ΒΑΣΙΚΟΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 4ΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ V

Προλογικό σημείωμα 3ης έκδοσης VI

Προλογικό σημείωμα 2ης έκδοσης VII

Προλογικό σημείωμα 1ης έκδοσης VIII

Α. ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Α1. ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1

A2. ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (Άρθρα 648 επ.) 9

A3. ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 16

Α4. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 23

Β. ΣΥΝΑΨΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Τεκµήριο εξαρτηµένης εργασίας

B1. Ν 2639/1998 (Άρθρο 1 παρ. 1) 24

Ιδιωτικά Γραφεία Ευρέσεως Εργασίας

B2. Ν 4052/2012 (Άρθρα 98 επ.) 24

Γνωστοποίηση όρων εργασίας

B3. ΠΔ 80/2022 (Άρθρα 69 επ.) 40

Συμβάσεις Α.Ε. µε µέλη του Δ.Σ.

B4. N 4548/2018 (Άρθρα 99, 109) 46

Καταχώρηση στο σύστηµα «ΕΡΓΑΝΗ»

Β5. Ν 5053/2023 (Άρθρο 21) 49

Ηλεκτρονική υποβολή εντύπων

Β6. Ν 4808/2021 (Άρθρο 73, 75) 50

Β7. Ν 2874/2000 (Άρθρο 16 παρ. 5) Υποβολή
συμπληρωματικών πινάκων προσωπικού – Κυρώσεις 52

Ηλεκτρονική αναγγελία του απασχολούµενου προσωπικού
επί εκτέλεσης οικοδοµικής εργασίας ή τεχνικού έργου

Β8. Ν 1836/1989 (Άρθρο 33) 53

Γ. ΕΙΔΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου

Γ1. ΠΔ 81/2003 Ρυθμίσεις για τους εργαζομένους
µε συμβάσεις ορισμένου χρόνου 55

Γ2. ΠΔ 164/2004 Ρυθμίσεις για τους εργαζομένους
µε συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο δημόσιο τομέα 61

Σύμβαση μερικής απασχόλησης

Γ3. Ν 1892/1990 (Άρθρο 38) 69

Προσωρινή απασχόληση

Γ4. Ν 4052/2012 (Άρθρα 113 επ.) 75

Γ5. Απόφαση Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής
Ασφάλισης και Πρόνοιας 1517/34/2013 Ρύθμιση όρων, προϋποθέσεων και διαδικασίας για την εφαρμογή των διατάξεων του Ν 4052/2012 που αφορούν τις Επιχειρήσεις Προσωρινής Απασχόλησης 94

Γ6. Απόφαση Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης
και Πρόνοιας 1519/35/2013 Καθορισμός του ύψους,
των όρων και προϋποθέσεων, και της διαδικασίας κατάπτωσης
των εγγυητικών επιστολών που καταθέτουν οι Επιχειρήσεις Προσωρινής Απασχόλησης 110

Τηλεργασία

Γ7.1 Ν 3846/2010 (Άρθρο 5) 114

Γ7.2 YA οικ. 98490/2021 Καθορισμός του ελάχιστου
κόστους της παρ. 4 του αρθρ. 67 του Ν 4808/2021 (Α΄ 101)
για την τηλεργασία 119

Εργαζόμενοι σε ψηφιακές πλατφόρμες

Γ8. Ν 4808/2021 (Άρθρα 68-72) 120

Κατά παραγγελία σύμβαση εργασίας

Γ9. ΠΔ 80/2022 (Άρθρα 182Α, 69Α) 123

Δοκιμαστική περίοδος

Γ10. ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 1Α) 125

Μαθητεία - Κατάρτιση

Γ11. Ν 3863/2010 (Άρθρο 74 παρ. 9) 126

Σύμβαση μαθητείας

Γ12.1 Ν 3667/2008 (Άρθρο 10) 127

Γ12.2 Ν 4554/2018 (Άρθρο 10) 128

Γ12.3 Ν 4611/2019 (Άρθρο 52) 129

Υποχρεωτική κατάρτιση

Γ13. ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 70Α) 129

Δ. ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δ1. Ν 2269/1920 Περί κυρώσεως της διεθνούς συμβάσεως
της Διεθνούς Συνδιασκέψεως της Εργασίας της Ουασιγκτώνος
περί περιορισµού των ωρών εργασίας εν ταις βιοµηχανικαίς επιχειρήσεσιν εις οκτώ καθ’ ηµέραν και 48 καθ’ εβδομάδα 130

Δ2. ΠΔ της 27 Ιουν./4 Ιουλ. 1932 Περί κωδικοποιήσεως
και συµπληρώσεως των περί οκταώρου εργασίας διατάξεων 138

Χρονικά όρια εργασίας

Δ3. Ν 2874/2000 (Άρθρο 4) 152

Δ4. ΝΔ 515/1970 (Άρθρα 2 παρ. 1, 5, 6, 8, 9, 10) Περί χρονικών ορίων εργασίας µισθωτών 153

Κυριακές-εορτές-αργίες

Δ5.1 Ν 4808/2021 (Άρθρο 60) 157

Δ5.2 ΒΔ 748/1966 Περί κωδικοποιήσεως, καταργήσεως, τροποποιήσεως και συµπληρώσεως των διατάξεων της κειµένης
νοµοθεσίας περί εβδοµαδιαίας και Κυριακής αναπαύσεως
και ηµερών αργίας 158

Καθιέρωση 40 ωρών

Δ6.1 Ν 4808/2021 (Άρθρο 55) 176

Δ6.2 Απόφαση Υπουργού Εργασίας 16182/1983 Κήρυξη εκτελεστής της αριθ. 25/83 αποφάσεως του ΔΔΔΔ Αθηνών,
που αφορά την καθιέρωση 40 ωρών και πενθήµερης
εβδοµαδιαίας απασχόλησης στο προσωπικό των βιοµηχανικών καταστηµάτων της Χώρας 177

Δ7. ΕΓΣΣΕ 1984 (Άρθρο 6) 179

Ελάχιστες προδιαγραφές για την οργάνωση του χρόνου εργασίας σε συμμόρφωση µε την Οδηγία 93/104/ΕΚ

Δ8. ΠΔ 88/1999 179

Διευθέτηση χρόνου εργασίας

Δ9. Ν 1892/1990 (Άρθρο 41) 194

Πρόσθετες ομάδες εργασίας

Δ10. Ν 1892/1990 (Άρθρο 40) 199

Βιβλίο Υπερωριών

Δ11. Ν 3846/2010 (Άρθρο 13) 200

Καταχώρηση ωραρίου στο «ΕΡΓΑΝΗ»

Δ12. Ν 4808/2021 (Άρθρο 74) 201

Δ13. Ν 4144/2013 (Άρθρο 80 παρ. 1) Αλλαγή ή τροποποίηση
του ωραρίου 202

Δ14. ΥΑ 49758/2022 204

Δ15. Ν 2874/2000 (Άρθρο 16 παρ. 5) Υποβολή
συµπληρωµατικών πινάκων προσωπικού - Κυρώσεις 209

Δ16. ΥΑ 40331/Δ1.13521/2019 Επανακαθορισμός όρων ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων αρμοδιότητας Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και Οργανισμού
Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) 210

Εργασία κατά την έκτη ημέρα

Δ17.1. Ν 3846/2010 (Άρθρο 8) 241

Δ17.2. ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 182Γ) 242

Δ17.3 ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 182Β) 243

Ωράριο λειτουργίας καταστηµάτων

Δ18. ΝΔ 1037/1971 Χρονικά όρια λειτουργίας
καταστηµάτων & προσωπικό αυτών 244

Χρονικά όρια λειτουργίας καταστηµάτων

Δ19. Ν 1892/1990 (Άρθρο 42) 255

Λειτουργία καταστηµάτων τις Κυριακές

Δ20. Ν 4177/2013 (Άρθρο 16) 258

Ε. ΑΔΕΙΕΣ

Άδεια αναψυχής

Ε1. ΑΝ 539/1945 261

Ε2. Ν 549/1977 (Άρθρο 8) Περί τροποποιήσεως
και συµπληρώσεως διατάξεων τινών της εργατικής
νοµοθεσίας και ρυθµίσεως συναφών θεµάτων (Α΄ 55) 269

Ε3. ΕΓΣΣΕ 2008 (Άρθρο 3) 273

Επίδοµα αδείας

Ε4. Ν 4504/1966 (Άρθρο 3 παρ. 16) 273

Άδεια άνευ αποδοχών

Ε5. Ν 4808/2021 (Άρθρο 62) 274

Ειδικές άδειες - Συμφιλίωση επαγγελματικής
και ιδιωτικής ζωής

E6. Ν 4808/2021 (Άρθρα 24 επ.) Ενσωμάτωση Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά µε την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και
τους φροντιστές, την κατάργηση της Οδηγίας 2010/18/ΕΕ
του Συμβουλίου - Ρυθμίσεις για τις άδειες που σχετίζονται
µε την προστασία της οικογένειας 275

E7. Ειδικές άδειες ΕΓΣΣΕ 294

Ε7.1 Άδεια γάµου 294

Ε7.2 Άδεια για ασθένεια εξαρτώµενων µελών 294

Ε7.3 Μονογονεϊκές οικογένειες 295

Ε7.4 Άδεια γονέα για παιδί µε νόσηµα που απαιτεί µεταγγίσεις αίµατος και παραγώγων του ή αιµοκάθαρση 295

Ε7.5 Άδεια απουσίας για την παρακολούθηση
της σχολικής επίδοσης του παιδιού 296

Ε7.6 Άδεια για συµµετοχή σε εξετάσεις 296

Ε7.7 Άδεια εξετάσεων σε µεταπτυχιακούς φοιτητές 297

Ε7.8 Άδεια λόγω AIDS 297

Ε7.9 Άδεια για µεταγγίσεις αίµατος και παραγώγων του
ή αιµοκάθαρσις 298

Ε7.10 Άδεια λόγω θανάτου συγγενούς 298

ΣΤ. ΜΙΣΘΟΣ

Κατώτατος µισθός

ΣΤ1. N 4172/2013 (Άρθρο 103 παρ. 1-7) 299

Σύστημα διαμόρφωσης κατώτατου μισθού

ΣΤ2. Ν 4093/2012 (Υποπαράγραφος ΙΑ.11.) 303

Πληρωμή μισθών

ΣΤ3. ΒΔ της 14/20 Σεπτ. 1912 Περί εκτελέσεως του Ν ΔΛ΄
περί πληρωµής των ηµεροµισθίων των εργατών και περί
των µισθών των υπηρετών και υπαλλήλων 305

Ακατάσχετο αποδοχών εργατών - ιδιωτικών
υπαλλήλων κ.λπ.

ΣΤ4. Ν 4694/1930 Περί απαγορεύσεως της εκχωρήσεως
και κατασχέσεως των ηµεροµισθίων εργατών κ.λπ.
και των µισθών των ιδιωτικών υπαλλήλων κ.λπ. 309

Συνέπειες για µη καταβολή δεδουλευµένων αποδοχών

ΣΤ5. ΑΝ 690/1945 Περί συµπληρώσεως και τροποποιήσεως
του ΑΝ 28/1944 «περί εξουσιοδοτήσεως των Υπουργών
Εργασίας και Οικονοµικών, όπως προβαίνουν εις καθορισµόν
µισθών και ηµεροµισθίων 313

Παροχές σε είδος

ΣΤ6. Ν 2336/1995 (Άρθρο 9) 315

Δώρα εορτών

ΣΤ7. Ν 1082/1980 (Άρθρο 1) 317

ΣΤ8. ΚΥΑ 19040 (Οικονοµικών και Εργασίας) της 7/9.12.1981 Χορήγηση επιδοµάτων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα
στους µισθωτούς όλης της χώρας που απασχολούνται
µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Β΄ 742) 318

Αποστολή εκτός έδρας

ΣΤ9. ΚΥΑ 21091/2290/1946 Περί καθορισµού προσθέτου ηµερησίας αποζηµιώσεως δια τους εκτός έδρας
απασχολουµένους µισθωτούς 333

Καταβολή μισθού - Υποχρέωση χορήγησης
εκκαθαριστικού σηµειώµατος

ΣΤ10.1 Ν 3863/2010 (Άρθρο 10 παρ. 2) 333

ΣΤ10.2 Ν 1082/1980 (Άρθρο 18 παρ. 1) Χορήγηση
εκκαθαριστικού σημειώματος 334

ΣΤ10.3 Ν 3227/2004 (Άρθρο 5) 334

Κυριακές, αργίες, νύκτα (αµοιβή)

Νυχτερινή εργασία

ΣΤ11.1 ΚΥΑ 18310/1946 (περ. 5) Περί διευθετήσεως
ζητημάτων τινών προκυψάντων εκ της εφαρμογής
προγενεστέρων τινών αποφάσεων 335

Εργασία Κυριακών και εξαιρεσίµων ηµερών

ΣΤ11.2 ΚΥΑ 8900/1946 336

ΣΤ11.3 ΝΔ 3755/1957 (Άρθρο 2) 337

Ικανοποίηση µισθολογικών αξιώσεων

ΣΤ12. ΚΠολΔ (Άρθρα 975 περ. 1-3, 977, 977Α) 338

ΣΤ13. Πτωχευτικός Κώδικας Ν 4738/2020 (Άρθρο 167) 342

Αφερεγγυότητα εργοδότη

ΣΤ14. Ν 1836/1989 (Άρθρον 16) 344

ΣΤ15. ΠΔ 1/1990 Προστασία των δικαιωµάτων
των εργαζοµένων σε περίπτωση αφερεγγυότητας
του εργοδότη 346

Ζ. ΔΥΣΜΕΝΕΙΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Γενικές διακρίσεις

Ζ1. Ν 4443/2016 Ενσωµάτωση της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ
περί εφαρµογής της αρχής της ίσης µεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής, της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ για τη διαµόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση µεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία και της Οδηγίας 2014/54/ΕΕ περί µέτρων που διευκολύνουν την άσκηση
των δικαιωµάτων των εργαζοµένων στο πλαίσιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζοµένων 356

Ίση µεταχείριση ανδρών - γυναικών

Ζ2. Ν 3896/2010 Εφαρµογή της αρχής των ίσων ευκαιριών
και της ίσης µεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέµατα
εργασίας και απασχόλησης - Εναρµόνιση της κείµενης
νοµοθεσίας µε την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006
και άλλες συναφείς διατάξεις 376

Υιοθέτηση µέτρων και ρυθµίσεις για
την παρενόχληση και τη βία στην εργασία

Ζ3. Ν 4808/2021 (Άρθρα 2 επ.) 403

Η. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

Ανήλικοι

Η1. Ν 3850/2010 (Άρθρα 50 επ.) 424

Μητέρες

Υγεία και ασφάλεια

Η2.1 ΠΔ 176/1997 Μέτρα για την βελτίωση της ασφάλειας
και της υγείας κατά την εργασία των εγκύων 433

Ειδική παροχή προστασίας μητρότητας

Η2.2 ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 228) 446

Παρένθετη μητρότητα

Η2.3 Ν 4488/2017 (Άρθρο 44 παρ. 1, 2) 449

Οικογενειακές υποχρεώσεις

Η3. Ν 1483/1984 Προστασία και διευκόλυνση των εργαζοµένων
µε οικογενειακές υποχρεώσεις. Τροποποιήσεις
και βελτιώσεις εργατικών νόµων 451

Στρατευμένοι

Η4.1 Ν 3514/1928 Περί της θέσεως των ιδιωτικών υπαλλήλων
εν περιπτώσει επιστρατεύσεως 457

Η4.2 Ν 3421/2005 (Άρθρο 69) 464

Διευθύνοντες υπάλληλοι

Η5.1 Ν 2269/1920 (Άρθρο 2) Περί κυρώσεως της διεθνούς συµβάσεως της Διεθνούς Συνδιασκέψεως της Εργασίας της Ουασιγκτώνος περί περιορισµού των ωρών εργασίας εν ταις βιοµηχανικαίς επιχειρήσεσιν εις οκτώ καθ’ ηµέραν
και 48 καθ’ εβδοµάδα 465

Η5.2 ΥΑ 90972/15.11.2021 (Μέρος Β) Στοιχεία από τα οποία διαπιστώνεται εάν ο εργαζόμενος έχει μία από τις ιδιότητες
της περ. α΄ του άρθρου 2 της Διεθνούς Συμβάσεως
της Διεθνούς Διασκέψεως της Ουασινγκτώνος, που κυρώθηκε
με το άρθρο πρώτο του Ν 2269/1920 (Α΄ 145) 466

Πολύτεκνοι, άτοµα µε αναπηρία, αγωνιστές
εθνικής αντίστασης

Η6. Ν 2643/1998 Μέριµνα για την απασχόληση προσώπων
ειδικών κατηγοριών και άλλες διατάξεις 467

Θ. ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

Πολίτες τρίτων χωρών

Θ1. Ν 5038/2023 (Άρθρο 23) Κώδικας Μετανάστευσης 503

Πρόσφυγες

Θ2. N 4375/2016 (Άρθρα 69-71) 508

Διορισµός ευρωπαίων (κοινοτικών) εργαζοµένων

Θ3. Ν 2431/1996 510

Θ4. ΠΔ 106/2007 Ελεύθερη κυκλοφορία και διαµονή
στην ελληνική επικράτεια των πολιτών της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και των µελών των οικογενειών τους 512

Εργαζόμενοι αποσπασμένοι στην Ελλάδα

Θ5. ΠΔ 30/2021 Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας
προς τις διατάξεις της Οδηγίας 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 1996 σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών και της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/957 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018
για την τροποποίηση της Οδηγίας 96/71/ ΕΚ σχετικά με
την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών 545

Θ6. ΠΔ 101/2016 Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας
προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/67/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαΐου 2014 για
την εφαρμογή της Οδηγίας 96/71/ΕΚ σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών και την
τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1024/2012 σχετικά
με τη διοικητική συνεργασία μέσω του Συστήματος
Πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά («κανονισμός ΙΜΙ») 562

Ι. ΥΓΕΙΑ - ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Υγεία και ασφάλεια εργαζοµένων

Ι1. Ν 3850/2010 Κώδικας Νόµων για την υγεία
και την ασφάλεια των εργαζοµένων 585

Μέτρα ασφαλείας σε εργοτάξια οικοδοµών

Ι2. ΠΔ 1073/1981 (Άρθρα 1, 105 επ.) Περί µέτρων ασφαλείας
κατά την εκτέλεσιν εργασιών εις εργοτάξια οικοδοµών και
πάσης φύσεως έργων αρµοδιότητος Πολιτικού Μηχανικού 660

Ι3. Ν 1396/1983 Υποχρεώσεις λήψης και τήρησης των µέτρων ασφαλείας στις οικοδοµές και λοιπά ιδιωτικά τεχνικά έργα 669

Ναυπηγικές εργασίες

Ι4. ΠΔ 70/1990 (Άρθρα 1-10, 63 επ.) Υγιεινή και Ασφάλεια των Εργαζοµένων σε ναυπηγικές εργασίες 674

Εργατικό ατύχημα

Ι5. Ν 551/1915 Περί ευθύνης προς αποζηµίωσιν
των εξ ατυχήµατος εν τη εργασία παθόντων εργατών
(ΒΔ της 24 Ιουλ./25 Αυγ. 1920 περί κωδικοποιήσεως
των νόµων περί ευθύνης προς αποζηµίωσιν των εξ
ατυχήµατος εν τη εργασία παθόντων εργατών ή υπαλλήλων) 701

I6. Ν 4512/2018 (Άρθρο 212) Αυθεντική ερμηνεία της παρ. 2
του άρθρου 34 του ΑΝ 1846/1951 (Α΄ 179) 713

ΙΑ. ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΙΑ1. Ν 2112/1920 Περί υποχρεωτικής καταγγελίας
συµβάσεως εργασίας ιδιωτικών υπαλλήλων 714

ΙΑ2. Ν 4808/2021 (Άρθρο 65) Απαλλαγή από την υποχρέωση παροχής εργασίας µετά την προµήνυση καταγγελίας 721

ΙΑ3. Εργάτες, τεχνίτες και υπηρέτες 721

ΙΑ3.1 ΒΔ της 16/18 Ιουλ. 1920 Περί επεκτάσεως
του νόμου 2112 «περί καταγγελίας της συμβάσεως
εργασίας των ιδιωτικών υπαλλήλων» και επί των εργατών, τεχνιτών και υπηρετών 721

ΙΑ3.2 Ν 4808/2021 (Άρθρο 64) Κατάργηση διάκρισης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών 724

IA4. N 3198/1955 Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως
των περί καταγγελίας της σχέσεως εργασίας διατάξεων 725

ΙΑ5. Αποζημίωση καταγγελίας 732

ΙΑ5.1 ΑΝ 3863/2010 (Άρθρο 74) 732

ΙΑ5.2 ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 325Α) 734

ΙΑ5.3 ΑΝ 173/1967 (Άρθρο 2 παρ. 2) 735

ΙΑ5.4 ΕΓΣΣΕ 2006-2007 (Άρθρο 3) 735

Προστασία σε περίπτωση ακυρότητας καταγγελίας

ΙΑ6. Προστασία από τις απολύσεις 736

ΙΑ6.1 ΠΔ 80/2022 (Άρθρο 339) 736

ΙΑ6.2 Ν 4808/2021 (Άρθρο 66 παρ. 5) 740

ΙΑ7. Ν 3144/2003 (Άρθρο 7) 740

Οµαδικές απολύσεις

ΙΑ8. Ν 1387/1983 Έλεγχος ομαδικών απολύσεων
και άλλες διατάξεις 741

Λύση σχέσης εργασίας σε πτώχευση

ΙΑ9. Πτωχευτικός Κώδικας (Άρθρα 103 και 109 Ν 4738/2020) 747

Ηλεκτρονική αναγγελία λύσης σχέσης εργασίας

ΙΑ10. Ν 4488/2017 (Άρθρο 38) 749

ΙΒ. ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ

Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας

IB1. Ν 3996/2011 Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης
και άλλες διατάξεις 751

Επιθεώρηση Εργασίας

ΙΒ2. Ν 4808/2021 (Άρθρα 102-107, 125) Σύσταση
Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» 803

Αντιµετώπιση της αδήλωτης εργασίας

ΙΒ3. Ν 4554/2018 (Άρθρα 5-8) 813

ΙΓ. ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟΣ - ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ – ΑΠΕΡΓΙΑ

Συνδικαλιστικό Δίκαιο - Απεργία

ΙΓ1. Ν 1264/1982 Για τον εκδημοκρατισμό του Συνδικαλιστικού Κινήματος και την κατοχύρωση των συνδικαλιστικών
ελευθεριών των εργαζομένων 819

Δημόσιος διάλογος

ΙΓ2. Ν 2224/1994 (Άρθρο 3) Ρύθμιση θεμάτων εργασίας,
συνδικα­λιστικών δικαιωμάτων, υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και οργάνωσης Υπουργείου Εργασίας και των εποπτευομένων από αυτό νομικών προσώπων και άλλες
διατάξεις 882

Ευθύνη συνδικαλιστικής οργάνωσης

ΙΓ3. Ν 4808/2021 (Άρθρο 93) Προστασία δικαιώματος
στην εργασία 885

Συλλογικές συμβάσεις εργασίας

ΙΓ4. Ν 1876/1990 Ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις
και άλλες διατάξεις 886

ΙΓ5. ΠΥΣ 6/28.2.2012 921

ΙΓ6. Ν 5053/2023 (Άρθρο 33) 925

Συλλογικές Διαπραγματεύσεις
στη Δημόσια Διοίκηση

ΙΓ7. Ν 2738/1999 Συλλογικές Διαπραγματεύσεις στη Δημόσια Διοίκηση, μονιμοποιήσεις συμβασιούχων αορίστου χρόνου
και άλλες διατάξεις 927

ΙΔ. ΔΙΚΑΙΟ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Κανονισμοί εργασίας

ΙΔ1. ΝΔ 3789/1957 Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως
ενίων διατάξεων της Εργατικής Νομοθεσίας 939

Συμβούλια εργαζομένων

ΙΔ2. Ν 1767/1988 Συμβούλια εργαζομένων και άλλες εργατικές διατάξεις - Κύρωση της 135 διεθνούς σύμβασης εργασίας 943

Μεταβίβαση επιχειρήσεων

ΙΔ3. ΠΔ 178/2002 Μέτρα σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβίβασης επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων ή επιχειρήσεων, σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 98/50/ΕΚ του Συμβουλίου 960

Ενημέρωση και διαβούλευση σε κοινοτικής
κλίμακας επιχειρήσεις και ομίλους

ΙΔ4. Ν 4052/2012 (Άρθρα 49 επ.) 970

Ρόλος εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Εταιρία

ΙΔ5. ΠΔ 91/2006 Για το ρόλο των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Εταιρία 993

Γενικό πλαίσιο ενημέρωσης και διαβούλευσης εργαζομένων

ΙΔ6. ΠΔ 240/2006 Περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου
ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων,
σύμφωνα με την Οδηγία 2002/14/ΕΚ της 11.3.2002
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
(E.E.L 80/23.3.2002) 1014

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 1021

Α. ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Α1. ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Άρθ. 2 1. O σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας.

2. H Ελλάδα, ακολουθώντας τους γενικά αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου, επιδιώκει την εμπέδωση της ειρήνης, της δικαιοσύνης, καθώς και την ανάπτυξη των φιλικών σχέσεων μεταξύ των λαών και των κρατών.

Άρθ. 4 1. Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.

2. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.

3. Έλληνες πολίτες είναι όσοι έχουν τα προσόντα που ορίζει ο νόμος. Επιτρέπεται να αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια μόνο σε περίπτωση που κάποιος απέκτησε εκούσια άλλη ιθαγένεια ή που ανέλαβε σε ξένη χώρα υπηρεσία αντίθετη προς τα εθνικά συμφέροντα, με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπει ειδικότερα ο νόμος.

4. Μόνο Έλληνες πολίτες είναι δεκτοί σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες, εκτός από τις εξαιρέσεις που εισάγονται με ειδικούς νόμους.

5. Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους.

6. Κάθε Έλληνας που μπορεί να φέρει όπλα είναι υποχρεωμένος να συντελεί στην άμυνα της Πατρίδας, σύμφωνα με τους ορισμούς των νόμων.

7. Τίτλοι ευγένειας ή διάκρισης ούτε απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται σε Έλληνες πολίτες.

Ερμηνευτική δήλωση: Η διάταξη της παραγράφου 6 δεν αποκλείει να προβλέπεται με νόμο η υποχρεωτική προσφορά άλλων υπηρεσιών, εντός ή εκτός των ενόπλων δυνάμεων (εναλλακτική θητεία), από όσους

έχουν τεκμηριωμένη αντίρρηση συνείδησης για την εκτέλεση ένοπλης ή γενικά στρατιωτικής υπηρεσίας. [Όπως η ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 4 προστέθηκε με το Ψήφισμα της 6.4.2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ Α΄ 84/17.4.2001) (εφεξής Ψήφισμα της 6.4.2001).]

Άρθ. 5 1. Καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.

2. Όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο.

Απαγορεύεται η έκδοση αλλοδαπού που διώκεται για τη δράση του υπέρ της ελευθερίας.

3. H προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστη. Κανένας δεν καταδιώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο περιορίζεται, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος.

4. Απαγορεύονται ατομικά διοικητικά μέτρα που περιορίζουν σε οποιονδήποτε Έλληνα την ελεύθερη κίνηση ή εγκατάσταση στη Χώρα, καθώς και την ελεύθερη έξοδο και είσοδο σ’ αυτήν. Τέτοιου περιεχομένου περιοριστικά μέτρα είναι δυνατόν να επιβληθούν μόνο ως παρεπόμενη ποινή με απόφαση ποινικού δικαστηρίου, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανάγκης και μόνο για την πρόληψη αξιόποινων πράξεων, όπως νόμος ορίζει. [Όπως η παρ. 4 αντικαταστάθηκε από το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

5. Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία κάθε προσώπου έναντι των βιοϊατρικών παρεμβάσεων. [Όπως η παρ. 5 προστέθηκε με το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

Ερμηνευτική δήλωση: Στην απαγόρευση της παραγράφου 4 δεν περιλαμβάνεται η απαγόρευση της εξόδου με πράξη του εισαγγελέα, εξαιτίας ποινικής δίωξης, ούτε η λήψη μέτρων που επιβάλλονται για την προστασία της δημόσιας υγείας ή της υγείας ασθενών, όπως νόμος ορίζει.

Άρθ. 9Α Καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών του δεδομένων, όπως νόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη αρχή, που συγκροτείται και λειτουργεί, όπως νόμος ορίζει. [Όπως το άρθρο 9Α προστέθηκε με το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

Άρθ. 12 1. Οι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνιστούν ενώσεις και μη κερδοσκοπικά σωματεία, τηρώντας τους νόμους, που ποτέ όμως δεν μπορούν να εξαρτήσουν την άσκηση του δικαιώματος αυτού από προηγούμενη άδεια.

2. Το σωματείο δεν μπορεί να διαλυθεί για παράβαση του νόμου ή ουσιώδους διάταξης του καταστατικού του, παρά μόνο με δικαστική απόφαση.

3. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται αναλόγως και σε ενώσεις προσώπων που δεν συνιστούν σωματείο.

4. Οι γεωργικοί και αστικοί συνεταιρισμοί κάθε είδους αυτοδιοικούνται σύμφωνα με τους όρους του νόμου και του καταστατικού τους και προστατεύονται και εποπτεύονται από το Κράτος, που είναι υποχρεωμένο να μεριμνά για την ανάπτυξή τους.

5. Επιτρέπεται η σύσταση με νόμο αναγκαστικών συνεταιρισμών που αποβλέπουν στην εκπλήρωση σκοπών κοινής ωφέλειας ή δημόσιου ενδιαφέροντος ή κοινής εκμετάλλευσης γεωργικών εκτάσεων ή άλλης πλουτοπαραγωγικής πηγής, εφόσον πάντως εξασφαλίζεται η ίση μεταχείριση αυτών που συμμετέχουν. [Η πρώην παρ. 4 του άρθρου 12 καταργήθηκε και οι πρώην παρ. 5 και 6 αναριθμήθηκαν σε παρ. 4 και 5 αντίστοιχα με το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

Άρθ. 21 1. H οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους. Το Κράτος μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, όπως νόμος ορίζει. [Όπως νέο εδάφιο προστέθηκε στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 21 με το Ψήφισμα της 25.11.2019 της Θ΄ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ Α΄ 187/28.11.2019).]

2. Πολύτεκνες οικογένειες, ανάπηροι πολέμου και ειρηνικής περιόδου, θύματα πολέμου, χήρες και ορφανά εκείνων που έπεσαν στον πόλεμο, καθώς και όσοι πάσχουν από ανίατη σωματική ή πνευματική νόσο έχουν δικαίωμα ειδικής φροντίδας από το Κράτος.

3. Το Κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών και παίρνει ειδικά μέτρα για την προστασία της νεότητας, του γήρατος, της αναπηρίας και για την περίθαλψη των απόρων.

4. H απόκτηση κατοικίας από αυτούς που την στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους.

5. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή δημογραφικής πολιτικής, καθώς και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρέωση του Κράτους.

6. Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας. [Όπως η παρ. 5 προστέθηκε με το Ψήφισμα της 6.4.2001, το δε δεύτερο εδάφιο αυτής τέθηκε ως παρ. 6.]

Άρθ. 22 1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού.

Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας.

2. Με νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας, που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και, αν αυτές αποτύχουν, με τους κανόνες που θέτει η διαιτησία.

3. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

4. Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται.

Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών.

5. Το Κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει. [Όπως η παρ. 3 του άρθρου 22 προστέθηκε και οι πρώην παρ. 3 και 4 αναριθμήθηκαν σε παρ. 4 και 5 αντίστοιχα με το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

Ερμηνευτική δήλωση: Στους γενικούς όρους εργασίας περιλαμβάνεται και o προσδιορισμός του τρόπου και του υπoχρέoυ είσπραξης και απόδοσης στις συνδικαλιστικές οργανώσεις της συνδρομής των μελών τους που προβλέπεται από τα καταστατικά τους.

Άρθ. 23 1. Το Κράτος λαμβάνει τα προσήκοντα μέτρα για τη διασφάλιση της συνδικαλιστικής ελευθερίας και την ανεμπόδιστη άσκηση των συναφών μ’ αυτή δικαιωμάτων εναντίον κάθε προσβολής τους, μέσα στα όρια του νόμου.

2. H απεργία αποτελεί δικαίωμα και ασκείται από τις νόμιμα συστημένες συνδικαλιστικές οργανώσεις για τη διαφύλαξη και προαγωγή των οικονομικών και εργασιακών γενικά συμφερόντων των εργαζομένων.

Απαγορεύεται η απεργία με οποιαδήποτε μορφή στους δικαστικούς λειτουργούς και σ’ αυτούς που υπηρετούν στα σώματα ασφαλείας. Το δικαίωμα προσφυγής σε απεργία των δημόσιων υπαλλήλων και των υπαλλήλων της τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, καθώς και του προσωπικού των κάθε μορφής επιχειρήσεων δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, που η λειτουργία τους έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου, υπόκειται στους συγκεκριμένους περιορισμούς του νόμου που το ρυθμίζει. Οι περιορισμοί αυτοί δεν μπορούν να φθάνουν έως την κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας ή την παρεμπόδιση της νόμιμης άσκησής του.

Άρθ. 25 1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. Οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας. [Όπως η παρ. 1 του άρθρου 25 αντικαταστάθηκε από το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

2. H αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη.

3. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται.

4. Το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.

Άρθ. 103 1. Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι εκτελεστές της θέλησης του Κράτους και υπηρετούν το Λαό· οφείλουν πίστη στο Σύνταγμα και αφοσίωση στην Πατρίδα. Τα προσόντα και ο τρόπος του διορισμού τους ορίζονται από το νόμο.

2. Κανένας δεν μπορεί να διοριστεί υπάλληλος σε οργανική θέση που δεν είναι νομοθετημένη. Εξαιρέσεις μπορεί να προβλέπονται από ειδικό νόμο, για να καλυφθούν απρόβλεπτες και επείγουσες ανάγκες με προσωπικό που προσλαμβάνεται για ορισμένη χρονική περίοδο με σχέση ιδιωτικού δικαίου.

3. Οργανικές θέσεις ειδικού επιστημονικού καθώς και τεχνικού ή βοηθητικού προσωπικού μπορούν να πληρούνται με προσωπικό που προσλαμβάνεται με σχέση ιδιωτικού δικαίου. Νόμος ορίζει τους όρους για την πρόσληψη, καθώς και τις ειδικότερες εγγυήσεις τις οποίες έχει το προσωπικό που προσλαμβάνεται.

4. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Αυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους.

Κατά των αποφάσεων των συμβουλίων αυτών επιτρέπεται προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπως νόμος ορίζει.

5. Με νόμο μπορεί να εξαιρούνται από τη μονιμότητα ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας, οι διοριζόμενοι απευθείας με βαθμό πρεσβευτικό, οι υπάλληλοι της Προεδρίας της Δημοκρατίας και των γραφείων του Πρωθυπουργού, των Υπουργών και Υφυπουργών.

6. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων έχουν εφαρμογή και στους υπαλλήλους της Βουλής, οι οποίοι κατά τα λοιπά διέπονται εξ ολοκλήρου από τον Κανονισμό της, καθώς και στους υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

7. Η πρόσληψη υπαλλήλων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά, πλην των περιπτώσεων της παραγράφου 5, γίνεται είτε με διαγωνισμό είτε με επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και υπάγεται στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής, όπως νόμος ορίζει.

Νόμος μπορεί να προβλέπει ειδικές διαδικασίες επιλογής που περιβάλλονται με αυξημένες εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας ή ειδικές διαδικασίες επιλογής προσωπικού για θέσεις το αντικείμενο των οποίων περιβάλλεται από ειδικές συνταγματικές εγγυήσεις ή προσιδιάζει σε σχέση εντολής.

8. Νόμος ορίζει τους όρους, και τη χρονική διάρκεια των σχέσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά, για την κάλυψη είτε οργανικών θέσεων και πέραν των προβλεπομένων στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 είτε πρόσκαιρων είτε απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών κατά το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2. Νόμος ορίζει επίσης τα καθήκοντα που μπορεί να ασκεί το προσωπικό του προηγούμενου εδαφίου. Απαγορεύεται η από το νόμο μονιμοποίηση προσωπικού που υπάγεται στο πρώτο εδάφιο ή η μετατροπή των συμβάσεών του σε αορίστου χρόνου. Οι απαγορεύσεις της παραγράφου αυτής ισχύουν και ως προς τους απασχολουμένους με σύμβαση έργου.

9. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες του «Συνηγόρου του Πολίτη» που λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή. [Όπως οι παρ. 7, 8 και 9 του άρθρου 103 προστέθηκαν με το Ψήφισμα της 6.4.2001.]

A2. ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (Άρθρα 648 επ.)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΟΓΔΟΟ

Σύµβαση εργασίας

Άρθ. 648 (Άρθρο 1 ΠΔ 80/2022) Έννοια. Με τη σύμβαση εργασίας ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να παρέχει, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, την εργασία του στον εργοδότη και αυτός να καταβάλει το συμφωνημένο μισθό.

Σύμβαση εργασίας υπάρχει και όταν ο μισθός υπολογίζεται κατά μονάδα της παρεχόμενης εργασίας ή κατ' αποκοπή, αρκεί ο εργαζόμενος να προσλαμβάνεται ή να απασχολείται για ορισμένο ή για αόριστο χρόνο.

Άρθ. 649 (Άρθρο 2 ΠΔ 80/2022) Αν η εργασία κατά τις συνηθισμένες περιστάσεις παρέχεται μόνο με μισθό, λογίζεται ότι έχει σιωπηρά συμφωνηθεί μισθός.

Άρθ. 650 Εκείνος που έχει άδεια της αρχής ή που προσφέρεται δημόσια να διεξάγει υποθέσεις ή που διεξάγει κατ' επάγγελμα υποθέσεις, λογίζεται ότι αποδέχτηκε την πρόταση για σύμβαση τέτοιας εργασίας, αν δεν την αποκρούσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση.

Άρθ. 651 (Άρθρο 3 ΠΔ 80/2022) Προσωπική φύση της σχέσης. Αν δεν προκύπτει κάτι άλλο από τη συμφωνία ή από τις περιστάσεις, ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει αυτοπροσώπως την υποχρέωσή του και η αξίωση του εργοδότη στην εργασία είναι αμεταβίβαστη.

Άρθ. 652 (Άρθρο 4 ΠΔ 80/2022) Υποχρεώσεις του εργαζομένου. Ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε. Ο βαθμός της επιμέλειας του εργαζομένου κρίνεται με βάση τη σύμβαση, ενόψει του είδους της ανατεθείσας εργασίας, της μόρφωσης ή των ειδικών γνώσεων που απαιτούνται για την εργασία,

καθώς και των ικανοτήτων και των ιδιοτήτων του εργαζομένου που ο εργοδότης γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει.

Ο εργαζόμενος ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο. Σε περίπτωση πρόκλησης ζημίας στον εργοδότη από αμέλεια του εργαζομένου κατά την εκτέλεση της εργασίας, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την ευθύνη, ιδίως σε περίπτωση ελαφριάς αμέλειας, ή να κατανείμει τη ζημία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, καταλογίζοντας στον εργοδότη τη ζημία που αναλογεί στον επιχειρηματικό του κίνδυνο ή που παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με την ωφέλεια του εργαζομένου από τη σύμβαση.

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 49 παρ. 1 του Ν 4611/2019 (ΦΕΚ Α΄ 73/17.05.2019).]

Άρθ. 653 (Άρθρο 5 ΠΔ 80/2022) Υποχρεώσεις του εργοδότη. Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να καταβάλει το συμφωνημένο ή το συνηθισμένο μισθό.

Άρθ. 654 (Άρθρο 6 ΠΔ 80/2022) Αν ο μισθός συνίσταται ολικά ή κατά ένα μέρος σε ποσοστό από τα κέρδη, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να παρέχει στον εργαζόμενο ή αντί γι' αυτόν σε πρόσωπο που εκλέγουν τα μέρη ή το δικαστήριο, τις αναγκαίες πληροφορίες για τα κέρδη και τις ζημίες και, εφόσον απαιτείται, έχει υποχρέωση να επιδείξει τα λογιστικά βιβλία.

Άρθ. 655 (Άρθρο 7 ΠΔ 80/2022) Πότε καταβάλλεται ο μισθός. Αν δεν υπάρχει αντίθετη συμφωνία ή συνήθεια, ο μισθός καταβάλλεται μετά την παροχή της εργασίας και, αν υπολογίζεται κατά ορισμένα διαστήματα κατά τη διάρκεια της σύμβασης, καταβάλλεται στο τέλος καθενός απ' αυτά. Σε κάθε περίπτωση μόλις λήξει η σύμβαση γίνεται απαιτητός ο μισθός που αντιστοιχεί στο χρόνο έως τη λήξη. Σε εργασία κατά μονάδα ή κατ' αποκοπή ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα στις προκαταβολές που δικαιολογούνται από τις περιστάσεις ανάλογα με την εργασία που έχει προσφέρει και τις δαπάνες που τυχόν έκανε.

Άρθ. 656 (Άρθρο 8 ΠΔ 80/2022) Υπερημερία του εργοδότη. Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει την πραγματική απασχόλησή του, καθώς και το μισθό για το διάστημα που δεν απασχολήθηκε. Δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό έχει ο εργαζόμενος και στην περίπτωση που η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που αφορούν στον εργοδότη και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία.

Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σε άλλο χρόνο. Ο εργοδότης, όμως, έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού.

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 61 του Ν 4139/2013 (ΦΕΚ Α΄ 74/20.03.2013).]

Άρθ. 657 (Άρθρο 9 ΠΔ 80/2022) Λόγοι που εμπόδισαν τον εργαζόμενο. Ο εργαζόμενος διατηρεί την αξίωσή του για το μισθό, αν ύστερα από δεκαήμερη τουλάχιστον παροχή εργασίας εμποδίζεται να εργαστεί από σπουδαίο λόγο που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά του.

Ο εργοδότης έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό τα ποσά που εξαιτίας του εμποδίου καταβλήθηκαν στον εργαζόμενο από ασφάλιση υποχρεωτική κατά το νόμο.

Άρθ. 658 (Άρθρο 10 ΠΔ 80/2022) Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διατηρείται, σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο, η αξίωση για το μισθό σε περίπτωση εμποδίου, δεν μπορεί να υπερβεί τον ένα μήνα, αν το εμπόδιο εμφανίστηκε ένα τουλάχιστον έτος μετά την έναρξη της σύμβασης, και το μισό μήνα σε κάθε άλλη περίπτωση. Η αξίωση για το διάστημα αυτό υπάρχει και αν ακόμη ο εργοδότης κατάγγειλε τη μίσθωση επειδή το εμπόδιο του παρείχε το δικαίωμα αυτό.

Άρθ. 659 Εργασία πέρα από τη συμφωνημένη. Αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέρα από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο

εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη.

Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα για την πρόσθετη αυτή εργασία σε συμπληρωματική αμοιβή, που κανονίζεται ανάλογα με το συμφωνημένο μισθό και με τις ειδικές περιστάσεις. [Η παρ. 2 κωδικοποιήθηκε από το άρθρο 11 ΠΔ 80/2022 (ΦΕΚ Α΄ 222/04.12.2022).]

Άρθ. 660 Ασθένεια του εργαζομένου. Ο εργοδότης σε περίπτωση ασθένειας του εργαζομένου που έχει προσληφθεί και ζει μαζί του, έχει υποχρέωση να του παρέχει, ενόσω διαρκεί η σύμβαση, περίθαλψη και ιατρική αντίληψη στο σπίτι ή και σε νοσοκομείο έως ένα μήνα, αν η ασθένεια παρουσιάστηκε τουλάχιστον ένα έτος μετά την έναρξη της σύμβασης, και έως δέκα ημέρες, αν η ασθένεια παρουσιάστηκε μετά τρεις μήνες από την έναρξη της σύμβασης. Ο εργοδότης έχει δικαίωμα να καταλογίσει τις δαπάνες στο μισθό που οφείλει για το χρόνο που διαρκεί η ασθένεια.

Η υποχρέωση του εργοδότη δεν υπάρχει, αν η ασθένεια οφείλεται σε δόλο ή σε βαριά αμέλεια του εργαζομένου ή από την εισαγωγή του σε νοσοκομείο ως ασφαλισμένου υποχρεωτικά για την περίπτωση ασθένειας.

Άρθ. 661 Ο εργοδότης έχει τις υποχρεώσεις του προηγούμενου άρθρου και αν ακόμη, έχοντας εξαιτίας της ασθένειας τέτοιο δικαίωμα, καταγγείλει τη σύμβαση.

Άρθ. 662 (Άρθρο 12 ΠΔ 80/2022) Ασφάλεια και υγιεινή των χώρων εργασίας. Ο εργοδότης οφείλει να διαρρυθμίζει τα σχετικά με την εργασία και με το χώρο της καθώς και τα σχετικά με τη διαμονή, τις εγκαταστάσεις και τα μηχανήματα ή εργαλεία, έτσι ώστε να προστατεύεται η ζωή και η υγεία του εργαζομένου.

Άρθ. 663 Αν ο εργαζόμενος έχει προσληφθεί και ζει στην κατοικία του εργοδότη, αυτός έχει υποχρέωση να διαρρυθμίζει τα σχετικά με το χώρο της διαμονής και του ύπνου, καθώς και τα σχετικά με την περίθαλψη και με το χρόνο εργασίας και ανάπαυσης, έτσι ώστε

να εξασφαλίζονται η υγεία και η ηθική, καθώς και η άσκηση των θρησκευτικών και των πολιτικών καθηκόντων του εργαζομένου.

Άρθ. 664 (Άρθρο 150 ΠΔ 80/2022) Συμψηφισμός ή κρατήσεις του μισθού. Ο εργοδότης δεν μπορεί να συμψηφίσει οφειλόμενο μισθό με απαίτησή του κατά του εργαζομένου, εφόσον ο μισθός αυτός είναι απολύτως αναγκαίος για την διατροφή του εργαζομένου και της οικογένειάς του.

Η απαγόρευση αυτή δεν ισχύει για το συμψηφισμό με απαίτηση που έχει ο εργοδότης λόγω ζημίας που του προξένησε ο εργαζόμενος με δόλο κατά την εκτέλεση της σύμβασης εργασίας.

Ο μισθός, εφόσον δεν υπόκειται σε συμψηφισμό, είναι και ακατάσχετος.

Άρθ. 665 (Άρθρο 151 ΠΔ 80/2022) Στην περίπτωση που συμφωνήθηκαν κρατήσεις από το μισθό, αν δεν συμφωνήθηκε διαφορετικά θεωρείται ότι έγιναν για την κάλυψη ενδεχόμενης ζημίας του εργοδότη. Τέτοιες κρατήσεις είναι ισχυρές μόνο στο μέτρο του προηγούμενου άρθρου και είναι τοκοφόρες αφότου έγιναν.

Άρθ. 666 Παροχή άδειας. Ο εργοδότης αν η εργασία εξαντλεί εντελώς ή σημαντικά τις παραγωγικές δυνάμεις του εργαζομένου, έχει υποχρέωση να του δίνει κάθε χρόνο άδεια για δέκα τουλάχιστον συνεχείς ημέρες, αν η συμβατική σχέση υπάρχει χωρίς διακοπή ήδη από ένα χρόνο, για δεκαπέντε ημέρες αν η σχέση υπάρχει από πέντε χρόνια και για είκοσι ημέρες αν η σχέση υπάρχει από δεκαπέντε χρόνια.

Κατά τη διάρκεια της άδειας ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα στο μισθό.

Άρθ. 667 Η άδεια του προηγούμενου άρθρου δίνεται στην κατάλληλη, ενόψει των συνθηκών της εργασίας, εποχή. Στο χρόνο της άδειας δεν υπολογίζεται ο χρόνος που ο εργαζόμενος εμποδίζεται να εργαστεί, αλλά έχει δικαίωμα στο μισθό.

Ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να δώσει άδεια, από τότε που ο εργαζόμενος κατάγγειλε τη σύμβαση.

Άρθ. 668 Δικαίωμα στις εφευρέσεις. [Καταργήθηκε με το άρθρο 25 παρ. 2 Ν 1733/1987 (ΦΕΚ Α΄ 171/22.09.1987).]

Άρθ. 669 (Άρθρο 313 ΠΔ 80/2022) Λήξη της σύμβασης. Η σύμβαση εργασίας παύει αυτοδικαίως, όταν λήξει ο χρόνος για τον οποίο συνομολογήθηκε.

Σύμβαση εργασίας που η διάρκειά της δεν ορίστηκε ούτε και συνάγεται από το είδος και το σκοπό της εργασίας, λύνεται ύστερα από καταγγελία καθενός από τα μέρη. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά στο νόμο ή στη σύμβαση, η καταγγελία πρέπει να γίνει πριν από δεκαπέντε ημέρες και επιφέρει τη λύση μετά την παρέλευση αυτής της προθεσμίας. Δεν μπορεί να συμφωνηθεί υπέρ του εργοδότη προθεσμία συντομότερη από τη νόμιμη.

Άρθ. 670 (Άρθρο 314 ΠΔ 80/2022) Η σύμβαση εργασίας που η διάρκειά της ορίζεται για ολόκληρη τη ζωή ενός προσώπου ή υπερβαίνει την πενταετία μπορεί, όταν περάσουν πέντε χρόνια, να καταγγελθεί από τον εργαζόμενο οποτεδήποτε, αφού τηρηθεί εξάμηνη προθεσμία καταγγελίας.

Άρθ. 671 (Άρθρο 95 ΠΔ 80/2022) Σιωπηρή ανανέωση. Η σύμβαση εργασίας που συνομολογήθηκε για ορισμένο χρόνο λογίζεται πως ανανεώθηκε για αόριστο χρόνο, αν μετά τη λήξη του χρόνου της ο εργαζόμενος εξακολουθεί την εργασία χωρίς να εναντιώνεται ο εργοδότης.

Άρθ. 672 (Άρθρο 315 ΠΔ 80/2022) Καταγγελία για σπουδαίο λόγο. Καθένα από τα μέρη έχει δικαίωμα σε κάθε περίπτωση να καταγγείλει οποτεδήποτε τη σύμβαση για σπουδαίο λόγο, χωρίς να τηρήσει προθεσμία. Το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί με συμφωνία.

Άρθ. 673 (Άρθρο 316 ΠΔ 80/2022) Αν ο σπουδαίος λόγος, για τον οποίο έγινε η καταγγελία, συνίσταται ή οφείλεται σε αθέτηση της σύμβασης, εκείνος που την αθέτησε έχει υποχρέωση σε αποζημίωση.

Άρθ. 674 (Άρθρο 317 ΠΔ 80/2022) Αν ο σπουδαίος λόγος, για τον οποίο ο εργοδότης έκανε την καταγγελία, οφείλεται σε μεταβολή των προσωπικών ή των περιουσιακών του σχέσεων, το δικαστήριο μπορεί, κατά την κρίση του, να επιδικάσει στον εργαζόμενο εύλογη αποζημίωση.

Άρθ. 675 (Άρθρο 318 ΠΔ 80/2022) Θάνατος του ενός. Η σύμβαση εργασίας λύνεται με το θάνατο του εργαζομένου.

Με το θάνατο του εργοδότη η σύμβαση λύνεται μόνο όταν τα μέρη απέβλεψαν κυρίως στο πρόσωπό του. Σ' αυτή την περίπτωση το δικαστήριο μπορεί, κατά την κρίση του, να επιδικάσει στον εργαζόμενο εύλογη αποζημίωση.

Άρθ. 676 Εμπιστευτικές εργασίες. Σύμβαση εμπιστευτικών ελευθέριων εργασιών, στην οποία ο εργαζόμενος δεν τελεί σε διαρκή σχέση με πάγιο μισθό, μπορεί να καταγγελθεί από τον εργοδότη και χωρίς σπουδαίο λόγο. Το ίδιο δικαίωμα έχει και ο εργαζόμενος, που όμως ευθύνεται σε αποζημίωση, αν καταγγείλει άκαιρα τη σύμβαση.

Άρθ. 677 (Άρθρο 13 ΠΔ 80/2022) Άδειες για ανεύρεση άλλης εργασίας. Όταν καταγγελθεί η σύμβαση, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να ζητήσει τον αναγκαίο ελεύθερο χρόνο για να βρει άλλη εργασία, εφόσον δεν του μένει διαφορετικά κατάλληλος χρόνος γι' αυτό το σκοπό.

Άρθ. 678 (Άρθρο 319 ΠΔ 80/2022) Πιστοποιητικό εργασίας. Κατά τη λήξη της σύμβασης ο εργαζόμενος μπορεί να απαιτήσει από τον εργοδότη πιστοποιητικό για το είδος και τη διάρκεια της εργασίας του. Μόνον αν το ζητήσει ειδικά ο εργαζόμενος, βεβαιώνεται και η ποιότητα της εργασίας του και η διαγωγή του.

Άρθ. 679 (Άρθρο 14 ΠΔ 80/2022) Παραίτηση του εργαζομένου από δικαιώματά του. Είναι άκυρη η συμφωνία με την οποία περιορίζονται τα δικαιώματα του εργαζομένου από τα άρθρα 656 έως 658, 659 παράγραφοι 2 έως 667, 668 εδάφια 2, 670, 674, 677 και 678 ή διευρύνεται η ευθύνη του εργαζομένου από το άρθρο 652.

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 49 παρ. 2 του Ν 4611/2019 (ΦΕΚ Α΄ 73/17.05.2019).]

Άρθ. 680 Συλλογική σύμβαση εργασίας. Με σύμβαση ανάμεσα σε εργοδότες ή ένωση εργοδοτών και σε εργαζομένους ή ένωση εργαζομένων (συλλογική σύμβαση εργασίας) μπορούν να καθορίζονται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του νόμου, οι όροι με τους οποίους θα συνομολογούνται οι επιμέρους συμβάσεις εργασίας των ατόμων ή των ενώσεων που υποβάλλονται στη συλλογική σύμβαση.

Η συλλογική σύμβαση απαιτείται να καταρτιστεί εγγράφως.

Οι όροι των επιμέρους συμβάσεων εργασίας, που είναι αντίθετοι με τη συλλογική σύμβαση είναι άκυροι, εφόσον δεν είναι ευνοϊκότεροι για τον εργαζόμενο, και στη θέση τους ισχύουν οι όροι της συλλογικής σύμβασης.

A3. ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Άρθ. 14 Στην αρμοδιότητα των ειρηνοδικείων υπάγονται:

1. α) όλες οι διαφορές που μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήματα και που η αξία του αντικειμένου τους δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ,

β) όλες οι διαφορές, κύριες ή παρεπόμενες, από σύμβαση μίσθωσης, καθώς και οι διαφορές του άρθρου 601 του Αστικού Κώδικα, εφόσον σε όλες τις περιπτώσεις αυτές το συμφωνημένο μηνιαίο μίσθωμα δεν υπερβαίνει τα εξακόσια (600) ευρώ.

γ) οι διαφορές ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων από τη σχέση της οροφοκτησίας και οι διαφορές ανάμεσα στους δια-

χειριστές ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους και στους ιδιοκτήτες ορόφων και διαμερισμάτων που αφορούν κοινόχρηστες δαπάνες, εφόσον η αξία του αντικειμένου τους δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. [Όπως το εδάφιο γ΄ προστέθηκε με το άρθρο 1 άρθρο πρώτο παρ. 3 Ν 4335/2015 (ΦΕΚ Α΄ 87/23.07.2015)· έναρξη ισχύος 1.1.2016 - άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 4 Ν 4335/2015.]

2. Στην αρμοδιότητα των μονομελών πρωτοδικείων υπάγονται όλες οι διαφορές που μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήματα και που η αξία του αντικειμένου τους είναι πάνω από είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ, δεν υπερβαίνει όμως το ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ. [Όπως η παρ. 2 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 6 παρ. 1 Ν 4055/2012 (ΦΕΚ Α΄ 51/12.03.2012)· έναρξη ισχύος 2.4.2012 - άρθρο 113 Ν 4055/2012.]

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 Ν 3994/2011 (ΦΕΚ Α΄ 165/25.07.2011).]

Άρθ. 16 Στην αρμοδιότητα των μονομελών πρωτοδικείων υπάγονται, ακόμη και αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ:

1) […], 2) οι διαφορές από παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία με αφορμή την εργασία αυτή, ανάμεσα στους εργαζομένους ή τους διαδόχους τους ή εκείνους στους οποίους ο νόμος δίνει δικαιώματα από την παροχή της εργασίας των πρώτων και στους εργοδότες ή τους διαδόχους τους, 3) οι διαφορές από παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία, με αφορμή την εργασία αυτή, ανάμεσα σε εκείνους που εργάζονται από κοινού στον ίδιο εργοδότη, 4) οι διαφορές ανάμεσα στους επαγγελματίες ή τους βιοτέχνες, είτε μεταξύ τους είτε με τους πελάτες τους, από την παροχή εργασίας ή ειδών που κατασκεύασαν αυτοί, 5) οι διαφορές από συλλογική σύμβαση εργασίας ή από διατάξεις που εξομοιώνονται με διατάξεις συλλογικής σύμβασης, είτε ανάμεσα σε αυτούς, που δεσμεύονται από αυτές, είτε ανάμεσα σε αυτούς και τρίτους, 6) οι διαφορές ανάμεσα σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και στους

ασφαλισμένους σε αυτούς ή τους διαδόχους τους ή εκείνους που κατά το νόμο έχουν δικαιώματα από τη σχέση ασφάλισης, 7) οι διαφορές που αφορούν τις αμοιβές, τις αποζημιώσεις και τα έξοδα δικηγόρων, εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 15 αρ. 11, συμβολαιογράφων, άμισθων δικαστικών επιμελητών, γιατρών, οδοντογιατρών, διπλωματούχων μαιών, κτηνιάτρων, μηχανικών και χημικών διπλωματούχων ανώτατων και ανώτερων σχολών, μεσιτών που έχουν διοριστεί νόμιμα, ή των καθολικών διαδόχων όλων αυτών, όπως και αν χαρακτηρίζεται η σχέση από την οποία προκύπτουν και ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι συμφωνία για τον καθορισμό της αμοιβής ή για τον τρόπο της πληρωμής της, […]

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 άρθρο πρώτο παρ. 2 Ν 4335/2015 (ΦΕΚ Α΄ 87/23.07.2015)· έναρξη ισχύος 1.1.2016 - άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 4 Ν 4335/2015.]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

ΤΙΤΛΟΣ I

ΥΠΑΓΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Άρθ. 614 Κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών δικάζονται οι μισθωτικές διαφορές, οι διαφορές από οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, οι εργατικές διαφορές, οι διαφορές επαγγελματιών και οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, οι διαφορές από αμοιβές, οι διαφορές για ζημιές από αυτοκίνητα, οι διαφορές από δημοσιεύματα ή ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές και οι διαφορές από πιστωτικούς τίτλους:

1. […] 2. […]

3. Εργατικές διαφορές είναι: α) οι διαφορές από παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία με αφορμή την παροχή της εργασίας αυτής μεταξύ των εργαζομένων ή των διαδόχων τους ή εκείνων που κατά το νόμο έχουν δικαίωμα από την παροχή εργα-

σίας τους και των εργοδοτών ή των διαδόχων τους, β) οι διαφορές από την παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία με αφορμή την παροχή της εργασίας αυτής μεταξύ εκείνων που εργάζονται μαζί στον ίδιο εργοδότη, γ) οι διαφορές από συλλογική σύμβαση εργασίας ή από διατάξεις που εξομοιώνονται προς διατάξεις συλλογικής σύμβασης μεταξύ εκείνων που υπάγονται στις διατάξεις αυτές ή μεταξύ αυτών και τρίτων, δ) οι παρεμπίπτουσες αγωγές κατά δικονομικών εγγυητών στις δίκες που αφορούν τις διαφορές των περιπτώσεων α' και β' της παρούσας παραγράφου, καθώς και ε) οι αγωγές κατά ομοδίκων των εναγομένων στις δίκες που αφορούν τις διαφορές των περιπτώσεων α' και β' της παρούσας παραγράφου, εφόσον εναχθούν από κοινού ή προσεπικληθούν.

4. Διαφορές επαγγελματιών και οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης είναι: α) οι διαφορές μεταξύ επαγγελματιών ή βιοτεχνών μεταξύ τους ή μεταξύ αυτών και των πελατών τους, από την παροχή εργασίας ή ειδών που αυτοί κατασκεύασαν και β) οι διαφορές μεταξύ οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και των ασφαλισμένων στους οργανισμούς αυτούς ή των διαδόχων τους ή εκείνων που κατά το νόμο έχουν δικαιώματα από την ασφαλιστική σχέση.

5. Διαφορές από αμοιβές είναι: α) οι διαφορές για τις αμοιβές, τις αποζημιώσεις και τα έξοδα δικηγόρων, συμβολαιογράφων, άμισθων δικαστικών επιμελητών, γιατρών, οδοντογιατρών, κτηνιάτρων, διπλωματούχων μαιών, μηχανικών και χημικών διπλωματούχων ανώτατων και ανώτερων σχολών, νόμιμα διορισμένων μεσιτών ή των καθολικών διαδόχων όλων αυτών και των πελατών τους ή των καθολικών διαδόχων τους, όπως και αν χαρακτηρίζεται η μεταξύ τους σχέση και ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι συμφωνία για τον καθορισμό της αμοιβής ή τον τρόπο της καταβολής της, β) οι διαφορές για τις αμοιβές, τις αποζημιώσεις και τα έξοδα διαιτητών, διαμεσολαβητών, εκτελεστών διαθήκης, κηδεμόνων σχολάζουσας κληρονομιάς, διαχειριστών σε ιδιοκτησίες κατ’ ορόφους ή διαχειριστών που διορίζονται από δικαστική αρχή, εκκαθαριστών εταιριών ή νο-

μικών προσώπων ή κληρονομιών ή των καθολικών διαδόχων όλων αυτών και των προσώπων που έχουν την υποχρέωση να καταβάλουν ή των καθολικών διαδόχων τους, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι συμφωνία για τον καθορισμό της αμοιβής ή τον τρόπο καταβολής της και γ) οι διαφορές για τις αμοιβές, τις αποζημιώσεις και τα έξοδα των μαρτύρων που εξετάσθηκαν ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου ή διαιτητών, όπως και των πραγματογνωμόνων, διαιτητών πραγματογνωμόνων, εκτιμητών, διερμηνέων, μεσεγγυούχων και φυλάκων, όπως και αν διορίσθηκαν ή των καθολικών διαδόχων όλων αυτών και των προσώπων που έχουν την υποχρέωση καταβολής ή των καθολικών διαδόχων τους. […]

[Όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 άρθρο τέταρτο Ν 4335/2015 (ΦΕΚ Α΄ 87/23.07.2015)· έναρξη ισχύος 1.1.2016 - άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 4 Ν 4335/2015.]

Άρθ. 621 1. Οι διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 614 αριθμ. 3 μπορεί να εισαχθούν και στο δικαστήριο του τόπου όπου ο εργαζόμενος παρέχει ή, σε περίπτωση λύσης της σχέσης, παρείχε την εργασία του κατά τον αμέσως πριν από τη λήξη χρόνο.

2. Στις διαφορές που αναφέρονται στην παρ. 1, μπορούν να εναγάγουν ή να εναχθούν μαζί περισσότεροι εργαζόμενοι και όταν τα δικαιώματα ή οι υποχρεώσεις τους προέρχονται μόνο από την ίδια νομική αιτία. Στις διαφορές που αναφέρονται στην παρ. 1, αν κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο δεν εμφανιστεί κάποιος διάδικος ή εμφανιστεί και δεν λάβει νόμιμα μέρος στη συζήτηση, η διαδικασία προχωρεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι.

3. Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν αναβληθεί η συζήτηση, αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες.