Back to Top
ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Διεθνές & Ευρωπαϊκό Δίκαιο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Κωδικός Προϊόντος:
12503
- Έκδοση: 2010
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 368
- ISBN: 978-960-272-696-9
- ISBN: 978-960-272-696-9
- Black friday εκδόσεις: 30%
Το παρόν έργο έχει ως αντικείμενο την εμπορία ανθρώπων (trafficking in human beings), η οποία αφενός είναι ένα φαινόμενο πολυδιάστατο που εξελίσσεται ταχέως και λαμβάνει συνεχώς νέες μορφές, αφετέρου συνιστά παγκόσμιο πρόβλημα με πολιτικές, δικαιικές, κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Αν και έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στην εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση (πορνεία, παιδική πορνεία, παιδική πορνογραφία), στο πεδίο εφαρμογής του όρου, εμπίπτουν και άλλες μορφές εκμετάλλευσης, μεταξύ των οποίων η καταναγκαστική εργασία, η στρατολόγηση μαχητών για ένοπλες συρράξεις, το εμπόριο βρεφών και το εμπόριο οργάνων και ιστών. Η εμπορία ανθρώπων (trafficking) αποτελεί κοινωνικό πρόβλημα αλλά και διεθνές ζήτημα, διότι σπάνια εξαντλείται εντός των συνόρων μίας χώρας, πλήττει δε τα περισσότερα κράτη της γης. Δεδομένου ότι η εμπορία ανθρώπων άπτεται πολλών κοινωνικών φαινομένων, η καταπολέμησή της τελεί σε σχέση αλληλεξάρτησης με τη νομική ρύθμιση άλλων θεμάτων, όπως η μετανάστευση, η χορήγηση ασύλου, η πορνεία, η εργασία και τα εργασιακά δικαιώματα, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, η ανεργία, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος κ.ά. Η αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής ενός αλλά περισσοτέρων κλάδων δικαίου, κυρίως δε του ποινικού, του εργατικού, του ενωσιακού και του διεθνούς δικαίου, καθώς επίσης και της εγκληματολογίας.
Το έργο πραγματοποιεί κριτική επισκόπηση του κανονιστικού και θεσμικού πλαισίου που έχει συστηθεί σε διεθνές και πανευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Το υφιστάμενο πλαίσιο αντανακλά δύο διαφορετικές και πολλές φορές αντίθετες προσεγγίσεις, την κατασταλτική και την ανθρωποκεντρική. Κριτήριο της διάκρισης αποτελεί η έμφαση που αποδίδεται στη δίωξη των δραστών και την καταστολή του εγκλήματος από την πρώτη προσέγγιση, και στην προστασία των θυμάτων από τη δεύτερη. Με βάση αυτή τη διάκριση, οι δύο προσεγγίσεις εξετάζονται ως προς τις κύριες κατευθύνσεις και τα χαρακτηριστικά τους, αξιολογείται η αποτελεσματικότητα και αναδεικνύονται οι αδυναμίες τους.
Εκτός από την πληθώρα διεθνών και ευρωπαϊκών κειμένων κανονιστικού περιεχομένου, δεσμευτικών και μη, η Εμπορία Ανθρώπων μελετά τη σχετική νομολογία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την πρώην Γιουγκοσλαβία, την πρακτική της Επιτροπής του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, τη νομολογία του ΕΔΔΑ και της π. Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του Δι-Αμερικανικού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καθώς και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Οι αποφάσεις και θέσεις των οργάνων αυτών χρησιμεύουν κυρίως για την ερμηνεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, τον προσδιορισμό της φύσης των υποχρεώσεων των κρατών που απορρέουν από αυτά, καθώς και τη διερεύνηση της εφαρμογής τους σε υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ | Σελ. 1 |
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ | |
Η εμπορία ανθρώπων ως διεθνές οργανωμένο έγκλημα: Η παραδοσιακή κατασταλτική προσέγγιση | |
Κεφάλαιο Ι | |
Η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη μετανάστευση | |
§1. Η εμπορία ανθρώπων και οι πολιτικές διαχείρισης της μετανάστευσης | Σελ. 9 |
Α. Η μεταναστευτική πολιτική ως εργαλείο καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων | Σελ. 9 |
Β. Η αδυναμία των αυστηρών μεταναστευτικών πολιτικών να καταπολεμήσουν την εμπορία ανθρώπων | Σελ. 10 |
§2. Η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη διακίνηση μεταναστών | Σελ. 13 |
Α. Η εννοιολογική σύγχυση - Η σημασία και οι έννομες συνέπειες της διάκρισης | Σελ. 13 |
Β. Τα εφαρμοστέα κείμενα ως εργαλεία εννοιολογικής διάκρισης | Σελ. 15 |
Γ. Τα κριτήρια της εννοιολογικής διάκρισης | Σελ. 18 |
1. Η συναίνεση ως κριτήριο διάκρισης | Σελ. 19 |
2. Ο εξαναγκασμός ως κριτήριο διάκρισης | Σελ. 22 |
3. Η εκμετάλλευση ως κριτήριο διάκρισης | Σελ. 24 |
Κεφάλαιο ΙΙ | |
Η εμπορία ανθρώπων και το οργανωμένο έγκλημα | |
§1. Το διεθνές και κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο αντιμετώπισης της εμπορίας ανθρώπων ως μορφής οργανωμένου εγκλήματος | Σελ. 27 |
Α. Τα ισχύοντα κείμενα | Σελ. 27 |
1. Στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών | Σελ. 27 |
α. Η Σύμβαση του 1949: μία ξεπερασμένη προσέγγιση | Σελ. 28 |
β. Η Σύμβαση του Παλέρμο: το σύγχρονο πλαίσιο δίωξης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος | Σελ. 30 |
γ. Το Πρωτόκολλο του Παλέρμο: ειδικές ρυθμίσεις για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων | Σελ. 35 |
2. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | Σελ. 38 |
α. Η νομική βάση του παράγωγου δικαίου της ΕΕ για την εμπορία ανθρώπων | Σελ. 38 |
β. Η Απόφαση Πλαίσιο του 2002 | Σελ. 42 |
γ. Η Οδηγία του 2004 | Σελ. 44 |
Β. Οι κυριότερες υποχρεώσεις των κρατών σύμφωνα με τα ισχύοντα κείμενα | Σελ. 46 |
1. Η ποινικοποίηση του αδικήματος | Σελ. 46 |
2. Η ενίσχυση και η εκπαίδευση των αστυνομικώνκαι δικαστικών αρχών | Σελ. 48 |
3. Η διεθνής συνεργασία | Σελ. 51 |
Γ. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο | Σελ. 53 |
§2. Οι πολιτικές εφαρμογής της κατασταλτικής προσέγγισης: τα κατασταλτικά μέτρα | Σελ. 57 |
Α. Ο συνοριακός έλεγχος: Μέτρα και προβληματισμοί | Σελ. 57 |
1. Τα μέτρα αυστηρού ελέγχου των συνόρων | Σελ. 57 |
α. Σε διεθνές επίπεδο | Σελ. 57 |
β. Σε κοινοτικό επίπεδο: Το σύστημα Σένγκεν | Σελ. 58 |
2. Οι αδυναμίες των συνοριακών ελέγχων και τα δικαιώματα του ανθρώπου | Σελ. 60 |
α. Σε διεθνές επίπεδο | Σελ. 60 |
β. Σε κοινοτικό επίπεδο | Σελ. 61 |
Β. Η συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών: Μέτρα και προβληματισμοί | Σελ. 63 |
1. Η σύσταση και λειτουργία συστημάτων συλλογής πληροφοριών | Σελ. 63 |
2. Οι αδυναμίες του συστήματος και τα δικαιώματα του ανθρώπου | Σελ. 65 |
Γ. Η δικαστική συνεργασία: Μέτρα και προβληματισμοί | Σελ. 67 |
1. Τα εφαρμοζόμενα μέτρα για την προώθηση της δικαστικής συνεργασίας | Σελ. 67 |
α. Σε διεθνές επίπεδο | Σελ. 67 |
β. Σε κοινοτικό επίπεδο: το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης | Σελ. 70 |
2. Τα ζητήματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου | Σελ. 71 |
α. Η απαγόρευση των βασανιστηρίων | Σελ. 73 |
β. Το δικαίωμα στη ζωή | Σελ. 77 |
γ. Το δικαίωμα στη δίκαιη δίκη | Σελ. 78 |
δ. Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή | Σελ. 79 |
Κεφάλαιο ΙΙΙ | |
Οι ανεπάρκειες της κατασταλτικής προσέγγισης | |
§1. Η πρόληψη της εμπορίας ανθρώπων | Σελ. 82 |
Α. Η ανεπάρκεια της έρευνας και της συλλογής στοιχείων | Σελ. 82 |
Β. Η ανεπαρκής αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων | Σελ. 86 |
1. Στις χώρες προέλευσης | Σελ. 87 |
α. Η φτώχια και άλλοι κοινωνικό-οικονομικοί παράγοντες | Σελ. 87 |
β. Η πολιτική αστάθεια και οι ένοπλες συρράξεις | Σελ. 94 |
2. Στις χώρες προορισμού | Σελ. 98 |
α. Η καταπολέμηση της ζήτησης | Σελ. 98 |
β. Η έλλειψη νόμιμων μεταναστευτικών επιλογών | Σελ. 101 |
§2. Η προστασία των θυμάτων | Σελ. 102 |
Α. Οι αδυναμίες του κανονιστικού πλαισίου | Σελ. 103 |
1. Το Πρωτόκολλο του Παλέρμο | Σελ. 103 |
2. Η Απόφαση-Πλαίσιο του 2002 | Σελ. 104 |
3. Η Οδηγία του 2004 | Σελ. 105 |
Β. Η συνειδητοποίηση της ανάγκης υιοθέτησης ανθρωποκεντρικής προσέγγισης | Σελ. 106 |
1. Σε οικουμενικό επίπεδο | Σελ. 106 |
α. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών | Σελ. 106 |
β. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας | Σελ. 109 |
γ. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης | Σελ. 113 |
2. Σε περιφερειακό ευρωπαϊκό επίπεδο | Σελ. 114 |
α. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη | Σελ. 114 |
β. Το Συμβούλιο της Ευρώπης | Σελ. 115 |
1. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση | Σελ. 116 |
α. Η νομοθεσία | Σελ. 117 |
β. Το θεσμικό πλαίσιο | Σελ. 119 |
γ. Οι πολιτικές δράσεις | Σελ. 120 |
4. Σε εθνικό επίπεδο | Σελ. 121 |
α. Στις χώρες προορισμού | Σελ. 121 |
β. Στις χώρες προέλευσης | Σελ. 125 |
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Η εμπορία ανθρώπων ως παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου: Οι σύγχρονες ανθρωποκεντρικές τάσεις | |
Κεφάλαιο Ι | |
Η εμπορία ανθρώπων και οι διεθνείς συμβάσεις προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου | |
§.1 Η απαγόρευση της δουλείας και ανάλογων πρακτικών | Σελ. 134 |
Α. Εννοιολογικοί προσδιορισμοί | Σελ. 136 |
1. Η δουλεία | Σελ. 136 |
2. Η ειλωτεία | Σελ. 141 |
3. Η καταναγκαστική εργασία | Σελ. 142 |
Β. Η νομική φύση των υποχρεώσεων των κρατών | Σελ. 147 |
1. Η αυξημένη τυπική ισχύς της απαγόρευσης | Σελ. 147 |
2. Οι θετικές υποχρεώσεις των κρατών | Σελ. 151 |
Γ. Η εμπορία ανθρώπων ως σύγχρονη μορφή δουλείας | Σελ. 157 |
§2. Η απαγόρευση των βασανιστηρίων | Σελ. 159 |
Α. Εννοιολογικοί προσδιορισμοί | Σελ. 161 |
Β. Η νομική φύση των υποχρεώσεων των κρατών | Σελ. 165 |
1.Η αυξημένη τυπική ισχύς της απαγόρευσης | Σελ. 165 |
2. Οι θετικές υποχρεώσεις των κρατών | Σελ. 166 |
Γ. Η απαγόρευση των βασανιστηρίων και η εμπορία ανθρώπων | Σελ. 168 |
§3.Το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια | Σελ. 174 |
Α. Η νομική φύση και το πεδίο εφαρμογής του δικαιώματος | Σελ. 176 |
Β. Το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια και η εμπορία ανθρώπων | Σελ. 179 |
Κεφάλαιο ΙΙ | |
Η εμπορία ανθρώπων και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του ΟΗΕ | |
§1. Οι υποχρεώσεις των κρατών σύμφωνα με τις ειδικές διεθνείς συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων | Σελ. 184 |
Α. Η Σύμβαση για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Διακρίσεως κατά των Γυναικών | Σελ. 186 |
1. Οι σχετικές συμβατικές διατάξεις | Σελ. 186 |
2. Η συμβολή της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών | Σελ. 187 |
Β. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Πρόσθετο Πρωτόκολλο για την Πώληση Παιδιών, την Παιδική Πορνεία και Πορνογραφία | Σελ. 192 |
1. Οι σχετικές συμβατικές διατάξεις | Σελ. 192 |
2. Η συμβολή της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού | Σελ. 195 |
Γ. Η Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων | Σελ. 199 |
1. Οι σχετικές συμβατικές διατάξεις | Σελ. 199 |
2. Η συμβολή της Επιτροπής του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων | Σελ. 200 |
Δ. Η Σύμβαση για την Κατάργηση Όλων των Μορφών Φυλετικών Διακρίσεων | Σελ. 203 |
1. Οι σχετικές συμβατικές διατάξεις | Σελ. 203 |
2. Η συμβολή της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κατάργηση των Φυλετικών Διακρίσεων | Σελ. 203 |
Ε. Η Σύμβαση για την Προστασία Όλων των Εργαζόμενων Μεταναστών και των Μελών των Οικογενειών τους | Σελ. 205 |
1. Οι σχετικές συμβατικές διατάξεις | Σελ. 205 |
2. Η συμβολή της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Προστασία των Δικαιωμάτων Όλων των Εργαζομένων Μεταναστών και των Μελών των Οικογενειών τους | Σελ. 209 |
§2. Οι υποχρεώσεις των κρατών κατά τις Ειδικές Διαδικασίες του ΟΗΕ | Σελ. 212 |
Α. Ο Ειδικός Εισηγητής για τη Βία κατά των Γυναικών, τα Αίτια και τις Συνέπειές της | Σελ. 213 |
Β. Ο Ειδικός Εισηγητής για την Πώληση Παιδιών, την Παιδική Πορνεία και την Παιδική Πορνογραφία | Σελ. 217 |
Γ. Ο Ειδικός Εισηγητής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Μεταναστών | Σελ. 223 |
Δ. Η Ειδική Εισηγήτρια για την Εμπορία Ανθρώπων, ειδικά Γυναικών και Παιδιών | Σελ. 227 |
1. Η μέθοδος εργασίας | Σελ. 227 |
2. Η προσέγγιση της Ειδικής Εισηγήτριας ως προς την εμπορία ανθρώπων | Σελ. 230 |
3. Κριτικές παρατηρήσεις | Σελ. 233 |
§3. Ο Οικουμενικός Περιοδικός Έλεγχος (Universal Periodic Review) | Σελ. 235 |
Α. Η νομική φύση των πράξεων που απορρέουν από τον UPR | Σελ. 236 |
Β. Η νομική βάση του ελέγχου ως προς την εμπορία ανθρώπων | Σελ. 237 |
Γ. Το περιεχόμενο των Συστάσεων και των Δεσμεύσεων ως προς την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων | Σελ. 239 |
1. Οι Συστάσεις προς τα κράτη | Σελ. 239 |
2. Οι Δεσμεύσεις των κρατών | Σελ. 242 |
Δ. Κριτικές παρατηρήσεις | Σελ. 243 |
Κεφάλαιο ΙΙΙ | |
Η εμπορία ανθρώπων και το νέο ανθρωποκεντρικό κανονιστικό πλαίσιο | |
§1. Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης | Σελ. 248 |
Α. Η πρόληψη της εμπορίας ανθρώπων | Σελ. 252 |
Β. Η καταστολή του αδικήματος | Σελ. 255 |
Γ. Η προστασία των θυμάτων | Σελ. 259 |
1. Η αναγνώριση των θυμάτων | Σελ. 260 |
2. Η άδεια παραμονής | Σελ. 262 |
3. Η προθεσμία περίσκεψης | Σελ. 265 |
4. Η αποκατάσταση των θυμάτων | Σελ. 269 |
§2. Ο ρόλος του ελεγκτικού μηχανισμού της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης | Σελ. 269 |
Α. Οι αρχές λειτουργίας | Σελ. 270 |
Β. Κριτικές παρατηρήσεις ως προς την αποτελεσματική λειτουργία της διαδικασίας ελέγχου | Σελ. 272 |
1. Η απουσία συστήματος ατομικών και συλλογικών προσφυγών | Σελ. 273 |
2. Ο ρόλος της Επιτροπής των Μερών | Σελ. 281 |
3. Η διαδικασία επίβλεψης (Follow-up) | Σελ. 284 |
§3. Το ανθρωποκεντρικό πνεύμα του Σχεδίου της νέας Απόφασης-Πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης | Σελ. 287 |
Α. Η ανάγκη υιοθέτησης μίας νέας Απόφασης-Πλαισίου | Σελ. 287 |
Β. Η προστιθέμενη αξία της Απόφασης-Πλαισίου | Σελ. 289 |
Γ. Κριτικές παρατηρήσεις | Σελ. 292 |
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ | Σελ. 297 |
ΠΗΓΕΣ | Σελ. 309 |
ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ | Σελ. 309 |
ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ | Σελ. 311 |
ΕΘΝΙΚΕΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΕΣ | Σελ. 312 |
ΜΗ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ | Σελ. 313 |
ΜΗ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ | Σελ. 321 |
ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ | Σελ. 321 |
ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ | Σελ. 322 |
ΒΙΒΛΙΑ | Σελ. 323 |
'ΑΡΘΡΑ | Σελ. 326 |
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ | Σελ. 333 |
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ | Σελ. 335 |