I. ΟριοθEτηση του ζητHματος | Σελ. 1
|
Α. Η νομική προσωπικότητα (έννοια και σκοπός) και η αρχή του χωρισμού του νομικού προσώπου από τα μέλη του | Σελ. 1
|
Β. Η σχετικότητα της αρχής του χωρισμού όπως προκύπτει από ειδικές διατάξεις | Σελ. 4
|
Γ. Η θεωρία (ή αρχή) της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 9
|
Δ. Οι δυνατές περιπτώσεις άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 12
|
1. Εχθρική ή εξωτερική άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 12
|
2. Φιλική ή εσωτερική άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 13
|
3. Το ζήτημα του καταλογισμού νομικών συνεπειών κατά περίπτωση στο νομικό πρόσωπο ή στα μέλη | Σελ. 13
|
4. Αντίθετη άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 14
|
5. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο, Δίκαιο του Aνταγωνισμού και Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο | Σελ. 14
|
II. ΔικαιοσυγκριτικH επισκOπηση | Σελ. 15
|
Α. Δίκαιο των ΗΠΑ | Σελ. 15
|
1. Η θεωρία της χρησιμοποίησης της θυγατρικής ως απλού «εργαλείου» από τη μητρική (Instrumentality Doctrine) | Σελ. 17
|
2. Η θεωρία του alter ego και η θεωρία της ταυτότητας (Identity Doctrine) | Σελ. 17
|
3. Η θεωρία της αντιπροσώπευσης (agency) | Σελ. 17
|
Β. Αγγλικό Δίκαιο | Σελ. 19
|
1. Smith Stone and Knight Ltd v. Birmingham Corporation (1939, 4 All E.R., σ. 116) | Σελ. 20
|
2. D.H.N. Food Distridutors Ltd v. Tower Hamlets London Borough Council (Court of Appeal 1976, 3 All E.R., σ. 462) | Σελ. 21
|
3. Roberta (1937, 58 Loyd's Law Reports, σ. 159) | Σελ. 22
|
4. Atlas Maritime Co SA v. Avalon Maritime Ltd., The Coral Rose (No 3) (4 All E.R. 1991, σ. 783) | Σελ. 22
|
5. Fireston Tyre and Rubber Co. v. Lewellin (1957, 1 All E.R., σ. 561) | Σελ. 23
|
6. Littlewoods Stores v. I.R.C. (1969, 3 All E.R., σ. 855) | Σελ. 24
|
7. Multinational Gas and Petrochemical Co v. Multinational Gas and Petrochemical Services Ltd. And others (1983, 2 All E.R., σ. 563) και Adams and others v. Cape Industries plc and another (1991, 1 All E.R., σ. 929) | Σελ. 24
|
Γ. Γερμανικό Δίκαιο | Σελ. 25
|
1. Κατάχρηση της νομικής προσωπικότητας | Σελ. 25
|
2. Ευθύνη των οργάνων του νομικού προσώπου και των μελών του που δρουν ως de facto όργανα | Σελ. 27
|
Δ. Γαλλικό και Ελβετικό Δίκαιο | Σελ. 29
|
ΙΙΙ. Ελληνική θεωρIα και απαρχEς της ελληνικής νομολογIας | Σελ. 30
|
Α. Ελληνική θεωρία | Σελ. 30
|
1. Απόψεις που αποδέχονται τη θεωρία της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 30
|
i. Θεμελίωση της άρσης στην καλή πίστη | Σελ. 30
|
ii. Κατάχρηση δικαιώματος | Σελ. 31
|
iii. Κατάχρηση του θεσμού της νομικής προσωπικότητας | Σελ. 31
|
iv. Συνδυασμός κριτηρίων για την άρση | Σελ. 32
|
v. Η άρση ως ultimum refugium | Σελ. 34
|
2. Απόψεις που απορρίπτουν τη θεωρία της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 35
|
Β. Απαρχές της ελληνικής νομολογίας | Σελ. 36
|
1. ΕφΑθ 189/1943 | Σελ. 36
|
2. ΠΠρΑθ 2364/1958 | Σελ. 36
|
3. Υπ' αριθμ. 26/1984 διαιτητική απόφαση | Σελ. 37
|
IV. ΕχθρικH ή εξωτερικH Aρση της αυτοTEλειας του νομικοY προσΩπου | Σελ. 38
|
Α. Το ζήτημα της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου στη μονοπρόσωπη και την οιονεί μονοπρόσωπη κεφαλαιουχική εταιρία [περί της ευθύνης για τα εταιρικά χρέη και της εμπορικής ιδιότητας του μοναδικού ή του οιονεί (σχεδόν) μοναδικού μετόχου ή εταίρου ανώνυμης και ναυτικής εταιρίας ή εταιρίας περιορισμένης ευθύνης αντίστοιχα και της εφοπλιστικής ιδιότητας του μοναδικού ή του οιονεί μοναδικού εταίρου ναυτιλιακής εταιρίας] | Σελ. 38
|
1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 38
|
2. Περί της ευθύνης για τα εταιρικά χρέη και της εμπορικής ιδιότητας του μοναδικού ή του οιονεί μοναδικού (κυρίαρχου) μετόχου ή εταίρου ανώνυμης και ναυτικής εταιρίας ή εταιρίας περιορισμένης ευθύνης αντίστοιχα | Σελ. 41
|
i. Η δράση του προσώπου, που αποτελεί το υπόστρωμα του νομικού προσώπου, ως αιτία άρσης της αυτοτέλειας του τελευταίου (πρώιμη φάση της νομολογίας) | Σελ. 41
|
α. Θεωρία του ελέγχου | Σελ. 42
|
β. Θεωρία του παρενθέτου προσώπου | Σελ. 52
|
γ. Θεωρία των κερδοσκοπικών εγγυήσεων | Σελ. 55
|
δ. Θεωρία του αυτοχαρακτηρισμού ενός προσώπου ως εμπόρου | Σελ. 59
|
ε. Συνδυασμός θεωριών | Σελ. 60
|
ii. Η κατάχρηση δικαιώματος ή θεσμού ως αιτία άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 62
|
α. Η κατάχρηση δικαιώματος ως κριτήριο για την άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 62
|
β. Η κατάχρηση θεσμού ως κριτήριο για την άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου | Σελ. 65
|
γ. Σύνθεση των απόψεων | Σελ. 68
|
3. Περί της εφοπλιστικής ιδιότητας του μοναδικού ή του οιονεί μοναδικού εταίρου ναυτιλιακής εταιρίας | Σελ. 70
|
i. Θεμελίωση της εφοπλιστικής ιδιότητας στις θεωρίες του ελέγχου, του παρενθέτου προσώπου, των κερδοσκοπικών εγγυήσεων, του αυτοχαρακτηρισμού ενός προσώπου ως εφοπλιστή ή σε συνδυασμό τους | Σελ. 71
|
ii. 'Ασκηση εφοπλιστικών πράξεων από το μοναδικό ή τον οιονεί μοναδικό εταίρο ναυτιλιακής εταιρίας | Σελ. 73
|
iii. Εικονικότητα των ναυτιλιακών εταιριών | Σελ. 77
|
iv. Καταλογισμός της εφοπλιστικής ιδιότητας ως συνέπεια της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου ναυτιλιακής εταιρίας λόγω καταχρήσεως δικαιώματος ή θεσμού | Σελ. 80
|
Β. Το ζήτημα της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου στην περιοχή των ομίλων εταιριών ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων | Σελ. 84
|
1. Έννοια του ομίλου εταιριών ή των συνδεδεμένων επιχειρήσεων | Σελ. 84
|
2. Ρύθμιση των ομίλων εταιριών στο ελληνικό δίκαιο | Σελ. 86
|
3. Η ευθύνη της μητρικής εταιρίας για τις υποχρεώσεις της θυγατρικής της | Σελ. 89
|
i. Καταλογισμός ευθύνης στη μητρική με βάση την ερμηνεία του νόμου ή της σύμβασης | Σελ. 89
|
ii. Ευθύνη κατά τη διάταξη του άρθρου 71 του Αστικού Κώδικα και δικαιοπρακτική δέσμευση από de facto όργανο | Σελ. 90
|
iii. Ευθύνη λόγω οργανωτικού πταίσματος | Σελ. 92
|
iv. Αντιμετώπιση του ζητήματος με βάση το άρθρο 281 του Αστικού Κώδικα | Σελ. 92
|
α. Κατάχρηση της ελευθερίας οργάνωσης | Σελ. 92
|
β. Κατάχρηση δικαιώματος και θεσμού | Σελ. 94
|
αα. Καταστρατήγηση δικαίου | Σελ. 95
|
ββ. Ταύτιση ή σύγχυση υποκειμένων ευθύνης και περιουσιών | Σελ. 95
|
γγ. Ανεπαρκής κεφαλαιοδότηση της θυγατρικής εταιρίας | Σελ. 98
|
γ. Υπέρβαση της αμοιβαιότητας ως προϋπόθεσης του μονομερούς συμψηφισμού | Σελ. 104
|
v. Η σημασία της καλής πίστης και των χρηστών ηθών για την ευθύνη της μητρικής εταιρείας | Σελ. 106
|
α. Ευθύνη στηριζόμενη στην αρχή της καλής πίστης | Σελ. 106
|
β. Ευθύνη λόγω αντίθεσης προς τα χρηστά ήθη | Σελ. 108
|
vi. Ευθύνη κατά την ΑΚ 922 | Σελ. 110
|
vii. Ευθύνη λόγω διάψευσης της εμπιστοσύνης τρίτου | Σελ. 112
|
viii. Ευθύνη κατά τις ΑΚ 904 επ. και 939 επ. | Σελ. 115
|
4. Το ζήτημα στην ελληνική νομολογία | Σελ. 116
|
i. ΜονΠρΑθ 9291/1993 | Σελ. 116
|
ii. ΠΠρΚαβάλας 350/1998 | Σελ. 120
|
iii. ΑΠ 1753/2002 | Σελ. 122
|
iv. ΕφΘεσ 1006/2003 | Σελ. 122
|
v. Υπ' αριθμόν 112/2301/1995 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ | Σελ. 123
|
5. Ζητήματα εργατικού δικαίου | Σελ. 123
|
i. Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 123
|
ii. Αντιμετώπιση των ζητημάτων | Σελ. 124
|
iii. Αντιμετώπιση των ζητημάτων από την ελληνική νομολογία | Σελ. 125
|
α. ΑΠ 650/1982 και 832/1988 | Σελ. 125
|
β. ΕφΑθ 7552/1983 | Σελ. 126
|
γ. ΜονΠρΑθ 444/1992 | Σελ. 126
|
δ. ΑΠ 222/1993 | Σελ. 127
|
ε. ΕφΘεσ 724/2002 | Σελ. 127
|
στ. ΜονΠρΑθ 469/2005 και ΕφΑθ 1702/2006 | Σελ. 129
|
6. Εις ολόκληρον ευθύνη της μητρικής εταιρίας για τις υποχρεώσεις της θυγατρικής της; | Σελ. 131
|
Γ. Φορολογικό Δίκαιο | Σελ. 134
|
Δ. Το ζήτημα της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου δημοσίων επιχειρήσεων | Σελ. 135
|
V. ΕσωτερικΗ ή φιλικΗ Αρση της αυτοτΕλειας του νομικοΥ προσΩπου | Σελ. 139
|
Α. Αποκατάσταση της έμμεσης ζημίας των μετόχων | Σελ. 139
|
Β. Καταλογισμός των χρεών εταιρίας που ίδρυσε ο κληρονομούμενος μοναδικός της μέτοχος στο παθητικό της κληρονομίας | Σελ. 149
|
VI. Το ζΗτημα του καταλογισμοΥ νομικΩν συνεπειΩν κατΑ περΙπτωση στο νομικΟ πρΟσωπο ή στα μΕλη | Σελ. 152
|
Α. Απόκτηση ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές από εταιρίες με έδρα την Ελλάδα αλλά ελεγχόμενες από αλλοδαπούς | Σελ. 154
|
Β. Το ζήτημα της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 23α του νόμου 2190/1920 σε συναλλαγές με «παρένθετο» νομικό πρόσωπο | Σελ. 156
|
VII. ΑντΙθετη Αρση της αυτοτΕλειας του νομικοΥ προσΩπου | Σελ. 160
|
Α. ΕφΠειρ 348/2005 | Σελ. 161
|
Β. ΜονΠρΡόδου 3017/2005 | Σελ. 165
|
VIII. ΖητΗματα Αρσης της αυτοτΕλειας του νομικοΥ προσΩπου στο αστικΟ δικονομικΟ δΙκαιο | Σελ. 167
|
Α. Όμιλοι εταιριών και υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου | Σελ. 167
|
Β. Η εξαίρεση του μετόχου ως μάρτυρα | Σελ. 169
|
Γ. Δέσμευση «τρίτου» προσώπου από διαιτητική συμφωνία | Σελ. 169
|
IX. Το ζΗτημα της Αρσης της αυτοτΕλειας του νομικοΥ προσΩπου στο δΙκαιο του ανταγωνισμοΥ | Σελ. 173
|
X. ΖητΗματα ιδιωτικοΥ διεθνοΥς δικαΙου | Σελ. 175
|
XI. ΑνακεφαλαΙωση - ΣυμπερΑσματα | Σελ. 180
|
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 195
|
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 203
|
| |