ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ - 1ΟΣ ΤΟΜΟΣ
Επωφεληθείτε της Έκπτωσης 40% για τη συνδυαστική αγορά εντύπου & e-book και αποκτήστε όλα τα Υποδείγματα σε επεξεργάσιμα αρχεία
- Εκδοση: 2η 2022
- Σχήμα: 17x24
- Βιβλιοδεσία: Σκληρόδετη
- Σελίδες: 736
- ISBN: 978-960-654-499-6
- ISBN: 978-960-654-499-6
Το δίτομο έργο «Υποδείγματα Ποινικού Δικαίου» περιλαμβάνει τα βασικότερα δικόγραφα, διαδικαστικά κ.λπ. έγγραφα του Ποινικού Δικαίου. Το περιεχόμενό τους είναι ενημερωμένο με τους Ν 4855 και 4871/2021.
Είναι σημαντικό ότι κάθε υπόδειγμα συνοδεύεται από επιστημονικές παρατηρήσεις και σχόλια, καθώς και από πλούσιες νομολογιακές αναφορές, παρέχοντας, έτσι, ένα πλήρες «πακέτο» διευκόλυνσης στον νομικό της πράξης.
Ο 1ος τόμος αφορά στην Ποινική Προδικασία. Η ύλη του ταξινομείται σε 6 θεματικές ενότητες:
• Ενέργειες πριν την άσκηση ποινικής δίωξης
• Απευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο
• Προανάκριση
• Κύρια ανάκριση
• Περάτωση κύριας ανάκρισης
• Ένδικα μέσα κατά βουλευμάτων
και περιλαμβάνει συνολικά 118 υποδείγματα, μεταξύ άλλων:
• εγκλήσεων
• μηνύσεων
• ενόρκων εξετάσεων
• παραγγελιών
• κλήσεων μαρτύρων
• πράξεων αρχειοθέτησης μηνύσεων και αναφορών
• προσφυγών κατά διατάξεων Εισαγγελέων και Ανακριτών
• αποδεικτικών επίδοσης
• εξετάσεων μαρτύρων
• απολογίας κατηγορουμένου
• περάτωσης προανάκρισης
• αιτήσεων διενέργειας πραγματογνωμοσύνης και διορισμού τεχνικού συμβούλου
• εντάλματος σύλληψης
• απολογητικών υπομνημάτων
• αιτήσεων άρσης ή αντικατάστασης προσωρινής κράτησης
• εφέσεων
Ο δε 2ος τόμος αφορά στη Διαδικασία στο ακροατήριο, τα Ένδικα μέσα και την Εκτέλεση των ποινών.
Το έργο, προϊόν επιστημονικών γνώσεων και δικαστηριακής και εμπειρίας των συμμετεχόντων, αποτελεί πολύτιμο βοήθημα για τον μαχόμενο δικηγόρο, αλλά και κάθε νομικό που ασχολείται εν γένει με το Ποινικό Δίκαιο.
Πρόλογος 2ns έκδοσπ5........................................................................................................................................................................V
Πρόλογο5 1ns έκδοσης.................................................................................................................................................................VII
1osΤόμος ΠΡΟΔΙΚΑΣΙΑ
I. Ενέργειες πριν την άσκηση ποινικής δίωξης
1. Μήνυση (άρθρα 37, 42 ΚΠΔ).........................................................................................................................................3
Παρατηρήσεις..................................................................................................................................................................................5
2. Έγκληση (άρθρο 51 ΚΠΔ)...................................................................................................................................................6
Παρατηρήσεις..................................................................................................................................................................................8
3. Εκθεση εγχειρίσεως μηνύσεως και εγκλήσεως (άρθρα 42, 51 ΚΠΔ)....................................10
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................11
4. Ένορκη εξέταση μηνυτή ή εγκαλούντα..............................................................................................................12
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................13
5. Υποβολή μηνύσεως και εγκλήσεως με πληρεξούσιο (άρθρα 42 παρ. 2, 51 ΚΠΔ) .. 14
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................15
6. Παραγγελία προς το Ιατροδικαστικό Εργαστήριο..................................................................................17
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................18
7. Παραγγελία για διενέργεια προκαταρκτικής εξετάσεως (άρθρα 43 παρ. 1
και 2, 51 παρ. 3 ΚΠΔ)..........................................................................................................................................................19
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................20
8. Κλήση μάρτυρα στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξετάσεως...............................................................24
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................25
9. Εξέταση μάρτυρα στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξετάσεως...........................................................28
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................29
10. Αρχειοθέτηση μηνύσεως και αναφοράς (άρθρο 43 παρ. 2 ΚΠΔ)............................................30
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................31
X | Περιεχόμενα
11. Αρχειοθέτηση μηνύσεως και αναφοράς (άρθρο 43 παρ. 2 ΚΠΔ)............................................33
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................35
12. Εγκριση αρχειοθετήσεως μηνύσεως και αναφοράς (άρθρο 43 παρ. 3 ΚΠΔ)...............36
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................37
13. Μη έγκριση αρχειοθετήσεως μηνύσεως και αναφοράς (άρθρο 43 παρ. 3 ΚΠΔ).....39
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................40
14. Απόρριψη εγκλήσεως με διάταξη (άρθρο 51 παρ. 1 ΚΠΔ).............................................................41
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................45
15. Απόρριψη εγκλήσεως με διάταξη (άρθρο 51 παρ. 1 ΚΠΔ).............................................................46
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................52
16. Προσφυγή (άρθρο 52 ΚΠΔ)..........................................................................................................................................53
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................55
17. Απόρριψη προσφυγής κατά απορριπτικής διατάξεως (άρθρο 52 ΚΠΔ)...........................56
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................67
18. Απόρριψη προσφυγής κατά απορριπτικής διατάξεως (άρθρο 52 ΚΠΔ)...........................68
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................74
19. Παραδοχή προσφυγής κατά απορριπτικής διατάξεως (άρθρο 52 ΚΠΔ)..........................75
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................82
20. Ποινική δίωξη............................................................................................................................................................................83
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................83
ΙΙ. Απευθείας κλήση κατηγορουμένου στο ακροατήριο
21. Απευθείας κλήση κατηγορουμένου στο ακροατήριο..........................................................................87
ΙΙΙ. Προανάκριση
22. Παραγγελία για διενέργεια προανακρίσεως (άρθρο 245 παρ. 1 ΚΠΔ)...............................93
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................94
23. Κλήση μάρτυρα στο πλαίσιο προανακρίσεως (άρθρο 213 ΚΠΔ).............................................97
Παρατηρήσεις...............................................................................................................................................................................98
24. Αποδεικτικό επιδόσεως κλήσεως μάρτυρα (άρθρο 162 ΚΠΔ)...................................................99
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................100
25. Ένταλμα βίαιης προσαγωγής μάρτυρα (άρθρο 231 ΚΠΔ)............................................................101
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................102
26. Εξέταση μάρτυρα στο πλαίσιο προανακρίσεως.....................................................................................103
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................104
27. Κλήση κατηγορουμένου για απολογία στο πλαίσιο προανακρίσεως..............................106
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................107
Περιεχόμενα | XI
28. Αποδεικτικό επιδόσεως κλήσεως κατηγορουμένου (άρθρο 162 ΚΠΔ)..........................108
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................109
29. Εμφάνιση του κατηγορουμένου στον προανακριτικό υπάλληλο -
Δικαιώματα κατηγορουμένου (άρθρο 273 ΚΠΔ).................................................................................110
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................110
30. Απολογία κατηγορουμένου στο πλαίσιο προανακρίσεως
(άρθρα 106, 245 παρ. 1 και 273 ΚΠΔ) .. 112
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................118
31. Περάτωση προανακρίσεως (άρθρο 245 ΚΠΔ).........................................................................................120
Εισαγωγικές παρατηρήσεις............................................................................................................................................120
32. Περάτωση προανακρίσεως με απευθείας κλήση του κατηγορουμένου
στο ακροατήριο (άρθρο 245 παρ. 1 περ. α' ΚΠΔ) . . 121
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................125
33. Περάτωση της προανακρίσεως με απαλλακτική πρόταση
του εισαγγελέα στο δικαστικό συμβούλιο - Απαλλακτικό βούλευμα
(άρθρο 245 παρ. 1 περ. β' ΚΠΔ)............................................................................................................................127
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................130
34. Περάτωση της προανακρίσεως με απαλλακτική πρόταση του εισαγγελέα στο δικαστικό συμβούλιο - Παραπεμπτικό βούλευμα
(άρθρο 245 παρ. 1 ΚΠΔ) . . 132
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................153
35. Περάτωση της προανακρίσεως με μικτή πρόταση του εισαγγελέα
στο δικαστικό συμβούλιο (άρθρο 245 παρ. 1 ΚΠΔ)..........................................................................154
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................161
36. Περάτωση της προανακρίσεως για πλημμέλημα που τελέστηκε
από πρόσωπο ιδιάζουσας δωσιδικίας (άρθρο 43 παρ. 2 και 245 παρ. 1 ΚΠΔ)......165
37. Περάτωση της προανακρίσεως με παραγγελία του εισαγγελέα
στον ανακριτή (άρθρο 245 παρ. 1 περ. γ' ΚΠΔ).....................................................................................167
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................167
38. Προανάκριση και άγνωστος δράστης (άρθρο 245 παρ. 3 ΚΠΔ)............................................169
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................169
IV. Κύρια ανάκριση
39. Παραγγελία για διενέργεια κύριας ανακρίσεως (άρθρα 43 παρ. 1,
246 παρ. 2 ΚΠΔ)....................................................................................................................................................................170
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................171
40. Παραγγελία για διενέργεια κύριας συμπληρωματικής ανάκρισης......................................173
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................174
41. Αίτηση διενέργειας συμπληρωματικής ανάκρισης.............................................................................175
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................177
XII | Περιεχόμενα
42. Κλήση μάρτυρα στο πλαίσιο κύριας ανακρίσεως - Κλήση για ανάκριση......................179
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................180
43. Αποδεικτικό επίδοσης κλήσεως μάρτυρα (άρθρο 162 ΚΠΔ)....................................................181
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................182
44. Εξέταση μάρτυρα στο πλαίσιο κύριας ανακρίσεως - Εκθεση ένορκης
εξέτασης .. 183
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................184
45. Διάταξη Ανακριτή περί διενέργειας πραγματογνωμοσύνης στο πλαίσιο
κύριας ανακρίσεως - Διορισμός πραγματογνώμονα (άρθρο 183 ΚΠΔ).........................185
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................186
46. Αίτηση διενέργειας ιατροδικαστικής πραγματογνωμοσύνης...................................................187
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................188
47. Νέα πράξη διορισμού μετά από εξαίρεση ή αποποίηση διορισθέντος
πραγματογνώμονα.............................................................................................................................................................189
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................191
48. Αίτηση επέκτασης του αντικειμένου της πραγματογνωμοσύνης..........................................192
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................193
49. Αίτηση εξαίρεσης του διορισθέντος πραγματογνώμονα..............................................................194
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................196
50. Αίτηση εξαίρεσης σε περίπτωση μη γνωστοποίησης του πραγματογνώμονα.........197
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................199
51. Δήλωση διορισμού τεχνικού συμβούλου...................................................................................................203
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................204
52. Αίτηση κατηγορουμένου για χορήγηση ανακριτικού υλικού προς
διευκόλυνση νόμιμα διορισμένων τεχνικών συμβούλων..........................................................205
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................206
53. Προσφυγή στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών κατά της άρνησης του Ανακριτή να διατάξει τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης
(άρθρο 307 περ. α' ΚΠΔ) .. 207
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................208
54. Προσφυγή κατά της άρνησης του Ανακριτή να δεχθεί τη δήλωση του κατηγορουμένου για διορισμό τεχνικού συμβούλου
στην παραγγελθείσα πραγματογνωμοσύνη κατ' αρ. 352Α παρ. 3 ΠΚ.............................209
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................211
55. Αίτηση του υποστηρίζοντος την κατηγορία για ακύρωση
του διορισμού τεχνικού συμβούλου .. 212
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................221
56. Προσφυγή κατά διάταξης Ανακριτή που επιβάλλει πρόστιμο
σε πραγματογνώμονα (άρθρο 202 παρ. 2 ΚΠΔ)....................................................................................225
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................226
Περιεχόμενα | XIII
57. Κλήση κατηγορουμένου για απολογία στο πλαίσιο κύριας ανακρίσεως
(άρθρο 271 ΚΠΔ).................................................................................................................................................................227
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................228
58. Προσφυγή κατά της ανακριτικής πράξης της κλήσεως
του κατηγορουμένου σε απολογία (άρθρο 307 περ. α' ΚΠΔ)..................................................230
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................233
59. Αποδεικτικό επίδοσης κλήσεως για απολογία κατηγορουμένου
(άρθρο 162 ΚΠΔ) .. 234
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................235
60. Ένταλμα σύλληψης (άρθρα 276, 282 ΚΠΔ).................................................................................................236
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................237
61. Απολογία κατηγορουμένου στο πλαίσιο κύριας ανακρίσεως - Εκθεση
απολογίας .. 238
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................239
62. Απολογία κατηγορουμένου μετά από 48ωρη προθεσμία - Εκθεση
απολογίας....................................................................................................................................................................................240
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................243
63. Απολογητικό υπόμνημα................................................................................................................................................244
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................248
64. Απολογητικό υπόμνημα - Έκθεση εγχειρίσεως.....................................................................................249
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................250
65. Αίτηση γνώσης πρότασης Εισαγγελέα.............................................................................................................252
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................254
66. Διάταξη Ανακριτή που επιβάλλει περιοριστικούς όρους (άρθρο 283 ΚΠΔ)..............255
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................256
67. Αίτηση χορήγησης άδειας εξόδου από τη χώρα...................................................................................257
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................259
68. Ενταλμα προσωρινής κράτησης (άρθρο 286 ΚΠΔ).............................................................................260
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................261
69. Διάταξη Προέδρου Εφετών
για παράταση της προσωρινής κράτησης...................................................................................................262
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................263
70. Προσφυγή κατά διάταξης Ανακριτή που επιβάλλει περιοριστικούς όρους -
Εκθεση προσφυγής (άρθρο 290 ΚΠΔ) .. 264
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................265
71. Προσφυγή κατά επιβολής εγγυοδοσίας........................................................................................................267
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................270
72. Αίτηση περί απόδοσης εγγύησης.........................................................................................................................271
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................272
XIV | Περιεχόμενα
73. Προσφυγή κατά εντάλματος προσωρινής κράτησης - Εκθεση προσφυγής
(άρθρο 290 ΚΠΔ).................................................................................................................................................................273
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................275
74. Αίτηση άρσεως ή αντικαταστάσεως προσωρινής κρατήσεως
(άρθρο 291 παρ. 2 ΚΠΔ)...............................................................................................................................................279
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................287
75. Αίτηση αντικατάστασης προσωρινής κράτησης (άρθρο 291 παρ. 1 ΚΠΔ)...................293
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................295
76. Αίτηση αντικατάστασης προσωρινής κράτησης (άρθρο 291 παρ. 3 ΚΠΔ)...................296
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................298
77. Υπόμνημα στο Συμβούλιο Πλημ/κών για μη παράταση χρόνου
προσωρινής κράτησης (άρθρο 292 παρ. 1α', β' ΚΠΔ) .. 299
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................301
78. Υπόμνημα στο Συμβούλιο Εφετών για μη παράταση χρόνου
προσωρινής κράτησης (άρθρο 292 παρ. 2 ΚΠΔ)..................................................................................302
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................304
79. Αίτηση στο ποινικό δικαστήριο ουσίας (ή το δικαστικό συμβούλιο εφετών/πλημ/κών) για μη παράταση χρόνου προσωρινής κράτησης
(άρθρο 294 παρ. 1-2 ΚΠΔ) . . 307
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................309
80. Αντιρρήσεις ως προς την παράταση ή τη συμπλήρωση των ανωτάτων
ορίων της προσωρινής κράτησης (άρθρο 292 παρ. 5 ΚΠΔ)......................................................313
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................316
81. Αίτηση για την αφαίρεση από την επιβληθείσα ποινή του χρόνου
της προσωρινής κράτησης (άρθρο 369 παρ. 4 ΚΠΔ)........................................................................318
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................320
82. Διάταξη Ανακριτή απορρίπτουσα αίτηση κατηγορουμένου για άρση
ή αντικατάσταση προσωρινής κράτησης (άρθρο 291 παρ. 2 ΚΠΔ)....................................321
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................324
83. Αίτηση διενέργειας ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης..............................................................325
84. Αίτηση κατηγορουμένου για ανάλυση ϋΝΑ σύμφωνα με το αρ. 201 ΚΠΔ................330
85. Αίτηση κατηγορουμένου για διενέργεια ερευνών σε ηλεκτρονικά
συστήματα πληροφοριών ή δεδομένα σύμφωνα με το αρ. 265 ΚΠΔ..............................332
86. Αίτηση κατηγορουμένου στα πλαίσια διενέργειας παράνομων ειδικών
ανακριτικών πράξεων του αρ. 254 ΚΠΔ.......................................................................................................336
87. Αίτηση κατηγορουμένου για το διορισμό διερμηνέα κατά την απολογία του στα πλαίσια διενέργειας τακτικής ανακρίσεως εις βάρος του
(άρθρα 233 επ. ΚΠΔ)........................................................................................................................................................338
Περιεχόμενα | XV
V. Περάτωση κύριας ανάκρισης
88. Γνωστοποίηση πέρατος ανακρίσεως στον κατηγορούμενο
(άρθρο 308 παρ. 4 ΚΠΔ)...............................................................................................................................................340
Παρατηρήσει............................................................................................................................................................................341
89. Αποδεικτικό γνωστοποιήσεως πέρατος ανακρίσεως στον κατηγορούμενο
(άρθρο 162 ΚΠΔ).................................................................................................................................................................343
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................344
90. Διαβίβαση της δικογραφίας, μετά την περάτωση της ανακρίσεως,
από τον ανακριτή στον εισαγγελέα (άρθρο 308 παρ. 1 ΚΠΔ)...................................................345
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................346
91. Οι δυνατότητες του εισαγγελέα σε σχέση με την ανακριτική δικογραφία
(άρθρα 308 και 309 ΚΠΔ)............................................................................................................................................347
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................347
92. Από τον εισαγγελέα στο Δικαστικό Συμβούλιο (άρθρα 305, 306, 308
και 310 ΚΠΔ) .. 350
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................350
93. Περάτωση ανακρίσεως για πλημμέλημα με απευθείας κλήση
του κατηγορουμένου στο ακροατήριο (άρθρο 308 παρ. 3 ΚΠΔ).........................................353
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................358
94. Περάτωση ανακρίσεως για πλημμέλημα με βούλευμα του Συμβουλίου
Πλημμελειοδικών (άρθρο 308 παρ. 1 ΚΠΔ) .. 360
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................365
95. Περάτωση ανακρίσεως για κακούργημα με παραπεμπτικό βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρα 308 παρ. 1, 310 παρ. 1ε'
και 313 ΚΠΔ)............................................................................................................................................................................366
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................394
96. Περάτωση ανακρίσεως για κακουργήματα του άρθρου 1 του Ν 1608/1950 και του άρθρου 1 του Ν 4022/2011 με αμετάκλητο βούλευμα
του Συμβουλίου Εφετών (άρθρα 308 παρ. 1 ΚΠΔ και 3 Ν 4022/2011)..........................396
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................410
97. Περάτωση ανακρίσεως για κακούργημα με απευθείας κλήση
του κατηγορουμένου στο ακροατήριο (άρθρο 309 ΚΠΔ)............................................................412
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................418
98. Βούλευμα αποφαινόμενο να μη γίνει κατηγορία (άρθρα 310 παρ. 1α' και
311 παρ. 1α' ΚΠΔ)...............................................................................................................................................................420
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................448
99. Βούλευμα που παύει οριστικά την ποινική δίωξη (άρθρα 310 παρ. 1β' και
311 παρ. 1β' ΚΠΔ)...............................................................................................................................................................449
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................461
XVI | Περιεχόμενα
100. Βούλευμα που παύει προσωρινά την ποινική δίωξη (άρθρα 310 παρ. 1γ'
και 312 ΚΠΔ)............................................................................................................................................................................462
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................470
101. Βούλευμα που κηρύσσει απαράδεκτη την ποινική δίωξη
(άρθρο 311 παρ. 2 εδ. γ' ΚΠΔ)................................................................................................................................471
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................492
102. Βούλευμα που διατάσσει περαιτέρω ανάκριση (άρθρα 310 παρ. 1δ'
και παρ. 3 ΚΠΔ) .. 494
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................510
VI. Ένδικα μέσα κατά βουλευμάτων
103. Ένδικα μέσα κατά βουλευμάτων (άρθρα 477-485 ΚΠΔ)...............................................................512
Εισαγωγικές παρατηρήσεις............................................................................................................................................512
104. Έφεση κατά βουλεύματος για απόλυτη ακυρότητα............................................................................517
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................521
105. Έφεση κατά βουλεύματος για απόλυτη ακυρότητα............................................................................524
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................527
106. Έφεση κατά βουλεύματος για εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή
ουσιαστικής ποινικής διάταξης..............................................................................................................................531
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................534
107. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που απορρίπτει έφεση του κατηγορουμένου κατά βουλεύματος του Συμβουλίου
Πλημμελειοδικών ως απαράδεκτη (άρθρο 478 ΚΠΔ)......................................................................537
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................554
108. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που απορρίπτει έφεση του κατηγορουμένου κατά βουλεύματος του Συμβουλίου
Πλημμελειοδικών ως απαράδεκτη (άρθρο 478 ΚΠΔ)......................................................................555
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................575
109. Βούλευμα ΑΠ σε Συμβούλιο που απορρίπτει αίτηση αναίρεσης
του κατηγορουμένου κατά του βουλεύματος ως απαράδεκτη...............................................576
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................580
110. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που κρίνει εφέσεις συγκατηγορουμένων
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρο 478 ΚΠΔ).................581
111. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που δέχεται εφέσεις συγκατηγορουμένων
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρο 478 ΚΠΔ).................620
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................628
112. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που δέχεται έφεση του κατηγορουμένου
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρο 478 ΚΠΔ).................629
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................651
Περιεχόμενα | XVII
113. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που δέχεται έφεση του κατηγορουμένου
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρο 478 ΚΠΔ).................652
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................662
114. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που δέχεται έφεση εισαγγελέα εφετών
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (άρθρο 479 ΚΠΔ).................665
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................673
115. Βούλευμα Συμβουλίου Εφετών που δέχεται έφεση εισαγγελέα εφετών
κατά βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών που κηρύχθηκε αναρμόδιο (άρθρο 479 ΚΠΔ) .. 674
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................680
116. Βούλευμα ΑΠ που απορρίπτει ως απαράδεκτη αναίρεση του εισαγγελέα
εφετών κατά αμετακλήτου βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών...................................681
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................685
117. Βούλευμα ΑΠ που απορρίπτει ως απαράδεκτη αναίρεση του εισαγγελέα
εφετών και δέχεται αναίρεση του εισαγγελέα του ΑΠ κατά αμετακλήτου βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών .. 687
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................692
118. Αμετάκλητο βουλεύματος - Κλήτευση του κατηγορουμένου στο
ακροατήριο (άρθρα 314 εδ. β', 319 παρ. 5, 320 και 321 ΚΠΔ)...............................................695
Παρατηρήσεις............................................................................................................................................................................696
Σελ. 3
1
Μήνυση (άρθρα 37, 42 ΚΠΔ)
Ενώπιον του κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ...
ΜΗΝΥΣΗ
Γεωργίου Γεωργιάδη του Γεωργίου και της Γεωργίας, γεννηθέντος το έτος 1964 στην Κατερίνη, επιχειρηματία, κατοίκου …, οδός ...............…, κατόχου του με αριθμό ............… δελτίου ταυτότητας του .....… Αστυνομικού Τμήματος … (: ΑΦΜ: ….........… Τηλ.: …............).
ΚΑΤΑ
Βασιλείου Βασιλειάδη του Βασιλείου, κατοίκου …, οδός ........................
– Ι –
Ο μηνυόμενος, στις 26 Μαρτίου 2021 και ώρα 10 το βράδυ, εισήλθε στο εσωτερικό του ιερού ναού Αγίου Παντελεήμονος του Δήμου … του Νομού …, απ' όπου και αφαίρεσε, με σκοπό την παράνομη ιδιοποίησή τους, τα ακόλουθα κινητά πράγματα: δύο εικόνες και δύο δισκοπότηρα.
– ΙΙ –
Επειδή ο μηνυόμενος αφαίρεσε κινητά πράγματα, τα οποία και ξένα ήταν και στην κατοχή άλλου ανήκαν.
Επειδή στη συγκεκριμένη περίπτωση: και τα πράγματα που αφαιρέθηκαν ανήκουν στα αφιερωμένα στη λατρεία αντικείμενα (: έχουν, δηλαδή, συγκεκριμένο λατρευτικό προορισμό), καλλιτεχνική και ιστορική σημασία και ο τόπος, από τον οποίο αφαιρέθηκαν τούτα, είναι αφιερωμένος για την τέλεση της ίδιας λατρείας.
Επειδή ο μηνυόμενος γνώριζε ότι αφαιρούσε ξένα κινητά πράγματα αφιερωμένα στη θρησκευτική λατρεία καλλιτεχνικής και ιστορικής σημασίας από την κατοχή άλλου και μάλιστα από τόπο αφιερωμένο γι' αυτή τη θρησκευτική λατρεία και ήθελε να αφαιρέσει τα συγκεκριμένα πράγματα.
Επειδή ο μηνυόμενος αφαίρεσε τα πράγματα με σκοπό την παράνομη ιδιοποίησή τους.
Επειδή, συνακόλουθα, η συμπεριφορά του μηνυομένου πληροί τη νομοτυπική μορφή (: αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση) του εγκλήματος της διακεκριμένης κλοπής του άρθρου 374 περ. α΄ Ποινικού Κώδικα.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΜΗΝΥΩ τον ως άνω αναφερόμενο για την πράξη της διακεκριμένης κλοπής και ζητώ την κατά νόμο δίωξη και τιμωρία του.
Σελ. 4
ΠΡΟΤΕΙΝΩ ως μάρτυρα προς απόδειξη του περιεχομένου της μηνύσεώς μου τον κ. Δημήτριο Δημητριάδη του Δημητρίου, κάτοικο …, οδός .......................
ΖΗΤΩ αντίγραφο της παρούσας μηνύσεως.
(Πόλη) ….........… 2021
Με τιμή
Ο μηνυτής
Σελ. 5
Παρατηρήσεις
Βλ. σχετικά: Αδάμπα, σε Μαργαρίτη, ΚΠΔ, Ι, 2012, άρθρο 42, σελ. 154 επ., Δαλακούρα, Ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Συνοπτική ερμηνεία κατ' άρθρο του Ν 4620/2019, 2020, σελ. 42 επ., Δημακόπουλου, Ειδικά ζητήματα προδικασίας, ΠοινΔικ 2002, 78 επ., Καράμπελα, Το ισχύον δίκαιο περί ποινικής ευθύνης υπουργών, ΠοινΔικ 2002, 78 επ., Κονταξή, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, I, 2006, σελ. 480 επ., Καρρά, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 2020, σελ. 219 επ., Κτιστάκη, Άσκηση ποινικής δίωξης και Εισαγγελέας Πρωτοδικών, 2003, Κωνσταντινίδη, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 2020, σελ. 92 επ., Παπαδαμάκη, Ποινική Δικονομία, 2019, σελ. 247 επ., Παπαχρήστου, σε Μαργαρίτη, ΚΠΔ, Ι, 2020, άρθρο 42, σελ. 146 επ., Σανιδά, Ζητήματα από το νόμο περί ευθύνης υπουργών, ΠοινΔικ 2000, 762 επ., Σατλάνη, Εισαγωγή στην Ποινική Δικονομία, Με το νέο Κώδικα Ποινική Δικονομίας (Ν 4620/2019), Σεβαστίδη, Ποινικός Κώδικας (Ν 4619/2019) & Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019), 2019, Φράγκο, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019 Και 4637/2019), 2020, ΔιατΕισΕφΛαρ 57/1978 ΠοινΧρ 1979, 124, ΔιατΕισΠλημΠατρ 104/1987 ΠοινΧρ 1987, 330, ΔιατΕισΕφΠατρ 47/1991 Υπερ 1992, 387, ΔιατΕισΕφΠατρ 10/1993 Αρμ 1993, 470.
Μήνυση είναι η καταγγελία αυτεπάγγελτα διωκόμενου εγκλήματος από οποιοδήποτε άλλο, πλην του αμέσως παθόντος ή του αμέσως ζημιωθέντος, πρόσωπο. Επομένως, με μήνυση δεν μπορεί να διωχθεί έγκλημα που διώκεται κατ' έγκληση. Η μήνυση εκφεύγει της διάθεσης του μηνυτή και δεν μπορεί να ανακληθεί. Έτσι, η «ανάκλησή» της δεν εμποδίζει τον εισαγγελέα να ελέγξει τη βασιμότητά της. Δεν υπόκειται σε προθεσμία, με επιφύλαξη την παραγραφή της πράξης.
Η μήνυση μπορεί να γίνει εγγράφως ή προφορικώς είτε από το μηνυτή είτε από ειδικό πληρεξούσιο. Η απαίτηση του νόμου περί βεβαίωσης της γνησιότητας της υπογραφής του μηνυτή δεν ανάγεται σε συστατικό στοιχείο του τύπου της περί πληρεξουσιότητας δικαιοπραξίας, ο οποίος παραμένει ιδιωτικό έγγραφο, αλλά αφορά μόνο στη θέσπιση αποκλειστικού μέσου αποδείξεως της γνησιότητας της σχετικής δηλώσεως βουλήσεως στην περίπτωση αυτή (ΑΠ 926/2014 ΠοινΧρ 2015, 107). Το γνήσιο της υπογραφής μπορεί να το βεβαιώσει και ο ίδιος ο πληρεξούσιος δικηγόρος (ΑΠ 869/2001 ΠοινΧρ 2002, 324, με αντίθετη εισ. πρότ. Δ. Σιδέρη, ΣυμβΕφΑθ 724/1997 Υπερ 1998, 813, με παρατ. Λ. Μαργαρίτη). Η μήνυση υποβάλλεται στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ή και σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο του άρ. 31 ΚΠΔ, ανεξαρτήτως της κατά τόπον αρμοδιότητός τους.
Με τον νέο ΚΠΔ καταργήθηκε το παράβολο υπέρ του Δημοσίου κατά την υποβολή της μήνυσης.
Σελ. 6
2
Έγκληση (άρθρο 51 ΚΠΔ)
Ενώπιον του κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ...
ΕΓΚΛΗΣΗ
Αθανασίου Αθανασιάδη του Αθανασίου και της Αθανασίας, γεννηθέντος το έτος 1965 στο Κιλκίς, εμπόρου, κατοίκου …, οδός ............................…, κατόχου του με αριθμό ...................… δελτίου ταυτότητας του .....… Αστυνομικού Τμήματος … (: ΑΦΜ: ….........… Τηλ.: …............).
ΚΑΤΑ
Ελευθερίου Ελευθεριάδη του Ελευθερίου, κατοίκου …, οδός ..............
– Ι –
Ο εγκαλούμενος, στις 24 Μαρτίου 2021 και ώρα 9 το βράδυ, κατά τη διάρκεια συζητήσεως που είχαμε στο επαγγελματικό μου γραφείο, το οποίο βρίσκεται στον πέμπτο όροφο της επί της οδού ............… οικοδομής, μου απηύθυνε την ακόλουθη φράση: «Θα σε σκοτώσω· είσαι ανόητος».
– ΙΙ –
Επειδή η φράση «θα σε σκοτώσω» αποτελεί απειλή τελέσεως σε βάρος μου παράνομης πράξεως.
Επειδή με το άκουσμα της φράσεως αυτής περιήλθα σε τρόμο και ανησυχία.
Επειδή ο εγκαλούμενος γνώριζε ότι με την ως άνω φράση, που συνιστά απειλή τελέσεως παράνομης πράξεως, θα περιέλθω σε τρόμο και ανησυχία, και ήθελε να με περιαγάγει σε κατάσταση τρόμου και ανησυχίας.
Επειδή η φράση «είσαι ανόητος» αποτελεί προσβολή της τιμής μου με λόγια.
Επειδή ο εγκαλούμενος γνώριζε ότι με την ως άνω φράση προσβάλλει την τιμή μου και ήθελε να προσβάλει την τιμή μου.
Επειδή, συνακόλουθα, η συμπεριφορά του εγκαλουμένου πληροί τη νομοτυπική μορφή (: αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση) των εγκλημάτων της απειλής (άρθρο 333 ΠΚ) και της εξυβρίσεως (άρθρο 361 ΠΚ).
Επειδή τα δύο αυτά εγκλήματα συρρέουν μεταξύ τους αληθινά λόγω της ετερότητας (προσωπική ελευθερία και τιμή αντίστοιχα) των εννόμων αγαθών που προσβάλλονται.
Σελ. 7
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΕΓΚΑΛΩ τον ως άνω αναφερόμενο για τις πράξεις της απειλής και της εξυβρίσεως και ζητώ την κατά νόμο δίωξη και τιμωρία του.
ΔΗΛΩΝΩ ότι παρίσταμαι προς υποστήριξη της κατηγορίας.
ΔΙΟΡΙΖΩ πληρεξούσιο δικηγόρο και νόμιμο αντίκλητό μου τον κ. Λάμπρο Λαμπρίδη, δικηγόρο …, οδός ...........................
ΠΡΟΤΕΙΝΩ ως μάρτυρα προς απόδειξη του περιεχομένου της εγκλήσεώς μου τον κ. Κων/νο Κωνσταντινίδη του Κων/νου, κάτοικο …, οδός ....................
ΖΗΤΩ αντίγραφο της παρούσας εγκλήσεώς μου.
(Πόλη) ….........… 2021
Με τιμή
Ο εγκαλών
Σελ. 8
Παρατηρήσεις
Βλ. σχετικά: Αλεξιάδη, Η καταγγελία του εγκλήματος, 1972, σελ. 17 επ., Ανδρουλάκη, Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης, 2007, σελ. 267 επ., Δαλακούρα, Ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Συνοπτική ερμηνεία κατ' άρθρο του Ν 4620/2019, 2020, Καρρά, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 2020, σελ. 219 επ., Κονταξή, Η έγκληση στην ποινική δίκη: δογματική και νομολογιακή εξέταση, 2003, Μπάκα, Η προδικασία της ποινικής δίκης, 1995, σελ. 163 επ., Παπαδαμάκη, Ποινική Δικονομία, 2019, σελ. 247 επ., Σατλάνη, Εισαγωγή στην Ποινική Δικονομία, Με το νέο Κώδικα Ποινική Δικονομίας (Ν 4620/2019), Σεβαστίδη, Ποινικός Κώδικας (Ν 4619/2019) & Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019), 2019, του ίδιου, ΚΠΔ, Ι, άρθρο 46, σελ. 483 επ., Φράγκο, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019 Και 4637/2019), 2020, ΔιατΕισΕφΠειρ 9/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΔιατΕισΕφΛαρ 57/1978 ΠοινΧρ 1979, 124, ΔιατΕισΕφΠατρ 47/1991 Υπερ 1992, 357.
Η αρχή του αδιαιρέτου της εγκλήσεως (άρ. 116 ΠΚ) συνεπάγεται την άσκηση της ποινικής δίωξης εναντίων όλων των συμμετόχων, ακόμη κι αν η έγκληση που υποβλήθηκε στρέφεται εναντίον ενός μόνο από αυτούς (δίωξη in rem), ενώ και η ανάκληση για έναν ή μερικούς από τους συμμέτοχους έχει αποτέλεσμα την παύση της δίωξης για όλους (άρ. 117 παρ. 3 ΠΚ)
Ειδικότερα έγκληση είναι η καταγγελία κατ' έγκληση ή αυτεπάγγελτα διωκόμενου εγκλήματος από τον αμέσως παθόντα ή τον αδικηθέντα. Ο χαρακτηρισμός μιας καταγγελίας ως εγκλήσεως έχει ιδιαίτερη θεωρητική και πρακτική σημασία, ενόψει του ότι αφενός σ' αυτήν την περίπτωση η απόρριψή της ως αστήρικτης στο νόμο ή ανεπίδεκτης δικαστικής εκτιμήσεως ή προφανώς ψευδούς στην ουσία της γίνεται με τον τρόπο που το άρθρο 52 ΚΠΔ καθιερώνει (: με διάταξη του εισαγγελέα) και αφετέρου διότι η παραμέληση της υποβολής της έγκλησης (σε περίπτωση απολύτως κατ' έγκληση διωκόμενου εγκλήματος) μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία οδηγεί στην εξάλειψη του αξιοποίνου της πράξεως (άρ. 114 παρ. 1 ΠΚ).
Επί πλειόνων δικαιούμενων σε έγκληση, η κίνηση της προθεσμίας είναι αυτοτελής για τον καθένα. Η τρίμηνη προθεσμία λήγει όταν παρέλθει η τελευταία ημέρα του μήνα που αντιστοιχεί αριθμητικά με την ημέρα έναρξης, κι αν είναι αργία, την πρώτη εργάσιμη. Η έγκληση μπορεί να γίνει και με δήλωση του παθόντος στο ακροατήριο πριν από την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση να μην έχει παρέλθει η τρίμηνη προθεσμία (άρ. 53 παρ. 2 εδ. β΄ ΚΠΔ)· βλ. ΑΠ 169/1960 ΠοινΧρ 1960, 400, ΑΠ 225/1960 ΠοινΧρ 1960, 460, ΑΠ 428/1973 ΠοινΧρ 1973, 573, ΑΠ 1077/1974 ΠοινΧρ 1975, 312.
Η (προσωρινή) έλλειψη της αναγκαίας εκ του νόμου εγκλήσεως έχει ως αποτέλεσμα την κήρυξη του απαραδέκτου της ποινικής δίωξης, εφόσον δε το δικαστήριο καταδίκασε τον κατηγορούμενο, καίτοι δεν είχε υποβληθεί η απαιτούμενη έγκληση, επέρχεται υπέρβαση εξουσίας (βλ. ΑΠ 1296/2009 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), ενώ εάν η έλλειψη είναι οριστική
Σελ. 9
με την έννοια ότι δεν υφίσταται παράλληλο ενεργό δικαίωμα άλλου προσώπου, επέρχεται οριστική παύση της ασκηθείσας ποινικής δίωξης.
Στην περίπτωση που το διοικητικό συμβούλιο ανώνυμης εταιρίας, για την υλοποίηση σχετικής απόφασής του, αναθέσει σε τρίτο πρόσωπο να υποβάλει έγκληση κατά του δράστη αξιόποινης πράξης, που τελέστηκε σε βάρος της εταιρίας, απαιτείται, ενόψει του ότι ο ανωτέρω τρίτος είναι απλός πληρεξούσιος - εντολοδόχος της τελευταίας, το πρακτικό του διοικητικού συμβουλίου, που περιέχει τη σχετική απόφασή του και το οποίο προσαρτάται στην εγχειριζόμενη έγκληση, να φέρει και βεβαίωση της γνησιότητας της υπογραφής του «εντολέα» και παρέχοντος την πληρεξουσιότητα, δηλαδή των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας (βλ. ΑΠ 630/2020 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 1186/2019 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ Ολ 4/2006 ΠοινΧρ 2006, 402). Για κάθε άλλον ν.π., πέραν της Α.Ε., η υποβολή της έγκλησης γίνεται από εκείνον που εκπροσωπεί το ν.π. στις σχέσεις του προς τρίτους, σύμφωνα με το καταστατικό.
Με τον νέο ΚΠΔ καταργήθηκε το παράβολο υπέρ του Δημοσίου κατά την υποβολή της έγκλησης.
Άλλους, πέραν της μηνύσεως και της εγκλήσεως, τρόπους γνώσεως από τον εισαγγελέα των τελούμενων εγκλημάτων αποτελούν: η προσωπική γνώση, η ανακοίνωση (άρθρα 38-39 ΚΠΔ), η αναγγελία (άρθρο 40 ΚΠΔ), η αίτηση της αρχής για δίωξη (άρθρο 41 ΚΠΔ), η αστυνομική προανάκριση (άρθρο 245 παρ. 2 ΚΠΔ), η οποιαδήποτε άλλη είδηση (άρθρο 37 ΚΠΔ).
Σελ. 10
3
Έκθεση εγχειρίσεως μηνύσεως και εγκλήσεως (άρθρα 42, 51 ΚΠΔ)
Για την κατάθεση της μηνύσεως και της εγκλήσεως συντάσσεται έκθεση. Η έκθεση αυτή συνήθως καταχωρείται στο έγγραφο της μηνύσεως ή της εγκλήσεως και μάλιστα στο τέλος του. Έχει το ακόλουθο περιεχόμενο:
Στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης σήμερα την .....................… ημέρα ........… ενώπιον του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσ/νίκης .................… και του Γραμματέα ..........................… …......… εμφανίσθηκε ο .............................… και κατέθεσε την από ..................… μήνυσή του και βεβαίωσε προφορικά το περιεχόμενό της.
Ο Εισαγγελέας Ο Καταθέτων Ο Γραμματέας
Σελ. 11
Παρατηρήσεις
Γίνεται νομολογιακά δεκτό ότι το κύρος της εγκλήσεως δεν επηρεάζεται από τη μη σύνταξη εκθέσεως εγχειρίσεως και τη μη όρκιση αυτού που την υποβάλλει (βλ. ΑΠ 8/1952 ΠοινΧρ 1952, 119, ΑΠ 306/1956 ΠοινΧρ 1957, 37, ΑΠ 115/1966 ΠοινΧρ 1966, 281, ΑΠ 1595/1987 ΠοινΧρ 1988, 250, ΑΠ 376/2001 ΠΛογ 2001, 513, ΕφΑθ 873/1956 ΠοινΧρ 1956, 251, ΕφΑθ 235/1964 ΠοινΧρ 1964, 238, ΠλημΠατρ 396/1976 ΠοινΧρ 1976, 777, ΔιατΕισΠλημΧαν 43/1983 ΠοινΧρ 1984, 765· Contra: ΔιατΕισΕφΑθ 229/1954 ΠοινΧρ 1954, 246, ΔιατΕισΠλημΜυτιλ 94/1999 ΠοινΧρ 1999, 970).
Το ίδιο ισχύει και για τη μη χαρτοσήμανσή της (βλ. ΑΠ 384/1953 ΠοινΧρ 1954, 25, ΑΠ 539/1971 ΠοινΧρ 1972, 140). Η έλλειψη υπογραφής της εγκλήσεως μπορεί να αναπληρωθεί από την υπογραφή που υπάρχει στην έκθεση εγχειρίσεως (βλ. ΑΠ 420/1951 ΠοινΧρ 1951, 519, ΑΠ 115/1966 ΠοινΧρ 1966, 281, ΑΠ 1595/1987 ΠοινΧρ 1988, 250, ΑΠ 802/2007 ΠΛογ 2007, 569). Η έγκληση υποβάλλεται στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή και στους λοιπούς ανακριτικούς υπαλλήλους.
Σε περίπτωση υποβολής της εγκλήσεως σε αναρμόδιο πρόσωπο, ως χρόνος υποβολής θεωρείται ο χρόνος διαβιβάσεώς της στον εισαγγελέα· αν φτάσει σ' αυτόν μετά την πάροδο του τριμήνου, θεωρείται εκπρόθεσμη: ΕφΝαυπλ 243/1953 ΠοινΧρ 1957, 86, ΠλημΧαν 428/1971 ΠοινΧρ 1971, 505, ΠλημΘεσ 1521/1990 Υπερ 1991, 246, ΔιαρκΝαυτΠειρ 124/1991 Υπερ 1991, 1195. - Ταχυδρομική ή τηλεγραφική αποστολή της εγκλήσεως δεν είναι δυνατή: ΠλημΠατρ 396/1976 ΠοινΧρ 1976, 777, ΠλημΘεσ 907/1984 Αρμ 1984, 820, ΠλημΧαλκιδ 216/1989 ΠοινΧρ 1990, 226, ΠλημΘεσ 1521/1990 Υπερ 1991, 246, ΔιατΕισΠλημΕδεσ 71/1979 ΠοινΧρ 1979, 311, ΔιατΕισΠλημΧαν 43/1983, ό.π., ΓραφΔικ Α΄ Στρατ ΒΥΔ 131/1993, ΠοινΧρ 1994, 422, ΔιατΕισΠλημΔραμ 791/1994 ΠοινΧρ 1995, 245, ΔιατΕισΠλημΑθ 6439/1994 ΠοινΧρ 1995, 246, ΔιατΕισΠλημΜυτιλ 94/1999, ό.π., ΔιατΕισΠλημΑμφισ 681/2003 ΠοινΔικ 2003, 1336.
Παρατηρείται στην πράξη ότι, όταν ο μηνυτής ή εγκαλών εγχειρίζει τη μήνυση ή έγκληση στον εισαγγελέα, βεβαιώνει ενόρκως το περιεχόμενο αυτής. Ως προς το αν τελεί ψευδή κατάθεση αυτός που βεβαιώνει την αλήθεια του περιεχομένου της μηνύσεώς του με όρκο (ή της έγκλησης), κατά την υποβολή της ενώπιον του Εισαγγελέα, όταν αυτό είναι ψευδές, κρατούσα γνώμη είναι η καταφατική. Επομένως, ψευδή κατάθεση τελεί και ο ψευδομηνυτής, έστω και αν δηλώνει παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας, όταν βεβαιώνει ενόρκως το ψευδές περιεχόμενο της έγκλησής του ενώπιον του αρμοδίου οργάνου, στο οποίο την υποβάλλει, ως αληθινό, παρότι γνωρίζει, ότι είναι ψευδές (βλ. ΑΠ 1756/2010, ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΑΠ 2125/2004 ΠοινΧρ 2005, 755, ΑΠ 313/2011 ΠοινΧρ 2012, 53· Contra: ΔιατΕισΕφΘεσ 168/2003 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ).
Σελ. 12
4
Ένορκη εξέταση μηνυτή ή εγκαλούντα
Στη … σήμερα την .....… του μήνα .......… του έτους 2021, ημέρα ........… και ώρα ....…, ενώπιον του Εισαγγελέα ....................… και του Γραμματέα ......................… εμφανίσθηκε ο παραπάνω μηνυτής, ο οποίος, αφού ρωτήθηκε για την ταυτότητά του, απάντησε:
Ερ. Πώς ονομάζεσαι κ.λπ.
Απ. …....................… γεννήθηκα στ. …......… και κατοικώ στ. ….........…, ετών ...… επαγγέλματος .................…, Έλληνας, διαμένω δε σύμφωνα με την υπηρεσία μου ..............… και Χριστιανός Ορθόδοξος.
Ερ. Γνωρίζεις και συγγενεύεις με τ..… μηνυομ.......;
Απ. Τ...… γνωρίζω απλώς.
Ορκίσθηκε επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδησή κατά τα άρθρα 219 και 220 ΚΠΔ.
Ερ. Κατεμήνυσες αυτ......… και για ποια αιτία;
Απ. Μάλιστα για λόγους που αναφέρω στη μήνυσή μου.
(Του διαβάστηκε η από ...........… μήνυσή του και βεβαίωσε το περιεχόμενό της).
Ερ. Έχεις να προσθέσεις τίποτε άλλο και γράμματα γνωρίζεις;
Απ. ….........................................................
Αφού διαβάστηκε και βεβαιώθηκε η μήνυση υπογράφεται.
Ο Εισαγγελέας Ο Γραμματέας Ο Μηνυτής
Σελ. 13
Παρατηρήσεις
Για την ένορκη εξέταση του μηνυτή ή εγκαλούντα συντάσσεται έγγραφο που έχει την παραπάνω μορφή.
Συνηθίζεται στην πράξη, όταν ο μηνυτής ή εγκαλών εγχειρίζει τη μήνυση ή έγκληση στον εισαγγελέα, να βεβαιώνει ενόρκως το περιεχόμενο αυτής. Ως προς το αν τελεί ψευδή κατάθεση αυτός που βεβαιώνει την αλήθεια του περιεχομένου της μηνύσεώς του με όρκο, κατά την υποβολή της ενώπιον του Εισαγγελέα, όταν αυτό είναι ψευδές, κρατούσα γνώμη είναι η καταφατική. Επομένως, ψευδή κατάθεση τελεί και ο ψευδομηνυτής, έστω και αν δηλώνει παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας, όταν βεβαιώνει ενόρκως το ψευδές περιεχόμενο της έγκλησής του ενώπιον του αρμοδίου οργάνου, στο οποίο την υποβάλλει, ως αληθινό, παρότι γνωρίζει, ότι είναι ψευδές. Και ναι μεν δεν προβλέπεται από το νόμο η κατά την υποβολή της μήνυσης ή της έγκλησης ένορκη βεβαίωση του μηνυτή για το αληθές του περιεχομένου της έγκλησής του, πλην, όμως, γενομένη, θεμελιώνει το έγκλημα της ψευδούς κατάθεσης μάρτυρα, αφού τούτο καθόλου δεν διαφέρει από την περίπτωση της ψευδούς ένορκης κατάθεσης του μάρτυρος, ο οποίος, κατά το άρθρο 219 παρ 1 ΚΠΔ, βεβαιώνει, ότι θα πει όλη την αλήθεια. Άλλωστε, η κατά το άρθρο 221 στοιχ. δ΄ του ΚΠΔ απαγόρευση της όρκισης του παριστάμενου προς υποστήριξη της κατηγορίας, είτε στην προδικασία, είτε και στην κύρια διαδικασία, δεν είναι ταγμένη με ποινή ακυρότητας και η ένορκη κατάθεση του λαμβάνεται υπόψη προς σχηματισμό δικανικής πεποίθησης, οπότε, με τον τρόπο αυτό, δυσχεραίνεται ή εμποδίζεται η ορθή απονομή της δικαιοσύνης (βλ. ΑΠ 1756/2010, ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΑΠ 2125/2004 ΠοινΧρ 2005, 755, ΑΠ 313/2011 ΠοινΧρ 2012, 53).
Έχει υποστηριχθεί, ωστόσο, και αντίθετη άποψη, ότι, δηλαδή, δεν διαπράττεται αδίκημα που προβλέπεται από το άρθρο 224 ΠΚ, και τούτο διότι: «Ο ΚΠΔ δεν προβλέπει υποχρέωση όρκισης κατά την κατάθεση της μήνυσης. Τα όσα αντίθετα συμβαίνουν καθημερινά είναι αποτέλεσμα μιας παγιωμένης μεν, μη στηριζόμενης όμως στο νόμο εισαγγελικής και αστυνομικής πρακτικής. Και επιπλέον, όταν στην έγκληση ή μήνυση δηλώνεται και παράσταση πολιτικής αγωγής, η όρκιση αυτών αντιβαίνει στη διάταξη του άρθρου 221 ΚΠΔ, κατά την οποία ο πολιτικώς ενάγων εξετάζεται πάντοτε χωρίς όρκο» [βλ. ΔιατΕισΕφΘεσ 168/2003 (Β. Θεοδώρου), ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ].
Σελ. 14
5
Υποβολή μηνύσεως και εγκλήσεως με πληρεξούσιο (άρθρα 42 παρ. 2, 51 ΚΠΔ)
ΔΗΛΩΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΤΗΤΑΣ
Ο κάτωθι υπογεγραμμένος Διονύσιος Διονυσιάδης του Διονυσίου και της Άννας, κάτοικος ...........…, οδός .......................................…, κάτοχος του με αριθμό .................… δελτίου αστυνομικής ταυτότητας του ...........… Αστυνομικού Τμήματος …, διορίζω πληρεξούσιο και αντιπρόσωπό μου τον κ. Χρήστο Χρηστίδη του Χρήστου και της Χριστίνας, δικηγόρο …, οδός ..................................…, προς τον οποίο παρέχω την ειδική εντολή και πληρεξουσιότητα να υποβάλει (= συντάξει, υπογράψει και καταθέσει) στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών Θεσ/νίκης, ως αντιπρόσωπος και για λογαριασμό μου, έγκληση κατά του Νικολάου Νικολαΐδη του Νικολάου και της Νίκης, κατοίκου …, οδός ....................................…, για εξύβριση που αυτός τέλεσε σε βάρος μου, στις 31.3.2020, στη …, απευθύνοντας μου τη φράση «είσαι ένα γελοίο υποκείμενο». Ειδικότερα, να υποβάλει έγκληση, της οποίας το περιεχόμενο έχει ως εξής: … ακολουθεί το κείμενο της εγκλήσεως.
(Πόλη) ….......… 2021
Βεβαιώνεται η γνησιότητα O παρέχων
της υπογραφής του ........................ την πληρεξουσιότητα
Σελ. 15
Παρατηρήσεις
Η μήνυση και η έγκληση υποβάλλονται απευθείας στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών είτε από τον ίδιο το μηνυτή ή εγκαλούντα είτε από ειδικό πληρεξούσιο. Το έγγραφο της πληρεξουσιότητας μπορεί να δοθεί όχι μόνο με συμβολαιογραφική αλλά και με απλή δήλωση· η γνησιότητα της υπογραφής του εντολέα πρέπει να βεβαιώνεται από οποιαδήποτε δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή ή δικηγόρο. Το έγγραφο της πληρεξουσιότητας προσαρτάται στην έκθεση για την κατάθεση της μηνύσεως ή εγκλήσεως. Επισημαίνεται ότι: με την πληρεξουσιότητα πρέπει να παρέχεται η ειδική εντολή, όπως ο πληρεξούσιος υποβάλει μήνυση ή έγκληση για ορισμένο έγκλημα, το οποίο χρειάζεται να εξατομικεύεται κατά τρόπο που να μην αφήνει αμφιβολία για την ταυτότητα της πράξεως και τη βούληση του εντολέα προς δίωξή της· γενική και αόριστη εντολή να εγχειρίζονται μηνύσεις ή εγκλήσεις δεν αρκεί: ΑΠ 104/1988 ΠοινΧρ 1988, 476, ΑΠ 668/1996 ΠοινΧρ 1997, 657, ΑΠ 529/1999 ΠοινΔικ 1999, 655, ΑΠ 986/2001 ΠοινΔικ 2001, 1128, ΑΠ 1611/2002 ΠοινΧρ 2003, 596, ΑΠ 1241/2004 ΠοινΧρ 2005, 530, ΑΠ 1349/2004 ΠΛογ 2004, 1615, ΑΠ 1541/2004 ΠΛογ 2004, 1906, ΑΠ 506/2005 ΠΛογ 2005, 466, ΑΠ 802/2007 ΠοινΧρ 2008, 236, ΑΠ 644/2009 ΠοινΔικ 2009, 1329, ΑΠ 737/2010 ΠοινΔικ 2011, 117, ΕφΘεσ 696/2000 Αρμ 2000, 1541, ΕφΘεσ 1763/2003 Αρμ 2004, 268, ΔιατΕισΕφΑθ 432/1998 Υπερ 1999, 158, ΠλημΑθ 1269/1999 ΠοινΔικ 1999, 831.
Η θεώρηση της γνησιότητας της υπογραφής του εντολέα μπορεί να γίνει και από τον εντολοδόχο δικηγόρο: ΑΠ 890/2015 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 869/2001 ΠοινΔικ 2001, 1007, ΕφΑθ 724/1997 Υπερ 1998, 813. Εάν η έγκληση υποβάλλεται από το αρμόδιο για την εκπροσώπηση του νομικού προσώπου καταστατικό όργανο, δεν χρειάζεται ειδική εντολή, ενώ αν υποβάλλεται από τρίτο πρόσωπο χρειάζεται: ΑΠ 668/1996, ό.π., ΑΠ 1277/2004 ΠΛογ 2004, 1579, ΑΠ 1137/2004 ΠΛογ 2004, 1731, ΑΠ 2015/2004 ΠΛογ 2004, 2527, ΔιατΕισΠλημΧαλκιδ 55/1997 Υπερ 1998, 629. Όταν το ΔΣ ανώνυμης εταιρίας αναθέσει, εφόσον επιτρέπεται τούτο από το καταστατικό, την εκπροσώπηση της εταιρίας για την υποβολή της μηνύσεως ή της εγκλήσεως σε τρίτο πρόσωπο (= μη καταστατικό όργανό της), απαιτείται στο σχετικό Πρακτικό Συνεδριάσεων των μελών του ΔΣ, το οποίο προσκομίζεται σε ακριβές αντίγραφο και υπογράφεται από τον Πρόεδρο του ΔΣ, να βεβαιώνεται η γνησιότητα της υπογραφής των μελών από οποιαδήποτε δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή ή δικηγόρο, διαφορετικά δεν υπάρχει νομότυπη υποβολή της εγκλήσεως: Χατζηνικολάου, Η εκπροσώπηση της ανώνυμης εταιρείας στην ποινική δίκη, ΠοινΔικ 2002, 762 επ., ΑΠ 1539/1995 ΠοινΧρ 1996, 882, ΑΠ 1591/1993 ΠοινΧρ 1998, 501, ΑΠ 911/1998 ΝοΒ 1999, 272, ΑΠ 1506/2003 Αρμ 2003, 1815, ΑΠ 1549/2003 ΠραξΛογΠΔ 2003, 271, ΑΠ 1822/2003 ΠραξΛογΠΔ 2003, 272, ΑΠ 2260/2003 ΠΛογ 2003, 2416, ΑΠ 1162/2004 ΠΛογ 2004, 1912, ΑΠ 1349/2004 ΠοινΔικ 2004, 1339, ΑΠ 1437/2004 ΠοινΔικ 2004, 1117, ΑΠ 1642/2004 ΠοινΔικ 2005, 113, ΑΠ Ολ 4/2006 ΠοινΔικ 2006, 548, ΑΠ 142/2007 ΠοινΔικ 2007, 432, ΑΠ 853/2007 ΠοινΔικ 2007, 1243, ΑΠ 208/2008 ΠοινΔικ 2008, 1124, ΑΠ 1089/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1443/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 1463/2017, ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 1867/2017 ΠοινΧρ
Σελ. 16
2019, 266, ΕφΠατρ 174/1998 ΠοινΧρ 1998, 520, ΕφΠειρ 138/1999 Αρμ 2000, 259, ΔιατΕισΕφΘεσ 1/2002 Αρμ 2002, 454, ΠλημΒολ 1632/2002 Αρμ 2003, 87, ΠλημΒολ 1701/2001 Αρμ 2004, 594· contra ΑΠ 2015/2004 Αρμ 2005, 407, ΕφΘεσ 1216/2001 Αρμ 2002, 447.
Δεν δημιουργείται υπέρβαση εξουσίας από τη μη οριστική παύση της ποινικής δίωξης για κατ' έγκληση διωκόμενο έγκλημα στην περίπτωση που η έγκληση δεν είχε υπογραφεί από τον εγκαλούντα, αλλά είχε υπογραφεί από τον πληρεξούσιο δικηγόρο, διότι με την πληρεξουσιότητα δεν δίνεται σε αυτόν απλώς η εντολή να καταθέσει την έγκληση, αλλά να καταθέσει έγκληση με το επακριβώς προσδιοριζόμενο σε αυτήν περιεχόμενο, δηλαδή να συντάξει - και συνεπώς και να υπογράψει - έγκληση με το συγκεκριμένο περιεχόμενο και στη συνέχεια να την καταθέσει στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών: ΑΠ 890/2015 ΤΝΠ QUALEX.
Σελ. 17
6
Παραγγελία προς το Ιατροδικαστικό Εργαστήριο
Στις περιπτώσεις που με την έγκληση ή τη μήνυση καταγγέλλεται ο δράστης για τέλεση του εγκλήματος της σωματικής βλάβης αποστέλλεται από τον εισαγγελέα, αμέσως μετά την κατάθεση της εγκλήσεως ή της μηνύσεως, προς το Ιατροδικαστικό Εργαστήριο η ακόλουθη παραγγελία:
ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ ...
Αριθ. Β.Μ. …..................
Προς
Το Ιατροδικαστικό Εργαστήριο του Πανεπιστημίου ...
Ενταύθα
Παρακαλούμε να εξετάσετε τ.....................................................… και με έκθεσή σας, η οποία να εγχειρισθεί το γρηγορότερο σ' εμάς, να γνωματεύσετε αν φέρει σωματικές κακώσεις και ποιες και με τι όργανο τ....… προξενήθηκαν, αν είναι απλές ή όλως ελαφρές ή αν τελέσθηκαν με τρόπο που μπορεί να παραγάγει κίνδυνο της ζωής τ..… παθό.....… ή βαριά σωματική βλάβη αυτού ή αν είχε ως αποτέλεσμα βαρεία πάθηση (και ποια) …............…, του σώματος ή της διάνοιας τ..… παθό.....… Στην έκθεσή σας παρακαλούμε ν' αναγραφεί ο Α.Β.Μ. (Αριθμός Βιβλίων Μηνύσεων) που μνημονεύεται στην παραγγελία μας για άμεση ανεύρεση της δικογραφίας.
(Πόλη) ….............… 2021 Ο Εισαγγελέας
Σελ. 18
Παρατηρήσεις
Το άρ. 2 του Ν 3772/2009, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 37 Ν 4596/2019 προβλέπει ότι: «Οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες διενεργούν ιατροδικαστικές πράξεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι ψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες, ύστερα από παραγγελία των Εισαγγελικών και Ανακριτικών αρχών και των Ανακριτικών υπαλλήλων, οι οποίοι ενεργούν ύστερα από εισαγγελική παραγγελία, καθώς και των ποινικών δικαστηρίων που λειτουργούν στην περιφέρεια του ομώνυμου ή των ομώνυμων προς αυτές Εφετείων. Οι ανωτέρω πράξεις δύνανται, υπό τις αυτές προϋποθέσεις, να διενεργούνται από τα Νοσηλευτικά Ιδρύματα του Εθνικού Συστήματος Υγείας που διαθέτουν κατάλληλη υποδομή και ειδικότητες και από τα εργαστήρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων».
Η έκθεση του Ιατροδικαστικού Εργαστηρίου ενσωματώνεται στη συνέχεια στην οικεία δικογραφία (βλ. σχετικά ΓνωμΕισΑΠ 3/2017 ΠοινΧρ 2017, 632).
Σελ. 19
7
Παραγγελία για διενέργεια προκαταρκτικής εξετάσεως (άρθρα 43 παρ. 1 και 2, 51 παρ. 3 ΚΠΔ)
Προς τον κ. Πταισματοδίκη … ή Τμήματος
Β.Μ. …....................
Αριθ. …...................
Παρακαλούμε να ενεργήσετε προκαταρκτική εξέταση, λαμβάνοντες καταθέσεις προτεινόμενων μαρτύρων και εξετάζοντες ανωμοτί τους…, προκειμένου να διακριβωθεί η τέλεση ή όχι της πράξεως, ο τόπος και ο χρόνος τελέσεως της πράξεως, καθώς και η μορφή της υποκειμενικής υπαιτιότητας του εγκαλουμένου.
(Πόλη) ….........… 2021 Ο Εισαγγελέας (Ονοματεπώνυμο - υπογραφή)
Σελ. 20
Παρατηρήσεις
Για την προκαταρκτική εξέταση γενικά, πριν το Ν 3160/2003, βλ. Αλεξιάδη, Η έννοια του υπόπτου στην ποινική δίκη - Η κερκόπορτα για παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων, Τιμητικός Τόμος Α. Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου, τόμ. Α΄, 2003, σελ. 85 επ., Ανδρουλάκη, Απόρρητο τραπεζικών καταθέσεων και άλλα, 1988, σελ. 51, Ζαβολέα, Η διεύρυνση της δικαιοδοσίας του εισαγγελέα στο στάδιο της ποινικής δίωξης, ΠΛογ 2002, 1251 επ., Ζησιάδη, Η θέση της προκαταρκτικής εξέτασης στο ισχύον ποινικό δικονομικό δίκαιο και τα δικαιώματα του κατηγορουμένου, Υπερ 1994, 995 επ., Καλφέλη, Η κατάσχεση και η άρση αυτής κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξετάσεως και της αστυνομικής προανακρίσεως, Αρμ 1986, 197 επ., Λίβου, Η δικονομική θέση των καθ' ων υφίστανται υπόνοιες περί τελέσεως εγκλήματος, ΠοινΧρ 1995, 1103 επ., Μανωλεδάκη, Μελέτες Ουσιαστικού και Δικονομικού Ποινικού Δικαίου, 1978, σελ. 193, Μαργαρίτη, Προκαταρκτική εξέταση και εκκρεμότητα ποινικής δίκης, σε: Μελέτες για εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία, τεύχ. Α΄, 1990, σελ. 19 επ., Μαρκή, Παρεμβάσεις στην προδικασία για την επιτάχυνση της ποινικής δίκης, ΠοινΔικ 2002, 71 επ., Μπάγια, Ποινική Δίωξη: νομικές και κοινωνικές συνέπειες από την άσκησή της -ποιος και πότε (πρέπει να) την ασκεί, ΠοινΔικ 2002, 73 επ., Μπάκα, Η προδικασία στην ποινική δίκη, 1995, σελ. 242 επ., Μυλωνά, Προβληματισμοί για τη θέση του εισαγγελέα στην ποινική δίκη, 2003, Σταμάτη, Η προκαταρκτική εξέταση στην ποινική διαδικασία και οι αρχές της νομιμότητας και της σκοπιμότητας, 1984, Τζαννετή, Η προκαταρκτική εξέταση στο σχέδιο του νέου ΚΠΔ: Ουσιαστική αναβάθμιση του θεσμού ή νομοθετικός ελιγμός; ΠοινΧρ 1995, 1070 επ., Χριστοφορίδη, Ο κατηγορούμενος και η υπεράσπισή του, ΠοινΧρ 2000, 865 επ.
Για την προκαταρκτική εξέταση γενικά μετά τους νόμους 3160/2003, 3346/2005 και 4055/2012 βλ. Αλατσά, Η προανάκριση (ποινική δίωξη, προανάκριση, προκαταρκτική εξέταση, θεωρία-πράξη), 1998, Αρβανίτη, Ο νόμος 3160/2003 και η επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας, ΠοινΔικ 2003, 886 επ., Δαλακούρα, Η αρχή του προσήκοντος βαθμού υπόνοιας ή δύναμης των ενδείξεων, ΠΛογ 2003, 1793, του ίδιου, Η λειτουργική αρμοδιότητα του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών υπό το φως των ρυθμίσεων του Ν 3160/2003, ΠοινΔικ 2004, 585 επ., του ίδιου, Προκαταρκτική εξέταση: όψεις ενός δυναμικού θεσμού μετά τη διαμόρφωσή του με τις ρυθμίσεις των Ν 3160/2003 και 3346/2005, ΠοινΔικ 2007, 1326 επ., Δασκαλόπουλου, Προσωρινές δικαιοδοτικές κρίσεις στην προδικασία της ποινικής δίκης, ΠοινΧρ 2003, 12 επ., του ίδιου, Η προκαταρκτική εξέταση και η άσκηση ποινικής δίωξης κατά τον Ν 3160/2003, ΠοινΧρ 2003, 1027 επ., Ζαχαριάδη, Οι δικονομικές διατάξεις του νομοσχεδίου «για την επιτάχυνση της διαδικασίας ενώπιον των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων και άλλες διατάξεις», ΠοινΔικ 2005, 195 επ., Καρρά, Ο Ν 3160/2003 «Για την επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας». Μια πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση, ΠΛογ 2003, 447 επ., του ίδιου, Νομοθετικές Αρρυθμίες και Ερμηνευτικές Δυσπλασίες, ΠΛογ 2003, 1789, επ., Κριτσέλη, Η προκαταρκτική εξέταση, 2004, Κτιστάκη, Άσκηση Ποινικής Δίωξης και ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών, 2003, του ίδιου, Ασκήσεις επί χάρτου: Ο Ν 3160/2003 και ορισμένες ρυθμίσεις του. Ανάλυση δύο περιπτώσεων με ενδιαφέρον, ΠοινΧρ 2003, 1029 επ.,
Σελ. 21
Κωνσταντινίδη, Έκθεση Σχεδίου Νόμου 3160/2003, ΠΛογ 2003, 881 επ., του ίδιου, Ο Ν 3160/2003 «Για την επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας», ΠΛογ 2004, 783 επ., Μακρή, Οι μεταρρυθμιστικές επεμβάσεις στην ποινική δίκη του πρόσφατου Ν 3160/2003, ΠοινΔικ 2003, 1113 επ., Μαργαρίτη, Το νέο Νομοσχέδιο για την επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας: Μια πρώτη προσέγγιση, ΠοινΔικ 2004, 1288 επ., του ίδιου, Προκαταρκτική εξέταση - προανάκριση: θεωρητικές συμβολές - πρακτικές εφαρμογές, ΠοινΔικ 2007, 596 επ., Παναγιωτόπουλου, Σχόλιο στις πρόσφατες «σεισμικές» δικονομικές ρυθμίσεις του Νόμου 3160/2003, Αρμ 2004, 295 επ., Παπαδαμάκη, Πόσο αναγκαία είναι η επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας; ΠοινΔικ 2003, 668 επ., του ίδιου, Προκαταρκτική εξέταση - Προανάκριση: Μορφές και όρια της ερευνητικής δραστηριότητας, ΠοινΔικ 2008, 337 επ., Σεβαστίδη, Τροποποιήσεις του Ν 3160/2003 στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, 2004, Συλίκου, Ο καινός νόμος 3346/2005 για την «Επιτάχυνση της διαδικασίας ενώπιον των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων», ΠραξΛογΠΔ 2005, 310 επ., Συμεωνίδη, Το δικαίωμα του υπόπτου να λάβει γνώση όλων των εγγράφων στην προκαταρκτική εξέταση. Συγχρόνως ορισμένες σκέψεις για την νέα μορφή της προκαταρκτικής εξέτασης υπό το πρίσμα του Ν 3160/2003, ΠοινΧρ 2005, 1143 επ., Τσιρίδη, Ζητήματα εφαρμογής του Ν 3160/2003, ΠοινΔικ 2003, 1121 επ., του ίδιου, Ο Νέος Νόμος για την Επιτάχυνση της Ποινικής Δίκης (Ν 3346/2005), 2005, Χαραλαμπάκη, Οι πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις στον χώρο του Ποινικού Δικαίου, ΠοινΧρ 2003, 865 επ., του ίδιου, Παρατηρήσεις στο νέο νομοσχέδιο για την απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, ΠοινΧρ 2005, 193 επ.
Για την προκαταρκτική εξέταση γενικά μετά το νόμο 3904/2010 βλ. Σεβαστίδη, ΚΠΔ, Ι, 2011, άρθρο 31, σελ. 248 επ., Τσιρίδη, σε Μαργαρίτη, ΚΠΔ, 2012, άρθρο 31, σελ. 102 επ., «Ο θεσμός της προκαταρκτικής εξετάσεως έλκει την καταγωγή του από την Γαλλία (enquêre préliminaire), συνίσταται δε στον προηγούμενο της ποινικής δίωξης έλεγχο των πληροφοριών σχετικά με την τέλεση κάποιας αξιόποινης πράξης που διενεργείται από τον εισαγγελέα είτε αυτοπροσώπως είτε, ύστερα από εντολή του, από υφισταμένους του ανακριτικούς υπαλλήλους. Σκοπός της προκαταρκτικής εξέτασης είναι να διαπιστωθεί, κατά πόσον οι υφιστάμενες υπόνοιες εμφανίζουν το minimum εκείνο βασιμότητας, ενόψει του οποίου η κίνηση της ποινικής δίωξης αποβαίνει επιβεβλημένη. Ο λόγος της δηλαδή έγκειται στην αποφυγή άσκοπων ποινικών διώξεων, οι οποίες αφενός μεν πλήττουν και ταλαιπωρούν τον άδικα περιαγόμενο στη θέση του κατηγορουμένου, αφετέρου δε περισπούν τους φορείς της ποινικής λειτουργίας της Πολιτείας από το κύριο έργο τους: τη δίωξη της βέβαιης εγκληματικότητας»· βλ. Ανδρουλάκη, Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης, 2007, σελ. 282 επ., Παπαδαμάκη, Ποινική Δικονομία, 2012, σελ. 299 επ.
Για την προκαταρκτική εξέταση γενικά μετά το νόμο 4055/2012 βλ. Θ. Δαλακούρα, Επεμβάσεις στον ΚΠΔ: Ο μύθος της επιτάχυνσης της απονομής τής ποινικής Δικαιοσύνης, ΠοινΧρ 2016, 326 επ., ίδιο, Η αποχή από την ποινική δίωξη ως εναλλακτική μορφή περάτωσης της ποινικής διαδικασίας - Ενδοσυστηματική νομιμοποίηση και δικαιοπολιτική αναγκαιότητα διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής της, ΠοινΧρ 2014, 321 επ.
Σελ. 22
Για την προκαταρκτική εξέταση γενικά μετά το νόμο 4620/2019 βλ. Δαλακούρα, Ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Συνοπτική ερμηνεία κατ' άρθρο του Ν 4620/2019, 2020, Κακαβούλη/Κουμουλέντζο, Η Νέα Ποινική Δικονομία, 2020, σελ. 14 επ., Καρρά, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 2020, σελ. 231 επ., Κωνσταντινίδη, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 2020, σελ. 103 επ., Παπαδαμάκη, Ποινική Δικονομία, 2019, σελ. 234 επ., Σατλάνη, Εισαγωγή στην Ποινική Δικονομία, Με το νέο Κώδικα Ποινική Δικονομίας (Ν 4620/2019), Σεβαστίδη, Ποινικός Κώδικας (Ν 4619/2019) & Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019), 2019, Τσιρίδη σε Μαργαρίτη, ΚΠΔ, 2020, άρθρο 243, σελ. 1335 επ., Φράγκο, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019 Και 4637/2019), 2020, άρθρο 243, σελ. 832 επ.
Υπό το ισχύον σήμερα καθεστώς (: άρθρο 43 παρ. 1, 243-244 ΚΠΔ) παρατηρούνται οι εξής αλλαγές:
α) Η προκαταρκτική εξέταση είναι υποχρεωτική στα κακουργήματα, στα πλημμελήματα Τριμελούς Πλημμελειοδικείου και στα πλημμελήματα των προσώπων ιδιάζουσας δωσιδικίας, εκτός εάν ενεργήθηκαν προανακριτικές πράξεις κατ' άρθρο 245 παρ. 2 ΚΠΔ ή προηγήθηκε ΕΔΕ ή υπάρχει πόρισμα ή έκθεση ελέγχου του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή Σώματος ή Υπηρεσίας Επιθεώρησης και Ελέγχου των φορέων της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν 3074/2002 και προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για να κινηθεί η ποινική δίωξη οπότε τότε μπορεί να μην ενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση, δημιουργούμενης απόλυτης ακυρότητας (: άρθρο 171 παρ. 1β΄ ΚΠΔ) σε περίπτωση ασκήσεως διώξεως κατά παράλειψή της· βλ. σχετικά ΕγκΕισΠρωτΑθ (Μπάγιας) 57227/2003, ΠοινΧρ 2003, 1015, ΕγκΕισΠρωτΠειρ (Μπρακουμάτσος) 16.9.2003, ΠοινΧρ 2003, 1018, ΕγκΕισΠρωτΜυτιλ (Κτιστάκης) 619/2003, ΠοινΧρ 2003, 1023, ΣυμβΠλημΚεφαλ 84/2008 ΠοινΔικ 2009, 590, ΣυμβΠλημΗρακλ 7/2007 ΠοινΧρ 2009, 66 επ. β) Προβλέφθηκε στο άρ. 244 παρ. 2 ΚΠΔ η δυνατότητα παράλειψης κλήσης προς παροχή εξηγήσεων του υπόπτου για τέλεση κακουργήματος, εφόσον υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για την άμεση κίνηση της ποινικής δίωξης και υπάρχει κίνδυνος φυγής ή κίνδυνος υποτροπής. γ) Το δικαίωμα γνώσης της κατηγορίας -ρητά πλέον- περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο τη γνωστοποίηση των ποινικών διατάξεων, η παραβίαση των οποίων διερευνάται (: άρ. 244 παρ. 1 εδ. γ΄ ΚΠΔ). δ) Προηγούμενη ένορκη εξέταση του υπόπτου ή εξέταση χωρίς τη δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων του δεν επιτρέπεται όχι μόνο να ληφθεί υπόψη αποδεικτικά, αλλά και να αποτελέσει μέρος της δικογραφίας, διότι τούτο συνιστά προσβολή του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη (: άρ. 244 παρ. 3 ΚΠΔ). ε) Υφίσταται υποχρέωση γνωστοποίησης στον ύποπτο του διορισμού πραγματογνώμονα (: άρ. 204 ΚΠΔ) και αντίστοιχη δικονομική δυνατότητα για διορισμό τεχνικού συμβούλου (άρ. 244 παρ. 1 ΚΠΔ). στ) Σε περίπτωση που μετά τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης ο δράστης παραμείνει άγνωστος η δικογραφία τίθεται με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα στο αρχείο και η ποινική δίωξη θεωρείται ότι ασκήθηκε με την έκδοση της εισαγγελικής πράξης και την ανάσυρση από το αρχείο (: άρ. 245 παρ. 3 ΚΠΔ). η) Ο παριστάμενος προς υποστήριξη της κατηγορίας δύναται να λάβει αντίγραφα της δικογραφίας κατά το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης από τη στιγμή που ο ύποπτος θα κληθεί
Σελ. 23
σε παροχή εξηγήσεων (: άρ. 108 ΚΠΔ), ο οποίος σε περίπτωση διενέργειας πραγματογνωμοσύνης μπορεί να διορίσει τεχνικό σύμβουλο (: άρ. 204 παρ. 1 ΚΠΔ).
Σημειώνεται ότι με το άρθρο 102 του Ν 4855/2021 προβλέφθηκε στο άρθρο 43 παρ. 1 εδ. γ΄ ΚΠΔ ότι επί πράξεων ανηλίκων είναι υποχρεωτική η διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για τις περιπτώσεις που αυτή θα ήταν υποχρεωτική εάν ο δράστης ήταν ενήλικος. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η μειωμένη προστασία του ανηλίκου και επιλύεται ένα χρονίζον δογματικό πρόβλημα που δημιούργησε διχογνωμίες σε επιστήμη και νομολογία.