ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
- Έκδοση: 2015
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 368
- ISBN: 978-960-562-413-2
- Δείτε ένα απόσπασμα
- Black friday εκδόσεις: 30%
Η παρούσα μονογραφία έχει αντικείμενο τις μορφές της συμπληρωματικής ασφάλισης των μισθωτών, σε επίπεδο επιχείρησης. Ο όρος αφορά κάθε μορφή ασφαλιστικού συστήματος που χορηγεί συνταξιοδοτικές παροχές πέραν της κύριας σύνταξης, το οποίο μπορεί να είναι δημόσιο ή ιδιωτικό, υποχρεωτικής ή προαιρετικής υπαγωγής, να λειτουργεί με βάση το διανεμητικό ή το κεφαλαιοποιητικό σύστημα και να ιδρύεται δυνάμει συλλογικών συμφωνιών μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών ή με πρωτοβουλία της μίας μόνο πλευράς.
Στόχος της παρούσας μονογραφίας με τίτλο Κοινωνική Ασφάλιση Μισθωτών – Συμπληρωματικές μορφές είναι να αναδειχθούν όλες οι μορφές συνταξιοδοτικών παροχών που καλούνται να συμπληρώσουν το εισόδημα των συνταξιούχων από την κύρια ή βασική σύνταξη, ώστε να διασφαλίζεται ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης και για τον μετά την έξοδο από την εργασία βίο. Ο ρόλος των συμπληρωματικών συστημάτων ασφάλισης γίνεται ολοένα σημαντικότερος λόγω της υποχώρησης της κάλυψης των αναγκών των ασφαλισμένων από τα δημόσια διανεμητικά συστήματα, η δε προσέγγισή τους από κάθε έννομη τάξη αποκρυσταλλώνει την προσπάθεια εξεύρεσης της ιδεατής ισορροπίας μεταξύ της αρχής της αλληλεγγύης και της αρχής της ανταποδοτικότητας.
Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι τύποι των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των ευρωπαϊκών χωρών και αναλύονται τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, τα οποία κατέστησαν άλλωστε αναγκαία την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων. Παρουσιάζεται επίσης το σύστημα των τριών πυλώνων ασφάλισης, όπως προτείνεται από διεθνείς οργανισμούς, ως η ιδεατή λύση στα εγγενή προβλήματα των δημόσιων κοινωνικοασφαλιστικών συστημάτων και η εφαρμογή του στην πράξη στον ευρωπαϊκό χώρο, η οποία διαμορφώνεται τόσο σε σχέση με τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας, όσο και σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επιρροή που ασκεί στις κρατούσες οικονομικές και κοινωνικές αντιλήψεις στα κράτη μέλη.
Στο δεύτερο κεφάλαιο εκτίθεται η ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία που καταλαμβάνει αφενός τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης αφετέρου τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των πολιτών που αντλούνται από την υπαγωγή σε αυτά, με έμφαση στη συμπληρωματική ασφάλιση, που αποτελεί και το θέμα της παρούσας διατριβής.
Το τρίτο κεφάλαιο εστιάζει στην επικουρική ασφάλιση, ως μορφή συμπληρωματικής ασφάλισης, όπως λειτουργεί στη χώρα μας. Αναλύεται η ιστορία του θεσμού, η φύση της επικουρικής ασφάλισης και η θέση της στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, καθώς και οι αλλεπάλληλες τροποποιήσεις του νομοθετικού πλαισίου που τη διέπει, με αποκορύφωμα τον νόμο 4052/2012, που εισήγαγε, για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη, το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης.
Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζονται τα συμπληρωματικά συστήματα του δεύτερου πυλώνα, που στον ελληνικό χώρο λειτουργούν είτε με τη μορφή των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, ενός νέου σχετικά θεσμού, ο οποίος δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη ιδιαίτερα, είτε με τη μορφή των αλληλοβοηθητικών σωματείων, που αποτελούν την παλαιότερη χρονικά (και για αυτό πιο ατελή) μορφή προαιρετικής –συμπληρωματικής ασφάλισης στη χώρα.
Τέλος, η παρούσα μονογραφία κλείνει με την παρουσίαση των συστημάτων του τρίτου πυλώνα, όταν εκδηλώνονται σε συλλογικό επίπεδο (ομαδική ασφάλιση προσωπικού επιχείρησης), λόγω της στενής τους συνάφειας με το δεύτερο πυλώνα, αλλά και επειδή και αυτά αποτελούν μία συμπληρωματική μορφή ασφάλισης, η οποία κερδίζει έδαφος, ειδικά σε αναπτυγμένες οικονομικά κοινωνίες. Η έκδοση συμπληρώνεται από πλούσια ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία καθώς και από χρήσιμο αλφαβητικό ευρετήριο.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ | Σελ. VII |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ | Σελ. 1 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ | |
1. Οργάνωση Συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης | |
1.1. Γενική περιγραφή συνταξιοδοτικών συστημάτων - Βασικά χαρακτηριστικά - διακρίσεις | |
1.1.1. Βασικοί τύποι δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης | Σελ. 5 |
1.1.2. Τύποι επαγγελματικών-κεφαλαιοποιητικών συστημάτων | Σελ. 8 |
1.1.3. Τα (υβριδικά) συστήματα καθορισμένων εισφορών νοητής κεφαλαιοποίησης | Σελ. 12 |
1.2. Η κρίση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης | Σελ. 14 |
1.3. Το σύστημα των τριών πυλώνων | |
1.3.1. Η αντίληψη της Παγκόσμιας Τράπεζας | Σελ. 18 |
1.3.2. Η ταξινόμηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων κατά τον ΟΟΣΑ | Σελ. 22 |
1.3.3. Συστήματα κοινωνικής και συμπληρωματικής ασφάλισης σε χώρες της Ευρώπης | Σελ. 25 |
1.3.3.1. Το σουηδικό μοντέλο | Σελ. 28 |
1.3.3.2. Το γερμανικό σύστημα | Σελ. 31 |
1.3.3.3. Το γαλλικό συνταξιοδοτικό σύστημα | Σελ. 32 |
1.3.3.4. Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην εξελικτική διαμόρφωση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης κατά το σύστημα των τριών πυλώνων | Σελ. 34 |
1.3.3.5. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο σε σχέση με τη διαμόρφωση των βασικών χαρακτηριστικών των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών | Σελ. 37 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ | |
2. Οργάνωση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στον ευρωπαϊκό χώρο: η ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία για τα συμπληρωματικά-επαγγελματικά συστήματα ασφάλισης | |
2.1. Η πολιτική της Ένωσης στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης - πρακτική της ανοιχτής εναρμόνισης - Χάρτης Θεμελιωδών Ελευθεριών | Σελ. 43 |
2.2. Κοινωνική ασφάλιση που παρέχεται από κρατικούς φορείς - εκ του νόμου συστήματα | Σελ. 53 |
2.3. Κοινωνική ασφάλιση που παρέχεται από τον εργοδότη ως αμοιβή για την παροχή εργασίας - επαγγελματικά συστήματα | Σελ. 57 |
2.4. Μεταφορά ασφαλιστικών δικαιωμάτων στα συμπληρωματικά επαγγελματικά συστήματα | Σελ. 66 |
2.5. Η Οδηγία 2003/41 για τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ιδρύματα | Σελ. 75 |
2.6. Η Οδηγία 2008/94/ΕΚ για την προστασία των δικαιωμάτων των μισθωτών σε περίπτωση αφερεγγυότητας του εργοδότη | Σελ. 88 |
2.7. Υπαγωγή των εκ του νόμου και των συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών συστημάτων στις διατάξεις του Δικαίου του Ελεύθερου Ανταγωνισμού | Σελ. 93 |
2.8. Η προστασία των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων από το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου | Σελ. 101 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ | |
3. Το Ελληνικό Ασφαλιστικό Σύστημα. Πρώτος Πυλώνας Ασφάλισης: Επικουρική Ασφάλιση | |
3.1. Συνοπτική παρουσίαση του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος | Σελ. 121 |
3.2. Δημόσια επικουρική ασφάλιση πρώτου πυλώνα | |
3.2.1. Η θέση της στα πλαίσια του κοινωνικού κράτους | Σελ. 123 |
3.2.2. Η νομική φύση της επικουρικής ασφάλισης | Σελ. 138 |
3.3. Η επικουρική ασφάλιση ειδικότερα - η εξέλιξη του θεσμού μέσα από νομοθετικές μεταβολές και νομολογιακές ερμηνείες | Σελ. 152 |
3.4. Η τελευταία μεταρρύθμιση στο χώρο της δημόσιας επικουρικής ασφάλισης - δημιουργία ΕΤΕΑ και εισαγωγή του συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης | Σελ. 184 |
3.5. Χρηματοδότηση του θεσμού της κοινωνικής ασφάλισης | |
3.5.1. Χρηματοδότηση των φορέων κύριας ασφάλισης | Σελ. 207 |
3.5.2. Χρηματοδότηση των φορέων (δημόσιας) επικουρικής ασφάλισης | Σελ. 212 |
3.5.3. Χρηματοδότηση της εφάπαξ ασφάλισης | Σελ. 214 |
3.5.4. Υποχρέωση για αναλογιστικές μελέτες | Σελ. 215 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ | |
4. Δεύτερος Πυλώνας του Ελληνικού Ασφαλιστικού Συστήματος: Επαγγελματική - Προαιρετική Ασφάλιση | |
4.1. Έννοια της επαγγελματικής ασφάλισης | Σελ. 223 |
4.2. Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης | Σελ. 226 |
4.3. Αλληλοβοηθητικά σωματεία ως φορείς παροχής συμπληρωματικής ασφάλισης | |
4.3.1. Διάκριση μεταξύ αλληλοβοηθητικών σωματείων που υπάγονται στον δεύτερο και τον πρώτο πυλώνα | Σελ. 237 |
4.3.2. Ίδρυση αλληλοβοηθητικού σωματείου με συλλογική σύμβαση εργασίας | Σελ. 244 |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ | |
5. Τρίτος Πυλώνας του Ελληνικού Ασφαλιστικού Συστήματος: Ιδιωτική Ασφάλιση - Ομαδική ασφαλιστική σύμβαση | |
5.1. Ο ρόλος της ομαδικής ασφάλισης στο ασφαλιστικό οικοδόμημα | Σελ. 251 |
5.2. Ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια | Σελ. 254 |
5.3. Νομοθετική ρύθμιση και διακρίσεις των ομαδικών ασφαλιστήριων συμβολαίων | Σελ. 255 |
5.4. Ομαδική ασφάλιση και διαχείριση ομαδικών συνταξιοδοτικών κεφαλαίων | Σελ. 258 |
5.5. Ασφαλιστικοί κίνδυνοι που καλύπτονται από την ομαδική ασφάλιση | Σελ. 262 |
5.6. Η φύση και οι διακρίσεις της ομαδικής ασφαλιστικής σύμβασης | |
5.6.1. Διαφορά της ομαδικής από την ατομική ασφάλιση | Σελ. 264 |
5.6.2. Η ομαδική ασφάλιση ως ασφάλιση ποσού - διαφορές από την ασφάλιση κατά ζημιών | Σελ. 266 |
5.7. Η σύναψη της σύμβασης ομαδικής ασφάλισης | Σελ. 267 |
5.8. Συμβατικές μορφές της ομαδικής ασφάλισης | Σελ. 276 |
5.8.1. Η σύμβαση ομαδικής ασφάλισης ως γνήσια υπέρ τρίτου σύμβαση | Σελ. 279 |
5.8.2. Οι σχέσεις μεταξύ των μερών | Σελ. 282 |
5.8.3. Καταβολή στον τρίτο-εργαζόμενο χωρίς αιτία | Σελ. 286 |
5.8.4. Ανώμαλη εξέλιξη της ομαδικής σύμβασης ασφάλισης υπέρ τρίτου | Σελ. 286 |
5.9. Η παροχή του εργοδότη στη σύμβαση ομαδικής ασφάλισης | Σελ. 287 |
5.9.1. Η παροχή του εργοδότη απέναντι στον εργαζόμενο στα πλαίσια ομαδικού προγράμματος ασφάλισης του προσωπικού | Σελ. 288 |
5.9.2. Η έννοια της μισθολογικής παροχής-αμοιβής κατά το κοινοτικό δίκαιο (σύμφωνα με το άρθρο 157 ΣΛΕΕ) | Σελ. 292 |
5.9.3. Η έννοια του μισθού στην ελληνική έννομη τάξη | Σελ. 294 |
5.9.4. Το ασφάλιστρο ως μισθός | Σελ. 297 |
5.9.5. Το ασφάλισμα ως μισθολογική παροχή | Σελ. 304 |
5.10. Η τύχη της ομαδικής ασφάλισης προσωπικού σε περίπτωση μεταβολής του προσώπου του εργοδότη | |
5.10.1. Το νομοθετικό πλαίσιο | Σελ. 308 |
5.10.2. Η φύση των επαγγελματικών και διεπαγγελματικών συστημάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εξαίρεσης της οδηγίας 2001/23 και του ΠΔ 178/2002 | Σελ. 311 |
5.10.3. Οι παροχές που εμπίπτουν στο εξαιρετικό πεδίο της οδηγίας 2001/23 και του ΠΔ 178/2002 - η έννοια των παροχών γήρατος, αναπηρίας και επιζώντων | Σελ. 312 |
5.10.4. Οι επιλογές του διαδόχου εργοδότη | Σελ. 317 |
5.10.5. Οι διαβουλεύσεις του διαδόχου εργοδότη με τους εργαζομένους της μεταβιβαζόμενης επιχείρησης | Σελ. 325 |
ΕΠIΛΟΓΟΣ | Σελ. 329 |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | Σελ. 331 |
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ | Σελ. 349 |