ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ

Ερμηνεία - Υποδείγματα

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 25.2€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 59,20 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 18531
Μανουσάκης Γ.
Γεωργιάδου Μ.

Το έργο «Αυτοκινητικό Ατύχημα» προσεγγίζει ερμηνευτικά και παρουσιάζει μέσα από πρόσφατη και σημαντική νομολογία όλα τα βασικά θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα που αφορούν στο δίκαιο των αυτοκινήτων.

Ειδικότερα αναλύονται, μεταξύ άλλων, ζητήματα όπως:
• η αστική ευθύνη όλων των άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενων σε αυτοκινητικό ατύχημα
• η ευθύνη του Δημοσίου
• ο υπολογισμός της ζημίας
• η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και ψυχικής οδύνης
• οι υπόχρεοι και δικαιούμενοι της αποζημίωσης
• η μεταβίβαση της αξίωσης σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης
• η ευθύνη του Ασφαλιστή
• η ευθύνη του Επικουρικού Κεφαλαίου
• η ευθύνη του Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης
και περιγράφεται η διαδικασία διαφορών για ζημίες από αυτοκίνητο και από τη σύμβαση ασφάλισής του (δικαιοδοσία, αρμοδιότητα, αγωγή, δικαστική ένσημο, προσεπίκληση, παρέμβαση, απόδειξη, ένδικα μέσα, δεδικασμένο, προσωποκράτηση).

Το έργο συμπληρώνεται από Παράρτημα με 16 υποδείγματα δικογράφων.

Αποτελεί έναν εύχρηστο και πλήρη πρακτικό οδηγό, απαραίτητο για τους νομικούς της πράξης, αλλά και για τους ακαδημαϊκούς, που ασχολούνται με το δίκαιο των αυτοκινήτων.

Περιεχόμενα
ΜΕΡΟΣ Α΄
[ Ι ] Ευθύνη κατά τον Ν ΓϡΝ/1911
Α. Νομική φύση / προϋποθέσεις ευθύνης
1. Νομική φύση Σελ. 2
2. Έννοια αυτοκινήτου Σελ. 3
Β. Υποκείμενα ευθύνης
1. Κάτοχος Σελ. 8
2. Ιδιοκτήτης Σελ. 11
3. Οδηγός Σελ. 13
4. Ποιοι δεν έχουν δικαίωμα αποζημίωσης κατά τον ΓϡΝ/1911 Σελ. 14
Γ. Η αιτιώδης συνάφεια ως προϋπόθεση ευθύνης κατά τον Ν ΓϡΝ/1911 Σελ. 14
Δ. Προϋποθέσεις απαλλαγής από την ευθύνη των ενεχομένων κατά τον Ν ΓϡΝ/1911 προσώπων
1. Η ανωτέρα βία ως λόγος απαλλαγής Σελ. 15
2. Η υπαιτιότητα του παθόντα Σελ. 16
3. Το πταίσμα τρίτου προσώπου που δεν ανήκει στην υπηρεσία του αυτοκινήτου Σελ. 18
4. Το ελάττωμα του αυτοκινήτου Σελ. 20
5. Η κατάσταση ανάγκης Σελ. 20
Ε. Καταλογισμός ευθύνης επί κοινών ζημιών από κοινό πταίσμα (άρθρο 6) Σελ. 20
1. Οι προϋποθέσεις καταλογισμού της ζημίας ανάλογα με τη βαρύτητα του πταίσματος Σελ. 21
2. Συσχετισμός του άρθρου 6 του Ν ΓϡΝ/1911 με την ΑΚ 300 Σελ. 21
ΣΤ. Η παραγραφή των αξιώσεων από τον Ν ΓϡΝ/1911
1. Η διετής παραγραφή των αξιώσεων από τον Ν ΓϡΝ/1911 Σελ. 21
2. Η αφετηρία της παραγραφής Σελ. 22
Ζ. Η εσωτερική σχέση αναγωγής των ενεχομένων προσώπων
1. Δικαίωμα αναγωγής του μη υπαιτίου (άρθρο 8) Σελ. 22
2. Η παραγραφή του δικαιώματος της αναγωγής Σελ. 22
Η. Η εύλογη αποζημίωση κατά τον Ν ΓϡΝ/1911
1. Οι «κατ’ ιδίαν περιστάσεις» που λαμβάνονται υπόψη κατά την επιδίκαση της αποζημιώσεως Σελ. 23
2. Ποιες αξιώσεις αφορά η αποζημίωση του άρθρου 9 του Ν ΓϡΝ/1911 Σελ. 23
3. Περισσότεροι υπόχρεοι και έκταση της ευθύνης εκάστου αυτών Σελ. 23
4. Το δικαίωμα αναγωγής του καταβαλόντος συνοφειλέτη Σελ. 24
Θ. Σύγκρουση αυτοκινήτων
1. Η ratio της ρύθμισης Σελ. 25
2. Έννοια σύγκρουσης Σελ. 25
3. Ζημιές επιβαινόντων ή βλάβη των πραγμάτων που βρίσκονται εντός των αυτοκινήτων «σε λειτουργία» Σελ. 25
4. Μη εφαρμογή του άρθρου 10 του Ν ΓϡΝ/1911 επί ζημιών προσώπων ή πραγμάτων ευρισκομένων έξω από τα συγκρουσθέντα αυτοκίνητα Σελ. 26
5. Ποιες διατάξεις του Ν ΓϡΝ/1911 εφαρμόζονται επί συγκρούσεως αυτοκινήτων Σελ. 26
Ι. Μέτρα προς εξασφάλιση των απαιτήσεων του ζημιωθέντος
1. Ενέχυρο επί του αυτοκινήτου Σελ. 27
2. Η κράτηση του αυτοκινήτου από την αστυνομική αρχή (άρθρο 11 παρ. 2 του Ν ΓϡΝ/1911) Σελ. 28
3. Συντηρητική κατάσχεση του αυτοκινήτου Σελ. 29
ΙΑ. Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής του Ν ΓϡΝ/1911
1. Μη εφαρμογή του Ν ΓϡΝ/1911 σε περίπτωση βλάβης των μεταφερομένων με το ζημιογόνο αυτοκίνητο προσώπων ή πραγμάτων Σελ. 29
2. Εφαρμογή του Ν ΓϡΝ/1911 όταν ζητείται χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης Σελ. 30
3. Εφαρμογή του Ν ΓϡΝ/1911 για πρόσωπα και πράγματα που μεταφέρονται με λεωφορείο Σελ. 30
4. Ειδικά ζητήματα σε περίπτωση τραυματισμού ή θανατώσεως επιβάτη ή τρίτου από τη σύγκρουση αυτοκινήτων Σελ. 31
[ ΙΙ ] Ευθύνη γενικά από αδικοπραξία
Α. Προϋποθέσεις ευθύνης
1. Παράνομο Σελ. 34
2. Ικανότητα για καταλογισμό Σελ. 36
3. Υπαιτιότητα Σελ. 40
4. Αιτιώδης συνάφεια Σελ. 44
5. Ζημία Σελ. 46
Β. Ευθύνη για ζημία από οικείο πταίσμα
1. Έννοια συντρέχοντος πταίσματος - Προϋποθέσεις ευθύνης Σελ. 47
2. Κριτήρια Σελ. 47
3. Ένσταση συντρέχοντος πταίσματος Σελ. 48
Γ. Παραγραφή της αξίωσης από αδικοπραξία
1. Γενικά Σελ. 53
2. Πενταετής παραγραφή Σελ. 53
3. Υπαγόμενες αξιώσεις Σελ. 54
4. Προϋποθέσεις / πεδίο παραγραφής του άρθρου 937 ΑΚ Σελ. 55
5. Ειδικότερα η έναρξη πενταετούς παραγραφής Σελ. 55
6. Επιμήκυνση της παραγραφής σε εικοσαετή Σελ. 58
7. Αδικοπραξία που αποτελεί συγχρόνως και κολάσιμη πράξη Σελ. 60
8. Αναστολή και διακοπή της παραγραφής - Παραγραφή εν επιδικία Σελ. 61
9. Δέσμευση δεδικασμένου Σελ. 64
[ III ] Ευθύνη προστήσαντος
Α. Προϋποθέσεις ευθύνης από πρόστηση
1. Έννοια πρόστησης Σελ. 69
2. Σχέση πρόστησης Σελ. 69
3. Υποπρόστηση Σελ. 72
4. Αδικοπραξία προστηθέντος Σελ. 72
5. Αιτιώδης συνάφεια Σελ. 73
Β. Ευθύνη προστήσαντος
1. Έκταση ευθύνης προστήσαντος Σελ. 74
2. Ευθύνη προστήσαντος επί υπέρβασης από τον προστηθέντα της ανατεθείσας σε αυτόν υπηρεσίας Σελ. 74
3. Αποκλεισμός ευθύνης προστήσαντος Σελ. 76
Γ. Ευθύνη προστηθέντος Σελ. 76
Δ. Ευθύνη προστήσαντος - προστηθέντος εις ολόκληρον Σελ. 77
Ε. Παραγραφή αξίωσης
1. Παραγραφή αξίωσης ζημιωθέντος τρίτου Σελ. 78
2. Παραγραφή αξίωσης εξ αναγωγής Σελ. 78
[ IV ] Ευθύνη εποπτεύοντος
Α. Νομοθετικές ρυθμίσεις
1. Νομοθετική ρύθμιση ΑΚ Σελ. 80
2. Περιοριστική απαρίθμηση εποπτευομένων Σελ. 80
Β. Προϋποθέσεις ευθύνης
1. Εποπτεύων - Εποπτεία Σελ. 80
2. Αδικοπραξία εποπτευομένου Σελ. 84
3. Μαχητό τεκμήριο περί ύπαρξης πταίσματος του εποπτεύοντος ως προς την άσκηση της εποπτείας Σελ. 84
Γ. Συνέπειες ευθύνης του εποπτεύοντος Σελ. 85
Δ. Παράλληλη ευθύνη εποπτεύοντος και εποπτευομένου έναντι του τρίτου Σελ. 85
Ε. Ζημία του ίδιου του εποπτευόμενου από αδικοπραξία τρίτου Σελ. 86
ΣΤ. Συντρέχον πταίσμα εποπτεύοντος Σελ. 86
Ζ. Δικονομικά
1. Στοιχεία αγωγής του τρίτου ζημιωθέντος κατά του εποπτεύοντος Σελ. 88
2. Αναιρετικός έλεγχος Σελ. 88
Η. Παραγραφή αξίωσης ζημιωθέντος τρίτου κατά του εποπτεύοντος Σελ. 88
[ V ] Ευθύνη Δημοσίου για αδικοπραξία των οργάνων του [άρθρα 105-106 ΕισΝΑΚ]
Α. Προϋποθέσεις αδικοπρακτικής ευθύνης του Δημοσίου
1. Νομοθετική ρύθμιση Σελ. 90
2. Κριτήρια για τον χαρακτηρισμό προσώπου ως οργάνου του Δημοσίου Σελ. 91
3. Παράνομη πράξη ή παράλειψη οργάνου του Δημοσίου κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας Σελ. 91
4. Διοικητικές ή υλικές, παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του Δημοσίου Σελ. 94
5. Ενέργεια ή παράλειψη του οργάνου κατά την άσκηση της εξουσίας Σελ. 95
6. Αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράνομης και ζημιογόνου πράξης ή παράλειψης και της δημόσιας εξουσίας που έχει ανατεθεί στο όργανο Σελ. 96
Β. Αποκλεισμός αστικής ευθύνης του οργάνου του Δημοσίου έναντι του ζημιωθέντος τρίτου
1. Μη ευθύνη υπαλλήλου έναντι τρίτων Σελ. 97
2. Επέκταση του αποκλεισμού από την ευθύνη και σε άλλες κατηγορίες υπαλλήλων Σελ. 97
3. Μη ευθύνη έναντι του ζημιωθέντος τρίτου των οδηγών μηχανοκινήτων οχημάτων του Δημοσίου (άρθρο 1 Ν 976/1979) Σελ. 98
4. Αυτογνώμων κατάληψη μηχανοκινήτου οχήματος του Δημοσίου Σελ. 99
Γ. Έκταση ευθύνης του Δημοσίου
1. Περιεχόμενο ευθύνης Σελ. 99
2. Δικαίωμα αναγωγής του Δημοσίου κατά του οργάνου του (υπαλλήλου) Σελ. 100
3. Ειδική ρύθμιση για τους οδηγούς μηχανοκινήτων οχημάτων του Δημοσίου Σελ. 100
Δ. Δικαιοδοσία
1. Καθορισμός της δικαιοδοσίας Σελ. 100
2. Δικαιοδοσία πολιτικών δικαστηρίων Σελ. 101
3. Δικαιοδοσία τακτικών διοικητικών δικαστηρίων Σελ. 102
Ε. Παραγραφή της αξίωσης κατά του Δημοσίου Σελ. 102
ΜΕΡΟΣ Β΄ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
[ Ι ] Η Ζημία
Α. Έννοια / μορφές της ζημίας
1. Η ύπαρξη ζημίας ως γενεσιουργός λόγος της υποχρέωσης προς αποζημίωση Σελ. 107
2. Μορφές και διακρίσεις της ζημίας Σελ. 108
Β. Χρόνος υπολογισμού της ζημίας Σελ. 116
Γ. Ζημία λόγω θανάτωσης προσώπου Σελ. 117
Δ. Ζημία λόγω βλάβης του σώματος ή της υγείας Σελ. 117
Ε. Δικαιούχος της αποζημίωσης Σελ. 118
ΣΤ. Υπόχρεος της αποζημίωσης Σελ. 118
Ζ. Χρηματική αποκατάσταση της ζημίας
1. Έννοια χρήματος Σελ. 119
2. Καθορισμός της αποζημίωσης με βάση το ημεδαπό νόμισμα Σελ. 119
Η. Τοκοδοσία
1. Τοκοδοσία από της επιδόσεως της αγωγής Σελ. 120
2. Επιτρεπτό το αίτημα τόκων επί της αξίας του καταστραφέντος πράγματος (θετικής ζημίας) Σελ. 120
3. Αίτημα τόκων επί του ποσού του διαφυγόντος κέρδους Σελ. 121
Θ. Συνυπολογισμός ζημίας και οφέλους
1. Κριτήρια προς συνυπολογισμό ζημίας και οφέλους Σελ. 121
2. Συνυπολογισμός ζημίας και υπολειμμάτων επί καταστροφής / βλάβης αυτοκινήτου Σελ. 122
3. Ένσταση συνυπολογισμού οφέλους όταν οφείλεται αποζημίωση λόγω σωματικής βλάβης Σελ. 123
Ι. Συντρέχον πταίσμα Σελ. 124
[ II ] Ζημία πραγμάτων Ειδικότερα η ζημία αυτοκινήτου
Α. Έννοια / περιεχόμενο ζημίας αυτοκινήτου Σελ. 127
Β. Μερική βλάβη αυτοκινήτου Σελ. 129
1. Έννοια μερικής βλάβης Σελ. 129
2. Θετική ζημία επί μερικής βλάβης αυτοκινήτου Σελ. 129
3. Μείωση αξίας βλαβέντος αυτοκινήτου - Εμπορική υπαξία Σελ. 129
4. Τεχνική υπαξία Σελ. 130
5. Πληρωμή ΦΠΑ επί των ζημιών Σελ. 130
6. Δαπάνη προς διενέργεια εξώδικης πραγματογνωμοσύνης, για το είδος και το ύψος των ζημιών Σελ. 131
7. Συνυπολογισμός ζημίας και οφέλους Σελ. 132
8. Αποζημίωση για μίσθωση άλλου αυτοκινήτου Σελ. 132
Γ. Ολική καταστροφή οχήματος Σελ. 133
1. Υπολογισμός ζημίας Σελ. 133
2. Τεχνική και οικονομική καταστροφή αυτοκινήτου Σελ. 134
3. Εφαρμογή της αρχής συνυπολογισμού ζημίας και οφέλους επί ολικής καταστροφής αυτοκινήτου Σελ. 135
4. Διαφυγόν κέρδος επί ολικής καταστροφής πράγματος Σελ. 136
5. Χρηματική ικανοποίηση Σελ. 137
6. Δικονομικά Σελ. 137
[ IIΙ ] Ευθύνη για θανάτωση προσώπου
A. Περιεχόμενο ρύθμισης της ΑΚ 928 και προϋποθέσεις εφαρμογής της
1. Δικαιολογητικός λόγος της ρύθμισης του άρθρου 928 ΑΚ Σελ. 144
2. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 928 ΑΚ Σελ. 144
Β. Αξίωση καταβολής νοσηλίων και εξόδων κηδείας
1. Αξίωση για τα νοσήλια του μετέπειτα θανόντος Σελ. 145
2. Αξίωση για τα έξοδα κηδείας Σελ. 146
3. Έννοια των εξόδων κηδείας Σελ. 147
4. Δαπάνες που δεν επιδικάζονται ως έξοδα κηδείας Σελ. 148
Γ. Αξίωση για στέρηση διατροφής
1. Χαρακτήρας της αξίωσης για στέρηση διατροφής Σελ. 148
2. Κριτήρια για τον προσδιορισμό της αξίωσης για στέρηση διατροφής Σελ. 149
3. Δικαιούχοι της αξίωσης για στέρηση διατροφής Σελ. 150
4. Αξίωση συζύγου για στέρηση διατροφής Σελ. 151
5. Συντρέχον πταίσμα του εμμέσως ζημιουμένου, δικαιούχου διατροφής Σελ. 154
6. Αξίωση τέκνου για στέρηση διατροφής Σελ. 154
7. Αξίωση γονέων για στέρηση διατροφής Σελ. 157
8. Αξίωση αδελφού ή αδελφής για στέρηση διατροφής Σελ. 158
Δ. Διάρκεια της αποζημίωσης για στέρηση διατροφής
1. Γενικά Σελ. 158
2. Διάρκεια της αποζημίωσης για στέρηση διατροφής από τον σύζυγο Σελ. 159
3. Διάρκεια της αποζημίωσης για στέρηση διατροφής από τον γονέα Σελ. 160
4. Διάρκεια της αποζημίωσης για στέρηση διατροφής από το τέκνο Σελ. 160
Ε. Αξίωση για στέρηση υπηρεσιών
1. Αξίωση για στέρηση υπηρεσιών συζύγου και τέκνων Σελ. 160
2. Αξίωση για στέρηση υπηρεσιών αδελφού Σελ. 162
ΣΤ. Θέματα ιδιωτικού διεθνούς δικαίου Σελ. 162
Ζ. Δεδικασμένο απόφασης αποζημίωσης λόγω θανάτωσης ή βλάβης του σώματος ή της υγείας Σελ. 163
[ IV ] Ευθύνη για βλάβη του σώματος ή της υγείας προσώπου [άρθρο 929 ΑΚ]
Α. Έννοια και περιεχόμενο της αποζημίωσης για βλάβη του σώματος ή της υγείας
1. Δαπάνες που αποκαθίστανται Σελ. 166
2. Δαπάνες που δεν αποκαθίστανται δυνάμει της ΑΚ 929 Σελ. 167
Β. Αξίωση για δαπάνες «νοσηλίων»
1. Έννοια δαπάνης «νοσηλίων» Σελ. 168
2. Περιεχόμενο δαπάνης «νοσηλίων» Σελ. 169
3. Ειδικά η δαπάνη για την πρόσληψη αποκλειστικής νοσοκόμου Σελ. 170
4. Μη αποκαταστατέα δαπάνη νοσηλίων Σελ. 170
5. Δαπάνη για νοσήλια και συντρέχον πταίσμα του παθόντος Σελ. 170
Γ. Σωρευτική απόληψη αποζημίωσης και παροχής του τρίτου
1. Έννοια και σκοπός σωρευτικής απόληψης της αποζημίωσης Σελ. 170
2. Σωρευτική απόληψη των υπηρεσιών που προσφέρονται από συγγενικά πρόσωπα Σελ. 171
3. Σωρευτική απόληψη αποζημίωσης και των καταβληθέντων από ασφαλιστικό οργανισμό Σελ. 173
4. Εξαίρεση από την αρχή της σωρευτικής απόληψης αποζημίωσης και της παροχής του τρίτου Σελ. 173
Δ. Αξίωση για δαπάνη λήψης ειδικής βελτιωμένης τροφής
1. Λήψη βελτιωμένης τροφής με υπόδειξη του ιατρού Σελ. 173
2. Διαφυγόντα κέρδη για στέρηση των εισοδημάτων εξαιτίας της ανικανότητας για παροχή εργασίας Σελ. 174
3. Ένσταση συνυπολογισμού ζημίας και οφέλους Σελ. 175
4. Διαφυγόντα κέρδη για επαγγελματική δραστηριότητα, για την άσκηση της οποίας ο νόμος απαιτεί άδεια της διοικητικής αρχής Σελ. 176
Ε. Αξίωση για μελλοντική περιουσιακή ζημία Σελ. 176
1. Γενικά Σελ. 176
2. Αξίωση για μελλοντική θεραπευτική αγωγή Σελ. 177
3. Αξίωση για μελλοντική αποθετική ζημία Σελ. 178
4. Στοιχεία δικογράφου επί αξιώσεως για μελλοντική αποθετική ζημία Σελ. 179
5. Πότε δεν επιδικάζεται μελλοντική ζημία Σελ. 179
ΣΤ. Αποζημίωση για αναπηρία ή παραμόρφωση λόγω σωματικής βλάβης
1. Προϋποθέσεις επιδίκασης της αποζημίωσης κατά την ΑΚ 931 Σελ. 181
2. Έννοια - προσδιορισμός - επιδίκαση αποζημίωσης για αναπηρία ή παραμόρφωση Σελ. 182
3. Ειδικότερα, η επιδίκαση εύλογου χρηματικού ποσού επί αναπηρίας ή παραμόρφωσης Σελ. 184
Ζ. Δεδικασμένο απόφασης για αποζημίωση λόγω βλάβης του σώματος ή της υγείας προσώπου Σελ. 186
[ V ] Τρόπος καταβολής της αποζημίωσης επί θανάτωσης προσώπου ή βλάβης του σώματος ή της υγείας
Α. Τρόπος καταβολής της αποζημιώσεως σε περίπτωση θανατώσεως ή βλάβης του σώματος ή της υγείας
1. Καταβολή σε χρηματικές δόσεις ή σε κεφάλαιο «εφάπαξ» Σελ. 188
2. Προσωρινή επιδίκαση απαίτησης περιοδικών παροχών Σελ. 188
3. Τοκοφορία επί περιοδικών κατά μήνα παροχών Σελ. 189
Β. Κατ’ εξαίρεση καταβολή αποζημίωσης σε «κεφάλαιο εφάπαξ»
1. Έννοια του όρου «κεφάλαιο εφάπαξ» Σελ. 189
2. Στοιχεία της αγωγής όταν ζητείται η επιδίκαση «κεφαλαίου εφάπαξ» Σελ. 189
3. Ύπαρξη σπουδαίου λόγου Σελ. 190
4. Πλημμέλεια άρθρου 559 αρ. 9 ΚΠολΔ όταν δεν ερευνάται και το αίτημα για μηνιαίες χρηματικές παροχές Σελ. 191
Γ. Παροχή ασφαλείας
1. Προϋποθέσεις για την παροχή ασφαλείας Σελ. 191
2. Κριτήρια για την παροχή ασφαλείας (άρθρο 930 § 2 ΑΚ) Σελ. 191
Δ. Σωρευτική απόληψη παροχών και αποζημίωσης
1. Μη αποκλεισμός της αξίωσης αποζημίωσης εξαιτίας της υποχρέωσης τρίτου προς αποζημίωση ή διατροφή του ζημιωθέντος Σελ. 192
2. Ποιος θεωρείται «άλλος» κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 930 ΑΚ Σελ. 192
3. Εξαίρεση από την αρχή της σωρευτικής απόληψης των παροχών Σελ. 193
E. Μεταρρύθμιση της τελεσίδικης απόφασης για περιοδικές παροχές λόγω μεταβολής οικονομικών συνθηκών (ΚΠολΔ 334)
1. Προϋποθέσεις μεταρρύθμισης Σελ. 194
2. Ουσιώδης αυξομείωση του τιμαρίθμου Σελ. 195
3. Συνθήκες, των οποίων η ουσιαστική μεταβολή δικαιολογεί την αναθεώρηση Σελ. 195
4. Μεταρρύθμιση της μεταρρυθμιστικής δικαστικής απόφασης Σελ. 195
5. Αρμοδιότητα δικαστηρίου προς εκδίκαση της μεταρρυθμιστικής αγωγής Σελ. 196
[ VI ] Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη
Α. Έννοια ηθικής βλάβης και ψυχικής οδύνης
1. Δικαιολογητικός λόγος της ρύθμισης του άρθρου 932 ΑΚ Σελ. 199
2. Προϋποθέσεις επιδίκασης χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 199
3. Διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου, να επιδικάσει ή όχι χρηματική ικανοποίηση Σελ. 199
Β. Δικαιούχος της αξίωσης για ηθική βλάβη από αδικοπραξία
1. Φορέας του προσβληθέντος εννόμου αγαθού Σελ. 200
2. Μη αποκατάσταση έμμεσης ηθικής βλάβης Σελ. 201
Γ. Υπόχρεοι προς καταβολή χρηματικής ικανοποίησης
1. Υπεύθυνος κατά τον νόμο Σελ. 201
2. Το Δημόσιο ως υπόχρεος καταβολής χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 202
3. Το Επικουρικό Κεφάλαιο ως υπόχρεος καταβολής χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 202
Δ. Κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του ποσού της χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη
1. Ενδεικτική απαρίθμηση κριτηρίων Σελ. 203
2. Το συντρέχον πταίσμα του παθόντος ως κριτήριο για την μη επιδίκαση ή την μείωση του ποσού της χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 204
Ε. Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη
1. Στοιχεία του δικογράφου της αγωγής επί απαίτησης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης Σελ. 204
2. Πρόσθετη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης Σελ. 205
3. Επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη λόγω κληρονομικού δικαιώματος Σελ. 205
4. Δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής - Διακοπή της παραγραφής Σελ. 206
5. Επιδίκαση εύλογου χρηματικού ποσού επί αναπηρίας ή παραμόρφωσης, ανεξάρτητα από την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης - Αυτοτέλεια των δύο αξιώσεων Σελ. 206
ΣΤ. Χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη
1. Κριτήρια επιδίκασης Σελ. 207
2. Χρηματική ικανοποίηση νηπίου για ψυχική οδύνη Σελ. 207
3. Χρηματική ικανοποίηση κυοφορούμενου τέκνου, το οποίο γεννήθηκε ζωντανό, για ψυχική οδύνη Σελ. 207
4. Χρηματική ικανοποίηση για απώλεια κυοφορούμενου τέκνου Σελ. 208
5. Έννοια του όρου «οικογένεια του θύματος» ως δικαιούχου χρηματικής ικανοποίησης για ψυχική οδύνη Σελ. 208
6. Χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη των τέκνων χωρίς γάμο των γονέων τους Σελ. 209
7. Χρηματική ικανοποίηση θετού τέκνου Σελ. 210
8. Χρηματική ικανοποίηση μνηστών Σελ. 210
9. Πρόσωπα που δεν περιλαμβάνονται στην «οικογένεια του θύματος» Σελ. 210
10. Λήψη υπόψη του συντρέχοντος πταίσματος του θανατωθέντος Σελ. 211
Ζ. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο Σελ. 212
H. Έλεγχος Αρείου Πάγου
1. Μη υπαγωγή στον αναιρετικό έλεγχο του προσδιορισμού του ποσού της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 213
2. Επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης και αρχή της αναλογικότητας Σελ. 213
Θ. Παραγραφή της αξίωσης για χρηματική ικανοποίηση Σελ. 214
[ VII ] Μεταβίβαση της αξίωσης του παθόντος στο ΙΚΑ ή σε αλλοδαπό φορέα κοινωνικής ασφάλισης
A. Ο κανόνας της σωρευτικής απόληψης της αποζημίωσης (άρθρο 930 παρ. 3 ΑΚ) και η εξαίρεση αυτού ως προς το ΙΚΑ
1. Αυτοδίκαιη μεταβίβαση της αξίωσης του παθόντος στο ΙΚΑ - Νόμιμη υποκατάσταση Σελ. 216
2. Αναλογική εφαρμογή της ρύθμισης για το ΙΚΑ και σε άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς Σελ. 218
Β. Προϋποθέσεις και αφετηρία της αυτοδίκαιης μεταβίβασης στο ΙΚΑ της αξίωσης αποζημίωσης του παθόντα
1. Ύπαρξη σχέσης κοινωνικής ασφάλισης / αξίωσης αποζημίωσης Σελ. 220
2. Ποιοτική και ποσοτική αντιστοιχία παροχών του ΙΚΑ και αξιώσεων αποζημίωσης του παθόντος Σελ. 221
3. Αφετηρία της αυτοδίκαιης μεταβίβασης στο ΙΚΑ της αξίωσης αποζημίωσης Σελ. 222
Γ. Ασφαλιστικοί οργανισμοί στους οποίους δεν έχει εφαρμογή η ρύθμιση για το ΙΚΑ
1. Ενδεικτική απαρίθμηση Σελ. 222
Δ. Δικαστική επιδίωξη της αξίωσης από το ΙΚΑ
1. Άσκηση δικαιωμάτων ασφαλισμένου καθ’ υποκατάσταση από το ΙΚΑ Σελ. 223
2. Στοιχεία του δικογράφου της αγωγής ή της κύριας παρέμβασης του ΙΚΑ Σελ. 223
Ε. Παραγραφή της αξίωσης του ΙΚΑ Σελ. 224
ΣΤ. Μεταβίβαση εκ του νόμου της απαιτήσεως του ασφαλισμένου στον αλλοδαπό φορέα της κοινωνικής ασφάλισης
1. Μεταβίβαση της αξιώσεως από τον χρόνο του ατυχήματος Σελ. 225
2. Στοιχεία της αγωγής του αλλοδαπού φορέα κοινωνικής ασφάλισης κατά του υπόχρεου τρίτου Σελ. 225
Ζ. Υποκατάσταση του ΙΚΑ μόνο έναντι του υπαιτίου του ατυχήματος και όχι κατά του Επικουρικού Κεφαλαίου Σελ. 226
ΜΕΡΟΣ Γ΄
[ I ] Ευθύνη ασφαλιστή από την υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτου
Α. Η υποχρεωτική ασφάλιση της αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία του αυτοκινήτου (Ν 489/1976)
1. Η ανάληψη του ασφαλιστικού κινδύνου από τον ασφαλιστή Σελ. 231
2. Υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτου Σελ. 231
3. Ευθεία αγωγή του παθόντος κατά του ασφαλιστή Σελ. 231
4. Παράλληλη προσωπική ευθύνη των υποχρέων σε αποζημίωση προσώπων Σελ. 232
5. Πραγμάτωση ασφαλιστικής περίπτωσης Σελ. 232
B. Προϋποθέσεις ασφάλισης
1. Έννοια αυτοκινήτου Σελ. 232
2. Εξαιρέσεις από την υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτου - Εξαιρούμενα αυτοκίνητα (άρθρο 3 Ν 489/1976) Σελ. 241
Γ. O ασφαλισμένος
1. Κάλυψη αστικής ευθύνης κυρίου, κατόχου και κάθε οδηγού ή προστηθέντος στην οδήγηση Σελ. 243
2. Έννοια ασφαλισμένου και κυρίου του αυτοκινήτου Σελ. 243
3. Έννοια κατόχου Σελ. 243
4. Μη ασφαλιστική κάλυψη του λαβόντος την κατοχή του αυτοκινήτου με κλοπή ή βία Σελ. 244
5. Μη ασφαλιστική κάλυψη του λαβόντος την κατοχή του αυτοκινήτου χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη Σελ. 244
6. Αποκλεισμός ασφαλιστικής κάλυψης μόνο του οδηγού που προκάλεσε από πρόθεση τη ζημιά Σελ. 245
7. Έκταση της ευθύνης του ασφαλιστή στην περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος από κλεμμένο ή αφαιρεθέν με βία αυτοκίνητο Σελ. 246
8. Έννοια οδηγού Σελ. 246
9. Προστηθείς στην οδήγηση ή υπεύθυνος του ασφαλισμένου αυτοκινήτου Σελ. 246
10. Επιβάτης του αυτοκινήτου Σελ. 247
Δ. Η ασφαλιστική σύμβαση
1. Κατάρτιση ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 247
2. Έναρξη ασφαλιστικής κάλυψης στο παλαιότερο δίκαιο, που ίσχυε πριν το Ν 4261/2014 Σελ. 250
3. Νέο δίκαιο βάσει του Ν 4261/2014 Σελ. 250
4. Χαρακτήρας της διάταξης του άρθρου 5 παρ. 2 του Ν 489/1976 Σελ. 251
5. Απόδειξη ασφαλιστικής κάλυψης μετά τον Ν 4261/2014 Σελ. 251
6. Ανανέωση ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 252
7. Αντιταξιμότητα της πρόωρης λύσης της ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 252
8. Αντιταξιμότητα της λήξης της συμφωνημένης διάρκειας της ασφαλιστικής σύμβασης με βάση το νέο δίκαιο δυνάμει του Ν 4261/2014 Σελ. 253
9. Νόμισμα πληρωμής του ασφαλίστρου Σελ. 254
10. Καταβολή ασφαλίστρου σε χρήμα ή με άλλους υποκατάστατους τρόπους Σελ. 254
11. Διάρκεια της ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 254
12. Λύση της ασφαλιστικής σύμβασης αιτία θανάτου Σελ. 254
13. Λύση της ασφαλιστικής σύμβασης λόγω μεταβίβασης της κυριότητας ή κατοχής του αυτοκινήτου Σελ. 255
14. Συμβατική λύση της σύμβασης ασφάλισης σύμφωνα με το νέο άρθρο 11α Ν 489/1976, όπως διαμορφώθηκε μετά τον Ν 4261/2014 Σελ. 255
15. Καταγγελία της σύμβασης ασφάλισης γενικά Σελ. 256
16. Η καταγγελία της σύμβασης ασφάλισης από τον λήπτη ή τον ασφαλισμένο Σελ. 256
17. Η καταγγελία της σύμβασης ασφάλισης από τον ασφαλιστή Σελ. 257
18. Αποτελέσματα της καταγγελίας της σύμβασης ασφάλισης από τον ασφαλιστή Σελ. 259
19. Η αναστολή της ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 259
Ε. Οι εξαιρέσεις από την ασφαλιστική κάλυψη
1. Εξαίρεση από την ασφαλιστική κάλυψη των προσώπων που επιλήφθηκαν του αυτοκινήτου με κλοπή ή βία Σελ. 260
2. Αποκλεισμός ασφαλιστικής κάλυψης μόνο του κλέπτη - οδηγού Σελ. 260
3. Εξαίρεση από την ασφαλιστική κάλυψη των προσώπων που προκάλεσαν το ατύχημα εκ προθέσεως Σελ. 260
4. Εξαίρεση από την ασφαλιστική κάλυψη έναντι προσώπων που συγκατατέθηκαν να μεταφερθούν με αυτοκίνητο, εν γνώσει τους ότι αφαιρέθηκε από τον νόμιμο κάτοχό του με αθέμιτα μέσα ή χρησιμοποιείται προς εκτέλεση εγκληματικής πράξης Σελ. 261
5. Εξαίρεση από την ασφαλιστική κάλυψη των μεταφερομένων με το ζημιογόνο αυτοκίνητο πραγμάτων Σελ. 261
6. Ποιοι δεν θεωρούνται τρίτοι και δεν καλύπτονται ασφαλιστικά Σελ. 262
ΣΤ. Περιεχόμενο και έκταση της ευθύνης του ασφαλιστή
1. Η ευθύνη προς αποζημίωση του ζημιωθέντος τρίτου - Η αξίωση του τρίτου ζημιωθέντος Σελ. 262
2. Εξαίρεση από την ασφάλιση των ζημιών που προκαλούνται από οδηγό, ο οποίος στερείται της αδείας οδήγησης που προβλέπεται από τον νόμο για την κατηγορία του οχήματος που οδηγεί - Έλλειψη της απαιτούμενης από τον νόμο άδειας Σελ. 265
3. Περιπτωσιολογία - Νομολογιακές ρυθμίσεις Σελ. 265
4. Προϋπόθεση η ύπαρξη υπαιτιότητας και η αιτιώδης συνάφεια (;) Σελ. 267
5. Αναγωγή ασφαλιστή κατά ασφαλισμένου όταν ο τελευταίος στερείται αδείας ικανότητας οδήγησης Σελ. 268
6. Εξαίρεση από την ασφάλιση των ζημιών που προκαλούνται από οδηγό ο οποίος κατά τον χρόνο του ατυχήματος τελούσε υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών Σελ. 269
7. Μη απαλλαγή ασφαλιστή έναντι ζημιωθέντων επιβατών Σελ. 273
8. Αναγωγή ασφαλιστή κατά ασφαλισμένου υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών Σελ. 273
9. Σχέση Ν 489/1976 και Ν 2251/1994 ως προς τις περιπτώσεις αποκλεισμού της ευθύνης του ασφαλιστή Σελ. 277
10. Αναγωγή ασφαλιστή κατά του κυρίου και μη οδηγού εφόσον γνώριζαν ότι ο οδηγός βρισκόταν υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών Σελ. 277
11. Εξαίρεση από την ασφάλιση των ζημιών από αυτοκίνητο όχημα, με διαφορετική χρήση από την καθοριζόμενη στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο και στην άδεια κυκλοφορίας Σελ. 278
12. Προϋπόθεση η ύπαρξη υπαιτιότητας και η αιτιώδης συνάφεια Σελ. 278
13. Διαφορετική χρήση - Περιπτωσιολογία Σελ. 279
Ζ. Αναγωγή του ασφαλιστή κατά του ασφαλισμένου
1. Θεμελίωση του δικαιώματος αναγωγής Σελ. 280
2. Πρόσωπα νομιμοποιούμενα παθητικά Σελ. 280
3. Περιεχόμενο δικαιώματος αναγωγής Σελ. 282
4. Συμβιβασμός ασφαλιστή - τρίτου ζημιωθέντος και περιεχόμενο του δικαιώματος αναγωγής Σελ. 282
5. Τρόπος άσκησης του δικαιώματος αναγωγής Σελ. 283
6. Στοιχεία αγωγής εξ αναγωγής Σελ. 284
7. Παραγραφή δικαιώματος αναγωγής του ασφαλιστή Σελ. 284
Η. Παραγραφή της αξίωσης του τρίτου ζημιωθέντος κατά του ασφαλιστή
1. Η ισχύουσα πενταετής παραγραφή της αξίωσης του τρίτου Σελ. 285
2. Έναρξη της παραγραφής Σελ. 285
3. Διακοπή και αναστολή της παραγραφής Σελ. 285
4. Έναρξη νέας παραγραφής αξίωσης που αφορά απρόβλεπτη από την αρχή ζημία Σελ. 287
5. Διαχρονικό δίκαιο Σελ. 287
Θ. Οι υποχρεώσεις και τα βάρη που προκύπτουν από την ασφαλιστική σύμβαση - Τα ασφαλιστικά βάρη του ασφαλισμένου
1. Έννοια ασφαλιστικών βαρών Σελ. 288
2. Διακρίσεις ασφαλιστικών βαρών Σελ. 289
3. Καθήκον διαφωτίσεως Σελ. 289
4. Συνέπειες παράβασης του ασφαλιστικού βάρους από τον ασφαλισμένο Σελ. 289
5. Δυνητική ευχέρεια δικαστηρίου προς επιδίκαση αποζημίωσης και νομικός χαρακτήρας της (άρθρο 9 παρ. 3 Ν 489/1976) Σελ. 290
6. Ανίσχυρες έναντι του ασφαλιστή οι δηλώσεις οφειλής, ομολογίας ή επαύξησης της ευθύνης ή συμβιβασμού του ασφαλισμένου προς τον ζημιωθέντα Σελ. 290
7. Υποχρέωση ασφαλισμένου να αναγγείλει την επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης Σελ. 291
Ι. Η υποχρέωση του ασφαλιστή από την ασφαλιστική σύμβαση
1. Επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης Σελ. 291
2. Παρεμπίπτουσα αγωγή ασφαλισμένου κατά του ασφαλιστή Σελ. 291
3. Η υποχρέωση του ασφαλιστή προς διακανονισμό της ζημίας μετά τον Ν 4261/2014 Σελ. 292
ΙΑ. Δικονομικά θέματα
1. Βεβαίωση περί προηγουμένης κοινοποίησης αντιγράφου της αγωγής στην αρμόδια ΔΟΥ του ενάγοντος Σελ. 293
2. Εικοσαετής παραγραφή Σελ. 293
3. Αναστολή της παραγραφής λόγω δόλιας συμπεριφοράς του υποχρέου Σελ. 293
4. Παραδεκτή η έφεση κατά των οριστικών διατάξεων εν μέρει οριστικής απόφασης στην περίπτωση που υπάρχει απλή ομοδικία ή αντικειμενική σώρευση αγωγών Σελ. 294
5. Κατάρτιση της σύμβασης ασφάλισης και με απλή συναίνεση των συμβαλλομένων Σελ. 294
6. Δέσμευση του ασφαλισμένου και χωρίς την υπογραφή του ασφαλιστηρίου από αυτόν Σελ. 294
7. Η διετής παραγραφή του προϊσχύσαντος δικαίου Σελ. 295
8. Δεδικασμένο Σελ. 295
9. Δυνατότητα διορισμού πραγματογνώμονα Σελ. 295
10. Διαδικασία διαφορών από αυτοκίνητα - Λόγος αναίρεσης άρθρου 559 αρ. 11 ΚΠολΔ για μη λήψη υπόψη αποδεικτικών μέσων Σελ. 296
11. Προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή (ασφαλιστή) από τον υπόχρεο Σελ. 296
[ ΙΙ ] Ευθύνη Επικουρικού Κεφαλαίου
Α. Σύσταση - νομική φύση - σκοπός του Επικουρικού Κεφαλαίου Σελ. 298
Β. Οι κατ’ ιδίαν περιπτώσεις ευθύνης του ΕΚ και εντεύθεν προκύπτοντα ζητήματα
1. Γενικά περί των περιορισμών στην ευθύνη του ΕΚ Σελ. 300
2. Άγνωστος υπαίτιος (άρθρο 19 παρ. 1 περ. α΄ Ν 489/1976) Σελ. 301
3. Ανασφάλιστο όχημα (άρθρο 19 παρ. 1 περ. β΄ Ν 489/1976) Σελ. 304
4. Επιμέρους δικονομικά ζητήματα από τη θέσπιση ευθύνης του ΕΚ Σελ. 310
5. Πτώχευση ασφαλιστή - Άκαρπη η εις βάρος του εκτέλεση και ανάκληση της άδειας λειτουργίας του (άρθρο 19 παρ. 1 περ. γ΄ του Ν 489/1976) Σελ. 317
Γ. Περιεχόμενο και έκταση της ευθύνης του ΕΚ
1. Ευθεία αξίωση του ζημιωθέντος κατά του ΕΚ (άρθρο 19 παρ. 3 Ν 489/1976) Σελ. 324
2. Ευθύνη ΕΚ και συντηρητική κατάσχεση του ζημιογόνου αυτοκινήτου Σελ. 324
3. Έκταση ευθύνης του ΕΚ Σελ. 324
4. Περιεχόμενο αποζημίωσης Σελ. 325
5. Απαλλαγή ΕΚ Σελ. 325
6. Οικειοθελείς παροχές τρίτου Σελ. 327
7. Παροχές αφαιρούμενες από την αποζημίωση Σελ. 328
8. Παροχές από το Δημόσιο σε δημόσιο υπάλληλο Σελ. 328
9. Αλλοδαπός φορέας κοινωνικής ασφάλισης Σελ. 328
10. Εφαρμογή του άρθρου 19 παρ. 5 του Ν 489/1976 και άρθρο 300 ΑΚ Σελ. 329
11. Ποσοτικός περιορισμός της ευθύνης του ΕΚ Σελ. 329
12. Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του Επικουρικού Κεφαλαίου Σελ. 332
13. Προβολή στη δευτεροβάθμια δίκη της ένστασης του ΕΚ περί ποσοτικού περιορισμού της ευθύνης του Σελ. 333
14. Συμβιβασμός μεταξύ παθόντος και υποχρέου Σελ. 333
15. Απαράδεκτη η έφεση κατά των ομοδίκων του εκκαλούντος Σελ. 333
Δ. Υποκατάσταση του ΕΚ
1. Έννοια και λειτουργία της υποκατάστασης του ΕΚ Σελ. 333
2. Προσωπική κράτηση Σελ. 335
3. Περιπτώσεις υποκατάστασης του ΕΚ (άρθρο 19 παρ. 4 Ν 489/1976) Σελ. 335
4. Περιεχόμενο αξίωσης αποζημίωσης καθ’ υποκατάσταση από το ΕΚ Σελ. 336
5. Τρόπος άσκησης της αξίωσης βάσει υποκαταστάσεως από το ΕΚ Σελ. 336
6. Αξίωση υποκαταστάσεως του ΕΚ και σωρευτική αναδοχή χρέους Σελ. 337
7. Ορισμένο αγωγής βάσει υποκαταστάσεως του ΕΚ Σελ. 337
8. Αποκλεισμός αναγωγής από τον υπόχρεο κατά του ΕΚ Σελ. 338
9. Χρόνος παραγραφής της αξίωσης βάσει υποκαταστάσεως του ΕΚ Σελ. 338
10. Η απαλλαγή του ΕΚ σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 5 Ν 489/1976 αποκλείει την υποκατάσταση ασφαλιστικού ταμείου ή οργανισμού στην απαίτηση του παθόντος ασφαλισμένου του Σελ. 338
11. Υποκατάσταση ΕΚ σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 4 Ν 489/1976 κατόπιν εξώδικης συμφωνίας ή συμβιβασμού με τον τρίτο ζημιωθέντα Σελ. 341
Ε. Παραγραφή της αξιώσεως κατά του ΕΚ
1. Ρύθμιση της παραγραφής Σελ. 341
2. Διακοπή παραγραφής της αξίωσης κατά του ΕΚ Σελ. 344
3. Αναστολή παραγραφής της αξίωσης κατά του ΕΚ Σελ. 344
4. Επιμήκυνση παραγραφής Σελ. 345
[ III ] Ευθύνη Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης
Α. Πρόκληση ατυχήματος από ζημιογόνο αυτοκίνητο με στοιχεία αλλοδαπότητας
1. Αντικείμενο της διεθνούς ασφάλισης Σελ. 348
2. Μη ύπαρξη έννομης σχέσης μεταξύ του ελληνικού ΓΔΑ και των ευθυνομένων προσώπων ως προς το ζημιογόνο αλλοδαπό αυτοκίνητο Σελ. 350
3. Βασική έννοια της διεθνούς ασφάλισης ο τόπος συνήθους σταθμεύσεως του οχήματος (άρθρ. 1 περ. ε΄ Ν 489/1976) Σελ. 351
4. Η Ενοποιημένη Συμφωνία μεταξύ των Γραφείων Διεθνούς Ασφάλισης Σελ. 351
Β. Ατύχημα που προκαλείται από αλλοδαπό αυτοκίνητο στην Ελλάδα
1. Παράλληλη ευθύνη του ελληνικού Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης Σελ. 352
2. Προϋποθέσεις ευθύνης του ΓΔΑ Σελ. 352
3. Ευθεία αξίωση κατά του ΓΔΑ - Στοιχεία ορισμένου της αγωγής Σελ. 355
4. Έκταση ευθύνης του ΓΔΑ Σελ. 357
5. Παραγραφή αξίωσης κατά του ΓΔΑ Σελ. 357
6. Σωρευτική αναδοχή χρέους μεταξύ αλλοδαπού ασφαλιστή και τρίτου ζημιωθέντος Σελ. 358
7. Δικαίωμα αναγωγής του ελληνικού ΓΔΑ Σελ. 358
8. Η Ενοποιημένη Συμφωνία δεν αποτελεί κανόνα δικαίου, αλλά σύμβαση Σελ. 359
9. Το ελληνικό ΓΔΑ ως αντίκλητος Σελ. 359
10. Το ελληνικό ΓΔΑ και διορισμός δικαστικού πληρεξουσίου αλλοδαπού ασφαλιστή Σελ. 360
11. Υποχρέωση παροχής πληροφοριών προς το ελληνικό ΓΔΑ από κάθε αρχή ή ασφαλιστική επιχείρηση που επιλήφθηκε του ατυχήματος Σελ. 361
12. Δυνατότητα αγωγής και κατά του αλλοδαπού ασφαλιστή Σελ. 361
13. Διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων για την απευθείας αγωγή του παθόντος κατά του αλλοδαπού ασφαλιστή Σελ. 361
14. Έκταση ευθύνης του αλλοδαπού ασφαλιστή Σελ. 362
15. Έλλειψη παθητικής νομιμοποίησης του νομίμου στην Ελλάδα αντιπροσώπου αλλοδαπής ασφαλιστικής εταιρίας Σελ. 362
Γ. Ατύχημα που προκαλείται στην αλλοδαπή από αυτοκίνητο με τόπο συνήθους σταθμεύσεως την Ελλάδα
1. Πιστοποιητικό διεθνούς ασφάλισης Σελ. 362
2. Υπόχρεα πρόσωπα Σελ. 362
3. Δικαίωμα αναγωγής ασφαλιστή κατά του ΓΔΑ για το υπερβάλλον Σελ. 363
4. Ευθύνη του ελληνικού ΓΔΑ Σελ. 363
5. Έκταση της ευθύνης του ΓΔΑ Σελ. 363
6. Δικαίωμα αναγωγής του ΓΔΑ κατά ΕΚ σε περίπτωση ανασφάλιστου ζημιογόνου αυτοκινήτου Σελ. 363
7. Περιεχόμενο αποζημίωσης του ΓΔΑ Σελ. 364
Δ. Το ΓΔΑ ως οργανισμός αποζημιώσεως κατά τα άρθρα 27α΄ και 27β΄ του Ν 489/1976
1. Σκοπός της ρύθμισης Σελ. 364
2. Όργανα εξώδικου διακανονισμού ζημιών Σελ. 364
3. Προϋποθέσεις εφαρμογής του μηχανισμού του εξώδικου διακανονισμού ζημιών Σελ. 365
ΜΕΡΟΣ Δ΄
[ I ] Διαδικασία διαφορών για ζημίες από αυτοκίνητο και από τη σύμβαση ασφάλισής του [άρθρο 614 αρ. 6 ΚΠολΔ]
Α. Υπαγόμενες διαφορές Σελ. 368
Β. Προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 614 αρ. 6 ΚΠολΔ
1. Ζημία από αυτοκίνητο και από τη σύμβαση ασφαλίσεώς του Σελ. 373
2. Ζημία με αίτιο το αυτοκίνητο Σελ. 373
3. Έννοια αυτοκινήτου για την υπαγωγή της διαφοράς στη διαδικασία του άρθρου 614 αρ. 6 ΚΠολΔ - Περιπτωσιολογία υπαγομένων διαφορών Σελ. 373
4. Οχήματα που δεν εμπίπτουν στην έννοια του αυτοκινήτου - Περιπτωσιολογία διαφορών που δεν υπάγονται στη διαδικασία του άρθρου 614 αρ. 6 ΚΠολΔ Σελ. 375
Γ. Αρμοδιότητα καθ’ ύλην Σελ. 376
Δ. Αρμοδιότητα κατά τόπο Σελ. 377
Ε. Άσκηση της αγωγής
1. Κατάθεση και επίδοση αγωγής Σελ. 378
2. Επίδοση αγωγής στον αρμόδιο προϊστάμενο της ΔΟΥ του ενάγοντα Σελ. 378
ΣΤ. Καταβολή δικαστικού ενσήμου Σελ. 379
Ζ. Προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή Σελ. 380
H. Άσκηση παρέμβασης κύριας ή πρόσθετης Σελ. 381
Θ. Συζήτηση της αγωγής
1. Προτάσεις Σελ. 383
2. Συνεκδίκαση συναφών αγωγών Σελ. 383
3. Διαμεσολάβηση Σελ. 384
4. Παραίτηση από την αγωγή Σελ. 385
5. Μερική τροπή του αιτήματος της αγωγής σε καταψηφιστικό Σελ. 385
6. Ενστάσεις - Περιπτωσιολογία Σελ. 386
Ι. Απόδειξη
1. Προσκομιδή αποδεικτικών μέσων Σελ. 389
2. Λήψη υπόψη και αποδεικτικών μέσων που δεν πληρούν τους όρους του νόμου Σελ. 391
3. Κατ’ ιδίαν αποδεικτικά μέσα Σελ. 391
4. Συμπληρωματικές αποδείξεις Σελ. 393
ΙΑ. Αγωγή εξ αναγωγής Σελ. 394
ΙΒ. Ανακοπή ερημοδικίας Σελ. 395
ΙΓ. Έφεση
1. Προϋποθέσεις άσκησης - Νομιμοποίηση Σελ. 395
2. Άσκηση αντέφεσης Σελ. 398
ΙΔ. Δεδικασμένο Σελ. 400
ΙΕ. Προσωπική κράτηση Σελ. 403
ΙΣΤ. Δικαιοδοσία πολιτικών δικαστηρίων για την εκδίκαση των διαφορών που αφορούν απαιτήσεις αποζημίωσης οποιασδήποτε μορφής για ζημίες που έχουν προκληθεί από αυτοκίνητο Σελ. 404
ΙΖ. Διεθνής δικαιοδοσία ελληνικών δικαστηρίων Σελ. 404
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1. Έφεση - Συνυπαιτιότητα παθόντος - Καταβολή δαπανών από τον ΕΟΠΥΥ Σελ. 415
2. Οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος - Εξαίρεση ζημίας από την ασφάλιση - Προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση Σελ. 433
3. Έφεση για απόρριψη ένστασης συνυπολογισμού και ζημίας Σελ. 439
4. Αγωγή αποζημίωσης - Παράβαση ασφαλιστικού βάρους Σελ. 453
5. Άρνηση υπαιτιότητας - υλικών ζημιών - Αποκλειστική υπαιτιότητα προστηθέντος οδηγού - Ένσταση συνυπολογισμού κέρδους και ζημίας - Αίτημα τοκοδοσίας Σελ. 459
6. Ένσταση αποκλειστικής υπαιτιότητας - Ένσταση αοριστίας - Ένσταση έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης - Άρνηση ατυχήματος / επιμέρους αξιώσεων Σελ. 468
7. Έλλειψη άδειας ικανότητας οδήγησης - Παράβαση ασφαλιστικής σύμβασης - Αγωγή παρεμπίπτουσα Σελ. 488
8. Λήξη ασφαλιστικής σύμβασης - Αναγωγή κατά του λήπτη της ασφάλισης Σελ. 496
9. Ευθύνη εις ολόκληρον - Αναγωγή (άρθρα 926, 927 ΑΚ) Σελ. 501
10. Επικουρική έφεση επί απόρριψης παρεμπίπτουσας αγωγής Σελ. 507
11. Προσεπίκληση - Έλλειψη άδειας οδήγησης - Ευθύνη εις ολόκληρον Σελ. 511
12. Κατ' έφεση προβολή ένστασης συνυπαιτιότητας Σελ. 518
13. Καθορισμός ποσοστού συνυπαιτιότητας - Επαναφορά πρωτόδικων ισχυρισμών Σελ. 529
14. Αναγωγή ασφαλιστή εντός 16 ημερών από τη λήξη της ασφαλιστικής σύμβασης Σελ. 539
15. Αγωγή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης Σελ. 544
16. Αγωγή αποζημίωσης - χρηματικής ικανοποίησης Σελ. 550
Ευρετήριο Σελ. 561

Α. Νομική φύση / προϋποθέσεις ευθύνης

1. Νομική φύση

  1. 1

Για τη γένεση της ευθύνης από διακινδύνευση, αρκεί η λειτουργία του αυτοκινήτου (τεχνικό γεγονός), η οποία δεν συνδέεται με ορισμένη πράξη, ούτε έχει ως προϋπόθεση την ύπαρξη πταίσματος. Η ζημία πρέπει πάντα να συνδέεται με τους τυπικούς κινδύνους της λειτουργίας του αυτοκινήτου. Υποστηρίζεται ότι δεν είναι αδικοπρακτική ευθύνη, αλλά ειδική ιδιόμορφη ευθύνη (Α. Φλούδας, Αστική ευθύνη εξ αυτοκινητικών ατυχημάτων, 1981, 11). Κατά την κρατούσα όμως άποψη η ευθύνη με βάση το Ν ΓϡΝ/1911 θεωρείται γνήσια αντικειμενική ευθύνη (άνευ πταίσματος) από αδικοπραξία (ευθύνη από διακινδύνευση) σε βάρος των σχετικά προβλεπόμενων προσώπων (ΑΠ 550/2021, ΑΠ 391/2018, ΑΠ 1866/2017, ΜΕφΑθ 2233/2021, ΜΕφΑθ 871/2020, ΜΕφΑθ 3232/2019, ΜΕφΘεσ 2567/2018 ΤΝΠ QUALEX, ΕφΑΔΠολΔ 2019,1351, ΜΕφΘεσ 2441/2017, ΜΕφΘεσ

3

236/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΜΕφΘεσ 236/2017 ΜΕφΠειρ 5/2018, ΜΕφΔωδ 134/2015, ΜΠρΑθ 1072/2019 ΤΝΠ QUALEX, ΕιρΣικυώνος 10/2018 ΤΝΠ QUALEX).

Στις προϋποθέσεις για τη στοιχειοθέτηση της ευθύνης δεν περιλαμβάνεται ούτε η πράξη ούτε το παράνομο [ΑΠ 550/2021 ΤΝΠ QUALEX].

2. Έννοια αυτοκινήτου

i. Έννοια αυτοκινήτου κατά το Ν Γ ΓϡΝ/1911 – Υπαγόμενα/Μη υπαγόμενα αυτοκίνητα/Εξαιρέσεις

  1. 2

Η έννοια του αυτοκινήτου προσδιορίζεται από το άρθρο 2 εδ. α΄ Ν ΓϡΝ/1911, κατά το οποίο αυτοκίνητο είναι το δια μηχανικής δυνάμεως και ουχί επί τροχιών κινούμενο όχημα ή τροχήλατο. Από τον ορισμό αυτό προκύπτει ότι απαιτείται όχημα ή τροχήλατο αντικείμενο, χωρίς να απαιτείται η μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων (ΑΠ 296/2012 ΤΝΠ QUALEX). Όχημα είναι καθετί που κρατά ή υποστηρίζει κάτι άλλο. Τροχήλατο είναι καθετί το οποίο τραβιέται σε τροχούς (ΜΠρΑθ 1263/2008 ΕφΑΔΠολΔ 2011, 653). Περαιτέρω, σαφώς συνάγεται ότι το όχημα πρέπει να μην κινείται σε τροχιές. Τροχιές είναι κατά κανόνα ράβδοι μεταλλικές με τις οποίες κατασκευάζεται δρόμος τον οποίο κατ’ ανάγκη ακολουθούν ορισμένου τύπου οχήματα.

  1. 3

Ως «αυτοκίνητα» κατά τον Ν ΓϡΝ/1911 χαρακτηρίζονται: 1. Τα επιβατικά, φορτηγά, λεωφορεία και πούλμαν. 2. Τα ηλεκτρικά λεωφορεία (τρόλεϋ-μπας). 3. Τα με μηχανική δύναμη κινούμενα έλκηθρα. 4. Οι μηχανισμοί που κινούνται σε ερπύστριες π.χ. πολεμικά άρματα. 5. Τα διάφορα αγροτικά μηχανήματα και γεωργικοί ελκυστήρες (βλ. από τη νομολογία ΜΕφΘεσ 2883/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΕιρΦλωρ 21/2018 ΧρΙΔ 2018, 602), αυτοπροωθούμενες μηχανές εκτελέσεως γεωργικών εργασιών, θεριζοαλωνιστικές μηχανές. 6. Τα διάφορα ρυμουλκούμενα, ημιρυμουλκούμενα οχήματα και συνδυασμοί αυτών. 7. Οι μοτοσικλέτες, τα μοτοποδήλατα, δηλαδή τα δίτροχα ή τρίτροχα οχήματα που είναι εφοδιασμένα με κινητήρα, ανεξάρτητα από την ισχύ της μηχανής τους και του κυλινδρικού όγκου του κινητήρα τους (Α. Φλούδας, ό.π., 13, Α. Κρητικός, Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, τ. 1, 5η έκδ., 2019, σελ. 114, Γ. Μανουσάκης, σε Ν. Λεοντή, Ειδικές Διαδικασίες, 2η έκδ., 2020, σελ. 320, 321).

  1. 4

Δεν χαρακτηρίζονται ως «αυτοκίνητα»: 1. Τα κινούμενα στο νερό (πλοία, λέμβοι) ή στον αέρα, ο εναέριος σιδηρόδρομος, ο ανελκυστήρας. 2. Οι τροχιόδρομοι, αυτοκινητάμαξες και σιδηρόδρομοι, γιατί κινούνται σε τροχιές. 3.Τα κινούμενα με μυική δύναμη, όπως τα ποδήλατα (ΜΠρΑθ 5986/2007 ΕφΑΔΠολΔ 2009, σελ. 335), ζωήλατα οχήματα (άμαξα) (Α. Φλούδας, ό.π., 13, Γ. Μανουσάκης, ό.π., σελ. 321, 322). 4. Τα οχήματα που θεωρούνται ως παιχνίδια (συνήθως στο λούνα παρκ που κινούνται με μπαταρία ή ηλεκτρισμό) (Α. Κρητικός, Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, τ. 1, 5η έκδ., 2019, σελ. 116).

  1. 5

Το μηχάνημα έργου, κινούμενο επί τροχών στο έδαφος με μηχανική ενέργεια και προοριζόμενο για την εκσκαφή χωμάτων, φόρτωση κ.λπ., είναι αυτοκίνητο κατά την έννοια του

4

νόμου (ΑΠ 238/2015, ΑΠ 209/2017 ΤΝΠ QUALEX, E7 2017,1432, βλ. και ΑΠ 296/2012 ΤΝΠ QUALEX).

  1. 6

Αυτοκίνητο θεωρείται και ο φορτωτής (Κlark) που χρησιμοποιείται σε χώρους εργοταξίων ή εργοστασίων για τη φόρτωση ή εκφόρτωση πραγμάτων. O χαρακτηρισμός αυτός δεν επηρεάζεται από το ότι το όχημα αναπτύσσει μικρή ταχύτητα. Συνεπώς με τη συνδρομή και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου δημιουργείται ευθύνη, αν τραυματισθεί κάποιος διερχόμενος από το εμπόρευμα που πέφτει από την αρπάγη του φορτωτή.

  1. 7

Αυτοκίνητο, κατά την έννοια του Ν Γ ΓϡΝ/1911, είναι και το επί τροχών κινούμενο ανυψωτικό – περονοφόρο μηχάνημα, το οποίο δεν χρησιμοποιείται ως στατικό εργαλείο, αλλά ενεργεί μεταφόρφωση εμπορευμάτων, κινούμενο αυτοδυνάμως, από ενός σημείου σε άλλο, ακόμη και εντός ιδιωτικού γηπέδου, το οποίο όμως είναι προσιτό στο κοινό ή σε αριθμό προσώπων που δικαιούνται να συχνάζουν σε αυτό (ΜΕφΘεσ 1586/2017 ΤΝΠ QUALEX). Δεν αναιρείται ο χαρακτηρισμός αυτός από το ότι το όχημα αναπτύσσει μικτή ταχύτητα (βλ. Κρητικό, ό.π., σελ. 114, 115).

  1. 8

«Αυτοκίνητο» θεωρείται ο ελκυστήρας με τη φρέζα (ΜΕφΘεσ 2501/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

  1. 9

Το τραμ δεν υπάγεται στην έννοια του αυτοκινήτου του άρθρου 2 εδ. α΄ του Ν ΓϡΝ/1911 επειδή κινείται επί σιδηροτροχιών, εφαρμόζονται όμως οι κανόνες κυκλοφορίας του ΚΟΚ (άρθρο 2 παρ. 2 ΚΟΚ: ορισμός οδικού οχήματος) (ΤρΕφΑθ 2509/2020 ΤΝΠ QUALEX: αποζημίωση λόγω παράσυρσης πεζού από τραμ, ΠΠρΑθ 4704/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΑθ 1263/2008 ΕφΑΔΠολΔ 2011, 653, ΜΠρΑθ 1263/2008, ΕφΑθ 1379/2014 ΤΝΠ QUALEX).

  1. 10

Επί αυτοκινητικού ατυχήματος, η εξατομίκευση του ζημιογόνου οχήματος γίνεται, κατ’ αρχάς, με αναφορά του αριθμού κυκλοφορίας του, εάν δε αυτό στερείται τέτοιου, αρκεί μία γενική περιγραφή του και η περαιτέρω αναφορά ότι αυτό ήταν που οδηγείτο, κατά τον κρίσιμο χρόνο, από τον υπαίτιο οδηγό και ότι ανήκει στον συνευθυνόμενο, έναντι του παθόντος, κατά τους όρους του Ν ΓϡΝ/1911 ιδιοκτήμονά του. Τα λοιπά χαρακτηριστικά του στοιχεία, εφ’ όσον απαιτηθεί, μπορούν να προκύψουν από τις αποδείξεις [ΜΕφΘεσ 1586/2017 ΤΝΠ QUALEX].

  1. 11

Με το άρθρο 13 του Ν ΓϡΝ/1911 ο νομοθέτης έκρινε ότι το συμφέρον του βλαπτόμενου προσώπου από την καθιέρωση της ευθύνης από διακινδύνευση πρέπει να υποχωρήσει και αντί του Ν ΓϡΝ/1911 να εφαρμοστεί το κοινό δίκαιο, όταν συντρέχουν οι αναφερόμενοι υπέρτεροι σοβαροί λόγοι κοινωνικού συμφέροντος (Α. Κρητικός, Αποζημίωση από Αυτοκινητικά ατυχήματα, τ. Ι, 5η έκδ., 2019, σελ. 117, 118). Για την εξαίρεση από την εφαρμογή του νόμου δεν αρκεί ότι πρόκειται για οποιοδήποτε αυτοκίνητο που ανήκει στο Κράτος, σε Δήμο ή σε Κοινότητα. Έτσι, πρέπει: α) το αυτοκίνητο να ανήκει στο Κράτος και να εξυπηρετεί συγκεκριμένη ανάγκη πολέμου. Η συσταλτική αυτή ερμηνεία του νόμου επιβάλλεται από την εξαιρετική φύση της. Ως πολεμική υπηρεσία νοείται όχι κάθε στρατιωτική υπηρεσία και μάλιστα σε καιρό ειρήνης, αλλά μόνο αυτή που εξυπηρετεί ανάγκες πολέμου (ΕφΘεσ 1163/1988 ΕΣυγκΔ 1994, 42). Εφαρμόζεται ο ΓϡΝ/1911 για ατύχημα που γίνεται

5

κατά τη διάρκεια ασκήσεως ή μετακινήσεως στρατιωτικής μονάδας (Α. Κρητικός, Αποζημίωση από Αυτοκινητικά ατυχήματα, ό.π., σελ. 117), β) όταν πρόκειται για αυτοκίνητο που ανήκει στην πυροσβεστική υπηρεσία και εκτελεί κατά το ατύχημα υπηρεσία σύμφωνη με το προορισμό του (πηγαίνει γρήγορα για σβήσιμο πυρκαγιάς) και γ) εδώ ανήκουν οι περιπτώσεις αυτοκινήτων που εξυπηρετούν επείγουσας ανάγκης υπηρεσία δημόσια, δημοτική ή κοινοτική (π.χ. αυτοκίνητο της άμεσης επεμβάσεως της Ελληνικής Αστυνομίας που καταδιώκει προς σύλληψη κάποιο διαρρήκτη ή το ασθενοφόρο που μεταφέρει βαρέως ασθενή και όχι όταν επιστρέφει άδειο στη βάση του κ.λπ.). Στις περιπτώσεις που καλύπτονται από το άρθρο 13 του Ν ΓϡΝ/1911 και ισχύει η εξαίρεση, εφαρμόζεται το κοινό δίκαιο (ΕισΝΑΚ 105, 106) (Α. Κρητικός, ό.π., σελ. 118).

ii. Έννοια του «αυτοκινήτου» σε άλλα νομοθετικά κείμενα

  1. 12

Ο όρος «αυτοκίνητο όχημα», εκτός από τον Ν ΓϡΝ/1911, συναντάται και σε άλλους νόμους. Δεν είναι, όμως, ίδια η έννοιά του σε αυτούς. Για την εφαρμογή των συνεπειών που κάθε νόμος συνδέει με την έννοια του αυτοκινήτου πρέπει να συντρέχουν κάθε φορά οι προϋποθέσεις του ειδικού νόμου (Α. Κρητικός, ό.π., σελ. 116). Δύο άλλα βασικά νομοθετήματα, στα οποία χρησιμοποιείται ο όρος «αυτοκίνητο», είναι ο Ν 489/1976 «Περί υποχρεωτικής ασφαλίσεως της εξ ατυχημάτων αυτοκινήτων αστικής ευθύνης» (ΦΕΚ Α’ 331) και ο Ν 2696/1999 «Κύρωση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας» (ΦΕΚ Α’ 57).

  1. 13

Σύμφωνα με το άρθρο 1 περ. α’ του Ν 489/1976 (κωδικοποίηση με ΠΔ 237/1986), «αυτοκίνητον όχημα είναι το επί εδάφους και ουχί επί τροχιών δια μηχανικής δυνάμεως ή δι’ ηλεκτρικής ενεργείας κινούμενον όχημα, ανεξαρτήτως αριθμού τροχών». Για την συγκρότηση της έννοιας του αυτοκινήτου, κατά τον ως άνω νόμο, δεν έχει σημασία ο αριθμός των τροχών που διαθέτει (δίτροχο, τρίτροχο, τετράτροχο κ.λπ.) ή ο προορισμός του (ΙΧΕ, ταξί, λεωφορείο, φορτηγό, γεωργικός ελκυστήρας, γεωργικό μηχάνημα). Επίσης, δεν εξετάζεται η δύναμη, την οποία χρησιμοποιεί για την κίνηση (βενζίνη, ηλεκτρισμός, άνθρακας κ.λπ.). Στην έννοια του αυτοκινήτου οχήματος περιλαμβάνονται τα μηχανοκίνητα δίκυκλα (μοτοποδήλατα, μοτοσικλέτες), όπως επίσης και τα ηλεκτρικά ποδήλατα και τα ηλεκτρικά πατίνια (Α. Κρητικός, Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, τ. ΙΙ, 5η έκδ., 2019, σελ. 34, βλ. σχετικά και κατωτέρω, σελ. 235). Το ελαφρύ προσωπικό ηλεκτρικό όχημα (Ε.Π.Η.Ο.) ορίζεται στο άρθρο 2 παρ. 2 του ΚΟΚ (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 15 του Ν 4784/2021 - ΦΕΚ Α΄ 40/16.3.2021), ως ελαφρύ προσωπικό ηλεκτρικό όχημα (Ε.Π.Η.Ο.), ως το όχημα που κινείται με ηλεκτροκινητήρα και δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού 858/2018/ΕΕ, του Κανονισμού 168/2013/ΕΕ, της Οδηγίας 2009/48/ΕΚ και της Οδηγίας 2007/46/ΕΚ. Στα οχήματα αυτά υπάγονται τα κινούμενα με ηλεκτροκινητήρα: α) πατίνια (e-scooters), β) τροχοπέδιλα (rollers) και τροχοσανίδες (skateboards), γ) αυτοεξισορροπούμενα προσωπικά οχήματα δηλαδή μηχανοκίνητα μονόκυκλα οχήματα ή μηχανοκίνητα δίκυκλα οχήματα διπλής τροχιάς, που βασίζονται σε εγγενή ασταθή ισορροπία και χρειάζονται βοηθητικό σύστημα ελέγχου για να διατηρούν

6

την ισορροπία τους, δ) Ε.Π.Η.Ο. που δεν υπάγονται σε κάποια κατηγορία εκ των ανωτέρω, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ηλεκτροκίνητα αμαξίδια ατόμων με αναπηρία, ενισχυμένα και απλά, scooters και handbikes ατόμων με αναπηρία. Η έννοια του αυτοκινήτου, όπως αυτή δίδεται από τον Ν 489/1976, συμπίπτει, κατά βάση, με αυτή που ισχύει κατά τον
Ν ΓϡΝ/1911. Συνεπώς, όσα θα αναπτυχθούν κατά την ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 2 του Ν ΓϡΝ/1911 ισχύουν και στα πλαίσια του άρθρου 1 του Ν 489/1976.

  1. 14

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 του ΚΟΚ (όπως διαμορφώθηκε με το άρθρο 15 του Ν 4784/2021 - ΦΕΚ Α΄ 40/16.3.2021) αυτοκίνητο ή αυτοκίνητο όχημα είναι «το μηχανοκίνητο όχημα, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για την μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων ή για την ρυμούλκηση στις οδούς οχημάτων που χρησιμοποιούνται για την μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων. Ο όρος αυτός δεν περιλαμβάνει τα οχήματα, όπως οι γεωργικοί ελκυστήρες, τα χρησιμοποιούμενα παρεμπιπτόντως μόνο για την μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων». Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 του ΚΟΚ, δεν θεωρούνται ως οδικά οχήματα αυτά που κινούνται επί σιδηροτροχιών, για τα οποία, όμως, εφαρμόζονται οι κανόνες κυκλοφορίας του Κώδικα. «Τροχιόδρομος είναι όχημα που κινείται επί σιδηροτροχιών κατά μήκος των οδών με ηλεκτροκινητήρα που τροφοδοτείται από ηλεκτροφόρο γραμμή και προορίζεται για την μεταφορά προσώπων ή και πραγμάτων» (ΜΠρΑθ 1263/2008 ΕφΑΔΠολΔ 2011, 653).

  1. 15

Τα στοιχεία (θετικά ή αρνητικά) της έννοιας του αυτοκινήτου δεν πρέπει να μεταφέρονται από τον ένα στον άλλο νόμο (Α. Κρητικός, ό.π., σελ. 116).

iii. Ζημία από αυτοκίνητο κατά τη λειτουργία του

Back to Top