Back to Top
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΚΤΗΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Κωδικός Προϊόντος:
14158
- Έκδοση: 2012
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 424
- ISBN: 978-960-272-980-9
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Ως δημόσια κτήση νοούνται τα πράγματα που ανήκουν κατά κυριότητα στη Διοίκηση και είτε είναι κοινόχρηστα είτε προορίζονται στην εξυπηρέτηση δημοσίων ή δημοτικών υπηρεσιών. Παρόλο που βασικές διατάξεις του δικαίου της δημόσιας κτήσης απαντώνται στον Αστικό Κώδικα, στην πραγματικότητα πρόκειται για ύλη εντασσόμενη από συστηματικής και επιστημονικής σκοπιάς στο διοικητικό δίκαιο. Οι νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις σχετικά με τη δημόσια κτήση είναι ιδιαίτερα ευρείες. Η επιστημονική επεξεργασία της δημόσιας κτήσης δεν αντιστοιχεί ωστόσο προς τη μεγάλη σημασία της για την κοινωνική συμβίωση και την έκταση των σχετικών διατάξεων και της νομολογίας.
Το έργο είναι δομημένο σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος αναλύεται η καταγωγή και η σύγχρονη σημασία της έννοιας της δημόσιας κτήσης και στο δεύτερο μέρος η έννομη σχέση της Διοίκησης με τη δημόσια κτήση. Σε όλο το έργο διερευνάται το σημαντικό ιστορικό βάθος και το συγκριτικό ενδιαφέρον της δημόσιας κτήσης. Εκτίθενται αναλυτικά τα στοιχεία της έννοιας (κυριότητα της Διοίκησης και ιδιαίτερος δημόσιος προορισμός). Ακόμη αναλύεται η φύση της έννομης σχέσης της Πολιτείας προς τη δημόσια κτήση, περιλαμβανομένου του ειδικότερου ζητήματος της συνταγματικής προστασίας της κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης. Τέλος, παρουσιάζονται οι δικονομικές διαστάσεις της έννοιας.
Ο συγγραφέας εύστοχα θέτει το ερώτημα αν δικαιολογείται από τη μια πλευρά να κρατεί η θεωρία της αστικής κυριότητας και από την άλλη η κρατούσα άποψη να αρνείται τη συνταγματική προστασία της κυριότητας αυτής. Στο έργο του τα δύο ζητήματα συνδέονται με πρωτότυπο τρόπο. Επίσης με πρωτότυπο τρόπο προσλαμβάνονται και κατατάσσονται οι διάφορες θεωρίες και απόψεις που έχουν υποστηριχθεί σχετικά με τη συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας του δημοσίου. Σε ιδιαίτερο τμήμα του έργου παρουσιάζονται πρωτότυπα επιχειρήματα υπέρ της άποψης για την κατʼ αρχήν παροχή συνταγματικής προστασίας στην ιδιοκτησία του Δημοσίου, το περιεχόμενό της ενόψει και της ευχέρειας του νομοθέτη να οργανώνει τη διοικητική δράση. Ο συγγραφέας αναφέρεται στις πλέον πρόσφατες νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις και καταδεικνύει την ανάγκη αποκρυστάλλωσης της επιστημονικής συζήτησης για το θέμα αυτό.
Επίσης σταθμίζονται στο έργο από τη μια η θέση του συγγραφέα, σύμφωνα με την οποία η κυριότητα της Διοίκησης στη δημόσια κτήση είναι κυριότητα αστικού δικαίου και από την άλλη η άποψή του ότι το δίκαιο της δημόσιας κτήσης εντάσσεται στο διοικητικό δίκαιο, ότι δηλαδή αποτελεί ύλη διοικητική. Για το λόγο αυτό αναλυτικά περιγράφεται το διοικητικό καθεστώς διαχείρισης και προστασίας της δημόσιας κτήσης (όργανα, αρμοδιότητες, διαδικασίες).
Το έργο συνοδεύεται από εκτεταμένη βιβλιογραφική έρευνα, με παραπομπές σε μεγάλο αριθμό συστηματικών συγγραμμάτων, μονογραφιών και άρθρων, ελληνικών, αλλά και γαλλικών, αγγλικών, γερμανικών, ιταλικών. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η έρευνα στη νομολογία και τη νομοθεσία πριν από την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα, που επιτρέπει στο συγγραφέα να συνθέσει και παρουσιάσει μια πλήρη εικόνα του δικαίου της δημόσιας κτήσης από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους ως σήμερα.
Η μελέτη εκδίδεται σε μια περίοδο κατά την οποία η δημόσια κτήση επανήλθε με ορμή στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου, πέραν του νομικού προβληματισμού, καθώς εντείνεται η πίεση για οικονομική εκμετάλλευσή της και η ανησυχία για ενδεχόμενη υπεγγυότητά της σε περίπτωση περαιτέρω όξυνσης της δημοσιονομικής κρίσης.
Από όλα τα ανωτέρω συνάγεται ότι το έργο αποτελεί όχι σημαντική, συνολική και πρωτότυπη, συνεισφορά στη μελέτη του συγκεκριμένου θέματος που πραγματεύεται, αλλά και γενικότερα εμπεριστατωμένη και νεωτεριστική συμβολή στο ευρύτερο επιστημονικό πεδίο του διοικητικού δικαίου.
Το έργο είναι δομημένο σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος αναλύεται η καταγωγή και η σύγχρονη σημασία της έννοιας της δημόσιας κτήσης και στο δεύτερο μέρος η έννομη σχέση της Διοίκησης με τη δημόσια κτήση. Σε όλο το έργο διερευνάται το σημαντικό ιστορικό βάθος και το συγκριτικό ενδιαφέρον της δημόσιας κτήσης. Εκτίθενται αναλυτικά τα στοιχεία της έννοιας (κυριότητα της Διοίκησης και ιδιαίτερος δημόσιος προορισμός). Ακόμη αναλύεται η φύση της έννομης σχέσης της Πολιτείας προς τη δημόσια κτήση, περιλαμβανομένου του ειδικότερου ζητήματος της συνταγματικής προστασίας της κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης. Τέλος, παρουσιάζονται οι δικονομικές διαστάσεις της έννοιας.
Ο συγγραφέας εύστοχα θέτει το ερώτημα αν δικαιολογείται από τη μια πλευρά να κρατεί η θεωρία της αστικής κυριότητας και από την άλλη η κρατούσα άποψη να αρνείται τη συνταγματική προστασία της κυριότητας αυτής. Στο έργο του τα δύο ζητήματα συνδέονται με πρωτότυπο τρόπο. Επίσης με πρωτότυπο τρόπο προσλαμβάνονται και κατατάσσονται οι διάφορες θεωρίες και απόψεις που έχουν υποστηριχθεί σχετικά με τη συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας του δημοσίου. Σε ιδιαίτερο τμήμα του έργου παρουσιάζονται πρωτότυπα επιχειρήματα υπέρ της άποψης για την κατʼ αρχήν παροχή συνταγματικής προστασίας στην ιδιοκτησία του Δημοσίου, το περιεχόμενό της ενόψει και της ευχέρειας του νομοθέτη να οργανώνει τη διοικητική δράση. Ο συγγραφέας αναφέρεται στις πλέον πρόσφατες νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις και καταδεικνύει την ανάγκη αποκρυστάλλωσης της επιστημονικής συζήτησης για το θέμα αυτό.
Επίσης σταθμίζονται στο έργο από τη μια η θέση του συγγραφέα, σύμφωνα με την οποία η κυριότητα της Διοίκησης στη δημόσια κτήση είναι κυριότητα αστικού δικαίου και από την άλλη η άποψή του ότι το δίκαιο της δημόσιας κτήσης εντάσσεται στο διοικητικό δίκαιο, ότι δηλαδή αποτελεί ύλη διοικητική. Για το λόγο αυτό αναλυτικά περιγράφεται το διοικητικό καθεστώς διαχείρισης και προστασίας της δημόσιας κτήσης (όργανα, αρμοδιότητες, διαδικασίες).
Το έργο συνοδεύεται από εκτεταμένη βιβλιογραφική έρευνα, με παραπομπές σε μεγάλο αριθμό συστηματικών συγγραμμάτων, μονογραφιών και άρθρων, ελληνικών, αλλά και γαλλικών, αγγλικών, γερμανικών, ιταλικών. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η έρευνα στη νομολογία και τη νομοθεσία πριν από την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα, που επιτρέπει στο συγγραφέα να συνθέσει και παρουσιάσει μια πλήρη εικόνα του δικαίου της δημόσιας κτήσης από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους ως σήμερα.
Η μελέτη εκδίδεται σε μια περίοδο κατά την οποία η δημόσια κτήση επανήλθε με ορμή στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου, πέραν του νομικού προβληματισμού, καθώς εντείνεται η πίεση για οικονομική εκμετάλλευσή της και η ανησυχία για ενδεχόμενη υπεγγυότητά της σε περίπτωση περαιτέρω όξυνσης της δημοσιονομικής κρίσης.
Από όλα τα ανωτέρω συνάγεται ότι το έργο αποτελεί όχι σημαντική, συνολική και πρωτότυπη, συνεισφορά στη μελέτη του συγκεκριμένου θέματος που πραγματεύεται, αλλά και γενικότερα εμπεριστατωμένη και νεωτεριστική συμβολή στο ευρύτερο επιστημονικό πεδίο του διοικητικού δικαίου.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. VII |
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ | Σελ. IX |
ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ | Σελ. XXV |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ | Σελ. 1 |
§1. - Προλεγόμενα | Σελ. 1 |
§2. - Ορισμός της δημόσιας κτήσης | Σελ. 2 |
§3. - Δημόσια κτήση, επικράτεια και κυριαρχία | Σελ. 6 |
§4. - Διάγραμμα ανάπτυξης | Σελ. 10 |
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ | |
Καταγωγή και σύγχρονη σημασία της έννοιας της δημόσιας κτήσης | |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ | Σελ. 13 |
ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΣ | |
Ιστορική διαμόρφωση της έννοιας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 14 |
ΤΜΗΜΑ Ι | |
Η δημόσια κτήση στη δυτική νομική παράδοση | Σελ. 14 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Οι απαρχές της δημόσιας κτήσης στο ρωμαϊκό δίκαιο | Σελ. 14 |
§1. - Σημασία του ρωμαϊκού δικαίου για το δίκαιο της δημόσιας κτήσης | Σελ. 14 |
§2. - Τα πράγματα εκτός συναλλαγής στο ρωμαϊκό δίκαιο | Σελ. 16 |
§3. - Περιορισμοί των συναλλαγών επί των δημοσίων πραγμάτων στο ρωμαϊκό δίκαιο | Σελ. 18 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Δημόσια κτήση και μοναρχική εξουσία κατά το Μεσαίωνα | Σελ. 19 |
§1. - Οι κανόνες προστασίας της βασιλικής περιουσίας | Σελ. 19 |
§2. - Δημόσια κτήση, κυριαρχία και μεσαιωνική θεολογία | Σελ. 23 |
§3. - Η διαχείριση της βασιλικής περιουσίας στο δυτικό Μεσαίωνα | Σελ. 24 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
Η αποκρυστάλλωση της έννοιας domaine public από τη γαλλική επιστήμη του διοικητικού δικαίου | Σελ. 26 |
§1. - Η έννοια του domaine public από τη Γαλλική Επανάσταση στον code civil | Σελ. 26 |
§2. - Ανάπτυξη του διοικητικού δικαίου, αυτονόμηση της έννοιας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 28 |
ΤΜΗΜΑ ΙΙ | |
Η δημόσια κτήση στην ελληνική νομική παράδοση | Σελ. 33 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Η δημόσια κτήση στη βυζαντινή περίοδο | Σελ. 33 |
§1. - Περιοδολόγηση | Σελ. 33 |
§2. - Οι αυτοκρατορικές γαίες | Σελ. 35 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Δημόσιες και κοινόχρηστες γαίες στο οθωμανικό δίκαιο και η συγκρότηση της δημόσιας κτήσης του ελληνικού Κράτους κατά τη σύστασή του | Σελ. 36 |
§1. - Η σημασία του οθωμανικού δικαίου περί γαιών για το ισχύον εμπράγματο δίκαιο | Σελ. 36 |
α) Εφαρμογή του οθωμανικού δικαίου πριν και μετά την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους | Σελ. 36 |
β) Ειδικές περιπτώσεις: Κρήτη, Σάμος, Δωδεκάνησα | Σελ. 38 |
§2. - Οι κατηγορίες των γαιών στο οθωμανικό δίκαιο | Σελ. 39 |
§3. - Η παραχώρηση δημοσίων γαιών κατά το οθωμανικό δίκαιο | Σελ. 40 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
Το νομικό καθεστώς της δημόσιας κτήσης ανάμεσα στο αστικό και το δημόσιο δίκαιο μέχρι την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα | Σελ. 43 |
§1. - Εφαρμογή του βυζαντινορωμαϊκού δικαίου | Σελ. 43 |
α) Γενικά χαρακτηριστικά | Σελ. 43 |
β) Χρησιμοποίηση των όρων domaine public - domaine priv? στη νομολογία | Σελ. 44 |
γ) Βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο και νεότεροι διοικητικοί νόμοι | Σελ. 45 |
§2. - Διοικητική νομοθεσία περί δημοσίων κτημάτων | Σελ. 51 |
α) Ο Νόμος της 21 Ιουνίου/10 Ιουλίου 1837 «περί διακρίσεως των κτημάτων» και η εφαρμογή του από τη νομολογία | Σελ. 51 |
β) Η ιδιαίτερη σημασία του Νόμου του 1834 περί συστάσεως των Δήμων | Σελ. 55 |
γ) Η Αεροπορική 'Αμυνα | Σελ. 57 |
δ) Η Διοίκηση Δημοσίων Κτημάτων - Η Διεύθυνση Δημοσίων Κτημάτων | Σελ. 58 |
§3. - Διαχείριση της δημόσιας κτήσης | Σελ. 58 |
α) Παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων στη δημόσια κτήση | Σελ. 58 |
β) Δημόσια κτήση και ανάπτυξη υποδομών του Ελληνικού Κράτους | Σελ. 60 |
γ) Πρόσοδοι από τη δημόσια κτήση | Σελ. 64 |
§4. - Η εισαγωγή του Αστικού Κώδικα και η ισχύς των προηγούμενων διατάξεων για τη δημόσια κτήση | Σελ. 67 |
ΤΙΤΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ | |
Σύγχρονες αντιλήψεις για τη δημόσια κτήση | Σελ. 69 |
ΤΜΗΜΑ Ι | |
Δημόσια κτήση: μια συγκριτική και διεπιστημονική επισκόπηση | Σελ. 69 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Η γαλλική θεωρία του domaine public και η σύγχρονη αμφισβήτησή της | Σελ. 70 |
§1. - Το δημόσιο δίκαιο ως αποκλειστικό νομικό καθεστώς της δημόσιας κτήσης | Σελ. 70 |
§2. - Τα κριτήρια της δημόσιας κτήσης και η ένταξη των πραγμάτων σε αυτή | Σελ. 71 |
§3. - Οι θεμελιώδεις κανόνες του νομικού καθεστώτος της δημόσιας κτήσης | Σελ. 74 |
§4. - Η εισαγωγή του Γενικού Κώδικα για την ιδιοκτησία των δημοσίων νομικών προσώπων (2006) | Σελ. 81 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Η λειτουργική προσέγγιση των δημοσίων πραγμάτων | Σελ. 84 |
§1. - Γερμανικό δίκαιο | Σελ. 84 |
§2. - Βρετανικό δίκαιο | Σελ. 85 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
Η κοινωνιολογική και οικονομολογική διάσταση της δημόσιας κτήσης | Σελ. 87 |
§1. - Η έννοια των δημόσιων αγαθών και η αντιδιαστολή τους προς τα ιδιωτικά αγαθά | Σελ. 87 |
α) Η θεώρηση του ζητήματος στις κοινωνικές επιστήμες | Σελ. 87 |
β) Η σύνδεση των πορισμάτων των λοιπών κοινωνικών επιστημών με τη νομική θεώρησή τους στην πρόσφατη ελληνική βιβλιογραφία | Σελ. 91 |
§2. - Η λεγόμενη «τραγωδία των κοινών» (The tragedy of the commons) και το πρόβλημα των «αντίκοινων» (The drama of the anti-commons) | Σελ. 93 |
α) Σε τί συνίσταται η «τραγωδία των κοινών» | Σελ. 93 |
β) Η αντίστροφη όψη: Η «τραγωδία των αντίκοινων» | Σελ. 96 |
§3. - Η κριτική άρνηση της αναπόφευκτης «τραγωδίας των κοινών» και εναλλακτικοί τρόποι κοινοτικής διαχείρισης των κοινών πόρων | Σελ. 97 |
§4. - Απόπειρα σύνδεσης της συζήτησης περί δημοσίων αγαθών με τη νομική έννοια της δημόσιας κτήσης | Σελ. 100 |
ΤΜΗΜΑ IΙ | |
Τα στοιχεία της έννοιας της δημόσιας κτήσης στο θετικό ελληνικό δίκαιο | Σελ. 106 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Η θέση των κανόνων για τη δημόσιας κτήσης στο ελληνικό δίκαιο | Σελ. 106 |
§1. - Οι πηγές του δικαίου της δημόσιας κτήσης | Σελ. 107 |
α) Το Σύνταγμα | Σελ. 107 |
i) Ισότητα, ελευθερία, ιδιοκτησία και δημόσια κτήση | Σελ. 107 |
ii) Συνταγματική κατοχύρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και δημόσια κτήση | Σελ. 110 |
β) Διεθνές και κοινοτικό δίκαιο | Σελ. 110 |
γ) Νόμος | Σελ. 112 |
i) Ο Αστικός Κώδικας, βάση του δικαίου της δημόσιας κτήσης | Σελ. 112 |
ii) Λοιπά νομοθετήματα σχετικά με τη δημόσια κτήση | Σελ. 113 |
§2. - Βασικές παραδοχές σχετικά με τη διάκριση δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου | Σελ. 118 |
α) Αυτονομία του δημοσίου και του διοικητικού δικαίου έναντι του ιδιωτικού δικαίου | Σελ. 118 |
β) Προταθέντα κριτήρια και ορισμός του διοικητικού δικαίου | Σελ. 123 |
§3. - Η δημόσια κτήση ως έννοια και αντικείμενο του διοικητικού δικαίου | Σελ. 126 |
α) Το παράδοξο των διατάξεων των άρθρων 966-971 του Αστικού Κώδικα | Σελ. 126 |
i) Η εισαγωγή των διατάξεων στον Αστικό Κώδικα | Σελ. 126 |
ii) Η θέση της νομολογίας των πολιτικών δικαστηρίων | Σελ. 127 |
iii) Η θέση της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας | Σελ. 128 |
iv) Η θέση της θεωρίας | Σελ. 130 |
β) Η κατάταξη των ειδικών νομοθετικών διατάξεων στο διοικητικό δίκαιο | Σελ. 131 |
§4. - Η επικαιρότητα της δημόσιας κτήσης | Σελ. 133 |
α) Κοινωνική πρόσληψη του δημόσιου χώρου και ελλιπής καλλιέργεια της θεωρίας της δημόσιας κτήσης στην ελληνική νομική επιστήμη | Σελ. 133 |
β) Η διαρκής επικαιρότητα της δημόσιας κτήσης στη νομολογία | Σελ. 134 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Κυριότητα του Δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης | Σελ. 139 |
§1. - Εισαγωγική προσέγγιση | Σελ. 140 |
§2. - Νομοθετική προσέγγιση του οργανικού κριτηρίου της δημόσιας κτήσης | Σελ. 141 |
α) Σημασία και έννομες συνέπειες της υπαγωγής των κοινοχρήστων πραγμάτων στη δημόσια κτήση | Σελ. 142 |
β) Η διάταξη του άρθρου 968 ΑΚ | Σελ. 144 |
γ) Η κυριότητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πάνω στα κοινόχρηστα | Σελ. 145 |
δ) Οργανικό κριτήριο της δημόσιας κτήσης και πολεοδομική νομοθεσία | Σελ. 147 |
ε) Λοιπές ειδικές διατάξεις σχετικές με το οργανικό κριτήριο της δημόσιας κτήσης | Σελ. 150 |
στ) Η κυριότητα των ιδιόχρηστων πραγμάτων | Σελ. 152 |
§3. - Νομολογιακή προσέγγιση του οργανικού κριτηρίου της δημόσιας κτήσης | Σελ. 155 |
α) Γενικά | Σελ. 155 |
β) Οι τρόποι υπαγωγής στη δημόσια κτήση | Σελ. 156 |
i) Καθιέρωση με διοικητική διαδικασία | Σελ. 156 |
ii) Σχηματισμός με ιδιωτική βούληση - Περιορισμοί | Σελ. 157 |
iii) Χρησικτησία - «Αμνημονεύτου χρόνου αρχαιότης» | Σελ. 160 |
γ) Κοινοχρησία, εξυπηρέτηση δημόσιων σκοπών και πράγματα που ανήκουν κατά κυριότητα σε ιδιώτες | Σελ. 160 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
Ο προορισμός του πράγματος ως λειτουργικό κριτήριο της δημόσιας κτήσης | Σελ. 162 |
§1. - Προορισμός και διακρίσεις της δημόσιας κτήσης | Σελ. 162 |
§2. - Τα κοινόχρηστα δημόσια πράγματα | Σελ. 164 |
α) Η θαλάσσια δημόσια κτήση | Σελ. 164 |
β) Ποτάμια δημόσια κτήση | Σελ. 169 |
γ) Η χερσαία δημόσια κτήση | Σελ. 172 |
§3. - Ιδιόχρηστα δημόσια πράγματα | Σελ. 175 |
α) Ορισμός | Σελ. 175 |
i) Ελλειπτικότητα των σχετικών διατάξεων του ΑΚ και προβλήματα ορισμού | Σελ. 175 |
ii) Διάκριση από τα κοινόχρηστα πράγματα | Σελ. 177 |
β) Ειδικότερα η έννοια του δημόσιου ή δημοτικού ή κοινοτικού σκοπού | Σελ. 178 |
i) Διάκριση δημόσιου-δημοτικού-κοινοτικού σκοπού | Σελ. 178 |
ii) Οι μεταλλάξεις της δημόσιας υπηρεσίας και η δημόσια κτήση | Σελ. 179 |
iii) Χρηματικά διαθέσιμα και αξιώσεις του Δημοσίου και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης από δημοσιονομικά βάρη | Σελ. 192 |
γ) Σχετικά με τον απαιτούμενο βαθμό σύνδεσης του πράγματος με την εξυπηρέτηση δημόσιου ή δημοτικού ή κοινοτικού σκοπού | Σελ. 193 |
i) Ανάγκη εξειδίκευσης του κριτηρίου του προορισμού σε δημόσιο ή δημοτικό ή κοινοτικό ή θρησκευτικό σκοπό (άρθρο 966 ΑΚ) | Σελ. 193 |
ii) Αναζήτηση κριτηρίου εξειδίκευσης-περιορισμού της δημόσιας κτήσης στο γαλλικό διοικητικό δίκαιο | Σελ. 194 |
iii) Βασικές αρχές επίλυσης του ζητήματος στο πλαίσιο της γενικής θεωρίας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 196 |
iv) Πρώτο επιμέρους ζήτημα: Απαιτείται υλοποίηση του δημόσιου σκοπού; | Σελ. 197 |
v) Δεύτερο επιμέρους ζήτημα: 'Αμεση ή απλή εξυπηρέτηση του δημόσιου σκοπού; | Σελ. 200 |
§4. - Φυσική και τεχνητή δημόσια κτήση | Σελ. 205 |
α) Κριτήριο της διάκρισης | Σελ. 205 |
β) Συνέπειες της διάκρισης | Σελ. 207 |
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ | |
§1. - Αποκλίσεις και συγκρίσεις των επιρροών κατά τη διαμόρφωση της σύγχρονης έννοιας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 209 |
§2. Η δημόσια κτήση ανάμεσα στο διοικητικό και το αστικό δίκαιο | Σελ. 210 |
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Η έννομη σχέση της διοίκησης με τη δημόσια κτήση | |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΜΕΡΟΥΣ | Σελ. 215 |
ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΣ | |
Το περιουσιακό δικαίωμα της διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 216 |
ΤΜΗΜΑ Ι | |
Η κυριότητα της διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 217 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Αμφισβήτηση της ύπαρξης κυριότητας της Διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 217 |
§1. - Η φύση της έννομης σχέσης της πολιτείας με τα δημόσια πράγματα κατά το ρωμαϊκό δίκαιο | Σελ. 218 |
α) Το πρόβλημα | Σελ. 218 |
β) Το παράδειγμα των τειχών της ελβετικής πόλης Βασιλείας | Σελ. 219 |
γ) Η θεωρία της κυριαρχίας | Σελ. 220 |
δ) Η θεωρία της διοικητικής κυριότητας | Σελ. 221 |
ε) Η ιδιοκτησιακή θεωρία | Σελ. 221 |
στ) Η εκλεκτική θεωρία | Σελ. 224 |
§2. - Η διαμόρφωση της γαλλικής θεωρίας του domaine public είχε ως κεντρικό θεωρητικό διακύβευμα την κυριότητα της Πολιτείας επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 224 |
α) H άρνηση της ύπαρξης κυριότητας | Σελ. 224 |
β) Η θεωρία της διοικητικής κυριότητας | Σελ. 226 |
γ) Η πρόσφατη συστηματοποίηση της θεωρίας της δημόσιας ιδιοκτησίας (propri?t? publique) | Σελ. 227 |
§3. - Η μη αναγνώριση της κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης στην Ελλάδα | Σελ. 230 |
α) Εισαγωγικά | Σελ. 230 |
β) 'Αρνηση και διοικητική θεώρηση της κυριότητας επί της δημοσίας κτήσης στην ελληνική θεωρία | Σελ. 230 |
β) Νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων | Σελ. 234 |
i) Γενικά | Σελ. 234 |
ii) Πρώιμες αποφάσεις | Σελ. 234 |
iii) Μετά τη θέση σε ισχύ του Αστικού Κώδικα | Σελ. 235 |
γ) Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας | Σελ. 240 |
i) Η ΣτΕ Ολ 41/1929 | Σελ. 241 |
ii) Η ΣτΕ Ολ 211/1929 | Σελ. 243 |
iii) Μεταγενέστερες αποφάσεις | Σελ. 243 |
iv) Η ΣτΕ Ολ 891/2008: Επανάκαμψη της θεωρίας της διοικητικής κυριότητας; | Σελ. 245 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Η κρατούσα άποψη για τη νομική φύση της κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 247 |
§1. - Η θέση της κοινής κυριότητας της Διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης στη θεωρία | Σελ. 248 |
α) Στη θεωρία του διοικητικού δικαίου | Σελ. 248 |
β) Στη θεωρία του ιδιωτικού δικαίου | Σελ. 249 |
§2. - Η σταδιακή επικράτηση της κοινής κυριότητας στη νομολογία | Σελ. 251 |
α) Η νομολογία των τακτικών δικαστηρίων | Σελ. 251 |
i) Υπό το προϊσχύσαν βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο | Σελ. 251 |
ii) Υπό το δίκαιο του Αστικού Κώδικα | Σελ. 253 |
β) Η επικύρωση της ύπαρξης εμπραγμάτου δικαιώματος κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης από το ΑΕΔ | Σελ. 257 |
i) Οι αποφάσεις ΑΕΔ 4/1989 και ΑΕΔ 85/1991 (νομική φύση διαφορών από την αμφισβήτηση πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής από δάση) | Σελ. 257 |
ii) Η απόφαση ΑΕΔ 12/1992 | Σελ. 263 |
§3. - Επιχειρήματα υπέρ της ορθότητας της κρατούσας άποψης | Σελ. 264 |
α) Συστηματική ερμηνεία των διατάξεων του Αστικού Κώδικα για τα δημόσια πράγματα | Σελ. 264 |
β) Το πρόβλημα υπό το πρίσμα του νόμου περί διακρίσεως των κτημάτων του 1837 | Σελ. 266 |
γ) Ειδικά νομοθετήματα σχετικά με τη δημόσια κτήση και αναγνώριση κυριότητας | Σελ. 268 |
δ) Κυριότητα της Διοίκησης και δικαίωμα στην προσωπικότητα (57 ΑΚ) | Σελ. 268 |
ε) Επιχείρημα από τον ΑΝ 1539/1938 περί προστασίας των δημοσίων κτημάτων | Σελ. 270 |
§4. - Οι συνέπειες της ταύτισης της κυριότητας επί της δημόσιας κτήσης με την κοινή κυριότητα του ιδιωτικού δικαίου | Σελ. 271 |
ΤΜΗΜΑ ΙΙ | |
Συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 273 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Η άρνηση της συνταγματικής προστασίας της κυριότητας της Διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 274 |
§1. - Αντικειμενική θεωρία | Σελ. 274 |
α) Επιχειρήματα της αντικειμενικής θεωρίας | Σελ. 274 |
β) Απήχηση της αντικειμενικής θεωρίας στη νομολογία | Σελ. 275 |
γ) Κριτική της αντικειμενικής θεωρίας | Σελ. 279 |
§2. - Υποκειμενική θεωρία | Σελ. 281 |
α) Θεωρία | Σελ. 281 |
β) Απήχηση της υποκειμενικής θεωρίας στη νομολογία | Σελ. 283 |
γ) Το ζήτημα από τη σκοπιά της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου | Σελ. 286 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Κατάφαση και έκταση της συνταγματικής προστασίας της κυριότητας της Διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 288 |
§1. - Η περιορισμένη αποδοχή της συνταγματικής προστασίας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 288 |
α) Στη θεωρία | Σελ. 288 |
β) Στη νομολογία | Σελ. 291 |
§2. - Θεμελίωση και περιεχόμενο της συνταγματικής προστασίας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 293 |
α) Υπέρβαση του ζητήματος του υποκειμένου των ατομικών δικαιώματων | Σελ. 293 |
β) Θεμελίωση της συνταγματικής προστασίας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 294 |
γ) Σύνδεση της συνταγματικής προστασίας της δημόσιας κτήσης με τα συνταγματικά όρια των ιδιωτικοποιήσεων | Σελ. 297 |
i) Πράγματα που εξυπηρετούν δημόσιες υπηρεσίες | Σελ. 297 |
ii) Συνταγματικοί περιορισμοί στη διαχείριση και ενδεχομένως εκποίηση κοινοχρήστων πραγμάτων | Σελ. 298 |
ΤΙΤΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ | |
Η έννομη σχέση της διοίκησης με τη δημόσια κτήση ως άσκηση δημόσιας εξουσίας | Σελ. 303 |
ΤΜΗΜΑ Ι | |
Νομοθετική οργάνωση των αρμοδιοτήτων της διοίκησης επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 303 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Διαδικασίες και κανόνες προστασίας της ακεραιότητας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 304 |
§1. - Γενικές διατάξεις σχετικά με τη διοικητική αποβολή και την προστασία της ακεραιότητας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 304 |
α) Το πρωτόκολλο καθορισμού αποζημίωσης κατά του αυθαιρέτως κατέχοντος δημόσια κτήματα σύμφωνα με το άρθρο 115 του ΠΔ 11/12 Νοεμβρίου 1929 | Σελ. 304 |
β) Το πρωτόκολλο αποβολής του άρθρου 2 του ΑΝ 263/1968 | Σελ. 305 |
§2. - Ειδικές διατάξεις περί διοικητικής αποβολής | Σελ. 306 |
α) Η διαδικασία διοικητικής αποβολής από δάσος (άρθρο 61 του Δασικού Κώδικα) | Σελ. 306 |
β) Η διαδικασία διοικητικής αποβολής από αιγιαλό και παραλία | Σελ. 307 |
i) Προστασία της χερσαίας ζώνης λιμένα | Σελ. 307 |
ii) Προστασία λοιπών περιπτώσεων (πλην χερσαίας ζώνης λιμένα) αιγιαλού και παραλίας | Σελ. 307 |
iii) Αυθαίρετες κατασκευές μέσα στη θάλασσα | Σελ. 308 |
§3. - Κανόνες προστασίας της ακεραιότητας της δημόσιας κτήσης | Σελ. 308 |
α) Η απαγόρευση της χρησικτησίας επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 308 |
β) Ακατάσχετο της δημόσιας κτήσης (άρθρο 4 Ν 3068/2002) | Σελ. 311 |
γ) Η εμπράγματη δημοσιότητα των περιουσιακών δικαιωμάτων του Δημοσίου επί των δημοσίων κτημάτων και επί της δημόσιας κτήσης ειδικότερα | Σελ. 312 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Διαχείριση της δημόσιας κτήσης | Σελ. 314 |
§1. - Όργανα διαχείρισης της δημόσιας κτήσης | Σελ. 315 |
α) Η Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας (Δ10) του Υπουργείου Οικονομικών | Σελ. 315 |
β) Συλλογικά όργανα αρμόδια για τη διαχείριση των δημοσίων κτημάτων | Σελ. 318 |
§2. - Κανόνες διαχείρισης της δημόσιας κτήσης | Σελ. 320 |
α) Παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων κατ' άρθρο 970 ΑΚ | Σελ. 320 |
β) Ειδικές νομοθετικές διατάξεις για την παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων στη δημόσια κτήση | Σελ. 321 |
γ) Πρακτική εφαρμογή της αρχής του αναπαλλοτρίωτου της δημόσιας κτήσης | Σελ. 325 |
i) Μόνη η 970 AK αποτελεί επαρκές νομοθετικό έρεισμα για την παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων; | Σελ. 325 |
ii) Η διαχείριση της δημόσιας κτήσης υπό το κράτος της δημοσιονομικής κρίσης | Σελ. 326 |
ΤΜΗΜΑ ΙΙ | |
Δικονομική θεώρηση της έννομης σχέσης της διοίκησης με τη δημόσια κτήση | Σελ. 329 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
Διαφορές σχετικές με την προστασία της δημόσιας κτήσης | Σελ. 329 |
§1. - Οι διαφορές από μονομερείς πράξεις της Διοίκησης για την προστασία της δημόσιας κτήσης | Σελ. 329 |
α) Η νομολογία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου | Σελ. 329 |
β) Νομολογία των τακτικών δικαστηρίων | Σελ. 331 |
§2. - Προσωρινή ρύθμιση των διαφορών διακατοχής επί της δημόσιας κτήσης | Σελ. 333 |
α) Λόγος ύπαρξης | Σελ. 333 |
β) Περιεχόμενο, ισχύς και έκταση εφαρμογής | Σελ. 334 |
γ) Προϋποθέσεις χορήγησης ασφαλιστικών μέτρων από τον Εισαγγελέα | Σελ. 339 |
i) Αμφισβήτηση της διακατοχής ακινήτου | Σελ. 339 |
ii) Δικαίωμα του αιτούντος για την άσκηση νομής ή κατοχής | Σελ. 341 |
iii) Κατεπείγον | Σελ. 342 |
δ) Ένδικο μέσο | Σελ. 345 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
Διαφορές σχετικές με τη διαχείριση της δημόσιας κτήσης | Σελ. 346 |
§1. - Διαφορές από μονομερείς πράξεις διαχείρισης της δημόσιας κτήσης | Σελ. 346 |
α) Γενικά | Σελ. 346 |
β) Η δημόσια κτήση ως κριτήριο διοικητικότητας των σχετικών πράξεων και διαφορών | Σελ. 347 |
γ) Η εισαγωγή των κριτηρίων του «δημόσιου σκοπού» και της «ειδικής διοικητικής διαδικασίας» | Σελ. 349 |
§2. - Διαφορές από συμβάσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση της δημόσιας κτήσης | Σελ. 352 |
α) Η νομολογία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου | Σελ. 352 |
β) Η νομολογία των τακτικών δικαστηρίων | Σελ. 353 |
γ) Επιβεβαίωση ή ανατροπή του οργανικού κριτηρίου από την πρόσφατη νομολογία της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας; | Σελ. 353 |
ΕΠΙΛΟΓΟΣ | |
§1. - Η δημόσια κτήση ως νομική έννοια περιγραφική και ρυθμιστική | Σελ. 361 |
§2. - Συνεκτικότητα και αντιφάσεις στη διαμόρφωση της έννοιας της δημόσιας κτήσης στο ελληνικό δίκαιο - Σημασία αλλά και όρια της θεωρητικής επεξεργασίας της έννοιας | Σελ. 362 |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 367 |
1. Στην ελληνική γλώσσα | |
α) Πραγματείες, εγχειρίδια, κατ' άρθρο ερμηνείες, μονογραφίες | Σελ. 367 |
β) Γνωμοδοτήσεις, άρθρα, σχόλια στο νομικό τύπο | Σελ. 372 |
2. Ξενόγλωσση | |
α) Πραγματείες, εγχειρίδια, μονογραφίες | Σελ. 377 |
β) Γνωμοδοτήσεις, άρθρα, σχόλια στο νομικό τύπο | Σελ. 381 |
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 387 |