ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΤΣΕΠΗΣ)

Πρόλογος VII

ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Ν 4620/2019

[Άρθρο πρώτο] 1

ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ 3

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ποινική δικαιοδοσία [Άρθρα 1-2] 3

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τα ποινικά δικαστήρια [Άρθρα 3-13] 4

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποκλεισµός, εξαίρεση και αποχή των δικαστικών

προσώπων [Άρθρα 14-26] 8

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΩΞΗ 16

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικές διατάξεις [Άρθρα 27-32] 16

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εισαγγελείς οικονοµικού εγκλήµατος [Άρθρα 33-36] 20

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έναρξη και αναβολή της ποινικής δίωξης [Άρθρα 37-44] 28

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποχή από την ποινική δίωξη - Αποχή υπό όρους

[Άρθρα 45-50] 34

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έγκληση [Άρθρα 51-55] 41

ΕΚΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Άδεια για δίωξη [Άρθρo 56] 44

ΕΒΔΟΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Δεδικασµένο [Άρθρα 57-58] 45

ΟΓΔΟΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προδικαστικά ζητήµατα [Άρθρα 59-62] 46

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ 49

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Νοµιµοποίηση - Αρµοδιότητα [Άρθρα 63-68] 49

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Απαιτήσεις σε βάρος του µηνυτή ή εγκαλούντα

[Άρθρo 69] 50

ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ 51

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικές διατάξεις [Άρθρα 70-71] 51

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κατηγορούµενοι [Άρθρα 72-81] 52

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Παριστάµενοι για την υποστήριξη της κατηγορίας

[Άρθρα 82-88] 55

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Δικαιώµατα των διαδίκων [Άρθρα 89-108] 57

ΠΕΜΠΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ 65

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αρµοδιότητα καθ’ ύλη [Άρθρα 109-121] 65

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τοπική αρµοδιότητα [Άρθρα 122-126] 72

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενική διάταξη [Άρθρo 127] 75

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αρµοδιότητα σε περίπτωση συνάφειας και

συναιτιότητας [Άρθρα 128-131] 76

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σύγκρουση της αρµοδιότητας και αρµοδιότητα

κατά παραποµπή [Άρθρα 132-136] 78

ΕΚΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ 81

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποφάσεις και πρακτικά [Άρθρα 137-147] 81

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εκθέσεις [Άρθρα 148-153] 90

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κοινοποιήσεις και επιδόσεις [Άρθρα 154-165] 92

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προθεσµίες [Άρθρα 166-169] 103

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ακυρότητες [Άρθρα 170-176] 105

ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικοί ορισµοί [Άρθρα 177-178] 109

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ενδείξεις και αυτοψία [Άρθρα 179-182] 110

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πραγµατογνώµονες και τεχνικοί σύµβουλοι

[Άρθρα 183-208] 112

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Μάρτυρες [Άρθρα 209-232] 126

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διερµηνείς [Άρθρα 233-238] 144

ΤΡΙΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΠΡΟΔΙΚΑΣΙΑ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΝΑΚΡΙΣΗ 149

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικοί ορισµοί [Άρθρα 239-242] 149

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προκαταρκτική εξέταση [Άρθρα 243-244] 150

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προανάκριση [Άρθρo 245] 153

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κύρια ανάκριση [Άρθρα 246-250] 155

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ 159

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικές διατάξεις [Άρθρα 251-252] 159

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έρευνες - Ειδικές ανακριτικές πράξεις [Άρθρα 253-259] 161

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κατάσχεση [Άρθρα 260-269] 169

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Απολογία του κατηγορουµένου [Άρθρα 270-274] 179

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σύλληψη και προσωρινή κράτηση

του κατηγορουµένου [Άρθρα 275-300] 182

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΙΝΙΚΗ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗ - ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ

[Άρθρα 301-304] 204

ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ 214

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Συµβούλιο Πληµµελειοδικών [Άρθρα 305-315] 214

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Συµβούλιο Εφετών - Σύνθεση και διαδικασία

[Άρθρα 316-319] 225

ΤΕΤΑΡΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

Προπαρασκευαστική διαδικασία [Άρθρα 320-328] 228

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΚΥΡΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ 235

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Θεµελιώδεις αρχές της διαδικασίας [Άρθρα 329-332] 235

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Καθήκοντα και δικαιώµατα του διευθύνοντος

τη συζήτηση [Άρθρα 333-338] 237

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έναρξη της διαδικασίας στο ακροατήριο

[Άρθρα 339-349] 240

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποδεικτική διαδικασία [Άρθρα 350-366] 247

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τι ακολουθεί την αποδεικτική διαδικασία

[Άρθρα 367-373] 255

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΙΔΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ 259

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Στο πληµµελειοδικείο [Άρθρo 374] 259

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Στο εφετείο [Άρθρα 375-376] 260

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Στα µικτά ορκωτά δικαστήρια [Άρθρα 377-408] 262

ΠΕΜΠΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ 282

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ποινική διαταγή [Άρθρα 409-416] 282

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πληµµελήµατα που καταλαµβάνονται επ’ αυτοφώρω

[Άρθρα 417-427] 284

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΑΠΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ 288

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πληµµελήµατα [Άρθρα 428-431] 288

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κακουργήµατα [Άρθρα 432-435] 291

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ 294

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έκδοση [Άρθρα 436-457] 294

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Άλλες περιπτώσεις δικαστικής συνδροµής

[Άρθρα 458-461] 306

ΕΚΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ [Άρθρα 462-476] 309

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΤΑ ΒΟΥΛΕΥΜΑΤΩΝ 318

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έφεση κατά βουλεύµατος [Άρθρα 477-482] 318

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αίτηση αναίρεσης βουλεύµατος [Άρθρα 483-485] 320

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 322

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έφεση [Άρθρα 486-503] 322

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αναίρεση [Άρθρα 504-524] 333

ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Επανάληψη της διαδικασίας [Άρθρα 525-534] 343

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποζηµίωση εκείνων που κρατήθηκαν και µετέπειτα

αθωώθηκαν [Άρθρα 535-544] 349

ΟΓΔΟΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποφάσεις εκτελεστές [Άρθρα 545-554] 354

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αναβολή και διακοπή της εκτέλεσης της ποινής

[Άρθρα 555-560] 359

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αµφιβολίες και αντιρρήσεις σχετικά µε την εκτέλεση

[Άρθρα 561-563] 364

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τέλος των ποινών [Άρθρα 564-566] 365

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εποπτεία στην έκτιση της στερητικής

της ελευθερίας ποινής [Άρθρo 567] 366

ΕΝΑΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΠΟΙΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ

Ποινικό µητρώο [Άρθρα 568-575] 367

ΔΕΚΑΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΞΟΔΑ ΤΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

Έξοδα της ποινικής διαδικασίας [Άρθρα 576-584] 376

ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Μεταβατικές διατάξεις [Άρθρα 585-592] 381

[Άρθρο δεύτερο] 386

Αλφαβητικό ευρετήριο 387

Ν 4620/2019*

(ΦΕΚ Α΄ 96/11.6.2019)

Κύρωση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας

Άρθ. πρώτο Κυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 6 του Συντάγματος ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, ο οποίος συντάχθηκε από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του συγκροτήθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 74 παρ. 2α΄ του Ν 4193/2013 «Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 74), με την απόφαση 38880/18.5.2015 (ΦΕΚ τ. ΥΟΔΔ 375/26.5.2015) του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και συμπληρωθεί με μεταγενέστερες αποφάσεις του ίδιου Υπουργού και έχει ως εξής:

ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Άρθ. 1 Ποινικά Δικαστήρια. Ποινική δικαιοδοσία ασκούν τα εξής δικαστήρια: α) τα πλημμελειοδικεία, β) τα δικαστήρια των ανηλίκων, γ) τα μικτά ορκωτά δικαστήρια, δ) τα εφετεία, ε) ο Άρειος Πάγος.

Άρθ. 2 Εξαιρέσεις από την ποινική δικαιοδοσία. Στη δικαιοδοσία των ελληνικών ποινικών δικαστηρίων δεν εμπίπτουν: α) Οι αρχηγοί των ξένων κρατών, β) οι διπλωματικοί αντιπρόσωποί τους που είναι διαπιστευμένοι στην Ελλάδα, γ) το προσωπικό της διπλωματικής αντιπροσωπείας ξένου κράτους που είναι διαπιστευμένο στην Ελλάδα, δ) τα μέλη της οικογένειας των προσώπων που αναφέρονται στα στοιχεία α΄ και β΄ και κατοικούν μαζί τους, ε) το υπηρετικό προσωπικό των προσώπων που αναφέρονται στα στοιχεία α΄ και β΄, όταν έχει την ίδια υπηκοότητα και στ) όλα τα άλλα πρόσωπα που απολαμβάνουν το προνόμιο της ετεροδικίας με βάση είτε συμβάσεις που έχουν συναφθεί με άλλα κράτη είτε διεθνή έθιμα που γίνονται αποδεκτά από όλα τα κράτη.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΤΑ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ

Άρθ. 3 Δικαστήρια των πλημμελειοδικών. 1. Κάθε δικαστήριο πρωτοδικών είναι ταυτόχρονα και δικαστήριο πλημμελειοδικών.

2. Στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων των πλημμελειοδικών ανήκει: α) η εκδίκαση των πλημμελημάτων, β) η ανάκριση, γ) η άσκηση της εξουσίας του δικαστικού συμβουλίου, δ) η άσκηση εξουσίας στις περιπτώσεις αποχής υπό όρους από την ποινική δίωξη και ε) η έκδοση ποινικής διαταγής.

Άρθ. 4 Τριμελή πλημμελειοδικεία. 1. Το συμβούλιο των πλημμελειοδικών και το τριμελές πλημμελειοδικείο συγκροτείται από τον πρόεδρο πρωτοδικών ή τον αναπληρωτή του και δύο πρωτοδίκες. (Όπως η παρ. 1 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 7 παρ. 1 περ. α΄ του Ν 4637/2019 - ΦΕΚ Α΄ 180/18.11.2019.)

2. Όταν για οποιονδήποτε λόγο είναι αδύνατη αυτή η σύνθεση, επιτρέπεται η αναπλήρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών.

3. [Η παρ. 3 καταργήθηκε με το άρθρο 7 παρ. 1 περ. β΄ του Ν 4637/2019 - ΦΕΚ Α΄ 180/18.11.2019.]

Άρθ. 5 Μονομελή πλημμελειοδικεία. Το μονομελές πλημμελειοδικείο συγκροτείται από έναν πρωτοδίκη που ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών. Ο πρόεδρος των πρωτοδικών μπορεί να δικάσει ως μόνος πλημμελειοδίκης. Στο ίδιο δικαστήριο πλημμελειοδικών είναι δυνατό να λειτουργούν και περισσότερα μονομελή. Ο τόπος συνεδριάσεων του μονομελούς, όταν συνεδριάζει εκτός έδρας, ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών.

Άρθ. 6 Δικαστήρια ανηλίκων. 1. Το µονοµελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από έναν πρόεδρο πρωτοδικών ή πρωτοδίκη σε κάθε πρωτοδικείο, ο οποίος ορίζεται ως δικαστής ανηλίκων και αναπληρώνεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του κώδικα οργανισµού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών.

2. Το τριµελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από τον δικαστή ανηλίκων που αναφέρεται στην παρ. 1 και από δύο πρωτοδίκες, που ορίζονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του κώδικα οργανισµού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών. Στο δικαστήριο αυτό προεδρεύει, αν είναι δυνατό, ο δικαστής ανηλίκων.

3. Το εφετείο ανηλίκων συγκροτείται από τον εφέτη ανηλίκων και δύο άλλους εφέτες, που ορίζονται ως δικαστές ανηλίκων σύµφωνα µε τις διατάξεις του κώδικα οργανισµού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών. (Όπως το άρθρο 6 τροποποιήθηκε με το άρθρο 43 του Ν 4947/2022 - ΦΕΚ Α΄ 124/23.6.2022)

Άρθ. 7 Δικαστήρια που δικάζουν τα κακουργήματα. 1. Τα δικαστήρια που δικάζουν τα κακουργήματα συγκροτούνται ως εξής: α) Το μικτό ορκωτό δικαστήριο συγκροτείται από τον πρόεδρο πρωτοδικών ή τον αναπληρωτή του, δύο πρωτοδίκες και τέσσερις ενόρκους· β) Το μικτό ορκωτό εφετείο συγκροτείται από τον πρόεδρο εφετών, δύο εφέτες και τέσσερις ενόρκους· γ) Το μονομελές εφετείο συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών ή εφέτη· δ) Το τριμελές εφετείο συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών ή τον αναπληρωτή του και από δύο εφέτες· ε) Το πενταμελές εφετείο συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών και από τέσσερις εφέτες.

2. Το μικτό ορκωτό δικαστήριο συγκροτείται στην έδρα κάθε πρωτοδικείου και το μικτό ορκωτό εφετείο στην έδρα κάθε εφετείου.

3. Το μονομελές, το τριμελές και το πενταμελές εφετείο λειτουργούν στην έδρα κάθε εφετείου.

4. Ο εισαγγελέας των εφετών ή άλλος εισαγγελέας ή αντεισαγγελέας του ίδιου εφετείου ασκεί καθήκοντα εισαγγελέα στο μικτό ορκωτό εφετείο της έδρας του και στα μικτά ορκωτά δικαστήρια της έδρας και της περιφέρειάς του στα οποία και προσδιορίζει τις υποθέσεις. Μπορεί επίσης να αναθέτει σε εισαγγελέα πρωτοδικών να εκτελεί καθήκοντα εισαγγελέα στα μικτά ορκωτά δικαστήρια της έδρας και της περιφέρειάς του. Ο εισαγγελέας πρωτοδικών ο οποίος εκτέλεσε τα ως άνω καθήκοντα μπορεί, αφού προηγουμένως ενημερώσει τον εισαγγελέα εφετών και λάβει από αυτόν γραπτή σύμφωνη γνώμη, να ασκεί έφεση κατά της απόφασης κατά το άρθρο 489.

5. Καθήκοντα γραμματέα στο μικτό ορκωτό δικαστήριο εκτελεί υπάλληλος της γραμματείας του πρωτοδικείου, ενώ στο μικτό ορκωτό εφετείο υπάλληλος της γραμματείας του εφετείου.

Άρθ. 8 Ορισμός συμπαρεδρευόντων δικαστών στα Δικαστήρια που δικάζουν τα κακουργήματα. Αν ο πρόεδρος ή ο πρόεδρος του συμβουλίου που διευθύνει το εφετείο προβλέπει ότι κάποια δίκη θα διαρκέσει πολύ, ορίζει με πράξη του έως δύο συμπαρεδρεύοντες δικαστές, όταν το εφετείο αποτελείται από τρεις δικαστές και έως τρεις, όταν αποτελείται από πέντε δικαστές, για να αναπληρώσουν αυτούς που θα έχουν τυχόν κώλυμα κατά τη διάρκεια της δίκης. Όπου διενεργείται κλήρωση των συνθέσεων, ο ορισμός γίνεται αμέσως μετά την κλήρωση του μεν προέδρου από τον πίνακα των κληρωθέντων αναπληρωματικών προέδρων των δε μελών της σύνθεσης από τον πίνακα των κληρωθέντων αναπληρωματικών δικαστών, κατά τη σειρά της κλήρωσής τους. Σε περίπτωση κωλύματος του προέδρου την προεδρία αναλαμβάνει ο αρχαιότερος μεταξύ αυτών που απομένουν, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι συμπαρεδρεύοντες.

Άρθ. 9 Εφετείο. Το συμβούλιο των εφετών και το τριμελές εφετείο συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών ή τον αναπληρωτή του και από δύο εφέτες. Όταν το δικαστήριο των εφετών δικάζει εφέσεις κατά αποφάσεων του τριμελούς εφετείου, συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών και από τέσσερις εφέτες.

Άρθ. 10 Ο Άρειος Πάγος. 1. Ο Άρειος Πάγος ως ακυρωτικό δικαστήριο δικάζει τις αιτήσεις αναίρεσης κατά των αποφάσεων και βουλευμάτων σε πενταμελή και τριμελή σύνθεση αντίστοιχα. Επίσης, ως συμβούλιο, αποφασίζει για θέματα επανάληψης της διαδικασίας, έκδοσης και εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.

2. Ο Άρειος Πάγος δικάζει σε ολομέλεια, όπως αυτή ορίζεται στον κανονισμό λειτουργίας του, στις εξής περιπτώσεις: α) όταν κρίνει αιτήσεις αναίρεσης υπέρ του νόμου, β) όταν κρίνονται εξαιρετικής σημασίας νομικά ζητήματα, εφόσον συμφωνούν ο πρόεδρος και ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, γ) όταν γίνεται η παραπομπή από τα τμήματα, επειδή η απόφαση έχει ληφθεί με πλειοψηφία μιας ψήφου, δ) όταν το τμήμα αρνείται την εφαρμογή νόμου ως αντισυνταγματικού και ε) όταν το τμήμα πρόκειται να εκδώσει απόφαση αντίθετη με προηγούμενη θέση της ολομελείας ή τμήματός του, για το ίδιο θέμα.

Άρθ. 11 Ιδιαίτερα ποινικά τμήματα. Στα εφετεία και πρωτοδικεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιά καθορίζονται από την ολομέλεια των δικαστηρίων αυτών ιδιαίτερα ποινικά τμήματα σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών.

Άρθ. 12 Παράσταση του εισαγγελέα στο ακροατήριο. Στις συνεδριάσεις των ποινικών δικαστηρίων παρίσταται υποχρεωτικά ο εισαγγελέας και, όπου προβλέπεται ότι η διάρκεια της δίκης θα είναι μακρά, μπορεί να οριστεί και ένας νόμιμος αναπληρωτής του.

Άρθ. 13 Δικαστικός γραμματέας. 1. Στις δημόσιες συνεδριάσεις των δικαστηρίων παρευρίσκεται πάντοτε ένας δικαστικός γραμματέας, ο οποίος συντάσσει τα πρακτικά με ευθύνη δική του και του δικαστή που διευθύνει τη συνεδρίαση.

2. Όταν ο γραμματέας απουσιάζει ή έχει κώλυμα, αναπληρώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών. Στη διάρκεια της συνεδρίασης μπορεί με απόφαση του δικαστηρίου να αναπληρώσει κάποιος άλλος τον γραμματέα, όταν του παρουσιάζεται κώλυμα. Για την απόφαση αυτή δεν χρειάζεται σύμπραξη γραμματέα.

3. Ο δικαστικός γραμματέας συμμετέχει και στη συνεδρίαση του δικαστικού συμβουλίου και αναπληρώνεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 2.

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ, ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΧΗ
ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Άρθ. 14 Λόγοι αποκλεισμού. 1. Εκτός από όσα ορίζονται ειδικά στον κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών και στον κώδικα αυτόν, δεν μπορούν στην ίδια ποινική υπόθεση να ασκήσουν έργα ανακριτή, δικαστή, εισαγγελέα ή γραμματέα όσοι είναι μεταξύ τους συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και τον τρίτο βαθμό. Ο λόγος αποκλεισμού που οφείλεται στη σχέση από γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης και στην αγχιστεία εξακολουθεί να υπάρχει και μετά τη λύση του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης.

2. Από την άσκηση των παραπάνω έργων σε ποινική υπόθεση αποκλείεται επίσης: α) όποιος αδικήθηκε από το έγκλημα, β) όποιος είναι σύζυγος του κατηγορουμένου ή του υπόπτου ή εκείνου που αδικήθηκε από το έγκλημα ή συνδέεται με αυτούς με σύμφωνο συμβίωσης. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που κάποιος είναι συγγενής εξ αίματος με τα πρόσωπα αυτά σε ευθεία γραμμή απεριόριστα και εκ πλαγίου έως και τον τέταρτο βαθμό ή συγγενής εξ αγχιστείας έως και το δεύτερο βαθμό. Ο λόγος αποκλεισμού που οφείλεται στη σχέση από γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης και στην αγχιστεία εξακολουθεί να υπάρχει και μετά τη λύση του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης. Αποκλείεται επίσης εκείνος που είναι ή ήταν επίτροπος ή κηδεμόνας των ίδιων προσώπων ή που συνδέεται μαζί τους με υιοθεσία, γ) όποιος ήταν συνήγορος του κατηγορουμένου ή του υποστηρίζοντος την κατηγορία στην ίδια υπόθεση, δ) όποιος εξετάστηκε ως μάρτυρας ή γνωμοδότησε ως πραγματογνώμονας ή τεχνικός σύμβουλος στην ίδια υπόθεση, ε) ο ανακριτής, στ) ο δικαστής που έχει συμπράξει στην έκδοση του παραπεμπτικού βουλεύματος ειδικά στη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο, εκτός αν δεν είναι εφικτή η συγκρότηση του δικαστηρίου από άλλα πρόσωπα. (Όπως η περ. στ΄ αντικαταστάθηκε από το άρθρο 7 παρ. 2 του Ν 4637/2019 - ΦΕΚ Α΄ 180/18.11.2019.)

3. Ο δικαστής που έχει συμπράξει στην έκδοση απόφασης, κατά της οποίας ασκήθηκε έφεση ή αναίρεση, αποκλείεται να δικάσει στις δύο τελευταίες περιπτώσεις.

4. [Η παρ. 4 καταργήθηκε με το άρθρο 13 παρ. 1 του Ν 4637/2019 - ΦΕΚ Α΄ 180/18.11.2019]

Άρθ. 15 Λόγοι εξαίρεσης. Όλα τα δικαστικά πρόσωπα του προηγούμενου άρθρου είναι εξαιρετέα, αν συντρέχουν οι λόγοι αποκλεισμού του άρθρου αυτού ή αν προκάλεσαν ή προκαλούν υπόνοιες μεροληψίας, δηλαδή αν υπάρχουν γεγονότα που μπορούν να δικαιολογήσουν εμφανώς δυσπιστία για την αμεροληψία τους.

Άρθ. 16 Ποιοι και πότε προτείνουν την εξαίρεση. 1. Δικαίωμα να προτείνουν την εξαίρεση έχουν ο εισαγγελέας, ο κατηγορούμενος και ο παριστάμενος για την υποστήριξη της κατηγορίας.

2. Η αίτηση για εξαίρεση υποβάλλεται: α) στο στάδιο της ανάκρισης έως την παράδοση των εγγράφων από τον ανακριτή στον εισαγγελέα μετά την τελευταία ανακριτική πράξη, β) στη διαδικασία ενώπιον του δικαστικού συμβουλίου πριν από την έκδοση του βουλεύματος και γ) στην κύρια διαδικασία πριν αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία. Γι’ αυτόν το σκοπό οι διάδικοι έχουν δικαίωμα να πληροφορηθούν το όνομα του εισαγγελέα πριν από τη σύνταξη της πρότασής του και τη σύνθεση του συμβουλίου από τη στιγμή που ο εισαγγελέας υποβάλλει σε αυτό την πρότασή του. Αν η αίτηση αφορά την εξαίρεση ολόκληρου του πολυμελούς δικαστηρίου ή περισσότερων από το ήμισυ των μελών της σύνθεσης αυτού, η κατάθεσή της γίνεται τουλάχιστον οκτώ (8) ημέρες πριν από την ημέρα που έχει προσδιοριστεί για τη συζήτηση της υπόθεσης.

3. Οι αιτήσεις εξαίρεσης κατά των δικαστικών προσώπων που συμπράττουν ή πρόκειται να συμπράξουν στην ίδια διαδικαστική ενέργεια, εφόσον στηρίζονται σε ήδη υπάρχοντες λόγους, υποβάλλονται εφάπαξ ως προς όλους τους λόγους εξαίρεσης και καθ’ όλων των προσώπων αυτών πριν από τη διαδικαστική αυτή ενέργεια. Το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο αποφαίνονται με ενιαία απόφαση. Κάθε μεταγενέστερη αίτηση δεν λαμβάνεται υπόψη και απορρίπτεται ως απαράδεκτη από το ίδιο δικαστήριο ή συμβούλιο, εκτός αν ταυτόχρονα αποδεικνύεται ότι ο λόγος εξαίρεσης ανέκυψε μεταγενέστερα. Όταν η αίτηση εξαίρεσης κατά ενός, περισσοτέρων ή όλων των μελών του δικαστηρίου ή του συμβουλίου, κρίνεται ότι είναι αόριστη ως προς τα πραγματικά γεγονότα ή προδήλως ανεπίδεκτη εκτίμησης ή ασκείται καταχρηστικά απορρίπτεται στην ίδια συνεδρίαση από την ίδια σύνθεση του δικαστηρίου ή συμβουλίου στο οποίο υποβάλλεται.