Back to Top
POWER PURCHASE AGREEMENTS (PPAS)
Οι συμβάσεις αγοραπωλησίας ενέργειας απο ΑΠΕ ως εργαλείο για την πράσινη μετάβαση
Κωδικός Προϊόντος:
21183
- Έκδοση: 2025
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
- Σελίδες: 344
- ISBN: 978-618-08-0646-5
Στη σύγχρονη ενεργειακή αγορά, οι συμβάσεις αγοραπωλησίας ενέργειας από ΑΠΕ (RES PPAs) αποτελούν ένα από τα πλέον κρίσιμα εργαλεία για την αποτελεσματική επιδίωξη των στόχων της πράσινης μετάβασης.
Ελλείψει νομικής τυποποίησης των RES PPAs, κρίθηκε αναγκαίο να συστηματοποιηθεί η ανάλυσή τους. Για το σκοπό αυτό, στο παρόν συλλογικό έργο 18 διακεκριμένοι Έλληνες νομικοί, μηχανικοί και οικονομολόγοι, αναλύουν επιμέρους ζητήματα σχετικά με τις συμβάσεις αυτές και απαντούν σε ερωτήματα, όπως:
- Τι είναι οι συμβάσεις RES PPAs και πώς ταξινομούνται συστηματικά τα διαφορετικά είδη τέτοιων συμβάσεων;
- Ποια είναι η πρακτική σημασία τους για τη σύγχρονη αγορά ενέργειας και τι προοπτικές υπάρχουν για το μέλλον;
- Ποιοι ρυθμιστικοί και επιχειρηματικοί κίνδυνοι ανακύπτουν και πώς αντιμετωπίζονται;
- Ποιο είναι το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο και τι κάνει η εθνική ρυθμιστική αρχή και ο ΟΣΡΑΕ;
- Πώς λειτουργούν οι συμβάσεις RES PPAs στο πλαίσιο της χρηματιστηριακής οργάνωσης της αγοράς ενέργειας;
- Πώς διακρίνονται λειτουργικά οι συμβάσεις RES PPAs από άλλες συμβατικές δραστηριότητες;
- Πώς επιλύονται οι διαφορές που ανακύπτουν στο πεδίο των συμβάσεων αυτών;
- Τι φορολογικά ζητήματα ανακύπτουν;
Για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία αναλύονται τα ανωτέρω ζητήματα με συστηματικό τρόπο, καθώς και πολλά ακόμη. Σκοπός όλων των συντελεστών του έργου δεν είναι μόνο η δογματική επεξεργασία των συμβάσεων RES PPAs, αλλά και η συμβολή στην εξοικείωση με τη λειτουργία τους, ώστε να επικουρείται αποτελεσματικά το έργο όσων ασχολούνται στην πράξη με τις εν λόγω συμβάσεις.
Αναπλ. Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ
Δικηγόρος, Επικεφαλής Δικαστικής Εκπροσώπησης της ΡΑΑΕΥ
ΙΙ. Θεσμικό πλαίσιο των συμβολαίων RES PPAs: Eυρωπαϊκή πολιτική
και ελληνική πραγματικότητα 7
Α. Η ευρωπαϊκή πολιτική για τα συμβόλαια RES PPAs 7
Β. Το θεσμικό πλαίσιο των συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα 14
ΙΙΙ. Μορφές παρακολούθησης και τυποποίησης των συμβολαίων
αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ 18
Α. Η θέσπιση πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων αγοραπωλησίας ενέργειας
από ΑΠΕ 18
Β. Η προσπάθεια τυποποίησης των συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ 19
Δικηγόρος, MSc Law and Economics in Energy Markets, AUEB
Ασκ. Δικηγόρος, MSc in Energy Law, Business, Regulation and Policy, IHU
ΙΙ. Ο ρόλος των Ρυθμιστικών Αρχών στην λειτουργία της αγοράς ενέργειας 31
Α. Οι προκλήσεις του ρόλου των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας 36
ΙΙ. Ορισμός και Βασικά Χαρακτηριστικά των ΣΑΗΕ 46
IV. Δομή και Συμβαλλόμενα Μέρη των ΣΑΗΕ 48
V. Ρυθμιστική Διάσταση και Στρατηγικός Σχεδιασμός 54
VI. Εποπτική Αρμοδιότητα ΟΣΡΑΕ επί των Αγορών ΣΑΗΕ 56
Xρηματιστήρια ενέργειας & ppa: με αφορμή
το παράδειγμα της ιταλικής αγοράς 63
Αναπλ. Καθηγήτρια Εμπορικού Δικαίου με έμφαση στο Χρηματοοικονομικό Τομέα,
ΟΠΑ, Δικηγόρος
Ι. Το παράδειγμα της ιταλικής αγοράς PPA 65
Β. Πλατφόρμα «PPA Bulletin Board» και Χρηματιστήριο GME 65
Γ. Όροι συμμετοχής στην Πλατφόρμα και συμμετέχοντες φορείς 74
Δ. Πρώιμες σκέψεις για αγορά PPA ως αγορά διαπραγμάτευσης
υπό την ιταλική προσέγγιση 76
ΙΙ. Συγκριτική επισκόπηση της αγοράς PPA με τόπους διαπραγμάτευσης 79
Β. Η προϊοντική σύλληψη της ενεργειακής αγοράς 81
Γ. Η λειτουργική αντίληψη της ενεργειακής αγοράς 84
1. Διαπραγμάτευση και κατάρτιση συναλλαγών 84
2. Εκκαθάριση των συναλλαγών 89
ΙΙΙ. Δικαιοπολιτικές παραμετροποιήσεις ενόψει της εφαρμογής
του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1747 92
Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία (ενδεικτική) 97
Α. Γενικά – οι ΕΠ ως εργαλείο στον αγώνα της πράσινης μετάβασης 103
ΙΙ. Προοπτικές περαιτέρω εμπορικής εκμετάλλευσης των ΕΠ
από παραγωγούς και προμηθευτές η/ε 114
Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία 121
ΔΝ Αστικού Δικαίου (ΕΚΠΑ), Δικηγόρος
Ι. Νομική φύση των διμερών συμβάσεων αγοράς η.ε. 126
Α. Αντικείμενο μελέτης – βασικά χαρακτηριστικά των διμερών συμβάσεων 126
1. Διμερείς συμβάσεις φυσικής παράδοσης (physical PPAs) 128
2. Διμερείς συμβάσεις χρηματοοικονομικής διευθέτησης (virtual PPAs) 130
3. Διμερείς συμβάσεις μέσω παρένθετου προσώπου (sleeved PPAs) 132
Α. Εγκατάσταση (σταθμός) παραγωγής ΑΠΕ 135
ΙΙΙ. Υποχρεώσεις των μερών 140
2. Κατασκευή της εγκατάστασης ΑΠΕ και σύνδεσή της με το Δίκτυο/Σύστημα 143
3. Παρεπόμενες υποχρεώσεις παραγωγού 144
1. Καταβολή του τιμήματος της η.ε. 146
2. Εγκατάσταση του δικτύου έως τη μονάδα τροφοδοσίας 146
A. Το δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης 147
B. Αστικές αξιώσεις από τη λύση της σύμβασης 150
Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία 154
I. Διάκριση με κριτήριο το εάν η εγκατάσταση παραγωγής ΗΕ είναι νέα
ή ήδη υφιστάμενη 156
II. Διάκριση με κριτήριο την «ταυτότητα» του αντισυμβαλλόμενου
του παραγωγού ΗΕ 157
IV. Διάκριση με βάση τον τρόπο υπολογισμού της αξίας της παραγόμενης ΗΕ 161
V. Διάκριση με βάση το σκοπό της RES PPA σύμβασης 163
Α. PPAs με σκοπό την κάλυψη ενεργειακών αναγκών του Αγοραστή 164
1. Physical και Sleeved PPAs 164
2. Upstream και Downstream PPAs 166
3. Διάκριση με βάση την εκάστοτε πωλούμενη ποσότητα ΗΕ 167
i. Pay - as - produced PPAs 167
4. Multi-Buyer, Aggregated και Multi – Seller PPAs 174
1. Contract for Difference («CfD») 177
2. Options (call, put, collar) 178
Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία 180
Ρυθμιστικοί κίνδυνοι συνδεόμενοι με τις συμβάσεις PPAs
και οι τρόποι αντιμετώπισής τους 182
Οικονομολόγος, τ. Προϊστ. Υπηρεσίας Market Making ΔΕΗ, τ. CEO PPC Bulgaria A.D.
A. Έννοια ρυθμιστικών κινδύνων 183
B. Δυναμική απελευθέρωση και μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας 184
ΙΙ. Πρόσφατες ρυθμιστικές τροποποιήσεις στην Ελλάδα 185
A. Μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας 185
B. Η μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου των παραγωγών ΑΠΕ 188
III. Προβλέψεις μελλοντικών ρυθμιστικών αλλαγών 190
IV. Αντιμετώπιση ρυθμιστικού κινδύνου στις συμβάσεις 190
Α. Νομικό υπόβαθρο της ρήτρας ρυθμιστικού κινδύνου 190
1. Ρυθμιστικός κίνδυνος στις εμπορικές συμβάσεις πώλησης εμπορευμάτων 190
2. Ρυθμιστικός κίνδυνος στα PPAs 193
Β. Βασικοί όροι της ρήτρας του ρυθμιστικού κινδύνου στα PPAs 194
2. Αλλαγή νόμου - Triggering event 195
3. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής της ρήτρας ρυθμιστικού κινδύνου 196
Γ. Ασφαλιστική κάλυψη των ρυθμιστικών κινδύνων 199
Κατανομή και Διαχείριση Κινδύνων PPA
Ανάλυση από την οπτική του παραγωγού ΑΠΕ 201
Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης ΔΕΗ Α.Ε., Διαχείριση Ενέργειας Ομίλου
Ι. Εισαγωγή στους Κινδύνους των PPAs 201
Α. Γενικά για τα POWER PURCHASE AGREEMENTS (PPAs) 201
II. Περιγραφή Κινδύνων και Τρόποι Αντιστάθμισης 202
A. Κίνδυνος αξιοπιστίας αντισυμβαλλόμενου (COUNTERPARTY RISK) 202
1. Περιγραφή Κινδύνου Αξιοπιστίας Αντισυμβαλλομένου 202
2. Αντιστάθμιση Κινδύνου Αξιοπιστίας Αντισυμβαλλομένου 203
i. Εκ των προτέρων αξιολόγηση αντισυμβαλλομένων 203
iii. Αποζημίωση Τερματισμού (Termination Payment) 204
B. Κίνδυνος όγκου παραγόμενης ενέργειας (VOLUME RISK) 205
1. Περιγραφή Κινδύνου Όγκου Παραγόμενης Ενέργειας 205
2. Αντιστάθμιση Κινδύνου Όγκου Παραγόμενης Ενέργειας 207
i. Αντιστάθμιση μέσω ποσοτικοποίησης του κινδύνου και συμπερίληψής του
στο συμβατικό τίμημα 208
ii. Αντιστάθμιση μέσω εισαγωγής όρων εγγυημένης απόδοσης 208
iii. Αντιστάθμιση μέσω εισαγωγής ρητρών για καθυστερήσεις κατασκευής
και λειτουργίας 209
Γ. Κίνδυνος διακύμανσης χονδρεμπορικής τιμής DAM (PRICE RISK) 210
1. Περιγραφή Κινδύνου Διακύμανσης Τιμής 210
i. Κίνδυνος Απόκλισης Τιμής 211
ii. Κίνδυνος Ρευστότητας (liquidity risk) 211
iii. Κίνδυνος Βάσης (basis risk) 212
2. Αντιστάθμιση Κινδύνου Διακύμανσης Τιμής 213
i. Σταθερή Τιμή (fixed price) 213
ii. Κυμαινόμενη Τιμή (indexed price) 214
iii. Μερική συμβολαιοποίηση 215
Δ. Ρυθμιστικός κίνδυνος (REGULATORY RISK) 215
1. Περιγραφή Ρυθμιστικού Κινδύνου 215
2. Αντιστάθμιση Ρυθμιστικού Κινδύνου 216
i. Ουσιώδης μεταβολή κόστους εξαιτίας ρυθμιστικών αλλαγών 216
ii. Ουσιώδης ρυθμιστική μεταβολή στην χονδρεμπορική Αγορά Η/Ε 217
ΙΙΙ. Σύνοψη και Βασικά Συμπεράσματα 218
Επίλυση διαφορών από RES PPAs 223
Ι. Είδη διαφορών από RES PPAs 223
ΙΙ. Μηχανισμός επίλυσης διαφορών 224
Α. Φιλικός Διακανονισμός (Amicable Settlement) 225
Β. Oρισμός Εμπειρογνώμονα (Technical Expert) 225
Γ. Διαιτησία (Arbitration) 226
1. Η Διαιτησία του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC) 227
ΙΙΙ. Διδάγματα από την δικαστηριακή πρακτική 230
Α. Η κρίση φυσικού αερίου της Αργεντινής 230
Β. Άλλες καταστάσεις που επηρέασαν το Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας
της Χιλής 232
Φορολογικά ζητήματα των RES PPAs 235
Επίκ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Δικηγόρος
I. Εισαγωγικά – Έννοια και διακρίσεις των διμερών συμβολαίων πώλησης
ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) 235
II. Το φορολογικό κανονιστικό πλαίσιο για τη μεταχείριση των PPAs 236
Α. Οι βασικές ρυθμίσεις από την άποψη της φορολογίας εισοδήματος 236
1. Το εισόδημα που υπόκειται σε φόρο 236
2. Χρόνος απόκτησης του εισοδήματος 237
5. Φορολογικός συντελεστής 240
Β. Οι βασικές ρυθμίσεις σχετικά με το φόρο προστιθέμενης αξίας 241
1. Το αντικείμενο του φόρου 241
2. Οι κανόνες για τον τόπο παράδοσης αγαθών και παροχής υπηρεσιών 241
Γ. Βασικές ρυθμίσεις σχετικά με την τιμολόγηση συναλλαγών 243
III. Η φορολογική μεταχείριση των PPAs 245
Α. Διμερής σύμβαση πώλησης ενέργειας με φυσική παράδοση 245
2. Φορολογία προστιθέμενης αξίας 246
Β. Διμερής σύμβαση πώλησης ενέργειας με εικονικό/οικονομικό διακανονισμό 247
2. Φορολογία προστιθέμενης αξίας 248
Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία 250
Καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας στο ΕΜΠ
I. Οργάνωση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας 255
II. Η σύγχρονη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας 256
III. Η μεταβολή του κόστους στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης 258
IV. Οι διμερείς συμβάσεις και ο λόγος ύπαρξής τους στην αγορά 261
V. Οι διμερείς συμβάσεις CfD και PPA 263
VII. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία και ο Κανονισμός του 2024 267
VIII. Διάθεση των CfD απευθείας σε καταναλωτές και πωλητές
ηλεκτρικής ενέργειας 269
Αντί Επιλόγου – Συνοπτική Επισκόπηση 281
Δικηγόρος, LLM in International & European Legal Studies
III. Η Ευρωπαϊκή πολιτική για τις RES PPAs 282
IV. Το θεσμικό πλαίσιο των RES PPAs στην Ελλάδα 283
V. Μηχανισμοί Παρακολούθησης και Τυποποίησης των RES PPAs 284
VI. Τα Οφέλη των RES PPAs για το Σύγχρονο Ενεργειακό Σύστημα 285
VIII. Η σύζευξη Εγγυήσεων Προέλευσης και RES PPAs στο Πλαίσιο της Πράσινης Μετάβασης 287
IX. Η Νομική Φύση των RES PPAs υπό το Πρίσμα του Αστικού Δικαίου 289
X. Κατηγοριοποίηση RES PPAs 290
XI. Ρυθμιστικός Κίνδυνος και Συμβατική Αντιμετώπιση στο Πλαίσιο των RES PPAs 291
XII. Η Διαχείριση Κινδύνων των RES PPAs 292
XIII. Επίλυση Διαφορών σε Συμβάσεις RES PPAs 294
XIV. Φορολογικά Ζητήματα των RES PPAs 295
XVI. Αξιολόγηση των συμβάσεων PPA και μελλοντικές προοπτικές 298
Brief Overview and remarks 300
Lawyer, LLM in International & European Legal Studies
III. European policy on RES PPAs 301
IV. The regulatory framework of RES PPAs in Greece 302
V. Monitoring and Standardization Mechanisms for RES PPAs 303
VI. The Benefits of RES PPAs for the Modern Energy System 304
VII. The Role of Independent Regulators in the Energy Market and
the Evolution of RES PPAs 305
VIII. The Coupling of Guarantees of Origin and RES PPAs in the Context
of the Green Transition 306
IX. RES PPAs under Civil Law 307
X. Categorization of RES PPAs 309
XI. Regulatory Risk and Contractual Mitigation in the Context of RES PPAs 310
XII. Risk Management of RES PPAs 311
XIII. Dispute Resolution in RES PPAs 312
XIV. Tax Aspects of RES PPAs 313
XVI. Assessment of RES PPAs and Future Prospects 316
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 319
Σελ. 1
Ι. Γενικά θέματα
Σελ. 3
Η σημασία των RES PPAs για την ανάπτυξη των ΑΠΕ και η λειτουργία τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας
Αλεξάνδρα Γουρζή
Δικηγόρος, Επικεφαλής Δικαστικής Εκπροσώπησης της ΡΑΑΕΥ
Ι. Εισαγωγικά
Σε εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σταθερό και φιλόδοξο πλαίσιο ενεργειακής πολιτικής για την επίτευξη των στόχων μηδενικής ρύπανσης, προστασίας της βιοποικιλότητας και κυκλικής οικονομίας και για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μετά την πρόσφατη ενεργειακή κρίση που κλόνισε τα θεμέλια της Ενεργειακής Ένωσης, η Επιτροπή εδραίωσε το πλαίσιο πολιτικής που απαιτείται για την επίτευξη των διεθνών δεσμεύσεών και των στόχων της Ένωσης για την ενέργεια και το κλίμα, με συμφωνίες και δράσεις για όλους τους βασικούς νομοθετικούς φακέλους της δέσμης μέτρων για την προσαρμογή στον στόχο του "Fit for 55%". Πολλοί από τους στόχους που τέθηκαν επιτεύχθηκαν σε σημαντικό βαθμό, δημιουργώντας παράλληλα ανάχωμα σε μεγάλες παγκόσμιες προσκλήσεις και κινδύνους σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο. Οι ενεργειακές κρίσεις λειτούργησαν ως επιταχυντής των προσπαθειών και επέβαλαν την υιοθέτηση βέλτιστων και σύγχρονων πρακτικών, προκειμένου να επι-
Σελ. 4
τευχθεί το «καθαρό μηδέν» στις εκπομπές ρύπων, όπως απαιτείται από τον νόμο της ΕΕ για το κλίμα του 2021 (Κανονισμός ΕΕ 2021/1119).
Η ενίσχυση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) είναι μία από τις βασικές στρατηγικές για την επίτευξη των στόχων και την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Για να επιτευχθεί η βαθιά απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα έως το 2050, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ και η διακυβέρνησή της θα πρέπει να εκπέμπει σαφή επενδυτικά σήματα, διασφαλίζοντας παράλληλα δίκαια αποτελέσματα για τον καταναλωτή. Όπως επισημαίνεται στα κείμενα της Ε.Ε. για την επίτευξη των στόχων αυτών, η ενεργειακή αγορά θα πρέπει να καθιερώσει ένα «μακροπρόθεσμο τιμολογιακό μήνυμα», να δημιουργήσει δηλαδή ένα ασφαλή μηχανισμό που θα βασίζεται στην αγορά και θα παρέχει επενδυτική σταθερότητα. Θα πρέπει να βασισθεί σε μακροπρόθεσμα αγορακεντρικά εργαλεία που θα επιτρέψουν τη σταθερότητα στις «πράσινες» συναλλαγές. Ένα από τα εργαλεία αυτά είναι οι διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (Renewable Energy Source Power Purchase Agreements - RES PPAs).
Οι διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές είναι μακροπρόθεσμες συμβάσεις που συνάπτονται συνήθως μεταξύ ενός παραγωγού ενέργειας και ενός καταναλωτή ή προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω των οποίων καθορίζονται οι όροι πώλησης, όπως η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που θα παρασχεθεί, οι τιμές και η συμβατική διάρκεια. Ο πωλητής αναλαμβάνει να κατασκευάσει και λειτουργήσει μία ή περισσότερες μονάδες ΑΠΕ ή να εξασφαλίσει ενέργεια ΑΠΕ μέσω αντίστοιχης σύμβασης και ο αγοραστής αναλαμβάνει να απορροφά την παραγόμενη ενέργεια μέσω του δικτύου. Βασικός μηχανισμός των συμβάσεων αυτών είναι η συμφωνία για την τιμή, μέσω της οποίας τα συμβαλλόμενα μέρη διαχειρίζονται τους αντίστοιχους κινδύνους της αγοράς σε σχέση με τη δραστηριότητά τους. Πρόκειται για συμβάσεις ιδιάζουσας μορφής και φύσης λόγω της έντονης εξάρτησής τους από αστάθμητους και απρόβλεπτους παράγοντες που
Σελ. 5
δεν σχετίζονται πάντα με την αγορά ενέργειας, αλλά μπορεί να ασκούν άμεση επιρροή σε αυτήν. Για τον λόγο αυτό, η εννοιολογική τους ένταξή στις κλασσικές κατηγορίες συμβάσεων δεν είναι ευχερής. Συνήθως είναι μακροπρόθεσμες συμβάσεις, διάρκειας δέκα (10) έως δεκαπέντε (15) ετών, και μπορούν να προσαρμόζονται, ώστε να ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις των μερών και στις συνθήκες της αγοράς. Μπορούν να συνδέονται με τη φυσική παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας (στην οποία ο παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας έχει την υποχρέωση να πουλάει συμφωνημένους όγκους ηλεκτρικής ενέργειας στον καταναλωτή κατά τη διάρκεια της σύμβασης) ή να βασίζονται μόνο σε οικονομικές υποχρεώσεις. Διακρίνονται, ιδίως, σε: α) Φυσικά Διμερή Συμβόλαια (Physical PPAs), όπου ο πωλητής παραδίδει ηλεκτρική ενέργεια στον αγοραστή με φυσική παράδοση, β) Εικονικά Διμερή Συμβόλαια (Virtual Financial PPAs), όπου η συναλλαγή είναι αμιγώς χρηματοοικονομική και γ) Διμερή Συμβόλαια, όπου παρεμβάλλεται προμηθευτής (Sleeved PPAs) που διαχειρίζεται την εικονική μεταφορά ενέργειας από τον σταθμό ΑΠΕ προς τον καταναλωτή, ενώ υφίσταται, σε περιορισμένο βαθμό, και η περίπτωση των direct wire με απευθείας σύνδεση του σταθμού ΑΠΕ με τον πελάτη.
Οι διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ θεωρούνται τα τελευταία χρόνια σημαντικό εργαλείο για την παγκόσμια ώθηση προς τη βιωσιμότητα, επιτρέποντας την ενσωμάτωση της ανανεώσιμης ενέργειας στην αγορά, μακροπρόθεσμα και ενίοτε με πιο ανταγωνιστικούς όρους, χωρίς να σημαίνει ότι αποτελούν από μόνες τους επαρκές μέτρο για την κάλυψη των απαιτούμενων επιπέδων αύξησης της ενέργειας από ΑΠΕ. Υπό το πρίσμα της επιτακτικής ανάγκης μείωσης των εκπομπών άνθρακα και απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, οι συμφωνίες αυτές μπορούν να διευκολύνουν τη χρηματοδότηση και ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παρότι συνοδεύονται από σημαντικούς ρυθμιστικούς και νομικούς κινδύνους, όπως αναδεικνύονται σε άλλες συμβολές του παρόντος συλλογικού τόμου.
Πρωτοπόρος, η κυβέρνηση της καναδικής επαρχίας Alberta, ήδη από το 1998, έδειξε το δρόμο για αυτόν τον τύπο των συμβάσεων αγοραπωλησίας, μέσα από τη διαδικασία απελευθέρωσης της αγοράς. Με νόμο έθεσε θεμελιώδεις και καινοτόμες για την εποχή αλλαγές για την αναδιάρθρωση του τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, παρέχοντας το δικαίωμα στους εμπόρους να πωλούν την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από μονάδες παραγωγής μέσω μακροπρόθεσμων συμφωνιών PPAs. Βάσει των συμβάσεων αυτών, οι αγοραστές πλήρωναν στους ιδιοκτήτες ηλεκτροπαραγωγής το σταθερό και μεταβλητό κόστος παραγωγής συν την απόδοση της επένδυσης. Οι ιδιοκτήτες παραγωγής μεταβίβαζαν
Σελ. 6
στους εμπόρους το δικαίωμα να υποβάλουν προσφορά για την παραγωγή των μονάδων στο Power Pool. Ακολούθησαν όμοιες πρακτικές στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χώρο. Η Νορβηγία, η Σουηδία, η Ολλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία είναι οι πρώτες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες υπογράφηκαν RES PPAs, χάρη σε ένα ευνοϊκό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο, για να ακολουθήσουν η Γερμανία, η Δανία, η Πολωνία και η Γαλλία. Σήμερα οι συμβάσεις RES PPAs παρουσιάζουν αυξητική τάση στην Ευρώπη.
Σχεδόν 14 GW σε RES PPAs συνήφθησαν το 2018 παγκοσμίως, εκ των οποίων 1,9GW στην Ευρώπη και περίπου 8 GW στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2022, η Amazon ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής παγκοσμίως, με 10,9 GW εταιρικών συμφωνιών RES PPAs. Συγκριτικά, άλλες εταιρείες τεχνολογίας με σημαντικές αγορές καθαρής ενέργειας το 2022 ήταν η Meta (2,6 GW), η Google (1,6 GW) και η Microsoft (1,3 GW). Αντιστοίχως, η Microsoft στοχεύει στο να χρησιμοποιεί 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το τέλος του 2025 και η Amazon έως το 2030, μειώνοντας έτσι το αποτύπωμα άνθρακα και επιδεικνύοντας δέσμευση για στόχους βιωσιμότητας. Καθώς ο τεχνολογικός τομέας πρέπει να ανταποκριθεί στις ενεργειακές απαιτήσεις των εφαρμογών blockchain και AI και πιέζει για καινοτόμες ενεργειακές λύσεις στον κόσμο των κέντρων δεδομένων, οι RES PPAs παρέχουν μια ασφαλή σχετικά λύση για την απόκτηση ενεργειακής ανθεκτικότητας. Οι εταιρικές συμφωνίες αγοράς ενέργειας για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ευρώπη σημείωσαν ρεκόρ 10,4 GW το 2023, μια σημαντική αύξηση από τα 6,7 GW των συμφωνιών το 2022. Η Ισπανία και η Γερμανία εξακολουθούσαν να είναι οι μεγαλύτερες αγορές, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ήμισυ της συνολικής συμβατικής δυναμικότητας το 2023. Η Ισπανία και πάλι πρωτοστάτησε με 2,77 GW RES PPAs, ενώ σημαντική ανάπτυξη σημείωσαν επίσης η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σουηδία. Το 2023, η αγορά γνώρισε επίσης τις πρώτες συμβάσεις που συνδυάζουν ηλεκτρική ενέργεια και αποθήκευση, καθώς και τις πρώτες για πράσινο υδρογόνο.
Αυτή η ανάπτυξη διευκολύνθηκε σταδιακά από βελτιώσεις στα οικεία ρυθμιστικά πλαίσια και από έναν αυξανόμενο αριθμό έργων ΑΠΕ που αναζητούσαν χρηματοοικονομικές ροές με επενδυτική ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει επίσης να σημειωθεί και η τομεακή διαφοροποίηση των RES PPAs. Αρχικά κυριαρχούσε η αιολική ενέργεια, ενώ στο χαρτοφυλάκιο σήμερα επικρατούν τα φωτοβολταϊκά, αντανακλώντας τις τεχνολογικές εξε-
Σελ. 7
λίξεις και τις μειώσεις κόστους στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας. Παρατηρείται ότι οι παραγωγοί που υπογράφουν συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ε.Ε. έχουν ιδίως έργα που αναζητούν βεβαιότητα τιμών, και συμβάλλονται με μεγάλους καταναλωτές που είναι συνήθως μεγάλοι χρήστες ενέργειας, όπως κέντρα δεδομένων ή κατασκευαστές ή βιομηχανίες που θέλουν να μειώσουν το αποτύπωμά τους σε άνθρακα και να ελέγξουν το ενεργειακό τους κόστος.
Η ελκυστικότητα» των διμερών συμβάσεων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ γνωρίζει σημαντικές διακυμάνσεις ιδίως σε περιόδους έντονης μεταβλητότητας των συνθηκών της αγοράς που οφείλονται ιδίως στις κοινωνικοοικονομικές και γεωπολιτικές κρίσεις αλλά και σε αβεβαιότητες που απορρέουν από ένα μη επαρκώς διαμορφωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο. Η θέσπιση σαφούς πλαισίου αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ανάπτυξη των συμφωνιών αυτών. Ένα σταθερό και προβλέψιμο ρυθμιστικό πλαίσιο είναι ικανό να αμβλύνει τους επενδυτικούς κινδύνους τόσο για τους παραγωγούς όσο και τους αγοραστές ενέργειας, να ευνοήσει τη μακροπρόθεσμη σύναψη των συμβάσεων αυτών, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και διευκολύνοντας τη χρηματοδότηση των έργων ΑΠΕ.
Η παρούσα συμβολή εξετάζει την πορεία ανάπτυξης και τα βασικά χαρακτηριστικά των RES PPAs υπό το φως του ενωσιακού και διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου.
ΙΙ. Θεσμικό πλαίσιο των συμβολαίων RES PPAs: Eυρωπαϊκή πολιτική και ελληνική πραγματικότητα
Α. Η ευρωπαϊκή πολιτική για τα συμβόλαια RES PPAs
Το έτος 2018, με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές («RED II»), οι συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, θεσμοθετούνται για πρώτη φορά ως αποτελεσματικό μέτρο ενίσχυσης των επενδύσεων και προώθησης των στόχων της EE. Θεσπίζεται η υποχρέωση των κρατών μελών να αξιολογούν τους κανονιστικούς και διοικητικούς φραγμούς για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, να διευκολύνουν την υιοθέτηση τέτοιων συμβάσεων και να εξαλείφουν τους αδικαιολόγητους φραγμούς που παρεμποδίζουν την ανάπτυξή τους, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζεται η έννοια του αδικαιολογητου φραγμού με πρακτικό τρόπο, καταλείποντας ευρύ περιθώριο εκτίμησης στα κράτη μέλη και αυξάνοντας ενδεχομένως τον νομικό κίνδυνο των συμβαλλόμένων μερών. Στο πλαί-
Σελ. 8
σιο αυτό τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν να διασφαλίζουν ότι οι εν λόγω συμβάσεις δεν υπόκεινται σε διαδικασίες ή επιβαρύνσεις που είναι δυσανάλογες ή εισάγουν διακρίσεις (άρθρο 13 παρ. 8 της Οδηγίας), υποχρέωση που επανέλαβε ακολούθως και η Οδηγία (ΕΕ) 2023/2413 (RED III),. Τα μέτρα που λαμβάνονται προς την κατεύθυνση αυτή περιγράφονται στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και, ακολούθως, η Επιτροπή τα αξιολογεί εκδίδοντας κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την άρση των σχετικών φραγμών. Άλλωστε, με την από 18.05.2022 Σύστασή 2022/822, σχετικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για έργα ανανεώσιμης ενέργειας και τη διευκόλυνση των συμφωνιών αγοράς ενέργειας, η Επιτροπή, είχε καταστήσει σαφές ότι η ανάπτυξη έργων ανανεώσιμης ενέργειας που χρηματοδοτούνται εν μέρει ή εν όλω μέσω εταιρικών συμφωνιών αγοράς θα συμβάλει στην επιτάχυνση της υιοθέτησης της ανανεώσιμης ενέργειας εκτιμώντας παράλληλα ότι οι συμφωνίες αυτές προσπορίζουν άμεσα
Σελ. 9
οφέλη στους τελικούς καταναλωτές, μεταξύ άλλων παρέχοντας ανταγωνιστική και προβλέψιμη τιμή ενέργειας.
Η προσπάθεια αναμόρφωσης του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας το πρώτο εξάμηνο του 2023 (Electricity Market Design Reform, EMD Reform), επικεντρώθηκε σε αυτό ακριβώς το ζήτημα, στην ενίσχυση του μεριδίου των διαφόρων τύπων μακροπρόθεσμων συμβάσεων, προκειμένου να «αποσυνδεθούν» ή «να αντισταθμιστούν» οι ασταθείς τιμές που λαμβάνουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από την οργανωμένη αγορά. Πράγματι, πρωταρχικός στόχος της προτεινόμενης μεταρρύθμισης του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ήταν η αντιμετώπιση της αστάθειας των τιμών με την τόνωση της χρήσης μακροπρόθεσμων συμβάσεων. Η κεντρική σύλληψη είναι απλή: παρέχοντας στους επενδυτές μεγαλύτερη προβλεψιμότητα σχετικά με τη ζήτηση και την τιμή πώλησης (άρα βεβαιότητα για τη βιωσιμότητα των επενδύσεων), οι ίδιοι μπορούν να προβαίνουν σε μεγαλύτερες επενδύσεις, οδηγώντας τελικά σε χαμηλότερο κόστος ενέργειας για τους καταναλωτές. Αντιστοίχως, οι καταναλωτές με μακροπρόθεσμα συμβόλαια θα είναι, ενδεχομένως, λιγότερο ευάλωτοι στις διακυμάνσεις των τιμών, δεδομένου ότι τα κόστη παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ έχουν μειωθεί σε εξαιρετικά σημαντικά επίπεδα ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τις τιμές από παραδοσιακές συμβατικές πηγές. Ωστόσο, η λειτουργία των συμβάσεων αυτών σε συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας και έντονης μεταβλητότητας όπως αυτές που χαρακτηρίζουν το ενεργειακό περιβάλλον των τελευταίων ετών δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς ως προς τις προοπτικές ανάπτυξής τους.
Υπενθυμίζεται ότι, ήδη από το έτος 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκδώσει τη Σύσταση (EE) 2022/822 της 18ης Μαΐου, συνδέοντας την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για τα έργα ανανεώσιμης ενέργειας με τη διευκόλυνση των συμφωνιών αγοράς ενέργειας. Σύμφωνα με τη Σύσταση αυτή (παρ. 33 επ.), τα κράτη μέλη θα πρέπει να άρουν ταχέως τυχόν αδικαιολόγητα κωλύματα στις εταιρικές συμφωνίες αγοράς ανανεώσιμης ενέργειας, τα οποία οφείλονται σε διοικητικές διαδικασίες ή στην αγορά, ιδίως για να επιταχύνουν την υιοθέτηση εταιρικών συμφωνιών αγοράς ανανεώσιμης ενέργειας από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Συναφώς, θα πρέπει θα πρέπει να σχεδιάσουν, να προγραμματίσουν και να εφαρμόσουν μηχανισμούς στήριξης και εγγυήσεις προέλευσης κατά τρόπο ώστε να είναι συμβατοί με τις εταιρικές συμφωνίες αγοράς ανανεώσιμης ενέργειας, να τις συμπληρώνουν και να τις καθιστούν δυνατές.
Σελ. 10
Στην πρόταση που είχε καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στις 14 Μαρτίου 2023, ενθάρρυνε τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις αφήνοντας τις κυβερνήσεις να αναλάβουν μέρος του κινδύνου των συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, προτείνοντας τις «δημόσιες» συμβάσεις επί διαφοράς» (Contracts for Difference, CfDs) ως το προεπιλεγμένο μέσο για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης στην παραγωγή και προμήθεια μη ορυκτών. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο κατέληξαν στις 14 Δεκεμβρίου 2023 σε προσωρινή συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ (EMD Reform). Στο δελτίο τύπου 418/24 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 21ης Μαΐου 2024
Σελ. 11
αναφορικά με τη μεταρρύθμιση αυτή, διακρίνεται η βούληση ενίσχυσης της κατάρτισης διμερών συμβάσεων ανανεώσιμης ενέργειας ως μακροπρόθεσμα εργαλεία για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών τόσο για τους προμηθευτές όσο και για τους καταναλωτές και ως αντίβαρο στους κλυδωνισμούς που υφίσταται η αγορά ενέργειας σε περίοδο ενεργειακών κρίσεων.
Η υιοθέτηση των διμερών συμβάσεων ανανεώσιμης ενέργειας προβλέπεται εμφατικά στον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/943 όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2024/1747, ως υποχρέωση για τα κράτη μέλη και επιβάλλεται να αναφέρονται στα ενοποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα οι πολιτικές και τα μέτρα που εφαρμόζονται για την προώθησή τους. Παράλληλα, προβλέπεται και η δυνατότητα θέσπισης συστήματος εγγυήσεων από τα κράτη μέλη για τη διευκόλυνση των συμβάσεων αυτών, όταν οι ιδιωτικές εγγυήσεις δεν είναι προσβάσιμες ή επαρκώς προσβάσιμες, με την επιφύλαξη ωστόσο, ότι όταν το κράτος μέλος θεσπίζει τέτοιο σύστημα εγγυήσεων, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει διατάξεις για να αποφευχθεί η μείωση της ρευστότητας στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Αντιθέτως, δεν θα πρέπει να παρέχεται στήριξη σε συμβάσεις για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ορυκτά καύσιμα, δεδομένου ότι τέτοια στήριξη δεν είναι συμβατή με την ενωσιακή πολιτική για την απανθρακοποίηση, ιδίως στο βαθμό που η αγορά των συμβάσεων αγοράς από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης των RES PPAs προβλέπεται και η δυνατότητα των φορέων ανάπτυξης έργων ανανεώσιμης ενέργειας που συμμετέχουν σε διαγωνισμό δημόσιας στήριξης να δεσμεύουν μερίδιο της παραγω-
Σελ. 12
γής προς πώληση μέσω συμβάσεων αγοράς ενέργειας ΑΠΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 19α παρ. 5 του αναθεωρημένου Κανονισμού για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι φορείς ανάπτυξης έργων μπορούν να συμμετέχουν σε διαδικασίες υποβολής προσφορών για στήριξη, ακόμη και αν έχουν δεσμεύσει μέρος της παραγωγής τους μέσω PPAs, εφόσον δεν στρεβλώνεται ο ανταγωνισμός. Επιπλέον, κατά την αξιολόγηση των προσφορών, τα κράτη μέλη καλούνται (άρθρο 19α παρ. 6) να επιδιώκουν την εφαρμογή κριτηρίων για την παροχή κινήτρων πρόσβασης στην αγορά συμβάσεων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε φορείς που αντιμετωπίζουν φραγμούς εισόδου, όπως οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, δίνοντας προτεραιότητα σε όσους υποβάλλουν υπογεγραμμένη σύμβαση ή αναλαμβάνουν τη δέσμευση να υπογράψουν σύμβαση για μέρος της παραγωγής του έργου από έναν ή περισσότερους δυνητικούς αγοραστές που αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στην αγορά των RES PPAs.
Αντιστοίχως στην Οδηγία (ΕΕ) 2024/1711 με την οποία τροποποιήθηκε η Οδηγία 2019/944, οι συμβάσεις αυτές αναδεικνύονται ως εργαλεία στρατηγικής αντιστάθμισης κινδύνου που μπορούν να εφαρμόζουν οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας για να προστατευθούν από τις διακυμάνσεις των τιμών στη χονδρική αγορά ενέργειας. Σύμφωνα με την παρ, 2 του άρθρου 18α της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία (ΕΕ) 2024/1711, οι προμηθευτές μπορούν να χρησιμοποιούν συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή άλλα κατάλληλα μέσα, όπως προθεσμιακές συμβάσεις, για την αντιστάθμιση των κινδύνων που υφίστανται στην αγορά. Όταν οι αγορές για τέτοιες συμβάσεις είναι επαρκώς ανεπτυγμένες και επιτρέπουν τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό, τα
Σελ. 13
κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να απαιτούν από τους προμηθευτές να καλύπτουν ένα ποσοστό της έκθεσής τους στον κίνδυνο μεταβολών των τιμών χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της χρήσης συμβάσεων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στην περίπτωση αυτή οι συμβάσεις θα πρέπει να αντιστοιχούν στη διάρκεια της έκθεσης των προμηθευτών σε κίνδυνο, υπό την προϋπόθεση ότι συμμορφώνονται με το ενωσιακό δίκαιο ανταγωνισμού. Στόχος της ρύθμισης είναι η ενίσχυση της σταθερότητας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και η προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι προμηθευτές διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους κινδύνους που σχετίζονται με τις διακυμάνσεις των τιμών, χάριν προστασίας του καταναλωτή.
Στην προσπάθειά της για διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συμβάσεων RES PPAs σε βιομηχανικούς και οικιακούς καταναλωτές, προκειμένου για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προχωρήσει στην ανάθεση μελέτης με στόχο προτάσεις βελτίωσης του ρυθμιστικού πλαισίου, ιδίως ως προς τη διερεύνηση αναδυόμενων μοντέλων PPA (υβριδικά, πυρηνικά), την ενίσχυση της διαφάνειας της αγοράς τον εντοπισμό ρυθμιστικών φραγμών και την αντιμετώπιση της τυποποίησης και της εμπορευσιμότητας των RES PPAs. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται και η προοπτική αναβάθμισης της αγοράς τους με περισσότερο τυποποιημένα προϊόντα στη βάση μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας αγοράς ή και να καταστούν εμπορεύσιμα στις δευτερεύουσες χρηματιστηριακές αγορές εν είδει εργαλείων αντιστάθμισης. Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι το εγχείρημα της τυποποίησης καθίσταται δυσχερές λόγω της ποικιλομορφίας των ρυθμιστικών καθεστώτων, της πολυπλοκότητας που ενέχει η κατανομή των κινδύνων, καθώς και της υψηλής μεταβλητότητας των συνθηκών που χαρακτηρίζει τις αγορές ενέργειας.
Συναφώς, με την ανακοίνωση «The Clean Industrial Deal», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), θεσμοθέτησε πιλοτικό πρόγραμμα αντιεγγυήσεων ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, με σκοπό την ενίσχυση των εταιρικών Συμβάσεων Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (PPAs). Το εν λόγω πρόγραμμα αποσκοπεί στην παροχή μερικής αντεγγύησης (counter-guarantee) από την ΕΤΕπ για τις υποχρεώσεις πληρωμής που αναλαμβάνουν οι αγοραστές στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων PPAs, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), τις επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
Σελ. 14
Β. Το θεσμικό πλαίσιο των συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα
Η Ελλάδα επέλεξε διαχρονικά τη λειτουργία καθεστώτων στήριξης (κρατικής ενίσχυσης) για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η ανάπτυξη των συμβάσεων RES PPAs, αν και ανερχόμενη, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, και είναι βέβαιο ότι θα λειτουργήσει τα επόμενα χρόνια συμπληρωματικά, καθώς η έλλειψη σταθερότητας στην ενεργειακή αγορά και η επακόλουθη αδυναμία προβλεψιμότητας των τιμών δεν θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλήρη υποκατάσταση της κρατικής στήριξης. Συνεπώς, στο παρόν στάδιο ωρίμανσης της αγοράς ενέργειας, τα RES PPAs παραμένουν συμπληρωματικά εργαλεία των καθεστώτων στήριξης, που συνδυαστικά προάγουν την υλοποίηση έργων ΑΠΕ και στηρίζουν τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Στην Ελλάδα επί του παρόντος δεν υπάρχει οργανωμένο, συνεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο για τις συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, τη δομή τους και τη λειτουργία τους. Διμερείς συμβάσεις προβλέφθηκαν αρχικά στον νόμο 4425/2016 (ΦΕΚ Α’ 185/30.9.2016) ως εξωχρηματιστηριακή δυνατότητα για κάθε μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, στην παρ. 6 του άρθρου 18 του νόμου αυτού προβλέπεται ότι, για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας, μπορεί με απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), ήδη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) να καθορίζεται για τους Συμμετέχοντες, ανά χαρτοφυλάκιο προμήθειας, ένα ανώτατο ποσοστό συναλλαγών επί Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Μέσων, διακανονιζόμενων με φυσική παράδοση της ενέργειας ή/και επί άλλων ενεργειακών παραγώγων ή/ και επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής του Κανονισμού (ΕΕ) 1227/2011 με υποχρέωση φυσικής παράδοσης, που να έχουν συναφθεί είτε εντός της Ενεργειακής Χρηματοπιστωτικής Αγοράς ή διμερώς εκτός αυτής, και τα οποία μπορούν να δηλώνονται στο σύστημα συναλλαγών της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Η δυνατότητα αυτή ήταν θεωρητικά δυνατό να εξυπηρετήσει και PPAs με σταθμούς ΑΠΕ.
Με την απόφαση Ε-274/2024 (ΦΕΚ B’ 7606/31.12.2024), η ΡΑΑΕΥ λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη ύπαρξης επαρκούς περιθωρίου σύναψης διμερών συμβολαίων στο πλαίσιο
Σελ. 15
της ενεργειακής μετάβασης και προκειμένου για την υλοποίηση του στόχου μεγαλύτερης διείσδυσης των ΑΠΕ μέσω και της διάθεσης της παραγωγής τους με Corporate Renewable PPAs, και λαμβάνοντας υπόψη τις δομικές ασυμμετρίες της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την έλλειψη ανταγωνισμού, καθόρισε ανώτατο ποσοστό συναλλαγών μέσω διμερών συμβολαίων στο 30%.
Συναφώς, με την απόφαση της ΡΑΕ υπ’ αρ. 369/2018 «Κατευθύνσεις για την κατάρτιση των Κανονισμών των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας που προβλέπονται στον Ν 4425/2016, ως ισχύει» (ΦΕΚ Β΄1880/2018) η Αρχή όρισε, μεταξύ άλλων, την αρμοδιότητα του ΟΔΑΗΕ να διενεργεί έλεγχο των εντολών πώλησης πριν από την επίλυση της Αγοράς Επόμενης Ημέρας. Στον έλεγχο αυτό σύμφωνα με την απόφαση περιλαμβάνεται και ο έλεγχος των εντολών αγοράς ως προς την τήρηση του ανώτατου ποσοστού συναλλαγών μέσω Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Μέσων, διακανονιζόμενων με φυσική παράδοση της ενέργειας που έχουν συναφθεί εντός Ενεργειακής Χρηματοπιστωτικής Αγοράς ή διμερώς εκτός αυτής, ή και άλλων ενεργειακών προϊόντων χονδρικής του Κανονισμού (ΕΕ) 1227/2011 με υποχρέωση φυσικής παράδοσης για τους Συμμετέχοντες ανά χαρτοφυλάκιο προμήθειας.
Ειδικότερο πλαίσιο καθορίζεται για το τιμολόγιο των αγροτών (αγροτικό τιμολόγιο «ΓΑΙΑ»), στο πλαίσιο καθορισμού μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους. Στο άρθρο 30 του Ν 5095/2024 (ΦΕΚ Α΄ 40/15.03.2024) γίνεται αναφορά σε διμερή σύμβαση ή συμφωνία για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με χρηματοοικονομική διευθέτηση (financial settlement) ή με φυσική παράδοση (physical delivery), με προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας που επιθυμεί να εκπροσωπήσει κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος ή και για τις βιομηχανικές καταναλώσεις. Μάλιστα, για τις διμερείς συμβάσεις που συνάπτονται βά-
Σελ. 16
σει των διατάξεων αυτών αναγνωρίζεται, βάσει της παρ. Β του άρθρου αυτού, προτεραιότητα στη χορήγηση των οριστικών προσφορών σύνδεσης για τα αντίστοιχα έργα ΑΠΕ, ενώ μείζον ζήτημα αποτελεί και το γεγονός ότι τα έργα αυτά εξαιρούνται και από το καθεστώς περιορισμού έγχυσης (περικοπές - curltainments), δημιουργώντας ενδεχομένως ανισότητες σε ένα υπαρκτό και δυσεπίλυτο πρόβλημα που βρίσκεται σε ρυθμιστική τροχιά.
Με την απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/88889/2592 (ΦΕΚ B’ 4918/27.08.2024) του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως αντικαταστάθηκε με την ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/126638/6976 (ΦΕΚ Β’ 6655/09.12.2024), καθορίζεται το ειδικότερο πλαίσιο για το καθεστώς των διμερών αυτών συμβάσεων του ειδικού τιμολογίου αγροτών μεταξύ των οποίων και η ελάχιστη αποδεκτή χρονική διάρκεια τους στα οκτώ (8) έτη.
Η δυνατότητα σύναψης διμερούς σύμβασης αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ με προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, είτε με φυσική παράδοση είτε εικονική προβλέπεται και στην απόφαση ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/84014/7123 (ΦΕΚ Β΄ 4333/12.08.2022 - άρθρο 2 παρ.3 Ομάδα Β) με την οποία
Σελ. 17
προσδιορίζεται το πλαίσιο προτεραιότητας στην χορήγηση οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και σταθμούς αποθήκευσης από τον Διαχειριστή του Δικτύου και τον Διαχειριστή του Συστήματος. Στην περίπτωση αυτή, ο προμηθευτής θα πρέπει να δεσμεύεται ότι θα συνάψει σχετική σύμβαση προμήθειας με τελικό πελάτη ή τελικούς πελάτες μη οικιακής χρήσης που είναι εγκατεστημένοι εντός της Ελληνικής Επικράτειας.
Ωστόσο, παρότι οι διμερείς αυτές συμφωνίες συνάπτονται εκτός χρηματιστηριακής αγοράς, υπόκεινται εν μέρει στους σχετικούς Κανονισμούς Λειτουργίας της Αγοράς στον βαθμό που οι συμμετέχοντες σε αυτήν (κατά κύριο λόγο προμηθευτές αλλά και παραγωγοί μέσω Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης, ΦΟΣΕ) υποχρεούνται εκ του νομοθετικού πλαισίου να δηλώνουν τις ποσότητες που συμφωνούνται εξωχρηματιστηριακά και οι οποίες θα διακινηθούν βάσει των διμερών συμβάσεων. Η υποχρέωση συμμόρφωσης των συμβαλλομένων μερών αφορά κυρίως στη λειτουργική ενσωμάτωση των ποσοτήτων ενέργειας στο σύστημα διακανονισμού, χωρίς να θίγεται το ουσιαστικό περιεχόμενο των διμερών συμβάσεων, το οποίο συνεχίζει να διέπεται από την αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας. Οι ποσότητες δηλώνονται εκ των προτέρων στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, μέσω των μηχανισμών της αγοράς επόμενης ημέρας (Day-Ahead Market) ή της ενδοημερήσιας αγοράς (Intraday Market), ώστε να διασφαλίζεται η ισορροπία του συστήματος. Σύμφωνα με την απόφαση Ε-61/2024 της ΡΑΑΕΥ αναφορικά με την μεθοδολογία εφαρμογής των κανόνων αποδοχής Εντολών Αγοράς/ Πώλησης με αλληλένδετη τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας και στην Ενδοημερήσια Αγορά, οι Εντολές Πώλησης που αντιστοιχούν σε συναλλαγές που διενεργήθηκαν εκτός της Ενεργειακής Χρηματοπιστωτικής Αγοράς και έχουν δηλωθεί μέσω επικυρωμένης Δήλωσης Προγραμμάτων Φυσικής Παράδοσης, έχουν σχετική προτεραιότητα έναντι άλλων εντολών, όπως αναφέρεται στην απόφαση. Η προτεραιότητα όμως αυτή δεν είναι απόλυτη αλλά εξικνείται στο σημείο που εφαρμόζονται από τον Διαχειριστή του Συστήματος οι προτεραιότητες του Κανονισμού 2019/943, κατά τη διαδικασία κατανομής.
Σελ. 18
Καθίσταται σαφές ότι το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο σε ό,τι αφορά το καθεστώς των συμβολαίων αγοραπωλησίας ενέργειας ΑΠΕ, την ίδια στιγμή που το ενωσιακό πλαίσιο προωθεί την ταχεία ενσωμάτωση σχετικών ρυθμίσεων και την ανάπτυξη ειδικών μηχανισμών που θα διευκολύνουν τη σύναψη και λειτουργία τέτοιων συμβάσεων, με στόχο την ενίσχυση της προβλεψιμότητας του ενεργειακού κόστους και τη διεύρυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ. Παρά το γεγονός ότι στην πράξη, αυτού του είδους οι συμβάσεις δεν αποτελούν για την ώρα παγιωμένη πρακτική, η τάση οδηγεί προς την αυξανόμενη υιοθέτησή τους ιδίως εν όψει των εθνικών στόχων για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ αλλά και την σταδιακή παύση των κρατικών ενισχύσεων προς τις ΑΠΕ.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ιουνίου του 2024 της EY - Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI) αναφορικά με τις διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ, η Ελλάδα το έτος 2024 κατατάσσεται στη 21η θέση του σχετικού προσαρμοσμένου δείκτη ελκυστικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά με ανοδική τάση. Σύμφωνα με την έρευνα ο αριθμός των συμφωνιών στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αρκετά μικρός, αλλά η αγορά των συμβάσεων παρουσιάζει σημάδια ανάπτυξης.
ΙΙΙ. Μορφές παρακολούθησης και τυποποίησης των συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ
Α. Η θέσπιση πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων αγοραπωλησίας ενέργειας από ΑΠΕ
Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας αγοράς RΕS PPAs. Στον Κανονισμό (ΕΕ) 2024/1747 αξιολογείται θετικά η δυνατότητα και η βιωσιμότητα της δημιουργίας μιας ή περισσότερων πλατφορμών της αγοράς της Ένωσης για διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας ΑΠΕ προκειμένου να καταστεί πιο αποτελεσματική η τρέχουσα δομή και λειτουργία των βραχυπρόθεσμων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και να επιτευχθούν οι στόχοι της Ένωσης σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιτ. σκ. 57 και άρθρο 19α). Στο πλαίσιο αυτό, εάν
Σελ. 19
κρίνεται αναγκαίο, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει περιεκτική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο συνοδευόμενη από νομοθετική πρόταση.
Αντίστοιχη πρωτοβουλία ενεργοποίησε το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) για την παρακολούθηση των διμερών συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ με τη δημιουργία ειδικής Πλατφόρμας (RES PPAs Platform), που ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 2 Δεκεμβρίου 2024 και έχει ως σκοπό τη διευκόλυνση της σύναψης συμβάσεων διμερών συμβολαίων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Η λειτουργία της πλατφόρμας διέπεται από τον Κανονισμό Πλατφόρμας PPA και την ευθύνη διαχείρισης αναλαμβάνει το ίδιο το Χρηματιστήριο Ενέργειας, με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η διαφανής πρόσβαση σε αυτήν χωρίς διακρίσεις και εν γένει η παροχή υπηρεσιών με βάση την ισότιμη μεταχείριση των συμμετεχόντων. Η εγγραφή στην πλατφόρμα είναι προαιρετική, αλλά με την εγγραφή του Συμμετέχοντα τεκμαίρεται ότι αποδέχεται το σύνολο των διατάξεων του Κανονισμού και την ανάληψη των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτόν. Οι συμμετέχοντες μπορούν να υποβάλλουν ανώνυμες προσφορές αγοράς ή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και να εκδηλώνουν δεσμευτικό ενδιαφέρον για αντίστοιχες προσφορές. Ωστόσο, η σύναψη ενός Συμβολαίου μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών γίνεται εκτός της Πλατφόρμας PPA και οι συναλλαγές που έλαβαν χώρα στο πλαίσιο υποβολής προσφοράς και αποδοχής στην πλατφόρμα δεν δεσμεύουν τα μέρη ως προς τους όρους της μετέπειτα μεταξύ τους σύμβασης. Ήδη στην πλατφόρμα έχουν εγγραφεί έως σήμερα πάνω από δώδεκα (12) συμμετέχοντες και αναμένεται σημαντική αύξηση συμμετοχής.
Β. Η προσπάθεια τυποποίησης των συμβολαίων αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ
Η τυποποίηση του περιεχομένου των RES PPAs, μέσω πρότυπων συμβάσεων, είναι δύσκολο να επιτευχθεί λόγω του πολυπαραγοντικού τους χαρακτήρα. Ειδικότερα, λόγω της φύσης των συμβολαίων αυτών, της πολυπλοκότητάς τους, της ποικιλομορφίας των έργων ΑΠΕ, της δυναμικής της αγοράς, της πολλαπλότητας των νομικών πλαισίων, καθώς και των διαφορετικών αναγκών των ενδιαφερόμενων μερών που επηρεάζονται από αστάθμητες μεταβλητές της αγοράς ενέργειας, που δεν μπορούν να προσδιορισθούν συμβατικά εκ των προτέρων. Κατά τούτο, η τυποποίηση προσκρούει σε μια σειρά πρακτικών και νομικών δυσχερειών στον βαθμό που δεν είναι επαρκώς ευέλικτη για να καλύψει τις ανάγκες όλων των συμμετεχόντων.
Το 2019 η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εμπόρων Ενέργειας (European Federation of Energy Traders) δημοσίευσε το πρώτο τυποποιημένο εταιρικό PPA μετά από μια 3ετή διαδικασία διαβούλευσης, στην οποία συμμετείχαν η RE- Source και οι τράπεζες, βασισμένο
Σελ. 20
στις συμφωνίες EFET GA Power και EFET EECS. Σήμερα, οι πιο αντιπροσωπευτικές μακροπρόθεσμες διμερείς συμβάσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας (long-term electricity supply contracts) που έχουν διαμορφωθεί στον ευρωπαϊκό χώρο και τυγχάνουν ευρείας εφαρμογής είναι η Γενική Συμφωνία για την Παράδοση και Παραλαβή Ενέργειας της EFET ("Σύμβαση EFET"), καθώς και η Κύρια Συμφωνία Εμπορικού Δικτύου (Grid Trade Master Agreement – GTMA), η οποία εφαρμόζεται στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου. Στο πλαίσιο των διμερών συναλλαγών παραγώγων ηλεκτρικής ενέργειας, η σημαντική συμφωνία που εφαρμόζεται είναι επίσης η Κύρια Συμφωνία της Διεθνούς Ένωσης Συμβάσεων Ανταλλαγής και Παραγώγων (International Swaps and Derivatives Association Master Agreement).Συναφώς, ένας οδηγός διαπραγμάτευσης (Guide de rédaction et de négociation) εκδόθηκε από την La Plateforme Verte.
Ειδικότερα, η σύμβαση EFET αποτελείται από είκοσι τρία (23) άρθρα και, όπως ορίζεται στο πρώτο άρθρο της, ρυθμίζει όλες τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ των μερών και αφορούν την αγορά, πώληση, παράδοση και αποδοχή της ηλεκτρικής ενέργειας. Δεδομένου δε ότι οι όροι της σύμβασης EFET είναι κατά βάση γενικοί θα πρέπει να προσαρμόζονται προκειμένου να λαμβάνουν υπ’ όψιν τις νομικές απαιτήσεις της εκάστοτε χώρας στην οποία αυτοί εφαρμόζονται. Για το λόγο αυτό, η σύμβαση αποτελείται από επιμέρους «μεμονωμένες συμβάσεις» (Individual Contracts), οι οποίες περιέχουν τους οικονομικούς όρους για κάθε συναλλαγή (π.χ.: ημερομηνίες έναρξης και λήξης κάθε επιμέρους μεμονωμένης σύβασης, χρονοδιαγράμματα παράδοσης, ποσότητα, τιμή και συνολικό κόστος). Εφόσον δηλαδή τα μέρη έχουν καταλήξει στους αμετάβλητους όρους της σύμβασης, στη συνέχεια επικεντρώνονται στη διαμόρφωση των κύριων εμπορικών όρων κάθε συναλλαγής τους. Επιπλέον, η EFET παρέχει στα μέρη τη δυνατότητα να συμφωνήσουν και να καταλήξουν σε όρους κατ’ απόκλιση των όσων προβλέπονται στο κυρίως συμβατικό κείμενο μέσω της κατάρτισης μιας «συμφωνίας προσαρμογής» (Election Sheet), η οποία περιλαμβάνεται στα παραρτήματα της σύμβασης και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.
Σημαντική εξέλιξη στο ζήτημα της τυποποίησης προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια και να δημιουργηθεί ένας κοινός τόπος αναφοράς για το είδος των συμβάσεων αυτών είναι η αναφορά στον Κανονισμό (ΕΕ) 2024/1747 (αιτ. σκ. 31 και άρθρο 2 παρ. 9) ότι ο ACER (Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέρ-
Σελ. 21
γειας), στο πλαίσιο παρακολούθησης των αγορών και της ετήσιας αξιολόγησης που πρέπει να δημοσιεύει για τις αγορές αυτές, αξιολογεί την ανάγκη ανάπτυξης και έκδοσης προαιρετικών υποδειγμάτων.
Στην πράξη, τα μέρη κατά συνήθη πρακτική, ακολουθούν τα πρότυπα Κύριων Συμφωνιών (Master Agreements) που διαμορφώνουν όρους για συμβάσεις προμήθειας σε πληθώρα αγορών, μεταξύ των οποίων και αυτή της ενέργειας. Στις εν λόγω συμφωνίες τα μέρη είναι κατ’ αρχήν ελεύθερα να διαπραγματεύονται τους συμβατικούς όρους, αν και στην πράξη είναι σύνηθες να βασίζονται στους ήδη προδιατυπωμένους όρους που περιλαμβάνονται στα πρότυπα των συμβάσεων αυτών. Τα συγκεκριμένα πρότυπα συμβάσεων αποτελούν πλέον τη συνηθέστερη επιλογή της πλειοψηφίας των χονδρικών αγορών ενέργειας και φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Άλλωστε, στο συμπέρασμα σχετικά με τη δυνατότητα χρήσης των υφιστάμενων προτύπων ως υποδείγματα συμβάσεων Συμφωνιών Αγοράς Ενέργειας κατέληξε και ο ACER στο πλαίσιο ενεργοποίησης του άρθρου 19(β) του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1747 με το οποίο του ανατέθηκε η αξιολόγηση της ανάγκης να υπάρχουν εθελοντικά πρότυπα για συμβάσεις Συμφωνιών Αγοράς Ενέργειας και η ανάπτυξή τους. Στο πλαίσιο αυτό, ο ACER, στις 15 Οκτωβρίου 2014, δημοσίευσε την εκτίμησή του αναφορικά με την αναγκαιότητα κατάρτισης τέτοιων προτύπων συμβολαίων «Assessment on the need of ACER’s voluntary Power Purchase Agreement contract template(s)» στην οποία κατέληξε κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης. Μετά από διεξοδική αξιολόγηση των αναγκών της αγοράς και των επιχειρημάτων που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, ο ACER καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται να αναπτύξει νέα εθελοντικά πρότυπα συμβάσεων PPA, δεδομένου ότι οι τρέχουσες ανάγκες της αγοράς εξυπηρετούνται μέσω της άρσης φραγμών για την ανάπτυξη των RES PPAs, ενώ τα διάφορα πρότυπα που παρέχονται από τη βιομηχανία υποστηρίζουν τους συμμετέχοντες σε σημαντικό βαθμό. Πράγματι, ισοδύναμα πρακτικά, υποστηρικτικά μέτρα έναντι της εισαγωγής νέων προτύπων, όπως η έκδοση κατευθυντήριων γραμμών ή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με το τι συνιστά ένα ισχυρό πρότυπο PPA, η σύνταξη εθελοντικών προσθηκών νομικών ρητρών που θα μπορούσαν εύκολα να ενσωματωθούν σε υπάρχοντα πρότυπα, θα ήταν πιο αποτελεσματικά για την ενίσχυση των συμβάσεων αυτών, χωρίς να θίγουν και την ελεύθερη βούληση των μερών στην οποία στηρίζεται, άλλωστε, η σύναψή τους.
