ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ VII

Συνεργάτες κατ’ άρθρο XI

Συνεργάτες αλφαβητικά XIII

Βιογραφικά Σημειώματα Συνεργατών XV

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Αντικείµενο και περιεχόµενο του δικαιώµατος
της πνευµατικής ιδιοκτησίας

Άρθρο 1 – Πνευµατική ιδιοκτησία 1

Άρθρο 2 – Αντικείµενο του δικαιώµατος 6

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 9

Α. Γενικά 9

Β. Προστασία ανεξάρτητη από την αξία, τον προορισμό ή την προστασία του έργου
με άλλες διατάξεις 10

Γ. Σύγκρουση του δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας με άλλες διατάξεις νόμων 11

Δ. Δημιουργία έργου χωρίς εκκαθάριση δικαιωμάτων 12

Ε. Όταν το έργο συνιστά προσβολή δικαιωμάτων τρίτων 12

ΣΤ. Έλλειψη διατυπώσεων 12

Ζ. Διάκριση έργου από υλικό φορέα 13

ΙΙ. Στοιχεία της έννοιας του έργου 13

Α. Πνευματικό δημιούργημα 13

Β. Μορφή 15

Γ. Πρωτοτυπία 17

Δ. Έργο λόγου, τέχνης ή επιστήμης 23

Άρθρο 3 – Το περιουσιακό δικαίωµα 79

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 82

Α. Γενικά 82

Β. Παραίτηση και συμβατικοί περιορισμοί του περιουσιακού δικαιώματος 85

Γ. Ιδιωτική και δημόσια χρήση 86

ΙΙ. Εγγραφή και δικαίωμα αναπαραγωγής 89

Α. Εγγραφή 89

Β. Αναπαραγωγή 90

ΙΙΙ. Δημιουργία παράγωγων έργων 93

Α. Μετάφραση 93

Β. Διασκευή, προσαρμογή ή άλλη μετατροπή 94

IV. Διανομή στο κοινό 96

Α. Περιεχόμενο 96

Β. Κοινοτική ανάλωση 98

Γ. Διεθνής ανάλωση 101

V. Εκμίσθωση και Δημόσιος δανεισμός 102

Α. Εκμίσθωση 102

Β. Δημόσιος Δανεισμός 103

Γ. Κοινοτική ανάλωση δικαιωμάτων 104

VI. Δημόσια Εκτέλεση 105

VII. Ραδιοτηλεοπτική μετάδοση και αναμετάδοση 106

Α. Δορυφορική μετάδοση 108

Β. Καλωδιακή μετάδοση 109

VIII. Παρουσίαση στο κοινό και κατ’ αίτηση διάθεση στο κοινό 109

IX. Eισαγωγή αντιτύπων 117

Α. Εισαγωγή αντιτύπων από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 118

Β. Εισαγωγή αντιτύπων από τρίτες χώρες 118

X. Οι ειδικές περιπτώσεις των προγραμμάτων η/υ και βάσεων δεδομένων 119

Άρθρο 3Α – Μετάδοση σηµάτων - φορέων προγραµµάτων µέσω απευθείας
διαβίβασης από ραδιοτηλεοπτικούς οργανισµούς 121

Ι. Εισαγωγή 122

ΙΙ. Η τεχνική διαδικασία της απευθείας διαβίβασης σημάτων - Η ratio της ρύθμισης
του άρθρου 3Α 123

ΙΙΙ. Θέσπιση πλάσματος δικαίου - Ενιαία πράξη παρουσίασης στο κοινό από τον Ρ/Δ
οργανισμό και το διανομέα σήματος 125

IV. Εξαιρούμενες του πλάσματος δικαίου πράξεις 126

V. Αποκλεισμός της εις ολόκληρον ευθύνης - Αυτοτελής ευθύνη Ρ/Δ οργανισμού
και διανομέα σήματος 128

VI. Διαχρονικό δίκαιο 131

Άρθρο 3Β – Παρεπόµενες επιγραµµικές υπηρεσίες - Αρχή της χώρας προέλευσης 132

I. Εισαγωγή 133

ΙΙ. Παρεπόμενες επιγραμμικές υπηρεσίες - Εννοιολογικές οριοθετήσεις και εξαιρέσεις 136

ΙΙΙ. Θέσπιση της αρχής της χώρας προέλευσης - Ratio της ρύθμισης 138

IV. Tο πεδίο εφαρμογής της αρχής της χώρας προέλευσης 140

V. Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής της αρχής της χώρας προέλευσης 141

VI. Έννομες συνέπειες εκ της εφαρμογής της αρχής της χώρας προέλευσης 142

VΙI. Καθορισμός της αμοιβής για την κτήση των δικαιωμάτων τα οποία εμπίπτουν
στο πεδίο εφαρμογής της αρχής της χώρας προέλευσης 144

VΙΙI. Διαχρονικό δίκαιο 146

Άρθρο 4 – Tο ηθικό δικαίωμα 147

Ι. Εισαγωγή 149

ΙΙ. Γενικά χαρακτηριστικά του ηθικού δικαιώματος 150

Α. Γενικά 150

B. Η σχέση του ηθικού δικαιώματος με το περιουσιακό 151

Γ. Κατάχρηση ηθικού δικαιώματος 156

Δ. Σχέση του ηθικού δικαιώματος με το δικαίωμα επί της προσωπικότητας 158

ΙΙΙ. Ηθικές εξουσίες 160

Α. Εξουσία δημοσίευσης 160

B. Εξουσία αναγνώρισης της πατρότητας 166

Γ. Εξουσία διατήρησης της ακεραιότητας 171

Δ. Εξουσία προσπέλασης 179

Ε. Εξουσία υπαναχώρησης ή μετάνοιας 182

Άρθρο 5 – Δικαίωµα παρακολούθησης 189

Ι. Εισαγωγή 191

ΙΙ. Το δικαίωμα παρακολούθησης και η φύση του 194

ΙΙΙ. Βασικές έννοιες - Ορισμοί 195

Α. Πρωτότυπα έργα τέχνης 195

Β. «Πρωτότυπα» αντίτυπα έργων τέχνης 200

Γ. Ανώνυμα έργα 200

Δ. Δημιουργίες από κληρονόμους του καλλιτέχνη 201

Ε. Κατώτατο όριο τιμήματος 201

ΣΤ. Υπόχρεοι και δικαιούχοι καταβολής 201

Ζ. Γκαλερί 202

Η. Μουσεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα 203

Θ. Δικαιούχοι των ποσοστών - υπήκοοι τρίτων χωρών 203

Ι. Ποσοστά 203

ΙΑ. Διάρκεια προστασίας 204

ΙΒ. Δικαίωμα συλλογής πληροφοριών 204

ΙV. Ζητήματα μεταβίβασης/παραχώρησης 205

V. Ο ρόλος των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης 206

VI. Ψηφιακή εποχή και δικαίωμα παρακολούθησης 207

VΙI. Κατάσχεση του δικαιώματος παρακολούθησης 208

VΙΙΙ. Ρήτρα αναθεώρησης 209

ΙΧ. Εξαίρεση α. 4 παρ. 2 Ν 3524/2007 210

Χ. Φορολογική αντιμετώπιση δικαιώματος παρακολούθησης 210

Άρθρο 5Α – Δηµόσιος δανεισµός - Εξουσιοδοτικές διατάξεις 211

I. Πλέγμα διατάξεων 213

Α. N 4996/2022 213

Β. Στοχοθεσία διατάξεων και εξαίρεση οπτικοακουστικών έργων (Ν 5043/2023) 214

II. Κρίσιμες έννοιες 214

Α. Δανεισμός 214

Β. Άμεσο ή έμμεσο εμπορικό ή οικονομικό όφελος 215

Γ. Νόμιμοι κάτοχοι/φορείς/ιδρύματα 216

Δ. Ανοιχτοί στο κοινό 217

Ε. Κατοχή των φορέων 218

ΣΤ. Υλικοί ή και «άυλοι» (ψηφιακοί) φορείς; 218

Ζ. Έργα 219

III. Εύλογη αμοιβή 220

Α. Υποχρέωση καταβολής 220

Β. Εξαίρεση από καταβολή 221

Γ. Υπολογισμός 221

Δ. Κατανομή 222

Ε. Δημόσιος δανεισμός ως περιορισμός/εξαίρεση 223

IV. Λοιπά ζητήματα 224

Α. Ενιαία ερμηνεία/ Έλλειψη ανάλωσης 224

Β. Μη νόμιμος δημόσιος δανεισμός 225

Γ. Έναρξη ισχύος 225

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Το αρχικό υποκείµενο του δικαιώµατος

Άρθρο 6 – Αρχικός δικαιούχος 226

Ι. Εισαγωγικά 227

ΙΙ. Η αρχή του δημιουργού: ο θεμελιώδης κανόνας (παρ. 1) 228

Α. Εννοιολογικά στοιχεία της αρχής του δημιουργού 228

ΙΙΙ. Η αρχή της πρωτογενούς και χωρίς διατυπώσεις κτήσης του δικαιώματος
πνευματικής ιδιοκτησίας (παρ. 2) 234

Α. Ο θεμελιώδης κανόνας 234

IV. Ζητήματα απόδειξης δημιουργίας 237

V. Το τεκμήριο του δημιουργού 238

VI. Ειδική διοικητική διαδικασία κατάθεσης 239

Άρθρο 7 – Έργα συνεργασίας, συλλογικά και σύνθετα 240

Ι. Εισαγωγικά 241

ΙΙ. Το έργο συνεργασίας: εννοιολογικά στοιχεία 242

Α. Η έννοια της «συνδημιουργίας» 242

Β. Ο ενιαίος χαρακτήρας του έργου συνεργασίας 247

Γ. Η έννομη σχέση μεταξύ συνδημιουργών: ιδιόμορφη κοινωνία δικαιώματος 249

Δ. Διάρκεια προστασίας 252

ΙΙΙ. Το συλλογικό έργο: έννοια και διάκριση από συγγενείς πλειονότητες δημιουργών
ή/και έργων 252

Α. Πρόσωπα που μετέχουν στη δημιουργία συλλογικού έργου και η κατανομή
των δικαιωμάτων 254

Β. Διάρκεια προστασίας 256

IV. Το σύνθετο έργο 257

Α. Συνένωση αυτοτελών έργων: πλειονότητα έργων υπό κοινή εκμετάλλευση 257

Β. Η κατανομή των δικαιωμάτων και η έννομη σχέση μεταξύ των δημιουργών
σύνθετου έργου 259

Γ. Διάρκεια προστασίας 262

Άρθρο 8 – Έργα µισθωτών 263

Ι. Εισαγωγικά 264

ΙΙ. Η δημιουργία έργου στο πλαίσιο σύμβασης εξαρτημένης εργασίας:
ο νομικός κανόνας (εδ. α΄ και β΄) 265

Α. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής: ο μισθωτός δημιουργός 266

Β. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής: έργο σε εκτέλεση σύμβασης εργασίας
(υπηρεσιακό έργο) 268

Γ. Η κατανομή των δικαιωμάτων επί έργου σε εκτέλεση σύμβασης εργασίας 274

Δ. Η εφαρμογή των γενικών διατάξεων περί συμβάσεων εκμετάλλευσης
πνευματικής ιδιοκτησίας 279

IΙΙ. Δημιουργία έργου από απασχολούμενο στο Δημόσιο ή ΝΠΔΔ:
ο νομικός κανόνας (εδ. γ΄) 280

Α. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής 281

Β. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής: έργο σε εκτέλεση υπηρεσιακού καθήκοντος 282

Γ. Η κατανομή των δικαιωμάτων επί έργου σε εκτέλεση υπηρεσιακού καθήκοντος 283

Δ. Ειδικά οι καθηγητές και απασχολούμενοι σε δημόσια ΑΕΙ, ερευνητικά κέντρα κ.λπ. 284

Άρθρο 9 – Οπτικοακουστικά έργα 288

Ι. Εισαγωγή 289

ΙΙ. H ratio της θέσπισης του νόμιμου τεκμηρίου του άρθρου 9 293

III. Έννοια και φύση του οπτικοακουστικού έργου ως συλλογικού έργου - Ο σκηνοθέτης
ως δημιουργός του οπτικοακουστικού έργου 296

IV. Παράμετροι ενεργοποίησης του τεκμηρίου του άρθρου 9 298

Α. Ενεργοποίηση του τεκμηρίου του άρθρου 9. Συνάρτηση με το νόμιμο τεκμήριο
του άρθρου 10 παρ. 1 (τεκμήριο δημιουργού) 298

Β. Θεμελίωση της ενεργητικής νομιμοποίησης του σκηνοθέτη υπό την ιδιότητα
του δημιουργού του οπτικοακουστικού έργου στη δικαστική επιδίωξη
της προστασίας των δικαιωμάτων του 299

Γ. Βάρος επίκλησης και απόδειξης του τεκμήριου του άρθρου 9 301

V. Λειτουργία του τεκμηρίου του άρθρου 9 - Έννομες συνέπειες 302

Α. H φύση του τεκμηρίου του άρθρου 9 ως μαχητού - Δυνατότητα ανταπόδειξης 302

Β. Αντιστροφή του βάρους απόδειξης 302

Γ. Ανατροπή του τεκμηρίου του άρθρου 9 303

Δ. Δικονομικές και ουσιαστικές συνέπειες εκ της μη επίκλησης ή εκ της ανατροπής
του τεκμηρίου του άρθρου 9 306

Άρθρο 10 – Τεκμήρια 307

Ι. Εισαγωγή 308

ΙΙ. Η ratio της θέσπισης των νόμιμων τεκμηρίων του άρθρου 10 312

ΙΙΙ. Το τεκμήριο του δημιουργού (άρθρο 10 παρ. 1) 314

IV. Το τεκμήριο του δικαιούχου πνευματικής ιδιοκτησίας (άρθρο 10 παρ. 2) 317

V. Αναλογική εφαρμογή του τεκμηρίου του δημιουργού
υπέρ των δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων και των κατασκευαστών βάσεων
δεδομένων (άρθρο 10 παρ. 3) 318

VΙ. Παράμετροι ενεργοποίησης των τεκμηρίων του άρθρου 10 320

Α. Αστική Δίκη 322

Β. Ποινική Δίκη 323

Γ. Η ένδειξη του δημιουργού και του δικαιούχου, δευτερογενή ή συγγενικού
ή επί βάσεων δεδομένων, επί του υλικού φορέα του έργου 324

VΙΙ. Λειτουργία των τεκμηρίων του άρθρου 10 - Έννομες συνέπειες 325

Α. Δυνατότητα ανταπόδειξης κατά των τεκμηρίων του άρθρου 10 - Ο κανόνας
του άρθρου 338 παρ. 2 ΚΠολΔ 326

Β. Αντιστροφή του βάρους απόδειξης 326

Γ. Ανατροπή των τεκμηρίων του άρθρου 10 327

Δ. Δικονομικές και ουσιαστικές συνέπειες εκ της μη επίκλησης ή εκ της ανατροπής
των τεκμηρίων του άρθρου 10 328

Άρθρο 11 – Αρχικοί δικαιούχοι κατά πλάσμα 330

Ι. Εισαγωγή 331

ΙΙ. Η ratio της ρύθμισης του άρθρου 11 - Θέσπιση πλάσματος δικαίου 333

ΙΙΙ. Προϋποθέσεις ενεργοποίησης του πλάσματος δικαίου 335

IV. Λειτουργία του πλάσματος δικαίου - Έννομες συνέπειες 336

V. Εμφάνιση του πραγματικού δημιουργού - Διαμόρφωση της νομικής κατάστασης
των δικαιωμάτων επί των ανωνύμων και με ψευδώνυμο έργων 339

VI. Η διάρκεια προστασίας στα ανώνυμα και με ψευδώνυμο έργα 341

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Μεταβίβαση, εκµετάλλευση, άσκηση

Εισαγωγικές παρατηρήσεις στο Τρίτο Κεφάλαιο (άρθρα 12-17) 342

Ι. Σκοπός 343

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 343

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες - Κυρώσεις 345

Άρθρο 12 – Μεταβίβαση 346

Ι. Εν ζωή μεταβίβαση του περιουσιακού δικαιώματος 346

ΙΙ. Αιτία θανάτου μεταβίβαση του περιουσιακού δικαιώματος 347

ΙΙΙ. Εν ζωή δικαιοπρακτικές δεσμεύσεις του ηθικού δικαιώματος 348

IV. Η κληρονόμηση του ηθικού δικαιώματος 348

Α. Χωρισμός περιουσιακού και ηθικού δικαιώματος με διαθήκη 349

Β. Μεταθανάτια μετατροπή του ηθικού δικαιώματος σε λειτουργικό 349

Γ. Δέσμευση από την ρητή θέληση του δημιουργού 351

Άρθρο 13 – Συµβάσεις και άδειες εκµετάλλευσης 353

I. Διακρίσεις των συναλλαγών επί του περιουσιακού δικαιώματος 354

Α. Μεταβίβαση 354

Β. Συμβάσεις και άδειες εκμεταλλεύσεως 355

Γ. Άδειες απλές και αποκλειστικές 356

ΙΙ. Ειδικότερα η διάκριση σε «μεταφορική» ή «δημιουργική» μεταβίβαση |
(μεταβίβαση ή άδεια/σύμβαση εκμετάλλευσης) 357

ΙΙΙ. «Εμπράγματη» ή ενοχική ενέργεια; 359

IV. Υποκειμένη υποσχετική δικαιοπραξία - Αιτιώδης χαρακτήρας 360

V. Κατάτμηση του έργου ή των εξουσιών του δικαιώματος 361

Α. Κατάτμηση του έργου 361

Β. Μερισμός περιουσιακών εξουσιών - Όρια 361

VI. Προεκχώρηση μελλοντικών έργων ή μελλοντικών εξουσιών εκμετάλλευσης 364

Α. Προεκχώρηση περιουσιακού δικαιώματος επί μελλοντικών έργων; 364

Β. Όχι προεκχώρηση άγνωστων εξουσιών εκμετάλλευσης -
Αρχή του καταλοίπου 366

VIΙ. Προσωποπαγείς άδειες και συμβάσεις εκμεταλλεύσεως - Εξαιρέσεις 366

VIII. Όχι καλόπιστη κτήση 368

Άρθρο 14 – Τύπος των δικαιοπραξιών 369

Ι. Σχετική ακυρότητα 369

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 370

Άρθρο 15 – Έκταση της µεταβίβασης και των συµβάσεων και αδειών εκµετάλλευσης 371

Ι. Περιορισμοί της συμφωνημένης εκμετάλλευσης 372

Α. Τοπικοί 372

Β. Χρονικοί 372

ΙΙ. Η αρχή του σκοπού της μεταβίβασης 373

Α. Σημασία 373

Β. Σχέση με τους γενικούς κανόνες ερμηνείας των συμβάσεων 374

Άρθρο 15Α – Υποχρέωση διαφάνειας 377

Άρθρο 15Β – Δικαίωµα ανάκλησης 380

Ι. Ratio 381

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 381

Α. Υποκειμενικό 381

Β. Αντικειμενικό 382

ΙΙΙ. Βάρος του αντισυμβαλλομένου του δικαιούχου 382

Α. Αδράνεια του αντισυμβαλλομένου του δικαιούχου 383

Β. Εύλογος χρόνος «αναμονής» 384

Γ. Όχι αχρησία εξαιτίας του ίδιου του δικαιούχου 384

ΙV. Φύση και άσκηση του δικαιώματος ανάκλησης 384

V. Έννομες συνέπειες 385

VI. Αναγκαστικό δίκαιο 386

VII. Διαχρονικό δίκαιο 386

VIII. Σχέση με άλλους θεσμούς και ρυθμίσεις 386

Άρθρο 16 – Συναίνεση του δηµιουργού ως άσκηση του ηθικού δικαιώµατος 388

I. Ο κανόνας: Το αμεταβίβαστο του ηθικού δικαιώματος 388

II. Εξαιρέσεις 389

Α. Λόγω συναινέσεως του δημιουργού 389

Β. Εξαιτίας μεταβίβασης περιουσιακών εξουσιών σε τρίτους 390

III. Περιπτωσιολογία - Ghostwriting 392

Άρθρο 17 – Μεταβίβαση του υλικού φορέα 394

I. Πλέγμα διατάξεων 394

Α. Αρχή του διαχωρισμού 394

Β. Διάκριση από ανάλωση δικαιώματος 395

II. Κρίσιμες έννοιες 396

Α. Μεταβίβαση κυριότητας φορέα 396

Β. «Αμεταβίβαστο» πνευματικής ιδιοκτησίας 396

Γ. Νομολογιακά παραδείγματα 396

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Περιορισµοί του περιουσιακού δικαιώµατος

Άρθρο 18 – Αναπαραγωγή για ιδιωτική χρήση 398

Ι. Εισαγωγή 404

Α. Ιστορική αναδρομή 406

ΙΙ. Η έννοια της ιδιωτικής χρήσης 408

Α. Ορισμός 408

Β. Τα τεκμήρια (Padawan) για την ιδιωτική χρήση 410

Γ. Η προσφορότητα των τεχνικών μέσων 413

Δ. Η περίπτωση της αναπαραγωγής μέσω τρίτου προσώπου 416

ΙΙΙ. Όρια ιδιωτικής αναπαραγωγής 417

ΙV. Νόμιμα δημοσιευμένο έργο 420

V. Eύλογη αμοιβή 422

Α. Εισαγωγή 422

Β. Νομική φύση 425

Γ. Υπόχρεοι 426

Δ. Δικαιούχοι 429

Ε. Υποχρεωτική συλλογική διαχείριση 434

ΣΤ. Tεχνικά μέσα - Ύψος εύλογης αμοιβής 436

Ζ. Κατανομή της εύλογης αμοιβής 443

Η. Δικαίωμα πληροφόρησης 447

Θ. Κυρώσεις 448

Ι. Δικαίωμα επιστροφής 449

ΙΑ. Απαλλαγή για ορισμένες αλλοδαπές εταιρίες 450

ΙΒ. Παραγραφή 452

Άρθρο 19 – Παράθεση αποσπασµάτων 453

Ι. Εισαγωγή 454

ΙΙ. Η έννοια και ο τρόπος της παράθεσης αποσπασμάτων 457

ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 459

Α. Έργα που δεν προστατεύονται από το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας 459

Β. Έργα που προστατεύονται από το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας 460

ΙV. Προϋποθέσεις εφαρμογής 462

Α. Σκοπός της παράθεσης αποσπασμάτων 462

Β. Συμφωνία με χρηστά ήθη 464

Γ. Συντομία αποσπασμάτων 464

Δ. Αναφορά της πηγής, των ονομάτων του δημιουργού και του εκδότη 467

Ε. Προηγούμενη νόμιμη δημοσίευση του έργου 469

Άρθρο 20 – Σχολικά βιβλία και ανθολογίες 470

Ι. Εισαγωγή 471

ΙΙ. Προϋποθέσεις εφαρμογής 471

Α. Πεδίο εφαρμογής 472

Β. Έκταση 474

Γ. Ρήτρα εφαρμογής του άρθρου 20 παρ. 3 475

Δ. Προστασία του ηθικού δικαιώματος 475

ΙΙΙ. Συναφείς διατάξεις 477

Α. Άρθρο 22 του Ν 3328/2005 477

Β. Ν 1566/1985 και ΝΔ 749/1970 478

Άρθρο 21 – Χρήση για διδασκαλία 480

Ι. Εισαγωγή 482

ΙΙ. Εξαίρεση για διδασκαλία για αναλογικές χρήσεις 482

Α. Περιοριζόμενες εξουσίες 483

Β. Είδος έργων 483

Γ. Σκοπός της αναπαραγωγής και εκπαιδευτικό ίδρυμα 484

Δ. Έκταση αναπαραγωγής 485

ΙΙΙ. Περιορισμός για τις ψηφιακές χρήσεις έργων κατά τη διδασκαλία 486

Α. Πεδίο εφαρμογής 486

Β. Είδος έργων 487

Γ. Έκταση 487

Δ. Σκοπός χρήσης 488

Ε. Επωφελούμενοι 488

ΣΤ. Σχέση με ηθικό δικαίωμα 491

Ζ. Υπό την ευθύνη εκπαιδευτικού ιδρύματος 494

Η. Καταβολή εύλογης αμοιβής 495

Θ. «Εξαίρεση» στον περιορισμό - λήψη άδειας 497

Ι. Μη επιτρεπτή αντίθετη συμβατική ρύθμιση 500

IA. Εφαρμοστέο δίκαιο 503

Άρθρο 21Α – Ορισµοί της εξόρυξης κειµένων και δεδοµένων, του ερευνητικού
οργανισµού και του ιδρύµατος πολιτιστικής κληρονοµιάς - Εξαίρεση της αναπαραγωγής έργων µε σκοπό την εξόρυξη κειµένων και δεδοµένων για σκοπούς επιστηµονικής
έρευνας και αποκλεισµός αντίθετων συµβατικών ρυθµίσεων 505

Ι. Εισαγωγή και έννοια της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων 508

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 512

Α. Επωφελούμενοι 512

Β. Περιοριζόμενα δικαιώματα 515

Γ. Αντικείμενο της εξαίρεσης 517

ΙΙΙ. Προϋποθέσεις 518

Α. Επιστημονική έρευνα 518

Β. Nόμιμη πρόσβαση 518

ΙV. Αποθήκευση αντιγράφων έργων 522

V. Ασφάλεια και ακεραιότητα δικτύων 522

VI. Καθορισμός κοινά αποδεκτών βέλτιστων πρακτικών 523

VIΙ. Aδύνατη η αντίθετη συμβατική ρύθμιση 524

VIII. Τεχνολογικά μέτρα προστασίας 525

Άρθρο 21Β – Εξαίρεση της εξόρυξης κειµένων και δεδοµένων από την αναπαραγωγή
και εξαγωγή νοµίµως προσβάσιµων έργων και άλλου υλικού 526

Ι. Εισαγωγή 528

ΙΙ. Διαφορές σε σχέση με την εξαίρεση του άρθρου 21A Ν 2121/1993 529

Α. Γενικές διαφορές 529

Β. Διατήρηση αντιγράφων μετά την ολοκλήρωση της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων 531

Γ. Δυνατότητα αποκλεισμού εφαρμογής της εξαίρεσης 532

ΙΙΙ. Σχέση της γενικής εξαίρεσης της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων με τον Κανονισμό
για την Τεχνητή Νοημοσύνη 538

Άρθρο 22 – Αναπαραγωγή πρόσθετου αντιτύπου από µη κερδοσκοπικές
βιβλιοθήκες ή αρχεία 542

I. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις 542

II. Ορισμοί 544

A. Επωφελούμενοι 544

Β. Είδος, μορφή και μέσο έργων 544

Γ. Η μονιμότητα στη συλλογή 545

III. Εφαρμογή της εξαίρεσης 546

Α. Η αναπαραγωγή του αντιτύπου με σκοπό τη διατήρηση 546

Β. Η αναπαραγωγή του αντιτύπου με σκοπό τη μεταβίβαση 548

Γ. Αδυναμία προμήθειας αντιτύπου από την αγορά σε σύντομο χρόνο
και με εύλογους όρους 549

Δ. Ο έλεγχος των τριών σταδίων 550

IV. Αξιολόγηση της εξαίρεσης υπό το πρίσμα του άρ. 22Α και του δικαίου
της Ευρωπαϊκής Ένωσης 550

V. Επίμετρο 551

Άρθρο 22Α – Διατήρηση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 553

Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις: Η ratio της εξαίρεσης για τη διατήρηση
της πολιτιστικής κληρονομιάς 554

ΙΙ. Ο ρόλος της πολιτιστικής διατήρησης ως εξαίρεση
στο Ενωσιακό Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας 555

Α. Η προσθήκη της εξαίρεσης στο ευρωπαϊκό κεκτημένο 555

Β. Σχέση του άρ. 6 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 προς τη διάταξη
του άρ. 5 παρ. 2 στοιχ. γ΄ της Οδηγίας (ΕΕ) 2001/29 558

ΙΙΙ. Ορισμοί 558

Α. Επωφελούμενοι: τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς 558

Β. Αντικείμενο: «έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, που βρίσκονται
μόνιμα στις συλλογές των ιδρυμάτων αυτών» 561

Γ. … « σε οποιαδήποτε μορφή ή μέσο»…. 562

Δ. Η έννοια της «διατήρησης» των έργων και των αντικειμένων προστασίας 562

IV. Εφαρμογή της εξαίρεσης 563

V. Επίμετρο 566

Άρθρο 23 – Αναπαραγωγή κινηµατογραφικών αρχείων 568

Ι. Νομική, αιτιολογική βάση και ιστορική αναδρομή 569

ΙΙ. Ανάλυση 570

Α. Αναπαραγωγή κινηματογραφικής ταινίας 570

Β. Καταχρηστική άρνηση του δικαιούχου 571

Γ. Έργο ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας 571

Δ. Απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού 571

Ε. Σκοπός της αναπαραγωγής 572

ΣΤ. Φορέας του δικαιώματος αναπαραγωγής 572

ΙΙΙ. Ανασκόπηση εθνικών οπτικοακουστικών αρχείων 572

Α. Εθνικό Οπτικοακουστικό αρχείο και αρχείο της ΕΡΤ 573

B. Αρχεία Ταινιών Ελλάδος-Ταινιοθήκη της Ελλάδος 573

Γ. Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας A.E. 574

Δ. Εθνικό Ψηφιακό Αποθετήριο Οπτικοακουστικών Έργων 575

IV. Συμπέρασμα - Η ανάγκη αναθεώρησης του άρθρου 23 576

Άρθρο 24 – Αναπαραγωγή για σκοπούς δικαστικούς ή διοικητικούς 578

Ι. Εισαγωγή 579

ΙΙ. Προϋποθέσεις εφαρμογής 580

Α. Είδος έργων 580

Β. Σκοπός αναπαραγωγής 581

Γ. Έκταση αναπαραγωγής 583

Δ. Περιορισμός εξουσιών 584

ΙΙΙ. Ζητήματα ηθικού δικαιώματος 584

Α. Νομίμως δημοσιευμένα ή μη έργα 584

Β. Ηθική εξουσία αναγνώρισης της πατρότητας 585

ΙV. Σχετικές διατάξεις διοικητικού δικαίου 585

Α. Άρθρο 5 Ν 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας) 586

Β. Σχετικές γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις 587

Γ. Άρθρα 59-74 Ν 4727/2020 (ανοικτά δεδομένα και περαιτέρω χρήση πληροφοριών
του δημόσιου τομέα) 589

Άρθρο 25 – Χρήση για λόγους ενηµέρωσης 591

Ι. Εισαγωγή 592

ΙΙ. Περιπτώσεις χρήσης έργων για λόγους ενημέρωσης 595

Α. Αναπαραγωγή και διάδοση στο κοινό με σκοπό την περιγραφή επίκαιρων γεγονότων
με μέσα μαζικής επικοινωνίας έργων, που βλέπονται ή ακούγονται κατά τη διάρκεια
ενός τέτοιου γεγονότος (άρθρο 25 παρ. 1 στοιχ. α΄) 595

B. Αναπαραγωγή και διάδοση στο κοινό με μέσα μαζικής επικοινωνίας
προς τον σκοπό της ενημέρωσης επί επίκαιρων γεγονότων πολιτικών λόγων,
προσφωνήσεων, κηρυγμάτων, δικανικών αγορεύσεων ή άλλων έργων παρόμοιας
φύσης, καθώς και περιλήψεων ή αποσπασμάτων από διαλέξεις, εφόσον τα έργα
αυτά παρουσιάζονται δημόσια (άρθρο 25 παρ. 1 στοιχ. β΄) 601

ΙΙΙ. Κοινά χαρακτηριστικά 603

A. Περιοριζόμενες εξουσίες 603

B. «Στο μέτρο που δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο σκοπό» 604

Γ. Αμοιβή 604

Δ. Επιφύλαξη του ηθικού δικαιώματος 605

Άρθρο 26 – Χρήση εικόνων µε έργα σε δηµόσιους χώρους 606

Ι. Εισαγωγή 607

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 610

Α. Έργα για τα οποία επιτρέπεται η αναπαραγωγή και η διάδοση 610

Β. Μονίμως σε δημόσιο χώρο 611

Γ. Περιορισμός των περιουσιακών εξουσιών 613

Δ. Περιστασιακή αναπαραγωγή και διάδοση εικόνων 615

Ε. Διάδοση (και αναπαραγωγή;) από ΜΜΕ 615

ΙΙΙ. Εμπορικός χαρακτήρας της χρήσης 616

ΙV. Ηθικό δικαίωμα 617

V. Σχέση του άρθρου 26 με το εμπράγματο δικαίωμα κυριότητας 618

Άρθρο 27 – Δηµόσια παράσταση ή εκτέλεση σε ειδικές περιστάσεις 619

Ι. Εισαγωγή 620

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 621

Α. Η περίπτωση επίσημων τελετών 623

Β. Στο πλαίσιο της δραστηριότητας εκπαιδευτικών ιδρυμάτων 625

Άρθρο 27Α – Ορισµένες χρήσεις ορφανών έργων 630

Ι. Εισαγωγή 633

ΙΙ. Ορισμός των ορφανών έργων 634

Α. Επιμελής αναζήτηση 635

B. Λήξη καθεστώτος έργων ως ορφανών 639

ΙΙΙ. Επιτρεπτές χρήσεις 640

ΙV. Φορείς χρήσης ορφανών έργων 641

V. Κατηγορίες ορφανών έργων 643

VI. Σχέση με λοιπές διατάξεις 646

VII. Συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα 646

Άρθρο 27Β – Χρήση έργων και άλλων αντικειµένων προστασίας µη διαθέσιµων
στο εµπόριο, διασυνοριακές χρήσεις από ιδρύµατα πολιτιστικής κληρονοµιάς,
µέτρα δηµοσιότητας και διάλογος µε τα ενδιαφερόµενα µέρη 648

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 651

ΙΙ. Η έκταση της άδειας - Έργα μη διαθέσιμα στο εμπόριο 654

ΙΙΙ. Οι συμφωνίες παραχώρησης 656

Α. Συμφωνίες παραχώρησης μη αποκλειστικών αδειών 656

Β. Κατ’ εξαίρεση χρήση χωρίς άδεια και αμοιβή 659

Γ. Δικαίωμα εναντίωσης και απόσυρσης/αποκλεισμού (opt-out) 660

Δ. Εφαρμοστέο δίκαιο και διασυνοριακή ισχύς αδειών 661

Ε. Μέτρα δημοσιότητας και διαβουλεύσεις των ενδιαφερόμενων μερών 662

Άρθρο 28 – Έκθεση και αναπαραγωγή εικαστικών έργων 664

Ι. Εισαγωγή 664

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 665

Α. Είδος έργων 665

Β. Περιπτώσεις 667

Γ. Η χρήση των εικαστικών έργων να μην παρεμποδίζει την κανονική εκμετάλλευσή τους
και να μη βλάπτει τα νόμιμα συμφέροντα του δημιουργού 673

ΙΙΙ. Ηθικό δικαίωμα 674

Άρθρο 28Α – Επιτρεπόµενες χρήσεις προς όφελος εντυποαναπήρων και ατόµων
µε άλλες αναπηρίες 675

Ι. Εισαγωγή 678

II. Ορισμοί 682

Α. Έργο 682

Β. Επωφελούμενος 683

Γ. Αντίγραφο σε προσβάσιμο μορφότυπο 684

Δ. Αρμόδιος φορέας 684

ΙΙΙ. Επιτρεπόμενες πράξεις 686

Α. Από τους επωφελούμενους 686

Β. Από τους αρμόδιους φορείς 686

Γ. Βάσει του Κανονισμού 1563/2017 687

Δ. Υποχρεωτικότητα της εξαίρεσης 688

ΙV. Yποχρεώσεις αρμόδιων φορέων 688

V. Υποχρεώσεις εκδοτών 691

VΙ. Αποζημίωση δικαιούχων 691

VΙI. Σχέση με ηθικό δικαίωμα 693

VIIΙ. Ρυθμίσεις για άτομα με άλλες αναπηρίες 693

IX. Eπεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα 694

Άρθρο 28B – Εξαίρεση από το δικαίωµα αναπαραγωγής 695

Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις 696

ΙΙ. Προϋποθέσεις εφαρμογής και νομολογία ΔΕΕ 698

Α. Σχετικά με τον μεταβατικό ή παρεπόμενο χαρακτήρα των πράξεων και
τον χαρακτηρισμό τους ως αναπόσπαστο και ουσιώδες τμήμα μίας
τεχνολογικής μεθόδου 701

Β. Ως προς τον σκοπό της εντός δικτύου μετάδοσης μεταξύ τρίτων μέσω διαμεσολαβητή
ή της νόμιμης χρήσης ενός έργου ή άλλου προστατευόμενου αντικειμένου και
της μη ύπαρξης καμίας ανεξάρτητης οικονομικής σημασίας 704

Άρθρο 28Γ – Ρήτρα γενικής εφαρµογής επί των περιορισµών 709

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 710

ΙΙ. Προϋποθέσεις εφαρμογής 714

Α. Το πρώτο στάδιο - Ορισμένες ειδικές περιπτώσεις 715

Β. Το δεύτερο στάδιο – αντίθεση στην κανονική εκμετάλλευση του έργου 718

Γ. Το τρίτο στάδιο - πράξεις που θίγουν αδικαιολόγητα τα έννομα συμφέροντα
του δικαιούχου 720

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Διάρκεια της προστασίας

Άρθρο 29 – Η διάρκεια γενικώς 723

Ι. Eισαγωγή 724

ΙΙ. Καθορισμός χρονικού ορίου 726

ΙΙΙ. Η προστασία μετά τη λήξη προστασίας με δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας 727

Α. Άσκηση συγκεκριμένων εξουσιών από τον Υπουργό Πολιτισμού 728

Β. Προστασία πολιτιστικών αγαθών σύμφωνα με άλλες διατάξεις 732

Άρθρο 30 – Έργα συνεργασίας και μουσικές συνθέσεις με στίχους 734

Ι. Η διάρκεια προστασίας στα έργα συνεργασίας 734

A. Γενικά 735

Β. Αφετηρία υπολογισμού διάρκειας προστασίας 736

Γ. Έργα συνεργασίας 736

ΙΙ. Η διάρκεια προστασίας στις μουσικές συνθέσεις με στίχους 737

ΙΙΙ. Διαχρονικό Δίκαιο 739

Άρθρο 31 – Ειδική έναρξη της διάρκειας 741

Ι. Aνώνυμα έργα (παρ. 1) 741

ΙΙ. Ψευδώνυμα έργα (παρ. 1) 742

ΙΙΙ. Προβληματισμός ως προς το πρόσωπο που αποκαλύπτει την ταυτότητα του δημιουργού 742

ΙV. Δημοσίευση έργου σε τόμους, τμήματα, τεύχη, αριθμούς ή επεισόδια (παρ. 2) 744

V. Oπτικοακουστικά έργα (παρ. 3) 744

VI. Ανώνυμα/Ψευδώνυμα έργα συνεργασίας 745

Άρθρο 31Α – Έργα εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήµα 746

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

Ρυθµίσεις για συµβάσεις και άδειες εκµετάλλευσης

Άρθρο 32 – Αµοιβή του δηµιουργού 753

Ι. Εισαγωγή 754

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής 756

ΙΙΙ. Αντικείμενο της διάταξης 760

IV. Ποσοστιαία αμοιβή 767

V. Εξαιρέσεις από τον κανόνα της ποσοστιαίας αμοιβής 772

VI. Δικονομικά 773

VII. Αίτημα 774

Άρθρο 32Α – Αξίωση πρόσθετης αµοιβής 776

Ι. Εισαγωγή 778

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής του άρθρου 32Α 779

A. Η δογματική βάση του άρθρου 32Α 779

B. Οριοθέτηση πεδίου εφαρμογής - Συμβάσεις μεταβίβασης και συμβάσεις
ή άδειες εκμετάλλευσης σε ατομική βάση 780

Γ. Περιορισμός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 32Α - Εξαιρέσεις 781

III. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 32Α - Αντικείμενο της αξίωσης για πρόσθετη
αμοιβή 783

Α. Προϋποθέσεις εφαρμογής 783

Β. Αντικείμενο της αξίωσης για την καταβολή πρόσθετης αμοιβής 789

ΙV. Δικαιούχοι της αξίωσης πρόσθετης αμοιβής 790

V. Υπόχρεοι για την καταβολή της πρόσθετης αμοιβής 792

Α. Υπόχρεοι καταβολής 792

Β. Ειδικά ζητήματα 793

Άρθρο 33 – Ρυθµίσεις για τη σύµβαση έντυπης έκδοσης και δικαιώµατα µεταφραστή 795

Ι. Εισαγωγικά 797

ΙΙ. Σύμβαση έντυπης έκδοσης: εννοιολογικές οριοθετήσεις 800

ΙΙΙ. Η ποσοστιαία αμοιβή στη σύμβαση έντυπης έκδοσης 801

Α. Ο κανόνας της παρ. 1 του άρθρου 33 801

Β. Οι εξαιρέσεις της παρ. 2 του άρθρου 33: η κατ’ αποκοπή αμοιβή 809

Γ. Πλειονότητα δημιουργών και κατανομή της ποσοστιαίας αμοιβής (παρ. 3) 813

Δ. Ο έλεγχος των αντιτύπων από το δημιουργό (παρ. 5) 815

IV. H κατανομή της αμοιβής επί εκμίσθωσης αντιτύπων (παρ. 4) 818

V. Η ποσοστιαία αμοιβή στη σύμβαση έντυπης μετάφρασης (παρ. 6 και 7) 819

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 819

Β. Η ποσοστιαία αμοιβή του μεταφραστή (παρ. 6) 821

Γ. Η υποχρέωση αναφοράς του ονόματος του μεταφραστή (παρ. 7) 823

Άρθρο 34 – Ρυθµίσεις για τη σύµβαση οπτικοακουστικής παραγωγής 824

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 826

ΙΙ. Έννοια και νομική φύση του οπτικοακουστικού έργου 827

ΙΙΙ. Ο σκηνοθέτης και οι δημιουργοί των επιμέρους συμβολών
ως βασικά αντισυμβαλλόμενα μέρη του παραγωγού στη σύμβαση οπτικοακουστικής
παραγωγής 830

Α. Ο σκηνοθέτης του οπτικοακουστικού έργου 830

Β. Οι δημιουργοί των επιμέρους συμβολών του οπτικοακουστικού έργου 832

Γ. Ο παραγωγός οπτικοακουστικού έργου 835

IV. Σύμβαση οπτικοακουστικής παραγωγής 836

Α. Σύμβαση μεταξύ του παραγωγού και του δημιουργού του οπτικοακουστικού έργου
(άρθρο 34 παρ. 1) 837

Β. Σύμβαση μεταξύ του παραγωγού και των δημιουργών των επιμέρους συμβολών
του οπτικοακουστικού έργου (άρθρο 34 παρ. 2) 839

Γ. Μη εφαρμογή του άρθρου 34 στις περιπτώσεις απλών οπτικοακουστικών εγγραφών
που δεν πληρούν το κριτήριο της πρωτοτυπίας 841

V. Καθορισμός της αμοιβής του σκηνοθέτη και των δημιουργών των επιμέρους συμβολών-
Ποσοστιαία Αμοιβή - Βάσεις υπολογισμού - Εξαιρέσεις 841

Α. Καθορισμός της αμοιβής του σκηνοθέτη 841

Β. Καθορισμός της αμοιβής των δημιουργών των επιμέρους συμβολών 843

Γ. Δέουσα και αναλογική αμοιβή 844

Δ. Βάσεις υπολογισμού της ποσοστιαίας αμοιβής 846

Ε. Ειδικά ζητήματα σχετικά με τον υπολογισμό της ποσοστιαίας αμοιβής 848

ΣΤ. Υποχρέωση του παραγωγού για την παροχή πληροφοριών στους δικαιούχους
σχετικών με την εκμετάλλευση του οπτικοακουστικού έργου 850

VI. H άσκηση του ηθικού δικαιώματος του σκηνοθέτη και των δημιουργών των επιμέρους
συμβολών επί του οπτικοακουστικού έργου 851

VΙΙ. Εύλογη αμοιβή και δικαίωμα εκμίσθωσης 854

Άρθρο 34Α – Μηχανισµός διαπραγµάτευσης για την πρόσβαση και διαθεσιµότητα
οπτικοακουστικών έργων σε πλατφόρµες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία 855

Ι. Εισαγωγή 856

ΙΙ. Η αναδυόμενη αγορά της κατ’ αίτηση (on demand) πρόσβασης σε οπτικοακουστικά έργα
και η έλλειψη διαθεσιμότητας οπτικοακουστικών έργων 857

ΙΙΙ. Η ratio της διάταξης του άρθρου 34Α 859

ΙV. Πεδίο και προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 34Α 861

V. Παράμετροι λειτουργίας του μηχανισμού διαπραγμάτευσης -σχέση με το θεσμό
της διαμεσολάβησης κατά τον Ν 4640/2019 862

VI. Υπαγωγή στο μηχανισμό διαπραγμάτευσης - Συμβατική ελευθερία των μερών 865

Άρθρο 35 – Ρυθµίσεις για τη ραδιοφωνική και τηλεοπτική µετάδοση και αναµετάδοση 868

I. Εισαγωγή 872

II. Η έννοια της ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης 873

III. Η σύμβαση ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης 875

Α. Αντικείμενο και νομική φύση της σύμβασης ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης 875

Β. Διάκριση από τις εξουσίες δημόσιας εκτέλεσης και παρουσίασης στο κοινό 877

Γ. Έκταση της άδειας ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης 879

IV. Η έννοια της δορυφορικής μετάδοσης 880

Α. Τα κριτήρια της πράξης παρουσίασης στο κοινό μέσω δορυφόρου 880

Β. Η αρχή της χώρας προέλευσης των σημάτων ανόδου 882

V. Ο κανόνας της συλλογικής διαχείρισης στην καλωδιακή αναμετάδοση 884

VI. Εννοιολογική διεύρυνση της εξουσίας διασυνοριακής αναμετάδοσης 886

VII. Επέκταση της υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης 888

A. Το τεκμήριο εκπροσώπησης των δικαιούχων 889

Β. Η εξαίρεση υπέρ των ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών 890

VIII. Προσφυγή στην εκούσια μεσολάβηση 891

Άρθρο 36 – Αµοιβή για θεατρική παράσταση 892

Ι. Εισαγωγή 893

ΙΙ. Θεατρικό έργο, θεατρική παράσταση και δικαιούχοι 893

Α. Θεατρικό έργο και θεατρική παράσταση ως έργα υπαγόμενα στην προστασία
του Ν 2121/1993 893

Β. Ο δημιουργός της θεατρικής παράστασης - Θεατρικοί συγγραφείς
και θεατρικοί σκηνοθέτες 894

ΙΙΙ. Διαχωρισμός έργων 898

IV. Καθορισμός ποσοστού επί των ακαθάριστων εισπράξεων 899

V. Τύπος της σύμβασης 900

Α. Γενικά 900

B. Ειδικότερο φορολογικό ζήτημα 901

VI. Περιπτώσεις περισσότερων συγγραφέων 901

VΙI. Είσπραξη της αμοιβής 901

Α. Ο ρόλος του Ν 988/1946 - Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων 901

Β. Σχέση Ν 988/1946 με Ν 4481/2017 902

VIII. Διαφημίσεις θεατρικών έργων 903

Άρθρο 37 – Εκτέλεση µουσικής σε κινηµατογράφους 904

Ι. Εισαγωγή 904

ΙΙ. Η θέσπιση του ελάχιστου ορίου αμοιβής 905

ΙΙΙ. Φόρος δημοσίων θεαμάτων 906

IV. Συνθέσεις σε κινηματογραφικές ταινίες και εκτέλεση σε αίθουσες ή χώρους
κινηματογράφων 906

V. Είσπραξη αμοιβής 907

Άρθρο 38 – Δικαιώματα φωτογράφων 908

I. Εισαγωγή - Η φωτογραφία ως προστατευόμενο έργο 909

II. Μεταβίβαση - Σύμβαση - Άδεια εκμετάλλευσης 913

Α. Πράξεις δημοσίευσης 914

Β. Εφημερίδα, περιοδικό, άλλο μέσο μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ) 915

Γ. Η προβληματική της δημοσίευσης στο διαδίκτυο 916

Δ. Διατήρηση στο αρχείο 919

ΙΙΙ. Οφειλόμενη αμοιβή 919

IV. Παραχώρηση πρωτοτύπου φωτογραφίας 920

V. Δημοσίευση φωτογραφίας από αρχείο εφημερίδας, περιοδικού ή άλλου μέσου μαζικής
ενημέρωσης 920

VI. Δικαίωμα αναζήτησης και επιστροφής φωτογραφιών 921

VII. Ηθικό δικαίωμα του φωτογράφου - Υποχρέωση αναφοράς ονόματος του φωτογράφου 921

VIII. Περιορισμοί προς όφελος μισθωτή φωτογράφου 922

ΙΧ. Σχέση άρθρου 38 παρ. 5 Ν 2121/1993 με το δικαίωμα δημόσιου δανεισμού
(άρθρο 5Α Ν 2121/1993) 923

Άρθρο 39 – Ακυρότητα αντίθετων συµφωνιών 924

Ι. Εισαγωγή 924

ΙΙ. Επιφύλαξη διαφορετικής ρύθμισης στον νόμο 925

ΙΙΙ. Μερική ακυρότητα συμφωνιών 927

IV. Σχετική ακυρότητα συμφωνιών 928

V. Συνέπειες ακυρότητας 928

Άρθρο 39Α – Εναλλακτικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών 930

Ι. Eισαγωγή 930

ΙΙ. Η δυνατότητα υπαγωγής σε διαμεσολάβηση στις περιπτώσεις της παρ. 1 931

ΙΙΙ. Προβληματισμοί ως προς τα υποκείμενα και τη νομιμοποίηση 933

Α. Αντιπροσωπευτικές ενώσεις 933

Β. Συμμετοχή στις διαδικασίες διαμεσολάβησης 933

IV. Δικλείδες ασφαλείας 935

V. Εναλλακτική επίλυση διαφορών και διαμεσολάβηση στον Ν 4481/2017 935

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

Ειδικές διατάξεις για τα προγράµµατα ηλεκτρονικών υπολογιστών
και το δικαίωµα ειδικής φύσης του κατασκευαστή βάσης δεδοµένων

Άρθρο 40 – Έργα µισθωτών 936

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 936

ΙΙ. Εκτέλεση σύμβασης εργασίας 937

ΙΙΙ. Σύμφωνα με τις οδηγίες του εργοδότη 940

ΙV. Αυτοδίκαιη μεταβίβαση 941

V. Αντίθετη συμφωνία 942

VI. Προγράμματα η/υ, τεχνητή νοημοσύνη και πνευματική ιδιοκτησία 942

Άρθρο 41 – Εξάντληση δικαιώµατος 944

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 944

ΙΙ. Πρώτη πώληση 946

III. Συγκατάθεση του δημιουργού 948

ΙV. Μεταπώληση 949

V. Διανομή 951

VI. Διαδικτυακή ανάλωση 952

VII. Διεθνής ανάλωση 954

Άρθρο 42 – Περιορισµοί 955

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 956

II. Πράξεις αναγκαίες για την κατά προορισμό χρήση του προγράμματος 957

ΙΙΙ. Φόρτωση, εμφάνιση στην οθόνη, εκτέλεση, μεταβίβαση, αποθήκευση 960

ΙV. Δημιουργία εφεδρικού αντιγράφου 961

V. Παρακολούθηση, μελέτη και δοκιμή 964

VΙ. Ιδιωτική χρήση 965

VΙΙ. Χρήσεις προς όφελος εντυποαναπήρων και ατόμων με άλλες αναπηρίες 965

VΙΙΙ. Χρήσεις με σκοπό τη διδασκαλία 966

ΙΧ. Εξόρυξη κειμένων και δεδομένων από την αναπαραγωγή και εξαγωγή έργων 967

Χ. Διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς 968

XI. Προγράμματα η/υ «ανοικτού κώδικα» 969

Άρθρο 43 – Αποσυµπίληση 971

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 971

ΙΙ. Αποσυμπίληση 972

ΙΙΙ. Χρήση των πληροφοριών 974

IV. Διαλειτουργικότητα και νόμιμη χρήση 976

Άρθρο 44 – Διάρκεια της προστασίας 983

Άρθρο 45 – Ισχύς άλλων διατάξεων και συµφωνιών 983

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 983

II. Σχέση με άλλες νομοθετικές διατάξεις 984

ΙΙΙ. Συμβάσεις και περιορισμοί δικαιωμάτων 984

ΙV. Μη εφαρμογή των άρθρων 15Α, 15Β και 32Α στους δημιουργούς προγραμμάτων η/υ 988

Άρθρο 45A – Δικαίωµα ειδικής φύσης του κατασκευαστή βάσης δεδοµένων 990

I. Πλέγμα διατάξεων 992

Α. Μεταβολές με N 4996/2022 992

Β. Φύση και σκοπός δικαιώματος 993

II. Κρίσιμες έννοιες 994

Α. Κατασκευαστής 994

Β. Ουσιώδης επένδυση 995

Γ. Ουσιώδες μέρος/επουσιώδη μέρη 996

Δ. Εξαγωγή/επαναχρησιμοποίηση 997

III. Όρια δικαιώματος 1000

Α. Νόμιμος χρήστης και νόμιμη χρήση 1000

Β. Η παραλλαγή του τεστ των τριών βημάτων 1000

Γ. Περιορισμοί 1001

IV. Λοιπά ζητήματα 1003

Α. Χρονική διάρκεια 1003

Β. Ανάλωση 1003

Γ. Εδαφική ισχύς 1004

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

Συγγενικά δικαιώµατα

Άρθρο 46 – Άδεια από ερµηνευτές ή εκτελεστές καλλιτέχνες 1005

Ι. Εισαγωγή - Συγγενικά δικαιώματα 1007

ΙΙ. Ερμηνευτές και εκτελεστές καλλιτέχνες - Ορισμοί 1010

ΙΙΙ. Αποκλειστικά δικαιώματα - Εξουσίες 1014

ΙV. Έκταση χορήγησης αδειών 1017

V. Αρχή αυτοτέλειας εξουσιών και αμοιβή 1018

VI. Αντιπροσώπευση 1019

VII. Αμεταβίβαστο δικαιωμάτων και συλλογική διαχείριση 1019

Άρθρο 47 – Άδεια από παραγωγούς υλικών φορέων 1021

I. Εισαγωγή - Σύντομη ιστορική αναδρομή - Πρόσφατη τροποποίηση της διάταξης 1023

II. Υποκείμενα της ρύθμισης - Η έννοια του παραγωγού 1026

ΙΙΙ. Αντικείμενο της ρύθμισης 1027

Α. Παραγωγοί φωνογραφημάτων (παρ. 1) 1028

Β. Παραγωγοί οπτικοακουστικών έργων (υλικών φορέων εικόνας ή ήχου και εικόνας)
(παρ. 2) 1032

ΙV. Remake – remaster 1035

V. Χρονικά όρια - Αναδρομική ισχύς του νόμου 1037

VI. Zητήματα ανταγωνισμού 1038

Α. Ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και εκμίσθωση υλικών φορέων/
Παράλληλες εισαγωγές 1038

B. Προστασία των παραγωγών και αθέμιτος ανταγωνισμός 1038

Άρθρο 48 – Άδεια από ραδιοτηλεοπτικούς οργανισµούς 1040

Ι. Νομική και ουσιαστική βάση 1041

ΙΙ. Ιδιαιτερότητες του συγγενικού δικαιώματος των ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών 1042

Α. Αμιγώς οικονομική αξία 1042

Β. Φορέας 1042

Γ. Αντικείμενο προστασίας 1042

Δ. Διάρκεια προστασίας 1043

Ε. Σώρευση με δικαίωμα παραγωγού 1044

ΙΙΙ. Εξουσίες ραδιοτηλεοπτικών σταθμών 1044

Α. Αναμετάδοση εκπομπών 1044

Β. Παρουσίαση στο κοινό 1044

Γ. Εγγραφή σε υλικούς φορείς 1047

Δ. Άμεση ή έμμεση προσωρινή ή μόνιμη αναπαραγωγή 1047

Ε. Διανομή στο κοινό των υλικών φορέων με την εγγραφή των εκπομπών τους μέσω
πώλησης ή με άλλους τρόπους 1048

ΣΤ. Εκμίσθωση και δημόσιος δανεισμός υλικών φορέων 1048

Ζ. Διάθεση στο κοινό 1050

Η. Αποκωδικοποίηση σήματος 1050

Άρθρο 49 – Δικαίωµα εύλογης αµοιβής 1052

Ι. Εισαγωγή 1055

ΙΙ. Η έννοια της εύλογης και ενιαίας αμοιβής - Φύση της αμοιβής 1058

Α. Ανεκχώρητο 1058

Β. Εύλογο και ενιαίο της αμοιβής 1062

Γ. Ενιαίος οργανισμός συλλογικής διαχείρισης και τεκμήριο εκπροσώπησης 1063

Δ. Κατανομή εισπραττόμενων αμοιβών μεταξύ ερμηνευτών ή εκτελεστών καλλιτεχνών
και παραγωγών των υλικών φορέων 1064

Ε. Καθορισμός του ύψους της αμοιβής 1065

ΙΙΙ. Υποκείμενα δικαιώματος και χρήστες 1072

IV. Χρήσεις που γεννούν το δικαίωμα εύλογης αμοιβής του ά. 49 Ν 2121/1993 1072

V. Αλλοδαπό και ιδίως αμερικανικό ρεπερτόριο 1079

VI. Υποχρεωτική Συλλογική Διαχείριση 1080

Α. Λόγοι υποχρεωτικότητας συλλογικής διαχείρισης 1080

Β. Μη απαραίτητη η σύμπραξη των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης των διαφόρων
κατηγοριών δικαιούχων 1080

VΙI. Κατάργηση παρ. 6 1081

VIIΙ. Εκκρεμείς δίκες κατά την ίδρυση του ενιαίου οργανισμού συλλογικής διαχείρισης 1082

Άρθρο 50 – Ηθικό δικαίωµα 1083

Ι. Εισαγωγή 1084

ΙΙ. Η φύση του δικαιώματος του άρθρου 50 Ν 2121/1993 1085

ΙΙΙ. Η σχέση του δικαιώματος του άρθρου 50 Ν 2121/1993 με το δικαίωμα
της προσωπικότητας του ερμηνευτή ή εκτελεστή καλλιτέχνη 1086

ΙV. Αντικείμενο του δικαιώματος 1088

A. Το δικαίωμα αναγνώρισης και προβολής της πατρότητας 1088

B. Το δικαίωμα απαγόρευσης κάθε παραμόρφωσης της ερμηνείας
ή της εκτέλεσης αυτής 1089

V. Κληρονομητό του ηθικού δικαιώματος 1090

VI. Διάρκεια του ηθικού δικαιώματος 1091

VII. Εφαρμογή άλλων διατάξεων 1092

Α. Άρθρο 12 Ν 2121/1993 1092

Β. Άρθρο 16 Ν 2121/1993 1092

Άρθρο 51 – Δικαιώµατα εκδοτών 1093

Ι. Εισαγωγή 1094

ΙΙ. Υποκείμενο 1095

ΙΙΙ. Αντικείμενο 1096

ΙV. Περιεχόμενο 1097

V. Μη προστασία της στοιχειοθεσίας και της σελιδοποίησης ως έργου πνευματικής
ιδιοκτησίας 1098

VI. Παράλληλη άσκηση συγγενικού δικαιώματος και δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας 1100

VII. Αποκλειστική απαρίθμηση εξουσιών δικαιώματος - Εξουσία αναπαραγωγής 1100

VIII. Αθέμιτος ανταγωνισμός 1101

ΙΧ. Μορφές προσβολής συγγενικού δικαιώματος εκδοτών 1102

X. Περιορισμοί εξουσίας αναπαραγωγής 1105

XΙ. Ηθικό δικαίωμα 1106

XIΙ. Τύπος 1107

XIIΙ. Διάρκεια 1107

Άρθρο 51Α – Προστασία προηγουµένως αδηµοσίευτων έργων 1109

Ι. Εισαγωγικά 1109

ΙΙ. Είδος και διάρκεια δικαιώματος 1110

ΙΙΙ. Φορέας δικαιώματος 1110

IV. Αντικείμενο δικαιώματος 1111

V. Προϋποθέσεις προστασίας 1112

A. Δημοσίευση 1112

Β. Νομιμότητα της δημοσίευσης 1113

VI. Μη γέννηση ηθικού δικαιώματος 1114

VII. Δικονομικά 1114

Άρθρο 51Β – Προστασία των εκδόσεων τύπου για επιγραµµικές χρήσεις -
Εξουσιοδοτική διάταξη 1115

Άρθρο 52 – Τύπος άδειας, περιορισµοί και διάρκεια δικαιωµάτων,
καθώς και ρύθµιση άλλων θεµάτων 1128

Ι. Τύπος άδειας 1131

ΙΙ. Περιορισμοί δικαιωμάτων 1133

III. Διάρκεια προστασίας 1135

Α. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων ερμηνευτών ή εκτελεστών καλλιτεχνών 1135

Β. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων παραγωγών υλικών φορέων ήχου
(φωνογραφημάτων) 1138

Γ. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων παραγωγών οπτικοακουστικών έργων 1138

Δ. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών 1138

Ε. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων εκδοτών εντύπων 1139

ΣT. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων προηγουμένως αδημοσίευτου έργου 1139

Ζ. Διάρκεια προστασίας δικαιωμάτων εκδοτών τύπου 1139

Η. Προστασία των παροχών μετά τη λήξη των συγγενικών δικαιωμάτων 1139

IV. Άλλες ρυθμίσεις 1140

Α. Προστασία συγγενικών δικαιωμάτων παρουσίασης στο κοινό
μέσω δορυφόρου και καλωδιακής αναμετάδοσης 1140

Β. Δημόσιος δανεισμός 1140

Άρθρο 53 – Προστασία της πνευµατικής ιδιοκτησίας 1142

Ι. Πρωτείο πνευματικής ιδιοκτησίας 1142

ΙΙ. Συνύπαρξη πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων 1144

ΙΙΙ. Σύγκρουση πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων 1144

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

Συλλογική διαχείριση δικαιωµάτων

Άρθρο 54 – Ανάθεση διαχείρισης (- Προσωρινός Επίτροπος)* 1145

Ι. Εισαγωγή 1147

II. Η ratio της ρύθμισης για τον προσωρινό επίτροπο - Συνάρτηση
με το θεσμό του επιτρόπου εξυγίανσης - Φύση της ρύθμισης 1148

ΙΙΙ. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 54 παρ. 10 1151

IV. Προϋποθέσεις και διαδικασία διορισμού του προσωρινού επιτρόπου 1151

V. Αρμοδιότητες και ευθύνη του προσωρινού επιτρόπου 1153

VΙ. Λήξη της θητείας του προσωρινού επιτρόπου 1155

Άρθρο 55 – Αρμοδιότητες των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης (Καταργηθέν) 1157

Άρθρο 56 – Σχέσεις με τους χρήστες (Καταργηθέν) 1157

Άρθρο 57 – Σχέσεις με τους δημιουργούς (Καταργηθέν) 1157

Άρθρο 58 – Εφαρμογή στα συγγενικά δικαιώματα (Καταργηθέν) 1157

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

Μέτρα πρόληψης της προσβολής του δικαιώµατος

Άρθρο 59 – Επιβολή και τήρηση προδιαγραφών 1158

Ι. Γενικά 1158

ΙΙ. Eπισκόπηση των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδότησης 1159

ΙΙΙ. Περιγραφή και περιεχόμενο του μέτρου 1160

ΙV. Ιδιαιτερότητα στην ποινική μεταχείριση 1163

Άρθρο 60 – Επιβολή χρήσης συστηµάτων ελέγχου 1164

Ι. Γενικά 1164

ΙΙ. Επισκόπηση των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδότησης 1166

ΙΙΙ. Περιγραφή και περιεχόμενο του μέτρου 1167

IV. Ιδιαιτερότητα στην ποινική μεταχείριση 1169

Άρθρο 61 – Ένδειξη ελέγχου 1171

Ι. Γενικά 1171

ΙΙ. Επισκόπηση των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδότησης 1172

ΙΙΙ. Περιγραφή και περιεχόμενο του μέτρου 1173

IV. Ιδιαιτερότητα στην ποινική μεταχείριση 1175

Άρθρο 62 – Απαγόρευση αποκωδικοποίησης 1176

Ι. Γενικά 1176

ΙΙ. Περιεχόμενο απαγόρευσης 1177

ΙΙΙ. Κυρώσεις 1180

Άρθρο 63 – Παρεµπόδιση της προσβολής ή της εξακολούθησής της 1182

Ι. Γενικά 1183

ΙΙ. Αστυνομική απαγόρευση πράξεων προσβολής (άρθ. 63 § 1
εδ. α΄ και β΄ Ν 2121/1993) 1184

Α. Προληπτική απαγόρευση επικείμενης πράξης προσβολής 1184

Β. Αστυνομική διακοπή δημόσιας εκτέλεσης λόγω καθυστέρησης
καταβολής οφειλόμενης αμοιβής (άρθ. 63 § 1 εδ. γ΄ Ν 2121/1993) 1190

ΙΙΙ. Υποχρέωση προσκόμισης έγγραφης άδειας δημόσιας εκτέλεσης
στο πλαίσιο διοικητικής αδειοδότησης χώρων από το Δήμο 1193

Α. Γενικά 1193

Β. Προϋποθέσεις και πεδίο εφαρμογής 1193

Γ. Κατ’ αναλογίαν εφαρμογή στα συγγενικά δικαιώματα 1201

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ

Έννοµη προστασία

Εισαγωγή στο Ενδέκατο Κεφάλαιο Ν 2121/1993 1203

Ι. Ιστορική αναδρομή 1205

ΙΙ. Ο Ν 2121/1993 1206

ΙΙΙ. Διεθνείς συμβάσεις 1208

ΙV. Ενωσιακό δίκαιο 1209

V. Κοινά ζητήματα του 11ου Κεφαλαίου του Ν 2121/1993 1213

Α. Προσβολή 1213

Β. Το «παράδοξο» του άρθρου 65 παρ. 5 Ν 2121/1993 1216

Γ. Υπαιτιότητα 1217

Δ. Νομιμοποίηση 1218

Ε. Ορισμένο 1243

ΣΤ. Ενστάσεις 1249

Z. Σώρευση με άλλες βάσεις 1250

H. Λειτουργική αρμοδιότητα 1251

Άρθρο 63Α – Απόδειξη 1256

Ι. Εισαγωγή 1259

ΙΙ. Διάρθρωση - Κοινές αρχές 1261

ΙΙΙ. Η ουσιαστική αξίωση 1262

Α. Αυτοτέλεια 1262

Β. Η επιβοηθητική λειτουργία 1264

Γ. Παρεχόμενες πληροφορίες 1266

Δ. Η επιφύλαξη της παρ. 4 1267

Ε. Άμυνα του υπόχρεου κατ’ άρθρα 261 και 262 ΚΠολΔ 1271

ΣΤ. Δικονομικά ζητήματα 1271

ΙV. Η δικονομική αξίωση 1278

Α. Φύση και περιεχόμενο της αξίωσης 1278

Β. Νομιμοποίηση 1281

Γ. Ο τρόπος άσκησης της δικονομικής αξίωσης 1282

Δ. Ορισμένο της δικονομικής αίτησης 1283

Ε. Άμυνα του εναγομένου 1285

ΣΤ. Διαδικαστική πορεία 1286

Ζ. Εκούσια συμμόρφωση - Απείθεια - Εκτέλεση 1288

Η. Προστασία των εμπιστευτικών πληροφοριών 1289

V. Επίμετρο 1290

Άρθρο 63Β – Δικαστικά έξοδα 1291

Ι. Εισαγωγή 1291

ΙΙ. Εθνικές, διεθνείς, και ενωσιακές διατάξεις 1292

ΙΙΙ. Δομή του άρθρου 63Β Ν 2121/1993 1293

IV. Βασικές αρχές κατά την επιδίκαση των εξόδων 1294

V. Αποδοτέα έξοδα 1296

VI. Επίμετρο 1299

Άρθρο 64 – Ασφαλιστικά µέτρα και συντηρητική απόδειξη 1301

Ι. Εισαγωγή 1303

II. Συντηρητική απόδειξη 1304

IIΙ. Ασφαλιστικά μέτρα προσωρινής ρύθμισης κατάστασης 1310

IV. Η συντηρητική κατάσχεση του άρθρου 64 παρ. 4 Ν 2121/1993 1318

V. Αντισταθμιστικές εγγυήσεις 1319

VΙ. Επίμετρο 1319

Άρθρο 64Α – Ασφαλιστικά μέτρα 1321

Άρθρο 65 – Αστικές κυρώσεις 1322

Ι. Εισαγωγή 1324

II. Αξίωση αναγνώρισης του δικαιώματος 1325

ΙΙΙ. Αξίωση άρσης της προσβολής και παράλειψής της στο μέλλον 1326

A. Η αξίωση άρσης της προσβολής 1326

Β. Η αξίωση παράλειψης της προσβολής στο μέλλον 1330

Γ. Αρχή της διάθεσης και αρχή της αναλογικότητας 1332

Δ. Ζητήματα ορισμένου 1333

Ε. Εκτέλεση 1334

ΣΤ. Λοιπά δικονομικά ζητήματα 1336

IV. Οι αποκαταστατικές αξιώσεις 1336

Α. Εισαγωγή 1336

Β. Αξιώσεις αποκατάστασης της υλικής ζημίας κατ’ άρθρο 65 παρ. 2 Ν 2121/1993 1337

Γ. Αξιώσεις αποκατάστασης της υλικής ζημίας κατ’ άρθρο 65 παρ. 3 Ν 2121/1993 1345

Δ. Συρροή των αποκαταστατικών αξιώσεων 1347

Ε. Η αξίωση χρηματικής ικανοποίησης της ηθικής βλάβης 1348

Άρθρο 65Α – Διοικητικές κυρώσεις 1350

I. Εισαγωγή 1352

II. Προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών 1354

III. Υλικοί φορείς ήχου και Φωνογραφήματα 1356

IV. Ζητήματα εφαρμογής 1358

V. Οπτικοακουστικά έργα, εκπομπές ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών και γεγονότα
που μεταδίδονται ταυτόχρονα με τη διενέργειά τους 1360

VI. Αρμόδιες αρχές ελέγχου, ενημέρωση δικαιούχων και ταυτοποίηση παραβατών 1364

VII. Έναρξη ισχύος 1366

Άρθρο 66 – Ποινικές κυρώσεις 1367

Ι. Γενικές παρατηρήσεις 1372

ΙΙ. Σχέση με αστική προσβολή 1374

ΙΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 1375

Α. Στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης 1375

Β. Οι επιμέρους αξιόποινες πράξεις 1378

IV. Υποκειμενική υπόσταση 1386

Α. Υπαιτιότητα 1386

Β. Πλάνη 1387

V. Διακεκριμένες μορφές [παρ. 3] 1387

VΙ. Εξάλειψη του αξιοποίνου [παρ. 10, 11, 11Α, 12, 13] 1389

VII. Ποινές 1392

VIII. Συρροή 1393

Άρθρο 66A – Τεχνολογικά µέτρα 1395

Ι. Εισαγωγή 1398

A. Διάρθρωση διάταξης 1398

Β. Τεχνολογικά μέτρα προστασίας και ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων 1398

Γ. Η διεθνής διάσταση 1399

ΙΙ. Περιεχόμενο διάταξης 1400

Α. Έννοια και λειτουργία των τεχνολογικών μέτρων προστασίας 1400

Β. Η απαγόρευση εξουδετέρωσης των τεχνολογικών μέτρων προστασίας 1402

Γ. Τα όρια εφαρμογής τεχνολογικών μέτρων προστασίας 1407

ΙV. Συμπεράσματα 1411

Άρθρο 66B – Πληροφορίες για το καθεστώς των δικαιωµάτων 1413

Ι. Εισαγωγή 1414

A. Διάρθρωση διάταξης 1414

Β. Σχέση ρυθμιζόμενου αντικειμένου με την ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων 1414

Γ. Η διεθνής διάσταση 1415

ΙΙ. Περιεχόμενο διάταξης 1417

Α. Έννοια και έννομη προστασία 1417

Β. Λειτουργία-Πρακτικές εφαρμογές ΠΚΔ 1419

ΙΙΙ. Συμπερασματικές σκέψεις 1421

Άρθρο 66Γ – Δηµοσιότητα αποφάσεων 1423

Ι. Εισαγωγή 1423

ΙΙ. Μέτρα για τη διάδοση των πληροφοριών σχετικά με την απόφαση 1426

ΙΙΙ. Υποβολή αιτήματος 1427

IV. Απόφαση δικαστηρίου 1428

V. Εκτέλεση 1429

Άρθρο 66Δ – Κώδικες δεοντολογίας και ανταλλαγή πληροφοριών 1431

Άρθρο 66Ε – Ενίσχυση της προστασίας των δικαιωµάτων στο διαδίκτυο 1433

I. Εισαγωγή 1441

II. Νομική φύση ΕΔΠΠΙ - παρ. 2, 3 και 11 άρθρου 66Ε Ν 2121/1993 1442

III. Ενεργητική νομιμοποίηση δικαιούχου-αιτούντα 1444

IV. Παθητική νομιμοποίηση 1445

V. Aρμοδιότητα ΕΔΠΠΙ 1450

VI. Προϋποθέσεις παραδεκτού αίτησης 1452

VII. Άλλα μέτρα 1453

Α. Άλλα πρόσφορα μέτρα 1453

Β. Δημιουργία «μαύρης λίστας» και δημοσίευση αποφάσεων 1455

VIII. Χαρακτήρας αποφάσεων ΕΔΠΠΙ 1456

Α. «Στατικός» χαρακτήρας 1456

Β. «Δυναμικός» χαρακτήρας 1456

IX. Αντιμετώπιση προσβολής δικαιωμάτων επί γεγονότων που μεταδίδονται ταυτόχρονα
με τη διενέργειά τους (“live” αποφάσεις διακοπής πρόσβασης) 1461

Α. Γενικά 1461

Β. Προϋποθέσεις έκδοσης απόφασης στο πλαίσιο της παρ. 10Α 1463

Γ. Έκδοση απόφασης 1469

Δ. Ο δυναμικός χαρακτήρας των αποφάσεων της παρ. 10Α 1471

Ε. Εχέγγυα 1474

ΣΤ. Οι διοργανωτές αθλητικών εκδηλώσεων 1475

X. Κατάργηση τήρησης Μητρώου 1477

XΙ. Επιβολή προστίμων 1478

ΧΙΙ. Επίδραση της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act (DSA)) 1478

Άρθρο 66ΣΤ – Ορισµός παρόχου επιγραµµικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχοµένου
και χρήση έργων ή άλλων αντικειµένων προστασίας από παρόχους
επιγραµµικών υπηρεσιών διαµοιρασµού περιεχοµένου 1481

Ι. Εισαγωγή 1485

ΙΙ. Ιστορικό νομικό πλαίσιο και υιοθέτηση του άρθρου 17 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 1485

ΙΙΙ. Υποκείμενο ευθύνης: «πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής/ διαμοιρασμού
περιεχομένου» 1486

ΙV. Πεδίο εφαρμογής: «ειδικός μηχανισμός ευθύνης» για παρουσίαση ή διάθεση στο κοινό 1487

V. Μηχανισμός κατ’ εξαίρεση περιορισμού ευθύνης 1489

VI. Εκ των προτέρων προστασία νόμιμων χρήσεων 1492

Α. Εξαιρέσεις και περιορισμοί 1493

Β. Απαγόρευση γενικής υποχρέωσης ελέγχου 1494

VΙI. Εκ των υστέρων προστασία νόμιμων χρήσεων 1496

VIΙΙ. Συμβατότητα της ελληνικής μεταφοράς 1497

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ

Τελικές και µεταβατικές διατάξεις

Άρθρο 67 – Εφαρµοστέο δίκαιο 1498

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 1500

Α. Γενικά 1500

Β. Η δομή και η σημασία της διάταξης 1500

Γ. Διεθνής δικαιοδοσία 1501

ΙΙ. Εφαρμοστέο δίκαιο και διεθνείς συμβάσεις 1501

Α. Η Διεθνής Σύμβαση Βέρνης - Παρισίων 1501

Β. Παγκόσμια Σύμβαση της Γενεύης- Συμφωνία TRIPS 1507

Γ. Η Σύμβαση της Ρώμης για τα συγγενικά δικαιώματα 1507

Δ. Oι Συμβάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO)
για την πνευματική ιδιοκτησία (WCT) και τις εκτελέσεις και τα φωνογραφήματα (WPPT) 1508

III. Οι διατάξεις των παρ. 1-3 του άρθρου 67 1508

Α. Γενικά 1508

Β. Τήρηση αμοιβαιότητας 1509

Γ. Έννοια δημοσίευσης 1510

Δ. Έννοια ένδικης προστασίας 1510

Ε. Διάρκεια προστασίας 1510

ΣΤ. Μη εκούσιες άδειες εκμετάλλευσης 1510

ΙV. Η επιρροή του ενωσιακού δικαίου στο εφαρμοστέο δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας 1511

Α. Γενικά 1511

Β. Το άρθρο 18 ΣΛΕΕ (πρώην 12 ΣυνθΕΚ) 1512

Γ. Η συνυπογραφή από την Ε.Ε. των Συμβάσεων WCT και WPPT 1513

V. Το εφαρμοστέο δίκαιο στις ενδοσυμβατικές ενοχές 1513

Α. Οι εφαρμοστέες διατάξεις 1513

Β. Ο κανόνας lex voluntatis 1514

Γ. Εφαρμοστέο δίκαιο ελλείψει επιλογής των μερών 1515

Δ. Συναίνεση 1516

Ε. Τύπος της σύμβασης 1517

ΣΤ. Διατάξεις δημόσιας τάξης 1517

Ζ. Διατάξεις αναγκαστικού δικαίου 1517

VI. Ο Κανονισμός 864/2007 για το εφαρμοστέο δίκαιο στις εξωσυμβατικές ενοχές 1518

Α. Πεδίο εφαρμογής 1518

Β. Έκταση εφαρμογής 1519

VII. Lex loci protectionis και διασυνοριακές αδικοπραξίες 1519

Α. Διεθνής δικαιοδοσία 1519

Β. Εφαρμοστέο δίκαιο 1520

Γ. Τήρηση αμοιβαιότητας 1520

Άρθρο 68 – Μη αναδρομικότητα του νόμου 1521

Ι. Εισαγωγικά 1521

ΙΙ. Έργα που έπαυσαν να προστατεύονται 1522

ΙΙΙ. Προγράμματα η/υ και συγγενικά δικαιώματα 1523

ΙV. Συμβάσεις 1523

Άρθρο 68Α – Διαχρονικό δίκαιο 1525

Ι. Αναβίωση του δικαιώματος 1527

ΙΙ. Εφαρμογή δικαίου χώρας προέλευσης 1529

Α. Δορυφορικές μεταδόσεις 1529

Β. Επιγραμμικές υπηρεσίες 1530

ΙΙΙ. Εισαγωγή περιορισμών και νέων ρυθμίσεων 1530

Άρθρο 69 – Σύσταση Οργανισµού Πνευµατικής Ιδιοκτησίας 1532

Ι. Εισαγωγή 1534

ΙΙ. Φύση ΟΠΙ 1535

ΙΙΙ. Αρμοδιότητες του ΟΠΙ 1536

Α. Κανόνας 1536

Β. Εξαίρεση 1540

IV. Επιχορήγηση ΟΠΙ 1541

Α. Οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης και προστασίας 1541

Β. Λοιπές επιχορηγήσεις 1542

Άρθρο 70 – Οργανισµοί συλλογικής διαχείρισης που λειτουργούν 1543

Ι. Πεδίο εφαρμογής διάταξης 1543

ΙΙ. Σωματεία δημιουργών 1544

Άρθρο 71 – Εφαρµογή Κοινοτικών Οδηγιών 1545

Άρθρο 72 – Κατάργηση διατάξεων και ρύθµιση άλλων θεµάτων 1548

I. Καταργηθείσες διατάξεις 1549

ΙΙ. Ρύθμιση άλλων θεμάτων 1551

Α. Διατάξεις περιορισμένης εφαρμογής (παρ. 2, 4 και 7) - Κριτική επισκόπηση 1551

Β. Η αναφορά του ονόματος του φωτογράφου στις δημοσιεύσεις φωτογραφιών 1554

Γ. Όρια δικαιώματος δημιουργού βάσης δεδομένων 1555

Δ. Κωδικοποίηση νομοθεσίας δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας 1556

ΙΙΙ. Βασικά συμπεράσματα 1556

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ

Πολιτιστικά ζητήματα και άλλες ρυθμίσεις

Άρθρα 73-76 (παραλείπονται)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Έναρξη ισχύος

Άρθρο 77 1557

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 1559

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Αντικείµενο και περιεχόµενο του δικαιώµατος της πνευµατικής ιδιοκτησίας

Άρθρο 1

Πνευµατική ιδιοκτησία

1. Οι πνευµατικοί δηµιουργοί µε τη δηµιουργία του έργου, αποκτούν πάνω σ’ αυτό πνευµατική ιδιοκτησία, που περιλαµβάνει, ως αποκλειστικά και απόλυτα δικαιώµατα, το δικαίωµα της εκµετάλλευσης του έργου (περιουσιακό δικαίωµα) και το δικαίωµα της προστασίας του προσωπικού τους δεσµού προς αυτό (ηθικό δικαίωµα).

2. Τα δικαιώµατα αυτά περιλαµβάνουν τις εξουσίες, που προβλέπονται στα άρθρα 3 και 4 του παρόντος νόµου.

Βασική βιβλιογραφία και αρθρογραφία: – Ασπρογέρακας-Γρίβας Κ., Θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας και νομολογιακή έρευνα αυτών εν Ελλάδι, 1975. – Γαζής Α., Η επίδραση του Συντάγματος επί του Αστικού Δικαίου, Δημοσιεύματα του Ελληνικού Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου, Αθήναι 1976. – Ιωάννου Τ./Λυκιαρδόπουλος Κ., Η πνευματική ιδιοκτησία, β΄ εκδ. 1962. – Καλλινίκου Δ., Πνευματική Ιδιοκτησία και Συγγενικά Δικαιώματα, εκδ. Σάκκουλας, 4η έκδ., 2021. – Κασιμάτης Γ., Η συνταγματική έννοια της ιδιοκτησίας και η διεύρυνση αυτής, ΕΔΔΔ 1974, 220. – Κοτσίρης Λ., Πνευματική ιδιοκτησία, η πιο ιερή. Άνοδος, αμφισβήτηση και η συμβολή της τέχνης, Διάλεξη στην Ακαδημία Αθηνών, Πρακτικά 80, 2005 Ι, τεύχος γ΄, 157. – Κοτσίρης Λ., Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, εκδ. Σάκκουλας, 4η έκδ., 2005 ΙΙ. – Κοτσίρης Λ./Σταματούδη Ε., Νόμος για την Πνευματική Ιδιοκτησία. Κατ’ άρθρο Ερμηνεία, εκδ. Σάκκουλας, 2009. – Κουμάντος Γ., Πνευματική Ιδιοκτησία, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, 8η έκδ., 2002. – Κουμάντος Γ., Ένας οδηγός στο νέο νόμο για την πνευματική ιδιοκτησία, 1993. – Κρίππας Γ., Η συνταγματική προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, 1999. – Μαρίνος Μ.-Θ., Πνευματική Ιδιοκτησία, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, 2η έκδ., 2004. – Μελάς B., Το έργον του πνεύματος ως αντικείμενον της υπό του νόμου παρεχομένης προστασίας Επιθ. Βιομηχ. Ιδιοκτησίας, β΄ τ. 1963/1964, 1. – Μελάς B., Γύρω από το πρόβλημα της φύσης του δικαιώματος του πνευματικού δημιουργού (με αφορμή τον καινούργιο μας νόμο), ΕΕμπΔ 1994, 501. – Μελάς B., Σχόλιο υπό ΣτΕ 1465/1954 ΕΕΝ 1955, 79. – Μιχαηλίδης-Νουάρος, Περί το πρόβλημα της φύσεως της πνευματικής ιδιοκτησίας, ΕΕΝ 1958, 913. – Πολυζωγόπουλος K., Αναγκαστική εκτέλεση για χρηματικές απαιτήσεις στην πνευματική ιδιοκτησία, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, 1987. – Σαραφιανός Δ., Συνταγματική προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και κοινωνία της πληροφορίας, ΤοΣ 2003, 64.9 – Σταματούδη Ε., Η πρωτοτυπία στο δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΔΙΤΕ 2016, 49. – Χριστοδούλου Κ., Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, 2η έκδ., 2023. – Stamatoudi Ι. (ed.), Copyright and the Digital Agenda for Europe: Current Regulations and Challenges for the Future, Sakkoulas Publications, Athens - Thessaloniki, P.N. Sakkoulas, 2015. – Stamatoudi Ι. (ed.), New Developments in EU and International Copyright Law, Information Law Series (Hugenholtz B. (general editor)), Wolters Kluwer, 2016. – Stamatoudi Ι., The concept of originality in Greece in Indranath Gupta, Vishwas H. Devaiah and Manveen Singh (eds), Handbook on Originality in Copyright: Cases and Materials, Springer Nature, 2023 https://link.springer.com/referencework/10.1007/978-981-19-1144-6 ((DOI:10.1007/978-981-19-1144-6; ISBN:978-9-81-191144-6). – Stamatoudi Ι./Torremans P. (eds) Copyright in the New Digital Environment: The Need to Redesign Copyright, Sweet & Maxwell, 2000. – Stamatoudi Ι., Originality under EU Copyright Law, in Paul Torremans (ed.), Copyright Law: A Handbook of Contemporary Research, Edward Elgar Publishing, 2017. – Stamatoudi I./Torremans P. (eds), European Union Copyright Law. A Commentary, Edward Elgar Publishing, Cheltenham (UK) - Northampton (US), 2014, and 2021 (2nd ed.). – Sterk S., Rhetoric and Reality in Copyright Law, 94 MICH. L. REV. 1197 (1996).

κό οργανισμό για κατοχύρωση, επίθεση ένδειξης επί του έργου, κοκ), με μόνη τη δημιουργία του έργου, χωρίς να απαιτείται καν η ολοκλήρωσή του. Πρώιμα σχέδια ή κομμάτια ενός έργου, ήτοι ενός πνευματικού δημιουργήματος λόγου, τέχνης ή επιστήμης, που εκφράζεται με οποιαδήποτε μορφή (α. 2 παρ. 1 του Ν 2121), επίσης προστατεύονται με δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας στον βαθμό που είναι πρωτότυπα.

δημιουργικότητα (αρχή της αληθείας). Συνεπώς ο δημιουργός αποκτά ένα «νομικό μονοπώλιο», το οποίο μπορεί να ασκήσει κατ’ αποκλειστικότητα αποκλείοντας κάθε τρίτο από την χρήση του έργου του (εκτός από τις περιπτώσεις των ρητά αναφερόμενων στον νόμο εξαιρέσεων). Το νομικό -περιορισμένο χρονικά- μονοπώλιο λειτουργεί ως ένα (οικονομικό και ηθικό) κίνητρο για τον δημιουργό προκειμένου να συνεχίσει να δημιουργεί προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και του πολιτισμού. Αποτελεί επίσης και μία ανταμοιβή (σύμφωνα με τη θεωρία του φυσικού δικαίου) σε σχέση με το έργο του, το οποίο δεδομένου ότι πηγάζει από εκείνον και αποτελεί προσωπικό του πνευματικό δημιούργημα, ο ίδιος θα πρέπει και να μπορεί να το εκμεταλλεύεται.

παϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και είναι ακόμη συνταγματικά κατοχυρωμένο (άρθρο 17(1) Σ).

Το AI.chatbook^® είναι η πρώτη εφαρμογή AI στην Ελλάδα που συνδυάζει το περιεχόμενο έντυπων εκδόσεων με την τεχνητή νοημοσύνη. Το AI.chatbook^®, μέσα από οποιαδήποτε συσκευή που έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, επιτρέπει στον αναγνώστη να υποβάλει ερωτήσεις στο περιεχόμενο επιλεγμένων βιβλίων, για να λάβει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα τεκμηριωμένες απαντήσεις με πλήρη πρόσβαση και αναφορά στην πηγή.

Η εφαρμογή βασίζεται σε μια καινοτόμα πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης, η οποία αναπτύχθηκε από τα LexLabs για την επίλυση απλών ή σύνθετων θεμάτων που απασχολούν τον νομικό. Η επίλυση αυτή επιτυγχάνεται μέσα από την αλληλεπίδραση του με αξιόπιστο περιεχόμενο επιλεγμένων εκδόσεων και σταδιακά επί του συνόλου της Βιβλιογραφίας της ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ.

Με την αγορά κάθε AI.chatbook^®, έχετε δικαίωμα να υποβάλλετε έως και 200 ερωτήσεις σχετικά με το περιεχόμενο της επιλεγμένης έκδοσης και αποκτάτε πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενο της με τη μορφή e-book.