Η ΕΥΘΥΝΗ ΔΙΟΙΚΗΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Για φορολογικές παραβάσεις και χρέη προς το δημόσιο

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 16€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 42,00 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 16236
Καλλιντέρης Κ.
Τσουρουφλής Α.

Η ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα για φορολογικές παραβάσεις και χρέη προς το Δημόσιο αποτελεί ένα πολυεπίπεδο ζήτημα. Ως εκ τούτου, απαιτεί την προσέγγιση από τη σκοπιά διαφορετικών κλάδων δικαίου. Με την πάροδο του χρόνου και τη διαρκή εξέλιξη του νομοθετικού πλαισίου έχει αρχίσει να αποκτά κανονιστική και δογματική συνοχή, με συνέπεια να συνθέτει πλέον ένα αυτοτελές νομικό πεδίο, το οποίο αποτελεί αντικείμενο μελέτης σε ενιαίο διακλαδικό επίπεδο.

Από την πρώτη έκδοση του έργου (2004) έως σήμερα έχουν συντελεστεί σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά την ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα, όπως η αντικατάσταση ολόκληρου του νομοθετικού πλαισίου με τη θέσπιση του νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και η έγερση του ζητήματος ερμηνείας της έννοιας της φοροδιαφυγής. Στις επιμέρους δικονομικές τροποποιήσεις που επήλθαν σημειώνεται τόσο η δυνατότητα απευθείας προσβολής των πράξεων προσδιορισμού φόρου σε βάρος του νομικού προσώπου από τους αλληλέγγυα υπόχρεους όσο και η υπαγωγή των διαφορών από διασφαλιστικά μέτρα στην αρμοδιότητα του Προέδρου του Διοικητικού Πρωτοδικείου.

Ενόψει των ουσιαστικών αυτών αλλαγών, αλλά και των σχετικών νομολογιακών εξελίξεων, κατέστη σκόπιμη η ανάγκη ενημέρωσης της πρώτης έκδοσης του παρόντος έργου. Η δεύτερη έκδοση, ακολουθώντας τη διάρθρωση της πρώτης, χωρίζεται σε τρία μέρη στα οποία αναλύονται τα εξής θέματα:

(α) η  ποινική ευθύνη των μελών της διοίκησης μίας εταιρείας, ή ενός νομικού προσώπου γενικότερα, όπως προβλέπεται στα άρθρα 66 επ. του ΚΦΔ για εγκλήματα φοροδιαφυγής και στο άρθρο 25 του Ν. 1882/1990 για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο

(β) η αλληλέγγυα ευθύνη των προσώπων που διοικούν την εταιρεία λόγω μη εκπλήρωσης εταιρικών φορολογικών υποχρεώσεων (άρθρο 50 του ΚΦΔ) και

(γ) η λήψη μέτρων διασφάλισης σε βάρος εντεταλμένων προσώπων στην άσκηση καθηκόντων διοίκησης στην εταιρεία, ενόψει συγκεκριμένων εταιρικών φορολογικών παραβάσεων (άρθρο 46 παρ. 5 και 6 ΚΦΔ).

 Μνεία γίνεται επίσης στις διατάξεις που προβλέπουν την ευθύνη των μελών διοίκησης για μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, όπου υφίσταται σχετική ευθύνη.

Το έργο συνοδεύεται από δύο παραρτήματα, τα οποία περιλαμβάνουν αφενός όλη τη σχετική νομοθεσία και αφετέρου σύντομη αναφορά στα ποινικά φορολογικά αδικήματα και τους αυτουργούς αυτών σε επτά ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σελ. VII
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Σελ. XI
ΜΕΡΟΣ Α΄
Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΓΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΕΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Ι. Ιστορική αναδρομή στην ποινικοποίηση της φοροδιαφυγής Σελ. 4
II. Το φορολογικό έγκλημα ως τμήμα του ποινικού δικαίου Σελ. 12
1. H εφαρμογή των διατάξεων του γενικού μέρους
του ΠΚ στο φορολογικό αδίκημα Σελ. 12
2. Το προστατευόμενο έννομο αγαθό Σελ. 13
3. Η φύση της ποινικής ευθύνης των διοικητών
των νομικών προσώπων Σελ. 18
4. Η υπαιτιότητα ως στοιχείο του καταλογισμού του δράστη Σελ. 21
5. Η εφαρμογή της αρχής του ηπιότερου νόμου
(άρθρο 2 του ΠΚ) Σελ. 23
6. Το ενδεχόμενο συρροής των φορολογικών αδικημάτων
με εγκλήματα του ειδικού μέρους του ΠΚ Σελ. 26
7. Η δέσμευση των ποινικών δικαστηρίων από
τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων Σελ. 28
8. Η εταιρική φοροδιαφυγή ως βασικό αδίκημα για
την τέλεση του εγκλήματος της νομιμοποίησης εσόδων
από εγκληματικές δραστηριότητες Σελ. 31
ΙΙΙ. Τα φορολογικά ποινικά εγκλήματα Σελ. 36
1. Έγκλημα απόκρυψης φορολογητέου εισοδήματος
ή περιουσιακών στοιχείων (άρθρο 66 παρ. 1
περ. α΄ του ΚΦΔ) Σελ. 37
1.1. Οι τυποποιημένοι τρόποι τέλεσης Σελ. 38
1.1.1. Η μη υποβολή ή η ανακριβής υποβολή
φορολογικής δήλωσης Σελ. 38
1.1.2. Η καταχώριση στα λογιστικά αρχεία και η επίκληση
στη φορολογική δήλωση εικονικών δαπανών Σελ. 40
1.1.3. Η ενδεικτική αναφορά του νόμου στους τρόπους τέλεσης.
Η περίπτωση της φοροαποφυγής Σελ. 42
1.2. Η απόκρυψη εισοδήματος ως στοιχείο της αντικειμενικής
υπόστασης του εγκλήματος Σελ. 46
1.2.1. Η περίπτωση των λογιστικών διαφορών Σελ. 46
1.2.2. Η περίπτωση εξωλογιστικού προσδιορισμού εισοδήματος Σελ. 49
1.3. H απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων ως στοιχείο
της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος Σελ. 51
1.3.1. Απόκρυψη ακίνητης περιουσίας με σκοπό την αποφυγή
πληρωμής Ενιαίου Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΕΝΦΙΑ) Σελ. 51
1.3.2. Απόκρυψη ακίνητης περιουσίας με σκοπό της αποφυγή
πληρωμής Ειδικού Φόρου Ακινήτων (Ε.Φ.Α.) Σελ. 52
1.4. Ποσοτικό κριτήριο ποινικοποίησης των ως άνω περιπτώσεων φοροδιαφυγής Σελ. 55
1.5. Η υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος Σελ. 56
1.6. Οι προβλεπόμενες ποινές Σελ. 58
2. Έγκλημα μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης ΦΠΑ,
παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών
και εισφορών (άρθρο 66 παρ. 1 περ. (β) του ΚΦΔ) Σελ. 58
2.1. Φορολογικές υποχρεώσεις που εμπίπτουν στη διάταξη Σελ. 59
2.2. Ενέργειες ή παραλείψεις τέλεσης του εγκλήματος Σελ. 60
2.3. Η περίπτωση της μη απόδοσης φόρου λόγω μη παρακράτησης αυτού Σελ. 63
2.4. Η περίπτωση της μη απόδοσης ΦΠΑ που προσδιορίστηκε εξωλογιστικά Σελ. 65
2.5. Ποσοτικό κριτήριο ποινικοποίησης της φοροδιαφυγής Σελ. 68
2.6. Η υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος Σελ. 68
2.7. Οι προβλεπόμενες ποινές Σελ. 70
3. Έγκλημα αποφυγής φόρου πλοίων
[άρθρο 66 παρ. 1 περ. (γ) του ΚΦΔ] Σελ. 70
IV. H έκδοση ή αποδοχή πλαστών, νοθευμένων ή εικονικών φορολογικών στοιχείων Σελ. 71
1. Εισαγωγή Σελ. 71
2. Η έννοια του πλαστού, νοθευμένου και εικονικού
φορολογικού στοιχείου Σελ. 73
2.1. Η έννοια του πλαστού φορολογικού στοιχείου Σελ. 73
2.2. H έννοια του νοθευμένου φορολογικού στοιχείου Σελ. 74
2.3. H έννοια του εικονικού φορολογικού στοιχείου Σελ. 75
V. Οι δράστες των εγκλημάτων φοροδιαφυγής στα νομικά πρόσωπα Σελ. 80
1. Οι διοικητές των νομικών προσώπων ως αυτουργοί
του φορολογικού εγκλήματος Σελ. 80
2. Η τήρηση των νόμιμων διατυπώσεων απόκτησης
και απώλειας της ιδιότητας ως προϋπόθεση έγερσης
ευθύνης για τον αυτουργό Σελ. 84
3. Οι αυτουργοί του εγκλήματος της φοροδιαφυγής
ανά νομικό πρόσωπο Σελ. 88
3.1. Τα πρόσωπα που ευθύνονται ποινικά στην Ομόρρυθμη
και Ετερόρρυθμη Εταιρία Σελ. 90
3.1.1. Πρόσωπα που θεωρούνται αυτουργοί του αδικήματος Σελ. 90
3.1.2. Η απόκτηση και απώλεια της εταιρικής ιδιότητας.
Διατυπώσεις δημοσιότητας και γνωστοποίησης
προς τις φορολογικές αρχές Σελ. 94
3.2. Οι διοικητές της Κοινοπραξίας Επιτηδευματιών Σελ. 96
3.3. Οι διοικητές της Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) Σελ. 97
3.3.1. Πρόσωπα που θεωρούνται αυτουργοί του αδικήματος Σελ. 97
3.3.2. Η απόκτηση και απώλεια των ιδιοτήτων
που προβλέπει ο νόμος. Διατυπώσεις δημοσιότητας
και γνωστοποίησης προς τις φορολογικές αρχές Σελ. 101
3.4. Οι διοικητές της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ) Σελ. 104
3.5. Οι διοικητές της Ανώνυμης Εταιρίας (ΑΕ) Σελ. 105
3.5.1. Πρόσωπα που θεωρούνται αυτουργοί του αδικήματος Σελ. 105
3.5.2. Η απόκτηση και απώλεια των ιδιοτήτων
που προβλέπει ο νόμος. Διατυπώσεις γνωστοποίησης
προς τις φορολογικές αρχές Σελ. 113
3.6. Οι διοικητές Υποκαταστημάτων αλλοδαπής ΑΕ-ΕΠΕ στην Ελλάδα Σελ. 114
3.7. Αλλοδαπές επιχειρήσεις, λοιπά νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες Σελ. 115
3.8. Aναπληρωτές διοικητές και «εν τοις πράγμασι» διοικητές Σελ. 119
VΙ. Η έναρξη της ποινικής διαδικασίας και η προβλεπόμενη παραγραφή Σελ. 120
1. Η έναρξη της ποινικής διαδικασίας Σελ. 120
2. Η επιρροή της πλήρους καταβολής της οφειλής
στην ποινική διαδικασία Σελ. 123
2.1. Νομοθετικό καθεστώς έως 31.12.2013 Σελ. 123
2.2. Νομοθετικό καθεστώς μετά την 1.1.2014 Σελ. 126
3. Η εξάλειψη του αξιόποινου των φορολογικών
αδικημάτων λόγω παραγραφής Σελ. 127
VΙΙ. Έγκλημα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (άρθρο 25 του Ν. 1882/1990) Σελ. 130
1. Εισαγωγή Σελ. 130
2. Η αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος Σελ. 133
2.1. Η έννοια του βεβαιωμένου και ληξιπρόθεσμου χρέους Σελ. 134
2.2. Η παραβίαση της προθεσμίας καταβολής του χρέους Σελ. 136
2.3. Ποσοτικά όρια αξιοποίνου Σελ. 136
3. Μέλη της διοίκησης της οφειλέτριας εταιρείας
που ορίζονται υπεύθυνα για τα χρέη της Σελ. 137
3.1. Γενικές παρατηρήσεις Σελ. 137
3.2. Τα πρόσωπα που ορίζονται στο νόμο ως ποινικά υπεύθυνα ανά τύπο εταιρείας Σελ. 140
3.2.1. Ομόρρυθμες και Ετερόρρυθμες εταιρείες
(άρθρο 25 παρ. 2 περ. (β) εδ. α΄) Σελ. 140
3.2.2. Κοινοπραξία (άρθρο 25 παρ. 2 περ. δ’) Σελ. 141
3.2.3. Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης
(άρθρο 25 παρ. 2 περ. (β) εδ. β΄) Σελ. 142
3.2.4. Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία
(άρθρο 25 παρ. 2 περ. στ’) Σελ. 142
3.2.5. Ανώνυμη Εταιρεία
(άρθρο 25 παρ. 2 περ. α’) Σελ. 143
4. H υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος.
Η περίπτωση πτώχευσης της εταιρείας Σελ. 144
4.1. Υποκειμενικά στοιχεία του αδικήματος Σελ. 144
4.2. Η περίπτωση της πτώχευσης της εταιρείας Σελ. 146
5. Χρονική διάσταση του ποινικού αδικήματος Σελ. 148
5.1. Ευθύνη των διοικητών κατά το χρόνο βεβαίωσης του χρέους ή μεταγενέστερα Σελ. 149
5.2. Ευθύνη των διοικητών όταν το χρέος βεβαιώνεται
μετά την αποβολή της ιδιότητας, γεννήθηκε όμως
ή ανάγεται σε χρόνο που αυτοί είχαν μία από
τις ιδιότητες που προβλέπει ο νόμος Σελ. 151
6. Η δημοσιότητα των έγκυρων πράξεων απόκτησης
και απώλειας της ιδιότητας Σελ. 153
7. Οι προβλεπόμενες ποινές Σελ. 154
8. Στοιχεία της ποινικής διαδικασίας Σελ. 155
8.1. Η έναρξη της ποινικής διαδικασίας Σελ. 155
8.2. Αναστολή ποινικής διαδικασίας και εξάλειψη
του αξιοποίνου Σελ. 155
9. Παραγραφή του αδικήματος Σελ. 156
10. Ζήτημα συρροής μεταξύ του αδικήματος
του άρθρου 25 Ν. 1882/1990 και του άρθρου 66
του ΚΦΔ περί των εγκλημάτων φοροδιαφυγής Σελ. 157
ΜΕΡΟΣ B΄
Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΓΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΕΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙO
Ι. Εισαγωγή Σελ. 162
ΙΙ. Αλληλέγγυα ευθύνη που εγείρεται με νομοθετική πρόβλεψη εκτός του ΚΦΔ Σελ. 168
1. Η αλληλέγγυα ευθύνη των ομόρρυθμων εταίρων
στις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες Σελ. 168
2. Η αλληλέγγυα ευθύνη των μελών της κοινοπραξίας
επιτηδευματιών Σελ. 171
IΙΙ. Αλληλέγγυα ευθύνη μελών της διοίκησης για φορολογικές υποχρεώσεις νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων (άρθρο 50 του ΚΦΔ) Σελ. 173
1. Σύντομη ιστορική αναδρομή Σελ. 173
2. Το πλαίσιο ερμηνείας της φορολογικής διάταξης
για την αλληλέγγυα ευθύνη Σελ. 176
3. Η φύση της αλληλέγγυας ευθύνης των διοικητών
νομικού προσώπου για φορολογικά χρέη Σελ. 178
3.1. Γενικές παρατηρήσεις Σελ. 178
3.2. Η έννοια της αλληλέγγυας ευθύνης Σελ. 180
4. Οφειλές που καλύπτονται από τις διατάξεις
για την αλληλέγγυα ευθύνη Σελ. 184
4.1. Φορολογικές Οφειλές Σελ. 184
4.2. Οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.) Σελ. 186
4.3. Aναπτυξιακοί νόμοι Σελ. 187
5. Ευθύνη που εγείρεται κατά το χρόνο διάλυσης
ή συγχώνευσης του νομικού προσώπου Σελ. 187
5.1. Δικαιολογητική βάση Σελ. 187
5.2. Είδη φόρων που καλύπτονται από τη διάταξη Σελ. 188
5.3. Χρονικές παράμετροι της ευθύνης. Η έννοια
της διάλυσης του νομικού προσώπου Σελ. 189
5.4. Η επιρροή της οικονομικής κατάστασης του νομικού προσώπου στην έγερση της αλληλέγγυας ευθύνης Σελ. 194
6. Αλληλέγγυα ευθύνη που εγείρεται κατά το χρόνο
λειτουργίας του νομικού προσώπου Σελ. 195
6.1. Δικαιολογητική βάση Σελ. 195
6.2. Είδη φόρων που καλύπτονται από τη διάταξη Σελ. 196
6.3. H περίπτωση μη επέλευσης ζημίας του Δημοσίου Σελ. 197
6.4. Χρονικές παράμετροι ευθύνης Σελ. 197
6.5. Η περίπτωση μη απόδοσης ΦΠΑ που προσδιορίστηκε
εξωλογιστικά Σελ. 198
7. Τα πρόσωπα της διοίκησης τα οποία ευθύνονται
αλληλέγγυα με το νομικό πρόσωπο Σελ. 200
7.1. Γενικές παρατηρήσεις Σελ. 200
7.2. Τα συνυπόχρεα πρόσωπα ανά εταιρικό τύπο Σελ. 203
7.3. Τα χρονικά όρια της ευθύνης Σελ. 211
7.4. Οι υποχρεώσεις δημοσιότητας και γνωστοποίησης Σελ. 213
7.5. Αλληλέγγυα ευθύνη αλλοδαπών μελών διοίκησης Σελ. 216
7.6. Η δικονομική θέση των διοικητών στη διοικητική δίκη Σελ. 216
7.6.1. Το καθεστώς προ της εισαγωγής του ΚΦΔ Σελ. 216
7.6.2. Το καθεστώς μετά την εισαγωγή του ΚΦΔ Σελ. 218
8. Η περίπτωση άρνησης χορήγησης αποδεικτικού
ενημερότητας στον αλληλέγγυα υπεύθυνο διοικητή Σελ. 220
9. Λήψη μέτρων σε περίπτωση υπόνοιας καταδολίευσης Σελ. 221
ΜΕΡΟΣ Γ΄
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
I. Εισαγωγή στα μέτρα της διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου (άρθρο 46 του ΚΦΔ) Σελ. 225
1. Σύντομη ιστορική αναδρομή. Το περιεχόμενο των μέτρων Σελ. 225
2. Η φύση των μέτρων διασφάλισης Σελ. 228
II. Οι προϋποθέσεις λήψης των μέτρων του άρθρου 46 παρ. 5 ΚΦΔ Σελ. 230
1. Φορολογικές παραβάσεις που καλύπτονται από τη διάταξη Σελ. 230
2. Κατώτατο ποσοτικό όριο Σελ. 230
3. Έκδοση ειδικής έκθεσης ελέγχου Σελ. 231
III. Οι διοικητές νομικών προσώπων σε βάρος των οποίων επιβάλλονται τα μέτρα διασφάλισης (άρθρο 46 παρ. 6 του ΚΦΔ) Σελ. 233
1. Τα υποκείμενα στα μέτρα διασφάλισης πρόσωπα Σελ. 233
2. Πρόσθετες προϋποθέσεις ευθύνης
(εκτός της ιδιότητας του εντεταλμένου προσώπου) Σελ. 238
ΙV. Διαδικασία εφαρμογής των μέτρων και δικαιώματα του καθού Σελ. 239
1. Διαδικασία εφαρμογής των μέτρων Σελ. 239
2. Δικαιώματα του καθού και ένδικα μέσα Σελ. 240
V. Οι προβλεπόμενες εξαιρέσεις και οι προϋποθέσεις άρσης των μέτρων Σελ. 241
1. Οι προβλεπόμενες εξαιρέσεις Σελ. 241
2. Προϋποθέσεις άρσης των μέτρων Σελ. 241
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
Ν 4174/2013
Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις Σελ. 243
[Άρθρα 66, 67, 68]
Ν 1882/1990
Μέτρα για την περιστολή της φοροδιαφυγής, διαρρυθμίσεις στην άμεση και έμμεση φορολογία και άλλες διατάξεις Σελ. 248
[Άρθρo 25]
ΑΝ 86 της 29.7/7.8.196
Περί επιβολής κυρώσεων κατά των καθυστερούντων την καταβολήν και την απόδοσιν εισφορών εις Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφαλίσεως Σελ. 251
[Άρθρo 1]
Ν 4174/2013
Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις Σελ. 255
[Άρθρo 50]
Ν 4321/2015
Ρυθμίσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας Σελ. 257
[Άρθρo 31]
Ν 4174/2013
Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις Σελ. 259
[Άρθρo 46]
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Φορολογικά ποινικά εγκλήματα: η εμπειρία άλλων χωρών Σελ. 263
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Σελ. 267
Back to Top