ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Σε απόθεμα

Τιμή: 50,00 €

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε έκπτωση 25%

Επιλογές

Βιβλίο (έντυπο) + 50,00 €

e-book + 50,00 €

* Απαιτούμενα πεδία

Ποσότητα

Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€

Κωδικός Προϊόντος: 14584

Συγγραφείς: Ιωάννου Κρ., Στρατή Α.

Εκδοση: 4^η 2013
Σχήμα: 17X24
Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
Σελίδες: 592
ISBN: 978-960-562-203-9
Δείτε ένα απόσπασμα

Λεπτομέρειες
Περιεχόμενα

Η παρούσα 4^η έκδοση του έργου «Δίκαιο της Θάλασσας», εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη, αποτελεί αφενός τη συνέχεια του κλασικού έργου των Κ. Ιωάννου και Α. Στρατή και αφετέρου την πλέον ολοκληρωμένη και συστηματική καταγραφή στην χώρα μας του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Από την άποψη της κατάταξης της ύλης το έργο χωρίζεται συστηματικά σε 16 κεφάλαια, δύο Επίμετρα, ένα Παράρτημα, ενώ περιλαμβάνει κατά σειρά 26 πίνακες με χάρτες, αναλυτικό πίνακα με τις Συνθήκες του δικαίου της θάλασσας, κατάσταση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και των Συμφωνιών εφαρμογής της.

Ειδικότερα, στην αρχή του έργου γίνεται μία γενική εισαγωγή στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας (ιστορική εξέλιξη, νομοτεχνική μορφολογία της Σύμβασης ΔΘ κ.ο.κ.), ακολούθως δε αναλύονται και παρουσιάζονται βασικές και κρίσιμες έννοιες του δικαίου της θάλασσας, όπως οι γραμμές βάσης, τα εσωτερικά ύδατα, η αιγιαλίτιδα ζώνη (επισημαίνεται ότι υπάρχει ιδιαίτερη αναφορά στην αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελλάδας), καθώς και η συνορεύουσα – αρχαιολογική ζώνη. Εξίσου και σε επόμενα κεφάλαια, αντικείμενο του παρόντος έργου αποτελούν τα ζητήματα των στενών διεθνούς ναυσιπλοΐας, τα αρχιπελαγικά κράτη, το μείζον ζήτημα της υφαλοκρηπίδας με όλες τις νομικές διαστάσεις του (ωσαύτως περιλαμβάνονται χαρακτηριστικές αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας της Ελλάδας) και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), που ως έννοια έχει απασχολήσει ιδιαιτέρως το τελευταίο διάστημα την Ελλάδα (υπάρχει ξεχωριστή αναφορά στην υιοθέτηση ΑΟΖ από την Ελλάδα). Περαιτέρω, αναλύονται σε επιμέρους κεφάλαια τα θέματα του καθεστώτος των νήσων, της ανοικτής θάλασσας, της Περιοχής («Διεθνής Βυθός»), της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, των περίκλειστων και γεωγραφικώς μειονεκτούντων κρατών, της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, ενώ στο καταληκτικό κεφάλαιο εκτίθεται το σύστημα επίλυσης των σχετικών διαφορών σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας.

Στα δύο Επίμετρα παρουσιάζονται αφενός μεν η ελληνοτουρκική διαφορά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου και αφετέρου το επεισόδιο των Ιμίων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (η τουρκική θεωρία περί «γκρίζων ζωνών»), ενώ στο Παράρτημα περιλαμβάνεται η Διάταξη του Διεθνούς Δικαστηρίου περί Προσωρινών Μέτρων στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου.

Την έκδοση πλαισιώνει και ενισχύει αναλυτικό αλφαβητικό ευρετήριο με όλους του κρίσιμους όρους, που διευκολύνει τον αναγνώστη στην ευχερέστερη αναζήτηση του θέματος που τον ενδιαφέρει.

Συμπερασματικά, φιλοδοξία και της παρούσας 4^ης έκδοσης του κλασικού έργου «Δίκαιο της Θάλασσας» είναι να δώσει στον νομικό, ερευνητή, φοιτητή και σε όποιον ασχολείται ή ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με το οικείο αντικείμενο την πληρέστερη και πλέον αξιόπιστη ενημέρωση για όλα τα σχετικά ζητήματα και τις πρόσφατες εξελίξεις σε επίπεδο διεθνούς πρακτικής και νομολογίας.

Πρόλογος	Σελ. IX
Κυριότερες συντομογραφίες	Σελ. XI
1 Γενική εισαγωγή στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας	Σελ. 1
1. Η ιστορική εξέλιξη του δικαίου της θάλασσας	Σελ. 2
1.1. Η γεωγραφική έννοια της θάλασσας	Σελ. 2
1.2. Στοιχεία από την ιστορία του δικαίου της θάλασσας	Σελ. 3
1.3. Η εποχή των Συνδιασκέψεων Κωδικοποίησης	Σελ. 5
1.3.1. Οι πρώτες κωδικοποιητικές προσπάθειες	Σελ. 5
1.3.2. Η Τρίτη Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας	Σελ. 6
1.4. Η Σύμβαση των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982)	Σελ. 8
1.5. Η Συμφωνία για την Εφαρμογή του Μέρους XI της Σύμβασης ΔΘ («Συμφωνία της Νέας Υόρκης»)	Σελ. 9
1.5.1. Σχέση της Συμφωνίας της Νέας Υόρκης με τη Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 10
1.5.2. Θέση σε ισχύ της Συμφωνίας της Νέας Υόρκης	Σελ. 10
2. Νομοτεχνική μορφολογία της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 11
2.1. Η δομή της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 11
2.2. Οι κανόνες που περιέχει η Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 12
2.2.1. Οι θεμελιώδεις κανόνες εφαρμογής και ερμηνείας της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 12
2.2.1.1. Η αρχή της ισόρροπης άσκησης δικαιωμάτων και υποχρεώσεων	Σελ. 13
2.2.1.2. Η αρχή της καλής πίστης	Σελ. 13
2.2.1.3. Η απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος	Σελ. 14
2.2.1.4. Η αρχή της χρήσης των θαλασσών κατά τρόπο ειρηνικό και συμβατό με τον Χάρτη των Η.Ε.	Σελ. 14
2.2.1.5. Η αρχή ότι το έδαφος δεσπόζει την θάλασσα	Σελ. 15
2.3. Οι τελικές διατάξεις	Σελ. 15
2.3.1. Η απαγόρευση των επιφυλάξεων	Σελ. 15
2.3.2. Η ανοχή των ερμηνευτικών δηλώσεων	Σελ. 16
2.3.3. Σχέση της Σύμβασης ΔΘ με άλλες συμβάσεις και διεθνείς συμφωνίες	Σελ. 17
2.3.4. Τροποποίηση της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 19
2.3.4.1. Κοινή διαδικασία τροποποίησης	Σελ. 19
2.3.4.2. Απλοποιημένη διαδικασία τροποποίησης	Σελ. 19
2.3.4.3. Τροποποίηση διατάξεων που αφορούν αποκλειστικά την Περιοχή	Σελ. 19
2.3.4.4. Θέση σε ισχύ των τροποποιήσεων	Σελ. 20
2.3.5. Καταγγελία	Σελ. 20
3. Η κύρωση και επικύρωση από την Ελλάδα της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 21
3.1. Η δήλωση της Ελλάδας κατά την επικύρωση	Σελ. 21
3.2. Η αντίδραση της Τουρκίας στη δήλωση της Ελλάδας	Σελ. 23
3.3. Η ελληνική απάντηση στην τουρκική δήλωση	Σελ. 25
4. Το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και οι πηγές του	Σελ. 26
4.1. Διεθνείς συνθήκες	Σελ. 26
4.2. Διεθνές έθιμο	Σελ. 26
4.3. Γενικές αρχές του δικαίου	Σελ. 28
4.4. Νομολογία διεθνών δικαστηρίων	Σελ. 28
4.4.1. Οι αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου	Σελ. 29
4.4.2. Οι αποφάσεις διεθνών διαιτητικών δικαστηρίων	Σελ. 31
4.4.3. Οι αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαίου της Θάλασσας	Σελ. 32
4.5. Αποφάσεις διεθνών οργανισμών	Σελ. 34
4.6. Ευθυδικία - Επιείκεια	Σελ. 34
4.7. Εσωτερικό δίκαιο	Σελ. 34
4.8. Κοινοτικό/ενωσιακό δίκαιο	Σελ. 35
5. Το υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής του διεθνούς δικαίου της θάλασσας	Σελ. 36
6. Το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής του διεθνούς δικαίου της θάλασσας - Οι θαλάσσιες και υποθαλάσσιες ζώνες	Σελ. 37
7. Διάγραμμα του παρόντος έργου	Σελ. 39
2 Οι γραμμές βάσης	Σελ. 41
1. Εισαγωγή - Εξωτερικά και εσωτερικά όρια θαλασσίων ζωνών	Σελ. 41
1.1. Η έννοια των εσωτερικών και εξωτερικών ορίων	Σελ. 41
1.2. Το εξωτερικό όριο της αιγιαλίτιδας ζώνης	Σελ. 42
2. Η χάραξη της γραμμής βάσης	Σελ. 43
2.1. Η κανονική γραμμή βάσης	Σελ. 43
2.2. Οι ευθείες γραμμές βάσης	Σελ. 44
2.2.1. Έννοια	Σελ. 44
2.2.2. Τρόπος χάραξης	Σελ. 44
2.2.3. Η διεθνής πρακτική σε θέματα χάραξης ευθειών γραμμών βάσης	Σελ. 45
2.2.4. Οι γραμμές βάσης της Ελλάδας	Σελ. 46
2.2.5. Η διεθνής νομολογία	Σελ. 48
3. Ειδικές περιπτώσεις χάραξης γραμμών βάσης	Σελ. 49
3.1. Κόλποι	Σελ. 49
3.1.1. Η νομική έννοια του κόλπου	Σελ. 49
3.1.2. Οι εξαιρέσεις από τον κανόνα	Σελ. 51
3.1.2.1. Κόλποι με ακτές που ανήκουν σε περισσότερα από ένα κράτη	Σελ. 51
3.1.2.2. Ιστορικοί κόλποι	Σελ. 52
3.2. Στόμια ποταμών	Σελ. 53
3.3. Λιμενικά έργα και αγκυροβόλια	Σελ. 53
3.4. Σκόπελοι	Σελ. 53
3.5. Ύφαλοι	Σελ. 54
4. Ναυτικοί χάρτες και πίνακες γεωγραφικών συντεταγμένων	Σελ. 55
3 Εσωτερικά ύδατα	Σελ. 57
1. Εισαγωγή - Έννοια	Σελ. 57
2. Νομικό καθεστώς	Σελ. 58
3. Λιμένες	Σελ. 58
3.1. Η πρόσβαση των αλλοδαπών πλοίων στους λιμένες	Σελ. 59
3.1.1. Ο γενικός κανόνας	Σελ. 59
3.1.2. Οι εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα	Σελ. 60
3.2. Η δικαιοδοσία επί των αλλοδαπών πλοίων στους λιμένες	Σελ. 62
3.2.1. Ιδιωτικά πλοία	Σελ. 62
3.2.2. Κρατικά πλοία	Σελ. 63
4. Το εθνικό προνόμιο της ακτοπλοΐας	Σελ. 64
4 Αιγιαλίτιδα ζώνη	Σελ. 65
1. Εισαγωγή - Έννοια	Σελ. 66
2. Η κυριαρχία του παράκτιου κράτους στην αιγιαλίτιδα ζώνη	Σελ. 67
3. Δικαιώματα τρίτων κρατών στην αιγιαλίτιδα ζώνη: το δικαίωμα της αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 67
3.1. Έννοια της αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 67
3.1.1. Διέλευση	Σελ. 68
3.1.2. «Αβλαβής» διέλευση	Σελ. 68
3.1.3. Απαγορευμένες δραστηριότητες κατά την αβλαβή διέλευση	Σελ. 68
3.1.4. Αναστολή του δικαιώματος αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 71
3.2. Φορείς του δικαιώματος της αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 71
3.2.1. Ο γενικός κανόνας	Σελ. 71
3.2.2. Πολεμικά πλοία	Σελ. 71
3.3. Ειδικές κατηγορίες πλοίων	Σελ. 73
4. Δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους σε σχέση με τα πλοία που ασκούν το δικαίωμα της αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 73
4.1. Νομοθετική αρμοδιότητα του παράκτιου κράτους	Σελ. 73
4.1.1. Περιορισμοί της νομοθετικής αρμοδιότητας του παράκτιου κράτους	Σελ. 74
4.1.2. Κυρώσεις σε βάρος πλοίων που παραβιάζουν τη νομοθεσία του παράκτιου κράτους	Σελ. 75
4.2. Άσκηση της ποινικής και αστικής δικαιοδοσίας του παράκτιου κράτους	Σελ. 77
4.2.1. Ποινική δικαιοδοσία επί αλλοδαπού πλοίου	Σελ. 77
4.2.2. Αστική δικαιοδοσία επί αλλοδαπού πλοίου	Σελ. 78
5. Οριοθέτηση της αιγιαλίτιδας ζώνης	Σελ. 79
6. Η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελλάδας	Σελ. 79
6.1. Ισχύον καθεστώς	Σελ. 79
6.1.1. Τα ανατολικά και δυτικά θαλάσσια σύνορα της χώρας	Σελ. 81
6.2. Το ζήτημα της επέκτασης του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια	Σελ. 83
6.2.1. Από την άποψη του διεθνούς δικαίου	Σελ. 83
6.2.1.1. Οι απειλές της Τουρκίας	Σελ. 83
6.2.1.2. Τα επιχειρήματα της Τουρκίας	Σελ. 83
6.2.2. Η διεθνής νομολογία	Σελ. 86
6.2.3. Από την άποψη του εσωτερικού ελληνικού δικαίου	Σελ. 87
5 Συνορεύουσα ζώνη - Αρχαιολογική ζώνη	Σελ. 89
1. Συνορεύουσα ζώνη	Σελ. 90
1.1. Έννοια - Ιστορική εξέλιξη	Σελ. 90
1.2. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 91
1.2.1. Δικαιώματα του παράκτιου κράτους στη συνορεύουσα ζώνη	Σελ. 91
1.3. Οριοθέτηση της συνορεύουσας ζώνης	Σελ. 93
2. Αρχαιολογική ζώνη	Σελ. 93
2.1. Νομοθετική προέλευση του θεσμού	Σελ. 93
2.2. Ο όρος «αρχαιολογικά και ιστορικά αντικείμενα»	Σελ. 95
2.3. Ο γενικός κανόνας	Σελ. 96
2.4. Οι κανόνες κατά θαλάσσιες ζώνες	Σελ. 96
2.5. Έννοια της «αρχαιολογικής ζώνης»	Σελ. 97
2.5.1. Αρμοδιότητες του παράκτιου κράτους	Σελ. 97
2.5.2. Αρχαιολογική έρευνα	Σελ. 98
2.6. Οριοθέτηση της αρχαιολογικής ζώνης	Σελ. 99
3. Υιοθέτηση συνορεύουσας-αρχαιολογικής ζώνης από την Ελλάδα	Σελ. 99
4. Η Σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ για την Προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (2001)	Σελ. 100
6 Στενά διεθνούς ναυσιπλοΐας	Σελ. 103
1. Έννοια - Ιστορική εξέλιξη	Σελ. 103
1.1. Γεωγραφική και νομική έννοια	Σελ. 103
1.2. Ιστορική διαμόρφωση των κανόνων για τα διεθνή στενά	Σελ. 104
1.2.1. Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τα Στενά της Κέρκυρας	Σελ. 105
1.2.2. Η οριστική ρύθμιση	Σελ. 106
2. Οι γενικοί κανόνες	Σελ. 107
2.1. Κατηγορίες διεθνών στενών ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τα διέπει	Σελ. 107
2.2. Τμήματα θαλασσών που δεν υπάγονται στο καθεστώς των διεθνών στενών	Σελ. 108
3. Το δικαίωμα του πλου διέλευσης	Σελ. 108
3.1. Έννοια του πλου διέλευσης	Σελ. 108
3.2. Υποκειμενική έκταση του δικαιώματος πλου διέλευσης	Σελ. 109
3.3. Δικαιοδοσία των παράκτιων κρατών σε σχέση με τα πλοία και αεροσκάφη που ασκούν το δικαίωμα του πλου διέλευσης	Σελ. 110
3.3.1. Νομοθετική αρμοδιότητα	Σελ. 110
3.3.2. Άσκηση ποινικής και αστικής δικαιοδοσίας	Σελ. 110
3.4. Υποχρεώσεις πλοίων και αεροσκαφών κατά την άσκηση του δικαιώματος πλου διέλευσης	Σελ. 110
3.5. Το δικαίωμα των παράκτιων κρατών να προσδιορίζουν θαλάσσιους διαδρόμους	Σελ. 111
3.6. Ειδικές υποχρεώσεις των παράκτιων κρατών	Σελ. 112
3.7. Το δικαίωμα του πλου διέλευσης ως εθιμικός κανόνας	Σελ. 112
4. Στενά που διέπονται από το καθεστώς της αβλαβούς διέλευσης	Σελ. 112
5. Στενά που διέπονται από ειδικό συμβατικό καθεστώς	Σελ. 113
5.1. Τα στενά των Δαρδανελίων	Σελ. 113
5.2. Άλλα στενά υπό ειδικό καθεστώς	Σελ. 114
6. Η εφαρμογή του καθεστώτος των στενών διεθνούς ναυσιπλοΐας στις ελληνικές θάλασσες	Σελ. 115
7. Διεθνείς διώρυγες	Σελ. 117
7.1. Η διώρυγα του Σουέζ	Σελ. 117
7.2. Η διώρυγα του Παναμά	Σελ. 117
7.3. Η διώρυγα του Κίελου	Σελ. 118
7 Αρχιπελαγικά κράτη	Σελ. 119
1. Εισαγωγή - Αρχιπέλαγος και Αρχιπελαγικό Κράτος	Σελ. 119
2. Αρχιπελαγικές γραμμές βάσης	Σελ. 120
3. Νομικό καθεστώς των αρχιπελαγικών υδάτων	Σελ. 122
4. Δικαιώματα τρίτων κρατών στα αρχιπελαγικά ύδατα	Σελ. 123
4.1. Αβλαβής διέλευση	Σελ. 123
4.2. Αρχιπελαγική διέλευση	Σελ. 123
4.2.1. Ο καθορισμός των θαλασσίων διαδρόμων και αεροδιαδρόμων	Σελ. 124
5. Η διεθνής πρακτική	Σελ. 125
8 Υφαλοκρηπίδα	Σελ. 127
1. Εισαγωγή	Σελ. 128
1.1. Η γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 128
1.2. Η υφαλοκρηπίδα ως αντικείμενο διεκδίκησης των παράκτιων κρατών	Σελ. 129
1.2.1. Από την γεωλογική έννοια στη νομική έννοια	Σελ. 129
1.2.2. Από τη Διακήρυξη Τρούμαν στην Πρώτη Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας	Σελ. 132
1.2.3. Από την Πρώτη Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας στη Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 133
1.2.3.1. Η Σύμβαση της Γενεύης για την Υφαλοκρηπίδα (1958)	Σελ. 133
1.2.3.2. Η νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου	Σελ. 134
1.2.3.3. Η Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 136
2. Νομικός ορισμός της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 136
2.1. Το εσωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 137
2.2. Το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 138
2.2.1. Το εξωτερικό όριο βάσει του κριτηρίου της απόστασης	Σελ. 138
2.2.1.1. Σχέση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο πλαίσιο του κριτηρίου της απόστασης	Σελ. 138
2.2.1.2. Σχέση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ με βάση τη νομολογία	Σελ. 139
2.2.1.3. Το κριτήριο της απόστασης ως εθιμικός κανόνας	Σελ. 140
2.2.2. Το εξωτερικό όριο βάσει του γεωμορφολογικού κριτηρίου	Σελ. 142
2.2.2.1. Θεσμικές ρυθμίσεις σε σχέση με το εξωτερικό όριο πέραν των 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης	Σελ. 143
2.2.2.2. Η απόφαση του ΔΔΔΘ στην υπόθεση Οριοθέτησης του Θαλασσίου Συνόρου στον κόλπο της Βεγγάλης	Σελ. 145
2.2.2.3. Το γεωμορφολογικό κριτήριο ως κανόνας του εθιμικού δικαίου	Σελ. 146
2.3. Ανακεφαλαίωση - Ιστορική εξέλιξη του νόμιμου τίτλου στην υφαλοκρηπίδα	Σελ. 148
3. Νομική φύση των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους στην υφαλοκρηπίδα	Σελ. 148
3.1. Η έννοια του κυριαρχικού δικαιώματος και η διάκρισή του από την κυριαρχία	Σελ. 148
3.2. Ο χαρακτήρας των κυριαρχικών δικαιωμάτων	Σελ. 149
4. Περιεχόμενο των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους στην υφαλοκρηπίδα	Σελ. 149
4.1. Γενικός περιορισμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων	Σελ. 150
4.2. Έκταση των κυριαρχικών δικαιωμάτων	Σελ. 150
4.2.1. Κυριαρχικό δικαίωμα για την εξερεύνηση της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 150
4.2.2. Κυριαρχικό δικαίωμα για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 151
4.2.3. Αρχαιολογικά και ιστορικά αντικείμενα	Σελ. 153
4.3. Άλλα συναφή δικαιώματα	Σελ. 154
4.3.1. Το δικαίωμα γεωτρήσεων	Σελ. 154
4.3.2. Το δικαίωμα τοποθέτησης τεχνητών νήσων, εγκαταστάσεων και κατασκευών	Σελ. 154
4.3.3. Το δικαίωμα κατασκευής σηράγγων	Σελ. 155
5. Δικαίωμα τρίτων κρατών για τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών	Σελ. 155
6. Διενέργεια θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας επί της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 157
7. Προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος από τη ρύπανση που προέρχεται από δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα	Σελ. 159
8. Η υφαλοκρηπίδα των νησιών	Σελ. 159
9. Οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 159
10. Η υφαλοκρηπίδα της Ελλάδας	Σελ. 159
10.1. Προσδιορισμός του εξωτερικού ορίου	Σελ. 159
10.2. Υφιστάμενες συμφωνίες οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 162
9 Αποκλειστική οικονομική ζώνη	Σελ. 163
1. Ιστορική εξέλιξη του θεσμού	Σελ. 164
1.1. Η Διακήρυξη Τρούμαν	Σελ. 164
1.2. Η Πρώτη και η Δεύτερη Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας	Σελ. 165
1.3. Η πορεία προς τη Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 166
1.4. Σύγκριση αποκλειστικής αλιευτικής ζώνης και ΑΟΖ	Σελ. 167
2. Έννοια - Νομικό καθεστώς	Σελ. 168
2.1. Η ΑΟΖ ως θαλάσσια ζώνη sui generis	Σελ. 168
2.2. Νομική φύση των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους	Σελ. 169
3. Περιεχόμενο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του παράκτιου κράτους	Σελ. 170
3.1. Κυριαρχικά δικαιώματα για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων	Σελ. 170
3.1.1. Μη ζώντες φυσικοί πόροι	Σελ. 170
3.1.2. Ζώντες φυσικοί πόροι	Σελ. 170
3.1.2.1. Διατήρηση των ζώντων πόρων	Σελ. 171
3.1.2.2. Εκμετάλλευση (utilization) των ζώντων πόρων	Σελ. 171
3.1.2.3. Προστασία των ζώντων πόρων	Σελ. 171
3.2. Κυριαρχικά δικαιώματα για άλλους οικονομικούς σκοπούς	Σελ. 172
3.3. Δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους	Σελ. 173
3.3.1. Τεχνητές νήσοι, εγκαταστάσεις και κατασκευές	Σελ. 173
3.3.1.1. Νομοθετική και εκτελεστική αρμοδιότητα	Σελ. 174
3.3.1.2. Ζώνες Ασφαλείας	Σελ. 174
3.3.1.3. Απομάκρυνση των εγκαταστάσεων	Σελ. 175
3.3.1.4. Νομικό καθεστώς	Σελ. 175
3.3.1.5. Ελληνική νομοθεσία	Σελ. 175
3.3.2. Θαλάσσια επιστημονική έρευνα	Σελ. 176
3.3.3. Προστασία και διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος	Σελ. 176
3.4. Άλλα δικαιώματα και υποχρεώσεις	Σελ. 176
3.5. Εφαρμογή των νόμων και κανονισμών του παράκτιου κράτους	Σελ. 176
4. Δικαιώματα και υποχρεώσεις τρίτων κρατών στην ΑΟΖ	Σελ. 177
4.1. Ελευθερίες και δικαιώματα τρίτων κρατών	Σελ. 177
4.1.1. Συμμετοχή τρίτων κρατών στην αλιεία	Σελ. 178
4.2. Υποχρεώσεις τρίτων κρατών στην ΑΟΖ	Σελ. 179
4.3. Υπολειπόμενα δικαιώματα ("residual rights")	Σελ. 179
5. Υιοθέτηση ΑΟΖ από την Ελλάδα	Σελ. 180
5.1. Τρόπος κήρυξης	Σελ. 180
5.2. Σημασία της ΑΟΖ για την Ελλάδα	Σελ. 181
5.3. Ενσωμάτωση των διατάξεων της Σύμβασης ΔΘ στην ελληνική έννομη τάξη	Σελ. 183
6. Η εφαρμογή της ΑΟΖ στη Μεσόγειο	Σελ. 184
6.1. Το διεθνές νομικό καθεστώς της Μεσογείου	Σελ. 184
6.1.1. Εμφάνιση νέων ζωνών δικαιοδοσίας: η «ζώνη προστασίας της αλιείας» και η «ζώνη οικολογικής προστασίας»	Σελ. 185
6.1.2. Οι συμφωνίες οριοθέτησης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ	Σελ. 187
6.1.3. Συμπερασματικές εκτιμήσεις	Σελ. 188
6.2. Η κοινοτική διάσταση	Σελ. 189
6.2.1. Κοινή αλιευτική πολιτική και ΑΟΖ	Σελ. 189
6.2.2. Δυνατότητα θέσπισης αλιευτικής ζώνης 12 ν.μ. από την Ελλάδα στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής	Σελ. 190
10 Το καθεστώς των νήσων	Σελ. 193
1. Έννοια	Σελ. 193
2. Το καθεστώς των νήσων στο πλαίσιο της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 195
2.1. Ο γενικός κανόνας: όλα τα νησιά διαθέτουν όλες τις θαλάσσιες ζώνες	Σελ. 195
2.1.1. Ο γενικός κανόνας ως κανόνας του εθιμικού δικαίου	Σελ. 195
2.2. Η εξαίρεση των βράχων	Σελ. 196
2.2.1. Έννοια του βράχου	Σελ. 196
2.2.1.1. Το κριτήριο του μεγέθους στις προπαρασκευαστικές εργασίες της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 196
2.2.1.2. Αδυναμία συντήρησης ανθρώπινης διαβίωσης ή οικονομικής ζωής	Σελ. 197
2.2.1.3. Η νορβηγική νήσος Jan Mayen	Σελ. 198
2.2.2. Συμπερασματικά σχόλια στην έννοια του βράχου	Σελ. 198
2.3. Σημασία των ρυθμίσεων του άρθρου 121 Σύμβασης ΔΘ για την Ελλάδα	Σελ. 200
11 Ανοικτή θάλασσα	Σελ. 203
1. Ορισμός	Σελ. 203
2. Νομικό καθεστώς: η αρχή της ελευθερίας της ανοικτής θάλασσας	Σελ. 205
2.1. Οι γενικοί κανόνες	Σελ. 205
2.1.1. Περιορισμοί στην άσκηση των ελευθεριών	Σελ. 206
2.1.2. Πυρηνικές δοκιμές	Σελ. 207
2.1.3. Στρατιωτικά γυμνάσια	Σελ. 208
3. Οι επιμέρους ελευθερίες της ανοικτής θάλασσας	Σελ. 208
3.1. Η ελευθερία ναυσιπλοΐας	Σελ. 208
3.1.1. Η εθνικότητα των πλοίων	Σελ. 209
3.1.1.1. Ο γνήσιος δεσμός πλοίου και κράτους σημαίας - Οι σημαίες ευκαιρίας	Σελ. 210
3.1.1.2. Η αρχή της μίας και μοναδικής εθνικότητας του πλοίου	Σελ. 214
3.2. Η ελευθερία της αλιείας	Σελ. 216
3.2.1. Η σημασία της αλιείας στην ανοικτή θάλασσα	Σελ. 216
3.2.2. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 217
3.2.3. Νεότερες εξελίξεις	Σελ. 218
3.3. Η ελευθερία τοποθέτησης υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών	Σελ. 221
3.4. Η ελευθερία της υπέρπτησης	Σελ. 223
3.5. Η ελευθερία της θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας	Σελ. 224
3.6. Η ελευθερία τοποθέτησης τεχνητών νήσων και άλλων εγκαταστάσεων	Σελ. 225
4. Δικαιοδοσία στην ανοικτή θάλασσα	Σελ. 225
4.1. Δικαιοδοσία του κράτους της σημαίας	Σελ. 225
4.2. Υποχρεώσεις του κράτους της σημαίας	Σελ. 225
4.3. Ασυλία πολεμικών και κρατικών πλοίων	Σελ. 226
4.4. Υποχρέωση παροχής βοήθειας, έρευνας και διάσωσης	Σελ. 226
4.5. Απαγόρευση μεταφοράς δούλων	Σελ. 227
4.6. Παράνομο εμπόριο ναρκωτικών ή ψυχοτρόπων ουσιών	Σελ. 228
4.7. Ποινική δικαιοδοσία σε περιπτώσεις σύγκρουσης πλοίων	Σελ. 228
5. Εξαιρέσεις από την αρχή της δικαιοδοσίας του κράτους της σημαίας	Σελ. 229
5.1. Οικουμενική δικαιοδοσία	Σελ. 229
5.1.1. Πειρατεία	Σελ. 229
5.1.1.1. Νομοτυπική μορφή του διεθνούς εγκλήματος της πειρατείας	Σελ. 230
5.1.1.1.1. Το πρώτο στοιχείο	Σελ. 231
5.1.1.1.2. Το δεύτερο στοιχείο	Σελ. 232
5.1.1.1.3. Το τρίτο στοιχείο	Σελ. 232
5.1.1.1.4. Συμμετοχή και υποκίνηση	Σελ. 233
5.1.2. Διάκριση από το έγκλημα της πειρατείας κατά το εσωτερικό δίκαιο	Σελ. 233
5.1.2.1. Η πειρατεία κατά το ελληνικό δίκαιο	Σελ. 233
5.1.3. Συνέπειες του χαρακτηρισμού ενός πλοίου ως πειρατικού	Σελ. 234
5.1.4. Νεότερες εξελίξεις	Σελ. 234
5.1.4.1. Η Σύμβαση για την Καταστολή Παρανόμων Πράξεων κατά της Ασφάλειας της Θαλάσσιας Ναυσιπλοΐας	Σελ. 235
5.1.4.2. Η κρίση στη Σομαλία	Σελ. 236
5.2. Έκτακτη δικαιοδοσία	Σελ. 238
5.2.1. Παράνομες εκπομπές από την ανοικτή θάλασσα	Σελ. 238
5.2.2. Δικαίωμα νηοψίας	Σελ. 239
5.2.2.1. Η βασική αρχή	Σελ. 239
5.2.2.2. Το δικαίωμα νηοψίας σύμφωνα με τη Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 240
5.2.2.3. Δικαίωμα επέμβασης βάσει διεθνών συνθηκών	Σελ. 240
5.2.3. Δικαίωμα συνεχούς καταδίωξης	Σελ. 240
12 Η Περιοχή («Διεθνής βυθός»)	Σελ. 243
1. Εισαγωγή	Σελ. 244
1.1. Η έννοια του διεθνούς βυθού	Σελ. 244
1.2. Οι ρυθμίσεις για τον διεθνή βυθό ως αφετηρία της Τρίτης Συνδιάσκεψης	Σελ. 244
1.3. Η επαναδιαπραγμάτευση του Μέρους XI Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 246
1.4. Μεταφραστικές ανακρίβειες στο Μέρος XI Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 246
2. Η έννοια της «κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας»	Σελ. 247
2.1. Η νομοθετική ιστορία της έννοιας	Σελ. 247
2.2. Η εννοιολογική ταυτότητα της «κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας»	Σελ. 247
2.3. Οι έννομες συνέπειες του χαρακτηρισμού «κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας»	Σελ. 248
2.4. Η διάχυση της έννοιας «κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας» σε άλλα πεδία	Σελ. 249
3. Θεμελιώδεις κανόνες που διέπουν την Περιοχή	Σελ. 249
3.1. Το σύστημα εκμετάλλευσης των πόρων της Περιοχής	Σελ. 249
3.2. Νομικό καθεστώς της Περιοχής και των πόρων της	Σελ. 250
3.3. Γενική συμπεριφορά των κρατών στην Περιοχή	Σελ. 250
3.4. Υποχρέωση συμμόρφωσης και ευθύνη σε περίπτωση πρόκλησης ζημιών	Σελ. 250
3.5. Εκμετάλλευση προς όφελος του συνόλου της ανθρωπότητας	Σελ. 251
3.6. Χρήση της Περιοχής αποκλειστικά για ειρηνικούς σκοπούς	Σελ. 251
3.7. Προστασία των δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών	Σελ. 252
3.8. Θαλάσσια επιστημονική έρευνα	Σελ. 252
3.8.1. Η γενική ρύθμιση για τη θαλάσσια επιστημονική έρευνα	Σελ. 252
3.8.2. Η θαλάσσια επιστημονική έρευνα στην Περιοχή	Σελ. 253
3.9. Μεταφορά τεχνολογίας	Σελ. 253
3.9.1. Η γενική ρύθμιση για τη μεταφορά τεχνολογίας	Σελ. 253
3.9.2. Η μεταφορά τεχνολογίας για δραστηριότητες στην Περιοχή	Σελ. 254
3.10. Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος	Σελ. 255
3.10.1. Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην Περιοχή σύμφωνα με το Μέρος XII Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 255
3.10.2. Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην Περιοχή σύμφωνα με το Μέρος XI Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 256
3.11. Προστασία της ανθρώπινης ζωής	Σελ. 256
3.12. Συμμετοχή των αναπτυσσομένων κρατών στις δραστηριότητες που διεξάγονται στην Περιοχή	Σελ. 257
3.13. Αρχαιολογικά και ιστορικά αντικείμενα στην Περιοχή	Σελ. 257
3.13.1. Η γενική ρύθμιση	Σελ. 257
3.13.2. Τα αρχαιολογικά και ιστορικά αντικείμενα ως κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας	Σελ. 257
3.13.3. Τα ερμηνευτικά προβλήματα του άρθρου 149 Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 258
3.13.4. Η έννοια των δικαιωμάτων προτιμήσεως	Σελ. 259
3.13.5. Η έννοια του κράτους/χώρας προέλευσης	Σελ. 259
3.13.6. Έλλειψη μηχανισμού προστασίας-εφαρμογής του άρθρου 149 Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 260
3.13.7. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης της ΟΥΝΕΣΚΟ για την Προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (2001)	Σελ. 260
3.14. Εναρμόνιση των δραστηριοτήτων που διεξάγονται στην Περιοχή με άλλες δραστηριότητες που ασκούνται στο θαλάσσιο περιβάλλον	Σελ. 261
4. Η θεσμική οργάνωση της Περιοχής	Σελ. 262
4.1. Η Αρχή	Σελ. 262
4.2. Τα κύρια όργανα της Αρχής	Σελ. 263
4.2.1. Η Συνέλευση	Σελ. 263
4.2.1.1. Σύνθεση - Σύνοδοι	Σελ. 263
4.2.1.2. Διαδικασία λήψης αποφάσεων	Σελ. 263
4.2.1.3. Αρμοδιότητες	Σελ. 264
4.2.2. Το Συμβούλιο	Σελ. 265
4.2.2.1. Σύνθεση - Σύνοδοι	Σελ. 265
4.2.2.2. Διαδικασία λήψης αποφάσεων	Σελ. 265
4.2.2.3. Αρμοδιότητες	Σελ. 266
4.2.2.4. Όργανα	Σελ. 267
4.2.3. Η Γραμματεία	Σελ. 268
4.2.4. Η Επιχείρηση	Σελ. 268
4.2.5. Η Επιτροπή Οικονομικών	Σελ. 269
4.3. Η Προπαρασκευαστική Επιτροπή	Σελ. 270
5. Σύστημα εξερεύνησης και εκμετάλλευσης της Περιοχής και των πόρων της	Σελ. 270
5.1. Φορείς	Σελ. 271
5.2. Προγράμματα εργασιών	Σελ. 271
5.3. Πολιτική παραγωγής	Σελ. 273
5.4. Οικονομική βοήθεια	Σελ. 273
5.5. Οικονομικοί όροι των συμβολαίων	Σελ. 273
5.6. Κατανομή των προσόδων	Σελ. 274
5.7. Συμπερασματικές εκτιμήσεις	Σελ. 274
13 Οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών	Σελ. 277
1. Έννοια και στοιχεία της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών	Σελ. 278
1.1. Η λειτουργία της οριοθέτησης	Σελ. 278
1.2. Οι πηγές του δικαίου των οριοθετήσεων	Σελ. 280
1.3. Η οριοθέτηση ως διεθνής διαδικασία	Σελ. 280
1.4. Διάκριση μεταξύ οριοθέτησης και θέσπισης θαλασσίων ζωνών	Σελ. 281
1.5. Οριοθέτηση και κτήση εδάφους	Σελ. 281
1.6. Η έννοια του «ενιαίου θαλασσίου ορίου»	Σελ. 282
1.7. Το διεθνές δίκαιο δεν επιβάλλει επιπρόσθετους όρους ως προς την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών σε κλειστές και ημίκλειστες θάλασσες	Σελ. 286
2. Οι νομικές έννοιες και οι γενικοί κανόνες των οριοθετήσεων	Σελ. 287
2.1. Η αρχή της ίσης απόστασης	Σελ. 288
2.1.1. Η αρχή της ίσης απόστασης στην οριοθέτηση της αιγιαλίτιδας ζώνης	Σελ. 289
2.1.2. Η αρχή της ίσης απόστασης στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ	Σελ. 289
2.1.2.1. H απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για την Υφαλοκρηπίδα της Βόρειας Θάλασσας	Σελ. 289
2.1.2.2. Η μεταγενέστερη διεθνής νομολογία	Σελ. 290
2.2. Οι ειδικές/σχετικές περιστάσεις	Σελ. 293
2.2.1. Η έννοια των ειδικών/σχετικών περιστάσεων	Σελ. 293
2.2.2. Η καταγωγή των δύο εννοιών	Σελ. 293
2.2.2.1. Οι ειδικές περιστάσεις	Σελ. 294
2.2.2.2. Οι σχετικές περιστάσεις	Σελ. 295
2.2.3. Η εξομοίωση των ειδικών και των σχετικών περιστάσεων	Σελ. 296
2.2.4. Ενδεικτικός κατάλογος των ειδικών/σχετικών περιστάσεων	Σελ. 297
2.3. Ευθυδικία (equity) - Αρχές ευθυδικίας (equitable principles)	Σελ. 301
2.3.1. Η έννοια της ευθυδικίας/επιείκειας στο διεθνές δίκαιο	Σελ. 301
2.3.1.1. Η εννοιολογική καταγωγή του όρου και η λειτουργία του στο δίκαιο	Σελ. 301
2.3.1.2. Η νομολογιακή εξέλιξη των αρχών ευθυδικίας	Σελ. 303
2.3.2. Συμπερασματικές εκτιμήσεις	Σελ. 308
3. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 310
3.1. Η οριοθέτηση της αιγιαλίτιδας ζώνης	Σελ. 310
3.2. Ο βασικός κανόνας	Σελ. 310
3.3. Οι εξαιρέσεις	Σελ. 311
3.3.1. Οι ειδικές περιστάσεις	Σελ. 311
3.3.2. Ο ιστορικός τίτλος	Σελ. 311
3.4. Η διεθνής νομολογία	Σελ. 311
4. Η οριοθέτηση της συνορεύουσας/αρχαιολογικής ζώνης	Σελ. 312
5. Η οριοθέτηση των αλιευτικών ζωνών	Σελ. 313
6. Η οριοθέτηση της ΑΟΖ	Σελ. 314
7. Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας	Σελ. 314
7.1. Η νομοθετική ιστορία του άρθρου 83(1) Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 314
7.2. Η νομοτυπική μορφή των άρθρων 83(1) και 74(1) Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 316
7.2.1. Η σύναψη συμφωνίας	Σελ. 316
7.2.2. Η παραπομπή στο διεθνές δίκαιο	Σελ. 317
7.2.3. Η δίκαιη λύση	Σελ. 317
7.3. Αδυναμία συμφωνίας και επίλυση διαφορών οριοθέτησης	Σελ. 319
7.4. Προσωρινές διευθετήσεις πρακτικής φύσεως	Σελ. 320
7.4.1. «Υποχρέωση» αποχής από μονομερείς ενέργειες;	Σελ. 320
7.4.2. Προσωρινός καθορισμός θαλασσίων συνόρων	Σελ. 322
7.5. Η ισχύς προϋφισταμένων συμφωνιών οριοθέτησης	Σελ. 322
8. Η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών των νησιών	Σελ. 323
8.1. Η επήρεια των νησιών στις οριοθετήσεις	Σελ. 324
8.2. Η σχετική διεθνής νομολογία	Σελ. 325
8.2.1. Πριν από τη θέση της Σύμβασης ΔΘ σε ισχύ	Σελ. 325
8.2.2. Μετά τη θέση της Σύμβασης ΔΘ σε ισχύ	Σελ. 327
8.2.2.1. Η πρώτη υπόθεση οριοθέτησης του ΔΔΔΘ (Μπανγκλαντές-Μυανμάρ): υποκειμενικότητα και αβεβαιότητα ως προς τη μεταχείριση των νήσων	Σελ. 329
8.2.2.2. Η πρόσφατη απόφαση του ΔΔ: επανεπιβεβαίωση του δικαιώματος των νήσων σε θαλάσσιες ζώνες και στροφή προς την ασφάλεια δικαίου	Σελ. 332
14 Περίκλειστα και γεωγραφικώς μειονεκτούντα κράτη	Σελ. 337
1. Έννοια των περίκλειστων και των γεωγραφικώς μειονεκτούντων κρατών	Σελ. 337
2. Η στάση των περίκλειστων και των γεωγραφικώς μειονεκτούντων κρατών κατά την Τρίτη Συνδιάσκεψη	Σελ. 339
3. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 339
3.1. Το δικαίωμα πρόσβασης των περίκλειστων κρατών στη θάλασσα και η ελευθερία διέλευσης	Σελ. 340
3.1.1. Αναγκαιότητα σύναψης συμφωνίας	Σελ. 340
3.1.2. Περιορισμοί στην ελευθερία διέλευσης	Σελ. 341
3.1.3. Το περιεχόμενο της συμφωνίας	Σελ. 342
3.1.4. Εξαίρεση από την εφαρμογή της ρήτρας του μάλλον ευνοουμένου κράτους	Σελ. 343
3.1.5. Ίση μεταχείριση στους θαλάσσιους λιμένες	Σελ. 343
3.2. Συμμετοχή των περίκλειστων και των γεωγραφικώς μειονεκτούντων κρατών στην εκμετάλλευση των ζώντων πόρων της ΑΟΖ	Σελ. 343
3.3. Πρόσβαση στην Περιοχή	Σελ. 344
3.4. Άλλα δικαιώματα των περίκλειστων και των γεωγραφικώς μειονεκτούντων κρατών	Σελ. 344
15 Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος	Σελ. 347
1. Εισαγωγή	Σελ. 348
1.1. Ορισμός της ρύπανσης	Σελ. 348
1.2. Πηγές της ρύπανσης	Σελ. 349
2. Το διεθνές νομικό καθεστώς προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος	Σελ. 350
2.1. Υιοθέτηση διεθνών προτύπων	Σελ. 350
2.2. Αντιμετώπιση της ρύπανσης σε περιφερειακό επίπεδο	Σελ. 351
3. Το σύστημα προστασίας της Σύμβασης ΔΘ	Σελ. 352
3.1. Γενικοί κανόνες	Σελ. 352
3.2. Αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών	Σελ. 353
3.3. Συγκεκριμένες πηγές ρύπανσης	Σελ. 354
3.3.1. Χερσαία και ατμοσφαιρική ρύπανση	Σελ. 354
3.3.2. Ρύπανση προερχόμενη από την εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού	Σελ. 354
3.3.2.1. Ρύπανση από δραστηριότητες στο θαλάσσιο βυθό υπαγόμενες στην εθνική δικαιοδοσία	Σελ. 354
3.3.2.2. Ρύπανση από δραστηριότητες στην Περιοχή	Σελ. 355
3.3.3. Ρύπανση από την απόρριψη αποβλήτων	Σελ. 355
3.3.4. Ρύπανση από πλοία	Σελ. 355
3.3.4.1. Δικαιοδοσία του κράτους της σημαίας	Σελ. 355
3.3.4.2. Δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους	Σελ. 356
3.3.4.2.1. Νομοθετική αρμοδιότητα	Σελ. 356
3.3.4.2.2. Εκτελεστική αρμοδιότητα- εφαρμογή της νομοθεσίας του παράκτιου κράτους	Σελ. 358
3.3.4.2.3. Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές	Σελ. 358
3.3.4.3. Δικαιοδοσία του κράτους του λιμένος	Σελ. 359
3.4. Διασφαλίσεις	Σελ. 361
3.5. Διεθνής ευθύνη	Σελ. 362
3.6. Περιβαλλοντική εκτίμηση των επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον	Σελ. 364
4. Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην Ελλάδα	Σελ. 364
5. Προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας	Σελ. 367
5.1. Θαλάσσιοι γενετικοί πόροι	Σελ. 367
5.1.1. Έννοια	Σελ. 367
5.1.2. Νομικό καθεστώς	Σελ. 368
5.2. Θέσπιση θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών	Σελ. 369
5.2.1. Οι «Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές Μεσογειακού Ενδιαφέροντος» (SPAMI) του Πρωτοκόλλου της Βαρκελώνης (1995)	Σελ. 369
5.2.2. Θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές στο πλαίσιο της Σύμβασης OSPAR	Σελ. 371
5.2.3. Το Δίκτυο Natura 2000	Σελ. 372
5.2.4. Μελλοντικές εξελίξεις: Προς μια νέα Συμφωνία Εφαρμογής της Σύμβασης ΔΘ (UNCLOS Implementing Agreement);	Σελ. 373
16 Επίλυση των διαφορών	Σελ. 377
1. Τo σύστημα επίλυσης των διαφορών σύμφωνα με τη Σύμβαση ΔΘ	Σελ. 378
1.1. Γενικά χαρακτηριστικά	Σελ. 378
1.1.1. Μορφολογία του συστήματος	Σελ. 378
1.1.2. Οι βασικές κατευθύνσεις του συστήματος επίλυσης των διαφορών	Σελ. 381
1.2. Διαφορές γενικού χαρακτήρα	Σελ. 382
1.2.1. Λειτουργικές λύσεις	Σελ. 382
1.2.1.1. Περιορισμοί στην εφαρμογή του κανόνα περί υποχρεωτικού δικαιοδοτικού διακανονισμού των διαφορών (άρθρο 297 Σύμβασης ΔΘ)	Σελ. 382
1.2.1.2. Προαιρετικές εξαιρέσεις στον κανόνα περί υποχρεωτικού δικαιοδοτικού διακανονισμού (άρθρο 298 Σύμβασης ΔΘ)	Σελ. 383
1.2.2. Οργανικές λύσεις	Σελ. 384
1.2.2.1. Η επιλογή της Ελλάδας	Σελ. 386
1.2.2.2. Η επιλογή των άλλων κρατών	Σελ. 387
1.3. Διαφορές σε σχέση με την Περιοχή	Σελ. 389
1.3.1. Λειτουργικές λύσεις	Σελ. 389
1.3.2. Οργανικές λύσεις	Σελ. 391
1.4. Οι κοινοί κανόνες	Σελ. 391
1.4.1. Κοινοί κανόνες σχετικά με την ειρηνική επίλυση των διαφορών	Σελ. 391
1.4.2. Κοινοί κανόνες σχετικά με τη δικαιοδοτική μέθοδο επίλυσης των διαφορών	Σελ. 392
1.4.2.1. Προδικαστικές ενστάσεις αρμοδιότητας	Σελ. 393
1.4.2.2. Προσωρινά μέτρα	Σελ. 393
1.4.2.3. Εμπειρογνώμονες	Σελ. 394
1.4.2.4. Εφαρμοστέο δίκαιο	Σελ. 394
1.4.2.5. Εξάντληση των εσωτερικών ενδίκων μέσων	Σελ. 395
1.4.2.6. Τελεσιδικία και δεσμευτικότητα των αποφάσεων	Σελ. 395
2. Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαίου της Θάλασσας	Σελ. 396
2.1. Το ΔΔΔΘ ως όργανο γενικής δικαιοδοσίας στο «νέο» δίκαιο της θάλασσας	Σελ. 397
2.1.1. Οι κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του ΔΔΔΘ	Σελ. 397
2.1.2. Οργάνωση του ΔΔΔΘ	Σελ. 397
2.1.2.1. Εκλογή των δικαστών	Σελ. 397
2.1.2.2. Τμήματα	Σελ. 398
2.1.3. Αρμοδιότητα του ΔΔΔΘ	Σελ. 399
2.1.3.1. Καθʼ ύλην αρμοδιότητα	Σελ. 399
2.1.3.2. Αρμοδιότητα ως προς τα πρόσωπα	Σελ. 402
2.1.4. Διαδικασία	Σελ. 403
2.1.4.1. Γενικοί Κανόνες	Σελ. 403
2.1.4.2. Ερημοδικία	Σελ. 404
2.1.4.3. Προσωρινά μέτρα	Σελ. 404
2.1.4.4. Παρέμβαση	Σελ. 405
2.1.4.5. Εφαρμοστέο δίκαιο	Σελ. 405
2.2. Το Τμήμα Επίλυσης Διαφορών Θαλάσσιου Βυθού του ΔΔΔΘ	Σελ. 406
2.2.1. Οι κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της Τμήματος	Σελ. 406
2.2.2. Σύνθεση και οργάνωση του Τμήματος	Σελ. 406
2.2.3. Αρμοδιότητα του Τμήματος Επίλυσης Διαφορών Θαλάσσιου Βυθού	Σελ. 407
2.2.3.1. Καθʼ ύλην αρμοδιότητα	Σελ. 407
2.2.3.2. Αρμοδιότητα ως προς τα πρόσωπα	Σελ. 408
2.2.4. Εφαρμοστέο δίκαιο	Σελ. 409
2.2.5. Συμμετοχή τρίτων στη δίκη	Σελ. 409
2.2.6. Αναγκαστική εκτέλεση των αποφάσεων του Τμήματος	Σελ. 409
2.2.7. Λοιπά θέματα	Σελ. 410
3. Συνδιαλλαγή	Σελ. 410
4. Διαιτησία	Σελ. 411
5. Ειδική Διαιτησία	Σελ. 412
Επίμετρο A΄	Σελ. 413
Η ελληνοτουρκική διαφορά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου	Σελ. 413
1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις	Σελ. 413
2. Η περίοδος μέχρι το έτος 1973	Σελ. 415
3. Η περίοδος 1 Νοεμβρίου 1973 - 31 Μαΐου 1975	Σελ. 416
3.1. Η έναρξη της διαφοράς	Σελ. 416
3.2. Οι πρώτες ρηματικές διακοινώσεις	Σελ. 416
3.3. Η κρίση εξαιτίας των ερευνών του τουρκικού πλοίου Candarli	Σελ. 418
3.4. Η ανταλλαγή διακοινώσεων μετά το επεισόδιο του πλοίου Candarli	Σελ. 419
3.5. Η έναρξη των επισήμων ελληνοτουρκικών συνομιλιών	Σελ. 422
3.5.1. Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών	Σελ. 422
3.5.2. Η συνάντηση των Πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας	Σελ. 422
4. Από το Κοινό Ανακοινωθέν των Βρυξελλών στη μονομερή προσφυγή ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου	Σελ. 423
4.1. Η ματαιωθείσα συνάντηση εμπειρογνωμόνων στο Παρίσι	Σελ. 423
4.2. Οι συναντήσεις εμπειρογνωμόνων στη Βέρνη	Σελ. 424
4.3. Οι σεισμογραφικές έρευνες του τουρκικού πλοίου Hora/Sismik και η νέα κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο	Σελ. 425
5. Η προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας και το Διεθνές Δικαστήριo	Σελ. 426
5.1. Η σώρευση δύο διαδικασιών	Σελ. 426
5.2. Η προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας	Σελ. 426
5.3. Η διαδικασία ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου	Σελ. 428
5.3.1. Η ελληνική αίτηση για την υπόδειξη προσωρινών μέτρων	Σελ. 428
5.3.2. Η εκδίκαση της κύριας μονομερούς ελληνικής προσφυγής	Σελ. 430
5.3.2.1. Το αιτητικό της προσφυγής	Σελ. 430
5.3.2.2. Οι βάσεις δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου που επικαλέσθηκε η Ελλάδα	Σελ. 431
5.3.2.3. Η απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 1978	Σελ. 433
5.3.2.3.1. Το σκεπτικό του Δικαστηρίου ως προς την πρώτη βάση δικαιοδοσίας	Σελ. 433
5.3.2.3.2. Το σκεπτικό του Δικαστηρίου ως προς τη δεύτερη βάση δικαιοδοσίας	Σελ. 434
5.3.2.4. Εκτίμηση της Απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου	Σελ. 435
6. Οι ελληνοτουρκικές διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας της ελληνικής προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο	Σελ. 436
6.1. Το Πρακτικό της Βέρνης	Σελ. 436
6.2. Οι διαπραγματεύσεις σε εφαρμογή του Πρακτικού της Βέρνης	Σελ. 437
7. Η κρίση του Μαρτίου 1987	Σελ. 438
Επίμετρο Β΄	Σελ. 441
Το επεισόδιο των Ιμίων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Η τουρκική θεωρία περί «γκρίζων ζωνών»	Σελ. 441
1. Πρόλογος	Σελ. 441
2. Τα γεωγραφικά δεδομένα	Σελ. 442
3. Οι τίτλοι κυριαρχίας της Ελλάδας	Σελ. 442
3.1. Οι συμφωνίες μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας	Σελ. 442
3.2. Η υπαγωγή της ιταλοτουρκικής διαφοράς στο Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης	Σελ. 443
3.2.1. Η Συμφωνία της 4ης Ιανουαρίου 1932	Σελ. 444
3.2.2. Το ιταλοτουρκικό Πρακτικό της 28ης Δεκεμβρίου 1932	Σελ. 444
3.3. Η εκχώρηση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα	Σελ. 445
4. Το επεισόδιο	Σελ. 445
5. Τα νομικά επιχειρήματα	Σελ. 446
5.1. Τα επιχειρήματα της Τουρκίας	Σελ. 446
5.2. Τα επιχειρήματα της Ελλάδας	Σελ. 448
5.2.1. Μερικά πρόσθετα επιχειρήματα	Σελ. 450
6. Τα μετά το επεισόδιο - η τουρκική θεωρία των «γκρίζων ζωνών»	Σελ. 451
Παράρτημα	Σελ. 455
Η Διάταξη του Διεθνούς Δικαστηρίου περί Προσωρινών Μέτρων στην υπόθεση της Υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου	Σελ. 455
Πίνακες	Σελ. 467
Πίνακας Συνθηκών	Σελ. 497
Κατάσταση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, της Συμφωνίας της Νέας Υόρκης για την Εφαρμογή του Μέρους XI της Σύμβασης ΔΘ και της Συμφωνίας για την Εφαρμογή των Διατάξεων της Σύμβασης ΔΘ σχετικά με τη Διατήρηση και τη Διαχείριση των Αλληλο-επικαλυπτόμενων και των Έντονα Μεταναστευτικών Ιχθυαποθεμάτων (10 Σεπτεμβρίου 2013)	Σελ. 505
Πίνακας Εθνικών Διεκδικήσεων Θαλάσσιων Ζωνών Παγκοσμίως (10 Σεπτεμβρίου 2013)	Σελ. 521
Ευρετήριο	Σελ. 543