Η ΟΔΗΓΙΑ 2014/59 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ
- Ζητήματα προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας, ιδίως υπό το πρίσμα του Αστικού Δικαίου
- Ειδική αναφορά στο παράδειγμα των τραπεζών της Κύπρου
- Έκδοση: 2015
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 182
- ISBN: 978-960-562-364-7
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Το παρόν έργο επιχειρεί μια πρώτη προσέγγιση της νέας Οδηγίας 2014/59 για την εκκαθάριση και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων. Η ιδέα της τραπεζικής εξυγίανσης για την αντιμετώπιση καταστάσεων τραπεζικής «αφερεγγυότητας» συνέπεσε με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, ή -μάλλον ορθότερα- προέκυψε από αυτήν. Ο ευρωπαίος νομοθέτης διαμορφώνει τα τελευταία έτη ένα ρυθμιστικό οχυρό γύρω από τα πιστωτικά ιδρύματα, μια Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση. Μέρος των πυλώνων που την συναπαρτίζουν είναι και η Οδηγία για την τραπεζική εκκαθάριση και εξυγίανση. Η Οδηγία αυτή εισάγει μία σειρά μέτρων, εν μέρει νέων και εν μέρει όχι, για την εξυγίανση (resolution) πιστωτικών ιδρυμάτων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Αρχικά περιγράφεται η θεσμική πορεία προς την κατεύθυνση της συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης. Εν συνεχεία παρουσιάζονται τα στάδια πρόληψης και αντιμετώπισης μιας «τραπεζικής πτώχευσης», οι προϋποθέσεις και τα μέτρα εξυγίανσης: πώληση δραστηριοτήτων, μεταβατικό ίδρυμα, διαχωρισμός περιουσιακών στοιχείων και διάσωση με ίδια μέσα (το γνωστότερο ως bail-in, δηλαδή η απομείωση ή μετατροπή απαιτήσεων έναντι της τράπεζας, μετοχών και καταθέσεων). Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη λειτουργία και τα αποτελέσματα του bail-in ιδιαίτερα σε σχέση με την υπόθεση των κυπριακών τραπεζών, η οποία και αποτέλεσε το έναυσμα της μελέτης αυτής ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των νομικών ζητημάτων τα οποία ενδέχεται να προκύψουν κατά την εφαρμογή των ενωσιακών κανόνων περί εξυγίανσης. Η παρούσα μελέτη εξετάζει τα νομικά ζητήματα που προκύπτουν από την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/59 κυρίως υπό την έποψη του ιδιωτικού και δη του αστικού δικαίου. Δίνεται έμφαση στη δικαστική προστασία μετόχων, πιστωτών και καταθετών που θίγονται από τυχόν εσφαλμένη εφαρμογή των διατάξεων του κανονιστικού πλαισίου της εξυγίανσης και στα δικαιώματα που τυχόν παραβιάζονται (π.χ. δικαίωμα στην ιδιοκτησία). Τέλος επιχειρείται μια εξέταση των μέτρων εξυγίανσης υπό το φως της αρχής της αναλογικότητας προκειμένου να εξισορροπείται ο περιορισμός ατομικών δικαιωμάτων με την εξασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και του δημοσίου συμφέροντος.
Το έργο συμπληρώνεται με βιβλιογραφία και αρθρογραφία (ελληνική και ξενόγλωσση) και αλφαβητικό ευρετήριο.
Ο στόχος που τίθεται με την παρούσα έκδοση είναι να κερδίσουν οι αναγνώστες του βιβλίου αιτίες προβληματισμού και ιδέες λύσεων.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Γ. ΜΕΝΤΗ | Σελ. IX |
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ | Σελ. XV |
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ | |
Ι. Η οικονομική κρίση ως καταλύτης για τη νέα ενιαία ευρωπαϊκή ρύθμιση της τραπεζικής αφερεγγυότητας | Σελ. 1 |
IΙ. Η πορεία προς την «Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση» | Σελ. 2 |
III. Το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο της Οδηγίας 2014/59 | |
για την εκκαθάριση και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων | Σελ. 9 |
1. Σε Διεθνές Επίπεδο | Σελ. 10 |
2. Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο | Σελ. 12 |
IV. Όροι, Ορισμοί και Διακρίσεις | Σελ. 14 |
Resolution: μια νέα έννοια στο τραπεζικό δίκαιο | Σελ. 14 |
V. Διάκριση από την Οδηγία 2001/24 | Σελ. 20 |
VI. Ανάγκη ύπαρξης ενός ειδικού νομοθετικού πλαισίου αντιμετώπισης | |
της αφερεγγυότητας πιστωτικών ιδρυμάτων | Σελ. 21 |
1. Γιατί ήταν αναγκαία η θέσπιση ειδικής νομοθεσίας | Σελ. 21 |
2. Ορισμός της τραπεζικής αφερεγγυότητας | Σελ. 26 |
VII. Το ισχύον ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο | Σελ. 27 |
Ο ν. 4261/2014 (προϊσχύσας ν. 3601/2007) | Σελ. 27 |
B. Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2014/59 | |
I. Πεδίο Εφαρμογής | Σελ. 35 |
II. Γενική επισκόπηση των επιμέρους ρυθμίσεων | Σελ. 35 |
III. Προϋποθέσεις εξυγίανσης | Σελ. 38 |
IV. Οι στόχοι και οι αρχές της εξυγίανσης | Σελ. 40 |
V. Η Αρχή Εξυγίανσης | Σελ. 43 |
Γ. ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ | |
Ι. Πώληση δραστηριοτήτων | Σελ. 45 |
ΙΙ. Μεταβατικό ίδρυμα | Σελ. 48 |
III. Διαδικασία και ενέργεια μεταβίβασης | Σελ. 51 |
ΙV. Διαχωρισμός περιουσιακών στοιχείων | Σελ. 52 |
V. Διάσωση με ίδια μέσα | Σελ. 55 |
1. Από το Bail-out στο Bail-in | Σελ. 55 |
2. Έννοια της διάσωσης με ίδια μέσα (bail-in) | Σελ. 60 |
3. Πεδίο εφαρμογής | Σελ. 61 |
4. Διαδικαστικές ειδικές προϋποθέσεις | Σελ. 62 |
5. Η ιεράρχηση των απαιτήσεων | Σελ. 63 |
6. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης των πιστωτών ίδιας κατηγορίας | |
Το παράδειγμα της Κύπρου | Σελ. 65 |
α. Γενικά για την αρχή της ίσης μεταχείρισης | Σελ. 65 |
β. Το παράδειγμα της Κύπρου | Σελ. 68 |
γ. Κριτική | Σελ. 74 |
7. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής της διάσωσης με ίδια μέσα | Σελ. 75 |
Δ. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ | |
Ι. Το τραπεζικό πτωχευτικό δίκαιο υπό το πρίσμα του αστικού δικαίου | Σελ. 79 |
II. Αποκλεισμός της «συγκατάθεσης» τρίτου προσώπου και | |
των «διατυπώσεων κοινοποίησης» σε τρίτο πρόσωπο στο εργαλείο | |
πώλησης δραστηριοτήτων και μεταβατικού ιδρύματος | Σελ. 79 |
1. Η έννοια της «συγκατάθεσης» | |
(άρθρα 38 παρ. 1, 40 παρ. 1 και 63 παρ. 2 της Οδηγίας 2014/59) | Σελ. 81 |
2. Η σύμβαση αναδοχής χρέους χωρίς «σύμπραξη» του δανειστή | Σελ. 83 |
3. Η σύμβαση εκχώρησης χωρίς αναγγελία προς τον οφειλέτη | Σελ. 86 |
III. Η ΑΚ 458 | Σελ. 89 |
IV. Μεταβίβαση συμβατικής σχέσης ως σύνολο | Σελ. 90 |
V. Περιουσιακά στοιχεία απαλλαγμένα από βάρος ή υποχρέωση | Σελ. 91 |
Η μεταβίβαση ομάδας περιουσίας ή επιχείρησης (AK 479) | Σελ. 91 |
VI. Καταδολίευση δανειστών | Σελ. 96 |
VII. Ζητήματα συμψηφισμού | Σελ. 98 |
VIII. Εξουσία παρέμβασης σε συμβατικές ρήτρες και σχέσεις | Σελ. 104 |
1. Απαγόρευση εφαρμογής συμβατικών ρητρών που | |
ενεργοποιούνται σε περίπτωση «πιστωτικού γεγονότος» | Σελ. 105 |
2. Περιορισμοί συμβατικών δικαιωμάτων | Σελ. 107 |
3. Ο περιορισμός της ελευθερίας των συμβάσεων στην περίπτωση | |
της διάσωσης με ίδια μέσα - Η αλλοίωση της ενοχής | Σελ. 108 |
E. ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ | Σελ. 111 |
I. Η αρχή της νομιμότητας | Σελ. 113 |
II. Το δημόσιο συμφέρον | Σελ. 114 |
III. Δίκαιη Εξισορρόπηση - Η αρχή της αναλογικότητας | Σελ. 116 |
ΣΤ. Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ; | Σελ. 121 |
Ζ. Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΙΓΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ | |
Ι. Το άρθρο 85 της Οδηγίας | Σελ. 123 |
II. Οι περιορισμοί της δικαστικής προστασίας στην Οδηγία | Σελ. 124 |
III. Η προστασία των καλόπιστων τρίτων | Σελ. 127 |
IV. Λοιπές νόμιμες βάσεις αξιώσεων κατά το Ιδιωτικό και Δημόσιο Δίκαιο | Σελ. 130 |
1. Αστική Ευθύνη της Αρχής Εξυγίανσης | Σελ. 131 |
2. Αδικοπρακτική ευθύνη | Σελ. 132 |
α. Ζητήματα ως προς το παράνομο και το δημόσιο συμφέρον | Σελ. 132 |
β. Ειδικά η αρχή της διαφάνειας της διαδικασίας | Σελ. 134 |
γ. Ειδικά η μη χειροτέρευση της θέσης πιστωτών και μετόχων | |
εν συγκρίσει με την θέση τους σε περίπτωση κανονικών | |
διαδικασιών αφερεγγυότητας | Σελ. 137 |
δ. Ο αιτιώδης σύνδεσμος | Σελ. 139 |
ε. ΑΚ 919 | Σελ. 140 |
3. Ενδοσυμβατική ευθύνη του πιστωτικού ιδρύματος; | Σελ. 140 |
4. Η αντίθεση της διαδικασίας εξυγίανσης στα χρηστά ήθη | Σελ. 141 |
ΑΚ 178-179 | Σελ. 141 |
V. Η αντίθεση μιας διαδικασίας εξυγίανσης στην δημόσια τάξη | |
του κράτους μέλους υποδοχής (ΑΚ 33) | Σελ. 143 |
VI. Συμπέρασμα ως προς την δικαστική προστασία | |
των θιγομένων προσώπων | Σελ. 144 |
Η. ΕΠΙΛΟΓΟΣ | Σελ. 145 |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ | |
Ελληνική | Σελ. 149 |
Ξενόγλωσση | Σελ. 152 |
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 157 |