ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Κατ΄ άρθρο ερμηνεία - νομολογία • Καν (ΕΕ) 2022/2065 • Καν (ΕΕ) 2022/1925 • Οδηγία 2000/31/ΕΚ • Ν 5099/2024 • Ν 5019/2023 • ΠΔ 131/2003

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 22.25€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 55,25 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 21108
Δεβετζής Δ.
Κληρίδης Χ., Παράσχου Δ.
  • Έκδοση: 2025
  • Σχήμα: 17x24
  • Βιβλιοδεσία: Εύκαμπτη
  • Σελίδες: 528
  • ISBN: 978-618-08-0525-3

Η ψηφιακή αγορά αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της σύγχρονης οικονομίας, επηρεάζοντας τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές μέσω της προώθησης της καινοτομίας και της ενίσχυσης των διασυνοριακών συναλλαγών. Το εν λόγω έργο επιχειρεί να συγκεντρώσει, με συνεκτικό τρόπο, τις βασικές νομικές ρυθμίσεις που διέπουν την ψηφιακή αγορά στην ΕΕ και την Ελλάδα.

Στο έργο, επιχειρείται η απάντηση σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως:
• Ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις παρόχων ψηφιακών υπηρεσιών;
• Πώς εξασφαλίζεται η προστασία προσωπικών δεδομένων στην ψηφιακή αγορά;
• Πώς ρυθμίζονται οι ηλεκτρονικές συμβάσεις και οι εμπορικές συναλλαγές στο διαδίκτυο;
• Τι συμβαίνει όταν υπάρχει σύγκρουση νόμων σε διασυνοριακές συναλλαγές;
• Ποιος είναι ο ρόλος του εθνικού και ευρωπαϊκού δικαίου στη ρύθμιση της αγοράς;
• Ποια είναι η ευθύνη των παρόχων περιεχομένου και των μεσαζόντων;
• Πώς αντιμετωπίζονται φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού στην ψηφιακή οικονομία;
• Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων απέναντι στους καταναλωτές για την ενημέρωση και προστασία τους;
• Πώς μπορούν να επιλυθούν διαφορές που ανακύπτουν από ηλεκτρονικές συναλλαγές;

Το βιβλίο "Το Δίκαιο της Ψηφιακής Αγοράς", ως ερμηνευτικό έργο με πρωτότυπη για την ελληνική βιβλιογραφία δομή και κατεύθυνση, προσφέρει μια συστηματική ανάλυση της ισχύουσας νομοθεσίας (συμπεριλαμβανομένων και των πλέον πρόσφατων νομοθετημάτων), με επιλογή και παράθεση σχετικής νομολογίας συνοδευόμενη από συνεκτικά, κριτικά ερμηνευτικά σχόλια. Με τη χρήση παραδειγμάτων, πλούσιων πηγών και δομημένων αναλύσεων, προτείνονται λύσεις σε κρίσιμα πρακτικά ζητήματα, με συνδυασμό της δογματικής προσέγγισης με την καθημερινή νομική πρακτική, καθιστώντας το έργο απαραίτητο ανάγνωσμα για κάθε ενδιαφερόμενο για τον τομέα του δικαίου της πληροφορικής και του ηλεκτρονικού εμπορίου.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Χ. ΚΛΗΡΙΔΗ 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Δ. ΠΑΡΑΣΧΟΥ 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

Ελληνικό δίκαιo

[1] Π.Δ. 131/2003

Προσαρμογή στην Οδηγία 2000/31 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά
(Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο)

[Προοίμιο] 1

Άρθρο 1 Ορισμοί 3

Άρθρο 2 Εσωτερική Αγορά 5

Άρθρο 3 Ελευθερία ανάληψης και άσκησης δραστηριότητας υπηρεσίας
της Κοινωνίας της Πληροφορίας 9

Άρθρο 4 Υποχρεωτικά παρεχόμενες γενικές πληροφορίες 9

Άρθρο 5 Υποχρεωτικά παρεχόμενες πληροφορίες 11

Άρθρο 6 Μη ζητηθείσα εμπορική επικοινωνία 11

Άρθρο 7 Νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα 12

Άρθρο 8 Ηλεκτρονικές συμβάσεις 13

Άρθρο 9 Παρεχόμενες πληροφορίες 14

Άρθρο 10 Παραγγελία 14

Άρθρο 11 [Απλή μετάδοση] 15

Άρθρο 12 [Αποθήκευση σε κρυφή μνήμη] 20

Άρθρο 13 [Φιλοξενία] 22

Άρθρο 14 [Απουσία γενικής υποχρέωσης ελέγχου] 30

Άρθρο 15 Κώδικες δεοντολογίας 34

Άρθρο 16 Εξώδικος διακανονισμός διαφορών 42

Άρθρο 17 Μέσα έννομης προστασίας 43

Άρθρο 18 Συνεργασία 43

Άρθρο 18Α [Δήλωση στο Γ. Ε. ΜΗ.] 45

Άρθρο 19 Κυρώσεις 46

Άρθρο 20 Πεδίο εφαρμογής 46

Άρθρο 21 Διαχρονικό δίκαιο 48

Ενωσιακό δίκαιο

[2] ΟΔΗΓΙΑ 2000/31/ΕΚ

Για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας,
ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά
(«οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο»)

[Προοίμιο] 53

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1 Στόχος και πεδίο εφαρμογής 56

Άρθρο 2 Ορισμοί 67

Άρθρο 3 Εσωτερική αγορά 77

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Αρχές

Άρθρο 4 Αρχή της μη αναγκαίας προηγούμενης άδειας 87

Άρθρο 5 Γενικές πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται 89

Άρθρο 6 Παρεχόμενες πληροφορίες 92

Άρθρο 7 Μη ζητηθείσα εμπορική επικοινωνία 94

Άρθρο 8 Νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα 95

Άρθρο 9 Μεταχείριση ηλεκτρονικών συμβάσεων 98

Άρθρο 10 Παρεχόμενες πληροφορίες 100

Άρθρο 11 Παραγγελία 100

Άρθρο 12 Απλή μετάδοση 101

Άρθρο 13 Αποθήκευση σε κρυφή μνήμη (Caching) 106

Άρθρο 14 Φιλοξενία 107

Άρθρο 15 Απουσία γενικής υποχρέωσης ελέγχου 112

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Εφαρμογή

Άρθρο 16 Κώδικες δεοντολογίας 117

Άρθρο 17 Εξώδικος διακανονισμός των διαφορών 118

Άρθρο 18 Μέσα έννομης προστασίας 118

Άρθρο 19 Συνεργασία 120

Άρθρο 20 Κυρώσεις 121

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 21 Επανεξέταση 122

Άρθρο 22 Μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο 123

Άρθρο 23 Έναρξη ισχύος 123

Άρθρο 24 Αποδέκτες 123

ΠΑΡΟΧΟΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Ελληνικό δίκαιo

[3] Ν. 5019/2023

Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και
για την κατάργηση της Οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ενίσχυση της προστασίας
των καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων
και άλλες επείγουσες διατάξεις

Άρθρο 83 131

[4] Ν. 5099/2024

Λήψη μέτρων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
της 19ης Οκτωβρίου 2022 σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών
και την τροποποίηση της Οδηγίας 2000/31/ΕΚ
(«Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες») και άλλες διατάξεις

ΜΕΡΟΣ Α΄

ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) 2022/2065

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Σκοπός - Αντικείμενο - Ορισμοί

Άρθρο 1 Σκοπός 136

Άρθρο 2 Αντικείμενο 136

Άρθρο 3 Ορισμοί 137

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Συντονιστής ψηφιακών υπηρεσιών και αρμόδιες αρχές

Άρθρο 4 Ορισμός και στελέχωση Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών 139

Άρθρο 5 Ορισμός αρμόδιων αρχών 141

Άρθρο 6 Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ψηφιακών Υπηρεσιών 142

Άρθρο 7 Λειτουργία του Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών 143

Άρθρο 8 Συνεργασία μεταξύ Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών
και αρμόδιων αρχών 143

Άρθρο 9 Αναφορά υπονοιών τέλεσης ποινικών αδικημάτων
στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
της Ελληνικής Αστυνομίας 144

Άρθρο 10 Συνεργασία του Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών με άλλες αρχές 145

Άρθρο 11 Εξουσίες του Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών και των αρμόδιων αρχών 145

Άρθρο 12 Εντολές ανάληψης δράσης κατά παράνομου περιεχομένου 148

Άρθρο 13 Εντολές παροχής πληροφοριών 148

Άρθρο 14 Συμβουλευτική Επιτροπή για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες 149

Άρθρο 15 Μητρώο Παρόχων Ενδιάμεσων Υπηρεσιών 151

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Μέτρα εφαρμογής

Άρθρο 16 Κυρώσεις 154

Άρθρο 17 Δικαίωμα δικαστικής προσφυγής 156

Άρθρο 18 Εκθέσεις 159

Άρθρο 19 Κάλυψη δαπανών 160

Άρθρο 20 Τέλη 161

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄

Ρυθμίσεις για την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών
και Ταχυδρομείων

Άρθρο 21 Κωλύματα διορισμού των μελών της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών
και Ταχυδρομείων – Τροποποίηση άρθρου 7 Ν 4070/2012 163

Άρθρο 22 Ασυμβίβαστα των μελών της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών
και Ταχυδρομείων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 9 Ν 4070/2012 164

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄

Εξουσιοδοτικές διατάξεις

Άρθρο 23 Εξουσιοδοτικές διατάξεις 166

ΜΕΡΟΣ Γ΄

ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Άρθρο 51 Έναρξη ισχύος 167

Ενωσιακό δίκαιο

[5] Καν. (ΕΕ) 2022/1925

Σχετικά με διεκδικήσιμες και δίκαιες αγορές στον ψηφιακό τομέα
και για την τροποποίηση των οδηγιών (ΕΕ) 2019/1937 και (ΕΕ) 2020/1828
(Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές)

[Προοίμιο] 168

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

Αντικείμενο, πεδίο εφαρμογής και ορισμοί

Άρθρο 1 Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής 170

Άρθρο 2 Ορισμοί 175

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Πυλωροί

Άρθρο 3 Ορισμός των πυλωρών 183

Άρθρο 4 Επανεξέταση της ιδιότητας του πυλωρού 192

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Πρακτικές των πυλωρών που περιορίζουν
τη δυνατότητα διεκδίκησης ή είναι αθέμιτες

Άρθρο 5 Υποχρεώσεις των πυλωρών 194

Άρθρο 6 Υποχρεώσεις των πυλωρών που επιδέχονται περαιτέρω διευκρίνιση
βάσει του άρθρου 8 201

Άρθρο 7 Υποχρέωση των πυλωρών σχετικά με τη διαλειτουργικότητα
των υπηρεσιών διαπροσωπικών επικοινωνιών ανεξαρτήτως αριθμών 220

Άρθρο 8 Συμμόρφωση των πυλωρών με τις υποχρεώσεις 224

Άρθρο 9 Αναστολή 227

Άρθρο 10 Απαλλαγή για λόγους δημόσιας υγείας και δημόσιας ασφάλειας 229

Άρθρο 11 Υποβολή εκθέσεων 230

Άρθρο 12 Επικαιροποίηση των υποχρεώσεων για τους πυλωρούς 231

Άρθρο 13 Διατάξεις κατά της καταστρατήγησης 233

Άρθρο 14 Υποχρέωση ενημέρωσης σχετικά με συγκεντρώσεις 235

Άρθρο 15 Υποχρέωση διενέργειας ελέγχου 237

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

Διερεύνηση της αγοράς

Άρθρο 16 Κίνηση διερεύνησης της αγοράς 240

Άρθρο 17 Διερεύνηση της αγοράς για τον ορισμό πυλωρών 240

Άρθρο 18 Διερεύνηση της αγοράς για συστηματική μη συμμόρφωση 242

Άρθρο 19 Διερεύνηση της αγοράς για νέες υπηρεσίες και νέες πρακτικές 245

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

Εξουσίες διερεύνησης, επιβολής και παρακολούθησης

Άρθρο 20 Κίνηση διαδικασίας 248

Άρθρο 21 Αιτήματα παροχής πληροφοριών 248

Άρθρο 22 Εξουσία διεξαγωγής συνεντεύξεων και λήψης δηλώσεων 250

Άρθρο 23 Εξουσίες διενέργειας επιθεωρήσεων 250

Άρθρο 24 Προσωρινά μέτρα 253

Άρθρο 25 Δεσμεύσεις 253

Άρθρο 26 Παρακολούθηση της εφαρμογής των υποχρεώσεων
και των μέτρων 254

Άρθρο 27 Πληροφόρηση από τρίτους 255

Άρθρο 28 Υπηρεσία συμμόρφωσης 255

Άρθρο 29 Μη συμμόρφωση 257

Άρθρο 30 Πρόστιμα 258

Άρθρο 31 Περιοδικές χρηματικές ποινές 260

Άρθρο 32 Προθεσμίες παραγραφής για την επιβολή κυρώσεων 261

Άρθρο 33 Προθεσμίες παραγραφής για την εκτέλεση κυρώσεων 262

Άρθρο 34 Δικαίωμα ακρόασης και πρόσβασης στον φάκελο 262

Άρθρο 35 Ετήσια υποβολή εκθέσεων 264

Άρθρο 36 Επαγγελματικό απόρρητο 264

Άρθρο 37 Συνεργασία με τις εθνικές αρχές 265

Άρθρο 38 Συνεργασία και συντονισμός με τις εθνικές
αρμόδιες αρχές επιβολής κανόνων ανταγωνισμού 265

Άρθρο 39 Συνεργασία με τα εθνικά δικαστήρια 268

Άρθρο 40 Ομάδα υψηλού επιπέδου 269

Άρθρο 41 Αίτημα διεξαγωγής διερεύνησης της αγοράς 270

Άρθρο 42 Αντιπροσωπευτικές αγωγές 271

Άρθρο 43 Αναφορά παραβάσεων και προστασία των προσώπων
που αναφέρουν παραβάσεις 271

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 44 Δημοσίευση αποφάσεων 272

Άρθρο 45 Έλεγχος από το Δικαστήριο 272

Άρθρο 46 Εκτελεστικές διατάξεις 272

Άρθρο 47 Κατευθυντήριες γραμμές 274

Άρθρο 48 Τυποποίηση 274

Άρθρο 49 Άσκηση των κατ’ εξουσιοδότηση αρμοδιοτήτων 275

Άρθρο 50 Διαδικασία επιτροπής 277

Άρθρο 51 Τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 278

Άρθρο 52 Τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 279

Άρθρο 53 Επανεξέταση 280

Άρθρο 54 Έναρξη ισχύος και εφαρμογή 281

[6] Καν. (ΕΕ) 2022/2065

σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση
της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)

[Προοίμιο] 289

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1 Αντικείμενο 291

Άρθρο 2 Πεδίο εφαρμογής 293

Άρθρο 3 Ορισμοί 298

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Ευθύνη των παρόχων ενδιάμεσων υπηρεσιών

Άρθρο 4 «Απλή μετάδοση» 308

Άρθρο 5 «Προσωρινή αποθήκευση» 311

Άρθρο 6 Φιλοξενία 312

Άρθρο 7 Εθελοντικές αυτεπάγγελτες έρευνες
και συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις 315

Άρθρο 8 Μη επιβολή γενικής υποχρέωσης παρακολούθησης
ή ενεργητικής αναζήτησης γεγονότων 316

Άρθρο 9 Εντολές ανάληψης δράσης κατά παράνομου περιεχομένου 317

Άρθρο 10 Εντολές παροχής πληροφοριών 322

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

Υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας για ένα διαφανές
και ασφαλές επιγραμμικό περιβάλλον

Άρθρο 11 Σημεία επαφής για τις αρχές των κρατών μελών,
την Επιτροπή και το συμβούλιο 325

Άρθρο 12 Σημεία επαφής για τους αποδέκτες της υπηρεσίας 327

Άρθρο 13 Νόμιμοι εκπρόσωποι 328

Άρθρο 14 Όροι και προϋποθέσεις 329

Άρθρο 15 Υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων σχετικά με τη διαφάνεια
για παρόχους ενδιάμεσων υπηρεσιών 332

Άρθρο 16 Μηχανισμοί ειδοποίησης και δράσης 334

Άρθρο 17 Αιτιολογία 336

Άρθρο 18 Αναφορά υπονοιών τέλεσης ποινικών αδικημάτων 339

Άρθρο 19 Εξαίρεση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων 341

Άρθρο 20 Εσωτερικό σύστημα διαχείρισης καταγγελιών 342

Άρθρο 21 Εξωδικαστική επίλυση διαφορών 345

Άρθρο 22 Αξιόπιστες πηγές επισήμανσης παράνομου περιεχομένου 350

Άρθρο 23 Μέτρα και προστασία κατά της αθέμιτης χρήσης 354

Άρθρο 24 Υποχρεώσεις διαφάνειας κατά την υποβολή εκθέσεων
για τους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών 356

Άρθρο 25 Σχεδιασμός και οργάνωση επιγραμμικής διεπαφής 358

Άρθρο 26 Διαφήμιση σε επιγραμμικές πλατφόρμες 359

Άρθρο 27 Διαφάνεια του συστήματος συστάσεων 362

Άρθρο 28 Προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο 363

Άρθρο 29 Εξαίρεση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων 365

Άρθρο 30 Ιχνηλασιμότητα εμπόρων 365

Άρθρο 31 Συμμόρφωση εκ σχεδιασμού 369

Άρθρο 32 Δικαίωμα πληροφόρησης 371

Άρθρο 33 Πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες
και πολύ μεγάλες επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης 372

Άρθρο 34 Εκτίμηση κινδύνων 374

Άρθρο 35 Περιορισμός των κινδύνων 378

Άρθρο 36 Μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων 386

Άρθρο 37 Ανεξάρτητοι έλεγχοι 389

Άρθρο 38 Συστήματα συστάσεων 394

Άρθρο 39 Πρόσθετη διαφάνεια επιγραμμικών διαφημίσεων 395

Άρθρο 40 Πρόσβαση και έλεγχος δεδομένων 399

Άρθρο 41 Υπηρεσία συμμόρφωσης 405

Άρθρο 42 Υποχρεώσεις διαφάνειας κατά την υποβολή εκθέσεων 408

Άρθρο 43 Εποπτικό τέλος 409

Άρθρο 44 Πρότυπα 413

Άρθρο 45 Κώδικες δεοντολογίας 414

Άρθρο 46 Κώδικες δεοντολογίας για την επιγραμμική διαφήμιση 417

Άρθρο 47 Κώδικες δεοντολογίας για την προσβασιμότητα 419

Άρθρο 48 Πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων 420

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

Εφαρμογή, συνεργασία, κυρώσεις και επιβολή

Άρθρο 49 Αρμόδιες αρχές και συντονιστές ψηφιακών υπηρεσιών 423

Άρθρο 50 Απαιτήσεις για τους συντονιστές ψηφιακών υπηρεσιών 425

Άρθρο 51 Εξουσίες των συντονιστών ψηφιακών υπηρεσιών 426

Άρθρο 52 Κυρώσεις 435

Άρθρο 53 Δικαίωμα υποβολής καταγγελίας 436

Άρθρο 54 Αποζημίωση 438

Άρθρο 55 Εκθέσεις δραστηριοτήτων 438

Άρθρο 56 Αρμοδιότητες 440

Άρθρο 57 Αμοιβαία συνδρομή 443

Άρθρο 58 Διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των συντονιστών ψηφιακών υπηρεσιών 445

Άρθρο 59 Παραπομπή στην Επιτροπή 446

Άρθρο 60 Κοινές έρευνες 448

Άρθρο 61 Ευρωπαϊκό συμβούλιο ψηφιακών υπηρεσιών 450

Άρθρο 62 Δομή του συμβουλίου 451

Άρθρο 63 Καθήκοντα του συμβουλίου 453

Άρθρο 64 Ανάπτυξη εμπειρογνωσίας και ικανοτήτων 454

Άρθρο 65 Επιβολή των υποχρεώσεων των παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών
πλατφορμών και πολύ μεγάλων επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης 455

Άρθρο 66 Κίνηση διαδικασίας από την Επιτροπή και συνεργασία στην έρευνα 456

Άρθρο 67 Αιτήματα παροχής πληροφοριών 459

Άρθρο 68 Εξουσία διεξαγωγής συνεντεύξεων και λήψης δηλώσεων 461

Άρθρο 69 Εξουσία διεξαγωγής επιθεωρήσεων 461

Άρθρο 70 Προσωρινά μέτρα 464

Άρθρο 71 Αναλήψεις δεσμεύσεων 465

Άρθρο 72 Δράσεις παρακολούθησης 466

Άρθρο 73 Μη συμμόρφωση 466

Άρθρο 74 Πρόστιμα 467

Άρθρο 75 Ενισχυμένη εποπτεία των διορθωτικών μέτρων
για την αντιμετώπιση των παραβάσεων των υποχρεώσεων
που θεσπίζονται στο κεφάλαιο ΙΙΙ τμήμα 5 469

Άρθρο 76 Περιοδικές χρηματικές ποινές 471

Άρθρο 77 Προθεσμία παραγραφής της επιβολής κυρώσεων 472

Άρθρο 78 Περίοδος παραγραφής της εκτέλεσης κυρώσεων 472

Άρθρο 79 Δικαίωμα ακρόασης και πρόσβασης στον φάκελο 473

Άρθρο 80 Δημοσίευση των αποφάσεων 474

Άρθρο 81 Έλεγχος από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 475

Άρθρο 82 Αιτήματα περιορισμού της πρόσβασης και συνεργασίας
με τα εθνικά δικαστήρια 475

Άρθρο 83 Εκτελεστικές πράξεις σε σχέση με την παρέμβαση της Επιτροπής 476

Άρθρο 84 Επαγγελματικό απόρρητο 476

Άρθρο 85 Σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών 477

Άρθρο 86 Εκπροσώπηση 477

Άρθρο 87 Άσκηση της εξουσιοδότησης 479

Άρθρο 88 Διαδικασία επιτροπής 481

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 89 Τροποποιήσεις της οδηγίας 2000/31/ΕΚ 482

Άρθρο 90 Τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 482

Άρθρο 91 Επανεξέταση 482

Άρθρο 92 Επίσπευση της εφαρμογής στους παρόχους πολύ μεγάλων επιγραμμικών
πλατφορμών και πολύ μεγάλων επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης 484

Άρθρο 93 Έναρξη ισχύος και εφαρμογή 484

Ευρετήριο Αιτιολογικών Σκέψεων Οδηγίας 2000/31/ΕΚ,
Καν (ΕΕ) 2022/1925 και Καν (ΕΕ) 2022/2065 487

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕυρετηριΟ 491

Σελ. 1

Ελληνικό δίκαιo

[1] Π.Δ. 131/2003

Προσαρμογή στην Οδηγία 2000/31 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά (Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο)

Γενική Αρθρογραφία–Βιβλιογραφία

Αλεξανδρίδου, Το νέο δίκαιο προστασίας του καταναλωτή: Ελληνικό – ενωσιακό (⁴2023). Βενιέρη/Βερβεσού (επιμ.), Δίκαιο εμπορικών συμβάσεων (2021). Ιγγλεζάκη, Δίκαιο πληροφορικής, (⁵2024). Καράκωστα, Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή: Ν. 2251/1994 (³2016). Σ. Μακρή, Η προστασία του καταναλωτή στα πλαίσια του ηλεκτρονικού εμπορίου μετά τη μεταφορά των Οδηγιών 97/7/ΕΚ και 2000/31/ΕΚ στο ελληνικό δίκαιο, ΔΕΕ 2004, 882–893. Ευ. Παπακωνσταντίνου, Δίκαιο πληροφορικής (2010). Ευ. Παπακωνσταντίνου/Β. Τσουκαλά, Ηλεκτρονικά καταστήματα: Νομικά ζητήματα και νομική οργάνωση σε Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις (επιμ.), Innovation Law–Δίκαιο και Καινοτομία. 5o Πανελλήνιο συνέδριο (2014), 107–118. Χ. Παμπούκη, Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών (2010). Πιτσιρίκου, Νομική φύση του ηλεκτρονικού εγγράφου και της ηλεκτρονικής υπογραφής κατά το ΠΔ 150/2001 και την Οδηγία 1999/93/ΕΚ, Μελέτες Ιδιωτικού Δικαίου (2014), 461-480. Τριανταφυλλάκη (επιμ.), Εφαρμογές Εμπορικού Δικαίου (²2014). Τζίβα, Το ηλεκτρονικό εμπόριο και η προστασία των καταναλωτών απέναντι σε γενικούς όρους συναλλαγών, ΔΕΕ 2003, 1039–1048. Τσιαφούτη, Δίκαιο πώλησης καταναλωτικών αγαθών (2022). Ψυχομάνη, Εμπορικό δίκαιο (³2018).

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

• Δημοσίευση και διαχρονικό δίκαιο. Το Π.Δ. δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α΄ 116/16. 5. 2003. Τα πλήρη στοιχεία των τροποποιητικών νομοθετημάτων με την έναρξη ισχύος τους εκτίθενται στο τέλος του νομοθετήματος.

Σελ. 2

[Προοίμιο]

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) του άρθρου 3 του Ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου» (Α’ 34), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του Ν. 1892/1990 «Για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (Α’ 101).

β) του άρθρου 4 του αυτού Ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου 6 του Ν. 1440/1984 «Συμμετοχή της Ελλάδας στο κεφάλαιο, τα αποθεματικά και τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, στο κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακος και Χάλυβος και του Οργανισμού ΕΥΡΑΤΟΜ (Α’ 70) και τροποποιήθηκε με το άρθρο 22 του Ν. 2789/2000 (Α’ 21) «Προσαρμογή του ελληνικού δικαίου προς την Οδηγία 98/26/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19. 5. 98 σχετικά με το αμετάκλητο του διακανονισμού στα συστήματα πληρωμών και στα συστήματα διακανονισμού χρηματοπιστωτικών μέσων και άλλες διατάξεις».

γ) του δεύτερου άρθρου του Ν. 2077/1992 «Κύρωση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και των σχετικών πρωτοκόλλων και δηλώσεων που περιλαμβάνονται στην Τελική Πράξη» (Α’ 136).

δ) του άρθρου 29Α του Ν. 1558/1985 «Κυβέρνηση και κυβερνητικά όργανα», που προστέθηκε με το άρθρο 27 του 2081/1992 (Α’ 70) και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1, παράγραφος 2α του Ν. 2469/1997 (Α’ 38).

ε) την 485/31. 10. 2001 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Ανάπτυξης «Περί ανάθεσης αρμοδιοτήτων στους Υφυπουργούς Ανάπτυξης Αλέξανδρο Καλαφάτη, Χρήστο Θεοδώρου και Δημήτριο Γεωργακόπουλο» (ΦΕΚ Β’ 1484).

στ) Το Π.Δ. 81/2002 περί της συγχωνεύσεως των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.

2. Την Οδηγία 2000/31 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του Ηλεκτρικού Εμπορίου, στην εσωτερική αγορά, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, EEL. 178/1 της 17. 7. 2000, προς εναρμόνιση με την οποία εκδίδεται το παρόν διάταγμα. (Οδηγία για το ηλεκτρονικό Εμπόριο).

3. Το γεγονός ότι δεν προκαλείται δαπάνη στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

4. Τις Δ΄ 428/5. 8. 2002 και Δ΄ 622/28. 11. 2002 γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας μετά από πρόταση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Μεταφορών και Επικοινωνιών και του Υφυπουργού Ανάπτυξης,

αποφασίζουμε:

Σελ. 3

I. Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος Π.Δ. νοούνται ως:

(α*) «Υπηρεσίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας»: οποιαδήποτε υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας, ήτοι κάθε υπηρεσία που συνήθως παρέχεται έναντι αμοιβής, με ηλεκτρονικά μέσα εξ αποστάσεως και κατόπιν προσωπικής επιλογής ενός αποδέκτη υπηρεσιών κατά την έννοιαν της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Π.Δ. 81/2018 (Α΄ 151) «Ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/1535 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Σεπτεμβρίου 2015 (ΕΕ L 241 της 17. 9. 2015, σ. 1) “για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών (κωδικοποιημένο κείμενο)” και άλλες διατάξεις». [Τροποποίηση με άρθ. 10 Π.Δ. 81/2018, ισχύς από 21. 8. 2018]

(β) «Φορέας παροχής υπηρεσιών»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παρέχει μια υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας.

(γ) «Εγκατεστημένος φορέας παροχής υπηρεσιών»: φορέας ο οποίος ασκεί ουσιαστικώς μια οικονομική δραστηριότητα μέσω μιας μόνιμης εγκατάστασης για αόριστη χρονική διάρκεια. Η απλή παρουσία και η χρήση των τεχνικών μέσων και των τεχνολογιών που απαιτούνται για την παροχή της υπηρεσίας δεν συνιστούν εγκατάσταση του φορέα.

(δ) «Αποδέκτης της υπηρεσίας»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο χρησιμοποιεί, επαγγελματικώς ή άλλως, μια υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως για να αναζητήσει πληροφορίες ή για να προσφέρει πρόσβαση σε αυτές.

(ε) «Καταναλωτής»: κάθε φυσικό πρόσωπο που επιδιώκει στόχους μη εντασσόμενους στο πλαίσιο της εμπορικής ή επαγγελματικής του δραστηριότητας.

(στ)«Εμπορικές επικοινωνίες»: όλες οι μορφές επικοινωνίας που αποσκοπούν να προωθήσουν, άμεσα ή έμμεσα, αγαθά, υπηρεσίες ή την εικόνα μιας επιχείρησης, ενός οργανισμού ή ενός προσώπου που ασκεί εμπορική, βιομηχανική ή βιοτεχνική δραστηριότητα ή νομοθετικώς κατοχυρωμένο επάγγελμα. Δεν συνιστούν καθ’ αυτό εμπορική επικοινωνία:

– τα στοιχεία που επιτρέπουν την άμεση πρόσβαση στη δραστηριότητα της εν λόγω επιχείρησης, του οργανισμού ή του προσώπου, ιδίως το όνομα του τομέα ή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,

– οι επικοινωνίες που αφορούν αγαθά, υπηρεσίες ή την εικόνα της εν λόγω επιχείρησης, του οργανισμού ή του προσώπου οι οποίες πραγματοποιούνται κατά τρόπο ανεξάρτητο από τη θέλησή τους, ιδίως χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα,

Σελ. 4

(ζ*) “νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα”: κάθε επάγγελμα κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 περίπτωση α΄ του Π.Δ. 38/2010 (Α΄ 78) ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, και άλλες διατάξεις». [Τροποποίηση με άρθ. 60 §§ 3 περ. δ΄ & ε΄, 4 εδ. α΄ & β΄ Π.Δ. 38/2010, ισχύς από 25. 5. 2010]

(η) «Συντονισμένος τομέας»: οι κανόνες που ισχύουν στα νομικά συστήματα των κρατών μελών και εφαρμόζονται σε φορείς παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας ή σε υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για γενικές διατάξεις ή για διατάξεις που τέθηκαν ειδικά για τους φορείς ή τις υπηρεσίες αυτές.

(i) Ο συντονισμένος τομέας αφορά κανόνες που πρέπει να τηρεί ο φορέας παροχής υπηρεσιών σχετικά με:

– την ανάληψη δραστηριότητας παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας, όπως κανόνες σχετικά με τα προσόντα, την έγκριση ή την κοινοποίηση,

– την άσκηση δραστηριότητας υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας, όπως κανόνες σχετικά με τη συμπεριφορά του φορέα παροχής υπηρεσιών, σχετικά με την ποιότητα ή το περιεχόμενο της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για τη διαφήμιση και τη σύναψη συμβάσεων, ή κανόνες σχετικά με την ευθύνη του φορέα παροχής υπηρεσιών.

(ii) Ο συντονισμένος τομέας δεν καλύπτει κανόνες σχετικούς με:

– τα αγαθά, αυτά καθαυτά,

– την παράδοση αγαθών,

– τις υπηρεσίες που δεν παρέχονται με ηλεκτρονικά μέσα.

Σελ. 5

Προϊσχυουσες μορφές*

(α)

Έως 20. 8. 2018

Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 10 Π.Δ. 81/2018:

της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Π.Δ. 39/2001 (Α΄ 28) «για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας σε συμμόρφωση προς τις Οδηγίες 98/34/ΕΟΚ και 98/48/ΕΚ».

(ζ)

Έως 24. 5. 2010

Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 60 §§ 3 περ. δ΄ & ε΄, 4 εδ. α΄ & β΄ Π.Δ. 38/2010:

«Νομοθετικώς κατοχυρωμένο επάγγελμα»: κάθε επάγγελμα κατά την έννοια είτε του άρθρου 2 παράγραφος 3 του Π.Δ. 165/2000 (Α 149) ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει «προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας σχετικά με ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών σύμφωνα με την οδηγία 89/48/ΕΟΚ» ή του άρθρου 2 παράγραφος 5 του Π.Δ. 231/1998 (Α’ 178) ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει «Δεύτερο γενικό σύστημα αναγνώρισης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης προς συμπλήρωση της Οδηγίας 89/48/ΕΟΚ, σύμφωνα με τις Οδηγίες 92/51/ ΕΟΚ, 94/38/ΕΚ και 95/43/ΕΚ των Ευρωπαϊκών κοινοτήτων».

Βιβλιογραφία

Βαγενά, Η τεχνολογική προστασία και η ψηφιακή διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας (2010). Καλαμπούκα-Γιαννοπούλου, Δίκαιο Συναλλαγών: Ειδικά θέματα (2020).

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 2 Οδ. Σε αντίθεση με το άρθ. 2 Π.Δ., εδώ ο νομοθέτης μερίμνησε τροποποιώντας τα παραπεμπόμενα νομοθετήματα για την τροποποίηση των αναφορών σε αυτά.

Άρθρο 2

Εσωτερική Αγορά

1. Κατά την παροχή στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος–μέλος των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας από φορέα εγκατεστημένο στην Ελλάδα, πρέπει να τηρούνται οι σχετικές διατάξεις του εθνικού δικαίου, που εμπίπτουν στο συντονισμένο τομέα.

2. Δεν επιτρέπεται να περιορίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος, για λόγους που αφορούν το συντονισμένο τομέα.

Σελ. 6

3. Οι παράγραφοι 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται στους τομείς που αναφέρονται παρακάτω:

– στα συγγραφικά δικαιώματα, τα συγγενικά δικαιώματα, τα δικαιώματα που προβλέπει η οδηγία 87/54/ΕΟΚ σχετικά με τη νομική προστασία των τοπογραφικών προϊόντων ημιαγωγών και η οδηγία 96/9/ΕΚ σχετικά με την νομική προστασία των βάσεων δεδομένων καθώς και τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας

[στη διαφήμιση κινητών αξιών σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 2 της οδηγίας 85/611/ΕΟΚ για το συντονισμό των νομοθετικών κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ)] [Βλ. σχόλια]

[στο άρθρο 30 και στον τίτλο IV της οδηγίας 92/49/ΕΟΚ τρίτη οδηγία για την πρωτασφάλιση εκτός της ασφάλειας ζωής και στον τίτλο IV της οδηγίας 92/96/ΕΟΚ τρίτη οδηγία για την ασφάλεια ζωής, στα άρθρα 7 και 8 της οδηγίας 88/357/ΕΟΚ δεύτερη οδηγία σχετικά με την πρωτασφάλιση εκτός τις ασφάλειας ζωής και στο άρθρο 4 της οδηγίας 90/619/ΕΟΚ δεύτερη οδηγία σχετικά με την πρωτασφάλιση για την ασφάλεια ζωής] [Βλ. σχόλια]

– στην ελευθερία των μερών να επιλέξουν την εφαρμοστέα στις συμβάσεις τους νομοθεσία

– στις συμβατικές υποχρεώσεις που αφορούν τις συμβάσεις που συνάπτουν οι καταναλωτές

– στην τυπική ισχύ συμβάσεων που γεννούν ή μεταβιβάζουν δικαιώματα επί ακινήτου, εφόσον οι συμβάσεις αυτές υπόκεινται στις υποχρεωτικές τυπικές προϋποθέσεις της νομοθεσίας του κράτους μέλους στο οποίο κείται το ακίνητο

– στη νομιμότητα μη ζητηθείσας εμπορικής επικοινωνίας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

4. Κατά παρέκκλιση από την παρ. 2 του άρθρου 2 η πολιτεία μπορεί να λαμβάνει περιοριστικά μέτρα για συγκεκριμένη υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας, που προέρχεται από άλλο κράτος μέλος, υπό τις εξής προϋποθέσεις:

α) Τα μέτρα πρέπει:

I. Να είναι αναγκαία για λόγους που αφορούν

– τη δημόσια τάξη, ιδίως πρόληψη, έρευνα, διαπίστωση και δίωξη εγκλημάτων, στα οποία περιλαμβάνονται η προστασία των ανηλίκων και η καταπολέμηση της πρόκλησης μίσους λόγω φυλής, φύλλου, θρησκείας ή εθνικότητας, καθώς και οι παραβιάσεις της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μεμονωμένων προσώπων,

– την προστασία της δημόσιας υγείας,

– τη δημόσια ασφάλεια, περιλαμβανομένης της προάσπισης της εθνικής ασφάλειας και άμυνας,

– την προστασία του καταναλωτή, περιλαμβανομένου και του επενδυτή.

Σελ. 7

II. Να στρέφονται κατά μιας υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας, η οποία βλάπτει ή προκαλεί σοβαρό κίνδυνο βλάβης των στόχων που αναφέρονται στο σημείο (Ι).

ΙΙΙ. Να είναι ανάλογα προς τους παραπάνω αναφερόμενους στόχους.

β) Πριν από τη λήψη των εν λόγω μέτρων και χωρίς να θίγονται διαδικασίες ενώπιον των δικαστηρίων συμπεριλαμβανομένων των προκαταρκτικών εξετάσεων και ενεργειών που πραγματοποιούνται στα πλαίσια διερεύνησης ποινικών υποθέσεων, οι αρμόδιες αρχές πρέπει:

– να έχουν ζητήσει από το παραπάνω κράτος μέλος να λάβει τα κατάλληλα μέτρα και αυτό να αδράνησε ή τα μέτρα που έλαβε να είναι ανεπαρκή.

– να έχουν κοινοποιήσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο άλλο κράτος μέλος την πρόθεση τους να λάβουν τα μέτρα αυτά.

5. Σε έκτακτες περιπτώσεις μπορούν οι αρμόδιες αρχές να παρεκκλίνουν από τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παρ. 4(β) του παρόντος άρθρου και να λάβουν περιοριστικά μέτρα χωρίς να έχουν τηρηθεί οι εν λόγω προϋποθέσεις.

Στις περιπτώσεις αυτές τα μέτρα πρέπει να κοινοποιηθούν το συντομότερο, δυνατό, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο άλλο κράτος μέλος, αναφέροντας τους λόγους για τους οποίους έκριναν ότι επρόκειτο για κατεπείγουσα περίπτωση.

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Αποστολόπουλου, Η ερμηνεία της αρχής της χώρας προέλευσης στην Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο ως κανόνας σύγκρουσης του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; ΔΕΕ 2004, 266–269. Τάσση, Προσδιορισμός του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο, ΔίΜΕΕ 2011, 53–57. Του ίδιου, Προσδιορισμός του τόπου εγκατάστασης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο διαδίκτυο σε Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις (επιμ.), Το δίκαιο στην ψηφιακή εποχή: Προστασία προσωπικότητας–σύγχρονες μορφές εγκλήματος–ηλεκτρονικό επιχειρείν. 3o Πανελλήνιο συνέδριο (2012), 233-244.

Σχόλια - Νομολογία

1. Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 3 και στο Παράρτ Οδ. Ωστόσο, ο νομοθέτης δεν έχει τροποποιήσει το κείμενο του άρθρου ακολουθώντας τις τροποποιήσεις της Οδηγίας. Έτσι, στην παράγραφο 3, η αντίστοιχη της δεύτερης περ., περ. τρίτη Παράρτ. Οδ. έχει καταργηθεί, οι δε αντίστοιχες διατάξεις της τρίτης περ., που αναφέρονται στην τέταρτη περ. Παράρτ. Οδ. έχουν αντικατασταθεί από άλλες.

2. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εξαίρεση για το ηλεκτρονικό νόμισμα, που περιέχεται στη δεύτερη περ. Παράρτ. Οδ., δεν έχει μεταφερθεί καν στο ελληνικό δίκαιο. Μπορεί την εποχή της Οδ. Η έννοια του ηλεκτρονικού νομίσματος να ήταν άγνωστη στην Ελλάδα, λόγος για τον αποκλεισμό της, σήμερα, όμως, δεν ισχύει το ίδιο. Άλλωστε, το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο ανάγεται στο τέλος της προηγούμενης χιλιετίας. Η Οδ. δεν επιτρέπει διεύρυνσης ή περιορισμό των εξαιρέσεων, οπότε η μη μεταφορά της σχετικής εξαίρεσης συνιστά πλημμελή εναρμόνιση προς την Οδ., αντιτάξιμη στις δημόσιες αρχές.

3. Για τις νομοθετικές μεταβολές του Παραρτήματος της Οδηγίας βλ. κατωτ σελ. 125.

4. Εγκατάσταση παρόχου στην Ελλάδα ως προϋπόθεση. ΠολΠρΑθ 457/2016, ΔιΜΕΕ 2016, 222. «Για την εφαρμογή των διατάξεων του ΠΔ τίθεται ως προϋπόθεση, σύμφωνα με την αρχή του κράτους προέλευσης, ο φορέας παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας να είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 του ΠΔ 131/2003, το εν λόγω προεδρικό διάταγμα εφαρμόζεται μόνον εφόσον ο φορέας παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα. Σύμφωνα δε με το ως άνω ΠΔ, ως εγκατεστημένος φορέας παροχής υπηρεσιών ορίζεται ο φορέας, ο οποίος ασκεί ουσιαστικώς μία οικονομική δραστηριότητα μέσω μίας μόνιμης εγκατάστασης για αόριστη χρονική διάρκεια, ενώ η απλή παρουσία και η χρήση των τεχνικών μέσων και των τεχνολογιών που απαιτούνται για την παροχή της υπηρεσίας δεν συνιστούν εγκατάσταση του φορέα (βλ. Κ. Χριστοδούλου, Ευθύνη του παρόχου δικτύου για προσβολές της ιδιωτικής σφαίρας, ΔiΜΕΕ 2010, 328, Χ. Αποστολόπουλο, Η ερμηνεία της αρχής της χώρας προέλευσης στην οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο ως κανόνας σύγκρουσης του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, ΔΕΕ 2004, 266)».

5. Έννοια. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «[Η] εγκατάσταση φορέα παροχής υπηρεσιών της καινωνίας της πληροφορίας μέσω διεύθυνσης του διαδικτύου δεν ευρίσκεται εκεί που είναι η τεχνολογία που υποστηρίζει την εν λόγω διεύθυνση, ούτε εκεί που παρέχεται πρόσβαση στην εν λόγω διεύθυνση, αλλά εκεί που ασκείται η οικονομική της δραστηριότητα». Ομοίως, ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373.

6. Εφαρμοστέο δίκαιο. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «Στην περίπτωση που υφίσταται προσβολή δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο διαδίκτυο, η οποία (προσβολή) εμφανίζει στοιχεία αλλοδαπότητας όταν ο αποδέκτης του αιτήματος χρήστη, ο οποίος (χρήστης) κατοικεί στην Ελλόδα, για καταφόρτωση έργου επί του οποίου υπάρχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα ετέρου προσώπου, δεν κατοικεί/εδρεύει στην Ελληνική Επικράτεια, το εφαρμοστέο δίκαιο για την εξωσυμβατική ενοχή, είναι το ελληνικό, ως το δίκαιο της χώρας, στην οποία επήλθε η ζημία καθώς η παραπάνω προσβολή δικαιώματος που έγκειται στην τέλεση πράξεων που εμπίπτουν στις αποκλειστικές εξουσίες που το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας ή και το συγγενικό δικαίωμα απονέμει στα δικαιούχο του, συνιστά αδικοπραξία (βλ. ΜΠρΑθ 4658/2012 δημοσίευση σε ΤΝΠ ΔΣΑ)».

Σελ. 9

II. Αρχές

1. Εγκατάσταση και πληροφόρηση

Άρθρο 3

Ελευθερία ανάληψης και άσκησης δραστηριότητας υπηρεσίας της Κοινωνίας της Πληροφορίας

*Η ανάληψη και η άσκηση δραστηριότητας φορέα παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας είναι ελεύθερη με την επιφύλαξη των καθεστώτων έγκρισης που δεν αφορούν ειδικά και αποκλειστικά τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας ή των καθεστώτων έγκρισης που προβλέπονται στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, σύμφωνα με το Ν. 4070/2012 (Α΄ 82), ως ισχύει. [Τροποποίηση με άρθ. 80 § 2 περ. α΄ & στ΄ Ν. 4070/2012, ισχύς από 10. 4. 2012]

Προϊσχυουσες μορφές*

Από 3. 2. 2006

έως 9. 4. 2012

Μορφή ύστερα από τροποποίηση με άρθ. 70 § 2 περ. α΄ 3431/2006:

σύμφωνα με το Ν. 3431/2006 (Α΄ 13) και το Π.Δ. 157/1999 (Α’ 153), ως ισχύουν.

Έως 2. 2. 2006

Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 70 § 2 περ. α΄ 3431/2006:

σύμφωνα με το Ν. 2867/2000 (Α’ 273) και το Π.Δ. 157/1999 (Α’ 153), ως ισχύουν.

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 4 Οδ.

Άρθρο 4

Υποχρεωτικά παρεχόμενες γενικές πληροφορίες

1*. Ο φορέας παροχής υπηρεσιών οφείλει εκτός από τα στοιχεία που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 9 του άρθρου 3β του Ν. 2251/1994 (Α΄ 191) να προσφέρει στους αποδέκτες του και στις αρμόδιες αρχές εύκολη, άμεση και συνεχή πρόσβαση στις ακόλουθες τουλάχιστον πληροφορίες: [Τροποποίηση με άρθ. 3 & 4 Κ. Υ. Α. Ζ1-891/13. 8. 2013, ισχύς από 13. 6. 2014]

(α) επωνυμία του φορέα παροχής της υπηρεσίας,

(β) γεωγραφική διεύθυνση στην οποία ο φορέας είναι εγκατεστημένος,

(γ) στοιχεία που να επιτρέπουν την ταχεία επαφή και την άμεση και ουσιαστική επικοινωνία με το φορέα παροχής της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής του διεύθυνσης,

Σελ. 10

(δ) εφόσον ο φορέας είναι εγγεγραμμένος σε εμπορικό μητρώο, ή παρόμοιο δημόσιο μητρώο, το οικείο μητρώο και τον αριθμό εγγραφής του σε αυτό, ή ισοδύναμο τρόπο αναγνώρισης στο μητρώο αυτό,

(ε) εφόσον η δραστηριότητα υπόκειται σε καθεστώς έγκρισης, τα στοιχεία της σχετικής εποπτικής αρχής,

(στ)όσον αφορά τα νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα,

– επαγγελματική ένωση ή παρόμοιο όργανο στο οποίο είναι εγγεγραμμένος ο φορέας παροχής υπηρεσιών,

– επαγγελματικό τίτλο και το κράτος μέλος που τον έχει χορηγήσει,

– μνεία των επαγγελματικών κανόνων που ισχύουν στο κράτος μέλος εγκατάστασης, καθώς και του τρόπου πρόσβασης σ’ αυτούς.

(ζ*) εφόσον η δραστηριότητα που ασκεί ο φορέας υπόκειται σε ΦΠΑ, τον αριθμό αναγνώρισης που προβλέπεται από το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας κύκλου εργασιών σύμφωνα με το άρθρο 41 του Ν. 5144/2024 (Α΄ 162) «Κώδικας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας». [Τροποποίηση με άρθ. 71 § 1 & Παράρτ. Κωδικοπ. Ν. 5144/2024, ισχύς από 11. 10. 2024]

2. Όταν οι υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας αναφέρονται σε τιμές, αυτές πρέπει να αναγράφονται σαφώς και επακριβώς και, ειδικότερα να διευκρινίζεται αν περιλαμβάνουν φόρο και έξοδα αποστολής.

Προϊσχυουσες μορφές*

§ 1.

Έως 12. 6. 2014

(Εισαγ. εδ. :) Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 3 & 4 Κ. Υ. Α. Ζ1-891/13. 8. 2013:

στις παραγράφους 2 και 9 του άρθρου 4 του Ν. 2251/1994

Έως 10. 10. 2024

(Περ. ζ΄:) Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 71 § 1 & Παράρτ. Κωδικοπ. Ν. 5144/2024:

σύμφωνα με το άρθρο 36 του Ν. 2859/2000 (Α’ 248) «κύρωση του κώδικα φόρου προστιθέμενης αξίας».

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Τσιακλαγκάνου, Συμβάσεις διανομής στο ηλεκτρονικό εμπόριο, (2014).

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 5 Οδ.

Σελ. 11

2. Εμπορικές επικοινωνίες

Άρθρο 5

Υποχρεωτικά παρεχόμενες πληροφορίες

Οι εμπορικές επικοινωνίες που συνιστούν υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας ή αποτελούν μέρος της οφείλουν να πληρούν τους ακόλουθους όρους:

(α) η εμπορική επικοινωνία πρέπει να είναι σαφώς αναγνωρίσιμη,

(β) το φυσικό ή νομικό πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου γίνεται η εμπορική επικοινωνία πρέπει να είναι σαφώς αναγνωρίσιμο,

(γ) οι προσφορές όπως είναι οι εκπτώσεις, τα πριμ και τα δώρα, στο μέτρο που επιτρέπονται, πρέπει να είναι σαφώς αναγνωρίσιμες, η πρόσβαση στους όρους υπό τους οποίους μπορεί κανείς να επωφεληθεί από τις προσφορές πρέπει να είναι εύκολη, οι δε όροι να παρουσιάζονται σαφώς και επακριβώς,

(δ) οι διαφημιστικοί διαγωνισμοί ή παιχνίδια, στο μέτρο που επιτρέπονται, οφείλουν να είναι σαφώς αναγνωρίσιμα, η πρόσβαση στους όρους συμμετοχής πρέπει να είναι εύκολη, οι δε όροι να παρουσιάζονται σαφώς και επακριβώς.

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Δελούκα-Ιγγλέση, Η προστασία του καταναλωτή από την άμεση διαφήμιση στο διαδίκτυο, ΔίΜΕΕ 2004, 485–497. Σινανιώτη-Μαρούδη, Η Διαφήμιση στο Διαδίκτυο, Τ. Τ. Ελίζας Αλεξανδρίδου (2016), 659–674.

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 6 Οδ.

Άρθρο 6

Μη ζητηθείσα εμπορική επικοινωνία

1. Εμπορική επικοινωνία με παραλήπτη που δεν την έχει ζητήσει, αν γίνεται με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και εφόσον δεν απαγορεύεται, πρέπει να αναγνωρίζεται σαφώς και επακριβώς ευθύς ως περιέλθει σ’ αυτόν.

2*. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της ΚΥΑ Ζ1-891/2013 (Β΄ 2144) για την προστασία των καταναλωτών για τις εξ αποστάσεως συμβάσεις, του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της Οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων, εφεξής: ΓΚΠΔ) και των διατάξεων του Ν. 3471/2006 (Α΄ 133) για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον επικοινωνιακό τομέα οι φορείς παροχής υπηρεσιών που

Σελ. 12

αναλαμβάνουν δραστηριότητες μη ζητηθείσας εμπορικής επικοινωνίας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οφείλουν να τηρούν και να συμβουλεύονται τακτικά μητρώα «επιλογών», όπου μπορούν να εγγράφονται τα φυσικά πρόσωπα που επιλέγουν να μη λαμβάνουν τέτοιες εμπορικές επικοινωνίες. [Τροποποίηση με άρθ. 84 Ν. 4624/2019, ισχύς από 29. 8. 2019]

Προϊσχυουσες μορφές*

§ 2.

Από 13. 6. 2014

έως 28. 8. 2019

Μορφή ύστερα από τροποποίηση με άρθ. 3 & 4 Κ. Υ. Α. Ζ1-891/13. 8. 2013:

της ΚΥΑ Ζ1-891/2013 (Β΄ 2144) για την προστασία των καταναλωτών για τις εξ αποστάσεως συμβάσεις, του Ν. 2472/97 (Α΄ 50) για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των διατάξεων του Ν. 3471/2006 (Α΄ 133)

Από 29. 7. 2006

έως 12. 6. 2014

Μορφή ύστερα από τροποποίηση με άρθ. 17 Ν. 3471/2006:

της ΚΥΑ Ζ1-496/2000 (Β΄ 1545) για την προστασία των καταναλωτών για τις εξ αποστάσεως συμβάσεις του Ν. 2472/97 (Α΄ 50) για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των διατάξεων του Ν. 3471/2006 (Α΄ 133)

Έως 28. 7. 2006

Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 17 Ν. 3471/2006:

της ΚΥΑ Ζ1-496/2000 (Β΄ 1545) για την προστασία των καταναλωτών για τις εξ αποστάσεως συμβάσεις του Ν. 2472/97 (Α΄ 50) για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των διατάξεων του Ν. 2774/99 (Α΄ 287)

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Κ. Χριστοδούλου, Spam: Το φαινόμενο της αυτόκλητης επικοινωνίας, Συν 95/2013, 45–47.

Άρθρο 7

Νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα

1. Η χρήση εμπορικών επικοινωνιών που συνιστούν υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας ή αποτελούν μέρος της, η οποία παρέχεται από μέλος νομοθετικώς κατοχυρωμένου επαγγέλματος, επιτρέπεται εφόσον το μέλος αυτό τηρεί τους επαγγελματικούς κανόνες οι οποίοι διέπουν την ανεξαρτησία, την αξιοπρέπεια και το ήθος του επαγγέλματος, καθώς και το επαγγελματικό απόρρητο και την εντιμότητα προς τους πελάτες και τους συναδέλφους.

2. Η προηγούμενη παράγραφος εφαρμόζεται επιπλέον των διατάξεων που είναι σχετικές με την πρόσβαση σε νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα καθώς και την άσκησή τους.

Σελ. 13

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 7 Οδ., απουσιάζει, ωστόσο, η εναρμόνιση προς το άρθ. 7 § 2 Οδ., δηλ. η λήψη πρωτοβουλιών για τη σύνταξη κωδίκων δεοντολογίας από τους επαγγελματικούς οργανισμούς και ενώσεις για την ανακοίνωση των εμπορικών πληροφοριών.

3. Συμβάσεις καταρτιζόμενες με ηλεκτρονικά μέσα

Άρθρο 8

Ηλεκτρονικές συμβάσεις

1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Νόμου 4727/2020 (Α΄ 184) «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις» επιτρέπεται η κατάρτιση συμβάσεων με ηλεκτρονικά μέσα. [Τροποποίηση με άρθ. 108 αριθ. 15 Ν. 4727/2020, ισχύς από 23. 9. 2020]

2. Η προηγούμενη παράγραφος δεν εφαρμόζεται

(α) στις συμβάσεις που θεμελιώνουν ή μεταβιβάζουν εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων,

(β) στις συμβάσεις οι οποίες απαιτούν εκ του νόμου την προσφυγή σε δικαστήρια, δημόσιες αρχές ή επαγγέλματα που ασκούν δημόσια εξουσία,

(γ) στις συμβάσεις οι οποίες εμπίπτουν στο οικογενειακό ή κληρονομικό δίκαιο.

Προϊσχυουσες μορφές*

§ 1.

Έως 22. 9. 2020

Αρχική μορφή, πριν από τροποποίηση με άρθ. 108 αριθ. 15 Ν. 4727/2020:

Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Προεδρικού Διατάγματος 150/2001 (Α’ 125) για τις «ηλεκτρονικές υπογραφές»

Αρθρογραφία

Κλαβανίδου, Κατάρτιση συμβάσεων με ηλεκτρονικά μέσα, Τ. Τ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, I (2022), 731–745.

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 9 Οδ. Ο νομοθέτης έκανε μερική χρήση της δυνατότητας του άρθ. 9 § 2 Οδ. μη μεταφέροντας την τρίτη εξαίρεση, δηλ. τις συμβάσεις εγγυοδοσίας και συναφούς ασφάλειας με καταναλωτές. Αυτές μπορούν να συναφθούν ηλεκτρονικά με βάση και το περιθώριο εναρμόνισης της Οδηγίας.

Σελ. 14

Άρθρο 9

Παρεχόμενες πληροφορίες

1. Εκτός από άλλες απαιτήσεις παροχής πληροφοριών προβλεπόμενες από τις κείμενες διατάξεις και εφόσον δεν έχουν συμφωνήσει διαφορετικά τα συμβαλλόμενα μέρη που δεν είναι καταναλωτές, ο φορέας παροχής υπηρεσιών πρέπει να παρέχει τουλάχιστον τις εξής πληροφορίες κατά τρόπο σαφή, κατανοητό και αδιαφιλονίκητο, πριν από την ανάθεση της παραγγελίας από τον αποδέκτη της υπηρεσίας:

(α) τα διάφορα τεχνικά στάδια έως τη σύναψη της σύμβασης,

(β) εάν ο φορέας παροχής υπηρεσιών θα αρχειοθετήσει ή όχι τη σύμβαση μετά τη σύναψή της καθώς και εάν προβλέπεται δυνατότητα πρόσβασης σε αυτήν,

(γ) τα τεχνικά μέσα που θα επιτρέπουν τον εντοπισμό και τη διόρθωση σφαλμάτων ηλεκτρονικού χειρισμού πριν από την ανάθεση της παραγγελίας,

(δ) τις γλώσσες στις οποίες μπορεί να συναφθεί η σύμβαση,

(ε) τους σχετικούς κώδικες δεοντολογίας στους οποίους υπόκειται, καθώς και τα στοιχεία που επιτρέπουν την πρόσβαση στους εν λόγω κώδικες με ηλεκτρονικά μέσα.

2. Ατομικοί όροι της σύμβασης και γενικοί όροι συναλλαγών που παρέχονται στον αποδέκτη πρέπει να διατίθενται κατά τρόπο επιτρέποντα την αποθήκευση και την αναπαραγωγή τους.

3. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται σε συμβάσεις που συνάπτονται αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλων ισοδύναμων ατομικών μέσων επικοινωνίας.

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 10 Οδ.

Άρθρο 10

Παραγγελία

1. Εφόσον δεν έχουν συμφωνήσει διαφορετικά τα συμβαλλόμενα μέρη που δεν είναι καταναλωτές, όταν ένας αποδέκτης υπηρεσίας προβαίνει σε παραγγελία με τεχνολογικά μέσα, ισχύουν οι ακόλουθες αρχές:

– ο φορέας παροχής υπηρεσιών οφείλει να αποστείλει αποδεικτικό παραλαβής της παραγγελίας του αποδέκτη χωρίς περιττή καθυστέρηση και με ηλεκτρονικά μέσα,

– η παραγγελία και το αποδεικτικό παραλαβής θεωρείται ότι έχουν παραληφθεί όταν τα μέρη στα οποία απευθύνονται έχουν πρόσβαση σ’ αυτά,

– ο φορέας παροχής οφείλει να θέτει στη διάθεση του αποδέκτη της υπηρεσίας κατάλληλα, αποτελεσματικά και προσιτά μέσα που θα επιτρέψουν να επισημάνει και να διορθώσει τα λάθη του κατά τον ηλεκτρονικό χειρισμό πριν από την ανάθεση της παραγγελίας.

Σελ. 15

2. Η παράγραφος 1, πρώτη και τρίτη περίπτωση δεν εφαρμόζεται σε συμβάσεις που συνάπτονται αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω άλλων ισοδύναμων ατομικών μέσων επικοινωνίας.

Σχόλια

• Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 11 Οδ.

4. Ευθύνη των μεσαζόντων παροχής υπηρεσιών

Άρθρο 11

[Απλή μετάδοση]

[1. Σε περίπτωση παροχής μιας υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας συνισταμένης στη μετάδοση πληροφοριών που παρέχει ο αποδέκτης της υπηρεσίας σε έν α δίκτυο επικοινωνιών ή στην παροχή πρόσβασης στο δίκτυο επικοινωνιών, δεν υφίσταται ευθύνη του φορέα παροχής υπηρεσιών όσον αφορά τις μεταδιδόμενες πληροφορίες, υπό τους όρους ότι ο φορέας παροχής υπηρεσιών:

α) δεν αποτελεί την αφετηρία της μετάδοσης των πληροφοριών,

β) δεν επιλέγει τον αποδέκτη της μετάδοσης και

γ) δεν επιλέγει και δεν τροποποιεί τις μεταδιδόμενες πληροφορίες].

[2. Οι δραστηριότητες μετάδοσης και παροχής πρόσβασης που αναφέρονται στην παράγραφο 1 περιλαμβάνουν την αυτόματη, ενδιάμεση και προσωρινή αποθήκευση των μεταδιδομένων πληροφοριών, στο βαθμό που η αποθήκευση εξυπηρετεί αποκλειστικά την πραγματοποίηση της μετάδοσης στο δίκτυο επικοινωνιών και η διάρκειά της δεν υπερβαίνει το χρόνο που είναι ευλόγως απαραίτητος για τη μετάδοση].

[3. Το παρόν άρθρο δεν θίγει τη δυνατότητα να επιβληθεί δικαστικά ή διοικητικά στον φορέα παροχής υπηρεσιών η παύση ή η πρόληψη της παράβασης.] [Βλ. σχ. 1]

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Γ. Γιαννόπουλου, Η ευθύνη των παρόχων υπηρεσιών στο Internet (2013). Του ίδιου, H ευθύνη των μηχανισμών αναζήτησης για τις υπηρεσίες υπόδειξης (suggest) και αυτόματης συμπλήρωσης (autocomplete) - Σχόλιασμός της απόφασης ΜΠρΑθ 11339/2012, ΔίΜΕΕ 2013, 268–271. Του ίδιου, Ειδοποίηση και Απόσυρση (Notice & Take-Down): H επανεμφάνιση της διαδικασίας και η εφαρμογή της, ΔίΜΕΕ 2016, 67–76. Του ίδιου, Ιστολόγια (blogs) και εφαρμογή της νομοθεσίας περί Τύπου: Η πορεία της νομολογίας μέχρι την ΑΠ 1425/2017, ΔίΜΕΕ 2017, 494–501. Διαμάντη, Ευθύνη των μεσαζόντων παροχής υπηρεσιών στο διαδίκτυο κατά το ΠΔ 131/2003, ΔΕΕ 2004, 986–990. Ζέκου, Διαδίκτυο, Η/Υ & τηλεπικοινωνίες στο ελληνικό δίκαιο (2017). Ιγγλεζάκη, Διαδικτυακή αξιολόγηση ιατρών–Ζητήματα προσβολής προσωπικότητας και προστασίας προσωπικών δεδομένων, ΔίΜΕΕ 2017, 341–347. Καλογεράκη, Ζητήματα αστικής ευθύνης του κατόχου ασύρματης πρόσβασης στο διαδίκτυο (Wi-Fi/W-Lan)

Σελ. 16

επί προσβολών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας - Σκέψεις με αφορμή την απόφαση του ΔΕΕ της 18ης Οκτωβρίου 2018 υπόθ. C-149/17 Bastei Lübbe GmbH & Co. KG κατά Michael Strotzer, ΔίΜΕΕ 2018, 325–334. Λιναρίτη, Νομικά ζητήματα κατά την παροχή υπηρεσιών τυχερών παιγνίων μέσω ηλεκτρονικών δικτύων σε Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις (επιμ.), Το δίκαιο στην ψηφιακή εποχή: Προστασία προσωπικότητας–σύγχρονες μορφές εγκλήματος–ηλεκτρονικό επιχειρείν. 3o Πανελλήνιο συνέδριο (2012), 253–290. Του ίδιου, Ζητήματα ενωσιακού και τραπεζικού δικαίου από τη ρύθμιση της ηλεκτρονικής αγοράς τυχερών παιγνίων, ΔΕΕ 2013, 12–29. Μπρούμα, Ο Ρόλος των Παρόχων Πρόσβασης στο Διαδίκτυο σε σχέση με την Εφαρμογή του Δικαίου Πνευματικής Ιδιοκτησίας, ΔίΜΕΕ 2009, 491–503. Φερ. Παναγοπούλου, Περί της ελευθερίας των ιστολογίων (blogs) (2010). Ευ. Παπακωνσταντίνου, Ευθύνη των παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου από τις πράξεις των χρηστών τους–Ένα διαρκώς επίκαιρο ζήτημα σε Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις (επιμ.), Το δίκαιο στην ψηφιακή εποχή: Προστασία προσωπικότητας–σύγχρονες μορφές εγκλήματος–ηλεκτρονικό επιχειρείν. 3o Πανελλήνιο συνέδριο (2012), 295-314. Πηλαβάκη, Τα προβλήματα διαπίστωσης της γνησιότητας της εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής και η ευθύνη των παρόχων των υπηρεσιών της (2021). Σ. Σπυρόπουλου, Η διάκριση των παρόχων υπηρεσιών στο διαδίκτυο και η οριοθέτηση της ευθύνης τους με βάση την κοινοτική Οδηγία 2000/31/ΕΚ σχετικά με το ηλεκτρονικό εμπόριο, ΔίΜΕΕ 2005, 372–379. Φ. Σπυρόπουλου, Παραπληροφόρηση & fake news στο διαδίκτυο (2022). Κ. Χριστοδούλου, Αστική ευθύνη του παρόχου δικτύου ως μεσάζοντος στην παροχή υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ΔίΜΕΕ 2004, 350–356. Του ίδιου, Ευθύνη του παρόχου δικτύου για προσβολές της ιδιωτικής σφαίρας, ΔίΜΕΕ 2010, 328–330.

Σχόλια - Νομολογία

1. Παύση ισχύος. Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 12 Οδ. Μετά την κατάργηση του άρθ. της Οδηγίας με το άρθ. 89 § 1 Καν. (ΕΕ) 2022/2065, με ισχύ από 17. 2. 2024, σύμφωνα με το άρθ. 93 § 2 Καν., αντί του παρόντος άρθρου εφαρμόζεται το άρθ. 4 Καν., κατά τη ρητή νομοθετική παραπομπή του άρθ. 89 § 2 Καν., Λόγω της άμεσης ισχύος του Καν. δεν απαιτούνταν κατάργηση με εθνικό νομοθέτημα των αντίστοιχων διατάξεων, των οποίων, ωστόσο, η εφαρμογή αργεί λόγω της κατάργησης των αντίστοιχων διατάξεων της Οδ. προς την οποία εναρμονίζονται.

2. Έννοια μεσάζοντος παρόχου. ΠολΠρΑθ 3016/2018, ΧρΙΔ 2019, 296, σκ. 10. «Κρίσιμη προϋπόθεση προς ένταξη ενός μεσάζοντα παρόχου “υπηρεσίας της κοινωνίας των πληροφοριών” στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης του άρθρου 13 § 1 του Π.Δ. 131/2003 είναι να έχει η δραστηριότητά του έναν «εντελώς τεχνικό, αυτόματο και παθητικό χαρακτήρα» κατά την έννοια της τεσσαρακοστής δεύτερης αιτιολογικής σκέψης του προοιμίου της οδηγίας 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (βλ. Google France σκέψεις 112-113). Τούτο δεν συμβαίνει οσάκις ο μεσάζων, αντί να περιορίζεται σε ουδέτερη παροχή της υπηρεσίας μέσω αμιγώς τεχνικής και αυτόματης επεξεργασίας των παρεχομένων από τους πελάτες του δεδομένων, διαδραματίζει ενεργό ρόλο που θα του επέτρεπε να

Σελ. 17

έχει γνώση ή έλεγχο των αποθηκευμένων αυτών στοιχείων (βλ. L’Oréal κ.λπ. σκέψη 113, Google France σκέψη 114). Πάντως, αυτό καθαυτό το γεγονός της παροχής γενικών πληροφοριών στους αποδέκτες της υπηρεσίας και της παροχής αυτής της υπηρεσίας έναντι αμοιβής δεν αποκλείει την υπαγωγή στο άρθρο 13 Π.Δ. 131/2003 (πρβλ. Google France σκέψεις 115–117)».

3. Απαλλαγή από την ευθύνη. Έκταση. ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373. «[Μ]ε το άρθρο 11 του προεδρικού αυτού διατάγματος εισάγεται κανόνας δικαίου για την απαλλαγή των παροχών πρόσβασης στο διαδίκτυο, όσον αφορά την ευθύνη για τις μεταδιδόμενενο από αυτούς πληροφορίες, υπό τους όρους ότι οι φορείς αυτοί λειτουργούν ως απλοί διαμετακομιστές σημάτων σε :δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, δηλαδή δεν αποτελούν την αφετηρία της μετάδοσης των πληροφοριών, δεν επιλέγουν τον αποδέκτη της μετάδοσης και δεν επιλέγουν ή τροποποιούν τις μεταδιδόμενες πληροφορίες. Επιπλέον, η πρόβλεψη του άρθρου 11 συμπληρώνεται με αυτή του άρθρου 14 περί απουσίας μίας γενικής υποχρέωσης ελέγχου των παροχών πρόσβασης σχετικά με τις πληροφορίες που μεταδίδουν ή αποθηκεύουν και περί απουσίας μίας γενικής υποχρέωσης δραστήριας αναζήτησης γεγονότων ή περιστάσεων που δείχνουν ότι πρόκειται για παράνομες δραστηριότητες. Με τις ανωτέρω διατάξεις οι πάροχοι πρόσβασης στο διαδίκτυο απαλλάσσονται από οποιαδήποτε ευθύνη σε σχέση με παράνομες πράξεις, οι οποίες τελούνται δια της μεταδιδόμενης -μέσω των δικτύων τους- πληροφορίας».

4. Προϋποθέσεις. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «Στο άρθρο 11 προβλέπεται απαλλαγή των μεσαζόντων από κάθε ευθύνη όταν η λειτουργία τους συνίσταται στην οπλή μετάδοση πληροφοριών προερχομένων οπό τρίτα μέρη. Για να επωφεληθούν του αποκλεισμού πρέπει να πληρωθούν σωρευτικά οι τρεις προϋποθέσεις που προβλέπονται στη διάταξη αυτή. ήτοι ο φορέας παροχής υπηρεσιών πρέπει : (α) να μην αποτελεί την αφετηρία της μετάδοσης, (β) να μην επιλέγει τον αποδέκτη της μετάδοσης και (γ) να μην επιλέγει και να μην τροποποιεί τις μεταδιδόμενες πληροφορίες. Η ρύθμιση του άρθρου 11 αφορά την απαλλαγή του παρόχου από την ευθύνη γιο τις δραστηριότητες, οι οποίες περιορίζονται στην τεχνική διαδικασία χειρισμού και παροχής πρόσβασης σε δίκτυο και οι οποίες έχουν εντελώς τεχνικό, αυτόματα και παθητικό χαρακτήρα. Συνεπώς, ο πάροχος ούτε γνωρίζει ούτε ελέγχει τις πληροφορίες που μεταδίδει. Προβλέπεται δε απαλλαγή από την ευθύνη όσον άφορα τη μεταφορά δεδομένων μέσω διαδικτύου (Network Providing), η οποία περιλαμβάνει την υπηρεσία δρομολόγησης (Routing), την αποστολή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και την υπηρεσΙα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (mailing lists)».

5. Ευλόγως απαραίτητος χρόνος μετάδοσης. ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373. «Το “εύλογο” κρίνεται με βάση του γενικούς αναγνωρισμένους κανόνες που σχετίζονται με την αντίστοιχη τεχνική δραστηριότητα».

Σελ. 18

6. Επιτρεπτά μέτρα προστασίας. Παύση. Γενικά. ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373. «Η διάταξη αυτή δεν είναι ασυμβίβαστη με την απουσία υποχρέωσης γενικού ελέγχου του παροχέα κατά το άρθρο 14 του ιδίου ΠΔ, αφού πρόκειται για μια συγκεκριμένη παράβαση της οποίας η δίωξη στηρίζεται σε εντολή των αρμόδιων εθνικών αρχών σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία (βλ. Ε. Διαμάντη ο. π. υπό ΙΙΙ αντιθ. καταρχήν Ε. Βαγενά, Ζητήματα προστασίας και επιβολής των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο περιβάλλον του διαδικτύου, ΝοΒ 55. 1058 επ. υπό α2). Τέτοια παύση δια της δικαστικής ή της διοικητικής οδού συγκεκριμένων και ειδικώς ορισμένων παραβάσεων αποτελεί σε σχέση με τους παρόχους πρόσβασης, η απομάκρυνση παράνομων πληροφοριών, τις οποίες φιλοξενούν στα δίκτυα τους, ή η απενεργοποίηση της πρόσβασης σ’ αυτές, εφόσον φιλοξενούνται σε άλλα δίκτυα».

7. ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373. «Ενώ, όμως, η δικαστική ή διοικητική επιβολή υποχρέωσης των παροχών πρόσβασης για την παύση με δικές τους ενέργειες συγκεκριμένων παραβάσεων, που τελούνται στο διαδίκτυο, είναι απόλυτα σαφής στο νόμο, αντιθέτως δυσερμήνευτη είναι η έννοια της πρόληψης και στο τι μπορεί να συνίσταται αυτό στην πράξη. Η έννοια της πρόληψης παραπέμπει εννοιολογικά στην εφαρμογή τεχνολογικών μέτρων σχετικά με την αποτροπή παράνομων δραστηριοτήτων, όπως λόγου χάρη τεχνολογιών “φιλτραρίσματος” της διαμετακομιζόμενης πληροφορίας για την αποτροπή παραβιάσεων του δικαίου πνευματικός ιδιοκτησίας. Εντούτοις, η ρύθμιση του άρθρου 14 ΠΔ 131/2003 αποκλείει την, είτε με εθνικό νόμο είτε με δικαστική απόφαση ή διοικητική πράξη, επιβολή υποχρέωσης προς τους παρόχους πρόσβασης για την γενικευμένη εφαρμογή τέτοιων τεχνολογιών «φιλτραρίσματος». Μία τέτοια άλλωστε υποχρέωση θα ήταν ασύμβατη με βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η ελευθερία έκφρασης αλλά και το δικαίωμα πρόσβασης στην κοινωνία της πληροφορίας, που θεμελιώνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αναγνωρίζονται ως αναπόσπαστο κομμάτι του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου (βλ. σχετικά αποφάσεις Δ. Ε. Κ. της 16ης Φεβρουαρίου 2012 C-369/10 SABAM vs Netlog NV ειδικά σκέψεις 26-52, της 24ης Νοεμβρίου 2011 C-70/10 Scarlet Extended SA vs SABAM ειδικά σκέψεις 29-54, δημ. Eur-Lex)».

8. Απαγόρευση πρόσβασης σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «Διάφορη όμως είναι η νομική αξιολόγηση των περιπτώσεων όπου επί τη βάσει δικαστικής απόφασης πάροχοι πρόσβασης στο διαδίκτυο υποχρεώνονται να διακόψουν την πρόσβαση σε ειδικά ορισμένο διαδικτυακά περιεχόμενο, δια του οποίου τελούνται παράνομες προσβολές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν τη διακοπή πρόσβασης σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες κάποιου ιστότοπου, στις οποίες εμπεριέχεται το παράνομο αυτό περιεχόμενο. Στις περιπτώσεις αυτές ο εκάστοτε δικαιούχος δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μπορεί νομίμως να ζητήσει δικαστική προστασία, ασκώ-

Σελ. 19

ντας τα κατάλληλα ένδικα βοηθήματα του κεφαλαίου 11 του ν. 2121/1993, με αίτημα την υποχρέωση των παροχών πρόσβασης στις απαραίτητες ενέργειες για τη διακοπή πρόσβασης. Τέτοιες περιπτώσεις δικαστικής προστασίας εναρμονίζονται άλλωστε πλήρως με τα άρθρα β παρ. 3 της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ και 9 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/48/ΕΚ, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στο ν. 2121/1993, ενώ εμπίπτουν στις προϋποθέσεις του άρθρου 12 παρ. 3 της Οδηγίας 2000/31/ΕΚ, όπως αυτό έχει μετεγγραφεί στο άρθρο 11 παρ. 3 του π. δ/τος 131/2003, και τυγχάνουν απολύτως συμβατές με το πληροφοριακό Σύνταγμα. Είναι ωστόσο αμφιλεγόμενη η αποτελεσματικότητα μίας τέτοιας δικαστικής προστασίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας εντός του διαδικτύου, δεδομένου ότι οι ιστοσελίδες στις οποίες τυχόν διακόπτεται με τέτοιο τρόπο η πρόσβαση μπορούν άμεσα να αντιγράφονται και να«μεταφέρονται» αλλού (βλ. Αντ. Μπρούμα, Ο Ρόλος των Παροχών Πρόσβασης στο Διαδίκτυο σε σχέση με την Εφαρμογή του Δικαίου Πνευματικής Ιδιοκτησίας, ΔιΜΕΕ Τευχ. 4/2009, σελ. 491 και επ. όπου και περαιτέρω παραπομπές στις αντίστοιχες υποσημειώσεις)».

9. ΜονΠρΑθ 4658/2012, ΧρΙΔ 2012, 373. «Τέτοιες περιπτώσεις δικαστικής προστασίας εναρμονίζονται άλλωστε πλήρως με τα άρθρα 8 παρ. 3 της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ (αρθρ. 64Α Ν. 2121/1993) και αρθρ. 9 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/48/ΕΚ (αρθρ. 64 Ν. 2121/1993), ενώ εμπίπτουν στις προϋποθέσεις του άρθρου-12 παρ. 3 της Οδηγίας 2000/31 ΕΚ, όπως αυτό έχει μετεγγραφεί στο άρθρο 11 παρ, 3 του ΠΔ 131/2003 και τυγχάνουν απολύτως συμβατές με τις ως άνω διατάξεις του Συντάγματος [βλ. 1) σχετικά απόφαση Δ. Ε. Κ. της 19ης Φεβρουαρίου 2009 C-557/07 LSG vs Tele2, ειδικά σκέψεις 30-47 δημ. Eur-Lex, 2) περί όλων των ανωτέρω: α) Μπρούμα ο. π., όπου καταλήγει στο συμπέρασμα (μεταξύ άλλων) ότι η διεθνής τάση ανάληψης θετικού ρόλου από τους παρόχους υπηρεσιών πρόσβασης για την εφαρμογή του δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας στο διαδίκτυο τελεί σε μεγάλο βαθμό σε ασυμβατότητα με θεμελιώδη δικαιώματα των χρηστών του διαδικτύου και συνεπώς και με την εγγυητική λειτουργία του δικαίου για ελευθερία και δικαιοσύνη εντός της κοινωνίας της πληροφορίας, β) Φ. Κατσανάκη «Ευθύνη παροχών υπηρεσιών internet κατά τη διαμεσολάβηση στη διακίνηση παράνομου υλικού» ΧρΙΔ 2008. 271, όπου όμως καταλήγει (επίσης μεταξύ άλλων) στο συμπέρασμα ότι το ΠΔ 31/2003 ενσωμάτωσε την ανωτέρω οδηγία χωρίς ουσιαστική επεξεργασία των διατάξεων για απαλλαγή από την ευθύνη με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται ελλείψεις. Για την κάλυψη των νομοθετικών κενών και την ομοιόμορφη ρύθμιση της ευθύνης πέραν από την νομοθετική επέμβαση προτείνεται και η συμπληρωματική υιοθέτηση μεθόδων αύτορρύθμισης, όπως Κωδίκων Δεοντολογίας, μηχανισμών ανοικτών γραμμών κ. λ. π., βλ. 3) σχετ. Ε. Διαμάντη ο. π., Ι. Ιγγλεζάκη, Το δίκαιο του ηλεκτρονικού εμπορίου (επιτομή), εκδ. Σάκκουλα, σελ 234 επ., Ι. Καράκωστα, Δίκαιο και INTERNET Νομικά Ζητήματα του Διαδικτύου, Εκδ. Σάκκουλα, σελ. 192 επ. Ε. Παπακωνσταντίνου, Νομικά Θέματα Πληροφορικής Εκδ. Σάκκουλα, σελ. 408 επ., Λ. Κοτσίρη, Νόμος για την πνευματι-

Σελ. 20

κή ιδιοκτησία κατ` άρθρο ερμηνεία του Ν. 2121/1993, Εκδ. Σάκκουλα 2009, αρθρ, 64Α, Τ. Α. Συνοδινού, Πνευματική ιδιοκτησία και νέες τεχνολογίες» Εκδ. Σάκκουλα, σελ. 301-306]. Από τα ανωτέρω σαφώς συνάγεται ότι πέραν της περιπτώσεως κατά την οποία ο εκάστοτε δικαιούχος δικαιωμάτων πνευματικής προστασίας ή συγγενικών δικαιωμάτων μπορεί νομίμως να ζητήσει δικαστική προστασία, με βάση τα ως άνω διαλαμβανόμενα, για τη διακοπή πρόσβασης σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες κάποιου ιστότοπου, στις οποίες εμπεριέχεται το παράνομο αυτό περιεχόμενο, μπορεί νόμιμα να ζητήσει την ίδια προστασία και στην περίπτωση όπου στο σύνολο των ιστοσελίδων κάποιου ιστοτόπου, τελούνται προσβολές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων, οι δε πάροχοι υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο, υποχρεούνται, βάσει της εκδοθησόμενης απόφασης που θα κρίνει το βάσιμο του αιτήματος δικαστικής προστασίας, αλλά και το δέον να ληφθεί μέτρο, να διακόψουν την πρόσβαση στις εν λόγω ιστοσελίδες ή/και ιστότοπο».

Άρθρο 12

[Αποθήκευση σε κρυφή μνήμη]

[1. Σε περίπτωση παροχής μιας υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας, η οποία συνίσταται στη μετάδοση πληροφοριών που παρέχει ένας αποδέκτης υπηρεσίας σε ένα δίκτυο επικοινωνιών, δεν υφίσταται ευθύνη του φορέα παροχής της υπηρεσίας, όσον αφορά την αυτόματη, ενδιάμεση και προσωρινή αποθήκευση των πληροφοριών, η οποία γίνεται με αποκλειστικό σκοπό να καταστεί αποτελεσματικότερη η μεταγενέστερη μετάδοση των πληροφοριών προς άλλους αποδέκτες της υπηρεσίας, κατ’ αίτησή τους, υπό τους όρους ότι ο φορέας παροχής υπηρεσιών:

(α) δεν τροποποιεί τις πληροφορίες,

(β) τηρεί τους όρους πρόσβασης στις πληροφορίες,

(γ) τηρεί τους κανόνες που αφορούν την ενημέρωση των πληροφοριών, οι οποίοι καθορίζονται κατά ευρέως αναγνωρισμένο τρόπο και χρησιμοποιούνται από τον κλάδο,

(δ) δεν παρεμποδίζει τη νόμιμη χρήση της τεχνολογίας, η οποία αναγνωρίζεται και χρησιμοποιείται ευρέως από τον κλάδο, προκειμένου να αποκτήσει δεδομένα σχετικά με τη χρησιμοποίηση των πληροφοριών, και

(ε) ενεργεί άμεσα προκειμένου να αποσύρει τις πληροφορίες που αποθήκευσε ή να καταστήσει την πρόσβαση σε αυτές αδύνατη, μόλις αντιληφθεί ότι οι πληροφορίες έχουν αποσυρθεί από το σημείο του δικτύου στο οποίο βρίσκονταν αρχικά ή η πρόσβαση στις πληροφορίες κατέστη αδύνατη ή μια δικαστική ή διοικητική αρχή διέταξε την απόσυρση των πληροφοριών ή απαγόρευσε την πρόσβαση σε αυτές].

[2. Το παρόν άρθρο δεν θίγει την δυνατότητα να επιβληθεί δικαστικά ή διοικητικά στο φορέα παροχής υπηρεσιών η παύση ή η πρόληψη της παράβασης]. [Βλ. σχ. 1]

Σελ. 21

Αρθρογραφία-Βιβλιογραφία

Ανωτ. υπό Άρθρο 11.

Σχόλια - Νομολογία

1. Παύση ισχύος. Σύγκριση με Οδ. 2000/31/ΕΚ. Το παρόν άρθ. αντιστοιχεί στο άρθ. 13 Οδ. Μετά την κατάργηση του άρθ. της Οδηγίας με το άρθ. 89 § 1 Καν. (ΕΕ) 2022/2065, με ισχύ από 17. 2. 2024, σύμφωνα με το άρθ. 93 § 2 Καν., αντί του παρόντος άρθρου εφαρμόζεται το άρθ. 5 Καν., κατά τη ρητή νομοθετική παραπομπή του άρθ. 89 § 2 Καν. Λόγω της άμεσης ισχύος του Καν. δεν απαιτούνταν κατάργηση με εθνικό νομοθέτημα των αντίστοιχων διατάξεων, των οποίων, ωστόσο, η εφαρμογή αρχεί λόγω της κατάργησης των αντίστοιχων διατάξεων της Οδ. προς την οποία εναρμονίζονται.

2. Έννοια αποθήκευσης σε κρυφή μνήμη. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «To άρθρο 12 εισάγει την εξαίρεση από την ευθύνη στην περίπτωση της αποθήκευσης σε κρυφή μνήμη, το λεγόμενο caching. To caching συνίσταται στη διαδικασία κατά την οποία αντίγραφα ψηφιακών πληροφοριών αποθηκεύονται σε τοπικούς server, ούτως ώστε να καθίσταται αποτελεσματικότερη και ταχύτερη η πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές. To caching γίνεται αυτομάτως με χρήση ανάλογου λογισμικού, εξαρτώμενο από τις αιτήσεις των χρηστών και συνεπώς δεν αποτελεί συνειδητή απόφαση του παρόχου υπηρεσιών. Υποστηρίζεται δε βάσιμο ότι η απαγόρευση του θα οδηγούσε σε συμφόρηση και αναποτελεσματική λειτουργία του διαδικτύου».

3. Προϋποθέσεις απαλλαγής από την ευθύνη. ΜονΠρΑθ 13478/2014, ΔιΜΕΕ 2015, 253, παρατ. Ε. Βαγενά. «Προκειμένου να επωφεληθούν από την εξαίρεση του άρθρου 12 οι φορείς παροχής υπηρεσιών πρέπει να πληρούν προϋποθέσεις παρόμοιες με αυτές της απλής μετάδοσης και επιπροσθέτως κάποιες που τίθενται οπό τον κλάδο. Συγκεκριμένα απαλλάσσονται εάν: (α) δεν τροποποιούν τις πληροφορίες, (β) τηρούν τους όρους πρόσβασης σ` αυτές, (γ) τηρούν τους κανόνες που αφορούν στην ενημέρωση των πληροφοριών, οι οποίοι καθορίζοντα) και χρησιμοποιούνται από τον κλάδο, (δ) δεν παρεμποδίζουν τη νόμιμη χρήση της τεχνολογίας η οποίο χρησιμοποιείται από τον κλάδο, προκειμένου να αποκτηθούν δεδομένα σχετικά με τη χρησιμοποίηση των πληροφοριών, (ε) ενεργούν άμεσο, προκειμένου να αποσύρουν τις αποθηκευμένες πληροφορίες ή να καταστήσουν την πρόσβαση σ` αυτές αδύνατη, μόλις αντιληφθούν ότι οι πληροφορίες έχουν αποσυρθεί οπό το σημείο του δικτύου στο οποίο βρίσκονταν αρχικά ή η πρόσβαση σε αυτές κατέστη αδύνατη ή μια διοικητική ή δικαστική αρχή διέταξε την απόσυρση των πληροφοριών ή απαγόρευσε την πρόσβαση σε αυτές. Όπως αναφέρεται στην Οδηγία 2000/31, χωρίς να επαναλαμβάνεται στο Π.Δ., προφανώς επειδή θεωρήθηκε αυτονόητο, η απαλλαγή από την ευθύνη που προβλέπεται στα άρθρο 11 και 12 για τις δραστηριότητες της “απλής μετάδοσης” ή “αποθήκευσης σε κρυφή μνήμη” δεν ισχύει στην περίπτωση όπου ένας φορέας παροχής υπηρεσιών συνεργάζεται σκόπιμα με κάποιον από τους αποδέκτες της υπηρεσίας του με σκοπό τη διάπραξη παράνομων πράξεων.

 
Back to Top