ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
- Εγκληματολογική θεωρία και ιστορική συγκυρία
- Βασικές έννοιες και θεμελιώδη προβλήματα
- Εξέλιξη - Κριτική
- Έκδοση: 2013
- Σελίδες: 304
- ISBN: 978-960-562-113-1
- Δείτε ένα απόσπασμα
Το έργο «Εισαγωγή στην Εγκληματολογία» αποτελεί μια εισαγωγή στα βασικά θεωρητικά προβλήματα και αναζητήσεις της εγκληματολογικής θεωρίας. Το βιβλίο εισάγει τους αναγνώστες στις βασικές έννοιες της Επιστήμης της Εγκληματολογίας και αναδεικνύει τις επιρροές που έχει δεχθεί αυτή από άλλες επιστήμες, όπως και τις επιδράσεις που οι συνέπειες των δυναμικών κοινωνικών μεταβολών είχαν στις θεωρίες για το έγκλημα. Συστηματοποιούνται οι κύριες θέσεις κάθε θεωρητικού παραδείγματος, όπως διαμορφώθηκαν στη διάρκεια της νεωτερικότητας και της ύστερης νεωτερικότητας και, επιπλέον, αναδεικνύονται ζητήματα και θεωρητικές προσεγγίσεις που δεν έχουν απασχολήσει ιδιαίτερα την ελληνική βιβλιογραφία.
Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τα εξής κεφάλαια: έγκλημα και Εγκληματολογία, έγκλημα και ελεύθερη βούληση, ο εγκληματίας άνθρωπος, το εγκληματικό περιβάλλον, η υπέρβαση του θετικισμού, η πολιτική οικονομία του εγκλήματος και η εποχή των ρεαλισμών. Συνοδεύεται από πλούσια βιβλιογραφία (ελληνική και ξενόγλωσση) και αλφαβητικό ευρετήριο.
Το βιβλίο απευθύνεται σε φοιτητές και ερευνητές, κυρίως τους πρωτοείσακτους στην Επιστήμη της Εγκληματολογίας, και σε όσους επιδιώκουν μια κριτική προσέγγιση για το εγκληματικό ζήτημα και τις θεωρίες γιʼ αυτό. Υπό το πρίσμα της παραδοχής ότι «ουδέν πρακτικώτερον της θεωρίας» επιχειρεί να εισάγει τους αναγνώστες του σε έναν τρόπο σκέψης και ανάλυσης χρήσιμο για μια περαιτέρω εμβάθυνση τόσο στη θεωρία και όσο και στην αντεγκληματική πολιτική.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. VII |
ΑΝΤΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ | Σελ. 1 |
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ | |
ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: ΚΑΤΑΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ | |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ | |
1. Επιστημονικός προσδιορισμός | Σελ. 9 |
1.1. Έγκλημα: οι διαφορετικοί «άλλοι» ή κάποιοι από εμάς; | Σελ. 10 |
1.2. Τα όρια του εγκλήματος: Δίκαιο, κανόνας και νόμος | Σελ. 12 |
1.2.1. Νομικό έγκλημα - Πραγματικό έγκλημα | Σελ. 14 |
2. Η ιστορικότητα της Εγκληματολογίας | Σελ. 17 |
2.1. Το πρόβλημα | Σελ. 17 |
2.2. Θεωρία και πραγματικότητα | Σελ. 19 |
2.3. Η διάδοση της θεωρίας | Σελ. 21 |
2.4. Η ελληνική περίπτωση: εγκληματολογική θεωρία και αντεγκληματική πολιτική | Σελ. 21 |
2.4.1. Η εξέλιξη έως το 1974 | Σελ. 22 |
2.4.2. Από τη Μεταπολίτευση...προς τον 21ο αιώνα | Σελ. 26 |
3. Η γνώση μας για το έγκλημα | Σελ. 32 |
3.1. Η μέτρηση του εγκλήματος | Σελ. 32 |
3.2. Η αξία των μετρήσεων | Σελ. 36 |
3.3. Για μία κοινωνιολογία των καταγραφομένων εγκλημάτων | Σελ. 37 |
3.4. Ο σκοπός των μετρήσεων και αντεγκληματική πολιτική | Σελ. 41 |
3.5. Η παραγωγή στατιστικών δεδομένων στην Ελλάδα | Σελ. 46 |
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ «ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ» ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ: ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ | |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ | |
1. Ωφελισμός, Διαφωτισμός, Κλασικισμός | Σελ. 53 |
1.1. Κοινωνικό συμβόλαιο, πολιτική κοινωνία και το κοινό καλό | Σελ. 53 |
1.2. Τα έγκλημα ως ορθολογική πράξη | Σελ. 59 |
1.3. Κριτική | Σελ. 65 |
2. Η κρίση του κλασικισμού | Σελ. 67 |
2.1. Η επίδραση των θετικών επιστημών: κοινωνική μηχανή και η γέννηση του «μέσου ανθρώπου» | Σελ. 68 |
2.2. Η επίδραση της Ιατρικής | Σελ. 72 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Ο ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ | |
1. Θετικισμός Ι | Σελ. 75 |
1.1. Εισαγωγή | Σελ. 76 |
78 | |
2. Η Ιταλική Θετική Σχολή: Εγκληματίας γεννιέσαι δεν γίνεσαι | Σελ. 80 |
2.1. Ο εγκληματίας άνθρωπος | Σελ. 81 |
2.1.1. Το τέλος της ελεύθερης βούλησης | Σελ. 83 |
2.1.2. Φυσικό έγκλημα και η ικανότητα του εγκληματείν | Σελ. 86 |
2.2. Το πλαίσιο ανάπτυξης και η επίδραση της Ιταλικής Θετικής Σχολής | Σελ. 87 |
2.2.1.Οι συνθήκες διαβίωσης των εργατικών στρωμάτων | Σελ. 88 |
2.2.2. Η δημιουργία μεγάλων αστικών κέντρων | Σελ. 88 |
2.2.3. Αστική συγκρότηση και επικινδυνότητα | Σελ. 90 |
3. Ο πρώιμος κοινωνιολογικός Θετικισμός: Η γαλλική παράμετρος | Σελ. 91 |
3.1. Η «μετανάστευση» της Ευρωπαϊκής θεωρίας για το έγκλημα | Σελ. 94 |
4. Βιολογικός Θετικισμός | Σελ. 95 |
4.1. Κληρονομικότητα στα μοσχομπίζελα: πειράματα για τον υβριδισμό των φυτών | Σελ. 95 |
4.1.2. Το εγκληματικό οικογενειακό δένδρο των εγκλείστων | Σελ. 96 |
4.1.3. Εγκληματική συμφωνία | Σελ. 98 |
4.1.4. Υιοθετημένα παιδιά | Σελ. 100 |
4.2. Νοημοσύνη | Σελ. 100 |
4.3. Η γενετική δομή | Σελ. 101 |
4.4. Εγκληματικό σώμα: ανώτερα και κατώτερα είδη | Σελ. 103 |
4.5. Επίδραση του Βιολογικού Θετικισμού - Κριτική | Σελ. 105 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | |
1. Θετικισμός ΙΙ | Σελ. 107 |
1.1. Κοινωνιολογικός Θετικισμός: Η Σχολή του Σικάγου | Σελ. 107 |
1.1.1. Το πλαίσιο ανάπτυξης και έρευνας της Σχολής του Σικάγου | Σελ. 108 |
1.1.2. Η πόλη ως εργαστήριο δημιουργίας ενός νέου τύπου ανθρώπου | Σελ. 110 |
1.1.2.1. Η Μητρόπολη | Σελ. 110 |
1.1.3. Οργάνωση και αποδιοργάνωση του αστικού χώρου 1925 | Σελ. 114 |
1.1.4. Αστική ανάπτυξη και κοινωνική αποδιοργάνωση | Σελ. 117 |
1.1.5. Πολιτισμική μεταβίβαση | Σελ. 118 |
1.1.6. Η σιωπηλή επανάσταση του Ε. Sutherland: διαφορικές | |
συναναστροφές | Σελ. 119 |
1.2. Επίδραση και Κριτική | Σελ. 123 |
2. Ψυχολογικός θετικισμός και κοινωνική μάθηση | Σελ. 124 |
2.1. Η ψυχαναλυτική προσέγγιση | Σελ. 124 |
2.2. Μητρική αποστέρηση | Σελ. 126 |
2.3. Θεωρίες της Μάθησης | Σελ. 127 |
2.3.1. Πρόδρομοι: το πεπτικό σύστημα των σκύλων και η κλασσική εξάρτηση | Σελ. 127 |
2.3.2. Οι φυλές του δρόμου: «πολιτισμικό σύστημα της χαμηλής τάξης» | Σελ. 129 |
2.3.3. Για λόγους τιμής: υποπολιτισμοί βίας | Σελ. 131 |
2.3.4. Ο Κώδικας του δρόμου: το ghetto | Σελ. 134 |
2.4. Εκπαιδεύοντας τον εγκληματία | Σελ. 136 |
2.4.1. Λειτουργική μάθηση | Σελ. 136 |
2.4.2. Διαφορική ενίσχυση: οι συνέπειες της συμπεριφοράς | Σελ. 137 |
2.4.3. Παρατηρώντας τους άλλους | Σελ. 139 |
2.4.4. Τα λάθη της εγκληματικής σκέψης | Σελ. 140 |
2.4.5. Ηθική ανάπτυξη και ανωριμότητα | Σελ. 140 |
2.4.6. Η εγκληματική προσωπικότητα | Σελ. 141 |
142 | |
3. Δομο-λειτουργικές θεωρίες και θεωρίες της έντασης | Σελ. 143 |
3.1 Ανομία και ο μετασχηματισμός της καπιταλιστικής κοινωνίας | Σελ. 143 |
3.1.1. Καινοτομία | Σελ. 147 |
3.1.2. Τυπολατρία | Σελ. 147 |
3.1.3. Αναχωρητισμός | Σελ. 147 |
3.1.4. Η εξέγερση/επανάσταση | Σελ. 148 |
3.2. Κριτική και επικρίσεις της θεωρίας της ανομίας | Σελ. 148 |
4. Η κληρονομιά και η επίδραση της σχολής του Σικάγου και του R.K. Merton | Σελ. 150 |
4.1. Η Γενική θεωρία της έντασης και οι τύποι έντασης | Σελ. 150 |
4.2. Η θεσμική ανομία και το Αμερικανικό όνειρο | Σελ. 150 |
4.3. Εγκληματικοί υπο-πολιτισμοί | Σελ. 151 |
4.4. Υπόγειες αξίες και τεχνικές ουδετεροποίησης | Σελ. 153 |
4.5. Θεωρίες ελέγχου | Σελ. 156 |
4.6. Κριτικές επισημάνσεις | Σελ. 158 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ | |
Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΤΙΚΙΣΜΟΥ | |
1. Κοινωνική αλληλεπίδραση και έγκλημα | Σελ. 159 |
1.1. Η θεωρία της ετικέττας ή του χαρακτηρισμού (labelling theory) | Σελ. 163 |
1.1.1. Η δραματοποίηση του κακού | Σελ. 163 |
1.1.2. Ο εξορθολογισμός της απόκλισης | Σελ. 164 |
1.1.3. Η διαδικασία δημιουργίας κανόνα: οι περιθωριοποιημένοι | Σελ. 164 |
1.1.4. Η εγκληματοποίηση του κανονικού | Σελ. 166 |
1.1.5. Η παραβατικότητα ως δραστηριότητα διατήρησης των ορίων | Σελ. 167 |
1.1.6. Ομοιογενής και ετερογενής κοινωνία και κοινωνική σύγκρουση | Σελ. 167 |
1.1.7. Εξω-νομικοί παράγοντες που επιδρούν στο χαρακτηρισμό | Σελ. 167 |
1.2. Κριτική και επίδραση της θεωρίας της ετικέττας | Σελ. 168 |
2. Ριζοσπαστικές θεωρίες: Η συγκρουσιακή κοινωνία | Σελ. 169 |
2.1. Αντιθετικισμός: η ρωγμή στη συναινετική κοινωνία | Σελ. 169 |
2.1.1. Πολιτισμική σύγκρουση και έγκλημα | Σελ. 169 |
2.2. Οι θεωρίες της σύγκρουσης ανάμεσα στον Ψυχρό Πόλεμο και τα κινήματα του '60 και '70 | Σελ. 170 |
2.2.1. Η σύγκρουση ως συμβολή στην κοινωνική συνοχή | Σελ. 171 |
2.2.2. Σχέσεις εξουσίας και εγκληματοποίηση | Σελ. 172 |
2.2.3. Μια θεωρία για την εγκληματοποίηση | Σελ. 173 |
2.2.4. Η κοινωνική πραγματικότητα του εγκλήματος | Σελ. 174 |
2.3. Επίδραση και κριτική των θεωριών της σύγκρουσης | Σελ. 176 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ | |
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ | |
1. Μαρξισμός και Μαρξιστική Εγκληματολογία | Σελ. 177 |
1.1. Εισαγωγή: το έγκλημα ως κοινωνικό και πολιτικό ζήτημα | Σελ. 177 |
1.2. Η πρώιμη Μαρξιστική εγκληματολογική θεωρία | Σελ. 182 |
1.2.1. Έγκλημα και οικονομικές ανισότητες | Σελ. 182 |
1.3. Μαρξιστική Εγκληματολογία: η αμερικανική εκδοχή | Σελ. 183 |
1.3.1. Το έγκλημα ως λύση επιβίωσης | Σελ. 183 |
1.3.2. Η συμβίωση νομιμότητας και παρανομίας | Σελ. 184 |
1.3.3. Τα οικονομικά του καπιταλισμού και το νόημα του εγκλήματος | Σελ. 184 |
2. Μαρξισμός, κριτική θεωρία και κριτική Εγκληματολογία | Σελ. 185 |
2.1. Ένα νέο επιστημονικό «παράδειγμα»: Κριτική Εγκληματολογία | Σελ. 185 |
2.1.1. Μια πλήρως κοινωνική θεωρία | Σελ. 185 |
2.1.1.1. Δυνατότητες | Σελ. 186 |
2.1.1.2. Τυπικές προϋποθέσεις | Σελ. 186 |
2.1.1.3. Ενστάσεις | Σελ. 189 |
2.2. Κριτική του ποινικού δικαίου μέσα από την κοινωνιολογική έρευνα | Σελ. 190 |
2.2.1. Ιδεολογία της Κοινωνικής 'Αμυνας, ψευδής συνείδηση και ποινικό δίκαιο | Σελ. 192 |
2.2.2. Ιδεολογία της Κοινωνικής 'Αμυνας: Αρχές | Σελ. 193 |
2.2.3. Η πολιτική οικονομία της ποινής και κριτική στο ποινικό δίκαιο | Σελ. 195 |
2.2.3.1. Η άρνηση της αρχής της νομιμότητας | Σελ. 196 |
2.2.3.2. Η άρνηση της αρχής του καλού και του κακού | Σελ. 198 |
2.2.3.3. Η άρνηση της αρχής της ενοχής | Σελ. 199 |
2.2.3.4. 'Αρνηση της αρχής της πρόληψης και του σκοπού | Σελ. 200 |
2.2.3.5. Η άρνηση της αρχής της ισότητας | Σελ. 200 |
2.2.3.6. Η άρνηση της αρχής του κοινωνικού συμφέροντος | Σελ. 201 |
2.3. Κριτική Εγκληματολογία: συνοπτική επισκόπηση | Σελ. 202 |
2.3.1. Η πολιτική οικονομία του εγκλήματος | Σελ. 202 |
2.3.2. Η αξία της μαρξιστικής ανάλυσης | Σελ. 202 |
2.3.3. Καθοδηγητικοί άξονες ανάλυσης | Σελ. 203 |
2.3.4. Το πεδίο έρευνας | Σελ. 206 |
2.3.5. Εξουσία και γνώση | Σελ. 206 |
2.3.6. Τα ανθρώπινα δικαιώματα | Σελ. 207 |
2.4. Κριτική και επίδραση | Σελ. 207 |
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ | |
ΟΙ «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ» ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ: ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ | |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΡΕΑΛΙΣΜΩΝ | |
1. Οι επίγονοι των μεγάλων αφηγήσεων | Σελ. 211 |
2. Βιοχημικές και βιοκοινωνικές θεωρίες | Σελ. 214 |
2.1. Το νευρικό σύστημα και εγκέφαλος | Σελ. 214 |
2.1.1. Οι ανιχνευτές ψεύδους και το άγχος της τιμωρίας | Σελ. 217 |
2.1.2. Νευροδιαβιβαστές | Σελ. 218 |
2.1.3. Ψυχώσεις και εγκεφαλικές βλάβες. | Σελ. 220 |
2.2. Ορμόνες και επιθετική συμπεριφορά | Σελ. 221 |
2.3. Βιοκοινωνικοί παράγοντες | Σελ. 221 |
2.3.1. Εξελικτικές θεωρίες - η ροπή στο έγκλημα | Σελ. 221 |
3. Ο νεοσυντηρητισμός και η διαχείριση του Εγκλήματος | Σελ. 225 |
3.1. Η περιβαλλοντική προσέγγιση | Σελ. 225 |
3.2. Η προσέγγιση της δραστηριότητας ρουτίνας | Σελ. 226 |
3.3. Η προσέγγιση της ορθολογικής επιλογής | Σελ. 228 |
3.4. Η επιστροφή στο παρελθόν και η εγκληματοποίηση της φτώχειας | Σελ. 229 |
3.4.1. Τα «σπασμένα παράθυρα» | Σελ. 231 |
233 | |
4. Η εξέλιξη της Κριτικής Εγκληματολογίας | Σελ. 235 |
4.1. Αριστερός ρεαλισμός: το τετράγωνο το εγκλήματος | Σελ. 235 |
4.2. Η ριζοσπαστική (ιδεαλιστική) προσέγγιση | Σελ. 240 |
4.3. Η εγκληματολογία της κοινωνικής βλάβης | Σελ. 240 |
4.4. Η αναρχική προσέγγιση | Σελ. 241 |
4.5. Η πολιτισμική προσέγγιση | Σελ. 241 |
4.5.1. Το καρναβάλι του εγκλήματος | Σελ. 246 |
4.5.2. Η σχιζοφρένεια του εγκλήματος | Σελ. 246 |
5. Η «ανεξάρτητη σκηνή» της Εγκληματολογίας | Σελ. 251 |
5.1. Η φεμινιστική προσέγγιση | Σελ. 251 |
5.2. Η ολοκλήρωση ως διακύβευμα της σύγχρονης Εγκληματολογίας | Σελ. 256 |
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ | Σελ. 257 |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 261 |
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 279 |