ΤΟ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

Συνταγματική διαρρύθμιση και συνέπειες του Ν 4622/2019

Συνδυάστε Βιβλίο (έντυπο) + e-book και κερδίστε 11€
Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€
credit-card

Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα.

Σε απόθεμα

Τιμή: 24,00 €

* Απαιτούμενα πεδία

Κωδικός Προϊόντος: 18196
Χατζηπαναγιώτου Μ.
Καρατζάς Α.

«Το επιτελικό κράτος» αποτελεί την πρώτη συστηματική, επιστημονική μελέτη, που αναδεικνύει τη σημασία της συνταγματικής διαρρύθμισης του Ν 4622/2019, του νέου εθνικού μοντέλου διακυβέρνησης και των τομών που εισήγαγε: οι θεσμοί αποπροσωποποιούνται και οι θεσμικοί δρώντες λογοδοτούν για τη χάραξη και εφαρμογή του στρατηγικού σχεδιασμού ενός κράτους επί τω τέλει». Μέσα από την άρτια θεωρητική θεμελίωση και στοιχεία από συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων φωτίζεται ο πολιτικός, νομικός και διεπιστημονικός διάλογος στην Ελλάδα, προάγοντας την εξαγωγιμότητά του και δίνοντας ώθηση για περαιτέρω έρευνα.

Αντικείμενο της μελέτης είναι:

  • ο επιτελικός ρόλος του Υπουργικού Συμβουλίου και η λειτουργία του επιτελικού κράτους, με έμφαση στην Προεδρία της Κυβέρνησης, ιδίως δε στις Γενικές Γραμματείες Συντονισμού και Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων και στη διεπαφή αυτών με το Υπουργικό Συμβούλιο και τα υπουργεία
  • η διάκριση πολιτικής ηγεσίας και Διοίκησης εντός των υπουργείων, με τη θεσμοθέτηση του Υπηρεσιακού Γραμματέα με εξουσία τελικής υπογραφής και με την ανάθεση δικαιώματος υπογραφής στους Προϊσταμένους Γενικών Διευθύνσεων των υπουργείων
  • οι θεσμικές τομές αναφορικά με τη νομοπαρασκευαστική διαδικασία και την εφαρμογή των αρχών καλής νομοθέτησης

Η ανάλυση των επιμέρους αντικειμένων της μελέτης εκκινεί από τις κρίσιμες διατάξεις του Ν 4622/2019, το περιεχόμενο της αιτιολογικής έκθεσης, τον σχολιασμό του σχεδίου νόμου στη δημόσια διαβούλευση, τα εκατέρωθεν επιχειρήματα στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού διαλόγου, ιδίως στις δύο συνεδριάσεις της Ολομέλειας της Βουλής, και τον επιστημονικό διάλογο.

Τα ζητήματα συνταγματικού και διοικητικού δικαίου, αλλά και διοικητικής επιστήμης, καθώς και τα σημεία εστίασης και κριτικής στον σχετικό επιστημονικό διάλογο γέννησαν τα ερευνητικά ερωτήματα και τα ερωτήματα που καθοδήγησαν τις ημιδομημένες [semi-structured] συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων.

Το έργο συνιστά απαραίτητο βοήθημα για την εξοικείωση όλων μας με τη νεοφυή έννοια του «επιτελικού κράτους».

Πρόλογος Σελ. IX
Ευχαριστίες Σελ. XI
I. Εισαγωγή Σελ. 1
Α. Ο Ν 4622/2019 για το επιτελικό κράτος Σελ. 1
1. Πολιτικό πλαίσιο Σελ. 1
2. Το νομικό «γλωσσικό παιχνίδι» του N 4622/2019 Σελ. 3
Β. Προσδιορισμός αντικειμένου μελέτης και ερευνητικών ερωτημάτων Σελ. 5
1. Αντικείμενο της μελέτης Σελ. 5
2. Ερευνητικά ερωτήματα Σελ. 6
Γ. Μεθοδολογία Σελ. 8
1. Πηγές Σελ. 9
2. Μέθοδοι Σελ. 14
3. Μεθοδολογικές παρατηρήσεις Σελ. 20
Δ. Δομή μελέτης Σελ. 21
II. O επιτελικός ρόλος του Υπουργικού Συμβουλίου και η λειτουργία του επιτελικού κράτους Σελ. 23
Α. Κρίσιμες διατάξεις του Ν 4622/2019 Σελ. 23
Β. Αιτιολογική έκθεση Σελ. 24
1. Γενικές παρατηρήσεις περί αναγκαιότητας της ρύθμισης Σελ. 24
2. Αρμοδιότητες, σύνθεση και λειτουργία Υπουργικού Συμβουλίου Σελ. 26
3. Κεντρική Δημόσια Διοίκηση και αρχές καλής διακυβέρνησης και χρηστής διοίκησης Σελ. 28
4. Προεδρία της Κυβέρνησης, Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων και Γενικές Γραμματείες Συντονισμού Σελ. 29
5. Αποστολή, βασική διάρθρωση υπουργείων και σύσταση Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου Σελ. 31
6. Προγραμματισμός, συντονισμός και παρακολούθηση του κυβερνητικού έργου Σελ. 31
Γ. Θεωρητικές αναφορές Σελ. 33
1. Πολίτευμα και δημοκρατική αρχή Σελ. 33
2. Διάκριση εξουσιών, λειτουργιών και οργάνων Σελ. 37
3. Υπουργικό Συμβούλιο Σελ. 40
4. Πρωθυπουργός και πρωθυπουργοκεντρισμός Σελ. 43
5. Υπουργοί Σελ. 45
6. Υφυπουργοί Σελ. 48
7. Προγραμματισμός του κυβερνητικού έργου Σελ. 49
8. Θεμέλια του επιτελικού κράτους: αρχές καλής διακυβέρνησης και χρηστής διοίκησης Σελ. 51
i. Αρχή της νομιμότητας Σελ. 53
ii. Αρχή της διαφάνειας και της λογοδοσίας Σελ. 54
iii. Αρχή της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας Σελ. 57
iv. Αρχές της αναγκαιότητας και της επικουρικότητας Σελ. 59
v. Αρχές της αξιοκρατίας και του επαγγελματισμού Σελ. 62
Δ. Στοιχεία δημόσιας διαβούλευσης Σελ. 63
Ε. Στοιχεία κοινοβουλευτικού διαλόγου Σελ. 66
1. Πρωθυπουργοκεντρικό κράτος Σελ. 66
2. Υπουργικό Συμβούλιο Σελ. 68
3. Υπουργοί Σελ. 70
4. Επιτελικό κράτος Σελ. 71
5. Αρχές καλής διακυβέρνησης και χρηστής διοίκησης Σελ. 72
ΣΤ. Επιστημονικός διάλογος και συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων Σελ. 76
1. Κυβέρνηση και Υπουργικό Συμβούλιο Σελ. 76
2. Πρωθυπουργός και Προεδρία της Κυβέρνησης Σελ. 79
3. Ατομική πολιτική ευθύνη του Υπουργού και πολιτικός έλεγχος του υπουργείου Σελ. 86
4. Λειτουργία του επιτελικού κράτους Σελ. 87
Ζ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις και κριτική θεώρηση Σελ. 90
III. Διάκριση Κυβέρνησης από τη Διοίκηση Σελ. 103
Α. Κρίσιμες διατάξεις του Ν 4622/2019 Σελ. 103
Β. Αιτιολογική έκθεση Σελ. 105
1. Γενικές παρατηρήσεις περί αναγκαιότητας της ρύθμισης Σελ. 105
2. Σύσταση θέσης μόνιμου Υπηρεσιακού Γραμματέα Σελ. 105
3. Ανάθεση δικαιώματος υπογραφής στους Προϊσταμένους Γενικών Διευθύνσεων Σελ. 107
Γ. Θεωρητικές αναφορές Σελ. 107
1. Εξέλιξη σχέσεων Κυβέρνησης και Διοίκησης κατά το πρόσφατο παρελθόν Σελ. 108
2. Η υπηρεσία καριέρας ως εγγύηση συνέχειας και θεσμικής μνήμης της Διοίκησης Σελ. 115
3. Διεπιστημονική προσέγγιση: από τα νομικά πρότυπα στη διοικητική επιστήμη Σελ. 118
4. Γενικές κατευθύνσεις εναρμόνισης της σχέσης-διάκρισης Σελ. 121
5. Θεσμοί και αρμοδιότητες Σελ. 124
i. Ο θεσμός των μόνιμων υπηρεσιακών Υφυπουργών Σελ. 124
ii. Συγκριτικό παράδειγμα: ο θεσμός του Υπηρεσιακού Γενικού Γραμματέα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας Σελ. 125
iii. Αρχή της ισότητας και αρχή της αξιοκρατίας Σελ. 126
iv. Προϋπολογισμός: έννοια και αρχές που τον διέπουν Σελ. 126
v. Διοικητική πράξη ως μορφή δράσης των οργάνων της Διοίκησης Σελ. 128
vi. Αιτιολογία της διοικητικής πράξης Σελ. 131
vii. Τεκμήριο νομιμότητας της ατομικής διοικητικής πράξης Σελ. 131
Δ. Στοιχεία δημόσιας διαβούλευσης Σελ. 132
Ε. Στοιχεία κοινοβουλευτικού διαλόγου Σελ. 133
ΣΤ. Επιστημονικός διάλογος και συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων Σελ. 136
Ζ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις και κριτική θεώρηση Σελ. 141
IV. Νομοπαρασκευαστική διαδικασία και αρχές καλής νομοθέτησης στο επιτελικό κράτος Σελ. 145
Α. Κρίσιμες διατάξεις του Ν 4622/2019 Σελ. 145
Β. Αιτιολογική έκθεση Σελ. 146
1. Γενικές παρατηρήσεις περί αναγκαιότητας της ρύθμισης Σελ. 146
2. Διαδικασία διαβούλευσης Σελ. 148
3. Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης Σελ. 148
4. Νομοπαρασκευαστική διαδικασία Σελ. 148
5. Επιτροπή Αξιολόγησης Ποιότητας της Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας Σελ. 149
6. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων εφαρμογής ρυθμίσεων Σελ. 150
7. Κωδικοποίηση νομοθεσίας και αναμόρφωση δικαίου Σελ. 150
Γ. Θεωρητικές αναφορές Σελ. 151
1. Καλή νομοθέτηση Σελ. 151
i. Γενικές παρατηρήσεις Σελ. 151
ii. Έννοιες και ορισμοί αρχών καλής νομοθέτησης Σελ. 153
iii. Αρχές καλής νομοθέτησης στο Σύνταγμα, τον νόμο και τον Κανονισμό της Βουλής Σελ. 156
iv. Διατάξεις άσχετες με το κύριο αντικείμενο της ρύθμισης Σελ. 158
v. Δικαστικώς ανέλεγκτο παραβιάσεων των αρχών καλής νομοθέτησης Σελ. 160
2. Προπαρασκευή Σελ. 162
i. Στοιχεία νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας Σελ. 162
ii. Ο ρόλος της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων και της Επιτροπής Αξιολόγησης Ποιότητας της Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας Σελ. 163
3. Συζήτηση και ψήφιση Σελ. 165
4. Παρακολούθηση υλοποίησης Σελ. 166
5. Εγχειρίδια Νομoπαρασκευαστικής Μεθοδολογίας και Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης Σελ. 167
Δ. Στοιχεία δημόσιας διαβούλευσης Σελ. 170
Ε. Στοιχεία κοινοβουλευτικού διαλόγου Σελ. 171
ΣΤ. Επιστημονικός διάλογος και συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων Σελ. 173
1. Σύνθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης Ποιότητας της Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας Σελ. 174
2. Γνωμοδότηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Ποιότητας της Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας Σελ. 175
3. Ζητήματα διάκρισης εξουσιών Σελ. 176
4. Εφαρμογή των Εγχειριδίων Σελ. 179
Ζ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις και κριτική θεώρηση Σελ. 180
V. Έννοια του επιτελικού κράτους και συνέπειες εφαρμογής του Ν 4622/2019 Σελ. 185
Α. Η έννοια του επιτελικού κράτους Σελ. 185
1. Ο σύνθετος όρος «επιτελικό κράτος» Σελ. 186
2. Ταυτολογία Σελ. 193
Β. Επιτελικό κράτος και πολυεπίπεδος συνταγματισμός Σελ. 193
1. Σύνταγμα και κράτος Σελ. 194
2. Συνταγματισμός και πολυεπίπεδος συνταγματισμός Σελ. 195
Γ. Επιτελικό κράτος και δημόσιο συμφέρον: η αντιμετώπιση της πανδημίας ως μελέτη περίπτωσης Σελ. 197
1. Η αρχή της αλληλεγγύης Σελ. 197
2. Η ευρύτητα της έννοιας του δημοσίου συμφέροντος Σελ. 198
3. Η διακύβευση: αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου και προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων Σελ. 200
4. Μελέτη περίπτωσης: μέτρα κατά της πανδημίας της COVID-19 Σελ. 202
Δ. Επιτελικό κράτος και προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων Σελ. 209
1. Το επιτελικό κράτος ως φορέας ή υποκείμενο υποχρεώσεων Σελ. 209
2. Αξία του ανθρώπου και σχέση επιτελικού κράτους-προσώπων Σελ. 211
3. Επιτελικό κράτος και δικαίωμα στην πληροφόρηση και στη συμμετοχή στην Κοινωνία της Πληροφορίας Σελ. 213
Ε. Συνέπειες εφαρμογής και κριτική θεώρηση του Ν 4622/2019 Σελ. 213
1. Η έννοια του επιτελικού κράτους υπό το πρίσμα του συνταγματισμού Σελ. 213
2. Εσωτερικές ή intra-συνέπειες στο Δημόσιο Δίκαιο Σελ. 214
3. Συνέπειες εφαρμογής του N 4622/2019 Σελ. 218
i. Κυβέρνηση Σελ. 218
ii. Συντονισμός, παρακολούθηση και αξιολόγηση δημόσιων πολιτικών Σελ. 221
iii. Δημόσια Διοίκηση Σελ. 224
iv. Νομοπαρασκευαστική διαδικασία Σελ. 227
v. Σχέση κράτους-πολίτη Σελ. 233
4. Στοιχεία ελέγχου και αυτοελέγχου Σελ. 236
5. Νομικοπολιτική διάσταση και προοπτικές διατήρησης του Ν 4622/2019 Σελ. 238
6. Τομές, προκλήσεις, προοπτικές Σελ. 242
7. Ο νόμος για το επιτελικό κράτος: μεταρρύθμιση ή καινοτομία; Σελ. 251
Αντί επιλόγου Σελ. 257
Παράρτημα: Ερωτηματολόγιο Συνεντεύξεων, Δελτίο Ενημέρωσης και Φόρμα Συγκατάθεσης Εμπειρογνωμόνων Σελ. 261
Βιβλιογραφία Σελ. 267
Λημματικό Ευρετήριο Σελ. 283
Back to Top