Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΤΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ

Φιλοσοφική δοκιμή

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 19€

Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 51,00 €

Επιλογές

Βιβλίο (έντυπο) + 51,00 €

e-book + 51,00 €

* Απαιτούμενα πεδία

Ποσότητα

Κωδικός Προϊόντος: 16197

Συγγραφέας: Χριστοδούλου Κ.

Έκδοση: 2017
Σχήμα: 17x24
Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
Σελίδες: 432
ISBN: 978-960-622-376-1
Δείτε ένα απόσπασμα
Black friday εκδόσεις: 30%

Περιγραφή
Περιεχόμενα

Το έργο «Η ελευθερία κατέναντι του γάμου» αποτέλεσε την διδακτορική διατριβή του συγγραφέα στην Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, η οποία κρίθηκε ομόφωνα με τον βαθμό άριστα το 2010, και κινείται στο πεδίο της λεγομένης Εφαρμοσμένης Ηθικής Φιλοσοφίας.

Εξετάζεται ο γάμος υπό το πρίσμα των διαφόρων φιλοσοφικών και θρησκευτικών ηθικών σχολών και θεωριών, συμπεριλαμβανομένης της ψυχανάλυσης. Ιδιαίτερης ανάπτυξης τυγχάνει η ορθόδοξη έποψη του γάμου. Διερευνώνται τα ηθικά θεμέλια του γάμου, αναλύεται η ελευθερία και ειδικά η γαμική ελευθερία, η αρνητική γαμική ελευθερία (προς διάζευξη), η θεσμικότητα του γάμου, οι κοινωνικοί στόχοι και παρεμβάσεις στο γάμο, οι εναλλακτικοί κοινωνικοί θεσμοί συμβίωσης κ.ά. Αναζητώνται τα θεμέλια του γάμου στη θρησκεία, την παράδοση, τη φύση, την επιθυμία για διαιώνιση του είδους, την αγάπη για την οικογένεια ή στα ωφελιμιστικά κίνητρα.

Το βιβλίο «Η ελευθερία κατέναντι του γάμου» συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση ενός τόσο σημαντικού κοινωνικού θεσμού, όπως είναι ο γάμος.

Πρόλογος	Σελ. IX
Μέρος Α’
Προκαταρκτικές Παρατηρήσεις
§ 1. Εισαγωγή	Σελ. 3
Ι. Αντικείμενο της έρευνας	Σελ. 3
1. Συστηματική ένταξη και ιδιαιτερότητες	Σελ. 3
2. Τυπολογική οριοθέτηση	Σελ. 9
3. Πρακτικά ζητούμενα;	Σελ. 10
ΙΙ. Οι ειδοποιοί γαμικές δεσμεύσεις	Σελ. 11
1. Δέσμευση γενική	Σελ. 13
α) Κοινωνικός πατερναλισμός	Σελ. 16
β) Αρχηγικό σύστημα	Σελ. 17
γ) Συμβατική αυτονομία - σύστημα συναπόφασης	Σελ. 17
δ) Αμοιβαία ατομική αυθαιρεσία;	Σελ. 18
ε) Δικαστοκρατία	Σελ. 20
στ) Συμπερασματικά	Σελ. 21
2. Αποκλειστικότητα	Σελ. 21
3. Δέσμευση ισόβια	Σελ. 22
4. Δέσμευση ψυχική	Σελ. 24
ΙΙΙ. Διάρθρωση της ύλης	Σελ. 26
1. Ανάλυση του ηθικού ερωτήματος σε επί μέρους στοιχεία	Σελ. 26
2. Μεθοδολογικές παράμετροι	Σελ. 28
Μέρος Β’
Διερεύνηση: Τα Ηθικά Θεμέλια του Γάμου
Κεφάλαιο Α΄
Λογικώς ικανά στοιχεία του γάμου
§ 2. Η ελευθερία	Σελ. 33
Ι. Η ελευθερία προς αυτοδέσμευσιν	Σελ. 34
1. Η ελευθερία ως αφετηριακή έλλειψη δέσμευσης	Σελ. 34
α) Νιτσεϊκή προσέγγιση	Σελ. 34
β) Καντιανή προσέγγιση	Σελ. 37
γ) Σύνθεση	Σελ. 37
2. Δέσμευση ή ευθύνη;	Σελ. 40
3. Ισότητα	Σελ. 42
ΙΙ. Ειδικώς η γαμική ελευθερία	Σελ. 42
1. Ιδιαιτερότητες της γαμικής αυτοδέσμευσης	Σελ. 42
α) Σύμβαση προσχώρησης	Σελ. 43
β) Εγγενής εικονικότητα;	Σελ. 44
2. Το διττό ηθικό ερώτημα	Σελ. 45
3. Τα ελατήρια της γαμικής απόφασης	Σελ. 46
α) Έρως	Σελ. 47
αα) Η ηθική νομιμοποίηση του έρωτα ως λόγου γαμικής δέσμευσης	Σελ. 48
i) Ηδονιστική προσέγγιση	Σελ. 48
ii) Κυνική προσέγγιση	Σελ. 50
ββ) Βάσανος του έρωτα ως εκδήλωσης της ελευθερίας	Σελ. 51
i) Πλατωνική προσέγγιση	Σελ. 52
ii) Ψυχαναλυτική προσέγγιση	Σελ. 56
iii) Σύνθεση	Σελ. 59
β) Ελαττώματα στη βούληση	Σελ. 64
γ) Άλλοι σκοποί - συντροφικότητα, φιλία, στοργή κ.ά.	Σελ. 65
αα) Κριτική	Σελ. 67
ββ) Διαφορές από τον έρωτα	Σελ. 69
ΙΙΙ. Η αρνητική γαμική ελευθερία (προς διάζευξιν)	Σελ. 70
1. Ο ντετερμινισμός του διαζυγίου	Σελ. 72
α) Ο γάμος ως δεσμωτήριο ωριμότητας	Σελ. 72
β) Ο γάμος ως δεσμωτήριο οιδιποδείων νευρώσεων	Σελ. 72
γ) Ο γάμος ως φυσιοκρατικό δεσμωτήριο ωφελιμισμού, του ενστίκτου επιβίωσης κ.λ.π.;	Σελ. 74
δ) Το διαζύγιο ως δεσμωτήριο μίσους	Σελ. 75
2. Ελευθεροκρατία στην διαζευκτήρια απόφαση	Σελ. 76
α) Ηθική συνειδησιακή ελευθερία	Σελ. 77
β) Το στωϊκό καταφύγιο ενάντια στον φυσιοκρατικό καταναγκασμό	Σελ. 77
ΙV. Συμπέρασμα	Σελ. 78
§ 3. Η θεσμικότητα του γάμου	Σελ. 81
Ι. Η σύμβαση ως μορφή ετερόνομης ρύθμισης	Σελ. 81
ΙΙ. Η κοινωνία ως εγγυητής του γάμου	Σελ. 83
1. Το πρόβλημα	Σελ. 85
2. Άμεσοι κοινωνικοί στόχοι του γάμου	Σελ. 88
α) Νομιμοποίηση απογόνων – υιοθεσία – ίδρυση συγγένειας προς κατιόντες α΄ βαθμού	Σελ. 88
β) Ίδρυση συγγένειας προς άλλα πρόσωπα, αγχιστείς, τριγενείς κ.λ.π. ως συνεργασία μεταξύ των οικογενειών ως κοινωνικοοικονομικών μονάδων	Σελ. 89
γ) Νομιμοποίηση γενετησίων επαφών;	Σελ. 89
δ) Κληρονομική σύμβαση	Σελ. 90
3. Απώτεροι κοινωνικοί στόχοι του γάμου	Σελ. 90
α) Κοινωνικό μονοπώλιο της ηδονής	Σελ. 91
β) Κοινωνική εγγύηση της προσωπικής ασφάλειας	Σελ. 92
γ) Αίσθημα κοινωνικής υπευθυνότητας	Σελ. 93
αα) Βασιμότητα	Σελ. 94
ββ) Ανευθυνότητα από την επάφεση στην κοινωνική δέσμευση	Σελ. 95

γγ) Ετερογονία των σκοπών	Σελ. 96
i) Για τους αγάμους: δέος ενώπιον του γάμου	Σελ. 97
ii) Για τους εν διαστάσει εγγάμους: αποκαραδοκία και συνειδητή αντίθεση απέναντι στη γαμική νομιμοφροσύνη	Σελ. 97
iii) Για το κοινωνικό σύνολο: έκλυση από τη σεξουαλική νομιμότητα	Σελ. 98
4. Μέσα επιβολής	Σελ. 98
α) Δημόσια πανηγυρική σύναψη του γάμου	Σελ. 98
αα) Ανάγκη δημόσιας μαρτυρίας;	Σελ. 99
ββ) Ατομική περίσκεψη ή κοινωνική πίεση προς σύζευξιν;	Σελ. 100
γγ) Μεμονωμένο ιστορικό κατάλοιπο;	Σελ. 100
δδ) Τύπος ή ουσία;	Σελ. 100
εε) Συμπέρασμα	Σελ. 101
β) Κοινωνική παρέμβαση στη συμβίωση των συζύγων και τις σχέσεις τους προς τα τέκνα	Σελ. 103
γ) Κοινωνικώς ελεγχόμενο διαζύγιο	Σελ. 105
αα) Μακρά αναβολή της ικανοποίησης του δικαιώματος διαζεύξεως	Σελ. 106
ββ) Συναινετικό διαζύγιο	Σελ. 108
γγ) Κατ’ αντιδικίαν - Η προϋπόθεση του ισχυρού κλονισμού	Σελ. 109
i) Περιττή	Σελ. 110
ii) Δημόσια έκθεση	Σελ. 110
iii) Μεταγενέστερο ηθικό παράπτωμα ή αρχική παρανόηση (ακατάρτιστο της συμφωνίας);	Σελ. 110
iv) Προκρούστεια αδιαφορία για αντικειμενικώς μη ισχυρούς κλονισμούς	Σελ. 112
δ) Άλλοι θεσμοί	Σελ. 113
ε) Παραδειγματική τιμωρία άλλων νομίμως συμβιούντων	Σελ. 114
5. Η ηθική αποτίμηση του φαινομένου	Σελ. 114
α) Από τη σκοπιά της ατομικής ηθικής	Σελ. 115
αα) Ηθική του ενστίκτου του φόβου	Σελ. 115
ββ) Ηθική του ενστίκτου της αυτοσυντήρησης	Σελ. 116
γγ) Πρωταγόρεια ηθική του κοινωνικού ενστίκτου	Σελ. 116
δδ) Ο γάμος ως «γλωσσικό παίγνιο»	Σελ. 117
εε) Συμπέρασμα	Σελ. 118

β) Από τη σκοπιά της συλλογικής ηθικής	Σελ. 119
αα) Κοινωνικός εκδικητισμός	Σελ. 120
ββ) Από τη σκοπιά του απαραβίαστου του ιδιωτικού βίου	Σελ. 121
γγ) Η χριστιανική αμφισβήτηση της νομιμοποίησης του κοινωνικού ελέγχου επί του γάμου	Σελ. 124
ΙIΙ. Η κοινωνία ως αντίπαλος του γάμου	Σελ. 126
IV. Εναλλακτικοί κοινωνικοί θεσμοί συμβίωσης	Σελ. 127
1. Γενικά - Ήπιοι γάμοι	Σελ. 127
2. Αναλογική εφαρμογή γαμικών διατάξεων επί της εξώγαμης συμβίωσης;	Σελ. 129
3. Αντίδραση στις εναλλακτικές μορφές συμβίωσης	Σελ. 130
4. Η μνηστεία ως ηπιότερο υποκατάστατο του γάμου	Σελ. 131
V. Συμπέρασμα	Σελ. 132

Κεφάλαιο Β΄
Λογικώς πρότερα αναγκαία θεμέλια του γάμου
§ 4. Ο Θεός	Σελ. 133
Ι. Γενικά	Σελ. 133
1. Αδυναμία συναγωγής γενικών συμπερασμάτων υπερθρησκειακής ισχύος	Σελ. 133
α) Αδυναμία γαμικών συναγωγών από την ύπατη αφηρημένη έννοια	Σελ. 133
β) Ανυπαρξία κοινών αρχών του γάμου ανά τις διάφορες θρησκείες	Σελ. 134
2. Το ερώτημα περί της μεθόδου	Σελ. 136
α) Ένταξη στην φιλοσοφική προβληματική του ερμηνευτικού κύκλου	Σελ. 137
β) Από την αντικειμενικότητα του κειμένου στη θεοπνευστία του	Σελ. 139
αα) Ο διάλογος στη χριστιανική Δύση	Σελ. 139
ββ) Οι ευρύτερες αντιλήψεις της ανατολικής χριστιανοσύνης	Σελ. 140
γ) Σύνθεση - όχι «κλειστή» ερμηνευτική προσέγγιση	Σελ. 141

ΙΙ. Το πρόβλημα	Σελ. 142
ΙΙΙ. Το γράμμα της Βίβλου	Σελ. 144
1. Περιπτώσεις χωρισμού μη καλυπτόμενες από το γράμμα της απαγόρευσης	Σελ. 146
α) Ο χωρισμός απαγορεύεται σε άνθρωπο, αλλά όχι και στο Θεό – Ελεύθερη η εκκλησιαστική λύση του γάμου απεριορίστως	Σελ. 146
β) Απαγόρευση προς τρίτο, όχι προς σύζυγο	Σελ. 149
γ) Ένας σύζυγος, αλλά όχι και οι δύο - Ελεύθερο το συναινετικό διαζύγιο, έστω και εικονικώς αποκρουόμενο	Σελ. 150
2. Ειδικές καινοδιαθηκικές εξαιρέσεις από την απαγόρευση του διαζυγίου	Σελ. 152
α) Η ενδεικτική εξαίρεση «ει μη δια πορνείαν»	Σελ. 152
αα) Εννοιολογικό εύρος	Σελ. 152
ββ) Ενδεικτικός χαρακτήρας	Σελ. 154
β) Ει μη δια την σκληροκαρδίαν υμών	Σελ. 155
αα) Το διαζύγιο ως αναγκαίο ultimum refugium για τη διαφύλαξη του ηθικού νοήματος του γάμου	Σελ. 156
ββ) Η έγγαμη εγκράτεια ως σκληροκαρδία	Σελ. 157
γγ) Ίνα μη το κακόν του πεπτωκότος γάμου αθάνατον γένηται - Το αδιάλυτο του γάμου ως σκληροκαρδία	Σελ. 157
γ) Επιφύλαξη υπέρ της προσωπικής αντοχής του καθενός	Σελ. 159
δ) Ει δε και γήμης ουχ ήμαρτες - Κρείσσον γαμείν ή πυρούσθαι	Σελ. 161
ε) Όχι αυτόματη reformatio in status quo ante – Κρίσιμος ο ψυχικός και όχι ο νομικός χωρισμός;	Σελ. 162
3. Λοιποί βιβλικοί κανόνες ευνοϊκοί προς το διαζύγιο	Σελ. 164
α) Ο δευτερονομιακός θεσμός του αποστασίου	Σελ. 164
β) «Μετά δε την τρίτην νουθεσίαν έστω σοι ως ο εθνικός ή ο τελώνης»	Σελ. 165
γ) Άλλα ηθικά παραγγέλματα	Σελ. 166
δ) Συμπέρασμα - στάθμιση	Σελ. 167
ΙV. Η ιστορική προσέγγιση της απαγόρευσης του χωρισμού	Σελ. 170

V. Η δογματική διδασκαλία	Σελ. 173
1. Η πνευματική φύση της γαμικής σχέσης	Σελ. 174
α) Άρχουσα αντίληψη – «τριαδοποίηση» της συζυγικής βιοτής	Σελ. 174
β) Χριστιανική αγάπη και έρως	Σελ. 178
γ) Ο έρως ως δερμάτινος χιτών	Σελ. 183
2. Ο μυστηριακός χαρακτήρας της συζεύξεως	Σελ. 186
α) Προβληματισμοί και βεβαιότητες	Σελ. 187
β) Σύγκριση προς την εναλλακτική οδό της κουράς	Σελ. 190
3. Η αναγκαστική συνάφεια του χριστιανικού γάμου προς τη δικαιοπραξία: Καισαροπαπισμός ή αντινομιανισμός;	Σελ. 193
α) Ο καισαροπαπισμός	Σελ. 193
β) Ο αντινομιανισμός	Σελ. 195
αα) Εν στενή εννοία: ανεξαρτητοποίηση μεταξύ θρησκευτικών και εννόμων αποτελεσμάτων	Σελ. 195
ββ) Εν ευρεία εννοία: απουσία κάθε ηθικής δέσμευσης από τη θρησκεία	Σελ. 196
γγ) Τελική αποτίμηση	Σελ. 196
4. Το επιτρεπτό του χωρισμού	Σελ. 198
α) Χωρισμός χωρίς προοπτική νέου γάμου	Σελ. 198
β) Χωρισμός ανεξάρτητα από τη σύναψη νέου γάμου	Σελ. 199
γ) Χωρισμός προς σύναψιν νέου γάμου	Σελ. 200
δ) Το διαζύγιο οροθέτης του ορθοδόξου εκκλησιαστικού φρονήματος	Σελ. 204
5. Η καταφρονημένη και καταδιωγμένη ελευθερία της μνηστείας	Σελ. 206
VΙ. Το πρόβλημα του σκοπού του χριστιανικού γάμου	Σελ. 209
1. Η τεκνοποιΐα;	Σελ. 210
α) Απόσβεση της υποχρεώσεως πληθύνσεως λόγω υπερεκπληρώσεώς της	Σελ. 212
β) Πνευματικότητα και όχι βιταλισμός	Σελ. 213
γ) Η έλευση του Χριστού ως εκπλήρωση του σκοπού της επιβίωσης του ανθρωπίνου είδους	Σελ. 214


2. Ο σταυρός	Σελ. 215
α) Το επιχείρημα του Ιούδα ως προξένου σωτηρίας	Σελ. 216
β) Η απαγόρευση του εισπηδητικού μαρτυρίου	Σελ. 217
γ) Ανεξικακία ή έρως;	Σελ. 219
δ) Συγχώρηση ή ανεύθυνη επιδοκιμασία;	Σελ. 220
ε) Μέσο και όχι αυτοσκοπός ο σταυρός και ο γάμος	Σελ. 222
στ) Το διαζύγιο ως ψυχοσωτήριος σταυρός της γαμικής αναστροφής	Σελ. 223
3. Η σωφροσύνη – σεξουαλική εγκράτεια	Σελ. 224
4. Πρακτικές εκκλησιαστικές ανάγκες	Σελ. 228
VΙΙ. Η Ιερά Παράδοση	Σελ. 229
1. Εκκλησιαστικός σεβασμός στην ακολουθία των δευτερογάμων και τριτογάμων	Σελ. 230
2. Η γνώμη των Πατέρων	Σελ. 231
3. Το Συναξάρι	Σελ. 232
4. Λοιπά στοιχεία	Σελ. 238
5. Το ορθόδοξο κήρυγμα μέχρι σήμερα	Σελ. 239
VIII. Αντί συμπεράσματος	Σελ. 241
§ 5. Η φύση	Σελ. 245
Ι. Γενικά - Το πρόβλημα της βιολογικής ηθικής	Σελ. 245
1. Αναγωγή αυτού καθ’ εαυτό του όντος σε δέον;	Σελ. 245
2. Το πρόβλημα της έννοιας της ζωής ως θεμελίου της βιολογικής ηθικής	Σελ. 248
3. Οριοθέτηση των αντικειμένου της έρευνας	Σελ. 250
ΙΙ. Η επιταγή της ηδονής	Σελ. 251
1. Η φιλοσοφική ουσία της ηδονής	Σελ. 252
2. Η ηθική της ηδονής ως πράξης – σεξουαλική ηθική	Σελ. 257
3. Βιολογικοηθική βάσανος της σεξουαλικής ηδονής	Σελ. 259
4. Η επιστροφή στο φιλοσοφικό ηδονισμό ως λύση στο βιολογικοηθικό αδιέξοδο της σεξουαλικής ηθικής	Σελ. 260

ΙΙΙ. Η διαιώνιση του ανθρωπίνου είδους	Σελ. 263
1. Ηθική επιταγή;	Σελ. 263
α) Υπεροχή της επιβίωσης έναντι άλλων ηθικών επιταγών;	Σελ. 263
β) Υπεροχή του επεκτεινομένου ανθρωπίνου είδους έναντι της λοιπής φύσεως;	Σελ. 264
2. Ολέθριος κίνδυνος: Υπερπληθυσμός	Σελ. 264
α) Η έκταση του φαινομένου	Σελ. 266
αα) Περιβαλλοντικές καταστροφές	Σελ. 266
ββ) Λιμός και ενεργειακό πρόβλημα	Σελ. 267
γγ) Το τέλος: Η ασφυξία	Σελ. 268
β) Φιλοσοφική αποτίμηση του προβλήματος	Σελ. 268
γ) Μέθοδοι αντιμετώπισης	Σελ. 269
αα) Οικονομικές προτάσεις	Σελ. 270
ββ) Τεχνικές προτάσεις	Σελ. 270
γγ) «Βαθειά οικολογία»	Σελ. 272
δδ) Νομοθετικά μέτρα	Σελ. 274
i) Φορολογικά αντικίνητρα	Σελ. 275
ii) Αστικού δικαίου κίνητρα και αντικίνητρα	Σελ. 275
iii) Ποινική αντιμετώπιση	Σελ. 276
iv) Μέτρα εκπαιδευτικής πολιτικής	Σελ. 276
v) Διεθνής εποπτεία	Σελ. 277
IV. Συμπεράσματα	Σελ. 277
1. Ηδονή και ασκητισμός	Σελ. 278
2. Η στωϊκή αποτίμηση της βιολογικής ηθικής ως πλαισίου ηθικής αναφοράς	Σελ. 279
3. Προς μια αληθινή απελευθέρωση από τη βιολογική ηθική	Σελ. 280
4. Το ζήτημα από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων	Σελ. 281
5. Ηθικό postludium	Σελ. 282


Κεφάλαιο Γ΄
Λογικώς ύστερα αναγκαία θεμέλια του γάμου
§ 6. Η οικογένεια	Σελ. 283
Ι. Γενικά	Σελ. 283
1. Αφετηρία του προβληματισμού	Σελ. 283
2. Εννοιολογική ποικιλομορφία	Σελ. 284
3. Μια πρώτη οριοθέτηση του αντικειμένου της έρευνας	Σελ. 285
ΙΙ. Η ενδοϊδιωματική λειτουργία της οικογένειας	Σελ. 287
1. Επαγγελία αορίστων αγαθών	Σελ. 288
2. Προσδοκία αυτοϊάσεως	Σελ. 291
3. Κανονιστική δύναμη του πραγματικού	Σελ. 291
4. Δαιμονοποίηση του διαζυγίου	Σελ. 294
5. Συμπέρασμα	Σελ. 298
ΙΙΙ. Η οικογένεια ως μέσο προστασίας του μέλους της	Σελ. 300
1. Σχέσεις προς τρίτους – νεποτισμός;	Σελ. 301
2. Σχέσεις προς τα έσω	Σελ. 302
ΙV. Η οικογένεια ως μέσο προστασίας των ασθενεστέρων μελών της – παιδογηροκομία	Σελ. 303
1. Κίνδυνοι για την οικογένεια από την ελευθερία - Το παιδικό τραύμα στο διαλυμένο γάμο	Σελ. 305
α) Πηγές	Σελ. 306
αα) Αποξένωση από τον ένα γονέα	Σελ. 306
ββ) Πατριός-μητριά	Σελ. 307
γγ) Προηγούμενα τραυματικά οικογενειακά βιώματα	Σελ. 307
δδ) Κοινωνική προκατάληψη	Σελ. 308
εε) Παιδικά αισθήματα αυτοκατηγορίας και αυτοκαταστροφής	Σελ. 308
β) Φιλοσοφική αποτίμηση	Σελ. 309
αα) Η ευριπίδεια τραγικότητα	Σελ. 309
ββ) Ηθική του ενστίκτου	Σελ. 312

γ) Μέσα θεραπείας	Σελ. 312
δ) Προοπτικές	Σελ. 315
2. Κίνδυνοι από την έλλειψη ελευθερίας	Σελ. 316
3. Συμπέρασμα	Σελ. 320
α) Κοινή επιμέλεια των τέκνων και από τους δυο διαζευγμένους	Σελ. 322
β) Συρρίκνωση της εντάσεως του δεσμού των συζύγων υπέρ των τέκνων	Σελ. 322
γ) Εναλλακτικές μη συζυγικές οικογένειες και εστίες	Σελ. 322
§ 7. Ο πλούτος	Σελ. 325
Ι. Γενικά	Σελ. 325
ΙΙ. Ό γάμος ως εκδήλωση ωφελιμισμού	Σελ. 326
1. Ο γάμος ως παράγων της οικονομικής ζωής	Σελ. 327
β) Αναφορικά με τον οικογενειακό πλούτο	Σελ. 327
γ) Αναφορικά με τον ατομικό πλούτο	Σελ. 328
2. Ο γάμος ως εκδήλωση ωφελιμισμού σε άϋλα αγαθά	Σελ. 331
3. Η οικονομία ως παράγων της τύχης του γάμου	Σελ. 331
ΙΙΙ. Το ερώτημα: Η ελευθερία στο γάμο υπέρ ή κατά του ωφελιμισμού;	Σελ. 332
IV. Βάσανος	Σελ. 333
1. Λόγοι κατά της ελευθερίας λύσεως του γάμου	Σελ. 334
α) Διαφοροποίηση του γάμου από τις συνήθεις συμβάσεις	Σελ. 334
β) Αντι-»οππορτουνισμός»	Σελ. 336
γ) Επιταγή για «αποτελεσματικότητα» του διαζυγίου	Σελ. 336
2. Αντίλογος υπέρ της ελευθερίας	Σελ. 338
α) Ανορθολογικότητα του φιλογαμικού αξιώματος	Σελ. 338
αα) Ο γάμος ως διμερές μονοπώλιο	Σελ. 339
ββ) Η φθίνουσα οριακή χρησιμότητα του γάμου	Σελ. 339
γγ) Η αδιαφάνεια ελατηρίων και όρων της γαμικής συναλλαγής	Σελ. 340
i) Κοινωνικοσυναισθηματικοί λόγοι	Σελ. 340
ii) Νομικοί λόγοι	Σελ. 341

β) Η ωφελιμιστική υπεραξία της εξειδικευμένης συζυγικής επενδύσεως	Σελ. 342
γ) Η λυπηρή ελληνική δικαστηριακή πραγματικότητα	Σελ. 344
δ) Απολυτοποίηση παρωχημένων ρόλων - Δαιμονοποίηση του ανδρικού φύλου	Σελ. 345
ε) Δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις της αυξημένης δεσμευτικότητας του γάμου	Σελ. 347
V. Συμπεράσματα – Προτάσεις	Σελ. 348
1. Ενδοτικοποίηση του περιουσιακού οικογενειακού δικαίου	Σελ. 349
2. Απο[οικο]νομικοποίηση του γάμου	Σελ. 350
Μερος Γ΄
Συμπερασματικές Σκέψεις
§ 8. Επιλεγόμενα	Σελ. 355
Ι. Σύνοψη πορισμάτων	Σελ. 355
II. Η διαπάλη ανάμεσα στα ηθικά θεμέλια του γάμου	Σελ. 366
1. Πλούτος – θρησκεία – κοινωνία	Σελ. 367
2. Κοινωνική αναγνώριση του γάμου και ανθρώπινη ελευθερία	Σελ. 368
3. Κοινωνική αναγνωρισιμότητα και χριστιανικός γάμος	Σελ. 369
4. Χριστιανισμός και οικογένεια	Σελ. 371
5. Η ανθρώπινη ελευθερία ενάντια στη φύση	Σελ. 373
6. Η σύγκρουση μεταξύ βιολογικής και οικογενειακής ηθικής τάξεως	Σελ. 374
7. Κοινωνία και οικογένεια	Σελ. 376
8. Η κοινωνική αναγνωρισιμότητα του γάμου ενάντια στη φύση	Σελ. 376
α) Τα κρούσματα της αντίθεσης	Σελ. 377
αα) Αντίθεση στη φύση των ζώντων οργανισμών	Σελ. 377
ββ) Αντίθεση στην ανθρώπινη φύση	Σελ. 377
β) Οικογένεια με βάση ζεύγος συνουσίας	Σελ. 378
αα) Αποκλεισμός χαρεμίων	Σελ. 378
ββ) Λοιπές προδιαγραφές συμβίωσης	Σελ. 379
γ) Συμβίωση μη δομημένη πάνω σε ζεύγος συνουσίας	Σελ. 380
δ) Συμπερασματικές σκέψεις	Σελ. 381
αα) Η κατηγορική επιταγή ως κοινωνικό αίτημα για ισότητα και δικαιοσύνη ανώτερη και απαλλαγμένη από φυσιοκρατικές πλάνες	Σελ. 381
ββ) Η ratio του περιορισμού της γενετήσιας φύσης από την γαμοθετούσα κοινωνία	Σελ. 382
ΙΙΙ. Τελικά συμπεράσματα	Σελ. 383
1. Ο γάμος ως συμβιβασμός ασυμβιβάστων ηθικών αξιών;	Σελ. 383
2. Ο γάμος αρωγός στο πλαίσιο μιας εξελικτικής κυνικής οντολογίας	Σελ. 384
α) Ο γάμος ως μέσο κοινωνικής διαχείρισης των κινδύνων του γενετησίου ενστίκτου	Σελ. 386
β) Ο γάμος ως πάροχος ασφαλείας διαμέσου της συντροφικότητας	Σελ. 387
3. Ο κίνδυνος της απολυτοποίησης	Σελ. 390
α) Απολυτοποίηση του γάμου ως αποκλειστικού μέσου διαχείρισης της γενετήσιας ορμής	Σελ. 391
β) Απολυτοποίηση του γάμου ως αποκλειστικού μέσου συντροφικής αρωγής	Σελ. 392
γ) Επίμετρο - Η βία του γάμου ως κύρια εκδήλωση της απολυτοποίησής του	Σελ. 394
Βιβλιογραφία
Α. Ελληνόγλωσση	Σελ. 397
Β. Ξενόγλωσση	Σελ. 402