Back to Top
Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΝΩΣΙΑΚΗ ΔΙΚΑΙΟΤΑΞΙΑ
Απόπειρα προσέγγισης μιας θεμελιακής αξιακής αρχής του ενωσιακού δικαίου
Κωδικός Προϊόντος:
15961
- Έκδοση: 2017
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 256
- ISBN: 978-960-562-679-2
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Το έργο «Η Αλληλεγγύη στην Ενωσιακή Δικαιοταξία» αποτελεί απόπειρα προσέγγισης μιας θεμελιακής αξιακής αρχής του ενωσιακού δικαίου. Η έννοια της αλληλεγγύης διαχέεται σε ολόκληρη την ενωσιακή έννομη τάξη, τόσο ως αξία όσο και ως στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη Συνθήκη της Λισαβόνας η αρχή της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών φιλοξενείται σε διάφορες διατάξεις και αποτελεί κεντρικό άξονα σημαντικών πολιτικών της Ένωσης: από τον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης και την Οικονομική Πολιτική έως την πολιτική Ενέργειας, τις Ευρωπαϊκές Εξωτερικές Σχέσεις και τη Μετανάστευση.
Ποια είναι ωστόσο τα ακρότατα όρια της θεμελιώδους αυτής αρχής και αξίας και πώς η αλληλεγγύη μετουσιώνεται σε στόχο της ΕΕ; Ποια η πρακτική εφαρμογή της επίκλησής της στη σημερινή κρίσιμη για το ευρωπαϊκό πείραμα συγκυρία; Έχει ενδιαφέρον ότι τα ερωτήματα αυτά δεν απασχολούν μόνο τους επαΐοντες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ή τους θεωρητικούς του ευρωπαϊκού δικαίου, αλλά -ολοένα και περισσότερο- τους πολίτες στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν όψει κρίσιμων αποφάσεων των κυβερνήσεών τους σχετικά με την οικονομική και νομισματική ένωση, την ενεργειακή ασφάλεια, το μεταναστευτικό ζήτημα. Κι όμως: η αλληλεγγύη, καίτοι θεμελιακή αξιακή αρχή του ενωσιακού δικαίου, δεν έχει αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο διεξοδικής πραγματείας, ούτε στην ελληνόγλωσση ούτε στη διεθνή βιβλιογραφία.
Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η ανά χείρας μονογραφία του Θεόδωρου Γαλάνη. Ο συγγραφέας έχει το προνόμιο να γνωρίζει από πρώτο χέρι την ενωσιακή δικαιοταξία: να ζει και να μελετά καθημερινά την εξέλιξή της, να ερμηνεύει και να εφαρμόζει τις νόρμες και τις αρχές της, να διδάσκει τη δομή και το περιεχόμενό της. Αριστούχος διδάκτωρ Νομικής της Σορβόννης, με προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές νομικής στο Παρίσι και την Αθήνα, διατελεί από το 2012 επιστημονικός Συνεργάτης της Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet στο Δίκαιο και Πολιτικές της ΕΕ, εντεταλμένος Διδάσκων στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και επισκέπτης καθηγητής στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ενέργεια - Στρατηγική, Δίκαιο και Οικονομία του Πανεπιστημίου Πειραιώς, αποσπώντας ενθουσιώδεις κριτικές από τους φοιτητές και τους συναδέλφους του.
Στην ανά χείρας μελέτη ο συγγραφέας προχωρά με μεθοδικότητα στην εννοιολογική προσέγγιση του όρου «αλληλεγγύη» στην ενωσιακή δικαιοταξία προτού διερευνήσει σε βάθος το περιεχόμενο της έννοιας και τις ποικίλες εκφάνσεις της, για να καταλήξει στη λειτουργική εφαρμογή της. Η μελέτη είναι αναλυτική, πλήρης, τεκμηριωμένη και ρίχνει φως σε μια θολή πτυχή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όπου θεσμοί και συμπεριφορές, πολιτική και οντολογία συμπλέκουν και αλληλοεπιδρούν.
| ΕΙΣΑΓΩΓΗ | Σελ. 17 |
| I. Εννοιολογική οριοθέτηση | Σελ. 25 |
| Α. Η αλληλεγγύη ως αξία της Ένωσης | Σελ. 30 |
| 1. Η θέση των αξιών της Ένωσης στις Συνθήκες | Σελ. 30 |
| 2. Η ειδικότερη αναφορά στην αλληλεγγύη (άρθρο 2 ΣΕΕ) | Σελ. 33 |
| Β. Η αλληλεγγύη ως στόχος της Ένωσης - άρθρο 3 ΣΕΕ | Σελ. 34 |
| Γ. Η αλληλεγγύη ως γενική αρχή του ενωσιακού δικαίου; | Σελ. 36 |
| 1. Προέλευση και λειτουργία των γενικών αρχών στο ενωσιακό δίκαιο | Σελ. 37 |
| α) Διακρίσεις και πηγές των γενικών αρχών | Σελ. 39 |
| β) Κριτήρια και μέθοδος συναγωγής των γενικών αρχών | Σελ. 41 |
| γ) Λειτουργία των γενικών αρχών | Σελ. 43 |
| δ) Κανονιστική πυκνότητα - θέση στην ιεραρχία των κανόνων | Σελ. 46 |
| 2. Η αλληλεγγύη στις εθνικές συνταγματικές έννομες τάξεις | Σελ. 47 |
| α) Προλεγόμενα - Η Ένωση ως «συμμαχία εθνικών Συνταγμάτων» | Σελ. 48 |
| β) Οι αναφορές στην αλληλεγγύη στα συνταγματικά κείμενα των κρατών μελών | Σελ. 61 |
| 3. Η άποψη της θεωρίας | Σελ. 68 |
| Συμπεράσματα τίτλου Ι | Σελ. 71 |
| II. Περιεχόμενο της αρχής | Σελ. 73 |
| A. Η θεμελίωση της αρχής | Σελ. 73 |
| 1. Οι αναφορές στο πρωτογενές δίκαιο | Σελ. 74 |
| α) Οι ρητές αναφορές στα άρθρα των Συνθηκών | Σελ. 74 |
| (1) Ο Χώρος Ελευθερίας Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (ΧΕΑΔ) | Σελ. 75 |
| (2) Η οικονομική πολιτική | Σελ. 78 |
| (3) Η ενεργειακή αλληλεγγύη | Σελ. 79 |
| (i) Από την ΕΚΑΧ και την ΕΚΑΕ στη Συνθήκη της Λισαβόνας | Σελ. 79 |
| (ii) H νομική βάση για την ενωσιακή ενεργειακή πολιτική, υπό το πρίσμα της αρχής της αλληλεγγύης | Σελ. 81 |
| (4) Η αλληλεγγύη των εξαιρετικών περιστάσεων | Σελ. 86 |
| (5) Οι εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης | Σελ. 88 |
| β) Οι αναφορές στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων | Σελ. 90 |
| γ) Οι έμμεσες αναφορές - η αλληλεγγύη ως θεμέλιο πολιτικών της Ένωσης | Σελ. 93 |
| 2. Οι αναφορές στη νομολογία των δικαστηρίων | Σελ. 99 |
| α) Η σταδιακή αυτονόμηση από την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας | Σελ. 99 |
| β) Η νομολογιακή σύνδεση με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια | Σελ. 103 |
| B. Ο εξελικτικός χαρακτήρας της αρχής | Σελ. 108 |
| Γ. Η κανονιστική εμβέλεια της αρχής | Σελ. 110 |
| 1. Πεδίο εφαρμογής | Σελ. 110 |
| 2. Εύρος δεσμευτικότητας | Σελ. 114 |
| α) Εισαγωγικές παρατηρήσεις | Σελ. 114 |
| β) Άρθρο 2 ΣΕΕ | Σελ. 115 |
| γ) Άρθρο 3 ΣΕΕ | Σελ. 116 |
| δ) Άρθρα 7 και 49 ΣΕΕ | Σελ. 118 |
| ε) Άρθρα σχετικά με την ΚΕΠΠΑ (21, 24, 31 ΣΕΕ) | Σελ. 119 |
| στ) Άρθρα σχετικά με το ΧΕΑΔ (67 παρ. 2 και 80 ΣΛΕΕ) | Σελ. 120 |
| ζ) Άρθρα σχετικά με την αντιμετώπιση κρίσεων | Σελ. 127 |
| (1) Άρθρο 122 ΣΛΕΕ | Σελ. 127 |
| (2) Άρθρα 42 παρ. 7 ΣΕΕ και 222 ΣΛΕΕ | Σελ. 131 |
| η) Άρθρο 194 παρ. 1 ΣΛΕΕ | Σελ. 133 |
| θ) Τίτλος «Αλληλεγγύη» του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων | Σελ. 135 |
| 3. Όρια της αρχής | Σελ. 143 |
| Συμπεράσματα τίτλου ΙI | Σελ. 147 |
| III. Λειτουργία της αρχής | Σελ. 149 |
| A. Η ενοποιητική - νομιμοποιητική λειτουργία | Σελ. 150 |
| 1. H επίδραση στην άσκηση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης και των κρατών μελών, σε σύζευξη με την αρχή της επικουρικότητας | Σελ. 151 |
| 2. Η συμβολή στην «ήπια» αποτελεσματικότητα του ενωσιακού δικαίου, σε συναρμογή με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας | Σελ. 154 |
| 3. Η ενίσχυση των ομοσπονδιακών χαρακτηριστικών του ενοποιητικού εγχειρήματος - η αμοιβαία συνδρομή σε περίπτωση κρίσεων | Σελ. 157 |
| B. Η ανασταλτική - οριοθετική λειτουργία | Σελ. 161 |
| 1. Η αλληλεγγύη ως λόγος περιορισμού των θεμελιωδών ελευθεριών κίνησης | Σελ. 162 |
| α) Η διαλεκτική ανάμεσα στην εθνική και την ενωσιακή διάσταση της αλληλεγγύης | Σελ. 162 |
| β) Η επίκληση της αλληλεγγύης στη στελέχωση της εθνικής δημόσιας διοίκησης | Σελ. 171 |
| 2. Η αλληλεγγύη ως παράμετρος οριοθέτησης του πεδίου εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού | Σελ. 173 |
| α) Αντιανταγωνιστικές πρακτικές (άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ) | Σελ. 173 |
| β) Κρατικές ενισχύσεις | Σελ. 178 |
| Γ. Η αναδιανεμητική - κοινωνική λειτουργία | Σελ. 181 |
| 1. Η αλληλεγγύη ως δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στην ευρωπαϊκή δικαιοθεσία και στην κοινωνική πραγματικότητα | Σελ. 182 |
| 2. Η αλληλεγγύη ως θεμέλιο της πρόσβασης στις Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ) | Σελ. 187 |
| α) Έννοια και ουσιαστική θεμελίωση των ΥΓΟΣ | Σελ. 187 |
| β) Η νομική θεμελίωση της πρόσβασης στις ΥΓΟΣ στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο | Σελ. 190 |
| γ) Η εξειδίκευση της πρόσβασης στις ΥΓΟΣ με το παράγωγο ενωσιακό δίκαιο | Σελ. 194 |
| 3. Η αλληλεγγύη ως πυρήνας των πολιτικών συνοχής της Ένωσης | Σελ. 197 |
| α) Από την περιφερειακή πολιτική στην πολιτική συνοχής | Σελ. 197 |
| β) Τα επενδυτικά και περιφερειακά ταμεία, ως εργαλεία προώθησης της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης | Σελ. 201 |
| Συμπεράσματα τίτλου ΙΙΙ | Σελ. 206 |
| Τελικές συμπερασματικές παρατηρήσεις - επιλεγόμενα | Σελ. 209 |
| BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 221 |
| Ελληνόγλωσση | Σελ. 221 |
| Ξενόγλωσση | Σελ. 228 |
| ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 249 |