ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ: ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ - ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 19.5€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 43,50 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 17704
Γιόκαρης Ά., Κυριακόπουλος Γ.

Το «Διεθνές δίκαιο: Εναέριου χώρου - Διαστήματος» παρουσιάζει σε δύο αυτοτελή μέρη μια πλήρη εικόνα του θεσμικού πλαισίου που διέπει το Διεθνές Δίκαιο: α) του Εναέριου Χώρου και β) του Διαστήματος.

Το Διεθνές Δίκαιο Εναέριου Χώρου περιλαμβάνει επτά μέρη τα οποία με τη σειρά τους εξειδικεύονται σε επιμέρους κεφάλαια και πραγματεύεται όλα τα επίκαιρα και ακανθώδη ζητήματα που σχετίζονται με το ίκαιο αυτό.

Το δεύτερο αυτοτελές Μέρος του έργου, Διεθνές Δίκαιο Διαστήματος, περιέχει μια συστηματική καταγραφή και παρουσίαση των βασικών ενοτήτων, των θεμελιωδών αρχών και των πιο σημαντικών νομικών ζητημάτων του δικαίου του εξω-ατμοσφαιρικού διαστήματος. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι το δίκαιο του διαστήματος δεν αποτελεί μέρος του Δικαίου του Εναέριου Χώρου, αλλά απολύτως διακριτό κλάδο του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, με αυθεντικά και ποιοτικώς διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Την έκδοση πλαισιώνουν και ενισχύουν αναλυτική ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία, πίνακας διεθνών συμβάσεων και νομοθεσίας της ΕΕ, καθώς και ένα κοινό περιεκτικό αλφαβητικό ευρετήριο. Το έργο αποτελεί πολύτιμο βοήθημα για τους φοιτητές, αλλά και τους νομικούς που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους τομείς.

 

Αντί προλόγου Σελ. VII
Διάγραμμα ύλης Σελ. 3
Πίνακας Συντομογραφιών και Επιθεωρήσεων Σελ. 11
Γενική εισαγωγή
1. Η έννοια του «διεθνούς δημοσίου τομέα» Σελ. 15
2. Η ανοικτή θάλασσα, ο διεθνής εναέριος χώρος, το εξω-ατμοσφαιρικό διάστημα: διεθνείς εκτάσεις – εκτάσεις «διεθνούς ενδιαφέροντος» Σελ. 15
3. Νομικό καθεστώς θάλασσας, εναέριου χώρου και εξω-ατμοσφαιρικού διαστήματος: κοινά σημεία – διαφοροποιήσεις Σελ. 16
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Το νομικό καθεστώς του εναερίου χώρου και η διάκριση του σε εθνικό και διεθνή
Α. Η πρακτική των κρατών πριν από το 1919 Σελ. 17
Β. Διεθνείς Πολυμερείς Συμβάσεις
1. Η Σύμβαση των Παρισίων (1919) Σελ. 18
2. Το θεσμικό πλαίσιο στη Σύμβαση του Σικάγου (1944) Σελ. 20
Γ. Κυριαρχία και δικαιοδοσίες στον εθνικό εναέριο χώρο Σελ. 21
Δ. Ο διεθνής εναέριος χώρος Σελ. 23
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Διεθνείς Οργανισμοί για την Πολιτική Αεροπορία
Α. Ο Οργανισμός Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας Σελ. 25
1. Αρμοδιότητες και όργανα Σελ. 26
2. Οι κανόνες «διεθνούς τυποποίησης» (international standards) - οι «συνιστώμενες μέθοδοι και διαδικασίες» (recommended practices and procedures) Σελ. 27
3. Προβλέψεις συντονισμού και εναρμόνισης με παράλληλα θεσμικά πλαίσια Σελ. 30
4. Η δικαιοδοτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου του ICAO Σελ. 31
B. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πολιτικής Αεροπορίας (European Civil Aviation Conference, ECAC) Σελ. 31
Γ. O Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αεροπορική Ασφάλεια (European Union Aviation Safety Agency, EASA) Σελ. 33
Δ. O Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (European Organisation for the Safety of Air Navigation, EUROCONTROL)
1. Εισαγωγικά Σελ. 34
2. Η αναθεωρημένη Σύμβαση EUROCONTROL (EUROCONTROL Revised Convention, 1997) Σελ. 35
3. Δεσμευτικότητα του θεσμικού πλαισίου του Οργανισμού Σελ. 36
4. Civil/Military Interface Standing Committee Σελ. 37
E. Διεθνής συνεργασία για την τήρηση και εφαρμογή των διεθνών αεροναυτικών ρυθμίσεων
1. Συνεργασία EUROCONTROL με διεθνείς Οργανισμούς Σελ. 37
2. Συνεργασία EUROCONTROL με ICAO Σελ. 38
3. Συνεργασία EUROCONTROL με ΝΑΤΟ Σελ. 38
4. Η συνεργασία Eυρωπαϊκής Κοινότητας και Ευρωπαϊκής Ένωσης με EUROCONTROL Σελ. 39
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η διασυνοριακή συνεργασία στα πλαίσια του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού
Α. Εισαγωγικά Σελ. 41
B. Οι Κανονισμοί για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό (ΕΕΟ) Σελ. 42
Γ. Η Επιτροπή του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (ΕΟ) Σελ. 44
Δ. Επιμερισμός αρμοδιοτήτων και αρμοδιότητες που παραμένουν στα Κράτη μέλη Σελ. 45
Ε. Ο Ευρωπαϊκός Κοινός Αεροπορικός Χώρος Σελ. 46
ΣΤ. Τα λειτουργικά τμήματα του εναερίου χώρου Σελ. 47
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Οριοθέτηση Εθνικού Εναερίου Χώρου και άσκηση κυριαρχίας
Α. Η οριοθέτηση του εθνικού εναερίου χώρου σε σχέση με τα κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους Σελ. 51
Β. Το δικαίωμα της διαφοροποιημένης οριοθέτησης του εθνικού εναερίου χώρου σε σχέση με τα θαλάσσια σύνορα Σελ. 54
Γ. Η σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διεθνείς διαδικασίες γνωστοποίηση της οριοθέτησης του ελληνικού εναερίου χώρου σε δέκα ναυτικά μίλια Σελ. 55
Δ. Διεθνείς έννομες συνέπειες της έλλειψης διαμαρτυρίας
Η νομική σημασία της «διαμαρτυρίας» Σελ. 57
Ε. Ο εναέριος χώρος των υπό στρατιωτική κατοχή εδαφών Σελ. 59
1. Προβλήματα κυριαρχίας και ελέγχου υπερπτήσεων Σελ. 59
2. Διεθνές νομικό καθεστώς του Nicosia FIR Σελ. 61
3. Ο έλεγχος της αεροπορικής διακίνησης από τις Αρχές της Δημοκρατίας της Κύπρου Σελ. 63
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Δικαιώματα ελέγχου σύμφωνα με τη Σύμβαση του Σικάγου
Α. Υποχρέωση προσγείωσης σε τελωνειακό αερολιμένα Σελ. 64
Β. Εφαρμογή Κανονισμών Κράτους προσγείωσης Σελ. 64
Γ. Έλεγχος διακινούμενων φορτίων Σελ. 65
Δ. Καθορισμός αεροδιαδρόμων και αεροδρομίων Σελ. 65
Ε. Ευθύνη Κράτους προσγείωσης για εγκαταστάσεις αεροναυτιλίας επί του εδάφους Σελ. 66
ΣΤ. Δικαιώματα Κράτους προσγείωσης σύμφωνα με τη Σύμβαση EUROCONTROL Σελ. 67
Ζ. Υποχρέωση επιβολής κυρώσεων Σελ. 67
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Επιμερισμός και ρήτρες διαφύλαξης εθνικών αρμοδιοτήτων
Α. Εναρμονισμένη επέκταση εθνικών δικαιοδοσιών στο διεθνή εναέριο χώρο Σελ. 69
B. Οι ρήτρες διαφύλαξης εθνικών αρμοδιοτήτων και διεθνών εκ του ICAO δικαιοδοσιών στη νέα Σύμβαση EUROCONTROL Σελ. 70
1. Οι ρήτρες διαφυγής στο EUROCONTROL Σελ. 70
2. Το τεκμήριο διατήρησης των εθνικών αρμοδιοτήτων στο Πρωτόκολλο προσχώρησης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στη διεθνή Σύμβαση EUROCONTROL και το Μνημόνιο Συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Σελ. 72
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Δικαιώματα αναστολής ή περιορισμού χρήσεων του εναερίου χώρου λόγω αμυντικών αναγκαιοτήτων
Α. Εισαγωγικά Σελ. 76
B. Επίκληση για διαφύλαξη εθνικών συμφερόντων Σελ. 76
Γ. Η ρήτρα διαφυγής στο EUROCONTROL Σελ. 77
Δ. Η επίκληση του δικαιώματος στα πλαίσια του ΕΕΟ Σελ. 77
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Οι Περιοχές Πληροφόρησης Πτήσεων (Flight Information Regions, FIRs)
Α. Εισαγωγικά: Το διεθνές θεσμικό πλαίσιο της εναέριας κυκλοφορίας Σελ. 79
Β. Ο προσδιορισμός της «Αρμόδιας Αρχής» FIR Σελ. 81
Γ. Διαδικασίες οριοθέτησης ή αναθεώρησης ορίων των FIRs Σελ. 81
Δ. Αρμοδιότητες και δικαιοδοσίες της «Αρμόδιας Αρχής» ATS εντός της Περιοχής FIR ευθύνης της Σελ. 83
Ε. Oι αεροδιάδρομοι Σελ. 84
1. Διαδικασία οριοθέτησης Σελ. 84
2. Το δίκτυο αεροδιαδρόμων στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό Σελ. 86
ΣΤ. Προβλεπόμενες περιπτώσεις συνεργασίας μεταξύ των «Αρμοδίων Αρχών» δυο γειτονικών Περιοχών FIR Σελ. 87
1. Οι ρυθμίσεις του ICAO Σελ. 87
2. Οι προβλέψεις στον ΕΕΟ Σελ. 87
3. Ανάθεση ευθύνης (Delegation of responsibility) Σελ. 88
Ζ. Η οριοθέτηση του FIR Αθηνών Σελ. 88
Η. Το πρόβλημα των «συμφωνημένων» ελληνοτουρκικών θαλασσίων συνόρων Σελ. 90
1. Οι ρυθμίσεις περί θαλασσίων ορίων στη Συνθήκη της Λωζάννης περί ειρήνης – το Πρωτόκολλο των Αθηνών του 1926 Σελ. 91
2. Η συμφωνία Ιταλίας - Τουρκίας του 1932 Σελ. 92
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Εναέριες ζώνες «ειδικής δικαιοδοσίας»
Α. Το νομικό καθεστώς του εναέριου χώρου υπεράνω των θαλασσίων ζωνών
1. Εισαγωγικά Σελ. 97
2. Ο εναέριος χώρος της συνορεύουσας ζώνης Σελ. 97
3. Ο εναέριος χώρος υπεράνω της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) Σελ. 98
4. Ο εναέριος χώρος υπεράνω της Υφαλοκρηπίδας Σελ. 100
5. H «ελεύθερη» υπέρπτηση των στενών διεθνούς ναυσιπλοΐας Σελ. 102
Β. Ζώνες για αεροναυτική έρευνα - διάσωση
1. Εισαγωγικά Σελ. 104
2. Η παροχή υπηρεσιών «έρευνας και διάσωσης» από τις αρμόδιες αρχές Περιοχής FIR Σελ. 105
3. Προσδιορισμός Περιοχών ευθύνης Σελ. 106
4. Ο καθορισμός περιοχής ευθύνης για έρευνα και διάσωση εντός των ορίων του FIR Αθηνών Σελ. 107
5. Διασυνοριακή συνεργασία Σελ. 108
6. Οριοθέτηση περιοχής για ναυτική έρευνα- διάσωση Σελ. 109
7. Το κοινό ΙΜΟ-ICAO Παράρτημα 12 Σελ. 111
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Ζώνες περιορισμού ή ειδικών απαιτήσεων πτήσεως
Α. Άσκηση δικαιοδοσίας συμβατή με τις διεθνείς ρυθμίσεις
1. Απαγορευμένες περιοχές Σελ. 112
2. Επικίνδυνες περιοχές Σελ. 113
3. Περιορισμένες περιοχές Σελ. 113
4. Το θεσμικό πλαίσιο στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό (ΕΕΟ) Σελ. 114
Β. Άσκηση δικαιοδοσίας μη συμβατή με τις διεθνείς ρυθμίσεις
1. Η ανακήρυξη «εναέριων αμυντικών ζωνών αναγνώρισης» (ADIZ) Σελ. 115
2. Προβλήματα διεθνούς νομιμότητας Σελ. 116
Γ. Ζώνες απαγόρευσης πτήσεων με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας (No-Fly Zones) Σελ. 117
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Δικαίωμα στρατιωτικών χρήσεων εναερίου χώρου
Α. Εισαγωγικά Σελ. 119
B. Περιορισμοί του δικαιώματος στρατιωτικών χρήσεων της Θάλασσας Σελ. 119
Γ. Περιορισμοί του δικαιώματος στρατιωτικών ασκήσεων από διεθνείς αεροναυτικούς κανονισμούς Σελ. 120
Δ. Ο πολιτικο-στρατιωτικός συντονισμός ενόψει διεξαγωγής στρατιωτικών ασκήσεων Σελ. 122
Ε. Ο προωθημένος πολιτικο-στρατιωτικός συντονισμός: Η δημιουργία κοινών Συντονιστικών Επιτροπών Σελ. 123
ΣΤ. Η συντονισμένη και ευέλικτη στρατιωτική χρήση του εναερίου χώρου στα πλαίσια των Κανονισμών για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό
1. Εισαγωγικά Σελ. 124
2. Ο Κανονισμός (Ε.Κ.) αριθ. 2150/2005 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2005, σχετικά με τη θέσπιση κοινών κανόνων για την ευέλικτη χρήση εναερίου χώρου Σελ. 124
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Δικαιοδοσίες ενημέρωσης πολιτικών - στρατιωτικών χρήσεων του εναερίου χώρου
Α. Εισαγωγικά Σελ. 126
Β. Η διεθνής πρακτική Σελ. 126
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Δικαιοδοσίες διασυνοριακής στρατιωτικής συνεργασίας
Α. Εισαγωγικά Σελ. 128
Β. Ο πολιτικο-στρατιωτικός συντονισμός στα πλαίσια του ΝΑΤΟ Σελ. 128
Γ. Συνεργασία EUROCONTROL με ΝΑΤΟ Σελ. 129
Δ. Η πολιτικο-στρατιωτική συνεργασία στα πλαίσια ΝΑΤΟ-Επιτροπής ΕΚ Σελ. 129
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ
Στοιχεία ορισμού του αεροσκάφους Σελ. 131
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η διάκριση μεταξύ «πολιτικών» και «κρατικών» αεροσκαφών
Α. Το λειτουργικό στοιχείο της διάκρισης Σελ. 133
Β. Κατηγορίες αεροσκαφών που καλύπτονται από το άρθρο 3(β) της Σύμβασης του Σικάγου περί κρατικών αεροσκαφών
1. Αεροσκάφη μεταφοράς διπλωματικών αποστολών Σελ. 136
2. Αεροσκάφη εξυπηρέτησης και υποστήριξης στρατιωτικών σκοπών Σελ. 136
3. Νοσοκομειακά αεροσκάφη-αεροσκάφη αποστολών διάσωσης - ανθρωπιστικών αποστολών Σελ. 136
Γ. Εθνικότης-νηολόγηση αεροσκαφών Σελ. 137
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Διατάξεις της Σύμβασης του Σικάγου και των Παραρτημάτων της που εφαρμόζονται και επί των στρατιωτικών αεροσκαφών
Α. Το άρθρο 3 δις της Σύμβασης του Σικάγου περί απαγόρευσης χρήσης όπλων κατά πολιτικών αεροσκαφών Σελ. 141
Β. Το άρθρο 3(δ) της Σύμβασης του Σικάγου Σελ. 143
Γ. Οι διατάξεις που αφορούν την υποβολή σχεδίων πτήσης εκ μέρους των στρατιωτικών αεροσκαφών Σελ. 143
Δ. Διατάξεις σχετικές με την αναγνώριση-αναχαίτιση αεροσκαφών Σελ. 144
Ε. Η απαγόρευση χρησιμοποίησης πολιτικών αεροσκαφών για στρατιωτικούς σκοπούς Σελ. 146
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Δικαιοδοσίες ελέγχου και περιορισμών στην κίνηση των στρατιωτικών αεροσκαφών
A. Το σχέδιο πτήσεως στον «ελεγχόμενο εναέριο χώρο» Σελ. 147
B. Η «συστηματοποίηση» των ρυθμίσεων στον ΕΕΟ Σελ. 148
Γ. Οι GAT - OAT πτήσεις στους Κανονισμούς για τον ΕΕΟ Σελ. 149
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Δικαιοδοσίες κατοχύρωσης της άμυνας και ασφάλειας πτήσεων: διεθνείς και εθνικές ρυθμίσεις για την αναγνώριση – αναχαίτιση αεροσκαφών
Α. Έννοια παραβίασης - παράβασης Σελ. 151
Β. Οι διαδικασίες αναγνώρισης – αναχαίτισης
1. Στον εθνικό εναέριο χώρο Σελ. 152
2. Στο διεθνή εναέριο χώρο Σελ. 155
3. Η επίκληση της κατάστασης ανάγκης ως ρήτρας επιφύλαξης δικαιωμάτων Σελ. 156
4. Μέτρα άμυνας και ασφάλειας στα πλαίσια του EEO Σελ. 159
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (Unmanned Aerial Vehicles): Ειδικότερα, τα τηλεχειριζόμενα αεροσκάφη (Remotely Piloted Aircraft, RPAs)
Α. Γενικά Σελ. 161
Β. Ορισμοί Σελ. 162
Γ. Ζητήματα από τη χρήση πολιτικών και στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη διεθνή πρακτική Σελ. 164
Δ. Οι ρυθμίσεις του ICAO για τα τηλεχειριζόμενα αεροσκάφη (remotely piloted aircraft, RPAs) Σελ. 167
Ε. Το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο
1. Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1139 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2018, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και την ίδρυση Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (OJ L212/22.8.2018) Σελ. 169
2. Κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2019/945 της Επιτροπής της 12ης Μαρτίου 2019 για συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών και φορείς εκμετάλλευσης συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών τρίτων χωρών, OJ L 152, 11.6.2019, σελ. 1–40 Σελ. 170
3. Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2019/947 της Επιτροπής της 24ης Μαΐου 2019 για τους κανόνες και τις διαδικασίες που διέπουν τη λειτουργία μη επανδρωμένων αεροσκαφών, OJ L 152, 11.6.2019, σελ. 45–71 Σελ. 170
4. Η Opinion 01/2020 της ΕΑSA Σελ. 171
ΣΤ. Η ελληνική νομοθεσία για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Σελ. 172
Απόφαση Διοικητή ΥΠΑ υπ’αριθμ. Δ/ΥΠΑ/21860/1422 - Κανονισμός - γενικό πλαίσιο πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών- ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS) της 21ης Σεπτεμβρίου 2016 (ΦΕΚ Β’ 3152/30.9.2016). Σελ. 173
ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η επίλυση διαφορών στα πλαίσια του ICAO
Α. Οι δικαιοδοτικές διαδικασίες των άρθρων 84 επ. της Σύμβασης του Σικάγου Σελ. 176
Β. Διαδικασίες διαπίστωσης παραβάσεων: Οι ελεγκτικές αρμοδιότητες του Συμβουλίου του ICAO Σελ. 179
Γ. Η διαδικασία της έφεσης Σελ. 182
Δ. Κυρώσεις επί μη εφαρμογής των αποφάσεων Σελ. 182
Ε. Η διεθνής πρακτική της δικαιοδοτικής προσφυγής βάσει του άρθρου 84 Σελ. 183
1. Hν. Βασίλειο εναντίον Ισπανίας (1967) Σελ. 183
2. Πακιστάν εναντίον Ινδίας για το αεροπορικό επεισόδιο της 30ης Ιανουαρίου 1971 Σελ. 183
3. Ιράν εναντίον ΗΠΑ για την κατάρριψη της πτήσης IR 655 την 3η Ιουλίου 1988 Σελ. 185
4. ΗΠΑ εναντίον Κούβας ενώπιον του Συμβουλίου ICAO για την κατάρριψη πολιτικών αεροσκαφών των ΗΠΑ την 24η Φεβρουαρίου 1996 Σελ. 185
5. Κούβα εναντίον ΗΠΑ ενώπιον του Συμβουλίου ICAO για την άρνηση υπερπτήσεων Σελ. 186
6. ΗΠΑ εναντίον Ε.Ε. για τον Κανονισμό της Ε.Ε. 925/99 – “Hushkits” Σελ. 187
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η επίλυση διαφορών από το Διαρκές Δικαστήριο Διαιτησίας και το EUROCONTROL
A. Το Διαρκές Δικαστήριο Διαιτησίας Σελ. 189
B. Η επίλυση διαφορών στα πλαίσια του EUROCONTROL Σελ. 191
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Συγκριτική αποτίμηση διαδικασιών επίλυσης διαφορών
Α. Ενώπιον του Συμβουλίου ICAO Σελ. 193
Β. Ενώπιον του Διαρκούς Δικαστηρίου Διαιτησίας Σελ. 194
ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Σελ. 196
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η εποπτεία του ICAO στη διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων και συμβάντων (Aircraft Accident and Incident Investigation)
Α. Η Σύμβαση του Σικάγου και το Παράρτημα 13
1. Εισαγωγικά Σελ. 198
2. Το Παράρτημα 13 Σύμβασης Σικάγου Σελ. 199
Β. Η Ευρωπαϊκή διάσταση της διερεύνησης αεροπορικών ατυχημάτων και συμβάντων
1. Ιστορικό Σελ. 206
2. Ο Κανονισμός (EE) 996/2010 Σελ. 209
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Το διεθνές θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πολιτικής αεροπορίας
Α. Εισαγωγικά Σελ. 214
Β. Η αντιμετώπιση του προβλήματος της «πειρατείας» στο διεθνές δίκαιο Σελ. 215
Γ. Το ειδικό διεθνές συμβατικό πλαίσιο προστασίας της πολιτικής αεροπορίας Σελ. 216
1. Η Σύμβαση του Τόκυο (1963) Σελ. 218
2. Η Σύμβαση της Χάγης (1970) Σελ. 220
3. Η Σύμβαση του Μόντρεαλ (1971) Σελ. 222
Δ. Κριτική εκτίμηση των Συμβάσεων του Τόκυο, της Χάγης και του Μόντρεαλ και η ελληνική νομοθεσία Σελ. 224
Ε. Νεότερες εξελίξεις: H τροποποίηση των Συμβάσεων του Τόκυο, της Χάγης και του Μόντρεαλ Σελ. 229
1. Η Σύμβαση του Πεκίνου (2010) Σελ. 230
2. Το Πρωτόκολλο του Πεκίνου (2010) Σελ. 234
3. Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ (2014) Σελ. 235
ΣΤ. Η «Διακήρυξη» της Βόννης (1978) Σελ. 238
Ζ. Αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων του ΟΗΕ και του ICAO Σελ. 239
Η. Η Πρόληψη
1. Η Σύμβαση του Μόντρεαλ (1991) Σελ. 239
2. Το Παράρτημα 17 της Σύμβασης του Σικάγου Σελ. 240
3. Η ευρωπαϊκή διάσταση της πρόληψης Σελ. 240
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Η προστασία του περιβάλλοντος από αεροπορικές δραστηριότητες
Α. Εισαγωγικά Σελ. 243
Β. Το πρόβλημα του θορύβου των αεροσκαφών Σελ. 244
Γ. Οι επιζήμιες συνέπειες των εκπομπών από τις αερομεταφορές Σελ. 246
Δ. Η επίδραση της Αεροπορίας στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής Σελ. 248
Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία
Α. Ελληνική Σελ. 251
B. Ξενόγλωσση Σελ. 252
Διεθνείς Συμβάσεις Σελ. 263
Κανονισμοί και Οδηγίες Ευρωπαϊκής Ένωσης
Α. Κανονισμοί Σελ. 266
Β. Οδηγίες Σελ. 270
Διάγραμμα ύλης Σελ. 273
Συντομογραφίες Σελ. 277
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Α. Η διαστημική περιπέτεια της Ανθρωπότητας Σελ. 279
Β. Η διάκριση του εξω-ατμοσφαιρικού διαστήματος από τον εναέριο χώρο Σελ. 280
Γ. Ορισμός και αντικείμενο του δικαίου του διαστήματος Σελ. 282
Δ. Η αυτονομία του διεθνούς δικαίου του διαστήματος – η εφαρμογή του γενικού διεθνούς δικαίου
1. Η σχετική αυτονομία του δικαίου του διαστήματος Σελ. 284
2. Η συμπληρωματική εφαρμογή του Γενικού Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου Σελ. 285
MΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Το έθιμο ως πηγή του διεθνούς δικαίου του διαστήματος
Α. Η εθιμική διάσταση των Θεμελιωδών Αρχών Σελ. 290
Β. Έθιμο προερχόμενο από πράξεις μη δεσμευτικού χαρακτήρα (soft law instruments) Σελ. 293
Γ. Η σημασία των εθνικών νομοθεσιών για τη δημιουργία εθιμικών κανόνων του διεθνούς δικαίου του διαστήματος Σελ. 294
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Το ad hoc συμβατικό πλαίσιο
Α. Η Συνθήκη επί των αρχών που διέπουν τη δραστηριότητα των κρατών κατά την εξερεύνηση και χρησιμοποίηση του διαστήματος, περιλαμβανομένης της Σελήνης και των άλλων ουρανίων σωμάτων (1967) Σελ. 296
Β. Η Συμφωνία για τη διάσωση των αστροναυτών, την επιστροφή των αστροναυτών και την επιστροφή των αντικειμένων που εκτοξεύθηκαν στο εξω-ατμοσφαιρικό διάστημα (1968) Σελ. 297
Γ. Η Σύμβαση για τη διεθνή ευθύνη από τις ζημίες των διαστημικών αντικειμένων (1972) Σελ. 299
Δ. Η Σύμβαση για τη νηολόγηση των αντικειμένων που εκτοξεύονται στο εξω-ατμοσφαιρικό διάστημα (1975) Σελ. 300
E. Η Συμφωνία για τις δραστηριότητες των Κρατών στη Σελήνη και τα άλλα ουράνια σώματα (1979) Σελ. 300
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Άλλες διεθνείς συμβάσεις που αφορούν τις διαστημικές δραστηριότητες
Α. Η Σύμβαση απαγόρευσης των πυρηνικών δοκιμών (Partial Nuclear Test Ban Treaty, PTBT, 1963) Σελ. 302
Β. Η Συνθήκη για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων (Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons, NPT, 1968) Σελ. 302
Γ. Η Σύμβαση για την απαγόρευση χρησιμοποίησης τεχνικών μέσων μεταβολής του περιβάλλοντος για στρατιωτικούς ή για άλλους εχθρικούς σκοπούς (Environmental Modification Convention, ENMOD, 1976) Σελ. 303
Δ. Διεθνείς πολυμερείς Συμβάσεις: Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Δια­στήματος (European Space Agency, ESA) (1975) Σελ. 303
Ε. Διμερείς Συμφωνίες Σελ. 304
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Υποκείμενα του διεθνούς δικαίου του Διαστήματος
Α. Τα Κράτη Σελ. 305
Β. Οι Διεθνείς Οργανισμοί Σελ. 306
Γ. Τα φυσικά πρόσωπα – η νομική θέση των αστροναυτών Σελ. 306
Δ. Η «Ανθρωπότητα» ως υποκείμενο του διεθνούς δικαίου του διαστήματος Σελ. 307
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΑΡΧΕΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η ελευθερία χρήσης και εξερεύνησης του εξω-ατμοσφαιρικού διαστήματος (Ι παρ. 2 OST) και η αρχή της μη οικειοποίησης (II OST) Σελ. 310
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου στις διαστημικές δραστηριότητες (III OST) Σελ. 314
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ H χρήση του διαστήματος για ειρηνικούς σκοπούς (IV OST) Σελ. 316
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Άσκηση «δικαιοδοσίας και ελέγχου» επί νηολογημένων διαστημικών αντικειμένων (VIII OST) Σελ. 318
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Η ευθύνη του Κράτους για τις «εθνικές» διαστημικές δραστηριότητες (Responsibility, VI OST) – για αποζημίωση λόγω πρόκλησης ζημίας από διαστημικό αντικείμενο (Liability, VII OST)
A. “Responsibility” Σελ. 320
Β. “Liability” Σελ. 321
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΧΩΡΟ
Εισαγωγικά Σελ. 325
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Το πρόβλημα των «διαστημικών αποβλήτων» (space debris)
Εισαγωγικά Σελ. 327
Α. Διεθνείς πρωτοβουλίες για τη μείωση των «διαστημικών αποβλήτων» Σελ. 328
Β. Ορίζοντας τα «διαστημικά απόβλητα» Σελ. 329
Γ. Η διεθνής υποχρέωση μείωσης των διαστημικών αποβλήτων Σελ. 329
Δ. Οι Κατευθυντήριες Γραμμές της COPUOS για τον περιορισμό των διαστημικών αποβλήτων (The COPUOS Debris Mitigation Guidelines) Σελ. 331
Ε. Το ζήτημα των διαστημικών αποβλήτων στο σχέδιο Διεθνούς Κώδικα Συμπεριφοράς για τις Διαστημικές Δραστηριότητες της Ε.Ε. Σελ. 332
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Στρατιωτικές χρήσεις του Διαστήματος: Η νομική διάσταση
Α. Εφαρμογή του διεθνούς δικαίου Σελ. 336
Β. Η τοποθέτηση όπλων στο διάστημα Σελ. 337
Γ. Διεθνείς δράσεις για την πρόληψη του ανταγωνισμού των εξοπλισμών στο εξω-ατμοσφαιρικό διάστημα (Prevention of an arms race in outer space, PAROS) Σελ. 338
Δ. Μέτρα Διαφάνειας και Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στις δραστηριότητες στο εξω-ατμοσφαιρικό διάστημα (Transparency and confidence-building measures in outer space activities, TCBMs) Σελ. 339
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Η ΑΝΑΔΥΣΗ ΝΕΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΧΩΡΟ: ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγικά: Το πρόβλημα των ιδιωτικών διαστημικών δραστηριοτήτων Σελ. 343
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ο διαστημικός τουρισμός
Α. Ο «τροχιακός» (orbital) διαστημικός τουρισμός Σελ. 346
Β. Ο «υποτροχιακός» (suborbital) διαστημικός τουρισμός Σελ. 346
Γ. Τουριστικές δραστηριότητες στο διάστημα: Ποιο νομικό καθεστώς; Σελ. 347
Δ. Το νομικό καθεστώς των διαστημικών τουριστών Σελ. 348
Ε. Ζητήματα ασφάλειας και ευθύνης Σελ. 350
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Χρήση και εκμετάλλευση των διαστημικών ορυκτών πόρων (space resource utilization)
Α. Το εφικτό της εξόρυξης και εμπορικής οικειοποίησης των φυσικών διαστημικών πόρων των ουράνιων σωμάτων Σελ. 352
Β. Το ισχύον διεθνές νομικό πλαίσιο Σελ. 353
Γ. Εθνικές νομικές προσεγγίσεις για την αξιοποίηση των διαστημικών πόρων Σελ. 353
Δ. Το ζήτημα των διαστημικών πόρων ενώπιον της Επιτροπής των Ην. Εθνών για τις Ειρηνικές Χρήσεις του Εξω-ατμοσφαιρικού Διαστήματος (UN COPUOS) Σελ. 356
Ε. Η Ομάδα Εργασίας της Χάγης για τη Διεθνή Διακυβέρνηση των Διαστημικών Πόρων (The Hague International Space Resources Governance Working Group) Σελ. 357
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Οι υποτροχιακές πτήσεις (suborbital flights)
Α. Η θέση του ICAO Σελ. 362
Β. Η θέση της COPUOS Σελ. 363
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Μηχανισμοί επίλυσης διαφορών στα πλαίσια των διαστημικών δραστηριοτήτων
Εισαγωγικά Σελ. 365
Α. Η υποχρέωση ειρηνικής επίλυσης των διαστημικών διαφορών Σελ. 366
Β. Η Επιτροπή Αποζημιώσεων (Claims Commission) της Σύμβασης περί διεθνούς διαστημικής ευθύνης του 1972 Σελ. 367
Γ. Οι προαιρετικοί κανόνες διαιτησίας για διαφορές σχετικά με τις δραστηριότητες στο διάστημα του Διαρκούς Δικαστηρίου Διαιτησίας (PCA Optional Rules for Arbitration of Disputes relating to Outer Space Activities) Σελ. 368
Γενική Βιβλιογραφία Σελ. 371
Αλφαβητικό Ευρετήριο Σελ. 375
Back to Top