Back to Top
ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
Γενικές έννοιες & Ειδικά ζητήματα
Κωδικός Προϊόντος:
14786
- Έκδοση: 2014
- Σχήμα: 17x24
- Σελίδες: 254
- ISBN: 978-960-562-291-6
- Δείτε ένα απόσπασμα
Το έργο «Ιατρική ποινική ευθύνη» έρχεται να καλύψει στην ελληνική βιβλιογραφία την έλλειψη ενός Γενικού Μέρους του Ιατρικού Ποινικού Δικαίου. Επίσης για πρώτη φορά στη χώρα μας τίθεται σε μονογραφικό επίπεδο η προβληματική της Ιατρικής των Καταστροφών. Ως ιατρική των καταστροφών νοείται εκείνο το τμήμα της ιατρικής επιστήμης που ασχολείται με την αναγνώριση και την ιατρική αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών με πολυάριθμα θύματα μετά από φυσικές ή ανθρωπογενείς μαζικές καταστροφές.
Αντικείμενο του βιβλίου είναι η πραγμάτευση ορισμένων από τα πιο σημαντικά σύγχρονα προβλήματα της ιατρικής ποινικής ευθύνης. Στο πρώτο μέρος γίνεται μία ιστορική αναδρομή, αναλύονται οι βασικές έννοιες στο Ιατρικό Δίκαιο, καθώς και η ποινική αξιολόγηση της ιατρικής πράξης, η ποινική ευθύνη από αμέλεια στις ιατρικές επεμβάσεις και η ενημερωμένη συναίνεση του ασθενούς. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται η ποινική ευθύνη του ειδικευόμενου ιατρού, η ποινική ευθύνη ιατρών και οροθετικών ασθενών, η ιατρική ποινική ευθύνη στη γυναικολογία, τη μαιευτική και την επείγουσα ιατρική και εντατικολογία.
Η εξέταση των ανωτέρω θεμάτων γίνεται μεν από καθαρά ποινική σκοπιά, λαμβάνονται ωστόσο πάντοτε υπόψη οι σύγχρονες εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη, στην ιατρική τεχνολογία, αλλά και η εμπειρία δεκάδων ιατρών, καθιστώντας το παρόν έργο απαραίτητο βοήθημα τόσο των νομικών όσο και των ιατρών.
| ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. IX |
| ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ | Σελ. XIX |
| ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ | Σελ. 1 |
| ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ | |
| ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ | |
| Iατρική ποινική ευθύνη - Ιστορική αναδρομή | |
| I. Βαβυλωνιακός κώδικας | Σελ. 7 |
| II. Η βίβλος των Αιγυπτίων | Σελ. 8 |
| III. Αρχαίο ελληνικό δίκαιο | Σελ. 9 |
| IV. Ρωμαϊκό δίκαιο - Ελληνορωμαϊκή περίοδος | Σελ. 11 |
| V. Βυζαντινή περίοδος | Σελ. 13 |
| VI. Δυτική Ευρώπη | Σελ. 16 |
| VII. Συνοπτική αναφορά στις θέσεις της θεωρίας από τον 19ο αιώνα έως σήμερα | Σελ. 18 |
| VIIΙ. Η ιατρική ευθύνη στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα | Σελ. 19 |
| Οι βασικές έννοιες στο Ιατρικό Δίκαιο | |
| Ι. Ιατρική επιστήμη | Σελ. 21 |
| ΙI. Ιατρικό λειτούργημα | Σελ. 21 |
| ΙII. Ιατρική πράξη | Σελ. 23 |
| ΙII.1. ΄Εννοια της «ιατρικής πράξης» κατά τον ΚΙΔ | Σελ. 23 |
| ΙII.2. Διάκριση των «ιατρικών πράξεων» | Σελ. 25 |
| ΙII.2.1. Ιατρικές πράξεις stricto sensu | Σελ. 25 |
| IΙΙ.2.2. Ιατρικές πράξεις lato sensu | Σελ. 26 |
| IV. Ιατρικό σφάλμα στο στάδιο της διάγνωσης | Σελ. 27 |
| V. Ιατρικές αποφάσεις ως ιατρικές πράξεις | Σελ. 29 |
| VΙ. Ασθενής - Οικείοι αυτού | Σελ. 30 |
| VΙ.1. ΄Εννοια «ασθενούς» | Σελ. 30 |
| VΙ.2. ΄Εννοια «οικείων» | Σελ. 31 |
| Ποινική αξιολόγηση της ιατρικής πράξης | |
| I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 33 |
| Ι.1. Oι υποστηριχθείσες θεωρίες | Σελ. 33 |
| Ι.2. Θεωρίες που στηρίζονται στους λόγους άρσης του άδικου χαρακτήρα της πράξης | Σελ. 34 |
| Ι.3. Θεωρίες που αποκλείουν την ειδική υπόσταση του εγκλήματος της σωματικής βλάβης | Σελ. 36 |
| Ι.3.1. Η θεωρία του αποτελέσματος | Σελ. 37 |
| Ι.3.2. Θεωρία lex artis | Σελ. 39 |
| Ι.3.2.1. Lex artis (σωματική - βιολογική θέση) | Σελ. 40 |
| Ι.3.2.2. Lex artis (θέση με έμφαση στην αυτονομία του ατόμου) | Σελ. 40 |
| Ι.3.3. Ενδιάμεσες θεωρίες | Σελ. 41 |
| Ι.3.3.1. Τροποποιημένη θεωρία του αποτελέσματος | Σελ. 41 |
| Ι.3.3.2. Η διδύναμη λύση [zweispurige L?sung] | Σελ. 41 |
| ΙΙ. Συνοπτική συγκριτική επισκόπηση | Σελ. 42 |
| ΙΙ.1. Γερμανία | Σελ. 42 |
| ΙΙ.2. Αυστρία | Σελ. 42 |
| ΙIΙ. Κρατούσα θεωρία για το ποινικά επιτρεπτό των ιατρικών πράξεων στην Ελλάδα | Σελ. 43 |
| Ποινική ευθύνη από αμέλεια στις ιατρικές επεμβάσεις | |
| Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 47 |
| ΙΙ. Κατηγορίες ιατρικών επεμβάσεων και ποινική ευθύνη του ιατρού | Σελ. 47 |
| ΙΙ.1. Κινδυνώδεις ιατροχειρουργικές επεμβάσεις ή «εγχειρήσεις των ποσοστών» ή «εγχειρήσεις των πιθανοτήτων» | Σελ. 48 |
| ΙΙ.2. Θεραπευτικές επεμβάσεις με δεδομένη την πρόκληση σωματικής βλάβης | Σελ. 49 |
| ΙΙ.3. Εξαιρετικές Ιατρικές Πράξεις («αυτογνώμονες ιατροχειρουργικές επεμβάσεις») | Σελ. 49 |
| ΙΙ.4. Ανακουφιστική ιατρική | Σελ. 51 |
| ΙΙ.5. Αποτυχημένες ιατρικές πράξεις | Σελ. 52 |
| ΙΙI. Ειδικά η ποινική ευθύνη του χειρουργού στα επιμέρους στάδια της επέμβασης | Σελ. 53 |
| ΙΙI.1. Πριν την επέμβαση | Σελ. 53 |
| ΙΙI.2. Κατά την επέμβαση | Σελ. 55 |
| ΙΙI.3. Στο μετεγχειρητικό στάδιο | Σελ. 56 |
| Η ενημερωμένη συναίνεση του ασθενούς | |
| Ι. Σχέση ιατρού - ασθενούς | Σελ. 59 |
| ΙΙ. Νομικές ρυθμίσεις | Σελ. 60 |
| ΙΙ.1. Συνταγματική κατοχύρωση | Σελ. 60 |
| ΙΙ.2. Νομοθετική κατοχύρωση | Σελ. 61 |
| ΙΙ.3. Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας (Ν. 3418/2005) | Σελ. 62 |
| ΙΙ.3.1. Μέχρι ποιο σημείο δεσμεύεται ο ιατρός; | Σελ. 62 |
| ΙΙ.3.2. Βασικές κατευθυντήριες γραμμές του ΚΙΔ | Σελ. 62 |
| ΙII. Η συναίνεση του ασθενούς από πλευράς ποινικού δικαίου | Σελ. 63 |
| III.1. Δογματική αξιολόγηση της συναίνεσης | Σελ. 63 |
| ΙII.2. Προϋποθέσεις έγκυρης συναίνεσης | Σελ. 65 |
| ΙV. Εικαζόμενη συναίνεση | Σελ. 71 |
| V. Υποθετική συναίνεση (hypotetische Einwilligung) | Σελ. 73 |
| V.1. Η έννοια της υποθετικής συναίνεσης | Σελ. 73 |
| V.2. Σχέση εικαζόμενης και υποθετικής συναίνεσης | Σελ. 74 |
| V.3. Η νομολογιακή διάπλαση της έννοιας της υποθετικής συναίνεσης | Σελ. 75 |
| V.4. Η νομολογία του γερμανικού Ακυρωτικού επί της υποθετικής συναίνεσης ειδικότερα | Σελ. 76 |
| V.5. Δογματική ένταξη της υποθετικής συναίνεσης κατά τη θεωρία | Σελ. 78 |
| V.6. Κριτική - Συμπεράσματα | Σελ. 84 |
| VI. Τρόπος και είδος της ενημέρωσης | Σελ. 86 |
| VII. Ενημερωμένη συναίνεση του ασθενούς κατά τον ΚΙΔ και τον Ν. 3305/2005 «Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής» | Σελ. 88 |
| VIII. Παραίτηση του ασθενούς από το δικαίωμα ενημέρωσης | Σελ. 91 |
| IX. Άρνηση ενημέρωσης και ταυτόχρονη άρνηση θεραπευτικής αγωγής | Σελ. 92 |
| X. Ειδικότερα για το «θεραπευτικό προνόμιο» | Σελ. 93 |
| XI. Πλημμελής ενημέρωση και ποινική ευθύνη του ιατρού | Σελ. 94 |
| ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ | |
| ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ | |
| Ποινική ευθύνη του ειδικευόμενου ιατρού | |
| Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 101 |
| ΙΙ. Μορφές κατανομής ιατρικών αρμοδιοτήτων και σχετική ποινική ευθύνη | Σελ. 102 |
| ΙΙ.1. Οριζόντια κατανομή | Σελ. 102 |
| ΙΙ.2. Κάθετη κατανομή | Σελ. 102 |
| ΙΙΙ. Απόδοση ευθύνης στον ειδικευόμενο - Περιπτωσιολογία | Σελ. 103 |
| Ποινική ευθύνη ιατρών και οροθετικών ασθενών | |
| Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 105 |
| IΙ. Ευθύνη του ιατρού απέναντι στους οροθετικούς ασθενείς | Σελ. 106 |
| ΙΙ.1. Καθήκον ενημέρωσης του οροθετικού ασθενούς από ιατρό | Σελ. 107 |
| ΙΙ.2. Άρνηση του ιατρού να παρέξει ιατρική συνδρομή σε οροθετικό ασθενή | Σελ. 108 |
| ΙΙ.3. Ευθύνη ιατρού στις περιπτώσεις που η επιμόλυνση με τον ιό HIV δεν είναι ακόμα ανιχνεύσιμη | Σελ. 111 |
| ΙΙ.4. Ποινική ευθύνη επί παραβιάσεως ιατρικού απορρήτου του οροθετικού ασθενούς | Σελ. 111 |
| ΙΙ.5. Ιατρική ευθύνη για αιματολογικές εξετάσεις που διενεργούνται προς ανίχνευση του ιού HIV εν αγνοία του ασθενούς | Σελ. 115 |
| ΙΙ.6. Σχετικά με την υποχρέωση να ενημερώνεται ο/η σύντροφος του οροθετικού ασθενούς για την ασθένειά του, παρά την επιθυμία του τελευταίου | Σελ. 116 |
| IΙ.7. Ποινική ευθύνη επί αρνήσεως διενέργειας πραγματογνωμοσύνης από αρμόδιο φορέα λόγω «αδυναμία[ς] προφυλάξεως των ασχολουμένων με τη σχετική εξέταση υπαλλήλων του από ενδεχόμενο κίνδυνο μεταδόσεως του ιού του AIDS σε αυτούς» | Σελ. 117 |
| ΙII. Ευθύνη του οροθετικού ασθενούς | Σελ. 117 |
| ΙII.1. Μετάδοση του ιού σε άλλον | Σελ. 118 |
| ΙII.1.1. Ευθύνη του οροθετικού ασθενούς ο οποίος, ενώ γνωρίζει ότι πάσχει από τον ιό, τον μεταδίδει σε άλλον που αγνοεί την υφιστάμενη κατάσταση | Σελ. 118 |
| ΙII.1.2. Ευθύνη του οροθετικού ασθενούς ο οποίος δεν γνωρίζει ότι είναι φορέας του ιού και τον μεταδίδει σε άλλον | Σελ. 119 |
| ΙII.1.3. Ευθύνη του οροθετικού ασθενούς που με απροφύλακτη σεξουαλική επαφή μεταδίδει τον ιό σε άλλον, ο οποίος γνωρίζει την οροθετικότητά του | Σελ. 122 |
| ΙII.1.4. Ευθύνη του οροθετικού ασθενούς ο οποίος κατά την ερωτική επαφή με άλλο πρόσωπο μεταδίδει τον ιό αν και είχε λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο προφύλαξης | Σελ. 123 |
| III.2 Ειδικότερες περιπτώσεις ευθύνης οροθετικών ασθενών | Σελ. 124 |
| III.2.1. Ευθύνη της οροθετικής εγκύου απέναντι στο έμβρυο | Σελ. 124 |
| III.2.2. Ευθύνη αιμοδοτών - ευθύνη ιατρικού προσωπικού | Σελ. 124 |
| III.2.3. Ευθύνη του οροθετικού συζύγου έναντι του μη οροθετικού και πιθανή ευθύνη του ιατρού | Σελ. 125 |
| IV. Τελικές παρατηρήσεις | Σελ. 126 |
| Ιατρική ποινική ευθύνη στη γυναικoλογία και μαιευτική | |
| Ι. Γενικές παρατηρήσεις | Σελ. 127 |
| IΙ. Νομικό status του εμβρύου κατά το ά. 304 ΠΚ | Σελ. 127 |
| IΙΙ. Η αξιολογική σχέση μεταξύ «εμβρύου» και «ανθρώπου» κατά τον Ποινικό Κώδικα | Σελ. 129 |
| IV. Η προστασία του εμβρύου υπό το φως του ά. 2 ΕΣΔΑ | Σελ. 130 |
| V. Αντιμετώπιση του εμβρύου ανάλογα με το τρίμηνο κύησης και το επιτρεπτό άμβλωσης | Σελ. 131 |
| V.1. Δικαιώματα γυναίκας και εμβρύου σε σύγκρουση | Σελ. 131 |
| V.2. Σχετικά με το κριτήριο βιωσιμότητας του εμβρύου | Σελ. 132 |
| V.3. Οι νομικά αρρύθμιστες περιπτώσεις | Σελ. 133 |
| V.4. Ο ρόλος του πατέρα του εμβρύου στην απόφαση της εγκύου να διακόψει την κύηση | Σελ. 134 |
| VΙ. Η νομική αξιολόγηση της καισαρικής τομής κατόπιν παραπλανήσεως της εγκύου | Σελ. 135 |
| VΙΙ. Ζητήματα σχετικά με την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή | Σελ. 136 |
| VΙΙ.1. Γενικές παρατηρήσεις | Σελ. 136 |
| VΙΙ.2. Έμβρυο in vitro: νομική φύση του γονιμοποιημένου ωαρίου | Σελ. 136 |
| VΙΙ.3. Τα πλεονάζοντα γονιμοποιημένα ωάρια ως αντικείμενο επιστημονικής έρευνας | Σελ. 137 |
| VΙΙ.4. Λήψη βλαστοκυττάρων | Σελ. 139 |
| VΙΙ.5. Χρήσεις βλαστοκυττάρων | Σελ. 139 |
| VΙΙ.6. Ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο | Σελ. 140 |
| Ιατρική των καταστροφών | |
| Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 145 |
| ΙΙ. Εννοιολογικοί προσδιορισμοί | Σελ. 146 |
| ΙΙ.1. Ιατρική των καταστροφών | Σελ. 146 |
| ΙΙ.1.1. Γενικότερα για το ζήτημα της αντιμετώπισης των καταστροφών | Σελ. 147 |
| ΙΙ.1.2. H ιατρική των καταστροφών στην Ελλάδα | Σελ. 148 |
| ΙΙ.2. Επείγουσα Ιατρική - Εντατικολογία | Σελ. 150 |
| ΙΙ.3. Ομοιότητες και διαφορές των παραπάνω ειδικοτήτων και εξειδικεύσεων στην αντιμετώπιση των ασθενών από ποινική σκοπιά | Σελ. 150 |
| ΙΙΙ. Το κριτήριο για τον «διαχωρισμό» (Triage) | Σελ. 151 |
| ΙΙΙ.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 151 |
| ΙΙΙ.2. Βασικές υποχρεώσεις των ιατρών | Σελ. 152 |
| ΙΙΙ.3. «Διαχωρισμός» (Triage) - Έννοια - Ιστορική αναδρομή | Σελ. 153 |
| ΙΙΙ.3.1. ΄Εννοια | Σελ. 153 |
| ΙΙΙ.3.2. Ιστορική αναδρομή | Σελ. 153 |
| ΙΙΙ.3.3. Αρχές του «διαχωρισμού» (Triage) | Σελ. 154 |
| ΙV. Η διαδικασία του «διαχωρισμού» (Triage) | Σελ. 156 |
| ΙV.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 156 |
| ΙV.2. «Τα χρώματα του πεπρωμένου» | Σελ. 156 |
| V. Τα δικαιικά κριτήρια του «διαχωρισμού» (Triage) | Σελ. 158 |
| V.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 158 |
| V.2. Ο «Διαχωρισμός» (Triage) κατά το δίκαιο και την ηθική | Σελ. 158 |
| V.2.1. Απόψεις εναντίον της εφαρμογής του «διαχωρισμού» (Triage) | Σελ. 158 |
| V.2.2. Η θέση της ιατρικής επιστήμης για τον «διαχωρισμό» (Triage) | Σελ. 159 |
| V.2.3. Ποινική ευθύνη των ιατρών σε περιπτώσεις «διαχωρισμού» (Triage) | Σελ. 160 |
| V.2.4. Ειδικά κριτήρια σχετικά για την ιατρική επέμβαση εντός του αυτού επιπέδου («χρώματος») | Σελ. 160 |
| VΙ. Η ρύθμιση στον ΚΙΔ και η διερεύνηση της ποινικής ευθύνης του ιατρού | Σελ. 163 |
| VΙ.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 163 |
| VΙ.2. Το οφειλόμενο «καθήκον βοηθείας» του ιατρού και η σχετική «παράλειψη» σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης ή μαζικής καταστροφής | Σελ. 165 |
| VΙΙ. Σύγκρουση καθηκόντων και μαζικές καταστροφές | Σελ. 168 |
| VΙΙ.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 168 |
| VΙΙ.2. Ζητήματα ποινικής ευθύνης του ιατρού κατά τον «διαχωρισμό» (Triage) των ασθενών | Σελ. 169 |
| VΙΙ.3. Το πρόβλημα της σύγκρουσης ισοδυνάμων καθηκόντων | Σελ. 170 |
| VΙΙ.3.1. Ιατρικό «τραγικό ηθικό δίλημμα» | Σελ. 171 |
| VΙΙ.3.2. Η σύγκρουση ισοδυνάμων καθηκόντων σωτηρίας ως λόγος άρσης του αδίκου | Σελ. 172 |
| VΙΙ.3.3. Η σύγκρουση ισοδυνάμων καθηκόντων σωτηρίας ως λόγος άρσης του καταλογισμού | Σελ. 178 |
| VΙΙ.3.4. Η λύση του προβλήματος: Η θέση του Μυλωνόπουλου | Σελ. 179 |
| VΙΙ.3.4.1. Ιατρικές υπηρεσίες από μη ειδικό ιατρό στην ιατρική των καταστροφών | Σελ. 181 |
| VΙΙ.3.4.2. Υποχρεώσεις του ειδικευόμενου ιατρού στην ιατρική των καταστροφών | Σελ. 181 |
| VΙΙ.3.5. Το πρόβλημα της συναίνεσης του ασθενούς στην ιατρική των καταστροφών και γενικότερα στις κατεπείγουσες περιπτώσεις | Σελ. 182 |
| KΩΔΙΚΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ - Ν. 3418/2005 (ΦΕΚ Α΄ 287/28.11.2005) | Σελ. 183 |
| ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 213 |
| ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 229 |