ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - Εύκαμπτο

Ερμηνεία κατ’ άρθρο

Δικαιώματα – Παραδεκτό – Δίκαιη ικανοποίηση – Εκτέλεση

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 34€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 90,00 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 15958
Ροζάκης Χρ.
Ακτύπης Σ., Βογιατζής Π., Καραβίας Μ., Καστανάς Η., Κωστοπούλου Α., Μίχα Ε., Μπολάνη Λ. Μ., Σανσονέτης Ν., Σταυρινάκη Τ., Τρεκλή Στ., Τσίρλη Μ.
Σισιλιάνος Λ. Α.
  • Εκδοση: 2η 2017
  • Σχήμα: 17x24
  • Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
  • Σελίδες: 1008
  • ISBN: 978-960-562-681-5
  • Δείτε ένα απόσπασμα
  • Black friday εκδόσεις: 30%

Η ανά χείρας 2η έκδοση του θεμελιώδους έργου «Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) – Ερμηνεία κατ’ άρθρο» είναι ενημερωμένη και εμπλουτισμένη με αναφορές σε πάνω από 500 αυστηρά επιλεγμένες αποφάσεις των ετών 2013-2016 καθιστώντας έτσι επικαιροποιημένη την ερμηνεία κάθε άρθρου ως προς όλες τις αναφορές του. Η ΕΣΔΑ διεισδύει σε όλους τους επιμέρους κλάδους του εθνικού δικαίου και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της τρέχουσας δικαστηριακής και δικηγορικής ύλης. Στο πλαίσιο αυτό το έργο και στην 2η έκδοση του αποτελεί την κατάληξη της συλλογικής προσπάθειας 11 καταξιωμένων επιστημόνων, με ιδιαίτερη εξοικείωση με την ΕΣΔΑ είτε διότι υπηρετούν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είτε διότι έχουν επικεντρώσει την επιστημονική και επαγγελματική τους δραστηριότητα στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, υπό τη διεύθυνση έκδοσης του κ. Λίνου-Αλέξανδρου Σισιλιάνου, Προέδρου Τμήματος του ΕΔΔΑ, Καθηγητή Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ για τον αναλυτικό σχολιασμό όλων των ουσιαστικών διατάξεων που προστατεύει το σύστημα της ΕΣΔΑ, καθώς και των διατάξεων που αφορούν στην πορεία των ατομικών προσφυγών (προϋποθέσεις του παραδεκτού, δίκαιη ικανοποίηση, εκτέλεση). Δεν σχολιάζονται, αντίθετα, οι διατάξεις της ΕΣΔΑ που σχετίζονται αμιγώς με την εσωτερική λειτουργία του Δικαστηρίου. Ωστόσο, για τη συνοπτική έστω ενημέρωση του αναγνώστη, η εν γένει εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου της ΕΣΔΑ, από την υιοθέτηση της μέχρι σήμερα, αποτελεί αντικείμενο μίας Γενικής Εισαγωγής που προηγείται των σχολιασμών των άρθρων. Επιχειρείται η πληρέστερη δυνατή καταγραφή της πιο πρόσφατης νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με ιδιαίτερη έμφαση στις υποθέσεις ελληνικού και κυπριακού ενδιαφέροντος.

Ειδικότερα, η κατʼ άρθρο ερμηνεία περιλαμβάνει την ανάλυση επί του ερμηνευόμενου άρθρου με την παράθεση των αναγκαίων παραπομπών, της σχετικής νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της ειδικής ανά άρθρο βιβλιογραφίας, υπό την μορφή ολοκληρωμένων και πλήρων μελετών με σαφή διάρθρωση και καταμερισμό της ύλης. Για τη διευκόλυνση του αναγνώστη ανά παράγραφο τίθεται αριθμός περιθωρίου στον οποίο γίνεται παραπομπή στο τέλος του βιβλίου μέσω ενός εκτενούς αλφαβητικού ευρετηρίου.

Πιο συστηματικά, η ερμηνεία αυτή περιλαμβάνει την ανάλυση του Προοιμίου και του άρθρου 1 της ΕΣΔΑ (υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου), κατόπιν την ανάλυση όλων των άρθρων του Τίτλου Ι της ΕΣΔΑ «Δικαιώματα και ελευθερίες» (άρθρα 2 – 18) ήτοι το δικαίωμα στη ζωή, την απαγόρευση βασανιστηρίων, την απαγόρευση της δουλείας και των καταναγκαστικών έργων, το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, το δικαίωμα στη χρηστή απονομή δικαιοσύνης (δικαίωμα δίκαιης δίκης, τεκμήριο αθωότητας, δικαιώματα του κατηγορουμένου), την μη επιβολή ποινής άνευ νόμου, το σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, την ελευθερία σκέψης, συνείδησης, θρησκείας, την ελευθερία έκφρασης, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωμα σύναψης γάμου, το δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής, την απαγόρευση των διακρίσεων, την παρέκκλιση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, τους περιορισμούς στην πολιτική δραστηριότητα των αλλοδαπών, την απαγόρευση της κατάχρησης δικαιώματος και τα όρια στη χρήση των περιορισμών σε δικαιώματα. Από τον τίτλο ΙΙ της ΕΣΔΑ που αφορά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχουν προκριθεί και αναλύονται τα άρθρα που αναφέρονται στις ατομικές προσφυγές (άρθρο 34), τις προϋποθέσεις του παραδεκτού (άρθρο 35), την δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41) και την υποχρεωτική ισχύ και εκτέλεση των αποφάσεων του Δικαστηρίου (άρθρο 46).

Περαιτέρω, όσον αφορά στα Πρωτόκολλα, τα οποία δεσμεύουν την Ελλάδα, ερμηνεύονται από μεν το Πρώτο τα άρθρα που αναφέρονται στην προστασία της ιδιοκτησίας, το δικαίωμα στην εκπαίδευση και το δικαίωμα για ελεύθερες εκλογές από δε το Έβδομο Πρωτόκολλο τα άρθρα που σχετίζονται με τις διαδικαστικές εγγυήσεις σε περίπτωση απέλασης αλλοδαπών, το δικαίωμα για διπλό βαθμό δικαιοδοσίας σε θέματα ποινικού δικαίου, το δικαίωμα αποζημίωσης σε περίπτωση δικαστικής πλάνης, το δικαίωμα κάθε προσώπου να μην δικάζεται ή να τιμωρείται δύο φορές για το ίδιο αδίκημα και η ισότητα μεταξύ συζύγων.

Και η δεύτερη έκδοση πλαισιώνεται από αναλυτική ενιαία και επικαιροποιημένη ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία και αρθρογραφία που έχει επιμεληθεί η βιβλιοθηκονόμος του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου κα Ε. Τσαλάγκα, εκτενές αλφαβητικό ευρετήριο με παραπομπές στην Εισαγωγή, στο Προοίμιο, στα άρθρα της ΕΣΔΑ και των Πρωτοκόλλων και από πίνακα των κυριότερων ελληνικών και ξένων συντομογραφιών.

Συμπερασματικά, στόχος της δεύτερης ενημερωμένης και εμπλουτισμένης έκδοσης του έργου είναι αφενός να ενημερώσει για όλες τις εξελίξεις στην νομολογία του Δικαστηρίου τα τελευταία τέσσερα χρόνια καλύπτοντας ταυτόχρονα τους σχολιασμούς των άρθρων εκείνων που κυρίως χρησιμεύουν στους δικαστές, στους δικηγόρους, καθώς και στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και να αποτελέσει έτσι ένα σημαντικό και χρηστικό εργαλείο για τον έλληνα νομικό, συμβάλλοντας στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της νομολογίας του Δικαστηρίου του Στρασβούργου και την εξοικείωση με αυτήν.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σελ. IΧ
ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ Σελ. XΙΙΙ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. XV
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ Σελ. XXXV
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελ. 1
Ι. Ο συνεχής εμπλουτισμός του κανονιστικού πλαισίου Σελ. 2
Α. Η ΕΣΔΑ και τα Πρωτόκολλα Σελ. 2
Β. Οι άλλες πηγές έμπνευσης Σελ. 4
Γ. Η τελεολογική ερμηνεία της ΕΣΔΑ και η διεύρυνση της προστασίας Σελ. 5
Δ. Η εξελικτική ερμηνεία της ΕΣΔΑ Σελ. 8
ΙΙ. Η διαρκής μετεξέλιξη του θεσμικού πλαισίου Σελ. 11
Α. Τα πρώτα διστακτικά βήματα Σελ. 11
Β. Οι τομές του 11ου Πρωτοκόλλου και η ανάπτυξη του εποπτικού ρόλου της Επιτροπής Υπουργών Σελ. 12
Γ. Η έκρηξη των ατομικών προσφυγών και οι περιπέτειες του 14ου Πρωτοκόλλου Σελ. 14
Δ. Η θέση σε ισχύ του 14ου Πρωτοκόλλου και το μέλλον του συστήματος Σελ. 15
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (ΕΣΔΑ)
Σύμβασις διά την Προάσπισιν των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών [ΝΔ 53/1974 (ΦΕΚ Α΄ 256)]
Προοίμιο
Ι. Εισαγωγή Σελ. 21
ΙΙ. Η Οικουμενική Διακήρυξη ως πηγή έμπνευσης της ΕΣΔΑ Σελ. 23
ΙΙΙ. Το ιδεολογικό στίγμα της ΕΣΔΑ Σελ. 25
ΙV. Το θεσμικό πλαίσιο της ΕΣΔΑ Σελ. 28
V. Η αρχή της επικουρικότητας και το περιθώριο εκτίμησης των Κρατών Σελ. 34
VI. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 35
Άρθρο 1 – Υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου
I. Εισαγωγικά Σελ. 37
IΙ. Η έννοια της «δικαιοδοσίας» του Κράτους στην πάγια διεθνή νομολογία Σελ. 39
Α. Η δικαιοδοσία ratione personae Σελ. 39
Β. Η δικαιοδοσία ratione loci Σελ. 42
1. Η νομολογία των οργάνων της ΕΣΔΑ και της ΑΣΔΑ Σελ. 43
2. Η νομολογία και η πρακτική των οργάνων των Ηνωμένων Εθνών Σελ. 45
IIΙ. Οι παλινδρομήσεις της πιο πρόσφατης νομολογίας του ΕΔΔΑ Σελ. 48
Α. Η υπόθεση Bankovic: μια συγκυριακή απόκλιση Σελ. 49
Β. Η επιστροφή στην «ορθοδοξία» Σελ. 52
IV. «Δικαιοδοσία» και καταλογισμός Σελ. 56
Α. Ο καταλογισμός στα Κράτη ως προϋπόθεση της «δικαιοδοσίας» Σελ. 56
Β. Η «δικαιοδοσία» ως προϋπόθεση της ευθύνης για συμπεριφορά που καταλογίζεται στο Κράτος Σελ. 57
1. Το τεκμήριο δικαιοδοσίας επί του συνόλου του εδάφους Σελ. 58
2. Το κριτήριο του ελέγχου Σελ. 59
3. Διασυνοριακές δραστηριότητες Σελ. 60
Γ. Ο καταλογισμός σε διεθνείς οργανισμούς και ο αποκλεισμός της «δικαιοδοσίας» Σελ. 61
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 64
ΤΙΤΛΟΣ Ι
Άρθρο 2 – Το δικαίωμα στη ζωή
I. Εισαγωγή Σελ. 68
IΙ. Αρνητική ουσιαστική υποχρέωση Σελ. 68
Α. Η απαγόρευση αυθαίρετης αφαίρεσης της ζωής Σελ. 69
Β. Ο θάνατος του άμεσου θύματος ως προϋπόθεση ή όχι εφαρμογής του άρθρου 2 Σελ. 73
Γ. Η κατάργηση της θανατικής ποινής Σελ. 77
Δ. Οι εξαιρέσεις της παραγράφου 2 Σελ. 80
1. «δια τηv υπεράσπισιv oιoυδήπoτε πρoσώπoυ κατά παραvόμoυ βίας» Σελ. 82
2. «δια τηv πραγματoπoίησιv voμίμoυ συλλήψεως ή πρoς παρεμπόδισιv απoδράσεως πρoσώπoυ voμίμως κρατoυμέvoυ» Σελ. 84
3. «δια τηv καταστoλήv, συμφώvως τω vόμω, στάσεως ή αvταρσίας» Σελ. 85
IΙΙ. Θετικές ουσιαστικές υποχρεώσεις Σελ. 86
Α. Υιοθέτηση και εφαρμογή κατάλληλου νομικού και διοικητικού πλαισίου Σελ. 86
Β. Προληπτικά μέτρα Σελ. 90
1. Δραστηριότητες, εγκληματικές ή όχι, τρίτου Σελ. 91
2. Πράξεις ή παραλείψεις του κράτους Σελ. 94
3. Πράξεις του ίδιου του φορέα του δικαιώματος Σελ. 96
4. Φυσικές καταστροφές και επικίνδυνες δραστηριότητες Σελ. 97
Γ. Οργάνωση και σχεδιασμός των επιχειρήσεων της αστυνομίας και επιχειρήσεων διάσωσης Σελ. 98
Δ. Άρθρο 2 και κοινωνικά δικαιώματα Σελ. 101
ΙV. Διαδικαστική υποχρέωση Σελ. 103
Α. Η υποχρέωση διεξαγωγής έρευνας γενικά Σελ. 103
1. Πεδίο εφαρμογής, σκοπός και τύπος Σελ. 104
2. Δικαιώματα κοινού και οικογένειας θύματος Σελ. 106
3. Εμβέλεια Σελ. 108
4. Αποτελεσματικότητα Σελ. 108
Β. Η διαδικαστική υποχρέωση σε ειδικές περιπτώσεις Σελ. 112
1. Η σχέση της διαδικαστικής υποχρέωσης του άρθρου 2 και του άρθρου 13 Σελ. 112
2. Ρατσιστικό κίνητρο παραβίασης της ουσιαστικής υποχρέωσης Σελ. 113
3. Το ζήτημα της εφαρμογής του άρθρου 2 σε δύσκολες συνθήκες ασφαλείας Σελ. 114
4. Αναγκαστικές εξαφανίσεις προσώπων Σελ. 115
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 118
Άρθρο 3 – Απαγόρευση των βασανιστηρίων
I. Γενικές αρχές Σελ. 121
A. Απόλυτη απαγόρευση Σελ. 121
B. Διπλή υποχρέωση Σελ. 121
Γ. Ελάχιστος βαθμός σοβαρότητας Σελ. 121
Δ. Έμμεση οριζόντια ισχύς Σελ. 122
Ε. Απόδειξη Σελ. 123
II. Ορισμοί Σελ. 124
Α. Βασανιστήρια Σελ. 124
Β. Απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία Σελ. 126
III. Ουσιαστικό σκέλος Σελ. 128
Α. Αστυνομική βία κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, ελέγχων, συλλήψεων και σε χώρους κράτησης Σελ. 128
Β. Συνθήκες κράτησης Σελ. 130
Οι ελληνικές υποθέσεις Σελ. 131
Γ. Πειθαρχικά μέτρα και μέτρα ασφαλείας Σελ. 134
Δ. Ιατρική φροντίδα των κρατούμενων κι άλλα ζητήματα ιατρικής παρέμβασης Σελ. 136
Ε. Στρατιωτική θητεία Σελ. 140
IV. Διαδικαστικό σκέλος Σελ. 140
V. Προληπτική προστασία Σελ. 143
Α. Μέτρα απομάκρυνσης αλλοδαπών Σελ. 143
1. Κίνδυνος κακομεταχείρισης Σελ. 143
2. Ιατρικοί λόγοι Σελ. 148
Β. Ασφαλιστικά μέτρα Σελ. 148
VΙ. Καταληκτικές σκέψεις Σελ. 151
Άρθρο 4 – Απαγόρευση της δουλείας και των καταναγκαστικών έργων
Ι. Εισαγωγή Σελ. 153
ΙΙ. Δουλεία Σελ. 153
ΙΙΙ. Ειλωτεία Σελ. 155
ΙV. Η αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία Σελ. 156
V. Οριοθέτηση της απαγόρευσης της αναγκαστικής εργασίας Σελ. 159
Α. Εργασία κρατουμένων Σελ. 159
Β. Υπηρεσία στρατιωτικής φύσεως Σελ. 159
Γ. Υπηρεσία σε περίπτωση κρίσεως ή θεομηνίας Σελ. 160
Δ. Υπηρεσία που απορρέει από τα καθήκοντα του ατόμου ως πολίτη Σελ. 161
VΙ. Θετικές Υποχρεώσεις Σελ. 161
VΙΙ. Συμπέρασμα Σελ. 163
Άρθρο 5 – Το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια
Ι. Εισαγωγή Σελ. 167
ΙΙ. Η διαφορά μεταξύ στέρησης και περιορισμού της ελευθερίας Σελ. 168
ΙΙΙ. Η νομιμότητα της στέρησης της ελευθερίας Σελ. 171
Α. Η παραπομπή στο εθνικό δίκαιο Σελ. 171
Β. Η ποιότητα του νόμου Σελ. 174
Γ. Η απαγόρευση της αυθαιρεσίας Σελ. 176
ΙV. Οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση στέρησης της ελευθερίας Σελ. 177
Α. Κράτηση κατόπιν καταδίκης Σελ. 178
Β. Κράτηση λόγω μη εκπλήρωσης νόμιμης υποχρέωσης Σελ. 181
Γ. Κράτηση στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών Σελ. 183
Δ. Κράτηση ανηλίκου Σελ. 187
Ε. Κράτηση ειδικών κατηγοριών προσώπων Σελ. 188
ΣΤ. Κράτηση αλλοδαπών σχετικά με την είσοδό τους και ενόψει απέλασης ή έκδοσης Σελ. 192
V. Δικαίωμα στην πληροφόρηση Σελ. 197
VΙ. Τα δικαιώματα του προσώπου που συλλαμβάνεται ή κρατείται στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών Σελ. 199
Α. Το δικαίωμα σε σύντομη παραπομπή ενώπιον δικαστικού λειτουργού Σελ. 199
Β. Το δικαίωμα σε δίκη σε εύλογο χρόνο ή σε απόλυση εκκρεμούσης της δίκης Σελ. 203
1. Λόγοι «σχετικοί» και «επαρκείς» Σελ. 204
2. «Προσήκουσα επιμέλεια» Σελ. 206
Γ. Η υφ’ όρον απόλυση Σελ. 207
VIΙ. Δικαίωμα προσφυγής κατά της νομιμότητας της κράτησης Σελ. 209
Α. Τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά του δικαιώματος προσφυγής Σελ. 209
Β. Τα διαδικαστικά χαρακτηριστικά του δικαιώματος προσφυγής Σελ. 214
Γ. Έκδοση απόφασης σε σύντομη προθεσμία Σελ. 219
VIIΙ. Το δικαίωμα σε αποζημίωση Σελ. 221
ΙΧ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 223
Άρθρο 6 – Δικαίωμα στη χρηστή απovoμή δικαιoσύvης Σελ. 225
I. Εισαγωγικά Σελ. 230
ΙI. Πεδίο εφαρμογής Σελ. 233
Α. Αμφισβητήσεις επί δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αστικής φύσης Σελ. 234
1. Η «αστική φύση» των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων Σελ. 234
α) Η παλαιότερη διάκριση μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου Σελ. 234
β) Ο χαρακτήρας και ιδίως η οικονομική διάσταση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων Σελ. 235
γ) Δικαιώματα και υποχρεώσεις μη οικονομικού χαρακτήρα Σελ. 237
δ) Δικαιώματα και υποχρεώσεις που εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 6 Σελ. 238
2. Η έννοια των «δικαιωμάτων και υποχρεώσεων» Σελ. 240
3. «Αμφισβητήσεις» επί των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων Σελ. 241
Β. Κατηγορίες ποινικής φύσης: τα κριτήρια Engel Σελ. 243
1. Ο χαρακτηρισμός του αδικήματος στην εσωτερική έννομη τάξη Σελ. 244
2. Η εγγενής φύση του αδικήματος Σελ. 245
3. Η βαρύτητα της επαπειλούμενης κύρωσης Σελ. 246
Γ. Η εφαρμογή του άρθρου 6 στις επιμέρους διαδικασίες Σελ. 246
ΙII. Το δικαίωμα πρόσβασης σε δικαστήριο Σελ. 248
Α. Το περιεχόμενο του δικαιώματος Σελ. 249
1. Ο πυρήνας του δικαιώματος Σελ. 249
2. Η έγκαιρη εκτέλεση των αποφάσεων των εθνικών δικαστηρίων Σελ. 252
Β. Οι περιορισμοί του δικαιώματος Σελ. 254
1. Περιορισμοί δικονομικού χαρακτήρα Σελ. 255
2. Το ειδικότερο ζήτημα των δικαιοδοτικών ασυλιών Σελ. 257
α) Βουλευτικές ασυλίες και ασυλία του Αρχηγού του Κράτους Σελ. 258
β) Δικαιοδοτική ασυλία του Κράτους και των κρατικών οργάνων Σελ. 259
γ) Δικαιοδοτική ασυλία των διεθνών οργανισμών Σελ. 263
IV. «Ανεξάρτητο και αμερόληπτο» δικαστήριο που «λειτουργεί νόμιμα» Σελ. 265
Α. Η ανεξαρτησία του δικαστηρίου Σελ. 265
Β. Η αμεροληψία του δικαστηρίου Σελ. 268
1. Η υποκειμενική αμεροληψία Σελ. 268
2. Η αντικειμενική αμεροληψία Σελ. 269
Γ. Η νόμιμη λειτουργία του δικαστηρίου Σελ. 271
V. Η αρχή της δημοσιότητας της δίκης Σελ. 272
VΙ. Ο εν γένει δίκαιος χαρακτήρας της δίκης Σελ. 275
A. Η αρχή της ισοπλίας Σελ. 276
B. Η αρχή της «αντιδικίας» (adversarial principle) Σελ. 277
Γ. Η νομιμότητα των αποδεικτικών μέσων Σελ. 280
Δ. Το δικαίωμα σιωπής και μη αυτοενοχοποίησης Σελ. 281
Ε. Η κεκαλυμμένη δράση των αστυνομικών και οι agents provocateurs Σελ. 284
1. Ουσιαστικά κριτήρια Σελ. 284
2. Δικονομικά κριτήρια Σελ. 286
ΣΤ. Η αιτιολόγηση των αποφάσεων Σελ. 287
Ζ. Η ασφάλεια δικαίου Σελ. 288
Η. Κατάφωρη παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη στο εξωτερικό Σελ. 290
VIΙ. Η εύλογη διάρκεια της δίκης Σελ. 291
Α. Τα κριτήρια για την εκτίμηση του ευλόγου χρόνου Σελ. 291
1. Η πολυπλοκότητα της υπόθεσης Σελ. 292
2. Η συμπεριφορά του προσφεύγοντος Σελ. 292
3. Η συμπεριφορά των κρατικών αρχών Σελ. 293
4. Το διακύβευμα της υπόθεσης για τον προσφεύγοντα Σελ. 295
Β. Ο προσμετρώμενος χρόνος Σελ. 296
1. Dies a quo Σελ. 296
2. Dies ad quem Σελ. 297
Γ. Οι «πιλοτικές» αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα Σελ. 298
VIIΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 299
I. Εισαγωγικά Σελ. 301
ΙΙ. Το τεκμήριο αθωότητας ως διαδικαστική εγγύηση Σελ. 301
Α. Η κατανομή του βάρους απόδειξης Σελ. 303
Β. Κρίσεις περί της ενοχής του κατηγορουμένου κατά τη διάρκεια της ποινικής δίκης Σελ. 304
ΙΙΙ. Το τεκμήριο αθωότητας ως στοιχείο της προσωπικότητας του προσφεύγοντος Σελ. 306
Α. Συναφείς ποινικές διαδικασίες ή παρεπόμενες της κύριας ποινικής δίκης Σελ. 306
B. Συναφείς μη ποινικές δίκες Σελ. 308
Γ. Κρίσεις προερχόμενες από μη δικαστικές αρχές Σελ. 311
IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 314
I. Εισαγωγικά Σελ. 316
II. Το δικαίωμα σε πληροφόρηση Σελ. 317
Α. Το περιεχόμενο, η έκταση και ο τύπος της πληροφόρησης Σελ. 317
Β. Η γλώσσα της πληροφόρησης Σελ. 321
Γ. Η πληροφόρηση «εv τη βραχυτέρα πρoθεσμία» Σελ. 321
III. Το δικαίωμα σε χρόνο και αναγκαίες ευκολίες Σελ. 322
Α. Ο αναγκαίος χρόνος Σελ. 323
Β. Οι «αναγκαίες ευκολίες» Σελ. 324
IV. Το δικαίωμα υπεράσπισης με ή χωρίς συνήγορο Σελ. 327
A. Το δικαίωμα σε αυτοπρόσωπη υπεράσπιση Σελ. 328
B. Η παράσταση με συνήγορο Σελ. 329
1. Η παράσταση με συνήγορο στο στάδιο της προδικασίας Σελ. 330
2. Το δικαίωμα σε συνήγορο της επιλογής του κατηγορουμένου Σελ. 332
Γ. Το δικαίωμα σε δωρεάν νομική συνδρομή Σελ. 334
1. Οι προϋποθέσεις Σελ. 334
α) Η οικονομική αδυναμία του κατηγορουμένου Σελ. 334
β) Το συμφέρον της δικαιοσύνης Σελ. 335
2. Η «πρακτική και αποτελεσματική» νομική συνδρομή Σελ. 336
V. Το δικαίωμα εξέτασης μαρτύρων κατηγορίας και υπεράσπισης Σελ. 337
Α. Η έννοια του «μάρτυρα» Σελ. 338
Β. Ο ανώνυμος μάρτυρας ή η μη εμφάνιση του μάρτυρα στο ακροατήριο Σελ. 339
1. Οι γενικές αρχές Σελ. 339
2. Ο σοβαρός λόγος για την ανωνυμία ή τη μη εμφάνιση Σελ. 340
3. Ο κανόνας περί «αποκλειστικού ή αποφασιστικού αποδεικτικού μέσου» Σελ. 343
4. Η ύπαρξη αντισταθμιστικών παραγόντων Σελ. 344
Γ. Η άρνηση κλήσης μάρτυρα ή εξέτασης μάρτυρα από την υπεράσπιση Σελ. 345
VI. Το δικαίωμα σε διερμηνέα Σελ. 346
VII. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 348
Άρθρο 7 – Μη επιβολή ποινής άνευ νόμου
I. Εισαγωγή Σελ. 350
ΙΙ. Nullum crimen, nulla poena sine lege Σελ. 351
A. Η πρόβλεψη του αδικήματος Σελ. 351
Β. Η έννοια της «ποινής» Σελ. 356
Η διάκριση μεταξύ πρόβλεψης και εκτέλεσης ποινής Σελ. 358
Γ. Αναδρομική εφαρμογή ποινικού νόμου Σελ. 360
Αναδρομική εφαρμογή ευνοϊκότερου ποινικού νόμου Σελ. 361
ΙΙΙ. Ο ρόλος του διεθνούς δικαίου Σελ. 362
ΙV. Η εξαίρεση των γενικών αρχών δικαίου των αναγνωρισμένων από τα «πολιτισμένα έθνη» Σελ. 364
V. Συμπερασματικές σκέψεις Σελ. 365
Άρθρο 8 – Δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής
Ι. Εισαγωγή Σελ. 370
Α. Η δομή της διάταξης Σελ. 370
Β. Η φύση των υποχρεώσεων του Κράτους Σελ. 371
ΙΙ. Tο κανονιστικό περιεχόμενο των προστατευόμενων συμφερόντων Σελ. 373
Α. Ιδιωτική ζωή Σελ. 373
1. Σωματική, ψυχική και ηθική ακεραιότητα Σελ. 375
2. Όνομα, ενδυμασία, εικόνα και φήμη Σελ. 380
3. Προσωπική αυτονομία Σελ. 384
4. Γενετήσιος προσανατολισμός Σελ. 385
5. Προσωπικά δεδομένα Σελ. 388
Β. Οικογενειακή ζωή Σελ. 393
1. Η έννοια της «οικογενειακής ζωής» Σελ. 393
α) H παραδοσιακή μορφή της «οικογένειας» Σελ. 393
β) Η διεύρυνση της έννοιας της «οικογένειας» Σελ. 394
γ) Οικογένεια και γενετήσιος προσανατολισμός Σελ. 396
δ) Η διάρρηξη των οικογενειακών δεσμών Σελ. 398
2. Θετικές υποχρεώσεις των κρατών που απορρέουν από την υποχρέωση σεβασμού της οικογενειακής ζωής Σελ. 398
α) Αναγνώριση και προσβολή της πατρότητας Σελ. 399
β) Παρένθετη κύηση και αναγνώριση υιοθεσίας Σελ. 400
γ) Επιμέλεια και επικοινωνία με τέκνα Σελ. 402
δ) Μετανάστευση και οικογενειακή ζωή Σελ. 404
Γ. Κατοικία Σελ. 404
1. Η έννοια της κατοικίας Σελ. 404
2. Το περιεχόμενο του δικαιώματος Σελ. 405
3. Τα όρια του δικαιώματος Σελ. 407
Δ. Αλληλογραφία Σελ. 408
1. Αλληλογραφία κρατουμένων Σελ. 409
2. Υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων Σελ. 410
3. Χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης Σελ. 411
ΙΙΙ. Νόμιμοι περιορισμοί του προστατευόμενου δικαιώματος Σελ. 411
Α. Βάρος και μέτρο απόδειξης Σελ. 412
Β. Η νομιμότητα της επέμβασης – Γενικές Παρατηρήσεις Σελ. 413
1. Επέμβαση προβλεπόμενη «υπό του νόμου» Σελ. 413
α) Χρήση κρυφών μέσων παρακολούθησης Σελ. 415
β) Αλληλογραφία κρατουμένων Σελ. 417
2. Η νομιμότητα του σκοπού της επέμβασης Σελ. 417
3. Αναγκαιότητα της επέμβασης σε μία δημοκρατική κοινωνία Σελ. 419
α) Δικαίωμα σεβασμού στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή και την αλληλογραφία κρατουμένων Σελ. 420
β) Χρήση κρυφών μέσων παρακολούθησης Σελ. 422
γ) Η προστασία των προσωπικών δεδομένων και της εικόνας Σελ. 423
δ) Ζητήματα επιμέλειας τέκνου και επικοινωνίας με αυτό Σελ. 425
ε) Διεθνής απαγωγή παιδιών Σελ. 427
στ) Απέλαση και σεβασμός της οικογενειακής ζωής Σελ. 429
IV. Συμπέρασμα Σελ. 433
Άρθρο 9 – Ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας
I. Εισαγωγή Σελ. 436
IΙ. Το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 9 Σελ. 437
IΙΙ. Ο ποινικός κολασμός του προσηλυτισμού Σελ. 441
ΙV. Η απαίτηση προηγούμενης άδειας για την ίδρυση ευκτήριων οίκων και ναών Σελ. 444
V. Σχέσεις Κράτους και πνευματικών ηγετών θρησκευτικών κοινοτήτων Σελ. 446
VΙ. Νομική προσωπικότητα, αναγνώριση και διάλυση εκκλησιών και θρησκευτικών κοινοτήτων Σελ. 448
VΙI. Η αναγραφή του θρησκεύματος σε δημόσια έγγραφα Σελ. 453
VIΙI. Η καταβολή εκκλησιαστικών φόρων και η φορολόγηση των εκκλησιών Σελ. 455
IΧ. Η ορκοδοσία και η αρνητική πτυχή της θρησκευτικής ελευθερίας Σελ. 456
Χ. Θρησκευτικές κοινότητες και απασχόληση Σελ. 457
ΧΙ. Η αναγνώριση των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης Σελ. 458
ΧΙΙ. Απαγόρευση θρησκευτικών κομμάτων και αντιμετώπιση του φονταμενταλισμού Σελ. 461
ΧΙΙΙ. Η αμφίεση ως εκδήλωση των θρησκευτικών πεποιθήσεων Σελ. 463
ΧΙV. Η άσκηση της θρησκευτικής ελευθερίας στους χώρους εργασίας Σελ. 468
ΧV. Επέμβαση του Κράτους σε τελετουργίες θρησκευτικών κοινοτήτων Σελ. 471
ΧVΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 471
Άρθρο 10 – Ελευθερία έκφρασης
I. Εισαγωγή Σελ. 475
II. Φορείς του δικαιώματος Σελ. 476
ΙΙΙ. Περιεχόμενο και πεδίο εφαρμογής Σελ. 477
IV. Τύπος Σελ. 479
Α. Προστασία του Τύπου και των δημοσιογραφικών πηγών Σελ. 479
Β. Υποχρεώσεις δημοσιογράφων και διάκριση μεταξύ γεγονότων και αξιολογικών κρίσεων Σελ. 482
V. Συστήματα ελέγχου και αδειοδότησης Σελ. 484
VI. Δημόσιος διάλογος Σελ. 487
A. Πολιτικός λόγος Σελ. 487
B. Τέχνη Σελ. 489
Γ. Εμπορική διαφήμιση Σελ. 491
VII. Θετικές υποχρεώσεις Σελ. 493
VIII. Ρητορική του μίσους Σελ. 496
Α. Ξενοφοβικός λόγος Σελ. 497
Β. Ακραίος εθνικιστικός λόγος Σελ. 498
Γ. Ιστορικός αναθεωρητισμός Σελ. 499
Δ. Θρησκευτικό μίσος Σελ. 500
Ε. Ομοφοβικός λόγος Σελ. 501
ΣΤ. Υποχρεώσεις των τηλεοπτικών μέσων Σελ. 501
Ζ. Σύμβολα στο πλαίσιο διαδηλώσεων και αντι-διαδηλώσεων Σελ. 502
IX. Νόμιμοι σκοποί περιορισμών Σελ. 503
A. Εθνική ασφάλεια Σελ. 503
B. Προάσπιση της τάξης και πρόληψη εγκλημάτων Σελ. 504
Γ. Προστασία ηθών Σελ. 507
Δ. Προστασία φήμης και υπόληψης τρίτων Σελ. 508
Ε. Πρόληψη αποκάλυψης εμπιστευτικών πληροφοριών Σελ. 511
ΣΤ. Διασφάλιση του κύρους και της αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας Σελ. 512
Χ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 516
Άρθρο 11 – Ελευθερία τoυ συvέρχεσθαι και συvεταιρίζεσθαι
I. Εισαγωγή Σελ. 519
IΙ. Η ελευθερία του συνέρχεσθαι Σελ. 519
Α. Το δικαίωμα διοργάνωσης μιας ειρηνικής συνάθροισης Σελ. 521
Β. Το δικαίωμα συμμετοχής σε ειρηνική συνάθροιση Σελ. 527
IΙΙ. Η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι Σελ. 529
Α. Η προστασία των πολιτικών κομμάτων Σελ. 530
Β. Η προστασία των λοιπών σωματείων και ενώσεων Σελ. 536
Γ. Οι ειδικοί περιορισμοί του άρθρου 11 παρ. 2 Σελ. 542
IV. Η συνδικαλιστική ελευθερία Σελ. 543
Α. Το πεδίο εφαρμογής της συνδικαλιστικής ελευθερίας Σελ. 543
Β. Το δικαίωμα μη συμμετοχής σε συνδικαλιστικές οργανώσεις Σελ. 545
Γ. Το δικαίωμα συλλογικών διαπραγματεύσεων και σύναψης συλλογικών συμβάσεων εργασίας Σελ. 548
Δ. Το δικαίωμα στην απεργία Σελ. 548
Ε. Η συνδικαλιστική ελευθερία στο δημόσιο τομέα και σε θρησκευτικές κοινότητες Σελ. 549
ΣΤ. Η εσωτερική αυτονομία των συνδικάτων Σελ. 552
Ζ. Δραστηριότητες συνδικαλιστικών σωματείων στρεφόμενες εναντίον τρίτων Σελ. 553
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 554
Άρθρο 12 – Δικαίωμα συνάψεως γάμου
Ι. Εισαγωγή Σελ. 555
ΙΙ. Το πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης Σελ. 557
ΙΙΙ. Η σχέση των άρθρων 12 και 8 ΕΣΔΑ Σελ. 562
IV. Η επιφύλαξη της εθνικής νομοθεσίας και η διακριτική ευχέρεια των κρατών Σελ. 565
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 568
Άρθρο 13 – Δικαίωμα πραγματικής προσφυγής
Ι. Εισαγωγή: Η αναβίωση μίας ξεχασμένης προστασίας Σελ. 570
ΙΙ. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 13 Σελ. 572
ΙΙΙ. Η αποτελεσματικότητα της προσφυγής Σελ. 574
ΙV. Η σχέση του άρθρου 13 με τις υπόλοιπες ουσιαστικές ρυθμίσεις της ΕΣΔΑ Σελ. 579
A. Η σχέση των άρθρων 13 και 6 Σελ. 579
Β. Η σχέση του άρθρου 13 με άλλες ουσιαστικές ρυθμίσεις Σελ. 584
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 588
Άρθρο 14 – Απαγόρευση των διακρίσεων
Ι. Εισαγωγή Σελ. 590
ΙΙ. Τα βασικά χαρακτηριστικά του άρθρου 14 Σελ. 590
ΙΙΙ. Η έννοια της διακριτικής μεταχείρισης Σελ. 592
ΙV. Οι απαγορευόμενοι λόγοι διάκρισης Σελ. 595
Α. Φύλο Σελ. 595
Β. Σεξουαλικός προσανατολισμός Σελ. 599
Γ. Ιθαγένεια Σελ. 603
Δ. Θρησκεία Σελ. 606
Ε. Φυλή και βίαιη συμπεριφορά λόγω φυλετικών διακρίσεων ή σεξουαλικού προσανατολισμού Σελ. 607
ΣΤ. Έμμεση διάκριση - πρόσωπα που ανήκουν σε «μειονότητα» Σελ. 611
Ζ. Άλλοι λόγοι διάκρισης Σελ. 615
V. To Δωδέκατο Πρωτόκολλο στην ΕΣΔΑ Σελ. 619
VΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 622
Άρθρο 15 – Παρέκκλιση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
Ι. Εισαγωγή Σελ. 623
ΙΙ. Η έννοια του δημοσίου κινδύνου Σελ. 625
ΙΙΙ. Έλεγχος των μέτρων έκτακτης ανάγκης Σελ. 629
ΙV. Συμβατότητα με τις άλλες υποχρεώσεις που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο Σελ. 631
V. Διαδικαστικές προϋποθέσεις: ενημέρωση του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης Σελ. 633
Α. Περιεχόμενο της υποχρέωσης ενημέρωσης Σελ. 633
Β. Συνέπειες της μη τήρησης της υποχρέωσης ειδοποίησης Σελ. 635
VI. Συμπερασματικές σκέψεις Σελ. 635
Άρθρο 16 – Περιορισμοί στην πολιτική δραστηριότητα των αλλοδαπών Σελ. 637
Άρθρο 17 – Απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματoς
I. Εισαγωγή Σελ. 640
II. Η εφαρμογή του άρθρου 17 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Σελ. 642
A. Το άρθρο 17 ως μοχλός έκπτωσης από το δικαίωμα Σελ. 642
B. Το άρθρο 17 ως ερμηνευτικό εργαλείο Σελ. 642
1. Η αναφορά στο άρθρο 17 Σελ. 642
2. Η απουσία ρητής ή έστω υπαινικτικής αναφοράς στο άρθρο 17 Σελ. 643
III. Η εφαρμογή του άρθρου 17 από το ΕΔΔΑ Σελ. 643
IV. Άρθρο 17 και ελευθερία της έκφρασης (άρθρο 10) Σελ. 645
V. Άρθρο 17 και ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι (άρθρο 11) Σελ. 649
VΙ. Άρθρο 17 και άλλα άρθρα της Σύμβασης Σελ. 650
VIΙ. Συμπερασματικές σκέψεις Σελ. 651
Άρθρο 18 – Όρια στη χρήση των περιορισμών σε δικαιώματα
Ι. Εισαγωγή Σελ. 653
ΙΙ. Ο χαρακτήρας της διάταξης του άρθρου 18 Σελ. 653
ΙΙΙ. Η έννοια των «επιτρεπόμενων περιορισμών» Σελ. 654
ΙV. Βάρος και μέτρο απόδειξης Σελ. 654
V. Η σποραδική εφαρμογή της διάταξης από το Δικαστήριο Σελ. 657
VI. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 658
ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ
Άρθρο 34 – Ατομικές προσφυγές
Ι. Εισαγωγή Σελ. 660
ΙΙ. Έννοια «θύματος παραβίασης» Σελ. 661
Α. «Μη κυβερνητικός οργανισμός» Σελ. 661
Β. Άμεσο θύμα παραβίασης Σελ. 664
Γ. Θάνατος του προσφεύγοντος, «εν δυνάμει» και «έμμεσο» θύμα Σελ. 665
1. Θάνατος του προσφεύγοντος Σελ. 665
2. «Εν δυνάμει» θύμα Σελ. 666
3. «Έμμεσο» θύμα Σελ. 667
Δ. Απώλεια της ιδιότητας του θύματος Σελ. 668
ΙΙΙ. Η υποχρέωση μη παρεμπόδισης της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος ατομικής προσφυγής Σελ. 669
IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 671
Άρθρο 35 – Πρoϋπoθέσεις παραδεκτoύ
Ι. Εισαγωγή Σελ. 674
ΙΙ. Εξάντληση των εσωτερικών ενδίκων μέσων Σελ. 675
A. Πρώτη φάση: το βάρος απόδειξης στο εγκαλούμενο κράτος Σελ. 676
1. Διαθεσιμότητα (availability) του ενδίκου μέσου Σελ. 676
2. Αποτελεσματικότητα (effectiveness) του ενδίκου μέσου Σελ. 678
Β. Δεύτερη φάση: μεταφορά του βάρους απόδειξης στον προσφεύγοντα Σελ. 681
ΙΙΙ. Εξάμηνη προθεσμία Σελ. 685
Α. Αφετηρία της προθεσμίας Σελ. 686
1. Μετά την άσκηση των εσωτερικών ενδίκων μέσων Σελ. 687
2. Όταν δεν προβλέπονται εσωτερικά ένδικα μέσα Σελ. 688
Β. Διακοπή της προθεσμίας Σελ. 691
ΙV. Προσφυγή ανώνυμη ή όμοια με άλλη που έχει ήδη εξετασθεί από το ΕΔΔΑ Σελ. 692
Α. Ανώνυμη προσφυγή Σελ. 692
Β. Προσφυγή όμοια με άλλη που έχει ήδη εξετασθεί από το Δικαστήριο ή άλλο διεθνές όργανο Σελ. 693
V. Άλλες περιπτώσεις ασυμβιβάστου με τις διατάξεις της Σύμβασης Σελ. 694
Α. Αρμοδιότητα ratione loci, temporis, materiae, personae Σελ. 694
1. Αρμοδιότητα ratione temporis Σελ. 694
2. Ειδικότερα ζητήματα αρμοδιότητας ratione personae ως προς το εγκαλούμενο κράτος Σελ. 696
Β. Αιτίαση «προδήλως αβάσιμη» Σελ. 696
Γ. Καταχρηστική άσκηση προσφυγής Σελ. 697
VΙ. De minimis: Το νέο κριτήριο της «μη σημαντικής βλάβης» Σελ. 698
VII. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 700
Άρθρο 41 – Δίκαιη ικανοποίηση
Ι. Εισαγωγή Σελ. 702
ΙΙ. Κατάθεση αίτησης δίκαιης ικανοποίησης - Τυπικές προϋποθέσεις Σελ. 703
ΙΙΙ. Κατάθεση αίτησης δίκαιης ικανοποίησης - Ουσιαστικές προϋποθέσεις Σελ. 704
IV. Υλική ζημία Σελ. 705
V. Ηθική βλάβη Σελ. 708
VI. Έξοδα Σελ. 710
VII. Πληροφορίες σχετικά με την πληρωμή Σελ. 711
VIII. Η τάση προς μια πιο συστηματική εφαρμογή της αρχής της restitutio in integrum Σελ. 713
ΙΧ. Πρόθεση επέκτασης του δεδικασμένου πέρα από τη συγκεκριμένη υπόθεση - Η συνδυασμένη εφαρμογή των άρθρων 41 και 46 της Σύμβασης Σελ. 721
Χ. Η επιδίκαση αποζημίωσης στις διακρατικές υποθέσεις Σελ. 724
ΧI. Συμπέρασμα Σελ. 724
Άρθρο 46 – Υπoχρεωτική ισχύς και εκτέλεση τωv απoφάσεωv
I. Εισαγωγή Σελ. 727
ΙΙ. Υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ Σελ. 728
Α. Νομική θεμελίωση Σελ. 728
Β. Διάκριση του όρου «εκτέλεση» από την έννοια της «συμμόρφωσης» Σελ. 734
Γ. Η θέση των εθνικών δικαστικών αρχών Σελ. 736
Δ. Μηχανισμός παρακολούθησης της εκτέλεσης των αποφάσεων του Δικαστηρίου Σελ. 740
1. Η Επιτροπή Υπουργών Σελ. 740
2. Η εποπτεία επί των απαιτούμενων για την εκτέλεση των αποφάσεων του Δικαστηρίου μέτρων συμμόρφωσης Σελ. 745
α) Ατομικά μέτρα συμμόρφωσης Σελ. 746
β) Γενικά μέτρα συμμόρφωσης Σελ. 754
3. Η πρακτική διάσταση Σελ. 760
ΙII. Περαιτέρω μέτρα πίεσης στη διάθεση της Επιτροπής Υπουργών Σελ. 761
A. Παραπομπή αποφάσεως στο Δικαστήριο προς ερμηνεία Σελ. 761
B. Παραπομπή ερωτήματος στο Δικαστήριο ως προς τη (μη) συμμόρφωση κράτους - μέρους Σελ. 762
Γ. Αρμοδιότητα εξέτασης μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης Σελ. 763
IV. Συμπεράσματα Σελ. 763
ΠΡΩΤΟ ΚΑΙ ΕΒΔΟΜΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΕΣΔΑ
Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο
Εις την Σύμβασιv περί πρoασπίσεως τωv δικαιωμάτωv τoυ αvθρώπoυ και τωv θεμελιωδώv ελευθεριώv [ΝΔ 53/1974 (ΦΕΚ Α’ 256)]
Άρθρo 1 – Πρoστασία της ιδιoκτησίας
Ι. Εισαγωγικά Σελ. 770
ΙΙ. Πεδίο Εφαρμογής Σελ. 771
Α. Ratione materiae: η έννοια της «περιουσίας» Σελ. 771
Β. Ratione personae Σελ. 775
ΙΙΙ. Θετικές υποχρεώσεις Σελ. 776
IV. Δομή: οι τρεις κανόνες και η ενιαία προσέγγιση του Δικαστηρίου Σελ. 778
V. Η αρχή της ειρηνικής απόλαυσης των αγαθών Σελ. 780
A. Η επέμβαση στην ειρηνική απόλαυση των αγαθών Σελ. 780
Β. Η επίτευξη της δίκαιης ισορροπίας Σελ. 783
1. Μείωση μισθών και συντάξεων Σελ. 783
2. Αναδρομική αναγνώριση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων Σελ. 785
3. Οφειλόμενα ποσά από το Δημόσιο Σελ. 786
4. Προθεσμία παραγραφής αξιώσεων των υπαλλήλων του δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. Σελ. 788
5. Αδρανείς τραπεζικοί λογαριασμοί Σελ. 788
6. Νομοθετική παρέμβαση σε διαφορές μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου Σελ. 789
7. Μη εκτέλεση αποφάσεων Σελ. 789
8. Μακρόχρονη «δέσμευση» της περιουσίας Σελ. 789
9. Ζητήματα προστασίας της περιουσίας σε υποθέσεις διαδοχής Κρατών ή διενέξεων Σελ. 790
VI. Η στέρηση της περιουσίας Σελ. 790
A. Η έννοια της στέρησης Σελ. 790
B. Οι προϋποθέσεις επιτρεπτής στέρησης της περιουσίας Σελ. 793
1. Η πρόβλεψη από το νόμο Σελ. 793
2. Η ύπαρξη δημόσιας ωφέλειας Σελ. 795
3. Ο σεβασμός των γενικών αρχών του διεθνούς δικαίου Σελ. 796
4. Η επίτευξη δίκαιης ισορροπίας Σελ. 798
α) Η αποζημίωση ως σημαντικό στοιχείο της δίκαιης ισορροπίας Σελ. 798
β) Το παράδειγμα της Ελλάδας Σελ. 801
VΙΙ. Ο περιορισμός των περιουσιακών δικαιωμάτων Σελ. 804
A. Η έννοια της «ρύθμισης της χρήσης» αγαθών Σελ. 804
B. Η καταβολή φόρων ή άλλων εισφορών ή προστίμων Σελ. 807
Γ. Προϋποθέσεις επιτρεπτού περιορισμού των περιουσιακών δικαιωμάτων Σελ. 807
1. Η πρόβλεψη από το νόμο Σελ. 807
2. Η ύπαρξη δημοσίου συμφέροντος Σελ. 807
3. Η επίτευξη της δίκαιης ισορροπίας Σελ. 808
α) Ενδεικτικά κριτήρια Σελ. 809
β) Ο ρόλος της αποζημίωσης Σελ. 813
VIIΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 815
Άρθρο 2 – Δικαίωμα στηv εκπαίδευση
I. Εισαγωγή Σελ. 817
ΙΙ. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση Σελ. 817
Α. Η θετική υποχρέωση οργάνωσης και υποστήριξης εκπαιδευτικού συστήματος Σελ. 820
Β. Απαγόρευση διακρίσεων Σελ. 821
Γ. Μέτρα πειθαρχίας Σελ. 825
III. Τα δικαιώματα των γονέων Σελ. 826
Α. Θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις Σελ. 827
Β. Η αρχή του πλουραλισμού στην εκπαίδευση Σελ. 827
IV. Συμπερασματικές σκέψεις Σελ. 831
Άρθρο 3 – Δικαίωμα για ελεύθερες εκλογές
Ι. Εισαγωγικά Σελ. 833
ΙΙ. Το δικαίωμα του εκλέγειν Σελ. 834
Α. Η αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου από τους φυλακισμένους Σελ. 835
Β. Άλλες περιπτώσεις αφαίρεσης του δικαιώματος ψήφου Σελ. 838
Γ. Το δικαίωμα ψήφου των αποδήμων Σελ. 839
ΙII. Το δικαίωμα του εκλέγεσθαι Σελ. 840
Α. Ασυμβίβαστα, κωλύματα εκλογιμότητας και έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα Σελ. 840
B. Εθνικές ιδιαιτερότητες, ιστορικό πλαίσιο και δικαίωμα του εκλέγεσθαι Σελ. 843
Γ. Κάλυψη της προεκλογικής περιόδου Σελ. 846
ΙV. Το εκλογικό σύστημα και η εκλογική νομοθεσία Σελ. 846
V. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 850
Έβδομο Πρωτόκολλο
Της Σύμβασης για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών
Άρθρο 1 – Διαδικαστικές εγγυήσεις σε περίπτωση απέλασης αλλοδαπών
Ι. Εισαγωγή Σελ. 851
ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής Σελ. 852
ΙΙΙ. Προϋποθέσεις για την απέλαση αλλοδαπού που διαμένει νόμιμα στη χώρα Σελ. 854
ΙV. Απέλαση αλλοδαπού για λόγους δημόσιας τάξης ή εθνικής ασφάλειας Σελ. 856
V. Συμπέρασμα Σελ. 858
Άρθρο 2 – Δικαίωμα για διπλό βαθμό δικαιοδοσίας σε θέματα ποινικού δικαίου
I. Εισαγωγή Σελ. 860
ΙΙ. Οι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος της επανεξέτασης Σελ. 860
ΙΙΙ. Οι εξαιρέσεις στο δικαίωμα επανεξέτασης Σελ. 863
ΙV. Η εμβέλεια της επανεξέτασης Σελ. 865
Α. Ευρύ περιθώριο εκτίμησης στα συμβαλλόμενα κράτη ως προς την εμβέλεια της επανεξέτασης Σελ. 865
Β. Περιπτωσιολογία περιορισμών στο δικαίωμα επανεξέτασης Σελ. 867
V. Η συμβατότητα του άρθρου 32 του Ν 3346/2005 με το άρθρο 2 του Έβδομου Πρωτοκόλλου Σελ. 871
VI. Συμπέρασμα Σελ. 872
Άρθρο 3 – Δικαίωμα αποζημίωσης σε περίπτωση δικαστικής πλάνης
I. Προϋποθέσεις για αποζημίωση λόγω δικαστικής πλάνης Σελ. 873
II. Καταβολή αποζημίωσης Σελ. 875
Άρθρο 4 – Δικαίωμα κάθε πρoσώπoυ να μη δικάζεται ή να τιμωρείται δύo φoρές για τo ίδιo αδίκημα
Ι. Εισαγωγή Σελ. 878
ΙΙ. Οι έννοιες «ποινική» δίωξη ή καταδίκη και αθώωση ή καταδίκη «με αμετάκλητη απόφαση σύμφωνα με τo νόμo και την πoινική δικoνoμία τoυ Κράτoυς αυτoύ» Σελ. 879
Α. Η αυτόνομη ερμηνεία των ως άνω εννοιών του άρθρου 4 του Έβδομου Πρωτοκόλλου Σελ. 880
Β. Τα όρια στην αυτόνομη ερμηνεία των ως άνω εννοιών του άρθρου 4 του Έβδομου Πρωτοκόλλου: σχετικές επιφυλάξεις και δηλώσεις Σελ. 883
ΙΙΙ. Η έννοια του idem: δίωξη ή καταδίκη δύο φορές για την ίδια «παράβαση» Σελ. 884
Α. Η ίδια «παράβαση» ως ταυτότητα νομικού χαρακτηρισμού Σελ. 884
Β. Η ίδια «παράβαση» ως παράβαση με τα «ίδια ουσιώδη στοιχεία» Σελ. 886
Γ. Η ίδια «παράβαση» ως ταυτότητα συμπεριφοράς (idem factum) Σελ. 887
ΙV. Η έννοια του bis Σελ. 889
V. «Αμετάκλητη απόφαση» και «επανάληψη της διαδικασίας» Σελ. 892
VI. Συμπέρασμα Σελ. 893
Άρθρο 5 – Ισότητα μεταξύ συζύγων
Ι. Εισαγωγή Σελ. 894
ΙΙ. Το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 5 του Έβδομου Πρωτοκόλλου Σελ. 895
ΙΙΙ. Η σχέση των άρθρων 8 ΕΣΔΑ και 5 του Έβδομου Πρωτοκόλλου Σελ. 897
IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Σελ. 898
ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΔΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σελ. 899
ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σελ. 902
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Σελ. 912
ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Σελ. 924
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΡΓΟΥ Σελ. 947
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Σελ. 951
Back to Top