Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 15 & την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημοσίων Συμβάσεων που διοργάνωσαν η ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, το επιστημο...
Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 15 & την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημοσίων Συμβάσεων που διοργάνωσαν η ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, το επιστημονικό περιοδικό Θεωρία και Πράξη Διοικητικού Δικαίου και ο νομικός επενδυτικός οδηγός Greek Law Digest: The Official Guide to Greek Law, σε συνεργασία με τον όμιλο Economia, και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), την Εθνική Αρχή Διαφάνειας και την Ελληνική Αρχή Συμμετοχών και Περιουσίας (ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ).
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά μέσω της virtual platform της ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ με την παρουσία 41 ομιλητών, όλοι τους διακεκριμένοι εκπρόσωποι του διεθνούς και εγχώριου τομέα των δημοσίων συμβάσεων, ακαδημαϊκοί και καταξιωμένοι επαγγελματίες του επιχειρηματικού κόσμου. Μέσα από τις ομιλίες τους που είχαν ως κεντρικό άξονα τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις και κάνοντας αναφορές στην πρακτική εφαρμογή και τη Νομολογία, εστίασαν στην εξέλιξη και τη βελτιστοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών και κράτησαν και τις δύο μέρες αμείωτο το ενδιαφέρον των 250 και πλέον συμμετεχόντων, στην πλειοψηφία τους εκπρόσωποι αναθετουσών αρχών και οικονομικών φορέων, μελετητές του δικαίου (νομικοί, δικαστές και μέλη Ανεξάρτητων Αρχών) σύμβουλοι και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων.
Στους εναρκτήριους χαιρετισμούς, η κα Τζίνα Παπαντωνοπούλου Καρατζά, Εκδότρια, ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, ο κ. Γεώργιος Ν. Καταπόδης, Πρόεδρος Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. & Πρόεδρος ΟΕ-ΣΔΙΤ του ΟΗΕ (UNECE) και η κα Χριστίνα Κολιάτση, Chief Legal Counsel στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας, ευχαρίστησαν όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση του Συνεδρίου και αναφέρθηκαν στη σημασία του θέματος του παρόντος Συνεδρίου και το ενδιαφέρον που προσέλκυσε ειδικά στη σημερινή εποχή όπου τα έργα υποδομής κρίνονται ως απαραίτητα για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας.
Πριν από την έναρξη της 1ης Συνεδρίας, ο κ. Δημήτριος Ράικος, Judge of the United Nations Appeals Tribunal, ex President of the United Nations Appeals Tribunal, Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ., Καθηγητής Νομικής και τ.Πρόεδρος Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ως Keynote Speaker, έκανε μία εισαγωγή στις πρόσφατες τροποποιήσεις του ν. 4412/2016 συνυπολογίζοντας τις σύγχρονες προκλήσεις που έχει επιφέρει η post Covid-19 εποχή στο δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων.
Στην 1η Συνεδρία, υπό τον συντονισμό της κας Ευγενίας Βελώνη, Προέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η κα Μίνα Καλογρίδου, ΕΕΠ Νομικός και Προϊσταμένη Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., μας έκανε μία πρώτη επισκόπηση των μεταρρυθμίσεων του δικαίου των δημοσίων διαγωνισμών μετά τον ν. 4782/2021, προετοιμάζοντας το έδαφος για την κα Ευαγγελία Κουτούπα – Ρεγκάκου, Καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, η οποία μίλησε για την εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών του ενωσιακού δικαίου στις δημόσιες διαγωνιστικές διαδικασίες μέσα από τη νομολογία. Στη συνέχεια, ο κ. Χρήστος Δετσαρίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ, ανέλυσε τη λειτουργία της αρχής της τυπικότητας, η οποία δύναται να εξελιχθεί είτε σε δικλείδα ασφαλείας για τη σύννομη διεξαγωγή του διαγωνισμού είτε σε τροχοπέδη στην ανάγκη για ταχεία συμβασιοποίηση των προκηρυσσόμενων διαγωνισμών. Έπειτα, ο κ. Δημήτριος Θ. Πυργάκης, Πάρεδρος ΣτΕ, αναφέρθηκε στην ταχεία ανάθεση δημοσίων συμβάσεων και την αποτελεσματική δικαστική προστασία των οικονομικών φορέων δίνοντας το έναυσμα στον κ. Γιώργο Δελλή, Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή της Αθήνας, να αναφερθεί στο παρόν αλλά και το μέλλον του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων.
Στη 2η Συνεδρία, ο κ. Ιωάννης Κουρνιώτης, Εταίρος στη Δικηγορική Εταιρεία «Λαμπαδάριος & Συνεργάτες», έθιξε το ζήτημα της κάμψης της αρχής της τυπικότητας μέσα από την εφαρμογή του νέου άρθρου 102 και διερεύνησε τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής για να δώσει έπειτα τον λόγο στον κ. Ηλία Μικρουλέα, Εταίρο & Διαχειριστή στην «Κεραμεύς & Συνεταίροι Δικηγορική Εταιρεία», ο οποίος, με κεντρικό γνώμονα τον «Προσωρινό ανάδοχο», αναφέρθηκε περαιτέρω στην έκπτωση ως ultimum refugium και την εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Τη 2η Συνεδρία έκλεισε η κα Σοφία Χατζηγιαννίδου, Εταίρος στη Δικηγορική Εταιρεία «Zepos & Yannopoulos», αναλύοντας δύο σημαντικά θέματα: την κατακύρωση και υπογραφή της σύμβασης και τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Τη συνεδρία συντόνισε και εμπλούτισε με εύστοχες παρεμβάσεις ο κ. Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, Γ.Γ. Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.
Στο τέλος της συνεδρίας ακολούθησε παρέμβαση από τον κ. Αντώνη Κ. Ψαράκη, MSc Χημικό Μηχανικό Ε.Μ.Π και Προϊστάμενο της Ε.Υ.Δ. Ε.Π. Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο οποίος αναφέρθηκε στις διαδικασίες έγκρισης διακήρυξης, ανάληψης νομικής δέσμευσης & τροποποίησης δημόσιας σύμβασης στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020.
Η 3η Συνεδρία τέλεσε υπό τον συντονισμό της κας Χρυσάνθης Ζαράρη, Δικηγόρου και Πρόεδρου 7ου Κλιμακίου στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, και εκκίνησε με τη κα Μαρία-Χριστίνα Καξιρή, ΕΕΠ Νομικό και Προϊσταμένη Τμήματος Γνωμοδοτήσεων Διεύθυνσης Μελετών και Γνωμοδοτήσεων Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., η οποία παρουσίασε τους κανόνες προαπόδειξης ως προς τη (μη) συνδρομή λόγου αποκλεισμού και την πλήρωση κριτηρίων ποιοτικής επιλογής. Έπειτα, ο κ. Μιχάλης Σειραδάκης, Δικηγόρος, π. Μέλος Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) και π. Πρόεδρος 7ου Κλιμακίου, LL.M, Μ.Δ.Ε., αναφέρθηκε στην πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής και την κάλυψή τους μέσω της στήριξης στις ικανότητες τρίτου φορέα, δίνοντας τον λόγο στον κ. Κωνσταντίνο Καβαδέλλα, Εταίρο στη Δικηγορική Εταιρεία «KG Law Firm», που εξέτασε την υποβολή ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ως κατ’ ουσίαν λόγο αποκλεισμού της προσφοράς και τη σχέση της με αντιανταγωνιστικές συμπεριφορές υπό το φως των νέων διατάξεων. Στη συνέχεια, ο κ. Αλέξανδρος Α. Κορτέσης, Εταίρος στη Δικηγορική Εταιρεία «POTAMITISVEKRIS», ανέλυσε τις ειδικότερες κατηγορίες λόγων αποκλεισμού (Δυνητικούς και υποχρεωτικούς, Συμπλεκόμενους και αυτοτελείς). Τέλος, τη Συνεδρία έκλεισε ο κ. Κωνσταντίνος Τζανετόπουλος, Γενικός Διευθυντής Δημοσίων Συμβάσεων στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, ο οποίος παρουσίασε τα συμπεράσματα της Γνωμοδοτικής Επιτροπής σχετικά με την πρακτική εφαρμογή των μέτρων αυτοκάθαρσης και την αντίληψή τους από τους οικονομικούς φορείς και τις αναθέτουσες αρχές.
Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας έκλεισε με μία ειδική ενότητα για τις Συμβάσεις Παραχώρησης και ΣΔΙΤ, με συντονιστή τον κ. Γεώργιο Ν. Καταπόδη, Πρόεδρο ΕΑΑΔΗΣΥ & Πρόεδρο ΟΕ-ΣΔΙΤ του ΟΗΕ (UNECE).Τον κ. Καταπόδη πλαισίωσαν ο Δρ. Ιωάννης Κίτσος, τ. Πρόεδρος Κλιμακίου Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών στις Δημόσιες Συμβάσεις (ΑΕΠΠ) και Δικηγόρος, που ασχολήθηκε με το ζήτημα της Προτυποποίησης Διακηρύξεων για Κατασκευή και Αναβάθμιση Λιμενικών Υποδομών μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης και ΣΔΙΤ και ο κ. Παναγιώτης Πετρούλιας, Εταίρος στη «Μαρίνος Πετρούλιας & Συνεταίροι Δικηγορική Εταιρεία», ο οποίος αναφέρθηκε ειδικότερα στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης έργων και κρατικές ενισχύσεις.
Η 1η μέρα του Συνεδρίου ολοκληρώθηκε με ένα conference dinner με εκλεκτούς καλεσμένους, όπου όλοι είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν από κοντά και να ανταλλάξουν απόψεις επί των σημαντικών θεμάτων που τέθηκαν στις ομιλίες του συνεδρίου.
Η δεύτερη ημέρα ξεκίνησε με την ομιλία της Keynote Speaker κας Ευαγγελίας Κουλουμπίνη, Αντιπροέδρου Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία αναφέρθηκε στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου μετά τους νόμους 4700/2020 και 4820/2021 προσεγγίζοντας νομολογιακές εξελίξεις και προοπτικές, για να ακολουθήσει η κα Αργυρώ Μαυρομμάτη, Σύμβουλος Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία έθιξε το επίκαιρο ζήτημα της πανδημίας covid 19 σε συσχετισμό με τον προσυμβατικό έλεγχο, γεγονός που αποτέλεσε μία πρόκληση για το Ελεγκτικό Συνέδριο. Στο πλαίσιο της 4ης Συνεδρίας την οποία συντόνισε η κα Μαρία Καραμανώφ, Αντιπρόεδρος του ΣτΕ, τέθηκαν ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την έννομη προστασία στα πλαίσια εφαρμογής του Ν. 4412/2016. Αρχικά τον λόγο πήρε ο κ. Μιχαήλ Οικονόμου, Δικηγόρος-Δ.Ν. και Πρόεδρος του 5ου Κλιμακίου στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, ο οποίος αναφέρθηκε στην ενδικοφανή διαδικασία ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. και ειδικότερα στην ολιστική αναμόρφωση της διαδικασίας εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών μέσα από το νέο νομοθετικό πλαίσιο. Στη συνέχεια, ο κ. Πάνος Λαζαράτος, Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέλυσε τη νομική φύση της παρεμβάσεως ενώπιον της ΑΕΠΠ και ακολούθησε ο κ. Κωνσταντίνος Καλονόμος, Δικηγόρος, LL.M (Heidelberg), που μίλησε για την έννομη προστασία ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων μέσα από τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις, επισημαίνοντας και τη ριζική αναμόρφωση του δικονομικού πλαισίου. Στο κλείσιμο της 4ης Συνεδρίας, ο Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, μας παρέθεσε τις διαρκείς εξελίξεις στον τομέα του εννόμου συμφέροντος για την παροχή δικαστικής προστασίας στο στάδιο ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, ενώ η Έφη Παπαδοπούλου, Πρόεδρος Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών Κύπρου, μίλησε για το επιχειρηματικό απόρρητο και τις πληροφορίες εμπιστευτικής φύσεως υπό το φως του ενωσιακού δικαίου.
Την 5η Συνεδρία, υπό τον συντονισμό του Χρήστου Μητκίδη, Νομικού Συμβούλου του Κράτους, άνοιξε ο κ. Γρηγόριος Χρ. Μιχαηλόπουλος, Διευθύνων Εταίρος στη Δικηγορική Εταιρεία «ΜΙΧΑΗΛΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ», ενημερώνοντάς μας σε βάθος για τις νομολογιακές εξελίξεις στο δίκαιο εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων, για να συνεχίσει έπειτα ο Δημήτρης Κουρκουμέλης, Δικηγόρος, με μια ανάλυση των προϋποθέσεων και του εύρους της αξίωσης του εργολάβου για νέες και πρόσθετες εργασίες. Ακολούθησε η ομιλία του κ. Γρηγόρη Πελεκάνου, Senior Partner στη Δικηγορική Εταιρία «Μπάλλας - Πελεκάνος & Συνεργάτες», που ασχολήθηκε με την εφαρμογή των διατάξεων του ΑΚ στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για να δώσει τη σκυτάλη στον κ. Νίκο Μπούζα, Δικηγόρο, Ανώτερο Εταίρο στη Δικηγορική Εταιρεία «Ρόβλιας & Συνεργάτες», ο οποίος αναφέρθηκε στη διαδικασία εκτέλεσης των δημοσίων έργων. Την ενότητα έκλεισε ο Αθανάσιος Τσιρωνάς, ΔΝ, Δικηγόρος και Επίκ. Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΔΠΘ, με την ομιλία του που αφορούσε τους Ιδιωτικούς φορείς επίβλεψης.
Την 6η και τελευταία συνεδρία άνοιξε ο Καθ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, σε μία εισαγωγική εισήγηση με θέμα «Το ΟΠΣ ΕΣΗΔΗΣ και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα των Δημοσίων Συμβάσεων».
Στη συνέχεια ο κ. Σάκης Πανταζής, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Διαχείρισης, Ανάπτυξης και Υποστήριξης του ΕΣΗΔΗΣ (Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης), από τη θέση του συντονιστή, έδωσε τον λόγο στην κα Χρυσούλα Μουκίου, Αν. Καθηγήτρια Διοικητικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, η οποία αναφέρθηκε στις θεσμικές εγγυήσεις για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της ακεραιότητας στις δημόσιες συμβάσεις. Η Δρ. Φωτεινή Μιχαηλίδου, Μηχανικός Πληροφορικής, και Προϊσταμένη Τμήματος Διαχείρισης και Υποστήριξης Λειτουργίας ΟΠΣ ΕΣΗΔΗΣ, παρουσίασε τις νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες διαχείρισης ΕΕΕΣ, τις διασυνοριακές ηλεκτρονικές υπηρεσίες προσκόμισης/άντλησης αποδεικτικών στοιχείων και τον εικονικό φάκελο επιχείρησης (VCD), ενώ ο ίδιος ο κ. Σάκης Πανταζής μίλησε για τα ηλεκτρονικά καταστήματα (eShops) και τις ηλεκτρονικές αγορές (eMarketplaces) των δημοσίων συμβάσεων. Ακολούθησε μια τοποθέτηση από τον κ. Άγγελο Μπίνη, Διοικητή στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, ο οποίος αναφέρθηκε στο ουσιώδες ζήτημα της διαφθοράς και διαφάνειας κατά τη διεξαγωγή των δημόσιων διαγωνιστικών διαδικασιών, οποίο ταυτόχρονα απάντησε και σε μια σειρά ερωτήσεων που του ετέθησαν. Την 6η Συνεδρία, και ταυτόχρονα το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημοσίων Συμβάσεων, έκλεισε η κα Βίκυ Κούρου, Αν. Προϊσταμένη Δ/νσης Διαγωνισμών Δημοσίων Συμβάσεων στη Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η οποία παρουσίασε τις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών μέσω ΕΣΗΔΗΣ σε σχέση με τα Δημόσια Έργα.
Την υλοποίηση του Συνεδρίου υποστήριξαν: ως Χάλκινοι Χορηγοί: Μπάλλας - Πελεκάνος & Συνεργάτες, Μαρίνος Πετρούλιας & Συνεταίροι, ΔΕΗ, Λαμπαδάριος & Συνεργάτες , POTAMITISVEKRIS, Κυριακίδης Γεωργόπουλος, Ζέπος & Γιαννόπουλος και η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ» 2014-2020 και ως Χορηγοί: ΔΕΔΔΗΕ & ΕΥΔΑΠ.
Δείτε εδώ στιγμιότυπα από το Συνέδριο.