|
Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΕ & Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ
Κωδικός Προϊόντος :
15900
Σειρά:
ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Διεύθυνση Σειράς: Θ. Αντωνίου Συγγραφέας: Κ. Μαργαρίτης ISBN: 978-960-562-657-0 Εύδοξος: 68396938 Σχήμα: 17 x 24 Σελίδες: 320 Έκδοση: 2016 |
Πολιτική των cookies
Χρησιμοποιούμε cookies δικά μας και τρίτων για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας & να προσφέρουμε το μέγιστο των υπηρεσιών μας.
- Αρχική
- Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΕ & Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ
Περιγραφή
Περιεχόμενα
Στην πορεία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης το ζήτημα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ενωσιακό επίπεδο απασχόλησε και συνεχίζει να απασχολεί τη θεωρία στις διάφορες φάσεις, από τις οποίες διήλθε μέχρι (προσωρινά) να καταλήξει στις αλλαγές που συντελέσθηκαν με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Σκοπός του παρόντος έργου «Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ & η Συνθήκη της Λισαβόνας» είναι να συνεισφέρει στην επιστημονική αυτή συζήτηση, ερμηνεύοντας την ιστορική πορεία και τον διάλογο από την ίδρυση των Κοινοτήτων έως σήμερα. Η μελέτη επικεντρώνεται στις αλλαγές που επήλθαν με τη Συνθήκη της Λισαβόνας στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ενωσιακή έννομη τάξη, οι οποίες σχηματικά θα μπορούσαν ν΄ αποτυπωθούν στη θεσμική κατοχύρωση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και στην προσχώρηση της ΕΕ στην ΕΣΔΑ.
Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο βασικά μέρη με σημείο αναφοράς την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας. Στο πρώτο μέρος αναλύεται η ευρωπαϊκή προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων μέχρι την αναθεώρηση της Λισαβόνας. Αρχικά επιχειρείται μια ανίχνευση του βαθμού προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων στις ιδρυτικές Συνθήκες, κυρίως δε υπό το πρίσμα των κοινοτικών ελευθεριών. Ακολουθεί η διερεύνηση της προσέγγισης τόσο του ΔΕΚ, όσο και του ΕΔΔΑ καθώς και η παρουσίαση και κριτική ερμηνεία της γενικότερης συζήτησης περί προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΚ/ΕΕ που αναπτύχθηκε, ουσιαστικά βασισμένης στην προσέγγιση αυτή, κυρίως του ΔΕΚ. Η αναφορά της προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πρωτογενές δίκαιο και οι αλλαγές που επήλθαν εξ αυτής της κίνησης και οι πολιτικές προστασίας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της ΕΚ/ΕΕ, πολιτικές που εγκαινιάστηκαν κυρίως με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ αναλύονται σε επόμενο κεφάλαιο. Το τελευταίο κεφάλαιο του πρώτου μέρους αφιερώνεται στην πορεία δημιουργίας του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, τα δικαιώματα που συμπεριελήφθησαν και τη στάση του ΔΕΚ απέναντι σε ένα κείμενο άνευ τυπικής νομικής ισχύος.
Οι σημαντικότατες αλλαγές που επήλθαν με τη Συνθήκη της Λισαβόνας στον τομέα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ αναλύονται στο δεύτερο μέρος του βιβλίου. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στις μεταρρυθμίσεις που επέφερε η Συνθήκη της Λισαβόνας και το νέο θεσμικό περιβάλλον που δημιουργήθηκε στην ΕΕ. Στη συνέχεια εξετάζονται οι δύο πυλώνες προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ, όπως προκύπτουν από το άρθρο 6 ΣΕΕ, ήτοι η πλήρης κατοχύρωση του Χάρτη και η προσχώρηση της ΕΕ στην ΕΣΔΑ.
Αναφορικά με τον πρώτο πυλώνα εξετάζονται ζητήματα όπως το πεδίο εφαρμογής του Χάρτη και η θέση του στο ευρωπαϊκό θεσμικό περιβάλλον καθώς και η πρακτική επιρροή του Χάρτη σε καίριες τομείς πολιτικής της ΕΕ. Στον δεύτερο πυλώνα, αφού παρατίθενται οι ιδιαιτερότητες της Ένωσης, εξετάζονται οι συνέπειες της προσχώρησης της ΕΕ στην ΕΣΔΑ σε επίπεδο τόσο οργανωτικό (συμμετοχή εκπροσώπων της ΕΕ στα όργανα της ΕΣΔΑ), όσο και σχέσεων ΕΕ με τα λοιπά κράτη συμβαλλόμενα μέρη της ΕΣΔΑ. Με αυτό τον τρόπο αναδεικνύονται θέματα που ανακύπτουν από το νέο αυτό θεσμικό πλαίσιο και πιθανοί τρόποι αντιμετώπισής τους και αποκρυσταλλώνεται τόσο η διαχρονική εικόνα, όσο και ο εξελικτικός χαρακτήρας της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή έννομη τάξη.
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ | |
| ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. VII |
| ΕΙΣΑΓΩΓΗ | |
| Η πορεία προς τη θεσμοθέτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ενωσιακή έννομη τάξη | Σελ. 1 |
| ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ | |
| Ευρωπαϊκή προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων μέχρι τη Λισαβόνα | Σελ. 11 |
| 1. Θεμελιώδη δικαιώματα στις ιδρυτικές Συνθήκες | Σελ. 13 |
| 1.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 13 |
| 1.2 Ελεύθερη διακίνηση αγαθών | Σελ. 16 |
| 1.3 Ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίου | Σελ. 18 |
| 1.4 Ελεύθερη μετακίνηση εργαζομένων | Σελ. 21 |
| 1.5 Δικαίωμα εγκατάστασης | Σελ. 24 |
| 1.6 Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών | Σελ. 26 |
| 1.7 Δικαίωμα προσφυγής στα δικαιοδοτικά όργανα της ΕΟΚ | Σελ. 28 |
| 2. Νομολογιακή προσέγγιση | Σελ. 30 |
| 2.1 Η ανάπτυξη της αρχής της κοινοτικής προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων από το ΔΕΚ | Σελ. 30 |
| 2.1.1 Αρχική αντιμετώπιση | Σελ. 31 |
| 2.1.2 Μεταγενέστερη προσέγγιση | Σελ. 32 |
| 2.1.3 Ειδικότερα οι περιορισμοί θεμελιωδών δικαιωμάτων | Σελ. 45 |
| 2.1.4 Προσέγγιση του ΔΕΚ και εθνικά δικαστήρια | Σελ. 49 |
| 2.1.5 Προσέγγιση του ΔΕΚ και αυτονομία του κοινοτικού δικαίου | Σελ. 53 |
| 2.1.6 Ειδικά για την προσχώρηση στην ΕΣΔΑ - Γνωμοδότηση 2/94 | Σελ. 55 |
| 2.2 Αρχές διατυπωμένες από το ΕΔΔΑ | Σελ. 58 |
| 2.2.1 Προσέγγιση του ΕΔΔΑ και ΕΚ/ΕΕ | Σελ. 60 |
| 3. Εξέλιξη της συζήτησης για την ενίσχυση της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΚ/ΕΕ | Σελ. 70 |
| 3.1 Η προσχώρηση στην ΕΣΔΑ | Σελ. 72 |
| 3.1.1 Γιατί προσχώρηση στην ΕΣΔΑ | Σελ. 73 |
| 3.1.2 Φόβοι και επιφυλάξεις | Σελ. 76 |
| 3.2 Η δημιουργία εσωτερικού καταλόγου θεμελιωδών δικαιωμάτων | Σελ. 79 |
| 3.2.1 Λόγοι θεσμοθέτησης | Σελ. 79 |
| 3.2.2 Προβλήματα σχετικά με τη θεσμοθέτηση καταλόγου εντός της ΕΚ/ΕΕ | Σελ. 82 |
| 3.3 Η ανάδειξη της προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΚ/ΕΕ ως ιδεολογική κατασκευή και ως πρακτική απεικόνιση | Σελ. 85 |
| 4. Προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πρωτογενές δίκαιο | Σελ. 88 |
| 4.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 88 |
| 4.2 H θέση των πηγών της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων (ειδικότερα της ΕΣΔΑ) | Σελ. 89 |
| 4.3 Το ζήτημα των κοινών συνταγματικών παραδόσεων των κρατών μελών | Σελ. 93 |
| 4.3.1 Ειδικότερα το πρόβλημα του επιπέδου προστασίας | Σελ. 95 |
| 4.4 Πολιτικές προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων | Σελ. 100 |
| 4.4.1 Θεσμοθέτηση εσωτερικής πολιτικής θεμελιωδών δικαιωμάτων | Σελ. 100 |
| 4.4.2 Ειδικότερα ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων | Σελ. 104 |
| 4.4.3 Θεμελιώδη δικαιώματα και εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ | Σελ. 107 |
| 5. Δημιουργία του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ | Σελ. 110 |
| 5.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 110 |
| 5.2 Προς τη δημιουργία του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ | Σελ. 112 |
| 5.3 Πηγές έμπνευσης του Χάρτη | Σελ. 116 |
| 5.4 Δικαιώματα που εμπεριέχονται στον Χάρτη | Σελ. 119 |
| 5.5 Νομική ισχύς του Χάρτη | Σελ. 128 |
| 5.6 Ιδιαίτερα η θέση της νομολογίας του ΔΕΚ | Σελ. 130 |
| 5.7 Η θέση του Χάρτη στη Συνθήκη ίδρυσης Ευρωπαϊκού Συντάγματος | Σελ. 135 |
| ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
| Η Συνθήκη της Λισαβόνας | Σελ. 139 |
| 1. Επικύρωση και μεταρρυθμίσεις | Σελ. 141 |
| 1.1 Η διαδικασία επικύρωσης | Σελ. 141 |
| 1.1.1 Από τη Συνθήκη για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Συντάγματος στη Λισαβόνα | Σελ. 141 |
| 1.1.2 Το ιρλανδικό «όχι» και η δεύτερη καθυστέρηση | Σελ. 144 |
| 1.2 Βασικές θεσμικές αλλαγές | Σελ. 150 |
| 1.2.1 Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ | Σελ. 150 |
| 1.2.2 Ενίσχυση εθνικών κοινοβουλίων και πρωτοβουλίας ευρωπαίων πολιτών | Σελ. 155 |
| 1.2.3 Εξωτερική δράση της Ένωσης | Σελ. 159 |
| 1.2.4 Ο χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης | Σελ. 161 |
| 2. Η κατοχύρωση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων | Σελ. 166 |
| 2.1 Νομική βάση | Σελ. 166 |
| 2.1.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 166 |
| 2.1.2 Πεδίο εφαρμογής | Σελ. 169 |
| 2.2 Θέση του Χάρτη στο ευρωπαϊκό θεσμικό περιβάλλον | Σελ. 173 |
| 2.2.1 Σχέση του Χάρτη με τις Συνθήκες: η προβληματική γύρω από το άρθρο 52, παρ. 2 | Σελ. 173 |
| 2.2.2 Σχέση του Χάρτη με την ΕΣΔΑ | Σελ. 176 |
| 2.2.3 Σχέση του Χάρτη με τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις και τις εθνικές νομοθεσίες και πρακτικές των κρατών μελών | Σελ. 178 |
| 2.2.4 Ειδικότερα περιπτώσεις αλληλοκάλυψης των ερμηνευτικών επιταγών | Σελ. 182 |
| 2.2.5 Η εξαίρεση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Πολωνίας | Σελ. 186 |
| 2.3 Επιρροή του Χάρτη σε καίριους τομείς πολιτικής της ΕΕ | Σελ. 193 |
| 2.3.1 Εξισορρόπηση θεμελιωδών δικαιωμάτων - οικονομικών ελευθεριών | Σελ. 193 |
| 2.3.2 Συνεργασία στις ποινικές υποθέσεις | Σελ. 196 |
| 2.3.3 Ελεύθερη μετακίνηση πολιτών και πρόσβαση στο κράτος πρόνοιας | Σελ. 201 |
| 2.3.4 Εργασιακά δικαιώματα | Σελ. 203 |
| 2.3.5 Περιβαλλοντική πολιτική | Σελ. 206 |
| 3. Προσχώρηση της ΕΕ στην ΕΣΔΑ | Σελ. 208 |
| 3.1 Αναδιάρθρωση των «πυλώνων» της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρώπη | Σελ. 208 |
| 3.1.1 Ενοποίηση των δύο «ευρωπαϊκών» εννόμων τάξεων | Σελ. 210 |
| 3.2 Νομική βάση | Σελ. 221 |
| 3.2.1 Το νέο άρθρο 6, παρ. 2, εδάφ. 1 ΣΕΕ και περαιτέρω διαδικασία | Σελ. 221 |
| 3.2.2 Το Πρωτόκολλο 14 ΕΣΔΑ και περαιτέρω αναθεώρηση | Σελ. 225 |
| 3.2.3 Ειδικότερα οι σχέσεις της Ένωσης με τα κράτη μέλη της ΕΣΔΑ υπό το πρίσμα του δικαίου της ΕΣΔΑ | Σελ. 231 |
| 3.2.4 Η Ένωση και τα κράτη μέλη της | Σελ. 233 |
| 3.2.5 Η προσέγγιση του ΔΕΕ - Γνωμοδότηση 2/13 | Σελ. 243 |
| 3.2.6 Σχέσεις της Ένωσης με μη κράτη μέλη της, μέλη της ΕΣΔΑ | Σελ. 250 |
| Συμπερασματικό Κεφάλαιο | |
| Η ανάδειξη ενός ενωσιακού συνταγματικού πλαισίου για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων | Σελ. 255 |
| ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | |
| Α. Ελληνόγλωσση | Σελ. 265 |
| 1. Βιβλία | Σελ. 265 |
| 2. Άρθρα – Μελέτες – Παρατηρήσεις στην νομολογία | Σελ. 268 |
| Β. Ξενόγλωσση | Σελ. 271 |
| 1. Βιβλία | Σελ. 271 |
| 2. Άρθρα – Μελέτες – Παρατηρήσεις στη νομολογία | Σελ. 274 |
| 3. Αναφορές – Κείμενα θεσμικών οργάνων | Σελ. 288 |
| 4. Άρθρα στον τύπο – Συνεντεύξεις | Σελ. 291 |
| ΠΙΝΑΚΑΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ | |
| Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | Σελ. 293 |
| Γενικό Δικαστήριο | Σελ. 297 |
| Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής) | Σελ. 297 |
| Νομολογία Δικαστηρίων κρατών μελών | Σελ. 298 |
| ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 299 |
