ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ
Από τον 17ο αιώνα έως τις απαρχές του 21ου αιώνα
- Έκδοση: 2016
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 280
- ISBN: 978-960-562-378-4
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί μια εμβάθυνση στην ύλη του μαθήματος της Ιστορίας Πολιτικών Ιδεών. Η Ιστορία Πολιτικών Ιδεών είναι ένα κράμα γενικής θεωρίας περί κράτους και φιλοσοφίας δικαίου. Το βιβλίο αυτό ασχολείται με την εξέλιξη του κράτους και του ατόμου από τον 17ο μέχρι τις απαρχές του 21ου αιώνα. Φιλοσοφικά κινήματα, όπως ο ορθολογισμός, ο φιλελευθερισμός, ο ατομικισμός, ο ωφελιμισμός, ο θετικισμός, ο σοσιαλιστικός ουτοπισμός, ο μαρξισμός, ο ολοκληρωτισμός, ο ολισμός-ιστορικισμός, ο πολιτικός φιλελευθερισμός, η θεωρία της επικοινωνίας κ.ά διαδέχονται το ένα το άλλο και διαμορφώνουν νέες κατηγορίες και νέες έννοιες, που συμβάλλουν στην αντίληψη των αρχών διαμόρφωσης της κοινωνίας, της εξουσίας και στην άσκησή της πάνω στο άτομο. Εξετάζεται η φιλοσοφική και πολιτική σκέψη, όπως εξελίσσεται από την Αναγέννηση με τις πρώτες προσπάθειες απομάκρυνσης από το θεϊκό δίκαιο μέσω της επιστημονικής μεθόδου και του φυσικού δικαίου.
Το έργο χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Στο πρώτο μέρος αναλύονται μεταξύ άλλων η ατομικιστική θεωρία του φυσικού δικαίου και οι θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου (εκπρόσωποι Johannes Althusius (της πρώτης), και Thomas Hobbes, Spinoza και John Lock για το κοινωνικό συμβόλαιο). Σε ειδικότερο κεφάλαιο αναλύεται ο 18ος αιώνας του φωτός ο οποίος είναι ο αιώνας της αυτονομίας και χαρακτηρίζεται με τη γέννηση της πολιτικής οικονομίας από τον Adam Smith και τους φυσιοκράτες.
Στο δεύτερο μέρος που αναφέρεται στον 19ο αιώνα εξετάζεται πώς η ολοκλήρωση της ανόδου της αστικής τάξης και η καπιταλιστική οικονομία θα επιβάλουν στον Διαφωτισμό και τις θεωρίες περί κοινωνικού συμβολαίου να δώσουν τη θέση τους στον ατομικισμό του Τocqueville και Benjamn Constant, ενώ τότε αναπτύσσονται και τα μεγάλα συστήματα σκέψης του σοσιαλισμού και μαρξισμού. Ο φιλόσοφος που θα κυριαρχήσει είναι ο Hegel, που θα συνδέσει τις δύο αντιφατικές και συμπληρωματικές ιδέες του αιώνα, την ιστορία και το άτομο. Στη μετάβαση προς τον 20ο αι. κυριαρχούσα μορφή είναι ο Max Weber που εξάρτησε την αξία ή απαξία της Δημοκρατίας από την έννοια της Δύναμης (Macht).
Το τρίτο μέρος αναφέρεται στη μετάβαση από τον 19ο στον 20ό αιώνα. O 20ος αι. κυριαρχείται από την ολοκληρωτική σκέψη, ντεσιζιονιστική σκέψη (Carl Schmitt), αλλά και τον ισχυρό αντίλογο του νομικού θετικισμού (Hans Kelsen) και της θεωρίας περί κράτους ως κοινωνιολογικής επιστήμης της πραγματικότητας (Hermann Heller).
Τέλος στο τέταρτο και τελευταίο μέρος του έργου εξετάζεται η μετάβαση από τον 20ο στον 21ο αιώνα, όπου μετατοπίζεται το κέντρο βάρους στις ΗΠΑ, όπου θα μεταναστεύσει μαζί με τους ανθρώπους και η πολιτική και φιλοσοφική σκέψη (Karl Popper, Hannah Arendt, το Ινστιτούτο για την Κοινωνική Έρευνα της Φρανκφούρτης).
Το βιβλίο συνοδεύεται από ευσύνοπτο χρηστικό αλφαβητικό ευρετήριο για εύκολη εύρεση του όρου που αναζητά κάθε φορά ο αναγνώστης.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. 11 |
Εισαγωγή | Σελ. 21 |
A΄ ΜΕΡΟΣ Από τον 17ο στον 18ο αιώνα | |
1. Ο επιστημονικός και ορθός λόγος | Σελ. 27 |
1.1. Galileo Galilei (Γαλιλαίος) (1564-1642) | Σελ. 27 |
1.1.1. Οι φιλοσοφικές του αναζητήσεις | Σελ. 27 |
1.1.2. Ο «Έναστρος Αγγελιοφόρος» | Σελ. 28 |
1.1.3. Η θεωρία για την βαρύτητα | Σελ. 29 |
1.2. O Ren? Descartes (Ρενέ Ντεκάρτ) (Καρτέσιος) (1596-1650) | Σελ. 30 |
1.3. Isaac Newton (Ισάακ Νεύτων) (1643-1727) | Σελ. 31 |
1.3.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 31 |
1.3.2. Η θεωρία περί φωτός και χρωμάτων | Σελ. 32 |
1.4. Francis Bacon (Βάκων) (1561-1626) | Σελ. 34 |
2. Η ατομικιστική θεωρία του φυσικού δικαίου | Σελ. 36 |
2.1. Johannes Althusius (Γιοχάνες Αλθούσιους) (1557-1638) | Σελ. 37 |
2.2. Ηugo Grotius (Ούγκο Γκρότιους) | Σελ. 38 |
2.2.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 38 |
2.2.2. Ο πατέρας του φυσικού δικαίου | Σελ. 40 |
2.2.3. H θεωρία του για τα δικαιώματα | Σελ. 41 |
3. Οι θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου | Σελ. 44 |
3.1. Thomas Ηοbbes (Τόμας Χόμπς) (1588-1679) | Σελ. 44 |
3.1.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 44 |
3.1.2. «Περί της φύσης του ανθρώπου» και η φυσική του κατάσταση | Σελ. 48 |
3.1.3. Η πολιτική του φιλοσοφία | Σελ. 51 |
3.1.4. Το φιλοσοφικό του δόγμα | Σελ. 53 |
3.2. Benedict de Spinoza (Μπαρούχ ή Μπενεντίκτους ντε Σπινόζα) (1632-1677) | Σελ. 55 |
3.2.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 55 |
3.2.2. Νατουραλισμός-Μονισμός | Σελ. 56 |
3.2.3. H πολιτική θεωρία του Σπινόζα | Σελ. 58 |
3.3. John Locke (Τζον Λοκ) (1632-1704) | Σελ. 60 |
3.3.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 60 |
3.3.2. Η φυσική κατάσταση του ανθρώπου | Σελ. 61 |
3.3.3. Η γένεση του κοινωνικού συμβολαίου | Σελ. 63 |
3.3.4. Η δημιουργία και τα όρια του κράτους | Σελ. 64 |
4. 18ος αιώνας του φωτός | Σελ. 66 |
4.1. Gottfried Wilhelm Leibniz (Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς) (1646-1716) | Σελ. 69 |
4.1.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 69 |
4.1.2. Η ανακάλυψη του διαφορικού λογισμού | Σελ. 71 |
4.1.3. Η φιλοσοφία του | Σελ. 72 |
4.1.4. Η θεωρία του για τη δικαιοσύνη | Σελ. 73 |
4.2. Christian Wolff (Κρίστιαν Βόλφ) (1679-1754) | Σελ. 74 |
4.2.1. Η θέση του για το φυσικό δίκαιο και τη νομική επιστήμη | Σελ. 74 |
4.2.2. Η φυσική κατάσταση και η φυσική ισότητα των ανθρώπων | Σελ. 75 |
4.2.3. Η Αρχή της Αντίφασης | Σελ. 76 |
4.2.4. Η Αρχή της Επαρκούς Αιτίας | Σελ. 77 |
4.3. Samuel Pufendorf (Σάμουελ Πούφεντορφ) (1632-1694) | Σελ. 78 |
4.3.1. Η αντίληψη του φυσικού δικαίου | Σελ. 78 |
4.3.2. Η ανάγκη ύπαρξης κράτους | Σελ. 79 |
4.4. Christian Thomasius (Κρίστιαν Τομάσιους) (1665-1728) | Σελ. 80 |
4.4.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 80 |
4.4.2. Οι φιλοσοφικές και πολιτικές του θέσεις | Σελ. 81 |
5. Charles-Louis de Secondat de Montesquieu (Μοντεσκιέ) (1689-1755) | Σελ. 84 |
5.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 84 |
5.2. Οι νόμοι, τα πολιτεύματα και η διάκριση των εξουσιών | Σελ. 84 |
6. Jean Jacques Rousseau (Ζαν Ζακ Ρουσώ) (1712-1778) | Σελ. 87 |
6.1. H φυσική κατάσταση του ανθρώπου | Σελ. 88 |
6.2. Η πολιτική φιλοσοφία | Σελ. 90 |
6.3. Η έννοια της ιδιοκτησίας και η ισότητα των ανθρώπων | Σελ. 91 |
6.4. Το κοινωνικό συμβόλαιο | Σελ. 92 |
6.5. Η έννοια της λαϊκής κυριαρχίας | Σελ. 93 |
7. O Abb? Si?y?s (Αμπέ Σεγιές) (1748-1836) | Σελ. 96 |
8. Από τον 18ο στον 19ο αιώνα | Σελ. 98 |
8.1. Immanuel Kant (Ιμανουέλ Κάντ) (1724-1804) | Σελ. 99 |
8.1.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 99 |
8.1.2. Η έννοια του Διαφωτισμού και η χρήση του δημόσιου λόγου | Σελ. 100 |
8.1.3. Η έννοια του Δικαίου | Σελ. 101 |
8.1.4. Η φυσική και η έννομη πολιτική κατάσταση των ανθρώπων | Σελ. 103 |
8.1.5. Η μορφή του πολιτεύματος και η οργάνωση του κράτους | Σελ. 103 |
8.2. Johann Gottlieb Fichte (Γιόχαν Γκότλιμπ Φίχτε) (1762-1814) | Σελ. 106 |
8.2.1. Η βιογραφία του και η φιλοσοφία της επιστήμης | Σελ. 106 |
8.2.2. Η έννοια της ιδιοκτησίας-Οι δικαιικές αρχές | Σελ. 111 |
8.2.3. Το έθνος-κράτος | Σελ. 112 |
8.3. Friedrich Karl von Savigny (Φρήντριχ Καρλ φον Σαβινύ) (1779-1861) | Σελ. 113 |
B΄ MΕΡΟΣ Ο 19ος αιώνας - Η έννοια του έθνους-κράτους | |
9. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Γκέοργκ Βίλχελμ Φρήντριχ Χέγκελ) (1770-1831) | Σελ. 118 |
9.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 118 |
9.1.1. Το αντικειμενικό πνεύμα | Σελ. 120 |
9.1.2. Η ουσία και η αποστολή του κράτους | Σελ. 121 |
9.1.3. Το κράτος και η ιστορία | Σελ. 123 |
10. Benjamin Constant (Μπένζαμιν Κονστάν) (1767-1830) | Σελ. 126 |
10.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 126 |
10.2. Η Διακήρυξη μιας νέας ελευθερίας | Σελ. 127 |
10.3. Η πολιτική του θεωρία | Σελ. 128 |
11. Alexis de Tocqueville (Αλέξις ντε Τοκβίλ) (1805-1859) | Σελ. 129 |
11.1. Η βιογραφία του | Σελ. 129 |
11.2. Το ταξίδι του στην Αμερική | Σελ. 130 |
11.3. Η ισότητα | Σελ. 132 |
11.4. Ο ατομικισμός - Η ατομοκρατική θεώρηση | Σελ. 133 |
12. Ο ωφελιμισμός | Σελ. 134 |
12.1. James Mill (Τζέιμς Μίλ) (1773-1836) | Σελ. 135 |
12.1.1. Βιογραφικά Στοιχεία | Σελ. 135 |
12.1.2. Η πολιτική του θεωρία | Σελ. 137 |
12.2. Jeremy Bentham (Τζέρεμυ Μπένθαμ) (1748-1832) | Σελ. 139 |
12.2.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 139 |
12.2.2. Η ηθική του θεωρία | Σελ. 141 |
12.2.3. Η πολιτική του θεωρία | Σελ. 143 |
12.3. John Stuart Mill (Τζον Στιούαρτ Μίλ) (1806-1873) | Σελ. 145 |
12.3.1. Οι πρώτες βάσεις του φιλόσοφου και οικονομολόγου | Σελ. 145 |
12.3.2. Ο κλασσικός της φιλελεύθερης σκέψης και ο συνήγορος του κοινοβουλευτισμού | Σελ. 147 |
12.3.3. Η αντίληψη για τη «συμμετοχική δημοκρατία» | Σελ. 150 |
13. Ο θετικισμός - H κριτική του φιλελευθερισμού | Σελ. 154 |
13.1. Από τον φιλοσοφικό στον νομικό θετικισμό | Σελ. 156 |
13.2. Auguste Compte (Ωγκούστ Κόντ) (1798-1857) | Σελ. 158 |
13.2.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 158 |
13.2.2. Ο νόμος των τριών σταδίων | Σελ. 159 |
13.2.3. Το σύστημα της θετικής πολιτείας | Σελ. 161 |
14. Ο σοσιαλιστικός ουτοπισμός | Σελ. 162 |
14.1. Fran?ois Marie Charles Fourier (Φρανσουά Μαρί Σάρλ Φουριέ) (1772-1837) | Σελ. 162 |
14.2. Ο Robert Owen (Ρόμπερτ Όουεν) (1771-1858) | Σελ. 163 |
14.3. Pierre-Joseph Proudhon (Πιέρ Ζοζέφ Προυντόν) (1809-1865) | Σελ. 165 |
15. Το κράτος ως κοινωνικό γεγονός | Σελ. 166 |
15.1. Karl Heinrich Marx (Κάρλ Χάινριχ Μάρξ) (1818-1883) | Σελ. 167 |
15.1.1 Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 167 |
15.1.2 Η σχέση του με τη θρησκεία | Σελ. 170 |
15.1.3. Η κριτική του Μάρξ στον Χέγκελ | Σελ. 171 |
15.1.4. Ο διαλεκτικός υλισμός και η πάλη των τάξεων | Σελ. 173 |
15.1.5. Η κατάρρευση του καπιταλισμού | Σελ. 175 |
16. H ρωσσική σοσιαλδημοκρατία | Σελ. 177 |
16.1. Wladimir Iljitsch Uljanow Lenin (Βλαντιμίρ Ίλιτς Ουλιάνοφ Λένιν) (1870-1924) | Σελ. 178 |
16.1.1. Η βιογραφία του | Σελ. 178 |
16.1.2. Η θέση του για τον Ιμπεριαλισμό | Σελ. 179 |
16.1.3. Κοινοβουλευτικός δρόμος ή επανάσταση | Σελ. 180 |
16.1.4. Η δικτατορία του προλεταριάτου | Σελ. 182 |
17. Μax Weber (Μαξ Βέμπερ) (1864-1920) | Σελ. 183 |
17.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 183 |
17.2. Ο Weber ως κοινωνιολόγος, ως συνιδρυτής της σύγχρονης κοινωνικής επιστήμης | Σελ. 185 |
17.3. Ο φιλελευθερισμός και η έννοια της δημοκρατίας κατά τον Weber | Σελ. 187 |
17.4. Δύναμη (Macht) και εξουσία (Herrschaft) | Σελ. 189 |
Γ΄ MΕΡΟΣ Από τον 19ο στον 20ό αιώνα | |
18. O 20ός αιώνας του Ολοκληρωτισμού | Σελ. 195 |
18.1. H άνοδος και πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης | Σελ. 195 |
18.1.1. Ο Φύρερ και η συνταγματική θεωρία του Μεσοπολέμου | Σελ. 201 |
18.1.2. Ηermann Heller (Χέρμαν Χέλλερ) (1891-1933) | Σελ. 202 |
18.1.2.1. Βιογραφικά στοιχεία | Σελ. 202 |
18.1.2.2. Το κράτος, η δημοκρατία, η κυριαρχία και ο θετικισμός | Σελ. 203 |
18.1.3. Ο διάλογος - αντίλογος μεταξύ Hans Kelsen και Carl Schmitt (Χανς Κέλσεν - Καρλ Σμιτ) | Σελ. 206 |
18.1.3.1. Βιογραφικά στοιχεία για τον Hans Kelsen | Σελ. 206 |
18.1.3.2. Βιογραφικά στοιχεία για τον Carl Schmitt | Σελ. 208 |
18.1.3.3. O oρισμός του κράτους | Σελ. 209 |
18.1.3.4. Δίκαιο χωρίς Εξουσία - Εξουσία χωρίς Δίκαιο | Σελ. 213 |
18.1.3.5. Ο σκοπός του κράτους | Σελ. 214 |
19. Ιστορία Πολιτικών Ιδεών στη Γερμανία μετά το 1945 | Σελ. 216 |
Δ΄ ΜΕΡΟΣ Από τον 20ό στον 21ο αιώνα | |
20. Η πολιτική φιλελεύθερη σκέψη στον 20ό και 21ο αιώνα | Σελ. 223 |
20.1. Karl Raimund Popper (Κάρλ Ράιμουντ Πόπερ) (1902-1994) | Σελ. 223 |
20.1.1. Η ζωή και το έργο του | Σελ. 223 |
20.1.2. Η πολιτική και κοινωνική του φιλοσοφία - Ολισμός, Ιστορικισμός, το δημοκρατικό κράτος και ο προστατευτισμός | Σελ. 226 |
21. Το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα | Σελ. 228 |
21.1. John Rawls (Tζών Ρώλς) (1921-2002) | Σελ. 231 |
21.1.1. Η Θεωρία της Δικαιοσύνης | Σελ. 231 |
21.1.2. Ο Πολιτικός Φιλελευθερισμός | Σελ. 233 |
21.1.3. Το Δίκαιο των λαών | Σελ. 236 |
21.2. Ronald Dworkin (Ρόναλντ Ντουόρκιν) (1931-2013) | Σελ. 237 |
21.2.1. Η «συνταγματική αντίληψη» περί δημοκρατίας | Σελ. 237 |
21.2.2. H πολιτική ανυπακοή | Σελ. 238 |
21.2.3. Ο Ηρακλής δικαστής | Σελ. 240 |
22. Το Ινστιτούτο για την Κοινωνική Έρευνα | Σελ. 242 |
23. Ο J?rgen Habermas (Γιούργκεν Χάμπερμας) (1929-) | Σελ. 244 |
23.1. Σύνδεση κράτους δικαίου με δημοκρατία | Σελ. 244 |
23.2. Το σύστημα ιδιωτικής και πολιτικής αυτονομίας | Σελ. 246 |
23.3. Τα είδη των δικαιωμάτων | Σελ. 249 |
23.4. Το επικοινωνιακό μοντέλο δημοκρατίας | Σελ. 249 |
24. Η κριτική θεωρία δικαίου (Critical Legal Studies) | Σελ. 251 |
25. Hannah Arendt (Χάνα Άρεντ) (1906-1975) | Σελ. 253 |
25.1. Η βιογραφία της | Σελ. 253 |
25.2. H θεωρία περί Ολοκληρωτισμού | Σελ. 255 |
25.3. Η θέση της για τα δικαιώματα του πολίτη | Σελ. 257 |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | |
Ξενόγλωσση | Σελ. 261 |
Ελληνική | Σελ. 269 |
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 273 |