Προσθήκη στη Λίστα Επιθυμιών

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 41.5€

Δωρεάν μεταφορικά για όλες τις παραγγελίες εντός Ελλάδος

Σε απόθεμα

Τιμή: Κανονική Τιμή 90,00 € Ειδική Τιμή 76,50 €

Επιλογές

Βιβλίο (έντυπο) + 90,00 €

e-book 90,00 € + 76,50 €

* Απαιτούμενα πεδία

Ποσότητα

Κωδικός Προϊόντος: 18508

Συγγραφέας: Ληξουριώτης Ι.

Εκδοση: 7η 2021
Σχήμα: 17x24
Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
Σελίδες: 1.040
ISBN: 978-960-654-561-0
Δείτε ένα απόσπασμα

Περιγραφή
Περιεχόμενα

Η 7η έκδοση του έργου «Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις» κρίθηκε απαραίτητη λόγω των πρόσφατων νομοθετικών μεταβολών που επέφερε ο Ν 4808/2021 στο εργατικό δίκαιο. Το έργο εξετάζει από θεωρητική και πρακτική σκοπιά όχι μόνο «κλασικά» ζητήματα του εργατικού δικαίου, όπως:

τις μορφές εμφάνισης και το κύρος της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας
τη λειτουργία της μίσθωσης ανεξάρτητων υπηρεσιών
των «άτυπων» συμβάσεων και άλλων εννόμων σχέσεων
τη σχέση μεταξύ διαχειριστών/διευθύνοντων συμβούλων και νομικών προσώπων
την υποχρέωση πίστης του εργαζόμενου
την αναστολή και καταγγελία της σύμβασης εργασίας

αλλά και σύγχρονα θέματα, όπως:

την εξωτερική ανάθεση υπηρεσιών (outsourcing)
την τηλεργασία
την εκ περιτροπής εργασία και άλλες μορφές ελαστικής απασχόλησης

Παράλληλα, η παράθεση πρόσφατης νομολογίας ενισχύει την καλύτερη κατανόηση και εμβάθυνση στα ως άνω ζητήματα. Πρόκειται για έναν πολύτιμο οδηγό για τον εφαρμοστή του εργατικού δικαίου, αλλά και τον φοιτητή.

Περιεχόμενα
Πρόλογος	Σελ. VII
Συντομογραφίες	Σελ. XXXIIΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Γενική εισαγωγή στο εργατικό δίκαιο
Μισθωτή εργασία και η αυτονόμηση του εργατικού δικαίου	Σελ. 2
Α. Εργασία και το δίκαιο της μισθωτής εργασίας	Σελ. 2
Β. Τα δομικά στοιχεία του εργατικού δικαίου και η προστατευτική λειτουργία του	Σελ. 6
α) Η προστατευτική λειτουργία του εργατικού δικαίου	Σελ. 6
β) Μικρή αναδρομή στην εμφάνιση και ρύθμιση της μισθωτής απασχόλησης	Σελ. 9
γ) Οι εργασιακές σχέσεις στην ψηφιακή εποχή	Σελ. 12
δ) Η «συλλογική διάσταση» του εργατικού δικαίου	Σελ. 18
ε) Το εργατικό δίκαιο ρυθμίζει μόνο σχέσεις εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου	Σελ. 21
1.2. Οι απαρχές και η πρώτη σταδιοδρομία του εργατικού δικαίου στην ελληνική έννομη τάξη	Σελ. 22
1.3. Κανονιστικός σχηματισμός του εργατικού δικαίου	Σελ. 25
Α. Η παραγωγή ρυθμίσεων εργατικού δικαίου σε εθνικό επίπεδο	Σελ. 25
α) Το Σύνταγμα	Σελ. 27
β) Ο Νόμος	Σελ. 31
γ) Εθιμικό εργατικό δίκαιο	Σελ. 32
δ) Συλλογικές συμβάσεις και διαιτητικές αποφάσεις	Σελ. 33
ε) Κανονισμός εργασίας	Σελ. 35
στ) Λοιπές επιχειρησιακές συναποφάσεις εργοδότη και εκπροσωπευτικών οργάνων των εργαζομένων	Σελ. 36
ζ) Συναλλακτική συνήθεια και εργατικό δίκαιο	Σελ. 37
η) Επιχειρησιακή συνήθεια ή πρακτική της εκμετάλλευσης	Σελ. 37
Β. Η παραγωγή κανόνων εργατικού δικαίου σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο	Σελ. 42
α) Η κανονιστική δραστηριότητα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας	Σελ. 44
β) Το ενωσιακό εργατικό δίκαιο	Σελ. 46
Γ. Σημασία της νομολογίας για το εργατικό δίκαιο	Σελ. 52
Δ. Ιεραρχία των ρυθμιστικών παραγόντων του εργατικού δικαίου	Σελ. 53
1.4. Οι βασικές αρχές του εργατικού δικαίου	Σελ. 56
Α. Ισότητα και απαγόρευση διακρίσεων στην εργασία και το επάγγελμα	Σελ. 56
α) Αρχή ισότητας – αρχή ισότητας στην αμοιβή	Σελ. 60
β) Αρχή ισότητας των φύλων	Σελ. 64
γ) Αρχή ίσης μεταχείρισης	Σελ. 68
Β. Αρχή της απαγόρευσης παραίτησης από εργασιακά δικαιώματα που θεσπίζονται με κανόνες δημόσιας τάξης	Σελ. 68
Γ. Απαγόρευση αναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας	Σελ. 73
Δ. Αρχή της εύνοιας (αρχή ευνοϊκότερης ρύθμισης)	Σελ. 75
Ε. Η ρήτρα της κατάχρησης δικαιώματος στο εργατικό δίκαιο	Σελ. 79
1.5. Το ζήτημα της ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις	Σελ. 84
A. Ευελιξία στο επίπεδο της φυσιογνωμίας και του τύπου της εργασιακής σχέσης	Σελ. 85
B. Ευελιξία στο επίπεδο της ελευθερίας πρόσληψης-απόλυσης	Σελ. 86
Γ. Ευελιξία στο επίπεδο της αμοιβής και των λοιπών όρων εργασίας	Σελ. 86
Δ. Ευελιξία στο επίπεδο της οργάνωσης του χρόνου της εργασίας	Σελ. 86
Ε. Ευελιξία στο επίπεδο του τόπου παροχής της εργασίας	Σελ. 87
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Έννοια, λειτουργία και κύρος της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας
2.1. Γενικά χαρακτηριστικά της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας	Σελ. 89
2.2. Έννοια της εξάρτησης και τα στοιχεία που την θεμελιώνουν	Σελ. 93
Α. Στοιχεία που θεμελιώνουν την εξάρτηση	Σελ. 96
α) Γενικά	Σελ. 96
β) H ανάπτυξη πρωτοβουλίας	Σελ. 98
γ) Η κοινωνικοασφαλιστική ένταξη του εργαζόμενου	Σελ. 99
δ) Ο χαρακτηρισμός που δίνουν τα μέρη και άλλα τυπολογικά στοιχεία	Σελ. 99
Β. Το ζήτημα του νομοθετικού χαρακτηρισμού της εργασιακής σχέσης	Σελ. 100
2.3. Απασχόληση στο πλαίσιο άλλων εννόμων σχέσεων	Σελ. 103
Α. Σχέση (ή μίσθωση) ανεξαρτήτων υπηρεσιών	Σελ. 104
Β. Σχέση μίσθωσης έργου	Σελ. 106
Γ. Παροχή εργασίας στο πλαίσιο σύμβασης εταιρείας	Σελ. 109
Δ. Σχέση εντολής	Σελ. 110
Ε. Παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο οικογενειακών σχέσεων	Σελ. 110
ΣΤ. Παροχή εργασίας λόγω ηθικής υποχρέωσης ή άλλου ιδιαίτερου προσωπικού συνδέσμου	Σελ. 111
Ζ. Σχέσεις υποχρεωτικής εργασίας	Σελ. 112
2.4. Το ζήτημα των «παράλληλων εργασιακών σχέσεων»	Σελ. 112
2.5. Σχέσεις εξαρτημένης εργασίας με ιδιόμορφα χαρακτηριστικά	Σελ. 113
Α. Παροχή γεωργικών και κτηνοτροφικών εργασιών	Σελ. 113
Β. Η ναυτική εργασία	Σελ. 115
2.6. Η αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων και οι περιορισμοί της στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων	Σελ. 120
Α. Περιορισμοί και υποχρεώσεις κατά τη σύναψη της σύμβασης εργασίας	Σελ. 122
α) Γενικά	Σελ. 122
β) Έγγραφος τύπος	Σελ. 123
γ) Διαδικαστικές εργοδοτικές υποχρεώσεις κατά την πρόσληψη	Σελ. 124
δ) Περιορισμοί στην ελευθερία επιλογής αντισυμβαλλόμενου	Σελ. 126
ε) Ειδικά η πρόσληψη με διαγωνισμό	Σελ. 130
στ) Το ζήτημα της μεσολάβησης για την εύρεση εργασίας - Ιδιωτικά Γραφεία Ευρέσεως εργασίας	Σελ. 136
ζ) Ειδικώς περιορισμοί στην πρόσληψη στο δημόσιο τομέα	Σελ. 138
Β. Περιορισμοί ως προς τη διαμόρφωση του περιεχομένου της σύμβασης εργασίας	Σελ. 139
Γ. Περιορισμοί στο επίπεδο της λύσης της σύμβασης εργασίας	Σελ. 140
2.7. Το κύρος της σύμβασης εργασίας (άκυρη σύμβαση εργασίας)	Σελ. 141
Α. Λόγοι ακυρότητας σύμβασης εργασίας	Σελ. 143
α) Έλλειψη δικαιοπρακτικής ικανότητας	Σελ. 143
β) Έλλειψη νόμιμης εκπροσώπησης εκ μέρους του εργοδότη	Σελ. 143
γ) Παράλειψη τήρησης έγγραφου τύπου	Σελ. 144
δ) Μη εφοδιασμός με άδεια εργασίας	Σελ. 145
ε) Μη εφοδιασμός με βιβλιάριο υγείας	Σελ. 146
στ) Ανυπαρξία επαγγελματικής άδειας ή πτυχίου άσκησης επαγγέλματος ή επαγγελματικού βιβλιαρίου	Σελ. 148
ζ) Μη τήρηση λοιπών όρων και διαδικαστικών προϋποθέσεων κατά την πρόσληψη	Σελ. 148
η) Απασχόληση σε δεύτερο εργοδότη καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου	Σελ. 149
θ) Απασχόληση στο δημόσιο με διαφορετικό αντικείμενο από αυτό της σύναψης της σύμβασης	Σελ. 149
Β. Συνέπειες από την ακυρότητα της σύμβασης εργασίας	Σελ. 149
α) Ο αδικαιολόγητος πλουτισμός του εργοδότη	Σελ. 151
β) Δυνατότητα εκ των υστέρων επικύρωσης με αναδρομικές συνέπειες	Σελ. 154
γ) Λύση της άκυρης σύμβασης εργασίας	Σελ. 155
Γ. Παραγραφή αξιώσεων από άκυρη σύμβαση εργασίας	Σελ. 156
2.8. Υποχρέωση έγγραφης ενημέρωσης εργαζομένων για τους όρους της εργασιακής σχέσης	Σελ. 156
Α. Το περιεχόμενο της αρχικής ενημέρωσης	Σελ. 156
Β. Ενημέρωση για μεταγενέστερη μεταβολή των στοιχείων	Σελ. 160
Γ. Συνέπειες από την παράλειψη ενημέρωσης	Σελ. 160
KΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Μορφές εμφάνισης της σχέσης εξαρτημένης εργασίας
3.1. Σχέση εργασίας αορίστου και ορισμένου χρόνου	Σελ. 162
Α. Γενικά	Σελ. 162
Β. Σιωπηρή παράταση για αόριστο χρόνο των συμβάσεων ορισμένου χρόνου δυνάμει νομικού πλάσματος (ανανέωση σύμβασης)	Σελ. 170
Γ. Υποχρεώσεις σχετικές με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου	Σελ. 172
α) Υποχρέωση μη διάκρισης	Σελ. 172
β) Υποχρέωση ενημέρωσης για ευκαιρίες πλήρους απασχόλησης	Σελ. 174
γ) Παροχή διευκολύνσεων για επαγγελματική κατάρτιση	Σελ. 174
δ) Υποχρέωση ενημέρωσης και διαβούλευσης	Σελ. 175
Δ. Αλλεπάλληλες (διαδοχικές) συμβάσεις ορισμένου χρόνου	Σελ. 175
α) Αλλεπάλληλες συμβάσεις ορισμένου χρόνου στον ιδιωτικό τομέα (ΠΔ 81/2003)	Σελ. 177
β) Αλλεπάλληλες συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο δημόσιο τομέα (ΠΔ 164/2004)	Σελ. 179
Ε. Εποχιακώς απασχολούμενοι	Σελ. 182
3.2. Απασχόληση με πλήρες ωράριο και μερική απασχόληση	Σελ. 188
Α. Έννοια πλήρους ωραρίου	Σελ. 188
Β. Μερική απασχόληση	Σελ. 189
α) Έννοια και περιεχόμενο της συμφωνίας	Σελ. 189
β) Διαδικαστικές προϋποθέσεις κύρους	Σελ. 191
γ) Αναλογική εφαρμογή εργατικής νομοθεσίας και αρχή μη διάκρισης	Σελ. 194
δ) Εφαρμογή των διατάξεων περί μερικής απασχόλησης και στο δημόσιο τομέα	Σελ. 199
Γ. Εκ περιτροπής εργασία	Σελ. 199
α) Συμβατική εκ περιτροπής εργασία	Σελ. 201
β) Μονομερής επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας	Σελ. 204
3.3. Ετοιμότητα εργασίας	Σελ. 225
Α. Έννοια	Σελ. 225
α) Εγρήγορση και γνήσια ετοιμότητα	Σελ. 225
β) Απλή ετοιμότητα (ετοιμότητα κλήσης)	Σελ. 226
Β. Ετοιμότητα προς εργασία και εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας	Σελ. 227
Γ. Ειδικές περιπτώσεις ετοιμότητας	Σελ. 228
3.4. Σύμβαση δοκιμής (δοκιμαστική εργασία)	Σελ. 229
3.5. Σύμβαση μαθητείας – σχέση εκπαιδευομένου	Σελ. 232
Α. Γνήσια σύμβαση μαθητείας	Σελ. 232
Β. Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας μαθητευόμενου	Σελ. 234
Γ. Ειδικές συμβάσεις μαθητείας	Σελ. 235
Δ. Σχέση υποτρόφου προς ερευνητικό κέντρο	Σελ. 236
Ε. Εργοδοτικές υποχρεώσεις εργοδότη σε περίπτωση μαθητείας και πρακτικής άσκησης	Σελ. 236
3.6. Σχέση δανεισμού εργασίας	Σελ. 236
3.7. Σύμβαση προσωρινής απασχόλησης	Σελ. 241
Α. Γενικά	Σελ. 241
Β. Βασικά χαρακτηριστικά της σύμβασης προσωρινής απασχόλησης	Σελ. 246
Γ. Αναγκαίο περιεχόμενο της σύμβασης προσωρινής απασχόλησης	Σελ. 250
Δ. Όροι εργασίας και προσδιορισμός των αποδοχών του μισθωτού προσωρινής απασχόλησης	Σελ. 251
Ε. Διάρκεια συμβατικής σχέσης με την ΕΠΑ και διάρκεια απασχόλησης στον έμμεσο εργοδότη	Σελ. 252
ΣΤ. Η εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης στις συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης	Σελ. 254
Ζ. Λοιπά δικαιώματα και υποχρεώσεις	Σελ. 255
α) Υπαγωγή σε κανονισμό εργασίας	Σελ. 255
β) Υγιεινή και ασφάλεια των διατιθέμενων μισθωτών	Σελ. 255
γ) Δικαίωμα ενημέρωσης και συνδικαλιστικά δικαιώματα	Σελ. 256
δ) Ασφαλιστικά δικαιώματα στην προσωρινή απασχόληση	Σελ. 256
Η. Διασφάλιση εργατικών αξιώσεων (αλληλέγγυα ευθύνη ΕΠΑ και έμμεσου εργοδότη)	Σελ. 257
Θ. Κυρώσεις	Σελ. 258
3.8. Η εξωτερική ανάθεση υπηρεσιών (Outsourcing)	Σελ. 259
Α. To outsourcing ως μορφή συνεργατικής σχέσης μεταξύ επιχειρήσεων	Σελ. 259
Β. Το διευθυντικό δικαίωμα επί του χρησιμοποιούμενου προσωπικού για την υλοποίηση του έργου	Σελ. 262
Γ. Διάκριση σύμβασης outsourcing από τις συμβάσεις παραχώρησης ή διάθεσης προσωπικού	Σελ. 265
3.9. Απασχόληση με τη μορφή της τηλεργασίας	Σελ. 267
Α. Γενικές αναφορές	Σελ. 267
Β. Έννοια τηλεργασίας και όροι εργασίας του τηλεργαζόμενου	Σελ. 274
Γ. Τηλεργασία ως μέτρο αντιμετώπισης του κορωνοϊού	Σελ. 279
3.10. Απασχόληση σε ψηφιακές πλατφόρμες	Σελ. 280
Α. Γενικές αναφορές	Σελ. 280
Β. Χαρακτήρας της σχέσης των παρόχων υπηρεσιών μέσω ψηφιακών πλατφορμών	Σελ. 283
Γ. Όροι και συνθήκες εργασίας	Σελ. 284
3.11. Σύμβαση ομαδικής εργασίας	Σελ. 285
Α. Έννοια	Σελ. 285
Β. Τρόπος καταβολής των αποδοχών	Σελ. 286
3.12. Εργασιακές σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας – Ιδιωτικό διεθνές εργατικό δίκαιο	Σελ. 287
Α. Διεθνική σύμβαση εξαρτημένης εργασίας	Σελ. 287
Β. Έλληνες εργαζόμενοι στην αλλοδαπή	Σελ. 290
Γ. Σχέση διεθνικής απόσπασης εργαζόμενου	Σελ. 293
α) Έννοια «αποσπασμένου» εργαζόμενου	Σελ. 293
β) Όροι εργασίας και υποχρέωση εγγύησης ελάχιστων όρων εργασίας	Σελ. 295
γ) Ρυθμίσεις για μακροχρόνια απόσπαση	Σελ. 296
δ) Λοιπές προβλέψεις	Σελ. 297

KΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Εργαζόμενοι με ειδικά χαρακτηριστικά
4.1. Γυναίκες εργαζόμενες	Σελ. 300
4.2. Ανήλικοι	Σελ. 301
Α. Γενικά	Σελ. 301
Β. Κατώτατο όριο ηλικίας εισόδου στην απασχόληση	Σελ. 304
Γ. Βασικές προϋποθέσεις απασχόλησης ανηλίκων	Σελ. 304
Δ. Ωράριο και λοιποί όροι εργασίας ανηλίκων	Σελ. 305
4.3. Άτομα με ειδικές ανάγκες και λοιπές προστατευόμενες κατηγορίες προσώπων (αναγκαστική σύμβαση εργασίας)	Σελ. 307
Α. Γενικά	Σελ. 307
Β. Περιεχόμενο της προστασίας	Σελ. 309
Γ. Προστατευόμενα πρόσωπα	Σελ. 311
Δ. Υπαγόμενες στο νόμο επιχειρήσεις και φορείς	Σελ. 314
α) Επιχειρήσεις ιδιωτικού τομέα	Σελ. 315
β) Φορείς δημοσίου τομέα	Σελ. 316
Ε. Τρόπος υπολογισμού των προστατευόμενων εργαζομένων	Σελ. 317
ΣΤ. Διαδικασία αναγκαστικής τοποθέτησης	Σελ. 318
α) Επιχειρήσεις ιδιωτικού τομέα	Σελ. 318
β) Φορείς δημόσιου τομέα	Σελ. 320
Ζ. Λύση της αναγκαστικής εργασιακής σχέσης	Σελ. 321
Η. Διοικητικές κυρώσεις	Σελ. 323
4.4. Υπάλληλοι διεύθυνσης και εμπιστοσύνης (Διευθύνοντες υπάλληλοι)	Σελ. 323
4.5. Συνδικαλιστικά στελέχη	Σελ. 327
4.6. Διευθύνοντες σύμβουλοι και μέλη ΔΣ Ανώνυμων Εταιρειών – Διαχειριστές ΕΠΕ	Σελ. 328
Α. Το πρόβλημα του χαρακτηρισμού της σχέσης	Σελ. 328
α) Διευθύνοντες και μέλη ΔΣ των ΑΕ	Σελ. 328
β) Διαχειριστές ΕΠΕ	Σελ. 331
Β. Το ζήτημα του κύρους της εργασιακής σχέσης	Σελ. 332
Γ. Το ζήτημα της αμοιβής των μελών του ΔΣ των ΑΕ	Σελ. 334
4.7. Οικιακοί - Οικόσιτοι μισθωτοί	Σελ. 336
4.8. Αλλοδαποί εργαζόμενοι	Σελ. 340
4.9. Αμειβόμενοι ή επαγγελματίες αθλητές – προπονητές	Σελ. 346
KΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Βασικές υποχρεώσεις του μισθωτού
5.1. Γενικές αναφορές	Σελ. 349
5.2. Υποχρέωση παροχής εργασίας	Σελ. 350
Α. Γενικά	Σελ. 350
Β. Υποχρέωση για αυτοπρόσωπη παροχή της εργασίας	Σελ. 351
Γ. Το αμεταβίβαστο της εργοδοτικής αξίωσης προς παροχή εργασίας	Σελ. 352
Δ. Το είδος της οφειλόμενης εργασίας	Σελ. 353
Ε. Το ζήτημα της μικτής απασχόλησης	Σελ. 355
ΣΤ. Μεταβολή ή διαφοροποίηση της οφειλόμενης εργασίας	Σελ. 357
Ζ. Τόπος παροχής της εργασίας	Σελ. 358
α) Γενικά	Σελ. 358
β) Μετάθεση	Σελ. 361
γ) Πρόσκαιρη εκτός έδρας μετακίνηση του μισθωτού	Σελ. 363
Η. Χρόνος παροχής της εργασίας	Σελ. 364
Θ. Η πνευματική παραγωγή και οι εφευρέσεις του εργαζομένου ως περιεχόμενο της υποχρέωσης παροχής εργασίας	Σελ. 365
α) Γενικά	Σελ. 365
β) Εφεύρεση	Σελ. 366
γ) Υπηρεσιακή εφεύρεση	Σελ. 367
δ) Εξαρτημένη εφεύρεση	Σελ. 367
ε) Ελεύθερη εφεύρεση	Σελ. 368
Ι. Μη εκπλήρωση ή πλημμελής εκπλήρωση της υποχρέωσης παροχής εργασίας	Σελ. 368
α) Γενικά	Σελ. 368
β) Μη παροχή εργασίας λόγω άσκησης νομίμου δικαιώματος ή τήρησης νομικής υποχρέωσης	Σελ. 369
γ) Μη παροχή εργασίας λόγω υπερημερίας εργοδότη	Σελ. 370
δ) Συνέπειες από την μη εκπλήρωση ή την πλημμελή εκπλήρωση της υποχρέωσης για παροχή εργασίας	Σελ. 370
ΙΑ. Ευθύνη εργαζόμενου από ζημία που προκάλεσε στον εργοδότη	Σελ. 371
5.3. «Υποχρέωση πίστης» του εργαζόμενου	Σελ. 374
Α. Γενικά	Σελ. 374
Β. Η απαγόρευση ανταγωνισμού στο εργατικό δίκαιο	Σελ. 377
α) Γενικά	Σελ. 377
β) Ρήτρα αποφυγής μελλοντικού ανταγωνισμού	Σελ. 381
γ) Η (αθέμιτη) απόσπαση εργατικού δυναμικού ως εκδήλωση αθέμιτου ανταγωνισμού	Σελ. 383
Γ. Ειδικότερα η «υποχρέωση εχεμύθειας»	Σελ. 385
Δ. Συνέπειες από την παράβαση της αρχής της υποχρέωσης πίστης	Σελ. 386
α) Γενικά	Σελ. 386
β) Συνέπειες από την παραβίαση της υποχρέωσης μη ανταγωνισμού	Σελ. 387
KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Η αμοιβή της μισθωτής εργασίας
6.1. Νομική φύση, βασικά χαρακτηριστικά του μισθού και αρχές που διέπουν την καταβολή του	Σελ. 390
Α. Γενικά	Σελ. 390
Β. Παροχές που δεν αποτελούν μισθό	Σελ. 394
α) Οι λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης	Σελ. 394
β) Έξοδα	Σελ. 395
γ) Οικειοθελείς παροχές που δεν αποτελούν μισθό	Σελ. 396
δ) Άλλες περιπτώσεις	Σελ. 398
6.2. Παράγοντες και κριτήρια καθορισμού ή αναπροσαρμογής των αποδοχών	Σελ. 398
Α. Γενικά	Σελ. 398
Β. Κατηγορίες μισθών	Σελ. 399
α) Συμβατικός ή συμφωνημένος μισθός	Σελ. 399
β) Νόμιμος μισθός	Σελ. 400
γ) Συνηθισμένος (ειθισμένος) μισθός	Σελ. 404
δ) Η εξεύρεση του οφειλόμενου μισθού	Σελ. 405
Γ. Το ζήτημα του καταλογισμού των νομίμων αμοιβών σε ανώτερες καταβαλλόμενες	Σελ. 406
α) Γενικά	Σελ. 406
β) Περιπτώσεις που αποκλείεται ο καταλογισμός	Σελ. 410
γ) Περιπτώσεις που επιτρέπεται ο καταλογισμός με συμφωνία	Σελ. 411
6.3. Πρόσθετη αμοιβή για πρόσθετη εργασία	Σελ. 414
6.4. Αμοιβή επί συμφωνίας «μικτής επαγγελματικής απασχόλησης»	Σελ. 418
6.5. Συστήματα αντιστοίχισης μισθού και εργασίας	Σελ. 420
Α. Γενικά	Σελ. 420
Β. Χρονικός μισθός	Σελ. 420
Γ. Μισθός κατά μονάδα εργασίας	Σελ. 421
Δ. Μισθός με ποσοστά ή με προμήθεια	Σελ. 422
Ε. Διανομή κερδών ή μετοχών στους εργαζόμενους	Σελ. 423
ΣΤ. Μισθός με βάση την βαθμονομική αξιολόγηση της θέσης ή την αξιολόγηση της αποδοτικότητας	Σελ. 425
6.6. Μορφές μισθολογικών παροχών	Σελ. 425
Α. Χρηματικός μισθός	Σελ. 425
Β. Μισθός σε είδος	Σελ. 426
Γ. Η ομαδική ασφάλιση ως μισθολογική παροχή	Σελ. 430
6.7. Σύνθεση του μισθού	Σελ. 432
Α. Γενικά	Σελ. 432
Β. Βασικός μισθός	Σελ. 432
Γ. Επιδοματικός μισθός	Σελ. 433
α) Γενικά	Σελ. 433
β) Επιδόματα της ΕΓΣΣΕ	Σελ. 434
γ) Περιπτώσεις λοιπών συνηθέστερων επιδομάτων	Σελ. 436
Δ. Προσαυξήσεις του μισθού	Σελ. 444
α) Γενικά	Σελ. 444
β) Αποζημίωση για εκτός έδρας διανυκτέρευση	Σελ. 445
Ε. Τακτικές και έκτακτες αποδοχές	Σελ. 447
6.8. Πότε οφείλεται μισθός χωρίς να παρέχεται εργασία	Σελ. 450
Α. Γενικά	Σελ. 450
Β. Υπερημερία ή αδυναμία εργοδότη περί την αποδοχή της εργασίας	Σελ. 451
α) Γενικά	Σελ. 451
β) Άρση της εργοδοτικής υπερημερίας	Σελ. 454
γ) Συνέπειες της υπερημερίας ή της αδυναμίας αποδοχής της εργασίας	Σελ. 455
δ) Υπολογισμός μισθών υπερημερίας	Σελ. 456
ε) Ένσταση αλλαχού κερδηθέντων	Σελ. 457
στ) Καταχρηστική άσκηση της αξίωσης για μισθούς υπερημερίας	Σελ. 458
Γ. Κώλυμα μισθωτού για σπουδαίο λόγο	Σελ. 459
Δ. Άλλες περιπτώσεις που οφείλεται ο μισθός μολονότι δεν παρέχεται εργασία	Σελ. 463

6.9. Κρατήσεις στο μισθό	Σελ. 464
Α. Μικτός και καθαρός μισθός	Σελ. 464
Β. Περιπτώσεις κρατήσεων	Σελ. 464
α) Γενικά	Σελ. 464
β) Η παρακράτηση εργατικής εισφοράς προς τα ασφαλιστικά Ταμεία ή Οργανισμούς	Σελ. 465
γ) Η παρακράτηση της συνδικαλιστικής συνδρομής	Σελ. 467
6.10. Συμψηφισμός οφειλόμενου μισθού με εργοδοτική απαίτηση έναντι του μισθωτού	Σελ. 468
Α. Κανόνας της απαγόρευσης συμψηφισμού	Σελ. 468
Β. Περιπτώσεις επιτρεπτού συμψηφισμού	Σελ. 470
6.11. Προστασία του μισθού	Σελ. 470
Α. Πότε και πώς πρέπει να καταβάλλεται ο μισθός (απαιτητό εργατικών απαιτήσεων)	Σελ. 470
Β. Απαγόρευση παραίτησης από νόμιμες μισθολογικές αξιώσεις	Σελ. 473
Γ. Αστικές συνέπειες από την καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών	Σελ. 474
Δ. Εργοδοτικές υποχρεώσεις συναφείς με την καταβολή του μισθού	Σελ. 474
α) Υποχρέωση τήρησης μισθολογίου	Σελ. 474
β) Υποχρέωση χορήγησης εκκαθαριστικών σημειωμάτων μισθοδοσίας (αποδείξεις πληρωμής)	Σελ. 474
Ε. Δικαστική επιδίωξη αποδοχών	Σελ. 476
α) Ένσταση εξόφλησης	Σελ. 476
β) Μη καταβολή των αποδοχών και αδικοπραξία	Σελ. 477
ΣΤ. Επίσχεση εργασίας	Σελ. 477
α) Προϋποθέσεις άσκησης δικαιώματος επίσχεσης εργασίας	Σελ. 477
β) Άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης επί ενεργούς εργασιακής σχέσης	Σελ. 479
γ) Άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης επί έγκυρης σύμβασης εργασίας	Σελ. 479
δ) Άσκηση δικαιώματος επίσχεσης και επί μη μισθολογικών ληξιπρόθεσμων αξιώσεων	Σελ. 480
ε) Τρόπος άσκησης του δικαιώματος επίσχεσης	Σελ. 481
στ) Καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης	Σελ. 481
ζ) Συνέπειες από την άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης	Σελ. 483
η) Παύση υπερημερίας εργοδότη λόγω επίσχεσης εργασίας	Σελ. 484
θ) Απόκρουση του δικαιώματος επίσχεσης από τον εργοδότη	Σελ. 485
ι) Πτώχευση της επιχείρησης και άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης	Σελ. 485
ια) Διάκριση δικαιώματος επίσχεσης από το δικαίωμα απεργίας	Σελ. 485
ιβ) Επιδότηση εργαζόμενων σε περίπτωση επίσχεσης εργασίας	Σελ. 486
Ζ. Προστασία εργατικών απαιτήσεων σε περίπτωση αφερεγγυότητας εργοδότη	Σελ. 486
Η. Παραγραφή οικονομικών αξιώσεων των εργαζόμενων	Σελ. 490
Θ. Διοικητικές και Ποινικές κυρώσεις	Σελ. 491
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
Ο χρόνος εργασίας
7.1. Γενικά περί χρόνου εργασίας	Σελ. 495
7.2. Επίκαιρα ζητήματα περί του χρόνου εργασίας και ενωσιακές (κοινοτικές) κανονιστικές παρεμβάσεις	Σελ. 496
7.3. Κατηγορίες ωραρίων	Σελ. 499
Α. Νόμιμο ωράριο	Σελ. 499
Β. Συλλογικό συμβατικό ωράριο	Σελ. 501
Γ. Εφαρμοζόμενο (μειωμένο) ωράριο	Σελ. 502
Δ. Ατομικό (συμβατικό) ωράριο	Σελ. 502
7.4. Μειωμένα ή διαφορετικά νόμιμα ή συλλογικά συμβατικά ωράρια	Σελ. 503
7.5. Εβδομαδιαία απασχόληση: πενθήμερη - εξαήμερη απασχόληση	Σελ. 505
Α. Γενικά	Σελ. 505
Β. Η απασχόληση κατά την έκτη ημέρα (σε σύστημα πενθήμερης εργασίας)	Σελ. 506
7.6. Ωράριο λειτουργίας και ωράριο εργασίας στα καταστήματα	Σελ. 507
7.7. Εργασία πέραν του συλλογικού συμβατικού και του νομίμου ωραρίου	Σελ. 509
Α. Υπερεργασία - Υπερωρία	Σελ. 511
α) Έννοιες «υπερεργασίας» και «υπερωρίας»	Σελ. 511
β) Νόμιμη και παράνομη υπερωρία	Σελ. 514
Β. Υπέρβαση του νομίμου ωραρίου με απασχόληση και σε άλλον εργοδότη (πολλαπλή απασχόληση)	Σελ. 521
7.8. Εργοδοτικές υποχρεώσεις σχετικές με τον έλεγχο των χρονικών ορίων εργασίας	Σελ. 522
7.9. Διευθέτηση του χρόνου εργασίας	Σελ. 524
Α. Γενικά	Σελ. 524
Β. Η «διευθέτηση» στην κοινοτική Οδηγία περί οργάνωσης του χρόνου εργασίας και στο ΠΔ 88/1999	Σελ. 525
Γ. Η «διευθέτηση» στο άρθρο 41 του Ν 1892/1990	Σελ. 526
α) Υπαγόμενες επιχειρήσεις και προσωπικό πεδίο αναφοράς	Σελ. 526
β) Περιεχόμενο των συμφωνιών διευθέτησης	Σελ. 527
γ) Συμβατική θέσπιση συστημάτων διευθέτησης	Σελ. 529
7.10. Αργίες - Κυριακή - Εβδομαδιαία ανάπαυση	Σελ. 530
Α. Απαγόρευση εργασίας κατά την ημέρα Κυριακής και εξαιρέσιμων αργιών	Σελ. 530
α) Εισαγωγικές παρατηρήσεις	Σελ. 530
β) Απαγόρευση εργασίας κατά τις Κυριακές	Σελ. 532
γ) Ημέρες αργίας	Σελ. 538
δ) Θέσπιση άλλων ειδικών ή τοπικών αργιών	Σελ. 540
Β. Αμοιβή απασχοληθέντων κατά ημέρα Κυριακής ή αργίας	Σελ. 541
Γ. Υποχρέωση χορήγησης αναπληρωματικής ημέρας εβδομαδιαίας ανάπαυσης	Σελ. 544
7.11. Τοποθέτηση του εργάσιμου ωραρίου στον ημερήσιο χρόνο	Σελ. 546
Α. Χρόνος έναρξης και λήξης του ημερήσιου ωραρίου	Σελ. 546
Β. Διακεκομμένο ωράριο - μεσημβρινή ανάπαυση	Σελ. 547
Γ. Ελαστικό ωράριο	Σελ. 547
Δ. Νυκτερινή εργασία	Σελ. 548
Ε. Διαλείμματα εργασίας	Σελ. 550
ΣΤ. Ο χρόνος μετάβασης στην εργασία και επιστροφής στην οικία	Σελ. 553
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
Άδειες και θεσμοθετημένες απουσίες των εργαζομένων
8.1. Ετήσια άδεια ανάπαυσης με αποδοχές (κανονική άδεια)	Σελ. 556
Α. Γενικά	Σελ. 556
Β. Μισθωτοί υπαγόμενοι στον ΑΝ 539/1945, όπως ισχύει	Σελ. 560
Γ. Χρόνος απασχόλησης με βάση τον οποίο υπολογίζονται οι χορηγούμενες ημέρες αδείας	Σελ. 562
Δ. Χρόνος και τρόπος χορήγησης της άδειας	Σελ. 565
α) Γενικά περί χρόνου και τρόπου χορήγησης	Σελ. 565
β) Τμηματική χορήγηση της άδειας	Σελ. 566
γ) Ομαδική χορήγηση της άδειας	Σελ. 567
δ) Μεταφορά της άδειας στο επόμενο έτος	Σελ. 567
ε) Τήρηση βιβλίου αδειών – γνωστοποίηση στοιχείων κανονικής άδειας στο ΕΡΓΑΝΗ	Σελ. 568
Ε. Αριθμός ημερών αδείας	Σελ. 568
ΣΤ. Άδεια μισθωτών εποχιακών επιχειρήσεων	Σελ. 571
Ζ. Αποδοχές και επίδομα αδείας	Σελ. 571
Η. Λύση της σχέσης εργασίας και άδεια	Σελ. 574
Θ. Ζητήματα από τη μη χορήγηση της άδειας	Σελ. 575
α) Άκυρη η συμφωνία για μη χορήγηση αδείας	Σελ. 575
β) Συνέπειες από τη μη χορήγηση της άδειας ανάπαυσης	Σελ. 575
8.2. Άδεια κύησης, τοκετού και λοχείας	Σελ. 578
8.3. Λοιπές άδειες απουσίας και διευκολύνσεις για οικογενειακούς και προσωπικούς λόγους	Σελ. 580
Α. Άδεια μητέρας για προγεννητικές εξετάσεις και άδεια υποβολής σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής	Σελ. 582
Β. Ειδική παροχή προστασίας μητρότητας	Σελ. 583
Γ. Άδεια πατρότητας	Σελ. 584
Δ. Άδεια φροντίδας τέκνων	Σελ. 585
α) Μείωση ωραρίου	Σελ. 586
β) Λήψη πλήρους ημέρας αδείας	Σελ. 586
γ) Ισόχρονη συνεχόμενη άδεια απουσίας	Σελ. 587
δ) Με άλλο τρόπο	Σελ. 587
Ε. Γονική άδεια	Σελ. 588
ΣΤ. Άδεια απουσίας για παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών	Σελ. 593
Ζ. Άδεια φροντιστή	Σελ. 593
Η. Άδεια απουσίας για λόγους ανωτέρας βίας	Σελ. 594
Θ. Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για οικογενειακούς λόγους	Σελ. 594
Ι. Λοιπές άδειες για προσωπικούς λόγους, λόγους υγείας και ανθυγιεινότητας περιβάλλοντος	Σελ. 595
ΙΑ. Γονική άδεια ειδικού σκοπού για την αντιμετώπιση Κορωνοϊού	Σελ. 599
8.4. Άδεια εξετάσεων	Σελ. 600
8.5. Συνδικαλιστικές άδειες απουσίας	Σελ. 602
8.6. Άδεια άνευ αποδοχών	Σελ. 604

KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
Διευθυντικό δικαίωμα και συναφή εργασιακά ζητήματα από την οργάνωση της εκμετάλλευσης
9.1. Διευθυντικό δικαίωμα	Σελ. 606
Α. Γενικά	Σελ. 606
Β. Η οριοθέτηση του διευθυντικού δικαιώματος	Σελ. 609
α) Περιορισμοί από την κρατική νομοθεσία	Σελ. 609
β) Περιορισμοί από την επαγγελματική νομοθεσία	Σελ. 610
γ) Περιορισμοί από κανονισμό εργασίας	Σελ. 610
δ) Περιορισμοί από την ατομική σύμβαση εργασίας	Σελ. 611
Γ. Διευθυντικό δικαίωμα και άτυποι επιχειρησιακοί συμβατικοί όροι	Σελ. 611
Δ. Ειδικότερες εκδηλώσεις του διευθυντικού δικαιώματος	Σελ. 612
α) Αλλαγή τόπου εργασίας - μετάθεση (γεωγραφική μετακίνηση του μισθωτού)	Σελ. 612
β) Χρόνος εργασίας	Σελ. 615
γ) Προαγωγές	Σελ. 615
δ) Αλλαγή αντικειμένου εργασίας - αφαίρεση καθηκόντων - αλλαγή θέσης εργασίας - τοποθέτηση προϊσταμένου	Σελ. 624
ε) Το ζήτημα της υποχρέωσης πραγματικής απασχόλησης του μισθωτού	Σελ. 625
στ) Απαγόρευση καπνίσματος	Σελ. 628
9.2. Υποχρέωση πρόνοιας	Σελ. 630
Α. Γενικά	Σελ. 630
Β. Υποχρέωση σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της προσωπικότητας των εργαζομένων	Σελ. 632
α) Γενικά	Σελ. 632
β) Ειδικότερα ο σεβασμός και προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων	Σελ. 633
Γ. Σεξουαλική και ηθική παρενόχληση	Σελ. 643
α) Κανονιστικό ιστορικό	Σελ. 643
β) Η παρενόχληση σύμφωνα με την 190 ΔΣΕ και το Ν 4808/2021	Σελ. 647
Δ. Υποχρέωση χορήγησης πιστοποιητικού προϋπηρεσίας	Σελ. 654
9.3. Μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας	Σελ. 655
Α. Γενικά	Σελ. 655
Β. Βασικές προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 7 Ν 2112/1920	Σελ. 658
α) Άσκηση του διευθυντικού δικαιώματος κατά παράβαση όρου της εργασιακής σύμβασης	Σελ. 659
β) Μονομερής εργοδοτική ενέργεια	Σελ. 661
γ) Μεταβολή βλαπτική για το μισθωτό	Σελ. 662
Γ. Περιπτώσεις εργοδοτικών συμπεριφορών υπό το πρίσμα της εφαρμογής του άρθρου 7 Ν 2112/1920	Σελ. 664
α) Αφαίρεση ή αλλαγή καθηκόντων (υποβιβασμός)	Σελ. 664
β) Μείωση ή καθυστέρηση καταβολής αποδοχών	Σελ. 665
γ) Μείωση ή μετακίνηση του ωραρίου	Σελ. 666
δ) Μετάθεση - αλλαγή τόπου απασχόλησης	Σελ. 667
ε) Προαγωγές	Σελ. 669
στ) Παραβίαση της υποχρέωσης πρόνοιας	Σελ. 669
ζ) Άρνηση αποδοχής της εργασίας του μισθωτού	Σελ. 669
Δ. Αξιώσεις εργαζόμενου από τη μονομερή βλαπτική μεταβολή	Σελ. 670
α) Αξίωση καταβολής της αποζημίωσης απόλυσης	Σελ. 671
β) Αξίωση επαναφοράς στην προηγούμενη κατάσταση	Σελ. 671
γ) Αξίωση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης	Σελ. 672
δ) Αξίωση πραγματικής αποδοχής της προσφερόμενης εργασίας	Σελ. 672
9.4. Αρχή της ίσης μεταχείρισης	Σελ. 672
Α. Έννοια – λειτουργία	Σελ. 672
Β. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης αναφέρεται σε παροχές με εκούσιο χαρακτήρα	Σελ. 676
α) Γενικά	Σελ. 676
β) Ο εκούσιος χαρακτήρας των παροχών δεν αίρεται από την τυχόν συμβατική δέσμευση καταβολής τους	Σελ. 680
Γ. Το παράνομο της παροχής αποκλείει τη δυνατότητα επίκλησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης	Σελ. 681
Δ. Η εφαρμογή της αρχής προϋποθέτει όμοιες εργασιακές συνθήκες εργασίας	Σελ. 681
Ε. Εφαρμογή της αρχής επί ενεργούς εργασιακής σχέσης	Σελ. 685
9.5. Κανονισμός εργασίας	Σελ. 687
Α. Γενικά	Σελ. 687
Β. Τρόποι κατάρτισης κανονισμού εργασίας	Σελ. 688
α) Με επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας	Σελ. 688
β) Με συναπόφαση συμβουλίου εργαζομένων και εργοδότη	Σελ. 689
γ) Μονομερώς από τον εργοδότη	Σελ. 689
δ) Με νόμο ή δυνάμει διαφόρων εξουσιοδοτικών νομοθετικών διατάξεων	Σελ. 691
9.6. Πειθαρχικό δίκαιο	Σελ. 691
Α. Νομική βάση και φορέας της πειθαρχικής εξουσίας	Σελ. 691
Β. Πειθαρχικά παραπτώματα	Σελ. 693
Γ. Πειθαρχικές ποινές	Σελ. 694
Δ. Έλεγχος των αποφάσεων περί επιβολής πειθαρχικής ποινής	Σελ. 696
9.7. Μεταβολή (αλλαγή) προσώπου του εργοδότη – Μεταβίβαση επιχείρησης	Σελ. 698
Α. Γενικά	Σελ. 698
Β. Έννοια μεταβίβασης επιχείρησης ή εκμετάλλευσης	Σελ. 701
Γ. Υπαγόμενες επιχειρήσεις	Σελ. 712
Δ. Προστατευόμενα πρόσωπα	Σελ. 714
Ε. Περιεχόμενο της προστασίας	Σελ. 715
α) Μεταβίβαση εργασιακών σχέσεων	Σελ. 715
β) Διατήρηση όρων αμοιβής και εργασίας	Σελ. 718
ΣΤ. Πληροφόρηση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων	Σελ. 723
α) Υποχρέωση πληροφόρησης	Σελ. 723
β) Υποχρέωση διαβούλευσης	Σελ. 724
γ) Κυρώσεις	Σελ. 724
Ζ. Προστασία των εκπροσώπων των εργαζομένων	Σελ. 724
9.8. Επιχείρηση σε δυσκολία και άσκηση εργοδοτικών δικαιωμάτων	Σελ. 725
Α. Γενικά	Σελ. 725
Β. Θέση του προσωπικού σε διαθεσιμότητα	Σελ. 725
α) Γενικά	Σελ. 725
β) Προϋποθέσεις έγκυρης άσκησης του δικαιώματος	Σελ. 726
γ) Προσωπικό πεδίο εφαρμογής της διαθεσιμότητας	Σελ. 730
δ) Διάρκεια της διαθεσιμότητας	Σελ. 731
ε) Αμοιβή και λοιπά δικαιώματα των μισθωτών επί διαθεσιμότητας	Σελ. 731
Γ. Μερική απασχόληση	Σελ. 732
Δ. Επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας	Σελ. 733
Ε. Ομαδικές απολύσεις	Σελ. 733
9.9. Διοικητικός και ποινικός έλεγχος διευθυντικού δικαιώματος	Σελ. 733
Α. Διοικητικές κυρώσεις	Σελ. 734
Β. Ποινικές κυρώσεις	Σελ. 734

KΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ
Το εργατικό ατύχημα
10.1. Γενικές παρατηρήσεις	Σελ. 736
10.2. Εργατικό ατύχημα με βάση την εργατική νομοθεσία	Σελ. 738
Α. Πεδίο εφαρμογής	Σελ. 738
Β. Τα στοιχεία της έννοιας του εργατικού ατυχήματος	Σελ. 739
α) Βίαιο συμβάν	Σελ. 739
β) Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ του βίαιου συμβάντος και της εργασίας	Σελ. 741
γ) Πρόκληση ανικανότητας για εργασία ή θάνατος	Σελ. 742
Γ. Ευθύνη εργοδότη - Αποζημίωση	Σελ. 743
α) Αποζημίωση με βάση το Ν 551/1915	Σελ. 743
β) Συνυπαιτιότητα του μισθωτού	Σελ. 744
γ) Συντρέχουσα ευθύνη τρίτου	Σελ. 745
10.3. Αποζημίωση ασφαλισμένων μισθωτών	Σελ. 745
10.4. Αποζημίωση με βάση τις διατάξεις του κοινού αστικού δικαίου	Σελ. 747
Α. Αξίωση για πλήρη αποζημίωση επί δόλου του εργοδότη	Σελ. 747
Β. Αποζημίωση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη	Σελ. 749
10.5. Λοιπές υποχρεώσεις εργοδότη επί εργατικού ατυχήματος	Σελ. 753
KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ
Προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων
11.1. Εισαγωγικές αναφορές	Σελ. 755
11.2. Η διεθνής και κοινοτική νομοθεσία ως συντελεστές ανάπτυξης της υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία	Σελ. 756
Α. Ρυθμίσεις σε επίπεδο διεθνούς δικαίου	Σελ. 756
Β. Ρυθμίσεις σε επίπεδο κοινοτικού δικαίου	Σελ. 757
11.3. Εθνικό θεσμικό πλαίσιο και βασική εργατική νομοθεσία για την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας	Σελ. 762
Α. Γενικά	Σελ. 762
Β. Τεχνικός ασφαλείας, γιατρός εργασίας και ΕΞΥΠΠ	Σελ. 767
α) Γενικά	Σελ. 767
β) Τεχνικός ασφαλείας	Σελ. 770
γ) Γιατρός ασφαλείας	Σελ. 771
δ) Εξωτερικές υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ)	Σελ. 773
ε) Δικαίωμα εργαζομένων για ιατρικό έλεγχο	Σελ. 774
Γ. Βασικές υποχρεώσεις εργοδοτών και εργαζομένων	Σελ. 774
α) Εργοδοτικές υποχρεώσεις	Σελ. 774
β) Υποχρεώσεις των εργαζομένων	Σελ. 776
Δ. Λοιπές εργοδοτικές υποχρεώσεις	Σελ. 777
α) Υποχρέωση σύνταξης Γραπτής Μελέτης Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ)	Σελ. 777
β) Υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων και πληροφόρησης και διαβούλευσης με τους εκπροσώπους τους επί ζητημάτων ΥΑΕ	Σελ. 777
γ) Υποχρέωση του εργοδότη να συνεδριάζει με την ΕΥΑΕ, παρουσία του Ιατρού Εργασίας (ΓΕ) και του Τεχνικού Ασφαλείας (ΤΑ)	Σελ. 778
δ) Υποχρέωση θέσπισης Κανονισμού ΥΑΕ	Σελ. 778
ε) Υποχρέωση εφοδιασμού με Ατομικό Βιβλιάριο Επαγγελματικού Κινδύνου	Σελ. 778
Ε. Τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων	Σελ. 778
ΣΤ. Ειδικά μέτρα για την προστασία των εγκύων γυναικών	Σελ. 782
Ζ. Ειδική προστασία εργαζομένων που μεταφέρουν και διανέμουν προϊόντα και αντικείμενα	Σελ. 783
Η. Ειδικά η απαγόρευση του καπνίσματος στους χώρους εργασίας	Σελ. 784
α) Γενικά	Σελ. 784
β) Οι περιορισμοί του καπνίσματος στους χώρους εργασίας από πλευράς πρόσφατων ειδικών νομοθετικών απαγορεύσεων	Σελ. 788
Θ. Όργανα ελέγχου, ενημέρωσης και πληροφόρησης επί θεμάτων ΥΑΕ	Σελ. 789
Ι. Εργοδοτική ευθύνη από την παράβαση των υποχρεώσεων	Σελ. 791
α) Διοικητικές κυρώσεις	Σελ. 791
β) Ποινικές κυρώσεις	Σελ. 792
KΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ
Η αναστολή της εργασιακής σχέσης
12.1. Γενικές παρατηρήσεις	Σελ. 793
12.2. Αναστολή σύμβασης εργασίας εκ του νόμου	Σελ. 794
Α. Αναστολή εκ του νόμου που συνδέεται με το πρόσωπο του μισθωτού	Σελ. 795
α) Αναστολή ως αποτέλεσμα άσκησης δικαιώματος	Σελ. 795
β) Αναστολή λόγω σπουδαίου λόγου και ειδικότερα λόγω ασθένειας του μισθωτού	Σελ. 795
γ) Αναστολή λόγω στράτευσης του μισθωτού	Σελ. 796
δ) Η πειθαρχική ποινή της αργίας	Σελ. 798
Β. Αναστολή εκ του νόμου που συνδέεται με το πρόσωπο του εργοδότη	Σελ. 798
α) Υπερημερία εργοδότη για λόγους ανώτερης βίας	Σελ. 798
β) Διαθεσιμότητα	Σελ. 799
γ) Άσκηση του δικαιώματος επιβολής εκ περιτροπής εργασίας	Σελ. 799
12.3. Συμβατική αναστολή σύμβασης εργασίας	Σελ. 799
12.4. Αναστολή συμβάσεων εργασίας ως μέτρο κατά του κορωνοϊού	Σελ. 800
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ
Λύση της εργασιακής σχέσης
13.1. Κοινοί τρόποι λύσης της εργασιακής σχέσης	Σελ. 803
13.2. Λύση σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου	Σελ. 807
Α. Λήξη με την πάροδο του συμφωνημένου χρόνου	Σελ. 808
Β. Λύση με οικειοθελή αποχώρηση του μισθωτού	Σελ. 808
Γ. Λύση με καταγγελία για σπουδαίο λόγο	Σελ. 808
α) Έννοια σπουδαίου λόγου	Σελ. 810
β) Σπουδαίος λόγος και κατάχρηση δικαιώματος	Σελ. 815
γ) Δικαίωμα αποζημίωσης σε περίπτωση καταγγελίας για σπουδαίο λόγο	Σελ. 815
δ) Συνέπειες καταγγελίας χωρίς σπουδαίο λόγο	Σελ. 817
ε) Πρόωρη καταγγελία με τήρηση διατάξεων για την καταγγελία συμβάσεων αορίστου χρόνου	Σελ. 818
13.3. Λύση σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου	Σελ. 818
Α. Γενικά	Σελ. 818
Β. Το ζήτημα της τακτικής και της άτακτης καταγγελίας	Σελ. 825
Γ. «Οιονεί εργοδοτική καταγγελία» επί μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων της εργασιακής σχέσης	Σελ. 828
13.4. Γενικές προϋποθέσεις κύρους της εργοδοτικής καταγγελίας	Σελ. 829
Α. Έγγραφος τύπος	Σελ. 830
Β. Καταβολή της οφειλόμενης αποζημίωσης	Σελ. 832
α) Γενικά	Σελ. 832
β) Χρόνος και τρόπος καταβολής της αποζημίωσης	Σελ. 834
γ) Τμηματική καταβολή αποζημίωσης απόλυσης	Σελ. 836
δ) Συνέπειες μη καταβολής ή ελλιπούς καταβολής αποζημίωσης	Σελ. 837
ε) Κατάργηση διάκρισης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών ως προς την αποζημίωση απόλυσης	Σελ. 839
στ) Υπολογισμός της νόμιμης αποζημίωσης απόλυσης	Σελ. 843
ζ) Όρια στο ύψος της αποζημίωσης απόλυσης	Σελ. 852
η) Περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν οφείλεται αποζημίωση	Σελ. 856
θ) Περιπτώσεις που οφείλεται μειωμένη αποζημίωση απόλυσης	Σελ. 867
ι) Ειδικές περιπτώσεις που οφείλεται κανονικά αποζημίωση	Σελ. 873
ια) Αποζημίωση απόλυσης ειδικών περιπτώσεων μισθωτών	Σελ. 875
ιβ) Εξάμηνη αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση της αξίωσης για καταβολή της αποζημίωσης	Σελ. 876
ιγ) Τοκοφορία της αξίωσης για καταβολή της αποζημίωσης	Σελ. 879
ιδ) Αποζημίωση απόλυσης επί ειδικής διαχείρισης επιχείρησης	Σελ. 879
ιε) Ποινικές κυρώσεις από την μη καταβολή αποζημίωσης	Σελ. 880
Γ. Καταχώρηση της απασχόλησης στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ	Σελ. 880
Δ. Μη καταχρηστική απόλυση	Σελ. 881
α) Γενικώς	Σελ. 881
β) Το καλώς νοούμενο επαγγελματικό συμφέρον του εργοδότη	Σελ. 884
γ) Η εκδικητική απόλυση	Σελ. 886
δ) Απόλυση κατά το χρόνο της αδείας και ασθενείας	Σελ. 889
ε) Προσβολή προσωπικότητας μισθωτού	Σελ. 889
Ε. Απολύσεις για οικονομοτεχνικούς λόγους	Σελ. 890
α) Γενικές παρατηρήσεις	Σελ. 890
β) Έλεγχος των οικονομοτεχνικών απολύσεων από πλευράς κατάχρησης	Σελ. 892
13.5. Λοιπά θέματα σχετικά με την εργοδοτική καταγγελία	Σελ. 901
Α. Επικουρική καταγγελία	Σελ. 901
Β. Τροποποιητική καταγγελία	Σελ. 902
Γ. Διάκριση πειθαρχικής διαδικασίας και απόλυσης	Σελ. 904
Δ. Υποχρεώσεις συναφείς με την λύση της εργασιακής σχέσης	Σελ. 905
α) Αναγγελίες στον ΟΑΕΔ	Σελ. 905
β) Αναγγελία στο ΕΦΚΑ	Σελ. 907
13.6. Περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος της απόλυσης	Σελ. 908
Α. Ομαδικές απολύσεις	Σελ. 908
α) Γενικά	Σελ. 908
β) Έννοια ομαδικών απολύσεων	Σελ. 909
γ) Πεδίο εφαρμογής	Σελ. 913
δ) Εργοδοτικές υποχρεώσεις	Σελ. 916
ε) Εξέλιξη της διαδικασίας μετά τις διαβουλεύσεις	Σελ. 919
στ) Συνέπειες παραβίασης των εργοδοτικών υποχρεώσεων	Σελ. 921
Β. Απόλυση γυναικών σε κατάσταση εγκυμοσύνης και λοχείας	Σελ. 921
α) Καταγγελία μόνο για σπουδαίο λόγο	Σελ. 923
β) Πρόσθετες προϋποθέσεις κύρους της καταγγελίας	Σελ. 925
γ) Η γνώση της εγκυμοσύνης από τον εργοδότη	Σελ. 926
Γ. Απόλυση μισθωτών κατά την άδεια πατρότητας	Σελ. 927
Δ. Απόλυση συνδικαλιστικών στελεχών	Σελ. 928
α) Περιεχόμενο της προστασίας	Σελ. 928
β) Προϋποθέσεις για την υπαγωγή στην προστασία	Σελ. 931
γ) Ποια θεωρούνται προστατευόμενα συνδικαλιστικά στελέχη	Σελ. 934
δ) Καταχρηστική επίκληση της προστασίας από απόλυση	Σελ. 937
ε) Προστασία συνδικαλιστικών στελεχών από τη μετάθεση	Σελ. 939
στ) Προστασία των μελών των Συμβουλίων Εργαζομένων	Σελ. 939
ζ) Προστασία συνδικαλιστικών στελεχών ευρωπαϊκών συνδικαλιστικών και εκπροσωπευτικών φορέων	Σελ. 940
Ε. Λοιποί περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος καταγγελίας	Σελ. 940
α) Απαγόρευση απόλυσης κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας	Σελ. 940
β) Απαγόρευση απόλυσης λόγω νόμιμης συνδικαλιστικής δράσης	Σελ. 941
γ) Απαγόρευση απόλυσης που γίνεται λόγω ενάσκησης νομίμου δικαιώματος του μισθωτού	Σελ. 942
δ) Απαγόρευση απόλυσης που γίνεται ως αντίδραση στην άσκηση δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης	Σελ. 942
ε) Απαγόρευση απόλυσης που γίνεται για λόγους δυσμενούς διάκρισης ή εκδικητικότητας	Σελ. 943
στ) Απαγόρευση απόλυσης λόγω αιτήματος ή λήψης οποιασδήποτε άδειας ή διευκόλυνσης για οικογενειακούς λόγους	Σελ. 943
ζ) Απαγόρευση απόλυσης που γίνεται ως εργοδοτική αντίδραση σε αιτήματα σχετικά με την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης	Σελ. 944
η) Απόλυση υπό όρους πολυτέκνων, αναπήρων και λοιπών προστατευομένων του Ν 2643/1988	Σελ. 945
θ) Απόλυση υπό όρους των στρατευομένων μισθωτών	Σελ. 946
ι) Απαγόρευση απόλυσης εξαρτημένων ατόμων	Σελ. 946
ια) Απαγόρευση απόλυσης λόγω άρνησης του μισθωτού για μεταβολή της εργασίας από πλήρη σε μερική απασχόληση	Σελ. 946
ιβ) Προστασία από την απόλυση των ιατρών εργασίας και των τεχνικών ασφαλείας	Σελ. 947
ιγ) Περιορισμοί στην απόλυση ηλικιωμένων εργαζομένων	Σελ. 947
ιδ) Μετεκπαιδευόμενοι σε Σχολές Τουριστικών Επαγγελμάτων	Σελ. 947
ιε) Ακυρότητα απόλυσης όταν αυτή έχει ως λόγο τη μεταβίβαση της επιχείρησης	Σελ. 947
ιστ) Ακυρότητα απόλυσης όταν αυτή έχει ως λόγο την άρνηση υπαγωγής σε σύστημα διευθέτησης	Σελ. 948
ιζ) Ακυρότητα απόλυσης όταν αυτή έχει ως λόγο την άσκηση του δικαιώματος αποσύνδεσης	Σελ. 948
13.7. Συνέπειες από την άκυρη απόλυση	Σελ. 949
Α. Αξίωση αποδοχών υπερημερίας	Σελ. 949
α) Γενικά	Σελ. 949
β) Άρση της υπερημερίας του εργοδότη	Σελ. 952
γ) Καταχρηστική αξίωση μισθών υπερημερίας (κακόβουλη ανεργία)	Σελ. 953
δ) Σχετική ακυρότητα της εργοδοτικής καταγγελίας	Σελ. 954
ε) Δικονομικά ζητήματα	Σελ. 956
Β. Επαναπασχόληση του ακύρως απολυθέντος	Σελ. 959
Γ. Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη	Σελ. 964
Δ. Πρόσθετη αποζημίωση αντί μισθών υπερημερίας ή επαναπασχόλησης	Σελ. 965
α) Δυνατότητα εργαζόμενου και εργοδότη να αλλάζουν το αρχικό αγωγικό αίτημα	Σελ. 965
β) Δυνατότητα εργαζομένου να ζητήσει με την αγωγή μόνο την πρόσθετη αποζημίωση	Σελ. 968
Ε. Τρίμηνη αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση των αξιώσεων	Σελ. 970
13.8. Λύση της σύμβασης εργασίας με πρωτοβουλία του μισθωτού	Σελ. 975
Α. Καταγγελία της σύμβασης εργασίας εκ μέρους του μισθωτού (παραίτηση)	Σελ. 975
Β. Σιωπηρή παραίτηση λόγω μακράς απουσίας του μισθωτού	Σελ. 978
Γ. Οικειοθελής αποχώρηση με τη συγκατάθεση του εργοδότη	Σελ. 979
Δ. Ομαδική οικειοθελής αποχώρηση μετά από πρόταση του εργοδότη (εθελούσια έξοδος)	Σελ. 983

Αλφαβητικό ευρετήριο	Σελ. 985