ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΥ

Ι. ΚΩΔΙΚΑΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΩΝ - ΒΑΣΙΚΑ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΑ

[1] Ν 2830/2000

Κώδικας Συμβολαιογράφων

(ΦΕΚ Α΄ 96/16.3.2000)

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Άδεια 29, 30

– αναρρωτική 30

– απουσίας 29 παρ. 1-3

– εκπαιδευτική 29 παρ. 5-7

– κυοφορίας 29 παρ. 4

– μέρισμα αδείας 124

Ακυρότητα συμβολαιογραφικής πράξης

– κατά τον προϊσχύσαντα Συμβ/κό Κώδικα 147

– παραβίαση διατάξεων περί διερμηνέων 10 παρ. 5

– παραβίαση διατάξεων περί συμπράξεως 9 παρ. 4

– στρατιωτικού συμβολαιογράφου 139

– υπέρβαση της κατά τόπον αρμοδιότητας

– εξαιρέσεις 4 παρ. 2

Αναπλήρωση

– απόντος ή κωλυομένου 3 παρ. 1, 7 παρ. 2

– ειρηνοδίκης ως αναπληρωτής 3 παρ. 1-3

– υποχρεώσεις - δικαιώματα 3 παρ. 3

– ελλείψει συμβολαιογράφου 3 παρ. 1β΄

– παυθέντος προσωρινώς

– αναπλήρωσης διαδικασία 3 παρ. 5

– αρμοδιότητες αναπληρωτή 3 παρ. 5

– χρηματικά δικαιώματα αναπληρωτή 3 παρ. 5

– σε περίπτωση αδείας αναρρωτικής 30 παρ. 2

– σε περίπτωση αδείας κανονικής 29 παρ. 3

– σε περίπτωση αργίας 31 παρ. 3

– χρηματικά δικαιώματα αναπληρωτή 3 παρ. 4-5

Αντίγραφα

– δημόσιας διαθήκης 13 παρ. 2

– έκδοση 13 παρ. 1-2

– υπογραφές 11 παρ. 6

– χρηματικά δικαιώματα 13 παρ. 3

Αποχώρηση

– λόγω νόσου 34

– λόγω ορίου ηλικίας 33

– λόγω παραιτήσεως 35, 37 παρ. 4

Αργία

– αργίας παύση 31 παρ. 2

– αυτοδίκαιη 31 παρ. 1

– με απόφαση 31 παρ. 2

– υποχρεώσεις 31 παρ. 3

Αρμοδιότητα κατά τόπο 4

Αρχείο συμβολαιογράφου

– αποχωρούντος 128

– εγγράφων καταστροφή

– εξαιρέσεις 130 παρ. 4

– επιτρεπτή 130 παρ. 1-2, 5

– μεταφορά στη νέα έδρα 133

– μικροφωτογράφηση αρχείων 131

– παράδοση

– παράδοσης πρωτόκολλο 129 παρ. 2, 130 παρ. 5

– προοσωρινή/οριστική 129 παρ. 1

– στρατιωτικού 143

Αρχειοφυλακείο

– αντιγράφων χορήγηση 126 παρ. 4

– διαθήκης μυστικής/ιδιόγραφης ανάληψη 126 παρ. 5

– διαθήκες αρχείων 126 παρ. 6

– έργο αρχειοφυλακείων 126 παρ. 3

– μικροφωτογράφηση αρχείων 131

– πλειστηριασμού συνέχιση 126 παρ. 7

– πόροι 127

– σύσταση 126 παρ. 1, 2

Βιβλία

– ευρετήριο 14

– προσδιορισμός βιβλίων 16

Γραφείο συμβολαιογράφου

– διατήρηση 4 παρ. 3

– μίσθωση 151

Διερμηνέας

– διορισμός

– σε περίπτωση άγνοιας ελληνικής γλώσσας 10 παρ. 1

– σε περίπτωση κωφού ή άλαλου δικαιοπρακτούντος 10 παρ. 3

– κυρώσεις 10 παρ. 5

– υποχρεώσεις 10 παρ. 4

Δικαιώματα

– αναλογικά

– από αυτοκίνητα/μοτοσυκλέτες 118

– από συμβόλαια προβληματικών επιχειρήσεων 117 παρ. 2-3

– από συμβόλαια τραπεζών 117 παρ. 1, 3

– διανομή 113

– κατάθεση 119

– κατανομή 116

– προαφαιρούμενα ποσά 120

– ανεκχώρητο/ακατάσχετο 123

– από αλλοδαπό συμβόλαιο 40 παρ. 5

– από αντίγραφα προς χρήση του δημοσίου 13 παρ. 3

– από μη υπογραφή συμβολαίου 40 παρ. 3

– από σύνταξη διαμαρτυρικών 117 παρ. 4

– επί αδειών 124

– καθορισμός 40 παρ. 1

– μειωμένα 40 παρ. 2

– μερίσματος

– άδειας 124

– αποκλεισμός 125

– δικαιούχοι 121

– παρακράτηση αμοιβής 117 παρ. 5

Δικαστικοί λειτουργοί

– δικαιοπραξίες 11 παρ. 7

Διορισμός

– ανάκληση 27 παρ. 3-5

– ασυμβίβαστα 37

– διαδικασία 26

– επαναδιορισμός 22

– ηλικία 21, 24 παρ. 2

– κρίσιμος χρόνος προσόντων/κωλυμάτων 24

– κωλύματα

– γενικά 23

– ειδικά 22

– ορκωμοσία 27 παρ. 1-2

– προσόντα

– γενικά 19

– ειδικά 20

Δωσιδικία 36

Έγγραφα συμβολαιογραφικά

– ανάγνωση συμβολαίου 11 παρ. 4

– απόδειξη ταυτότητας δικαιοπρακτούντων 8 παρ. 2-4

– αύξων αριθμός 14

– δικαιοπραξίες νομικών προσώπων 8 παρ. 5

– ευρετήριο 14

– ιστορικά 130 παρ. 3

– κατάρτισης τρόπος

– γραφής τρόπος 11 παρ. 1

– διαγραφή/καθαρογραφή 11 παρ. 2

– μεταβολή/προσθήκη 11 παρ. 3

– καταστροφή

– εξαιρέσεις 130 παρ. 4

– επιτρεπτή 130 παρ. 1-2, 5

– ξενόγλωσσα στοιχεία 8 παρ. 6

– πρωτότυπο/αντίγραφα/ απόγραφα 11 παρ. 6, 13

– στοιχεία 8 παρ. 1

– σφραγίδα 11 παρ. 6

– υπογραφές

– υπογραφή ευρετηρίου 14 παρ. 2

– υπογραφής αδυναμία 11 παρ. 4

– υπογραφών χώρος 11 παρ. 4-5

– φύλαξη 12

Έδρα

– κατάργηση θέσεων συμβολαιογράφων 154

– κενών θέσεων κάλυψη

– έως έναρξη ισχύος νέου Συμβ/κού Κώδικα 148

– με διαγωνισμό 18, 25

– με μετάθεση 18, 28

– μεταβολή 2 παρ. 2-4, 133

– σύσταση/θέσεις 2 παρ. 1, 3, 17, 18

Έλεγχος κρατικός

– αρμόδιο όργανο 41 παρ. 1

– εξαιρέσεις 41 παρ. 1

– κρατικών συμβολαίων 41 παρ. 2

– προϋποθέσεις 41 παρ. 1

Επιμόρφωση 39

Επίπληξη 44α, 89 παρ. 2

Επίσχεση εγγράφων δικαιοπρακτούντων 40 παρ. 4

Εταιρίες συμβολαιογράφων

– σύστασης προϋποθέσεις 153

Ευθύνη

– για αξία και αντικείμενα συμβολαίου 38 παρ. 2

– για φόρους 38 παρ. 1

– ποινική 150

– στρατιωτικού συμβολαιογράφου 141

Καθήκοντα

– αρμοδιότητες ως δημοσίου λειτουργού 1

– ασυμβίβαστα έργα 37

– εδαφικά όρια άσκησης καθηκόντων 4

– σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου

– εξαιρέσεις 9 παρ. 2

– προϋποθέσεις 9 παρ. 1,5

– χρηματικά δικαιώματα 9 παρ. 2

Κατάργηση αντιθέτων διατάξεων 155

Κρατικά συμβόλαια 115, 116

Κωλύματα

– δικαιοπραξίες ιδίου/συγγενών 7 παρ. 1

Κωφάλαλοι 10 παρ. 2-3

Μάρτυρες

– σύμπραξη δύο μαρτύρων

– προσόντα/κωλύματα 9 παρ. 3

– προϋποθέσεις 9 παρ. 1,5

Παραγραφή

– πειθαρχικών παραπτωμάτων

– αναστολή 53 παρ. 2

– διακοπή 53 παρ. 3

– όταν συρρέουν με ποινικό παράπτωμα 53 παρ. 4

– προ της ισχύος νέου Κώδικα 149

– χρόνος 53 παρ. 1

– πειθαρχικών ποινών 90

– φόρων (κατά συμβ/φων) 38

Παύση

– αναπλήρωση 3 παρ. 5, 89 παρ. 4

– απόφαση 32 παρ. 5

– αρμόδιο όργανο 57

– διαδικασία 32 παρ. 2-4

– λόγοι 32 παρ. 1, 45

– οριστική 44δ, 45, 91 παρ. 1, 95 παρ. 1

– προσωρινή 44γ, 89 παρ. 4

– υποτροπή 50

Πειθαρχικό δίκαιο

– ανάκριση

– ανακριτή ορισμός 74

– αποδεικτικά μέσα 75 παρ. 2-4

– απολογία εγκαλουμένου 76 παρ. 2

– απολογίας δικαιώματα 73 παρ. 1

– απολογίας εύλογη προ- θεσμία 73 παρ. 4

– απολογίας κλήση 72

– απολογίας τύπος 73 παρ. 2

– διεξαγωγή 75 παρ. 1-6

– εγγράφων αναζήτηση 78

– εισηγητής 71

– λήξη 79, 80

– αυτοτέλεια πειθαρχικής δίκης 62

– αυτοψία 77 παρ. 1-2, 4

– διάρκεια πειθαρχικής εξουσίας 51, 54

– εξάλειψη αξιοποίνου 53

– μάρτυρες 76

– μεταβολή νομικού καθεστώτος 55

– μυστικότητα διαδικασίας 64

– πειθαρχικά δικαστήρια

– απόφαση 95, 91

– αρμοδιότητες 57

– ένδικα μέσα 91 παρ. 3, 94

– κύρια διαδικασία 93

– κωλύματα συμμετοχής 61

– πειθαρχικά όργανα 56

– προδικασία 92

– σύνθεση 59

– υπέρβαση της κατά τόπον αρμοδιότητας 4 παρ. 3

– πειθαρχικά συμβούλια

– απόφαση 83-85, 87, 88 παρ. 1-4, 89 παρ. 1

– αρμοδιότητες 58, 63 παρ. 3

– εισαγγελέας 81 παρ. 5

– ένδικα μέσα 86

– επανάληψη πειθαρχικής δίκης 87

– συζήτηση 81 παρ. 6, 82 παρ. 1-2

– συνεδρίαση 81 παρ. 1-4

– σύνθεση 60

– υπόμνημα 81 παρ. 7

– πειθαρχικές ποινές

– διακρίσεις 44

– εκτέλεση 89

– επιμέτρηση 48

– επί συρροής πειθαρχικών παραπτωμάτων 49

– παραγραφή 90

– πειθαρχική δίωξη

– απαγόρευση δεύτερης δίωξης 47, 52 παρ. 2

– αρμόδιο όργανο 63 παρ. 1-2

– αρχείο 67 παρ. 2

– άσκηση 67 παρ. 1, 3

– εκθέσεις/επιδόσεις 66

– έναρξη (πειθαρχική αγωγή) 69

– έξοδα 64

– επί συναιτιότητας 65 παρ. 2

– επί συρροής πειθαρχικών παραπτωμάτων 65 παρ. 1

– περάτωση 70

– προδικασία/κύρια διαδικασία 64

– προκαταρκτική εξέταση 68

– συνήγορος 64

– πειθαρχικό παράπτωμα

– ελαφρύ/εξ αμελείας 48 παρ. 2

– έννοια 42 παρ. 1

– περιπτωσιολογία 43, 51 παρ. 2

– κατ’ εξακολούθηση 46

– παραγραφή 53, 149

– ποινικού δεδικασμένου ισχύς 62 παρ. 3

– πραγματογνωμοσύνη 77 παρ. 3-4

– ποινική δίκη εκκρεμής 52 παρ. 3

– ποινικής και πειθαρχικής δίκης σχέση 62 παρ. 1-2

– ποινικού και πειθαρχικού κολασμού σχέση 52 παρ. 1

– υποτροπή 50

Πρόστιμο 44β, 89 παρ. 3, 50 παρ. 1

Στρατιωτικοί συμβολαιογράφοι

– αναπλήρωση κωλυομένου 135 παρ. 2

– αντικατάσταση

– αρμόδιο όργανο 136

– γνωστοποίηση 137

– απαλλαγή 142

– αρμοδιότητες 134 παρ. 2, 138, 146

– αρχείου/ευρετηρίου παράδοση

– σε αρχειοφυλακείο 144

– σε στρατιωτικό συμβολαιογράφο 143

– διορισμός

– γνωστοποίηση 137

– διαδικασία 135

– προϋποθέσεις 134

– ευθύνη 141

– πράξεις

– ακυρότητα 139

– ατέλεια 145

– διατυπώσεις 140

Συλλογικά όργανα

– διακρίσεις 96

Σύλλογοι συμβολαιογραφικοί

– ανάληψη χρημάτων 102 παρ. 2

– γενική συνέλευση

– έκτακτη 105 παρ. 2

– προσωπικό 152

– τακτική 105 παρ. 1

– δάνεια 132

– διοικητικό συμβούλιο

– αναπλήρωση προέδρου 103 παρ. 6

– απαρτία 103 παρ. 5

– απόφασης λήψη 103 παρ. 7

– αρμοδιότητες 107

– μέλη 103 παρ. 3, 104 παρ. 1-2, 106, 108

– πλήρωση κενής θέσης 103 παρ. 2

– σύγκληση 103 παρ. 4

– σύνθεση 103 παρ. 2

– έδρα 97

– εκπροσώπηση 102 παρ. 1

– νομική φύση 98

– πόροι 100

– σκοπός 99

– στέγαση 101

– συμβάσεις με τρίτους 98Α

Συμβόλαια κρατικά

– έννοια 115

– κατανομή

– αναλογικών δικαιωμάτων 116

– πλειστηριασμών ΚΕΔΕ 114 παρ. 5

– συμβολαίων 114 παρ. 1-4

Σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου 9 παρ. 1-5

Συνέδρια συμβολαιογράφων

– αρμοδιότητες 112 παρ. 7

– μετέχοντες 112 παρ. 6

– οργάνωση 112 παρ. 1, 4-5

– συνεδριάσεις 112 παρ. 8

– τόπος 112 παρ. 2-3

– χρόνος 112 παρ. 2

Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογράφων Ελλάδος (ΣΕΣΣΕ)

– αναπλήρωση προέδρου 109 παρ. 3

– απαρτία 109 παρ. 4

– απόφασης λήψη 109 παρ. 4

– εγγράφων υπογραφή 111

– έδρα 111

– λειτουργίας δαπάνες 111

– μετεχόντων στη συνεδρίαση αμοιβή 109

– νομική φύση 96

– προσωπικό 111

– σκοπός 110, 112

– συγκρότηση 109 παρ. 1

– συνεδρίαση

– έκτακτη 109 παρ. 4

– τακτική 109 παρ. 4

– σύνθεση 109 παρ. 2

Υποχρεώσεις

– αντιγράφων έκδοση 1 παρ. 1β, 13 παρ. 1-2

– απορρέουσες από ειδικές διατάξεις 42 παρ. 2-3

– αποχή από παράνομη - ανήθικη πράξη 5 παρ. 1

– βιβλίων τήρηση 16

– γραφείου διατήρηση 4 παρ. 3

– δείγματος υπογραφής χορήγηση 6 παρ. 2

– εγγυοδοσία 6 παρ. 1

– εξηγήσεις στους δικαιοπρακτούντες 5 παρ. 2

– επισύναψη διπλοτύπου καταβολής δικαιωμάτων 122

– ευρετηρίου τήρηση 14

– ευσυνειδησία 5 παρ. 2

– κωλύματα 7

– σε περίπτωση αργίας 31 παρ. 3

– σε περίπτωση κατάσχεσης πρωτοτύπου/συμβολαίου 12 παρ. 2

– υποβολή στατιστικών πινάκων 15

– φύλαξη συμβολαίων και συνημμένων 12 παρ. 1

Άρθρο πρώτο. — Κυρώνεται ως Κώδικας, σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 6 του Συντάγματος και άρθρο 16 παρ. 15 του Ν 2298/1995, το ακόλουθο σχέδιο νόμου, το οποίο έχει συνταχθεί από νομοπαρασκευαστική επιτροπή που συγκροτήθηκε με τις 75119/1995, 35442/1996, 176637/1998 και 165079/1999 αποφάσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης.

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑIΟΓΡΑΦΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Οργανωτικές Διατάξεις

Άρθρο 1. — Καθήκοντα συμβολαιογράφων. 1. Ο Συμβολαιογράφος είναι άμισθος δημόσιος λειτουργός με καθήκοντα:

α) Να συντάσσει και να φυλάσσει έγγραφα συστατικά ή αποδεικτικά δικαιοπραξιών και δηλώσεων των ενδιαφερομένων όταν η σύνταξη των εγγράφων αυτών είναι υποχρεωτική σύμφωνα με το νόμο ή όταν οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να προσδώσουν σε αυτά κύρος δημοσίου εγγράφου.

β) Να εκδίδει απόγραφα ή αντίγραφα των εγγράφων του εδαφίου α΄, καθώς και αντίγραφα των προσαρτημένων και αναφερομένων σε αυτά εγγράφων.

γ) Να θεωρεί ιδιωτικά έγγραφα για την απόκτηση βέβαιης χρονολογίας. Για τη θεώρηση αυτή συντάσσεται σχετική συμβολαιογραφική πράξη.

δ) Να βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής που τίθεται ενώπιόν του σε κάθε έγγραφο που σχετίζεται με τη συναπτόμενη πράξη.

ε) Να ενεργεί κάθε άλλη πράξη που του αναθέτει ο νόμος. Επίσης δύναται να ενεργεί και κάθε άλλη πράξη σχετική με την άσκηση του έργου του.

Σημείωση: Βλ. Εγκύκλιο 30/16.9.2005 (αρ. πρωτ. 1371), με την οποία κοινοποιήθηκε το υπ' αριθ. πρωτ. 1085209/1091/006Γ'/6.9.2005 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών σχετικά με τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής από Δικηγόρους και Συμβολαιογράφους, σύμφωνα με το οποίο οι συμβολαιογράφοι έχουν αρμοδιότητα θεώρησης και υπογραφής μόνο στις περιπτώσεις που αυτή σχετίζεται με τις πράξεις που συντάσσουν και όχι γενική αρμοδιότητα θεώρησης της υπογραφής, ενώ οι δικηγόροι δεν έχουν αρμοδιότητα βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής σε καμία περίπτωση. Από το άρθρο 11 παρ. 1 του Ν 2690/1999, την ΕγκΔΙΣΚΠΟ/Φ. 19/12241/9.6.1999 και το άρθρο 1 παρ. 1 περ. δ' του Κώδικα Συμβολαιογράφων συνάγεται ότι οι Συμβολαιογράφοι έχουν αρμοδιότητα θεώρησης της υπογραφής μόνο στις περιπτώσεις που αυτή σχετίζεται με τις πράξεις που συντάσσουν και όχι γενική

αρμοδιότητα θεώρησης της υπογραφής την οποία σύμφωνα με το Ν 2690/1999 έχουν μόνο οι διοικητικές αρχές με την έννοια που αναπτύχθηκε πιο πάνω, ενώ οι δικηγόροι δεν έχουν αρμοδιότητα βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής σε καμία περίπτωση.

2. Ο συμβολαιογράφος μπορεί να μεταφράζει με ευθύνη του στην ελληνική γλώσσα έγγραφα συνταγμένα σε ξένη γλώσσα τα οποία του προσκομίζονται και είναι χρήσιμα για την κατάρτιση μιας από τις αναφερόμενες πράξεις, θεωρώντας τα για την πραγματοποίηση της μετάφρασης και για την ακρίβειά τους.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 92 παρ. 3, 4, 5 Συντάγματος, 4, 5, 7, 8 επ., 12, 13, 37 Ν 2830/2000 (ασυμβίβαστα), 108, 109, 194, 217, 235, 367, 369, 376, 498, 618, 791, 796, 842, 1002, 1033, 1115, 1117, 1121, 1134, 1169, 1211, 1247, 1266, 1319, 1325, 1330, 1403-1405, 1441, 1456, 1476, 1505, 1506, 1546, 1583, 1633, 1722, 1724, 1738, 1761, 1763, 1766, 1767, 1848, 2033 ΑΚ, 421, 422, 446, 448, 826, 835, 838, 918 παρ. 2, 959, 975, 978, 998, 1006, 1012, 1015, 1022, 1026 ΚΠολΔ, Ν 4356/2015, Ν 4548/2018 (ΑΕ), Ν 3190/1955 (ΕΠΕ) ως ΥΜΣ - (Υπηρεσία μίας στάσης για σύσταση εταιριών), 68 παρ. 3 ι΄ ΠΔ 26/2012 (διορισμός συμβ/φου ως αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής στις εκλογές), 1 Ν 1540/1944 (ένορκες βεβαιώσεις), 5 ΚΔ 19/23.7.1941 (αναπλήρωση Υποθηκοφυλάκων), όπως τροποποιήθηκε με Ν 4356/2015 (άρθρο 51 - προσωρινή ανάθεση καθηκόντων υποθηκοφύλακα σε συμβολαιογράφο).

Άρθρο 2. — Έδρα συμβολαιογράφων. 1. Στην έδρα κάθε ειρηνοδικείου συνιστάται με προεδρικό διάταγμα μία τουλάχιστον θέση συμβολαιογράφου.

2. Αν μεταβληθεί η έδρα του ειρηνοδικείου δεν μεταβάλλεται η έδρα του Συμβολαιογράφου αλλά η τυχόν υπάρχουσα θέση Συμβολαιογράφου παραμένει εφεξής στην έδρα του καταργούμενου ειρηνοδικείου. Από την εφαρμογή των διατάξεων του ΠΔ 110/2012 (Α΄ 193) δεν θίγονται οι υφιστάμενες θέσεις των Συμβολαιογράφων στις έδρες ή στις περιφέρειες των συγχωνευόμενων ειρηνοδικείων, η έδρα και η κατά τόπο αρμοδιότητα. [Όπως η παρ. 2, που είχε τροποποιηθεί με τα άρθρα 5 παρ. 1 του Ν 3258/2004 και 11 παρ. 1 του Ν 3472/2006, αντικαταστάθηκε εκ νέου από το άρθρο 40 παρ. 1 του Ν 4111/2013].

3. Αν στην έδρα ειρηνοδικείου υπάρχουν δύο ή περισσότερες θέσεις συμβολαιογράφων, μπορεί να οριστεί άλλος δήμος ή κοινότητα της ίδιας ειρηνοδικειακής περιφέρειας ως έδρα μιας ή περισσότερων από τις θέσεις αυτές, μόνο αν αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα των συναλλασσομένων.

Η έδρα που ορίζεται με τον τρόπο αυτό μπορεί περαιτέρω να μεταφερθεί σε άλλο δήμο ή κοινότητα της ίδιας ειρηνοδικειακής περιφέρειας ή στην έδρα του ειρηνοδικείου.

4. Η μεταβολή έδρας συμβολαιογράφου σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, μετά γνωμοδότηση της ολομέλειας του οικείου πρωτοδικείου, που αποφαίνεται ύστερα από γνωμοδότηση του

οικείου Συμβολαιογραφικού Συλλόγου. Η μετακίνηση συμβολαιογράφου στη νέα έδρα, λόγω της μεταβολής της έδρας, γίνεται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, που εκδίδεται έπειτα από γνώμη του αρμόδιου υπηρεσιακού συμβουλίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης και έπειτα από αίτηση των ενδιαφερόμενων συμβολαιογράφων.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 4, 43 Ν 2830/2000, 3 παρ. 2 Ν 1183/1981, ΠΔ 284/1993 (σύσταση συμβολαιογραφικών εταιριών).

Άρθρο 3. — Αναπλήρωση. 1. Το συμβολαιογράφο που απουσιάζει ή κωλύεται να ασκεί τα καθήκοντά του αναπληρώνει άλλος συμβολαιογράφος της ίδιας έδρας, που ορίζεται από τον πρόεδρο του Συμβουλίου ή τον δικαστή που διευθύνει το πρωτοδικείο, με υπόδειξη εκείνου ο οποίος αιτείται την αναπλήρωση ή χωρίς αυτήν.

Ελλείψει άλλου συμβολαιογράφου στην έδρα του ειρηνοδικείου αναπληρωτής είναι άλλος συμβολαιογράφος της ίδιας ή άλλης ειρηνοδικειακής περιφέρειας του ίδιου πρωτοδικείου, που ορίζεται κατά τα ανωτέρω και ελλείψει αυτών ο ειρηνοδίκης της έδρας.

2. Ελλείψει συμβολαιογράφου, τα καθήκοντά του ασκούνται από πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1 και ορίζονται με την ίδια διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή ο πρόεδρος του Συμβουλίου ή ο δικαστής που διευθύνει το πρωτοδικείο επιλαμβάνεται αυτεπαγγέλτως.

3. Ο ειρηνοδίκης που ασκεί καθήκοντα συμβολαιογράφου έχει τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του συμβολαιογράφου.

4. Ο αναπληρωτής του συμβολαιογράφου μπορεί να λάβει μέχρι το ήμισυ των δικαιωμάτων, οπότε, στην περίπτωση αυτή, αποδίδει το υπόλοιπο στον αναπληρούμενο. [Όπως η παρ. 4 του άρθρου 3 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 30 του Ν 4509/2017.]

5. Σε περίπτωση προσωρινής παύσης του συμβολαιογράφου λόγω πειθαρχικής ποινής ορίζεται αυτεπαγγέλτως από τον πρόεδρο του Συμβουλίου ή τον δικαστή που διευθύνει το πρωτοδικείο, αναπληρωτής του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί προσωρινά μόνο για τις ακόλουθες πράξεις:

α. Την έκδοση αντιγράφων συμβολαίων και εγγράφων που βρίσκονται στο αρχείο του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί ή σε αρχείο άλλου συμβολαιογράφου που αυτός κατέχει,

β. την ανάληψη από τον διαθέτη, με αίτησή του, μυστικής ή ιδιόγραφης διαθήκης, καθώς και τη δημοσίευση κάθε είδους διαθήκης που βρίσκεται στο αρχείο του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί ή σε αρχείο που αυτός κατέχει,

γ. την ανάληψη από τον δικαιούχο γραμματίου σύστασης παρακαταθήκης του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που βρίσκεται στο αρ

χείο του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί ή σε αρχείο που αυτός κατέχει και

δ. την ενέργεια των σχετικών πράξεων, στην περίπτωση που βάσει των ευρισκομένων στο αρχείο του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί συμβολαίων απαιτείται η συνέχιση πλειστηριασμών, η σύνταξη πίνακα κατάταξης και πρόσκληση δανειστών, η έκδοση περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης, η διανομή πλειστηριάσματος, η έκδοση απογράφων και κάθε άλλη πράξη, η οποία εκ του νόμου ή από τα συμβόλαια που υπάρχουν στο αρχείο του συμβολαιογράφου που έχει παυθεί προκύπτει ότι μόνον ενώπιον του συμβολαιογράφου αυτού μπορεί να γίνει.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις τα δικαιώματα του συμβολαιογράφου ανήκουν εξ ολοκλήρου στον αναπληρωτή.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 4, 89 παρ. 4 Ν 2830/2000, 23 παρ. 2 Ν 1868/1989.

Άρθρο 4. — Αρμοδιότητα κατά τόπο. 1. Ο συμβολαιογράφος ασκεί τα καθήκοντά του σε όλη την περιφέρεια του ειρηνοδικείου στην οποία είναι διορισμένος, όπως κάθε φορά η περιφέρεια του ειρηνοδικείου ορίζεται, με την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων διατάξεων που διέπουν τη διενέργεια αναγκαστικού ή εκούσιου πλειστηριασμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. [Όπως η παρ. 1 του άρθρου 4 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 209 του Ν 4512/2018. Προηγουμένως η παρ. 1 είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 40 παρ. 2 του Ν 4111/2013.]

Σημείωση 1: Το άρθρο 40 παρ. 3 του Ν 4111/2013 (ΦΕΚ Α΄ 18/25.1.2013) ορίζει: «3. Στο Ν 2830/2000 προστίθεται μεταβατική διάταξη, η οποία διαλαμβάνει ως εξής: “Οι πλειστηριασμοί, που ήδη έχουν προσδιορισθεί προς διενέργεια σε υπό συγχώνευση Ειρηνοδικείο μεταφέρονται και διενεργούνται στο κατάστημα του Ειρηνοδικείου στο οποίο συγχωνεύεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ΠΔ 110/2012 (Α΄ 193) και κατά την ήδη προσδιορισθείσα ημερομηνία”».

Σημείωση 2: Σύμφωνα με το άρθρο 99 παρ. 3 του Ν 4485/2017: «3. Στην περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων, λογισμικού, πλατφόρμας ή πύλης ηλεκτρονικών εφαρμογών και συναφών υπηρεσιών για τη διενέργεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στο σύνολο των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων της χώρας, έως το χρόνο έναρξης αυτών, σύμφωνα με το Ν 4472/2017, οι συμβολαιογράφοι που διενεργούν ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς υποχρεούνται να συνδεθούν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ή πύλης ηλεκτρονικών εφαρμογών άλλου συλλόγου, στον οποίο έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα».

2. Κατ’ εξαίρεση των όσων ορίζονται στις προηγούμενες παραγράφους οι συμβολαιογράφοι που είναι διορισμένοι στους δήμους που υπάγονται δικαστηριακά στις περιφέρειες των παρακάτω Ειρηνοδικείων: α. Αθηνών, β. Πειραιά, γ. Νίκαιας, δ. Καλλιθέας, ε. Νέας Ιωνίας, στ. Περιστερίου, ζ. Χαλανδρίου, η. Αμαρουσίου, θ. Σαλαμίνας, ι. Αχαρνών, ια. Κρωπίας, ιβ. Ελευσί

νος, ιγ. Μεγάρων, ιδ. Μαραθώνος, ιε. Λαυρίου, πλην της νήσου Κέας, ιστ. Νέων Λιοσίων και ιζ. Αγίας Παρασκευής έχουν το δικαίωμα να ασκούν τα καθήκοντά τους και στις άλλες περιφέρειες των πιο πάνω ειρηνοδικείων, αλλά μόνο εφόσον καλούνται να υπογράψουν τις συμβολαιογραφικές πράξεις στην οικία, στο κατάστημα ή στο γραφείο ενός των δικαιοπρακτούντων ή των αντιπροσώπων τους ή στο χώρο νοσηλείας, αν νοσηλεύονται, ή κράτησης, αν κρατούνται, ή στο κατάστημα τράπεζας ή άλλου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος ή οργανισμού, όπως και όταν συμπράττουν με άλλο συμβολαιογράφο ή τους ανατίθεται η διενέργεια πλειστηριασμού.

3. Ο συμβολαιογράφος έχει δικαίωμα αλλά και υποχρέωση να διατηρεί ένα μόνο γραφείο στην έδρα όπου είναι διορισμένος. Η παράβαση της υποχρεώσής του αυτής αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα. [Η αρχική παρ. 2 έχει καταργηθεί. Οι παρ. 3 και 4 αναριθμήθηκαν σε 2 και 3 αντίστοιχα. Η νέα παρ. 2 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 32 παρ. 1 του Ν 2915/2001.]

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 2 Ν 2830/2000, 3 παρ. 2 Ν 1183/1981, ΠΔ 284/1993 (συμβολαιογραφικές εταιρίες).

Σημείωση: Βλ. σχετικά ΓνωμΕισΑΠ 1/2013 με θέμα «Εάν συμβολαιογράφοι με έδρα Αθήνα και Πειραιά αντίστοιχα δύνανται να συστήσουν εταιρία συμβολαιογράφων». Σύμφωνα με αυτήν κρίθηκε ότι δεν είναι επιτρεπτή η σύσταση εταιρίας συμβολαιογράφων στην οποία να συμμετέχουν ως εταίροι ένας συμβολαιογράφος με έδρα το Ειρηνοδικείο Πειραιώς και ένας με έδρα το Ειρηνοδικείο Αθηνών, η οποία εταιρία θα έχει έδρα την περιφέρεια του Ειρηνοδικείου Αθηνών.

Άρθρο 5. — Υποχρεώσεις του συμβολαιογράφου. 1. Ο συμβολαιογράφος οφείλει να απέχει από σύνταξη πράξης που αντίκειται στο νόμο ή στα χρηστά ήθη.

2. Ο συμβολαιογράφος ασκεί τα καθήκοντά του ευσυνείδητα και αμε­ρόληπτα. Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων οφείλει να εξηγεί στους δικαιοπρακτούντες τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν και τα δικαιώματα που έχουν από τις πράξεις που καταρτίζονται και να διαπιστώνει ότι γνωρίζουν τα αποτελέσματα των πράξεων αυτών.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 174, 178, 179, 368 ΑΚ, 4, 7, 8, 37 Ν 2830/2000 και 73 ΕισΝΚΠολΔ.

Άρθρο 6. — Εγγυοδοσία - Δείγμα υπογραφής. 1. Ο διοριζόμενος συμβολαιογράφος, πριν να αναλάβει τα καθήκοντά του, οφείλει να καταθέσει χρηματική εγγύηση στο Ταμείο Νομικών και στο Ταμείο Ασφαλίσεως Συμβολαιογράφων σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.

2. Ο συμβολαιογράφος, μετά την ορκωμοσία του, οφείλει να δώσει στο γραμματέα του πρωτοδικείου και της εισαγγελίας, καθώς και στο Συμβολαιογραφικό Σύλλογο της περιφέρειάς του δείγμα της υπογραφής του.

Σημείωση: Σημειώνεται ότι μετά την κατάργηση του Ταμείου Ασφάλισης Συμβολαιογράφων, την ενοποίηση του Κλάδου Υγείας αυτού στον ΕΟΠΥΥ και την κατάργηση

των κοινωνικών πόρων υπέρ των ασφαλιστικών φορέων (παρ. 14 του άρθρου 39 του Ν 4387/2016, όπως το άρθρο 39 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 35 του Ν 4670/2020 (ΦΕΚ Α’ 43/28.2.2020), καταργήθηκε η υποχρέωση κατάθεσης χρηματικής εγγυήσεως από τον νεοδιορισθέντα συμβολαιογράφο στους ασφαλιστικούς του φορείς.

Άρθρο 7. — Κωλύματα. 1. Ο συμβολαιογράφος κωλύεται να συντάξει πράξεις στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α. Όταν δικαιοπρακτεί ο ίδιος ή αντιπροσωπεύει αυτόν που δικαιοπρακτεί ή αυτός που δικαιοπρακτεί είναι σύζυγος ή συγγενής του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και του τρίτου βαθμού ή θετό τέκνο του, με την επιφύλαξη κάθε άλλης ειδικής διατάξης. Προκειμένου για νομικά πρόσωπα, τα αναφερόμενα κωλύματα ισχύουν ως προς τους εκπροσώπους τους ανεξαρτήτως αν δικαιοπρακτούν αυτοπροσώπως ή διά πληρεξουσίου.

β. Όταν με την πράξη πραγματοποιείται άμεση παροχή προς τον ίδιο ή σε κάποια από τα αναφερόμενα στην ανωτέρω υπό στοιχείο α΄ περίπτωση πρόσωπα.

2. Στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου ο κωλυόμενος συμβολαιογράφος αναπληρώνεται όπως ορίζεται στο άρθρο 3.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 4, 5, 8 επ., 37 Ν 2830/2000.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Το συμβολαιογραφικό έγγραφο

Άρθρο 8. — Στοιχεία συμβολαιογραφικού εγγράφου. 1. Το συμβολαιογραφικό έγγραφο πρέπει να περιλαμβάνει:

α. Την ημέρα, το μήνα, το έτος και τον τόπο της υπογραφής του.

β. Το ονοματεπώνυμο και την έδρα του συμβολαιογράφου.

γ. Το ονοματεπώνυμο, το όνομα του πατέρα και της μητέρας, το επάγγελμα, τον τόπο, το έτος γέννησης και την κατοικία καθενός από τους δικαιοπρακτούντες, τους αντιπροσώπους, τους μάρτυρες και τους διερμηνείς που συμπράττουν. Επί εγγάμων γυναικών των οποίων ο γάμος τελέστηκε προ του Ν 1329/1983 τίθεται και το όνομα και το επώνυμο του συζύγου.

δ. Τα στοιχεία του εγγράφου από το οποίο αποδεικνύεται η ταυτότητα των δικαιοπρακτούντων.

2. Η ταυτότητα των δικαιοπρακτούντων ή των αντιπροσώπων τους ή των εκπροσώπων των νομικών προσώπων και των υπόλοιπων προσώπων, που συμπράττουν, αποδεικνύεται από έγγραφα που ορίζονται από το νόμο και σε περίπτωση έλλειψής τους βεβαιώνεται από δύο μάρτυρες, των οποίων η ταυτότητα αποδεικνύεται με κάποιο από τα έγγραφα αυτά για τους οποίους δεν ισχύει κώλυμα συγγένειας. Σε περίπτωση μεταβολής ή έλλειψης στοιχείων ταυτότητας, εκτός από το

ονοματεπώνυμο, τα στοιχεία αναγράφονται όπως δηλώνονται από τον δικαιοπρακτούντα. [Όπως η παρ. 2 τροποποιήθηκε με το άρθρο 32 παρ. 2 του Ν 2915/2001.]

3. Στην περίπτωση δικαιοπρακτούντων με αντιπρόσωπο, τα στοιχεία της ταυτότητας της παρ. 2 αναγράφονται όπως έχουν στο πληρεξούσιο έγγραφο και μπορούν να συμπληρωθούν, πλην του ονοματεπωνύμου, με δήλωση του αντιπροσώπου. Η νομιμοποίηση των εμφανιζομένων ως αντιπροσώπων των δικαιοπρακτούντων, όπου αυτή απαιτείται, αποδεικνύεται από τα έγγραφα που ορίζει ο νόμος.

4. Τα έγγραφα νομιμοποίησης που αναφέρονται στην παραπάνω παράγραφο αναγράφονται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο και προσαρτώνται σε αυτό, αν δεν βρίσκονται στο αρχείο του συμβολαιογράφου.

5. Στις δικαιοπραξίες των νομικών προσώπων αναγράφεται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο η έδρα, η επωνυμία και το είδος τους, όπως προκύπτουν από τη συστατική ή τροποποιητική τους πράξη.

6. Τα ονόματα των φυσικών προσώπων ή οι επωνυμίες νομικών προσώπων, τοπωνυμίες ή άλλα αναγκαία στοιχεία, που αναφέρονται σε ξένη γλώσσα, πρέπει να αναγράφονται με στοιχεία του ελληνικού αλφαβήτου στην ελληνική γλώσσα και στη συνέχεια στην ξένη γλώσσα με λατινικά στοιχεία.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 9 Ν 2830/2000, 6 Ν 1599/1986, 81 παρ. 1 Ν 2238/1994 (αναγραφή ΑΦΜ), 85 Ν 3386/2005 (δικαιοπραξίες αλλοδαπών), όπως τροποποιήθηκε με άρθρο 15 παρ. 2 Ν 3536/2007, 438 ΚΠολΔ.

Άρθρο 9. — Σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου ή δύο μαρτύρων. 1. Η σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου ή δύο μαρτύρων κατά την ανάγνωση και υπογραφή συμβολαιογραφικών εγγράφων είναι υποχρεωτική μόνο σε περίπτωση αδυναμίας υπογραφής για οποιονδήποτε λόγο από κάποιον εμφανιζόμενο. Ο συμβολαιογράφος μπορεί σε κάθε περίπτωση να αξιώσει τη σύμπραξη μαρτύρων.

2. Σε περίπτωση σύμπραξης συμβολαιογράφων, αυτοί δεν πρέπει να είναι μεταξύ τους σύζυγοι ή συγγενείς σύμφωνα με αυτά που ορίζει το άρθρο 7, εδάφιο α΄. Ο συμβολαιογράφος που συμπράττει πρέπει να είναι και αυτός αρμόδιος κατά τόπο, πλην αν υπηρετεί στην έδρα του ειρηνοδικείου ένας συμβολαιογράφος οπότε συμπράττων είναι ένας συμβολαιογράφος που εδρεύει στην περιφέρεια του αυτού πρωτοδικείου.

Στις περιπτώσεις σύμπραξης συμβολαιογράφου, αυτός δικαιούται μέχρι το ήμισυ των δικαιωμάτων.

3. Οι μάρτυρες πρέπει να γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα, να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και να μπορούν να υπογράφουν. Επίσης δεν πρέπει να συντρέχει γι’ αυτούς κανένα κώλυμα από όσα αναφέρονται στο άρθρο 7 εδάφιο α΄ αναφορικά με τον ή τους συμβολαιογράφους ή κάποιον από τους δικαιοπρακτούντες.

Αποκλείονται ως μάρτυρες όσοι έχουν εξαρτημένη εργασία από τον ή τους συμβολαιογράφους.

4. Η μη τήρηση των παραπάνω διατάξεων επιφέρει ακυρότητα του εγγράφου.

5. Διατάξεις του Αστικού Κώδικα που ρυθμίζουν διαφορετικά τα σχετικά με τη σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου ή μαρτύρων, καθώς και τα κωλύματά τους, διατηρούνται σε ισχύ.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 1724 επ. ΑΚ.

Άρθρο 10. — Διερμηνείς. 1. Αν κάποιος από τους δικαιοπρακτούντες ή τους αντιπροσώπους τους αγνοεί, κατά την κρίση του συμβολαιογράφου, την ελληνική γλώσσα, προσλαμβάνεται διερμηνέας για μετάφραση γενικά των δηλώσεών του από την ξένη γλώσσα στην ελληνική και το αντίθετο, καθώς και του περιεχομένου του συμβολαίου από την ελληνική στην ξένη γλώσσα. Ο διερμηνέας ορκίζεται ενώπιον του συμβολαιογράφου, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ότι θα ασκήσει πιστά τα καθήκοντά του.

Προκειμένου για γλώσσα που είναι πολύ λίγο γνωστή, μπορεί να προσληφθεί σύμφωνα με τα παραπάνω διερμηνέας του διερμηνέα.

2. Εάν κάποιος από τους δικαιοπρακτούντες ή τους αντιπροσώπους τους είναι κωφός ή άλαλος ή κωφάλαλος, γνωρίζει όμως ανάγνωση και γραφή, οι δηλώσεις, ερωτήσεις και τυχόν παρατηρήσεις γίνονται:

α. Γραπτά προς τον κωφό, ο οποίος απαντά προφορικά,

β. προφορικά προς τον άλαλο, ο οποίος απαντά γραπτά,

γ. γραπτά προς τον κωφάλαλο, ο οποίος απαντά γραπτά.

Στις περιπτώσεις αυτές οι γραπτές ερωτήσεις και απαντήσεις επισυνάπτονται στο συμβόλαιο, πριν δε από την υπογραφή του το συμβόλαιο διαβάζεται από τον κωφό ή τον κωφάλαλο και γίνεται σχετική αναφορά σε αυτό.

3. Εάν ο κωφός ή ο άλαλος ή ο κωφάλαλος δεν γνωρίζει ανάγνωση ή γραφή ή αδυνατεί για οποιονδήποτε λόγο να υπογράφει, προσλαμβάνεται ως διερμηνέας του πρόσωπο που να μπορεί να συνεννοηθεί μαζί του.

4. Οι κατά τα ανωτέρω διερμηνείς προσυπογράφουν το σχετικό συμβόλαιο.

5. Η μη τήρηση των ανωτέρω διατάξεων επιφέρει ακυρότητα του εγγράφου.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 1735-1737 ΑΚ, 252, 253, 408 ΚΠολΔ, 371 ΠΚ.

Άρθρο 11. — Τρόπος κατάρτισης συμβολαιογραφικών εγγράφων. 1. Το συμβολαιογραφικό έγγραφο γράφεται ευανάγνωστα στα ελλη­νικά με οποιοδήποτε γραφικό μέσο και ανεξίτηλη γραφική ύλη σε συνέχεια, χωρίς κενά διαστήματα, παρεισγραφές, ξέσματα και συγκοπές ή χρησιμοποίηση μεσοστίχων. Τυχόν κενά διαστήματα συμπληρώνονται με γραμμή. Οι αριθ

μοί που δηλώνουν κρίσιμη χρονολο­γία, καθώς και ουσιώδη στοιχεία του εγγράφου, γράφονται και ολογράφως.

2. Κάθε διαγραφή ή καθαρογραφή μιας ή περισσότερων λέξεων ή αριθμών γίνεται με σχετική αναφορά, είτε στη συνέχεια των διαγραφομένων ή καθαρογραμμένων λέξεων ή αριθμών είτε με παραπομπή στο περιθώριο, χωρίς να εξαλείφονται οι λέξεις ή οι αριθμοί και στις δύo δε περιπτώσεις σημειώνεται ο αριθμός τους και υπογραμμίζονται.

3. Κάθε άλλη μεταβολή ή προσθήκη γίνεται με παραπομπή στο περιθώριο ή στο τέλος του εγγράφου, μετά το χώρο που προορίζεται για υπογραφές.

4. Πριν από την υπογραφή του το έγγραφο διαβάζεται στα πρόσωπα που εμφανίζονται και συμπράττουν και υπογράφεται από αυτά και το συμβολαιογράφο. Αναφορά γι’ αυτό γίνεται στο τέλος. Οι υπογραφές των αναφερόμενων προσώπων και του συμβολαιογράφου τίθενται σε κάθε φύλλο, κάτω από τις παραπομπές, καθώς και στο τέλος του εγγράφου. Σε περίπτωση κατά την οποία ένας από τους εμφανισθέντες δηλώσει ότι αδυνατεί να υπογράψει, γίνεται σχετική αναφορά στο τέλος του συμβολαίου.

5. Κάθε φορά που ο χώρος σε κάθε φύλλο ή κάτω από τις παραπομπές δεν επαρκεί για τις υπογραφές όλων των προσώπων που εμφανίζονται και συμπράττουν, τα πρόσωπα αυτά ορίζουν δύo από αυτούς, οι οποίοι θα υπογράψουν και γίνεται σχετική αναφορά στο τέλος του συμβολαίου.

6. Το πρωτότυπο, τα αντίγραφα και τα απόγραφα των συμβολαίων σφραγίζονται με τη σφραγίδα του συμβολαιογράφου σε κάθε υπογραφή αυτού.

7. Η διάταξη του άρθρου 42 του ΝΔ 3026/1954, όπως ισχύει, δεν έχει εφαρμογή σε δικαιοπραξίες για τον συμβαλλόμενο που έχει την ιδιότητα δικαστικού ή εισαγγελικού λειτουργού παντός βαθμού, του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, συμβολαιογράφου ή υποθηκοφύλακα.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 1724 επ. ΑΚ, 9, 10 Ν 2830/2000.

Σημείωση: Το άρθρο 42 του ΝΔ 3026/1954, που είχε αντικατασταθεί από το άρθρο πρώτο υποπαρ. ΙΓ.1. εδ. 8 του Ν 4093/2012, έχει ήδη καταργηθεί από τον νέο Κώδικα Δικηγόρων (Ν 4194/2013, ΦΕΚ Α΄ 208/27.9.2013). Συγκεκριμένα, με το άρθρο 166 του Ν 4194/2013 καταργήθηκε στο σύνολό του ο προγενέστερος Κώδικας Δικηγόρων (ΝΔ 3026/1954).

Άρθρο 12. — Υποχρεώσεις για τη φύλαξη των συμβολαιογραφικών εγγράφων. 1. Ο συμβολαιογράφος οφείλει να φυλάσσει τα πρωτότυπα των συμβολαίων που συντάσσει μαζί με τα συνημμένα σε αυτά έγγραφά τους.

2. Σε πεpίπτωση κατάσχεσης πρωτοτύπου ή συνημμένου σε αυτό εγγράφου, που ενεργείται σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις του Κώδικα Ποινικής ή Πολιτικής Δικονομίας, ο συμβολαιογράφος στα χέρια του οποίου έγινε η κατάσχεση εκδίδει αντίγραφο, το οποίο επικυρώνεται από τον ίδιο και από εκείνον που ενήργησε την κατάσχεση. Το αντίγραφο επέχει θέση

πρωτοτύπου και φυλάσσεται από το συμβολαιογράφο μέχρι να επιστραφεί σε αυτόν το πρωτότυπο.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 449 επ. ΚΠολΔ, 261 επ. ΚΠΔ.

Άρθρο 13. — Έκδοση αντιγράφων. 1. Ο συμβολαιογράφος χορηγεί αντίγραφα των συμβολαίων ή άλλων εγγράφων που κατέχει στους δικαιοπρακτήσαντες, στους καθολικούς ή ειδικούς διαδόχους τους, σε κάθε τρίτο εφόσον το συμβολαιογραφικό έγγραφο καταχωρήθηκε σε δημόσια βιβλία ή δημοσιεύθηκε από αρμόδιες αρχές ή στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Σε κάθε άλλη περίπτωση τρίτος, που έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να λάβει τα παραπάνω έγγραφα κατόπιν παραγγελίας του εισαγγελέα πρωτοδικών. [Όπως το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 59 παρ. 1 του Ν 3160/2003.]

2. Δε χορηγείται αντίγραφο δημόσιας διαθήκης πριν από τη δημοσίευσή της.

Σημείωση: Βλ. σχετικά απόφαση Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων 119/2015 για έκδοση αντιγράφου δημοσιευθείσας δημόσιας διαθήκης.

3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών, μετά γνώμη της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας, καθορίζονται τα δικαιώματα που εισπράττει ο συμβολαιογράφος για τα αντίγραφα που εκδίδει για χρήση των δημοσίων αρχών, καθώς και ο τρόπος καταβολής τους.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 1 εδ. β΄, 400 παρ. 1, 401 παρ. 1, 449 ΚΠολΔ, 212 παρ. 1 ΚΠΔ.

Άρθρο 14. — Ευρετήριο συμβολαιογραφικών εγγράφων. Ο συμβολαιογράφος τηρεί βιβλίο (ευρετήριο) στο οποίο καταχωρίζονται αμέσως μετά την υπογραφή τους με αύξοντα αριθμό όλα τα συντασσόμενα έγγραφα. Ο αύξων αριθμός σημειώνεται και στο πρωτότυπο του αντίστοιχου εγγράφου. Αναγράφονται επίσης σε αυτό η χρονολογία υπογραφής της πράξης, το ονοματεπώνυμο και το επάγγελμα των δικαιοπρακτούντων, το αντικείμενο της πράξης και τα ποσά των τελών και δικαιωμάτων.

Στην τελευταία στήλη κάθε καταχώρησης υπογράφουν οι εμφανισθέντες αν η πράξη υπογράφηκε στο γραφείο του συμβολαιογράφου.

Το βιβλίο αυτό αριθμείται κατά σελίδες και θεωρείται από τον ειρηνοδίκη.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 16 Ν 2830/2000, 444 παρ. 2, 447, 448 παρ. 1 ΚΠολΔ, ΠΔ 38/1981, ΓνωμΕισΕφΘεσ 1/2014, ΑΠ (Ποιν.) 1216/2016.

Άρθρο 15. — Υποχρέωση υποβολής στατιστικών πινάκων. Ο συμβολαιογράφος υπέχει υποχρέωση να υποβάλλει μέσα στο πρώτο τρίμηνο κάθε έτους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης στατιστικό πίνακα, που περιέχει κατά είδος και αριθμό τις πράξεις που συνέταξε το προηγούμενο έτος.

Άρθρο 16. — Βιβλία που τηρεί ο συμβολαιογράφος. Τα βιβλία που τηρούνται από τους συμβολαιογράφους, εκτός από το ευρετήριο του άρ

θρου 14, καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα, που προσδιορίζει τον τύπο και τον τρόπο τήρησής τους. Έως την έκδοση του προεδρικού αυτού διατάγματος ισχύουν οι κείμενες διατάξεις.

Σημείωση: Βλ. ΠΔ 38/1981 (άρθρα 1 και 2) κατωτέρω.

Σχετικές διατάξεις: άρθ. 14 Ν 2830/2000, 444 παρ. 2, 447, 448 παρ. 1 ΚΠολΔ, ΠΔ 38/1981.

Άρθρο 17. — Καθορισμός θέσεων συμβολαιογράφων. Για τη σύσταση θέσεων συμβολαιογράφων, την αύξηση ή τη μείωση τηρείται η ακόλουθη διαδικασία:

1. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου κάθε τέταρτου έτους ο Υπουργός Δικαιοσύνης απευθύνει ερώτημα στους εισαγγελείς εφετών για να αποφανθεί επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από τον πρόεδρο εφετών ή το νόμιμο αναπληρωτή του, από δύο εφέτες και δύο συμβολαιογράφους και με γραμματέα το γραμματέα του εφετείου, για τον αριθμό των θέσεων των συμβολαιογράφων στην κάθε ειρηνοδικειακή περιφέρεια της αρμοδιότητάς τους.

2. Αν στην έδρα του εφετείου εδρεύει Συμβολαιογραφικός Σύλλογος, στην επιτροπή της παρ. 1 μετέχει ο πρόεδρος του Συλλόγου και ένας συμβολαιογράφος που ορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο του αρμόδιου Συμβολαιογραφικού Συλλόγου, διαφορετικά και οι δύο συμβολαιογράφοι ορίζονται από το διοικητικό συμβούλιο του αρμόδιου Συμβολαιογραφικού Συλλόγου.

3. Στην επιτροπή μετέχει χωρίς ψήφο και ο εισαγγελέας εφετών.

4. Για τη διαμόρφωση της πρότασης του εισαγγελέα εφετών και της απόφασης της επιτροπής της παρ. 1 του παρόντος άρθρου λαμβάνονται υπόψη προτάσεις των αρμόδιων εισαγγελέων πρωτοδικών της περιφέρειας του εφετείου, των αρμόδιων Συμβολαιογραφικών Συλλόγων, της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, στατιστικές και ετήσιοι πίνακες της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας για την αύξηση ή τη μείωση του πληθυσμού κάθε ειρηνοδικειακής περιφέρειας, οι συγκριτικοί πίνακες των Κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αριθμό των συμβολαιογράφων σε όποια ισχύει ο θεσμός, η αστική ή τουριστική ανάπτυξη κάθε ειρηνοδικειακής περιφέρειας, ο όγκος των συναλλαγών, η οικοδομική δραστηριότητα και ό,τι θεωρείται πρόσφορο για την απεικόνιση της πραγματικής κατάστασης που επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τη σύσταση, την αύξηση ή τη μείωση του αριθμού των θέσεων των συμβολαιογράφων.

5. Μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη του ερωτήματος ο εισαγγελέας εφετών διαβιβάζει το σχετικό φάκελο, με γραπτή εισήγησή του, στον πρόεδρο της επιτροπής, ο οποίος ορίζει έναν από τους εφέτες ως εισηγητή. Μέσα σε ένα μήνα από τον ορισμό του εισηγητή συνέρχεται η επιτροπή, η οποία αποφασίζει με πλήρως αιτιολογημένη απόφαση για τη σύσταση θέσης συμβολαιο

γράφου ή την αύξηση ή μείωση του αριθμού των θέσεων αυτών σε ειρηνοδικειακή περιφέρεια της αρμοδιότητάς της.

6. Η απόφαση της προηγούμενης παραγράφου υποβάλλεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης, ο οποίος, μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη αυτής, μπορεί να διαφωνήσει. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία, η απόφαση καθίσταται υποχρεωτική.

7. Αν ο Υπουργός Δικαιοσύνης διαφωνήσει με την απόφαση της επιτροπής, ο σχετικός φάκελος υποβάλλεται από τον εισαγγελέα εφετών εντός δεκαπέντε ημερών στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος αναθέτει σε αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου να εισαγάγει τη διαφωνία με τη διατύπωση δικής του πρότασης για να αποφανθεί επιτροπή, στην οποία προεδρεύει αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και μετέχουν δύo αρεοπαγίτες οριζόμενοι από τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών - Πειραιώς - Αιγαίου και Δωδεκανήσου και ο πρόεδρος του αντίστοιχου Συμβολαιογραφικού Συλλόγου στην περιφέρεια του οποίου ανέκυψε η ανωτέρω διαφωνία ή οι νόμιμοι αναπληρωτές τους και ως γραμματέας, ο γραμματέας του Αρείου Πάγου. Στην περίπτωση κατά την οποία η διαφωνία αφορά το Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών - Πειραιώς - Αιγαίου και Δωδεκανήσου, στην επιτροπή μετέχει ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.

Η απόφαση της επιτροπής αυτής είναι δεσμευτική για τον Υπουργό Δικαιοσύνης.

8. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης έχει δικαίωμα αυξομείωσης των θέσεων που περιέχονται στις αποφάσεις των επιτροπών των παρ. 1 και 7 του παρόντος άρθρου, μέχρι ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%).

9. Σε νησιά με πληθυσμό πάνω από χίλιους κατοίκους συνιστάται θέση συμβολαιογράφου. Σε περίπτωση μείωσης του αριθμού των συμβολαιογράφων σε μία ειρηνοδικειακή περιφέρεια οι ήδη υπηρετούντες συμβολαιογράφοι διατηρούνται ως υπεράριθμοι μέχρι να αποχωρήσουν με οποιονδήποτε τρόπο ή να συνταξιοδοτηθούν.

10. Για τη σύσταση, αύξηση ή μείωση θέσεων συμβολαιογράφων εκδίδεται κατά τα ανωτέρω προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης.

11. Η αμοιβή των μελών των επιτροπών των παρ. 1 και 7 του παρόντος άρθρου καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών και βαρύνει τον ειδικό λογαριασμό του άρθρου 30 του Ν 4507/1966.