Back to Top
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Κωδικός Προϊόντος:
12482
- Έκδοση: 2010
- Σελίδες: 280
- ISBN: 978-960-272-673-0
- Black friday εκδόσεις: 30%
Αντικείμενο ανάλυσης του έργου «Στρατηγική της Λισαβόνας και Κοινωνική Πολιτική» αποτελεί η Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού (ΑΜΣ) στην κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας από το 2000 έως και σήμερα. Από την απαρχή της Στρατηγικής της Λισαβόνας (Μάρτιος 2000), η Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού υιοθετήθηκε πανηγυρικά ως ένα χρήσιμο εργαλείο διαμόρφωσης πολιτικής στον τομέα της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Πολιτικής, καθώς χρησιμοποιεί την ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών και καλών πρακτικών με σκοπό να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν την κατάλληλη πολιτική, για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα ανάλυση διαρθρώνεται σε τρία συστατικά μέρη. Στο πρώτο μέρος, εξετάζεται το θεσμικό πλαίσιο της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού, όπως αυτό διαμορφώθηκε σταδιακά μετά τη Λισαβόνα (2000) στα επιμέρους πεδία της κοινωνικής ένταξης, των συντάξεων και της υγείας και επιχειρείται μια σύγκριση μεταξύ των τριών διακριτών εφαρμογών, ώστε να εντοπιστούν οι ομοιότητες και οι διαφορές τους. Στο δεύτερο μέρος, εξετάζονται η εφαρμογή του εργαλείου της κοινωνικής ΑΜΣ στα κράτη μέλη και τα αποτελέσματα πολιτικής, με ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή της Ελλάδας στη διαδικασία της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού. Παράλληλα, επιχειρείται μια σύντομη, άλλα όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτική παρουσίαση των περιπτώσεων άλλων τεσσάρων κρατών μελών (Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, Σουηδία και Κύπρος) ώστε να φανεί πώς αυτά τα κράτη μέλη έχουν αξιοποιήσει την Ανοιχτή Μέθοδο Συντονισμού, σε σύγκριση με την Ελλάδα. Μέσα από την εξέταση της εφαρμογής θα εντοπιστούν τα προβλήματα και τα ελλείμματα νομιμοποίησης της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού. Τέλος, στο τρίτο μέρος, παρουσιάζεται το νέο πλαίσιο του Ανοιχτού Συντονισμού, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά το 2006 και τον εξορθολογισμό του θεσμικού πλαισίου της κοινωνικής Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού, με σκοπό να φανεί ποια είναι τα αποτελέσματά του εξορθολογισμού στην παρούσα φάση και ποια είναι η προοπτική του για το μέλλον, υπό το πρίσμα της περαιτέρω ενίσχυσής του.
Βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού ως εργαλείο διαμόρφωσης πολιτικής παρουσιάζει προβλήματα στην τεχνική και ελλείμματα δημοκρατικής νομιμοποίησης. Παράλληλα, η λειτουργία της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού έχει διαφορετικά αποτελέσματα για κάθε κράτος μέλος τα οποία, λόγω του εθελοντικού της χαρακτήρα και της ποικιλομορφίας των εθνικών συστημάτων κοινωνικής προστασίας, εξαρτώνται κυρίως από την ύπαρξη πραγματικής πολιτικής βούλησης και τη διάθεση επαρκών πόρων προς τις σωστές κατευθύνσεις. Στο πλαίσιο αυτό, βασικό επίτευγμα της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού έως τώρα θεωρείται η «σύγκλιση σε επίπεδο ιδεών» μεταξύ των κρατών μελών, δηλαδή η δημιουργία κοινών πεποιθήσεων όσον αφορά τα κύρια προβλήματα και τις αιτίες που τα προκαλούν σε έναν τομέα πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα ανάλυση διαρθρώνεται σε τρία συστατικά μέρη. Στο πρώτο μέρος, εξετάζεται το θεσμικό πλαίσιο της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού, όπως αυτό διαμορφώθηκε σταδιακά μετά τη Λισαβόνα (2000) στα επιμέρους πεδία της κοινωνικής ένταξης, των συντάξεων και της υγείας και επιχειρείται μια σύγκριση μεταξύ των τριών διακριτών εφαρμογών, ώστε να εντοπιστούν οι ομοιότητες και οι διαφορές τους. Στο δεύτερο μέρος, εξετάζονται η εφαρμογή του εργαλείου της κοινωνικής ΑΜΣ στα κράτη μέλη και τα αποτελέσματα πολιτικής, με ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή της Ελλάδας στη διαδικασία της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού. Παράλληλα, επιχειρείται μια σύντομη, άλλα όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτική παρουσίαση των περιπτώσεων άλλων τεσσάρων κρατών μελών (Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, Σουηδία και Κύπρος) ώστε να φανεί πώς αυτά τα κράτη μέλη έχουν αξιοποιήσει την Ανοιχτή Μέθοδο Συντονισμού, σε σύγκριση με την Ελλάδα. Μέσα από την εξέταση της εφαρμογής θα εντοπιστούν τα προβλήματα και τα ελλείμματα νομιμοποίησης της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού. Τέλος, στο τρίτο μέρος, παρουσιάζεται το νέο πλαίσιο του Ανοιχτού Συντονισμού, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά το 2006 και τον εξορθολογισμό του θεσμικού πλαισίου της κοινωνικής Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού, με σκοπό να φανεί ποια είναι τα αποτελέσματά του εξορθολογισμού στην παρούσα φάση και ποια είναι η προοπτική του για το μέλλον, υπό το πρίσμα της περαιτέρω ενίσχυσής του.
Βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού ως εργαλείο διαμόρφωσης πολιτικής παρουσιάζει προβλήματα στην τεχνική και ελλείμματα δημοκρατικής νομιμοποίησης. Παράλληλα, η λειτουργία της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού έχει διαφορετικά αποτελέσματα για κάθε κράτος μέλος τα οποία, λόγω του εθελοντικού της χαρακτήρα και της ποικιλομορφίας των εθνικών συστημάτων κοινωνικής προστασίας, εξαρτώνται κυρίως από την ύπαρξη πραγματικής πολιτικής βούλησης και τη διάθεση επαρκών πόρων προς τις σωστές κατευθύνσεις. Στο πλαίσιο αυτό, βασικό επίτευγμα της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού έως τώρα θεωρείται η «σύγκλιση σε επίπεδο ιδεών» μεταξύ των κρατών μελών, δηλαδή η δημιουργία κοινών πεποιθήσεων όσον αφορά τα κύρια προβλήματα και τις αιτίες που τα προκαλούν σε έναν τομέα πολιτικής.
Εισαγωγή | Σελ. 1 |
Πρώτο Μέρος | |
Η Εξέλιξη του Ανοιχτού Συντονισμού στα Πεδία της Κοινωνικής Πολιτικής | |
1.1. Η Στρατηγική της Λισαβόνας | |
1.1.1 Η Διαμόρφωση της ΑΜΣ και τα Βασικά Χαρακτηριστικά της | Σελ. 7 |
1.1.2 Σύγκριση των Εφαρμογών της ΑΜΣ σε Κοινωνική και Οικονομική Πολιτική | Σελ. 13 |
1.2. Η Στρατηγική για το Συντονισμό των Συστημάτων Κοινωνικής Προστασίας | Σελ. 16 |
1.2.1 Η Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη | Σελ. 18 |
1.2.1.1 Τα Πρώτα Βήματα που Σηματοδοτούν την Ανάδυση του Κοινωνικού Αποκλεισμού στην Ημερήσια Διάταξη της Κοινότητας | Σελ. 20 |
1.2.1.2 Οι Κοινοί Στόχοι για την Κοινωνική Ένταξη | Σελ. 24 |
1.2.1.3 Οι Ευρωπαϊκοί Δείκτες | Σελ. 25 |
1.2.1.4 Τα Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη | Σελ. 32 |
1.2.1.5 Η Κοινή Έκθεση Επιτροπής/Συμβουλίου για την Κοινωνική Ενσωμάτωση | Σελ. 34 |
1.2.1.6 Η Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας | Σελ. 36 |
1.2.1.7 Κοινοτικό Πρόγραμμα Δράσης για την Καταπολέμηση του Κοινωνικού Αποκλεισμού (2002-2006) | Σελ. 38 |
1.2.2 Η Εφαρμογή της Ανοιχτής Μεθόδου Συντονισμού στις Συντάξεις | Σελ. 41 |
1.2.2.1 Οι Κοινοί Στόχοι για τις Συντάξεις | Σελ. 42 |
1.2.2.2 Οι Μέθοδοι Εργασίας για τις Συντάξεις | Σελ. 43 |
1.2.3 Ο Ανοιχτός Συντονισμός στον Τομέα της Υγείας και της Μακροχρόνιας Φροντίδας | Σελ. 45 |
1.2.3.1 Η Διαμόρφωση Κοινών Στόχων στον Τομέα της Υγείας | Σελ. 46 |
1.3. Ομοιότητες και Διαφορές των τριών Εφαρμογών της Κοινωνικής ΑΜΣ | Σελ. 49 |
1.3.1 Η έννοια της θεσμικής νομιμοποίησης και οι διαστάσεις της | Σελ. 50 |
1.3.2 Δέσμευση | Σελ. 53 |
1.3.3 Ακρίβεια | Σελ. 58 |
1.3.4 Εκχώρηση αρμοδιοτήτων | Σελ. 59 |
Δεύτερο Μέρος | |
Η Εφαρμογή στα Κράτη-Μέλη της Κοινωνικής ΑΜΣ | |
2.1. Η Περίπτωση της Ελλάδας | Σελ. 66 |
2.1.1 Η Ελληνική Έκθεση Στρατηγικής για την Κοινωνική Προστασία και Κοινωνική Ένταξη 2006-2008 | Σελ. 68 |
2.1.1.1 Υπάρχουσα κατάσταση και στρατηγική προσέγγιση | Σελ. 69 |
2.1.1.2 Ελληνικό Σχέδιο Δράσης για την κοινωνική ένταξη | Σελ. 72 |
2.1.1.3 Ελληνική Έκθεση Στρατηγικής για τις συντάξεις | Σελ. 76 |
2.1.1.4 Ελληνική Έκθεση Στρατηγικής για την υγεία και τη μακροχρόνια φροντίδα | Σελ. 78 |
2.1.1.5 Αξιολόγηση της ΕΕΣ και μελλοντικές προκλήσεις | Σελ. 82 |
2.1.2 Η Ελληνική Έκθεση Στρατηγικής για την Κοινωνική Προστασία και Κοινωνική Ένταξη 2008-2010 | Σελ. 85 |
2.1.2.1 Υπάρχουσα κατάσταση και στρατηγική προσέγγιση | Σελ. 86 |
2.1.2.2 Αξιολόγηση της ΕΕΣ και μελλοντικές προκλήσεις | Σελ. 91 |
2.2 Η εμπειρία άλλων κρατών μελών | Σελ. 95 |
2.2.1 Η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου | Σελ. 96 |
2.2.1.1 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου για την περίοδο 2006-2008 | Σελ. 97 |
2.2.1.2 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου για την περίοδο 2008-2010 | Σελ. 100 |
2.2.2 Η περίπτωση της Πορτογαλίας | Σελ. 105 |
2.2.2.1. Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Πορτογαλίας για την περίοδο 2006-2008 | Σελ. 106 |
2.2.2.2. Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Πορτογαλίας για την περίοδο 2008-2010 | Σελ. 109 |
2.2.3 Η περίπτωση της Σουηδίας | Σελ. 114 |
2.2.3.1 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Σουηδίας για την περίοδο 2006-2008 | Σελ. 115 |
2.2.3.2 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Σουηδίας για την περίοδο 2008-2010 | Σελ. 119 |
2.2.4 Η περίπτωση της Κύπρου | Σελ. 124 |
2.2.4.1 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Κύπρου για την περίοδο 2006-2008 | Σελ. 125 |
2.2.4.2 Η Έκθεση Στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη της Κύπρου για την περίοδο 2008-2010 | Σελ. 129 |
2.2.5 Συγκριτική Ανάλυση των Επιδόσεων των Κρατών Μελών | Σελ. 133 |
2.3 Προβλήματα στην Εφαρμογή και Ελλείμματα Νομιμοποίησης της ΑΜΣ | Σελ. 135 |
2.3.1 Προβλήματα στην τεχνική της ΑΜΣ | Σελ. 136 |
2.3.2 Ο δημοκρατικός χαρακτήρας της ΑΜΣ | Σελ. 138 |
2.3.2.1 Τα ελλείμματα δημοκρατικής νομιμοποίησης | Σελ. 139 |
2.3.2.2 Τα προβλήματα αποτελεσματικότητας | Σελ. 144 |
Τρίτο Μέρος | |
Η ενίσχυση της νομιμοποίησης και της αποτελεσματικότητας της Κοινωνικής ΑΜΣ | |
3.1 Ο Εξορθολογισμός της ΑΜΣ στην Κοινωνική Προστασία και την Κοινωνική Ένταξη | Σελ. 153 |
3.1.1 Θεσμικές και πολιτικές εξελίξεις που πλαισιώνουν τον εξορθολογισμό της κοινωνικής ΑΜΣ | Σελ. 153 |
3.1.1.1 Η μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβόνας | Σελ. 153 |
3.1.1.2 Το Ευρωπαϊκό Έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού-2010 | Σελ. 154 |
3.1.2 Τα Εργαλεία της Νέας Διαδικασίας Συντονισμού | Σελ. 155 |
3.1.2.1 Κοινοί στόχοι | Σελ. 155 |
3.1.2.2 Δείκτες | Σελ. 159 |
3.1.2.3 Οι Εθνικές Εκθέσεις Στρατηγικής για την Κοινωνική Προστασία και την Κοινωνική Ένταξη | Σελ. 166 |
3.1.2.4 Η Κοινή Έκθεση για την Κοινωνική Προστασία και Ένταξη | Σελ. 167 |
3.1.2.5 Το Κοινοτικό Πρόγραμμα για την Απασχόληση και την Κοινωνική Αλληλεγγύη - Progress | Σελ. 169 |
3.2 Οι Αντιδράσεις στη Διαδικασία Εξορθολογισμού | Σελ. 171 |
3.2.1 Η γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής | Σελ. 172 |
3.2.2 Οι απόψεις των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών | Σελ. 174 |
3.2.3 Το υπόδειγμα του Casey H. Bernard | Σελ. 177 |
3.3 Η Προοπτική της Διαδικασίας Εξορθολογισμού και η Ανάγκη Περαιτέρω Ενίσχυσης της | Σελ. 180 |
3.3.1 Περισσότερη πολιτική δέσμευση και προβολή | Σελ. 185 |
3.3.2 Ενίσχυση της θετικής αλληλεπίδρασης με άλλες πολιτικές της ΕΕ | Σελ. 188 |
3.3.3 Καλύτερα αναλυτικά εργαλεία | Σελ. 189 |
3.3.4 Καλύτερη οικειοποίηση της μεθόδου | Σελ. 190 |
Συμπεράσματα | Σελ. 193 |
Πηγές | Σελ. 201 |
Παράρτημα | Σελ. 223 |
Ευρετήριο | Σελ. 259 |