 |
2. Η αξίωση | Σελ. 154 |
ΙΙ. Η σύγχρονη λειτουργική/αναλυτική προσέγγιση | Σελ. 157 |
1. Η διπλή λειτουργία της έννοιας του δικαιώματος | Σελ. 157 |
2. Οι διατυπωθείσες θέσεις περί της αξίωσης ως δικαιώματος προστασίας | Σελ. 162 |
3. Ειδικά η ενοχική αξίωση | Σελ. 166 |
4. Το έννομο συμφέρον ως έννομη θέση ουσίας | Σελ. 175 |
ΙΙΙ. Η αξίωση ως αφετηρία της έννομης προστασίας | Σελ. 183 |
ΙV. Η σύνδεση της αναγνωριστικής αγωγής με το σύστημα έννομης προστασίας του ουσιαστικού δικαίου | Σελ. 187 |
1. Η αναγνωριστική αγωγή ως μέσο προστασίας εννόμων θέσεων του ουσιαστικού δικαίου | Σελ. 187 |
2. Η οριοθέτηση της αναγνωριστικής αγωγής επί τη βάσει του ουσιαστικού δικαίου | Σελ. 190 |
V. Η αρνητική αναγνωριστική αγωγή | Σελ. 192 |
1. Το πρόβλημα του εντοπισμού της προστατευτέας έννομης θέσης | Σελ. 192 |
α) Τα απόλυτα δικαιώματα ως αντικείμενο προστασίας μέσω της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 192 |
β) Ο πλουτισμός ως αντικείμενο προστασίας μέσω της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 196 |
2. Συμπλήρωση του συστήματος έννομης προστασίας: οι γνήσιες ενστάσεις ως αμυντικά δικαιώματα προστασίας | Σελ. 204 |
VI. Συμπέρασμα | Σελ. 207 |
Τρίτο Μέρος | |
§7 | Η έννομη σχέση ως παραδεκτό αντικείμενο της αναγνωριστικής αγωγής | |
Ι. Η κρατούσα άποψη | Σελ. 211 |
1. Η έννοια της έννομης σχέσης | Σελ. 211 |
2. Πραγματικά περιστατικά και αφηρημένα νομικά ζητήματα | Σελ. 212 |
3. Προκρίματα, συστατικά και νομικές καταστάσεις | Σελ. 213 |
ΙΙ. Η νεότερη άποψη: η ευρεία οριοθέτηση της έννομης σχέσης | Σελ. 217 |
1. Τα επιχειρήματα κατά της κρατούσας άποψης | Σελ. 217 |
2. Η διεύρυνση της έννοιας της έννομης σχέσης | Σελ. 218 |
ΙΙΙ. Η ορθή μεθοδολογική αφετηρία της νεότερης άποψης | Σελ. 220 |
1. Η ανασφάλεια ως προς την έννοια της έννομης σχέσης | Σελ. 220 |
2. Η ανάγκη τελολογικής/λειτουργικής προσέγγισης της έννοιας της έννομης σχέσης | Σελ. 227 |
ΙV. Αντίκρουση των επιχειρημάτων της νεότερης αντίληψης | Σελ. 229 |
1. Ο σκοπός και η λειτουργία της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 229 |
2. Η επίλυση της διαφοράς ως προς την ύπαρξη του δικαιώματος σε μία δίκη ως βασική επιλογή του δικονομικού νομοθέτη | Σελ. 231 |
3. Η κατάλληλη ερμηνεία του δικογράφου της αγωγής και το καθοδηγητικό καθήκον του δικαστηρίου | Σελ. 232 |
4. Ενδιάμεσο συμπέρασμα | Σελ. 236 |
V. Συμπλήρωση της κρατούσας άποψης: η έννομη σχέση υπό το πρίσμα της διάκρισης μεταξύ δικαιωμάτων ουσίας και δικαιωμάτων προστασίας | Σελ. 239 |
1. Οι έννομες θέσεις ουσίας ως το κατ’ εξοχήν αντικείμενο της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 240 |
α) Δικαιώματα ουσίας | Σελ. 240 |
i) O κανόνας | Σελ. 240 |
ii) Ο περιορισμός: δικαιώματα ουσίας προστατευόμενα κατά το ουσιαστικό δίκαιο | Σελ. 241 |
β) Έννομα συμφέροντα ουσίας | Σελ. 247 |
γ) Έννομες σχέσεις εν ευρεία εννοία | Σελ. 250 |
δ) Συμπέρασμα | Σελ. 251 |
2. Η θέση του Jacobs και η διαφοροποίηση της εδώ υιοθετούμενης προσέγγισης | Σελ. 252 |
3. Τα δικαιώματα προστασίας ως αντικείμενο αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 254 |
α) Οι αξιώσεις | Σελ. 254 |
β) Τα διαπλαστικά δικαιώματα | Σελ. 255 |
γ) Οι ενστάσεις | Σελ. 258 |
VI. Η χρονική διάσταση της έννομης σχέσης | Σελ. 259 |
1. Η δυσκολία στην πρακτική εφαρμογή | Σελ. 259 |
2. Το γεννημένο δικαίωμα | Σελ. 262 |
3. Το υπό γνήσια αίρεση δικαίωμα | Σελ. 264 |
4. Άλλες περιπτώσεις δικαιωμάτων προσδοκίας: ιδίως το υπό νομική αίρεση δικαίωμα | Σελ. 271 |
5. Η παρελθούσα έννομη σχέση | Σελ. 275 |
VIΙ. Αποκλίνουσες λειτουργίες της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 278 |
1. Αναγνωριστική αγωγή αναφορικά με διαδικαστικές πράξεις | Σελ. 279 |
2. Η αναγνωριστική αγωγή των άρθρων 461 και 544 αριθ. 6 ΚΠολΔ | Σελ. 285 |
VIΙΙ. Συμπέρασμα | Σελ. 286 |
§8 | Το έννομο συμφέρον και η νομιμοποιητική του λειτουργία | |
I. Το έννομο συμφέρον ως διαδικαστική προϋπόθεση της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 288 |
ΙΙ. Η αναγνωριστική αγωγή για ξένη έννομη σχέση και η νομιμοποιητική λειτουργία του εννόμου συμφέροντος | Σελ. 290 |
1. Η κρατούσα άποψη | Σελ. 290 |
2. Η πορεία προς την υιοθέτηση της αναγνωριστικής αγωγής για ξένη έννομη σχέση | Σελ. 291 |
3. Τα επιχειρήματα της κρατούσας άποψης | Σελ. 293 |
α) Η πρακτική αναγκαιότητα της αναγνωριστικής αγωγής για ξένη έννομη σχέση | Σελ. 293 |
β) Η οικονομία της δίκης | Σελ. 293 |
γ) Ο σκοπός και η λειτουργία της αναγνωριστικής αγωγής | Σελ. 294 |
δ) Το επιχείρημα από το γράμμα του νόμου | Σελ. 294 |
ε) Ενδιάμεσο συμπέρασμα | Σελ. 295 |
ΙΙΙ. Η έλλειψη της πρακτικής ανάγκης για την αναγνωριστική αγωγή για ξένη έννομη σχέση | Σελ. 295 |
1. Η ύπαρξη άλλων δικονομικών μηχανισμών | Σελ. 295 |
2. Η ύπαρξη έννομης σχέσης μεταξύ των διαδίκων: παραδείγματα από τη νομολογία | Σελ. 297 |
IV. Η αναγνωριστική αγωγή για ξένη έννομη σχέση ως ρωγμή στο σύστημα έννομης προστασίας | Σελ. 304 |
1. Η αντίφαση της κρατούσας άποψης: η έλλειψη δέσμευσης του τρίτου και το πρόβλημα του εννόμου συμφέροντος | Σελ. 304 |
α) Τα υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου | Σελ. 304 |
β) Η προσπάθεια υπέρβασης: η ενέργεια της πειθούς της δικαστικής απόφασης | Σελ. 307 |
γ) Το πρόβλημα των περιορισμένων υποκειμενικών ορίων του δεδικασμένου ως ένδειξη συστηματικής ανωμαλίας | Σελ. 309 |
2. Η σύνδεση του δεδικασμένου προς τη νομιμοποίηση | Σελ. 310 |
3. Έννομο συμφέρον και νομιμοποίηση | Σελ. 312 |
α) Η λειτουργία του εννόμου συμφέροντος και της νομιμοποίησης | Σελ. 312 |
β) Το έννομο συμφέρον ως εξασθενημένη διαδικαστική προϋπόθεση | Σελ. 314 |
γ) Νομιμοποίηση, έννομο συμφέρον και δικαίωμα δικαστικής προστασίας | Σελ. 317 |
δ) Ενδιάμεσο συμπέρασμα | Σελ. 319 |
4. Η διάρρηξη του συνδέσμου ανάμεσα στο ουσιαστικό και στο δικονομικό δίκαιο λόγω της νομιμοποιητικής λειτουργίας του εννόμου συμφέροντος | Σελ. 320 |
α) Η νομιμοποίηση ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο δικονομικό και στο ουσιαστικό δίκαιο | Σελ. 320 |
β) Η κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση | Σελ. 322 |
γ) Άλλες περιπτώσεις νομιμοποιητικής λειτουργίας του εννόμου συμφέροντος | Σελ. 329 |
V. Το ζήτημα των απολύτων δικαιωμάτων | Σελ. 333 |
1. Τα απόλυτα δικαιώματα και η έρις μεταξύ των δανειστών ως αφετηρία της κρατούσας άποψης | Σελ. 333 |
2. Η κυριότητα και τα εμπράγματα δικαιώματα | Σελ. 337 |
3. Τα απόλυτα δικαιώματα | Σελ. 342 |
4. Η έρις μεταξύ των εμφανιζόμενων ως δανειστών της ίδιας απαίτησης | Σελ. 342 |
5. Συμπέρασμα | Σελ. 347 |
VI. Συμπλήρωση: η διαμόρφωση του συστήματος της δικαστικής προστασίας στις οικογενειακές έννομες σχέσεις | Σελ. 347 |
§9 | Συμπερασματικές παρατηρήσεις | Σελ. 352 |
Βιβλιογραφία | Σελ. 359 |
Λημματικό ευρετήριο | Σελ. 389 |