ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 27.75€

Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 63,75 €

Επιλογές

Βιβλίο (έντυπο) + 85,00 €

e-book + 63,75 €

* Απαιτούμενα πεδία

Ποσότητα

Κωδικός Προϊόντος: 18503

Συγγραφέας: Μυλωνόπουλος Χ.

Εκδοση: 4η 2021
Σχήμα: 17x24
Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
Σελίδες: 824
ISBN: 978-960-654-454-5
Δείτε ένα απόσπασμα

Περιγραφή
Περιεχόμενα

Η 4η έκδοση του έργου «Ποινικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος» παρουσιάζει και αναλύει το νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με τα εγκλήματα:

κατά της ιδιοκτησίας (άρθρ. 372-381 ΠΚ)
κατά της περιουσίας (άρθρ. 385-405 ΠΚ)
σχετικά με τα υπομνήματα (άρθρ. 216-222 ΠΚ)

μετά από τις εκτεταμένες και αλλεπάλληλες νομοθετικές μεταβολές που υπέστη νέος Ποινικός Κώδικας (Ν 4619/2019) με τελευταίο τον σημαντικό Ν 4855/2021.

Ειδικότερα, αναδεικνύονται και επιλύονται οι πολυάριθμοι νομικοί προβληματισμοί που ανακύπτουν γύρω από αυτά τα εγκλήματα και επιχειρείται διεξοδική ανάλυση των νεοπαγών διατάξεων.

Η βιβλιογραφική και νομολογιακή τεκμηρίωση καθώς και η ενημερότητα του έργου το καθιστούν πολύτιμο βοήθημα για κάθε εφαρμοστή του δικαίου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ VII
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ 3ης ΕΚΔΟΣΗΣ IX
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ XLIII
ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ XLVII
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
§ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. Η έννοια της ιδιοκτησίας στον Ποινικό Κώδικα 3
ΙΙ. Ιδιοκτησία και περιουσία 4
ΙΙΙ. Γενική επισκόπηση των εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας 5
IV. Οι επεμβάσεις του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα στα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας 5
§ 2. ΚΛΟΠΗ (άρθρ. 372, 374, 377 ΠΚ)
Ι. Αντικειμενική υπόσταση 8
1. Πράγμα 8
1.1. Ορισμός 8
1.2. Πράγματα εκτός συναλλαγής 8
1.3. Ο άνθρωπος 9
1.3.1. Mέλη του ανθρώπινου σώματος 10
1.3.2. Το ανθρώπινο πτώμα 12
1.4. Τα ζώα 12
1.5. Αξιώσεις και λοιπά άυλα αγαθά 12
1.5.1. Λογισμικό 12
1.5.2. Λογιστικό χρήμα 13
1.5.3. Ψηφιακό χρήμα και κρυπτονομίσματα 13
1.6. Μορφές ενέργειας 14
1.7. Λοιπές περιπτώσεις. Ομάδα πραγμάτων, επιχείρηση κλπ. 15
1.8. H κατάσταση της ύλης 16
1.9. Η αξία του πράγματος 16
2. Kινητό 17
3. Ξένο 18
3.1. Έννοια 18
3.1.1. Ορισμός 18
3.1.2. Πράγματα που ανήκουν αποκλειστικά στον πράττοντα 19
3.2. Αδέσποτα 19
3.3. Απολωλότα 21
3.4. Ανήθικες δικαιοπραξίες 21
3.5. Θησαυρός 21
3.6. Αρχαιότητες 22
4. Kατοχή 24
4.1. Έννοια της κατοχής 24
4.1.1. Ορισμός 24
4.1.2. Κατοχή υπό ποινική και αστική έννοια 24
4.1.3. Κατοχή, ιδιοποίηση, ιδιοκτησία 27
4.1.4. Η παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας στην κλοπή 27
4.2. Φυσική εξουσία 28
4.2.1. Έννοια 28
4.2.2. Παροδική παρακώλυση φυσικής εξουσίασης 28
4.2.3. Σφαίρες κυριαρχίας 29
4.2.4. Κρυμμένα πράγματα 30
4.2.5. Λησμονημένα πράγματα 31
4.3. Φυσική βούληση 32
4.4. Συγκατοχή 33
4.5. Βοηθός κατοχής 35
4.6. Αφαίρεση πράγματος μετά το θάνατο του κατόχου; 38
4.7. Το νομικό πρόσωπο έχει κατοχή; 40
4.8. Tραπεζική κατάθεση και κατοχή 41
5. Αφαίρεση 41
5.1. Έννοια 41
5.2. Αφαίρεση κατά έμμεση αυτουργία 44
5.3. Συγκατάθεση 44
5.3.1. Έννοια 44
5.3.2. Συγκατάθεση και συναίνεση 45
5.3.3. Συγκατάθεση με παραπλάνηση 45
5.3.4. Έλλειψη φυσικής βούλησης προς μεταβίβαση της κατοχής 46
5.3.5. Συγκατάθεση υπό όρους 47
5.4. Ανάληψη χρημάτων από ΑΤΜ με κλεμμένη μαγνητική κάρτα αυτόματης συναλλαγής (cashcard) 47
5.5. Ανοιχτή κλοπή 49
5.6. Αφαίρεση με παράλειψη 50
II. Yποκειμενική υπόσταση 51
1. Υπαιτιότητα 51
2. Σκοπός παράνομης ιδιοποίησης 52
2.1. Η κλοπή ως έγκλημα σκοπού 52
2.2. Ορισμός 52
2.3. Aντικείμενο της (σκοπούμενης) ιδιοποίησης 54
2.4. Lucrum ex re 55
2.5. Πρόσκτηση – αποστέρηση 55
2.6. Τα έγγραφα ως αντικείμενα ιδιοποίησης 58
2.6.1. Έγγραφα παραστατικά αξίας 58
2.6.2. Έγγραφα αποδεικτικά δικαιώματος 59
2.7. Το “παράνομο” της σκοπούμενης ιδιοποίησης 60
2.8. Ιδιοποίηση υπέρ τρίτου. Η περίπτωση του “μη σκοπίμως δρώντος δολίου οργάνου” 63
III. Απόπειρα 64
1. Έννοια και οριοθέτηση 64
1.1. Γενικά 64
1.2. Απρόσφορη απόπειρα 65
1.3. Απόπειρα και τελείωση 65
1.4. Απόπειρα και προπαρασκευαστικές πράξεις 66
1.5. Η απόπειρα της κλοπής υπό τον ισχύοντα ΠΚ 67
2. Απόπειρα κατά συναυτουργία 71
IV. Συμμετοχή 72
1. Συναυτουργία 72
1.1. Προϋποθέσεις 72
1.2. Αναιρετικός έλεγχος 72
2. Συνέργεια 73
2.1. Βασική και διακεκριμένη συνέργεια 73
2.2. Συνέργεια και ουσιαστική αποπεράτωση 74
3. Ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις (άρθρ. 49 παρ. 2 ΠΚ) 75
V. Συρροές 76
1. Περιπτώσεις αληθινής συρροής 76
2. Ζητήματα φαινομένης συρροής 76
2.1.1. Φυσική ενότητα της πράξης 76
2.1.2. Κλοπή κατά πλειόνων προσώπων 77
2.2. Κλοπή και υπεξαίρεση 78
2.3. Κλοπή και φθορά ξένης ιδιοκτησίας 79
2.4. Κλοπή και ληστεία 79
2.5. Κλοπή και απάτη 79
2.6. Κλοπή και αποδοχή προϊόντων εγκλήματος 80
2.7. Κλοπή και παράβαση ν.δ. 3077/1954 περί Γενικών Αποθηκών 80
VI. Ποινικές κυρώσεις 80
VII. Ποινική δίωξη 81
VIΙI. Η απλώς διακεκριμένη κλοπή: Η κλοπή πράγματος ιδιαίτερα μεγάλης αξίας 82
1. Έννοια και νομολογιακή αντιμετώπιση 82
2. Ζητήματα πλάνης 83
3. Διαχρονικό δίκαιο 84
4. Aναιρετικός έλεγχος 84
5. H “ιδιαίτερα μεγάλη αξία” ως διαβαθμίσιμη έννοια 85
ΙΧ. Οι κακουργηματικές κλοπές 86
1. Οι επί μέρους κακουργηματικές κλοπές 86
2. Η κατάργηση των επιβαρυντικών περιστάσεων της κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια τέλεσης της κλοπής 94
3. Η κατ’ επάγγελμα τέλεση ως κριτήριο δικαστικής επιμέτρησης της ποινής 95
4. Κλοπή κατά του Δημοσίου 98
5. Κλοπή μνημείων (άρθρ. 53 ν. 3028/2002) 100
6. Κλοπή σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρ. 26 παρ. 3 ν. 4689/2020) 100
7. Κλοπή σχετιζόμενη με τρομοκρατική δραστηριότητα (άρθρ. 33 ν. 4689/2020) 101
8. Συρροή επιβαρυντικών περιπτώσεων 101
Χ. Προνομιούχες περιπτώσεις κλοπής 101
1. Κλοπή πράγματος μικρής αξίας 101
1.1. Έννοια και νομολογιακή αντιμετώπιση 101
1.2. Ζητήματα πλάνης 104
1.3. Ζητήματα συρροής 104
1.4. Έγκληση 104
1.5. Ποινική κύρωση 105
1.6. Αναιρετικός έλεγχος 105
2. Κλοπή από ανάγκη για άμεση χρήση ή ανάλωση 106
XI. H κατ’ εξακολούθηση κλοπή 108
1. Το άρθρ. 98 παρ. 2 ΠΚ 108
2. “Απέβλεπε” 109
3. Πρακτική σημασία του ζητήματος 110
4. Κλοπή τελούμενη κατ’ εξακολούθηση και κατ’ επάγγελμα 110
5. Κλοπή κατ’ εξακολούθηση σε βάρος του Δημοσίου 111
XII. Ειδικές διατάξεις 111
1. Κλοπή στρατιωτικών πραγμάτων (άρθρ. 147 ΣΠΚ) 111
2. Ζωοκλοπή και Ιχθυοκλοπή 112
3. Kλοπή φορτίου ή εξοπλισμού πλοίου (άρθρ. 217 KΔNΔ) 113
XΙII. Καταργηθείσες διατάξεις 114
ΧΙV. Μεταβολή κατηγορίας 114
§ 3. ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ (άρθρ. 374A ΠΚ)
Ι. Δικαιολογητική βάση και σκοπός της διάταξης 116
II. Αντικειμενική υπόσταση 117
1. Μηχανοκίνητο μεταφορικό μέσο 117
2. Ξένο 118
3. Η εγκληματική συμπεριφορά 118
4. Συγκατάθεση 120
ΙΙΙ. Υποκειμενική υπόσταση 121
IV. Διάκριση χρήσης από ιδιοποίηση 121
V. Συμμετοχή 126
VI. Ζητήματα συρροής 126
VII. Ποινική κύρωση – Έγκληση 127
VIII. Έμπρακτη μετάνοια-απαλλαγή από την ποινή (άρθρ. 381 ΠΚ) 127
IX. Διαχρονικό δίκαιο 128
§ 4. ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ (άρθρ. 375, 377 ΠΚ)
I. Αντικειμενική υπόσταση 130
1. Πράγμα 130
1.1. Τα μη ενσώματα αντικείμενα 130
1.2. Αξία του πράγματος 131
1.3. Ατομικά ορισμένο πράγμα 131
1.4. Αναιρετικός έλεγχος 131
2. Ξένο 132
2.1. Γενικά 132
2.2. Περιπτώσεις κτήσης κυριότητας 133
2.2.1. Αφανής εταιρεία 133
2.2.2. Δάνειο 133
2.2.3. Ανώμαλη παρακαταθήκη 133
2.2.4. Εισφορές – αναλογικά δικαιώματα συμβολαιογράφων 133
2.2.5. Aλληλόχρεος λογαριασμός 134
2.2.6. Kοινός λογαριασμός 134
2.2.7. Συνάφεια 135
2.2.8. Ακυρώσιμη δικαιοπραξία 135
2.2.9. Κτήση πράγματος μέσω αντιπροσώπου 135
2.2.10. Δικαίωμα εξωνήσεως 136
2.2.11. Κέρδη Α.Ε. 136
2.2.12. Σύμβαση έργου 136
2.2.13. Άλλες περιπτώσεις 136
2.3. Περιπτώσεις μη κτήσης κυριότητας 136
2.3.1. Αίρεση 136
2.3.2. Πώληση με παρακράτηση της κυριότητος 137
2.3.3. Εντολή και παρακαταθήκη- ασφαλιστικός πράκτορας 138
2.3.4. Μονοπρόσωπη εταιρεία 138
2.3.5. Αρχαιότητες – Mνημεία 138
3. Κατοχή 139
3.1. H έννοια της κατοχής στην υπεξαίρεση 139
3.2. Kτήση κατοχής 139
3.3. Αναιρετικός έλεγχος 140
3.4. Χρόνος κτήσης της κατοχής 141
3.4.1. Η στενή ερμηνεία 141
3.4.2. Η “μικρή” διορθωτική ερμηνεία 141
3.4.3. Η “μεγάλη” διορθωτική ερμηνεία 142
3.5. Κτήση της κατοχής με αξιόποινη πράξη 143
3.6. Περιπτώσεις ύπαρξης κατοχής – Οριοθέτηση από την κλοπή 145
3.7. Υπεξαίρεση λογιστικού χρήματος; 147
3.7.1. Το πρόβλημα 147
3.7.2. Η νομολογία 147
3.7.3. Η θεωρία 148
3.7.4. Η υπ’ αριθμ. 742/2012 απόφαση του Αρείου Πάγου. Το λογιστικό χρήμα ως «πράγμα» 150
3.7.5. Το λογιστικό χρήμα δεν είναι «πράγμα» 150
3.7.5.1. Ειδικότερα: Γιατί το λογιστικό χρήμα δεν μπορεί να θεωρηθεί «πράγμα» 151
3.7.5.2. Ειδικότερα: Γιατί ο δικαιούχος τραπεζικού λογαριασμού δεν είναι κάτοχος 153
4. Ιδιοποίηση 155
4.1. Ορισμός 155
4.2. Η ιδιοποίηση ως εκδήλωση πρόθεσης. Η θεωρία της εξωτερίκευσης 156
4.3. Η ιδιοποίηση ως αντικειμενικό στοιχείο 157
4.4. Περιπτωσιολογία 160
4.4.1. Περιπτώσεις όπου η οριστική αποστέρηση είναι προφανής 160
4.4.2. Περιπτώσεις όπου η οριστική αποστέρηση προϋποθέτει πρόσθετα στοιχεία 161
4.4.3. Άλλες περιπτώσεις 161
4.4.4. Περιπτώσεις μη ιδιοποίησης 163
4.5. Ειδικές περιπτώσεις 165
4.5.1. Πρόθεση έγκαιρης επιστροφής του πράγματος 165
4.5.2. Ενέχυρο 165
4.5.3. Καταπιστευτική μεταβίβαση κυριότητας 166
4.5.4. Ασφαλιστικές εισφορές 166
4.6. Παραδείγματα από τη νομολογία 167
4.7. Ιδιοποίηση με παράλειψη 168
4.8. Το “παράνομο” της ιδιοποίησης 170
4.8.1. Η έννοια του “παράνομου” 170
4.8.2. Αποκλεισμός του “παράνομου” 171
4.8.2.1. Συμψηφισμός 171
4.8.2.2. Δικαίωμα επίσχεσης 172
5. Πράγμα εξομοιούμενο προς “ξένο” 173
6. Παθών 173
II. Λόγοι άρσης του αδίκου 174
ΙII. Υποκειμενική υπόσταση 174
ΙV. Aπόπειρα 176
V. Συμμετοχή 178
1. Συναυτουργία 178
2. Συνέργεια 178
3. Συμμετοχή με παράλειψη 180
4. Ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις (άρθρ. 49 παρ. 2 ΠΚ) 180
VI. Συρροές 181
1. Περιπτώσεις αληθινής συρροής 181
2. Ζητήματα φαινομενικής συρροής 182
VΙΙ. Έγκληση 184
VIII. Ο τόπος τέλεσης της υπεξαίρεσης 185
IX. Ο χρόνος τέλεσης της υπεξαίρεσης 186
X. Ποινικές κυρώσεις 187
XI. Διακεκριμένες περιπτώσεις υπεξαίρεσης 187
1. Οι απλώς διακεκριμένες μορφές 187
1.1. Yπεξαίρεση ιδιαίτερα μεγάλης αξίας (άρθρ. 375 παρ. 1 εδ. α΄ δεύτερη περίπτωση ΠΚ) 187
1.1.1. ‘Έννοια και νομολογιακή αντιμετώπιση 187
1.1.2. Αναιρετικός έλεγχος 188
1.2. Yπεξαίρεση εμπιστευμένου πράγματος (άρθρ. 375 παρ. 1 εδ. α΄ δεύτερη περίπτωση ΠΚ) 189
1.2.1. Η εμπίστευση του πράγματος 189
1.2.1.1. Ορισμός – Στοιχεία της έννοιας 189
1.2.1.2. Η νομολογία 191
1.2.1.3. Προϋποθέσεις εφαρμογής 191
1.2.1.4. Αναιρετικός έλεγχος 193
1.2.2. Οι επί μέρους περιπτώσεις εμπίστευσης 194
1.2.2.1. Εντολοδόχος 194
1.2.2.2. Διαχειριστής 194
1.2.2.3. Επίτροπος και δικαστικός συμπαραστάτης 197
1.2.2.4. Μεσεγγυούχος 197
1.2.2.5. Το πρόβλημα της αξιολογικής αντινομίας 198
2. Οι κακουργηματικές περιπτώσεις υπεξαίρεσης (άρθρ. 375 παρ. 2 και 3 ΠΚ) 198
2.1 Υπεξαίρεση με αξία αντικειμένου άνω των 120.000 ευρώ (άρθρ. 375 παρ. 2 ΠΚ) 198
2.2. Υπεξαίρεση κατά του Δημοσίου κλπ. 199
2.3. Υπεξαίρεση σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης 199
2.4. Υπεξαίρεση μνημείων (άρθρ. 54 ν. 3028/2002) 200
ΧΙΙ. Υπεξαίρεση κατ’ εξακολούθηση 200
ΧΙΙI. Προνομιούχες περιπτώσεις υπεξαίρεσης (άρθρ. 377 ΠΚ) 201
ΧΙV. Ειδικές περιπτώσεις υπεξαίρεσης 201
1. Ιδιοποίηση πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρ. 24 παρ. 4 ν. 4689/2020) 201
2. Υπεξαίρεση στρατιωτικών πραγμάτων (άρθρ. 147 ΣΠΚ) 202
3. Υπεξαίρεση σε βάρος της πτωχευτικής περιουσίας (ν. 4738/2020) 203
ΧV. Mεταβολή κατηγορίας 204
§ 5. ΦΘΟΡΑ ΞΕΝΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ (άρθρ. 378 ΠΚ)
Ι. Αντικειμενική υπόσταση 206
1. Υλικό αντικείμενο 206
2. Η εγκληματική συμπεριφορά 207
2.1. Καταστροφή 207
2.2. Βλάβη 208
2.2.1. Έννοια 208
2.2.2. “Κατά προορισμό χρησιμότητα” 208
2.2.3. Ειδικές περιπτώσεις βλάβης 209
2.3. “Καθιστά με άλλον τρόπο ανέφικτη τη χρήση” 210
2.4. Διαγραφή ή μόλυνση ψηφιακών δεδομένων 211
2.5. Η κατάργηση του εγκλήματος της φθοράς ηλεκτρονικών δεδομένων 212
ΙΙ. Λόγοι άρσης του αδίκου 212
ΙΙΙ. Υπαιτιότητα 213
IV. Συμμετοχή 213
V. Αυτεπάγγελτη δίωξη-Ζητήματα έγκλησης 214
VI. Ποινικές κυρώσεις 215
VII. Διακεκριμένες περιπτώσεις φθοράς 216
1. Οι γενικές διατάξεις 216
1.1. Οι απλώς διακεκριμένες περιπτώσεις: Πράγμα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή τοποθετημένο σε δημόσιο χώρο (άρθρ. 378 παρ. 1 ΠΚ) 216
1.2. Οι ιδιαιτέρως διακεκριμένες περιπτώσεις (άρθρ. 378 παρ. 3 ΠΚ) 216
1.2.1. Πράγμα που χρησιμεύει για κοινό όφελος (άρθρ. 378 παρ. 2 α΄ περίπτ. ΠΚ) 216
1.2.2. Φθορά καλλιτεχνικού ή ιστορικού μνημείου 217
1.2.3. Πρόκληση φθοράς με φωτιά ή με εκρηκτικές ύλες (άρθρ. 378 παρ. 2 περίπτ. γ΄ ΠΚ) 218
1.3. Διακεκριμένη φθορά και αξία του πράγματος 219
2. Οι ειδικές διατάξεις 219
2.1. Φθορά μνημείου (άρθρ. 56 ν. 3028/2002 για την προστασία των Αρχαιοτήτων) 219
2.2. Παρεμπόδιση κυκλοφορίας εντύπων (άρθρ. 334 παρ. 2 ΠΚ) 220
2.3. Φθορά φορτίου ή εξοπλισμού πλοίου (άρθρ. 217 παρ. 2 ΚΔΝΔ) 220
2.4. Ζωοκτονία και ιχθυοκτονία 220
2.5. Κακοποίηση ζώου (ν. 4830/2021) 221
VIII. Φθορά μικρής αξίας (άρθρ. 378 παρ. 1 εδάφ. β΄ ΠΚ) 221
IX. Ζητήματα συρροής 222
X. Εξάλειψη αξιοποίνου - απαλλαγή από την ποινή (άρθρ. 381 ΠΚ) 223
XI. Μεταβολή κατηγορίας 224
XII. Ειδικές περιπτώσεις: Φθορά αγροτικού κτήματος και φθορά με ζώα (ν. 3585/2007 και 4691/2020) 224
1. Φθορά αγροτικού κτήματος 224
2. Φθορά με ζώα 224
§ 6. ΕΜΠΡΑΚΤΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΕΝΤΕΛΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΘΟΝΤΟΣ (άρθρ. 381 παρ. 2-4 ΠΚ)
Ι. Γενική επισκόπηση 226
1. Τα γενικά χαρακτηριστικά των διατάξεων 226
2. Οι διατάξεις του άρθρ. 381 παρ. 2-4 ΠΚ 227
3. Νομική φύση των διατάξεων 227
3.1. Οι διατάξεις του άρθρ. 381 παρ. 2-4 ΠΚ 227
3.2. Ειδικότερα: Η έμπρακτη μετάνοια (άρθρ. 381 παρ. 2 ΠΚ) 228
3.3. Έκταση εφαρμογής της διάταξης. Δυνατότητα αναλογίας in bonam partem 228
ΙΙ. Οι επί μέρους προϋποθέσεις της έμπρακτης μετάνοιας (άρθρ. 384 παρ. 1 ΠΚ) 230
1. Απόδοση του πράγματος 230
2. Πριν από την πρώτη εξέταση του υπαιτίου 231
3. Με δική του θέληση 231
4. Χωρίς παράνομη βλάβη τρίτου 234
5. Μερική απόδοση ή ικανοποίηση 234
6. Εξάλειψη του αξιοποίνου κατ’ άρθρ. 381 παρ. 2 ΠΚ επί συμμετοχής 235
7. Αναιρετικός έλεγχος 235
8. Εντελής ικανοποίηση 236
9. Αποκτήματα 237
10. Αποζημίωση επί αυτούσιας απόδοσης 238
ΙΙΙ. Ειδικά θέματα 238
1. Μερική ικανοποίηση μετά την εξέταση του υπαιτίου 238
2. Σχέση απόδοσης και ικανοποίησης σε περίπτωση αποχής από την ποινή 239
3. Ικανοποίηση του ζημιωθέντος επί κλοπής και υπεξαίρεσης στρατιωτικών πραγμάτων 239
ΙV. Η υποχρεωτική δικαστική άφεση του αξιοποίνου των άρθρ. 381 παρ. 3 και 4 ΠΚ 239
1. Η ρύθμιση των παρ. 3 και 4 του άρθρ. 381 ΠΚ 239
2. Το άστοχο της ρύθμισης από πλευράς αντεγκληματικής πολιτικής 240
3. Αποδυνάμωση των διατάξεων για τη συνδιαλλαγή και την ποινική διαπραγμάτευση 241
V. Υπαναχώρηση εξαλείφουσα το αξιόποινο επί αποπείρας εγκλήματος κατά της ιδιοκτησίας (άρθρ. 44 παρ. 3 εδάφ. δ΄ ΠΚ) 242
VΙ. Οι δικονομικές διατάξεις περί αποχής από την ποινική δίωξη 243
1. Προσωρινή αποχή από την ποινική δίωξη (άρθρ. 48, 49 ΚΠΔ) 243
2. Οριστική αποχή από την ποινική δίωξη (άρθρ. 50 ΚΠΔ) 243
3. Δικαστική άφεση της ποινής και αποκαταστατική δικαιοσύνη (άρθρ. 104Β ΠΚ) 244
VΙI. Επίμετρο: Συνιστά ο συμβιβασμός «εντελή ικανοποίηση»; 244
§ 7. ΛΗΣΤΕΙΑ (άρθρ. 380 ΠΚ)
Ι. Γενικά χαρακτηριστικά 247
ΙΙ. Η αντικειμενική υπόσταση της ληστείας υπό στενή έννοια (άρθρ. 380 παρ. 1 πρώτη περίπτωση ΠΚ) 249
1. Σωματική βία κατά προσώπου 249
1.1. Έννοια 249
1.2. Βία προς υπερνίκηση προσδοκώμενης αντίστασης 251
1.3. Αιφνιδιαστική αφαίρεση πράγματος 251
1.4. Βία κατά πραγμάτων 252
1.5. Έμμεση σωματική βία 253
1.6. Vis absoluta και vis compulsiva 253
1.7. Αποδέκτης της βίας 253
1.8. Αμφισβητούμενες περιπτώσεις 254
2. Aπειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής 255
2.1. Η έννοια της απειλής 255
2.2. Το εξαγγελλόμενο “κακό” 255
2.3. Αποδέκτης της απειλής 256
2.4. Αποδέκτης του “κακού” 256
2.5. Σοβαρότητα της απειλής 257
2.6. Επικείμενος κίνδυνος 258
2.7. Σχέση βίας-απειλής 259
3. Σχέση μέσου και σκοπού 260
3.1. Χρονική και τοπική συνάφεια 260
3.2. Λειτουργική συνάφεια 260
3.3. Όχι όμως και αιτιώδης συνάφεια 262
3.4. Εκμετάλλευση διαρκούς βίας 262
3.5. Τέλεση με παράλειψη 262
III. Η ληστρική εκβίαση ειδικότερα 263
1. Παράδοση = Αφαίρεση; 263
2. Ληστρική εκβίαση και εκβίαση (άρθρ. 385 ΠΚ) 266
2.1. Ο εκβιαστικός χαρακτήρας της ληστρικής εκβίασης 266
2.2. Διάκριση ληστρικής εκβίασης από εκβίαση 266
IV. Yποκειμενική υπόσταση της ληστείας υπό στενή έννοια – Kαταλογισμός 267
V. Απόπειρα 268
VΙ. Συμμετοχή σε ληστεία υπό στενή έννοια και σε ληστρική εκβίαση 269
1. Συναυτουργία 269
2. Συνέργεια 270
VΙI. Ζητήματα συρροής 272
1. Περιπτώσεις αληθινής συρροής 272
2. Ληστεία κατά πλειόνων 273
3. Ανθρωποκτονία προς το σκοπό αφαίρεσης 274
4. Ληστεία κατά του Δημοσίου 275
VΙII. Ληστρική κλοπή 278
1. Γενικά 278
2. Αντικειμενική υπόσταση 279
2.1. Υποκείμενο 279
2.2. Ληστεία (άρθρ. 380 παρ. 1 ΠΚ) ως στοιχείο της α.υ. 280
2.3. Χρονικό πλαίσιο τέλεσης 281
2.4. “Καταλήφθηκε” 282
2.5. “Επ’ αυτοφώρω” 283
2.6. Αποδέκτης της βίας 285
3. Υποκειμενική υπόσταση 286
4. Απόπειρα 287
5. Συμμετοχή 287
6. Συρροές 287
ΙΧ. Ποινικές κυρώσεις-μεταβολή κατηγορίας 288
Χ. Διακεκριμένες περιπτώσεις ληστείας 289
1. Ληστεία διακρινόμενη από το αποτέλεσμα 289
1.1. Πρόκληση του βαρύτερου αποτελέσματος από την αφαίρεση; 289
1.2. Πλημμελής συμπεριφορά μετά την τελείωση; 290
1.3. Η δυνατότητα δόλου ως προς το βαρύτερο αποτέλεσμα και η σημασία της 291
1.4. Θάνατος ή βαριά βλάβη συμμετόχου 293
1.5. Απόπειρα ληστείας διακρινομένης από το αποτέλεσμα 293
1.6. Συμμετοχή σε ληστεία διακρινόμενη από το αποτέλεσμα 296
2. Ληστεία που τελέστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα 298
2.1. Έννοια 298
2.2. Αναιρετικός έλεγχος 299
2.3. Απόπειρα 300
2.4. Ζητήματα συμμετοχής 300
2.5. Ζητήματα συρροής 300
ΧΙ. Διαχρονικό δίκαιο 301
ΧΙΙ. Ειδικές διατάξεις (ν. ΤΟΔ΄/1871, ν. 1300/1982 ) 301
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
§ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. Η έννοια της περιουσίας στον Ποινικό Κώδικα 305
1. Η νομική θεωρία περί περιουσίας 305
2. Η οικονομική θεωρία 306
3. Η νομική-οικονομική θεωρία 308
4. Η νομολογία 310
5. Η προσωπική έννοια της περιουσίας και η κανονιστική προσωπική θεωρία 310
ΙΙ. Γενική επισκόπηση των εγκλημάτων κατά της περιουσίας 310
ΙΙΙ. Οι καινοτομίες του ισχύοντος ΠΚ στις διατάξεις για τα εγκλήματα κατά της περιουσίας 311
1. Τα γενικά χαρακτηριστικά 311
2. Οι επί μέρους μεταβολές 312
§ 2. ΕΚΒΙΑΣΗ (άρθρ. 385 ΠΚ)
Ι. Γενικά 314
1. Οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την εκβίαση-προστατευόμενο έννομο αγαθό 314
2. Οι μεταβολές του ισχύοντος ΠΚ 315
ΙI. Το βασικό έγκλημα της εκβίασης (άρθρ. 385 παρ. 1 ΠΚ) 316
1. Bία 316
1.1. Έννοια 316
1.2. Vis absoluta 316
1.3. Η “βία” στο βασικό έγκλημα της εκβίασης 317
2. Aπειλή 318
2.1. Έννοια 318
2.2. Το απειλούμενο έννομο αγαθό 319
2.3. Αποδέκτης της απειλής 320
2.4. Αποδέκτης του “κακού” 321
2.5. Σοβαρότητα της απειλής 322
2.6. “Επικείμενος” κίνδυνος 324
2.7. Απειλή νόμιμης πράξης 325
2.8. Απειλή όταν υπάρχει διακριτική ευχέρεια; 327
2.9. Απειλή με παράλειψη και απειλή παράλειψης 328
2.10. Διάρκεια της απειλής 329
3. Πράξη, παράλειψη ή ανοχή 329
3.1. Η πράξη, παράλειψη ή ανοχή ως περιουσιακή διάθεση 329
3.2. Όχι μόνον περιουσιακή διάθεση! 330
3.2.1. Η “ανοχή αφαίρεσης πράγματος” ως στοιχείο της α.υ. της εκβίασης 331
3.2.2. Αντίθετα επιχειρήματα και αντίκρουση αυτών 332
3.2.3. Η νομολογία 333
3.2.4. Συμπέρασμα 334
4. Περιουσιακή ζημία 335
4.1. Έννοια 335
4.2. Το αντικείμενο της πράξης 336
4.2.1. Πράγματα άνευ αξίας 336
4.2.2. Αντικείμενα μη προστατευόμενα από το δίκαιο 336
4.3. Αντάλλαγμα προς απόδοση του κλοπιμαίου 336
4.4. Ζημία όταν αντισταθμίζεται η παροχή; 337
5. Αιτιώδης σύνδεσμος 337
6. Υλική αντιστοιχία 338
ΙΙΙ. Η εκβίαση επιχειρήσεων (άρθρ. 385 παρ. 3 ΠΚ) 339
IV. Η κατ’ επάγγελμα τελούμενη εκβίαση (άρθρ. 385 παρ. 3 εδάφιο β΄ ΠΚ) 341
V. Εκβίαση τελούμενη με σωματική βία κατά προσώπου ή με απειλές σώματος ή ζωής (άρθρ. 385 παρ. 2 ΠΚ) 342
VI. Υποκειμενική υπόσταση 344
1. Υπαιτιότητα 344
2. Σκοπός παράνομου περιουσιακού οφέλους 344
2.1. Ο σκοπός παράνομου περιουσιακού οφέλους ως υποκειμενικό στοιχείο του αδίκου 344
2.2. Η έννοια του περιουσιακού οφέλους 345
2.3. Το “παράνομο” 345
2.4. Υπαιτιότητα ως προς το “παράνομο” 347
VII. Απόπειρα 348
VIII. Συμμετοχή 349
IX. Συρροές 350
1. Περιπτώσεις αληθινής συρροής 350
2. Περιπτώσεις φαινομένης συρροής 351
3. Eιδικά ζητήματα συρροής 352
3.1. Αρπαγή 352
3.2. Ληστεία 352
3.3. Σωματικές βλάβες 353
3.4. Κλοπή 354
3.5. Απάτη 354
3.6. Αυτοδικία 357
3.7. Eξασφαλιστική εκβίαση 357
3.8. Εκβίαση κατ’ εξακολούθηση 358
X. Ποινικές κυρώσεις 358
XI. Η εκβίαση με σκοπό την τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος (άρθρο 34 Ν. 4689/2020) 359
XII. Αναιρετικός έλεγχος 361
XIII. Διαχρονικό δίκαιο 362
ΧIV. Δικονομικά 362
1. Αποχή από την ποινική δίωξη 362
2. Ποινική διαπραγμάτευση 363
3. Παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας 363
4. Μεταβολή κατηγορίας 363
§ 3. AΠATH (άρθρ. 386, 387 ΠΚ)
I. Εισαγωγή 367
1. Γενικά χαρακτηριστικά 367
1.1. Ορισμός - Στοιχεία του εγκλήματος 367
1.2. Οι τροποποιήσεις της διάταξης με τον ισχύοντα ΠΚ 368
1.3. Προστατευόμενο έννομο αγαθό 369
1.4. Παθών 370
ΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 370
1. Γεγονός 370
1.1. Έννοια 370
1.2. Μελλοντικά περιστατικά 372
1.3. “Εσωτερικά γεγονότα” 374
1.4. Αξιολογικές κρίσεις 377
1.4.1. Έννοια 377
1.4.2. Αξιολογήσεις με “γεγονοτικό πυρήνα” 378
1.4.3. Διαφημιστικές υπερβολές 379
1.4.4. H αξία του πράγματος ως γεγονός 380
1.4.5. Αξιολογικές κρίσεις με αξίωση γενικής ισχύος 380
1.5. Αρνητικά γεγονότα και υπερφυσικές ικανότητες 381
2. Η πράξη εξαπάτησης 382
2.1. Παράσταση ψευδών γεγονότων 383
2.1.1. Παράσταση με ρητή δήλωση 383
2.1.2. Παράσταση με συμπερασματικά συναγόμενη δήλωση 383
2.2. Απόκρυψη 385
2.3. Παρασιώπηση 386
2.3.1. Έννοια 386
2.3.2. Πηγές ιδιαίτερης νομικής υποχρέωσης 388
2.3.2.1. O νόμος ως πηγή της ιδιαίτερης νομικής υποχρέωσης 388
2.3.2.2. Το καθήκον ανακοίνωσης μπορεί να πηγάζει από σύμβαση 389
2.3.2.3. Το καθήκον ανακοίνωσης μπορεί να πηγάζει και από προηγούμενη επικίνδυνη ενέργεια του δράστη 390
2.4. Το “αθέμιτο” της απόκρυψης και της παρασιώπησης. «Κερδοσκοπικά» και «ποιοτικά» στοιχεία της συναλλαγής 391
2.5. Ειδικά ζητήματα 392
2.5.1. Επέμβαση σε μετρητές 392
2.5.2. Eίσπραξη αχρεωστήτων 393
2.5.3. Η παράλειψη παρεμπόδισης άλλου να τελέσει απάτη 394
2.6. Η απάτη ως έγκλημα υπαλλακτικώς μικτό. Παραδοχή από το δικαστήριο της ουσίας πλειόνων τρόπων τέλεσης 394
3. Πλάνη 396
3.1. Έννοια 396
3.2. Ποιος πλανάται; 398
3.3. Ignorantia facti 399
3.4. Περιθωριακή γνώση 400
3.5. Πρόκληση ή διατήρηση πλάνης 401
3.6. Η διατήρηση της πλάνης στην απάτη με παράλειψη. Παράλειψη αποτροπής ή και παράλειψη άρσης υφιστάμενης πλάνης; 401
3.7. Παράλειψη άρσης υφισταμένης πλάνης επί περιοδικών παροχών. Η «περίπτωση της καθαρίστριας» 404
3.8. Αμφιβολίες και δυνατότητα αυτοπροστασίας 405
3.8.1. Αμφιβολίες 405
3.8.2. Δυνατότητα αυτοπροστασίας 406
4. Περιουσιακή διάθεση 408
4.1. Έννοια 408
4.2. Η αμεσότητα ως ουσιώδες στοιχείο της περιουσιακής διάθεσης 408
4.3. Η “πράξη, παράλειψη ή ανοχή” ειδικότερα 410
4.4. Γνώση της περιουσιακής διάθεσης 411
4.5. Γνώση της βλάβης 411
4.6. Ταυτότητα πλανώμενου – διαθέτοντος 412
4.7. Τριγωνική απάτη 413
4.7.1. Διάσταση πλανώμενου – βλαπτόμενου 413
4.7.2. Οι προϋποθέσεις της τριγωνικής απάτης 413
4.7.3. Διάκριση της απάτης από την κλοπή κατά έμμεση αυτουργία 414
4.8. Απάτη επί δικαστηρίου 416
4.8.1. Προϋποθέσεις 416
4.8.2. Ειδικές περιπτώσεις 418
5. Περιουσιακή βλάβη 420
5.1. Έννοια 420
5.2. Περιουσιακή ζημία και «απάτη περί την πρόσληψη» 421
5.3. Υπολογισμός της ζημίας 422
5.3.1. Συμψηφισμός κάθε άμεσου οφέλους 422
5.3.2. Αξίωση προς αποζημίωση 423
5.3.3. Μεταγενέστερη μεταβολή της αξίας 423
5.3.4. Αποφυγή ποινικών κυρώσεων κλπ. 424
5.3.5. Ικανοποίηση νόμιμης αξίωσης 424
5.4. Περιουσιακή βλάβη σε περίπτωση ισάξιας αντιπαροχής. H προσωπική πλευρά της ζημίας 424
5.5. O κίνδυνος της περιουσίας ως περιουσιακή βλάβη 426
5.6. Aπάτη περί την πρόσληψη 429
5.7. H ματαίωση προσδοκίας ως περιουσιακή βλάβη 430
5.8. Απάτη στο πλαίσιο παράνομων ή ανήθικων δικαιοπραξιών 431
5.8.1. Απώλεια πράγματος που αποκτήθηκε με αξιόποινη πράξη 431
5.8.2. Διάθεση προς συμμόρφωση σε παράνομη ή ανήθικη δικαιοπραξία 433
5.8.3. Ματαίωση αξίωσης που πηγάζει από παράνομη ή ανήθικη αιτία 435
6. Αιτιώδης σύνδεσμος 436
7. Σχέση υλικής αντιστοιχίας 438
8. Προσφορότητα της συμπεριφοράς; 440
III. Λόγοι άρσης του αδίκου 441
IV. Υποκειμενική υπόσταση 441
1. Υπαιτιότητα 441
2. Σκοπός παράνομου περιουσιακού οφέλους 442
2.1. Η απάτη ως έγκλημα σκοπού 442
2.2. Περιουσιακό όφελος 442
2.3. Επιδίωξη περιουσιακού οφέλους 443
2.4. Το “παράνομο” του επιδιωκόμενου περιουσιακού οφέλους 443
2.5. Ζητήματα πλάνης 445
V. Απόπειρα 445
1. H τετελεσμένη απάτη 445
2. Οι προϋποθέσεις της απόπειρας 446
3. Προπαρασκευαστικές πράξεις 447
3.1. “Κλασικές” περιπτώσεις 447
3.2. Ψευδείς ανακοινώσεις στο κοινό 447
4. Ειδικά ζητήματα 449
4.1. Απόπειρα με παράλειψη 449
4.2. Απόπειρα διακεκριμένης απάτης 449
4.3. Απόπειρα απάτης επί δικαστηρίου 449
4.4. Απρόσφορη απόπειρα 450
4.5. Υπαναχώρηση 450
VI. Συμμετοχή 451
1. Αυτουργός-συναυτουργός 451
1.1. Αυτουργός 451
1.2. Συναυτουργός 451
1.3. Aπάτη κατά έμμεση αυτουργία 452
2. Συνέργεια 452
2.1. «Άμεση» και «απλή» συνέργεια στην απάτη 452
2.2. Περιπτώσεις 453
2.3. Χρόνος τέλεσης της συνέργειας. Συμμετοχή μέχρι την ουσιαστική αποπεράτωση; 454
2.4. Ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις (άρθρ. 49 παρ. 2 ΠΚ) 455
VII. Συρροές 455
1. Αληθινή συρροή 455
2. Φαινομενική συρροή 457
2.1. Επικουρικές διατάξεις για την ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 457
2.2. Φορολογική απάτη 457
2.3. Λαθρεμπορία 458
2.4. Καταπάτηση δασικής έκτασης 458
2.5. Aπάτη περί τα παίγνια 458
3. Ειδικά ζητήματα 459
3.1. Υπεξαίρεση 459
3.2. Πλαστογραφία και χρήση πλαστού 460
3.2.1. Απόπειρα απάτης και χρήση πλαστού εγγράφου 460
3.2.2. Τετελεσμένη απάτη και πλαστογραφία με χρήση από τον αυτουργό της πλαστογραφίας 460
3.2.3. Τετελεσμένη απάτη και χρήση πλαστού 461
3.3. Απιστία 462
3.4. Εγκλήματα του Ν. 4548/2018 («Αναμόρφωση του δικαίου των ανωνύμων εταιριών») 463
VIII. Τόπος τέλεσης – Απάτη μέσω internet – Ποινική δικαιοδοσία 463
1. Ο τόπος τέλεσης της απάτης κατά το άρθρ. 16 ΠΚ 463
2. Ειδικά: Απάτη μέσω διαδικτύου 464
3. Ποινική δικαιοδοσία επί απάτης σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξαίρεση από την αρχή του διπλού αξιοποίνου 464
IX. Χρόνος τέλεσης – Παραγραφή 465
Χ. Ποινικές κυρώσεις 466
ΧΙ. Διακεκριμένες μορφές απάτης 466
1. Απάτη άνω των 120.000 ευρώ και απάτη κατά του Δημοσίου 466
2. Η «κατ’ επάγγελμα» τέλεση απατών ως επιβαρυντική περίσταση για την επιμέτρηση της ποινής (άρθρ. 79 παρ. 5 α΄ ΠΚ) 467
2.1. Το ζήτημα του διαχρονικού δικαίου 467
2.2. Ειδικότερα: η «κατ’ επάγγελμα τέλεση» κατά την επιμέτρηση της ποινής της απάτης 467
2.3. Σκοπός πορισμού εισοδήματος υπέρ τρίτου; 469
3. Απάτη κατά του Δημοσίου (άρθρ. 386 παρ. 2 ΠΚ). Διαχρονικό δίκαιο 470
4. Απάτη σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επικουρικές διατάξεις 470
ΧΙΙ. Προνομιούχες μορφές απάτης. Απάτη μικρής αξίας (άρθρ. 387, 377 ΠΚ) 474
ΧΙΙΙ. Aπάτη κατ’ εξακολούθηση 474
XIV. Έγκληση 475
XV. Εξάλειψη του αξιοποίνου και εντελής ικανοποίηση του παθόντος (άρθρ. 405 ΠΚ) 475
XVI. Αναιρετικός έλεγχος 477
XVII. Δικονομικά 479
1. Αποχή από την ποινική δίωξη 479
2. Μεταβολή κατηγορίας 479
3. Ποινική συνδιαλλαγή (άρθρ. 301-302 ΚΠΔ) 480
4. Ποινική διαπραγμάτευση (άρθρ. 303 ΚΠΔ) 481
5. Δήλωση συνέχισης κατ΄ άρθρ. 464 ΠΚ 481
§ 4. ΑΠΑΤΗ ΜΕ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (άρθρ. 386Α ΠΚ)
I. Γενικά 482
ΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 484
1. Η εγκληματική συμπεριφορά 484
1.1. Μη ορθή διαμόρφωση του προγράμματος 485
1.2. Χωρίς δικαίωμα παρέμβαση στη λειτουργία του προγράμματος 486
1.3. Χρησιμοποίηση μη ορθών ή ελλιπών δεδομένων 486
1.4. Χωρίς δικαίωμα εισαγωγή, αλλοίωση, διαγραφή ή εξάλειψη δεδομένων υπολογιστή, ιδίως δεδομένων αναγνώρισης της ταυτότητας 487
1.4.1. Έννοια 487
1.4.2. Skimming και jackpotting 487
1.4.3. Ειδικά ζητήματα 488
1.5. Η χωρίς δικαίωμα αξιοποίηση λογισμικού προορισμένου για τη μετακίνηση χρημάτων 489
1.6. Μια ενδιαφέρουσα περίπτωση απάτης με η/υ: 490
2. Περιουσιακή ζημία 491
ΙΙΙ. Υποκειμενική υπόσταση 491
IV. Απόπειρα 492
V. Συμμετοχή 492
VI. Συρροές 493
VII. Οι προπαρασκευαστικές πράξεις απάτης με υπολογιστή (άρθρ. 386 Α παρ. 2 ΠΚ) 493
VIII. Ποινική δίωξη 494
IX. Ποινικές κυρώσεις 494
Χ. Προνομιούχες περιπτώσεις απάτης με υπολογιστή 494
XI. Τέλεση κατ’ εξακολούθηση 495
XIΙ. Εξάλειψη αξιοποίνου-απαλλαγή από την ποινή (άρθρ. 405 ΠΚ) 495
ΧΙIΙ. Τόπος τέλεσης 495
ΧIV. Ποινική δικαιοδοσία 496
XV. Η Ευρωπαϊκή Εντολή Υποβολής Στοιχείων και η Ευρωπαϊκή Εντολή Διατήρησης Ηλεκτρονικών Αποδεικτικών Στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις 496
§ 5. ΑΠΑΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ (άρθρ. 386Β ΠΚ)
Ι. Γενικά. Προστατευόμενο έννομο αγαθό 497
ΙΙ. Επιχορήγηση 497
1. Η έννοια της «επιχορήγησης» 497
2. Οι «ενισχύσεις» 499
3. Ιδιωτικές επιχορηγήσεις 499
ΙΙΙ. Το έγκλημα της πρώτης παραγράφου του άρθρ. 386Β ΠΚ. Η υποβολή αναληθούς αιτήματος 499
1. Η εγκληματική συμπεριφορά 499
2. Η απάτη περί τις επιχορηγήσεις ως έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης 501
3. Επί της ανάγκης αυτοτελούς διάταξης 502
4. Αρμόδια αρχή 502
5. Επιχορηγήσεις δοθείσες στην αλλοδαπή. Η δημόσια περιουσία ως ημεδαπό έννομο αγαθό 503
6. Υποκειμενική υπόσταση 503
IV. Το έγκλημα της δεύτερης παραγράφου του άρθρ. 386Β ΠΚ. Η χρησιμοποίηση της επιχορήγησης για αλλότριο σκοπό 504
V. Ποινή 504
VI. Συρροές 504
VII. Ποινική δίωξη-εξάλειψη του αξιοποίνου και απαλλαγή από την ποινή 505
VIII. Ποινική δικαιοδοσία 505
§ 6. ΑΠΑΤΗΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΒΛΑΒΗΣ (άρθρ. 389 ΠΚ)
I. Αντικειμενική υπόσταση 506
II. Υπαιτιότητα 507
III. Συρροές 508
IV. Έγκληση 508
V. Ποινική κύρωση 508
VI. Εξάλειψη του αξιοποίνου-ικανοποίηση του παθόντος (άρθρ. 405 ΠΚ) 508
§ 7. ΑΠΙΣΤΙΑ (άρθρ. 390 ΠΚ)
Ι. Εισαγωγή 510
1. Η διάταξη του άρθρ. 390 ΠΚ 510
2. Οι καινοτομίες του ισχύοντος ΠΚ στις διατάξεις για την απιστία 510
3. Τα γενικά χαρακτηριστικά του εγκλήματος 511
ΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 512
1. Υποκείμενο 512
1.1. Η έννοια του διαχειριστή 512
1.2. Θεμελίωση της διαχειριστικής εξουσίας 512
1.3. Περιπτώσεις 513
1.4. Ποιος δεν είναι διαχειριστής 513
1.5. Διαχείριση βάσει άκυρης ανάθεσης 514
1.6. Υπάλληλοι ως υποκείμενα απιστίας. Η «απιστία περί την υπηρεσία» (άρθρ. 256 προϊσχΠΚ) και τα συναφή ζητήματα διαχρονικού δικαίου 515
2. H εγκληματική συμπεριφορά 515
2.1. Η εγκληματική συμπεριφορά ως εξωτερική και δικαιοπρακτική κατάχρηση εξουσίας 515
2.1.1. Η έννοια της κατάχρησης 515
2.1.2. Διαχειριστικές πράξεις 517
2.1.3. Πράξεις του διαχειριστή που δεν στοιχειοθετούν απιστία 518
2.1.3.1. Εσωτερικές και υλικές πράξεις 518
2.1.3.2. Δικαιοπραξίες εκτός αντιπροσωπευτικής εξουσίας 518
2.1.3.3. Πράξεις κυβερνήσεως 519
2.1.4. Διαχειριστική εξουσία για μία μόνο πράξη 519
2.2. Η παράβαση των κανόνων επιμελούς διαχείρισης 519
2.2.1. Η κατάχρηση της αντιπροσωπευτικής εξουσίας ως παράβαση των κανόνων επιμελούς διαχείρισης 519
2.2.2. Οι κανόνες επιμελούς διαχείρισης ειδικότερα 520
2.2.3. Συνέπειες συμμόρφωσης 520
2.2.4. Απόφαση υπό συνθήκες αβεβαιότητας - Θεωρία των αποφάσεων και απιστία 521
2.3. Διαχειριστικές πράξεις αυτοβλάβης 522
2.4. Επικίνδυνες δικαιοπραξίες και συγκατάθεση 522
2.5. Απιστία με παράλειψη 523
3. Περιουσιακή βλάβη 524
3.1. Η ανάγκη οριστικής και βέβαιης περιουσιακής βλάβης στην απιστία 524
3.2. Ο κίνδυνος της περιουσίας ως ενεστώσα περιουσιακή βλάβη στην απιστία 525
3.3. Περιουσιακή βλάβη σε περίπτωση ισάξιας αντιπαροχής. Η προσωπική πλευρά της ζημίας στην απιστία 526
4. Αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος - Συνάφεια κινδύνου 527
ΙΙΙ. Υπαιτιότητα 527
IV. Απόπειρα 529
V. Ζητήματα συμμετοχής 529
1. Ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις 529
2. Η ηθική αυτουργία ειδικότερα 530
VI. Συρροές 531
VII. Tόπος τέλεσης 532
VIII. Χρόνος τέλεσης -Παραγραφή 532
IX. Ποινική κύρωση – Εξάλειψη του αξιοποίνου και ικανοποίηση του παθόντος (άρθρ. 405 ΠΚ) 533
Χ. Ποινική δίωξη. Το ζήτημα της έγκλησης κατ’ άρθρ. 405 παρ. 1 εδάφ. β΄ ΠΚ 534
ΧΙ. Ποινική δικαιοδοσία 535
XΙI. Αναιρετικός έλεγχος 535
§ 8. AΠΟΔΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ (άρθρ. 394 ΠΚ)
Ι. Γενικά 537
1. Νομική φύση του εγκλήματος και προστατευόμενο έννομο αγαθό 537
2. Οι τροποποιήσεις του ισχύοντος ΠΚ 538
ΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 539
1. Υποκείμενο 539
2. Υλικό αντικείμενο 539
2.1. Πράγμα 539
2.2. Νομικές ιδιότητες του υλικού αντικειμένου 540
2.3. Τα ακίνητα ως υλικά αντικείμενα αποδοχής 540
2.4. Αξία του πράγματος 541
3. H πρότερη “αξιόποινη πράξη” 541
3.1. Η πρότερη πράξη ως έγκλημα κατά περιουσιακών δικαιωμάτων 541
3.2. Εξαίρεση επί κτήσης κυριότητας 544
3.3. Ο νομικός χαρακτήρας της πρότερης πράξης 544
3.3.1. Η αυτοτελής απαξία της αποδοχής έναντι της πρότερης πράξης 544
3.3.2. Η πρότερη πράξη ως τελειωτικά άδικη πράξη 544
3.3.3. Η πρότερη πράξη ως μη δόλια πράξη 546
3.4. Η πρότερη πράξη ως “χρονικά και νομικά ολοκληρωμένη κτήση του πράγματος” 546
3.5. Αποδοχή του υποκατάστατου (άρθρ. 394 παρ. 3 ΠΚ) 547
3.6. Τέλεση της πρότερης πράξης στην αλλοδαπή 547
4. Η αξιόποινη συμπεριφορά 548
4.1. Οι “πράξεις αποδοχής” 548
4.1.1. Απόκρυψη 548
4.1.2. Αγορά 550
4.1.3. “Λαμβάνει ως ενέχυρο” 550
4.1.4. “Με άλλον τρόπο δέχεται στην κατοχή του” 550
4.2. Οι “πράξεις διάθεσης” 552
4.2.1. Μεταβίβαση 552
4.2.2. Συνέργεια στη μεταβίβαση 552
4.2.3. Ασφάλιση της κατοχής 553
5. Το κράτος ως “παθών” 553
ΙΙΙ. Υπαιτιότητα 553
1. Η πρόθεση αποδοχής και η διάγνωσή της 553
2. Ο αναιρετικός έλεγχος του δόλου 555
IV. Απόπειρα 557
V. Συμμετοχή 557
VI. Ζητήματα συρροής 557
1. Εντός της αυτής ειδικής υπόστασης 557
1.1. Τέλεση με πλείονες τρόπους 557
1.2. Αποδοχή κατά πλειόνων 557
1.3. Αποδοχή από τον αυτουργό της πρότερης πράξης; 558
1.4. Αποδοχή από τον συμμέτοχο υπό στενή έννοια 558
2. Σε σχέση με άλλα εγκλήματα 559
2.1. Αποδοχή και χρήση πλαστού εγγράφου 559
2.2. Αποδοχή και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (άρθρ. 2 παρ. 2 ν. 4557/2018) 559
2.3. Άλλες περιπτώσεις 560
VII. Ποινική κύρωση. Διακεκριμένη αποδοχή 560
VIII. Ποινική δίωξη 561
IX. Αποδοχή σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου 561
Χ. Αποδοχή και διάθεση μνημείων που αποτελούν προϊόντα εγκλήματος (άρθρ. 55 ν. 3028/2002) 561
XΙ. Προνομιούχα αποδοχή (άρθρ. 394 παρ. 2 ΠΚ) 562
XΙΙ. Εξάλειψη του αξιοποίνου και ικανοποίηση του παθόντος (άρθρ. 405 ΠΚ) 562
XIΙΙ. Χρόνος τέλεσης - παραγραφή 562
XIV. Αναιρετικός έλεγχος 563
XV. Μεταβολή κατηγορίας 563
XVI. Ειδικές διατάξεις 563
1. Ζωοκλοπή και ζωοκτονία 563
2. Παράνομη θήρα 564
3. Παραβάσεις της νομοθεσίας για τα ναρκωτικά 564
§ 9. ΠΑΡΑΚΩΛΥΣΗ ΣΥΝΑΓΩΝΙΣΜΟΥ (άρθρ. 395 ΠΚ)
I. Η διάταξη της πρώτης παραγράφου. Η παρεμπόδιση του ελεύθερου ανταγωνισμού στις προκηρύξεις δημοσίων έργων 565
1. Έννομο αγαθό. Πρώτη επαφή με τη διάταξη 565
2. Οι συμφωνίες 566
3. Οι εναρμονισμένες πρακτικές 566
4. Βία ή απειλές, δώρα ή υποσχέσεις 567
5. Λοιπές προϋποθέσεις 567
6. Άρση του αδίκου 568
ΙΙ. Η διάταξη της δεύτερης παραγράφου. Η παρεμπόδιση σε πλειστηριασμούς 568
ΙΙΙ. Απόπειρα, συμμετοχή, συρροή 570
IV. Ποινή 570
V. Δικονομικά 570
§ 10. ΔΩΡΟΛΗΨΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΟΔΟΚΙΑ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ (άρθρ. 396 ΠΚ)
I. Προστατευόμενο έννομο αγαθό 571
II. Η δωροληψία στον ιδιωτικό τομέα 572
1. Έννοια 572
2. Ειδική υπόσταση 572
3. Συμμετοχή και συρροή 574
III. Η δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα 574
IV. Ποινική δίωξη-Ποινή 575
§ 11. ΚΑΤΑΔOΛΙΕΥΣΗ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ (άρθρ. 397 ΠΚ)
Ι. Αντικειμενική υπόσταση. Τα κοινά στοιχεία των παρ. 1 και 2 του άρθρ. 397 ΠΚ 578
1. Oφειλέτης - δανειστής - αξίωση 578
2. Το εγκληματικό αποτέλεσμα: H ματαίωση της ικανοποίησης του δανειστή 580
3. Η εγκληματική συμπεριφορά 581
3.1. Η εγκληματική συμπεριφορά του εγκλήματος της πρώτης παραγράφου: η εκποίηση και η απόκρυψη 581
3.1.1. Η εκποίηση 582
3.1.2. Η απόκρυψη 582
3.2. Η εγκληματική συμπεριφορά του εγκλήματος της δεύτερης παραγράφου 583
3.2.1. “Βλάπτει, καταστρέφει, καθιστά χωρίς αξία” 583
3.2.2. Απαλλοτρίωση 584
3.2.3. “Κατασκευάζει ψεύτικα χρέη ή ψεύτικες δικαιοπραξίες” 586
ΙΙ. Υπαιτιότητα 586
ΙΙΙ. Απόπειρα 587
IV. Συμμετοχή 587
V. Συρροές 589
VI. Έγκληση 589
VII. Ποινική κύρωση - εξάλειψη του αξιόποινου - απαλλαγή από την ποινή 590
VIII. Αναιρετικός έλεγχος 590
IX. Μεταβολή κατηγορίας 591
§ 11α. ΑΛΙΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΑΛΙΤΙΔΑ ΖΩΝΗ	Σελ. ΚΑΙ ΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ (άρθρ. 398 ΠΚ) 592
§ 12. XΡΕΟΚOΠΙΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ (άρθρ. 197- 202  ν.  4738/2020)
Ι. Βασικά χαρακτηριστικά των πτωχευτικών εγκλημάτων. Τα άρθρ. 197 επ. ν. 4738/2020 593
ΙΙ. Τα εγκλήματα του οφειλέτη εμπόρου 595
1. Πράξεις χρεοκοπίας του οφειλέτη (άρθρ. 197 ν. 4738/2020) 595
1.1. Γενική επισκόπηση 595
1.2. Η κήρυξη της πτώχευσης ως εξωτερικός όρος του αξιοποίνου 596
1.3. Χρόνος τέλεσης της χρεοκοπίας-Παραγραφή 596
1.4. Ερμηνεία βασικών όρων 597
1.5. Ερμηνευτικά προβλήματα 600
2. Ευνοϊκή μεταχείριση πιστωτή (άρθρο 198 Ν. 4738/2020) 601
ΙΙΙ. Τα πτωχευτικά εγκλήματα συγγενών και τρίτων 601
IV. Αδικήματα συνδίκων (άρθρο 201 Ν. 4738/2020) 602
V. Ποινική ευθύνη των διαχειριστών κ.λπ. των νομικών προσώπων: άρθρο 202 Ν. 4738/2020 602
VI. Άρση του αδίκου; 603
VII. Απόπειρα 603
VIIΙ. Συμμετοχή 603
ΙΧ. Συρροές 604
1. Συρροή πλειόνων πτωχευτικών αδικημάτων 604
2. Συρροή με άλλα εγκλήματα 605
Χ. Παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας (άρθρο 203 Ν. 4738/2020) 606
§ 13. ΤOΚOΓΛΥΦΙΑ (άρθρ. 404 ΠΚ)
Ι. Γενικά 607
1. Η διάταξη του άρθρ. 404 παρ. 1 ΠΚ 607
2. Η ατομική τοκογλυφία 607
3. Προστατευόμενο έννομο αγαθό 608
4. Νομική φύση του εγκλήματος 608
5. Οι τροποποιήσεις του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα 609
ΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 610
1. Yποκείμενο 610
2. Τα επί μέρους εγκλήματα τοκογλυφίας 611
2.1. Η τοκογλυφία υπό ευρεία έννοια (“αισχροκέρδεια υπό στενή έννοια” ή “καταπλεονέκτηση”) 611
2.1.1. Έννοια 611
2.1.2. Η τοκογλυφική σύμβαση (πιστωτική δικαιοπραξία) 611
2.1.3. Η εγκληματική συμπεριφορά 612
2.1.3.1. Η “εκμετάλλευση” 612
2.1.3.2. Oι καταστάσεις μειονεξίας του παθόντος 612
2.1.3.2.1. Η “ανάγκη” 612
2.1.3.2.2. Oι λοιπές καταστάσεις μειονεξίας 613
2.1.4. Τα τοκογλυφικά περιουσιακά ωφελήματα 613
2.1.4.1. Έννοια 613
2.1.4.2. Η προφανής δυσαναλογία μεταξύ παροχής και αντιπαροχής 613
2.1.5. Αιτιώδης σύνδεσμος 614
2.2. Η τοκογλυφία υπό στενή έννοια (κυρίως τοκογλυφία) 614
ΙΙΙ. Άρση του αδίκου; 615
ΙV. Υπαιτιότητα 615
V. Απόπειρα 616
VI. Συμμετοχή 616
VII. Ζητήματα συρροής 616
VIII. Ποινική κύρωση - Διακεκριμένη τοκογλυφία 617
IX. Έγκληση 618
Χ. Χρόνος τέλεσης - Παραγραφή 618
ΧΙ. Ικανοποίηση του παθόντος (άρθρ. 405 ΠΚ) 618
ΧΙΙ. Ζητήματα διαχρονικού δικαίου 619
ΧΙΙΙ. Αναιρετικός έλεγχος 619
§ 14. ΕΜΠΡΑΚΤΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ	Σελ. ΕΝΤΕΛΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ (άρθρ. 405 παρ. 2 ΠΚ) 621
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΤΑ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΑ
§ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. Γενική επισκόπηση 625
ΙΙ. Οι μεταβολές του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα στα εγκλήματα περί τα υπομνήματα 627
§ 2. TΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
Ι. Ο νομοθετικός ορισμός της έννοιας του εγγράφου 629
ΙΙ. Οι λειτουργίες του εγγράφου 631
1. Η διαιωνιστική λειτουργία 631
2. Η εγγυητική λειτουργία 632
2.1. Έννοια και δικαιολογική βάση 632
2.2. Προσδιορισμός του εκδότη 633
2.3. Περιπτώσεις αδυναμίας προσδιορισμού του εκδότη 633
2.3.1. Το σχέδιο 634
2.3.2. Η ανωνυμία του εκδότη 635
3. Η αποδεικτική λειτουργία 636
3.1. Αποδεικτικός προορισμός και αποδεικτική προσφορότητα 636
3.2. Έγγραφα προθέσεως και έγγραφα τυχαία 638
3.3. Γεγονός που έχει έννομη σημασία 638
3.4. Ενδείξεις και “επιβοηθητικά” γεγονότα 639
ΙΙΙ. Τα είδη των εγγράφων 639
1. Το γραπτό 639
2. Το σημείο 640
3. Οι ηλεκτρομαγνητικές και λοιπές εγγραφές 642
IV. Ειδικές περιπτώσεις εγγράφων 645
1. Αντίγραφα απλά, αντίγραφα με μελανοφόρο χάρτη (καρμπόν) και αντίγραφα ψηφιακής σάρωσης (scanning) 645
2. H φωτοτυπία 646
3. Το τηλεομοιότυπο (telefax) 647
4. Το τηλετύπημα (telex) 648
5. Η ηλεκτρονική επιστολή (e-mail) 648
6. Η ψηφιακή υπογραφή («εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή) 648
V. Ειδικές μορφές εμφάνισης εγγράφων 651
1. Το συνολικό έγγραφο 651
2. Το σύνθετο έγγραφο 651
§ 3. ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ (άρθρ. 216 ΠΚ)
Ι. Γενικά 654
1. Οι διατάξεις του ΠΚ για το έγκλημα της πλαστογραφίας 654
2. Η πλαστογραφία ως έγκλημα σωρευτικά μικτό 654
3. Το έννομο αγαθό 654
4. Παθών 656
ΙΙ. Οι μεταβολές του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα στο έγκλημα της πλαστογραφίας - Ζητήματα διαχρονικού δικαίου 657
ΙΙΙ. Αντικειμενική υπόσταση 659
1. Η κατάρτιση πλαστού εγγράφου 659
1.1. Η έννοια του εκδότη 659
1.1.1. Η “σωματική θεωρία” 659
1.1.2. Η “πνευματική θεωρία” 660
1.1.3. Η κανονιστική - πνευματική θεωρία 660
1.1.4. Η πλαστότητα ως υλική ιδιότητα 662
1.2. Ειδικές περιπτώσεις κατάρτισης πλαστού 663
1.2.1. Υπογραφή με όνομα αγνώστου ή ανύπαρκτου προσώπου 663
1.2.2. Υπογραφή με προσθήκη αναληθών στοιχείων 663
1.2.3. Το νομικό πρόσωπο ως εκδότης 664
1.2.4. Πλαστό υπό τεχνική και υπό νομική έννοια. Το αδόκιμο της διάταξης του άρθρ. 208Α ΠΚ (καθ’ υπέρβαση κατασκευή νομίσματος) 665
1.2.5. Aπόσπαση της υπογραφής με εξαπάτηση 668
1.2.6. Κατάρτιση πλαστού με “φωτομοντάζ” 668
1.2.7. Κατάρτιση με χρήση scanner 669
1.2.8. Ψηφιακή ανασύνθεση φωνής 669
1.2.9. Κατάρτιση με παράλειψη; 669
1.3. Ειδικά ζητήματα 670
1.3.1. Παραπλάνηση ως προς το όνομα 670
1.3.2. Υπογραφή μετά από εξάλειψη της υπογραφής του εκδότη 671
1.3.3. Κατάρτιση πλαστού με χρήση πλατφόρμας διαδικτυακών συναλλαγών (e commerce) 672
2. Η νόθευση 672
2.1. Έννοια και προϋποθέσεις 672
2.2. Νόθευση από τον εκδότη γνησίου εγγράφου 674
2.3. Κατάχρηση της εν λευκώ υπογραφής 676
3. Η εντολή 677
3.1. H εντολή ως λόγος αποκλεισμού της αντικειμενικής υπόστασης 677
3.2. Ιδιόχειρα έγγραφα 678
4. Η χρήση του πλαστού 679
4.1. Η έννοια της χρήσης 679
4.2. Ειδικές περιπτώσεις χρήσης 681
4.3. O χρόνος της χρήσης 682
4.4. Χρήση πλαστού όταν ο αυτουργός είναι άγνωστος 682
5. Η χρήση του πλαστού από τον πλαστογράφο 682
IV. Λόγοι άρσης του αδίκου 684
V. Υποκειμενική υπόσταση 685
1. Δόλος – πραγματική πλάνη 685
2. Ο σκοπός παραπλάνησης 686
2.1. Έννοια και λειτουργία του σκοπού παραπλάνησης 686
2.2. Η προσφορότητα της παραπλάνησης 689
VI. Τετελεσμένο - Απόπειρα 691
1. Η τελείωση της πλαστογραφίας 691
2. Απόπειρα 691
VII. Συμμετοχή 692
1. Συναυτουργία 692
2. Έμμεση αυτουργία 693
3. Ηθική αυτουργία 695
4. Συνέργεια 696
5. Ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις (άρθρ. 49 παρ. 2 ΠΚ) 697
VIII. O τόπος τέλεσης της πλαστογραφίας 698
1. Γενικά 698
IX. Ποινική κύρωση 699
Χ. Η κακουργηματική πλαστογραφία 699
1. Γενικά. Οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρ. 216 ΠΚ 699
2. Η επιβαρυντική περίσταση της παρ. 3 περ. β΄ του άρθρ. 216 ΠΚ 699
2.1. Περιουσιακός χαρακτήρας του οφέλους 700
2.2. Έννοια περιουσιακού οφέλους 701
2.3. Υπολογισμός του οφέλους ή της ζημίας 701
2.4. “Βλάπτοντας τρίτον” 702
3. Ειδικά επί της κατ’ εξακολούθηση τελούμενης πλαστογραφίας 703
4. Πλαστογραφία σε βάρος του Δημοσίου 704
5. Πλαστογραφία που σχετίζεται με τρομοκρατική δραστηριότητα 705
XI. Συρροές 705
1. Αληθινή συρροή 705
2. Φαινομένη συρροή 708
3. Ειδικά ζητήματα 709
3.1. Περιπτώσεις ενότητας πράξεων 709
3.2. Σχέση ηθικής αυτουργίας/ συνέργειας και χρήσης 709
3.3. Σχέση “κατάρτισης” και “νόθευσης” 709
3.4. Πλαστογραφία και απάτη 710
3.5. Χρήση πλαστού και λαθρεμπορία (ν. 2960/2001 για τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα) 711
3.6. Πλαστογραφία και φοροδιαφυγή 712
3.7. Πλαστογραφία σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαχρονικό δίκαιο 713
3.8. Πλαστογραφία και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση 714
XIΙ. Ειδικές διατάξεις περί πλαστογραφίας 714
1. Πλαστογραφία στρατιωτικού υπολόγου (άρθρ. 148 ΣΠΚ) 714
2. Πλαστογραφία κινητών αξιών 715
3. Έκδοση πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων και νόθευση αυτών 716
4. Ειδικά εκλογικά αδικήματα 716
5. Πλαστογραφία ηλεκτρονικής κάρτας υγείας 717
ΧΙIΙ. Αναιρετικός έλεγχος 717
ΧΙV. Μεταβολή κατηγορίας 720
XV. Εξάλειψη του αξιοποίνου(;), συνδιαλλαγή και διαπραγμάτευση 721
§ 4. ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ (άρθρ. 217 ΠΚ)
I. Η πλαστογραφία πιστοποιητικών κατ’ άρθρ. 217 παρ. 1 ΠΚ 722
1. Εισαγωγή 722
2. Η έννοια του πιστοποιητικού 723
3. Το δελτίο ταυτότητας 724
4. Υποκειμενική υπόσταση 724
5. Ο “σκοπός διευκόλυνσης” 724
6. Απόπειρα - Συμμετοχή 726
II. Η χρήση γνήσιου πιστοποιητικού από μη δικαιούμενο (άρθρ. 217 παρ. 2 ΠΚ) 726
III. Συρροές 727
ΙV. Αναιρετικός έλεγχος 727
V. Η πλαστογραφία πτυχίων και λοιπών πιστοποιητικών γνώσεων (άρθρ. 217 παρ. 3 ΠΚ) 728
VI. Ζητήματα διαχρονικού δικαίου 729
§ 5. ΥΦΑΡΠΑΓΗ ΨΕΥΔΟΥΣ ΒΕΒΑΙΩΣHΣ (άρθρ. 220 ΠΚ)
Ι. Αντικειμενική υπόσταση 731
1. Το δημόσιο έγγραφο 731
1.1. Ορισμός 731
1.2. Ο “δημόσιος υπάλληλος” ως εκδότης 731
1.3. Εσωτερικά έγγραφα 732
1.4. Έγκυρο δημόσιο έγγραφο; 734
1.5. Αλλοδαπά δημόσια έγγραφα 735
2. Το βεβαιούμενο περιστατικό 736
2.1. Η έννοια του περιστατικού και των συνεπειών του 736
2.2. “Αναληθώς” 736
3. Η εγκληματική συμπεριφορά 737
4. Απάτη στις εξετάσεις 738
ΙΙ. Υποκειμενική υπόσταση 739
ΙΙΙ. Απόπειρα 739
IV. Συμμετοχή 740
V. Συρροή 741
1. Αληθινή συρροή 741
2. Φαινομενική συρροή 741
VI. Ποινική κύρωση 742
§ 6. ΨΕΥΔΕΙΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ (άρθρ. 221 ΠΚ)
I. Eισαγωγή 743
ΙΙ. Η έκδοση ψευδών πιστοποιήσεων (άρθρ. 221 παρ. 1 ΠΚ) 743
1. Αντικειμενική υπόσταση 743
1.1. Υποκείμενο 743
1.2. Η αξιόποινη συμπεριφορά 744
1.2.1. Γενικά 744
1.2.2. Ο αποδέκτης της πιστοποίησης 744
1.3. Η έννοια της πιστοποίησης 745
1.4. Η ψευδής πιστοποίηση ειδικότερα 745
1.5. Γεγονός ή αξιολογική κρίση; 746
1.6. Αποδεικτικός προορισμός και δυνατότητα βλάβης 747
2. Υποκειμενική υπόσταση 747
3. Απόπειρα 749
4. Συμμετοχή 749
III. Η χρησιμοποίηση της ψευδούς πιστοποίησης (άρθρ. 221 παρ. 2 ΠΚ) 749
1. Αντικειμενική υπόσταση 749
2. Υποκειμενική υπόσταση 750
IV. Συρροές 750
V. Ποινική κύρωση 750
VI. Μεταβολή κατηγορίας 751
§ 7. ΥΠΕΞΑΓΩΓΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ (άρθρ. 222 ΠΚ)
I. Γενικά 752
II. Αντικειμενική υπόσταση 752
1. Υλικό αντικείμενο 752
2. Υποκείμενο 753
3. Η εγκληματική συμπεριφορά 754
4. Περιπτωσιολογία 756
III. Λόγοι άρσης του αδίκου 757
IV. Yποκειμενική υπόσταση 758
1. Υπαιτιότητα 758
2. Σκοπός βλάβης τρίτου 758
V. Ποινική κύρωση 759
VΙ. Χρόνος τέλεσης-παραγραφή 759
VIΙ. Συρροές 759
VΙΙI. Αναιρετικός έλεγχος 761
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 763